S)e Ccicbclw6(Hi^cmt
Spanje wordt weer een monarchie!
De hongerdemonstraties in Roergebied
„Buitenlandsche vertegenwoordigers"
Griekenland krijgt de „Dodecanesos"
OP KORTE GOLF
DINSDAG 1 APRIL 1947
Bureaux: Papengracht 32 Leiden
Giro 103003
Telefoon: Admin., Adv. 20826.
Redactie: 20015.
Dir., drukkerij en Abonnem.
20935.
Abonnementsprijs f 0.26 per
week, /1.10 p mnd. 3.25 p.
kwartaal Franco p. post 4.00.
waarin opgenomen „DE BURCHT"
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
37c JAARGANG No. 11052
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
Directeur:
C. M. v. HAMERS VELD
Uitgave van N.V. „De Leidsche
Courant"
Advertenties 15 cent per m.m.
Bij contract belangrijke korting.
V Goede menschen
ALS de vraag wordt gesteld, waaraan de
"wereld het meest behoefte heeft, dan
kan het antwoord in verschillenden vorm
worden gegeven, maar in wezen moét het
hierop neerkomen: de wereld heeft het
meest behoefte aan goede menschen.
De wereld heeft behoefte aan menschen
van studie en wetenschap, van kennis en
arbeid. De wereld heeft behoefte aan wer
kers op politiek, sociaal, charitatief, cultu
reel terrein.
Maar ten slotte zullen die allen weinig
bereiken, als zij niet zijn: goede menschen.
Wij kunnen goede woorden spreken en
de waarheid prediken, maar, als die woor
den en die waarheid niet worden uitgedra
gen door goede menschen, dan zullen ze
vaak weinig of geen vruchten dragen.
Er is niets mooiers op de wereld, dan een
goede mensch.
Een goede mensch is de schoonste gave
Gods.
In de omlijsting van ontwikkeling, be
schaving, innerlijke en uiterlijke cultuur
zal die schoonheid aantrekkelijker kunnen
zijn, méér tot ons kunnen spreken maar
dat alles is niet de schoonheid zelf, doch een
omlijsting, die opzichzelf niet zóóveel waar
de heeft, niet het eigenlijke, was den
mensch zijn grootheid schenkt.
's Menschen grootheid ligt ten slotte in
zijn goedheid.
In een toespraak, gehouden op 20 April
1941, tot degenen uit de universiteiten, die
in de Katholieke Actoe meewerken, zeide
Paus Pius XI:
„Wat wel het meest achting en vertrou
wen wint voor het woord en voor de
waarheid, dat is de overeenstemming
tusschen uw intellectueele volmaaktheid
en uw moreele en geestelijke volmaakt
heid. Een wanverhouding, die bij u zou
bestaan tusschen verstand en wil, tus-
schen waarheid en beoefening van het
goede, zou in den geest het beeld oproe
pen van degenen, voor wie Christus Zijn
leerlingen waarschuwde op hun hoede
te zijn: „want ze zeggen het wel, maar ze
doen het niet". In de eerlijke overtuiging
van een waar christen zijn de waarheid
van het geloof en de regel voor het zede
lijk gedrag twee onafscheidelijke dingen,
omdat de kennis der goddelijke waarhe
den het noodzakelijk fundament is voor
een goed leven, en den weg daarvoor aan
wijst en in helder licht zet".
Deze woorden kunnen gericht zijn tot
alle christenen.
Als er in den christen is wanverhouding
tusschen verstand en wil, tusschen erken
ning van de waarheid zich christen noe
men en beleving ervan door het goede
te doen, dan is die christen geen goede,
dus schoone mensch, maar door zijn wan
staltigheid een geestelijk-leelijke mensch.
Als wij het wel zeggen maar het niet doen.
zullen wij in onzen kring niet medewerken
aan den opbouw van de betere samenleving,
die er komen moet. Integendeel, wij zullen
er een obstakel voor zijn.
OOK PRINSES JULIANA IN
ZWITSERLAND.
H.K.H. Prinses Juliana en Prinses Mar
griet zijn in den voormiddag van Soesier-
berg op het vliegveld van Chateau Neuf
gearriveerd, waar Prins Bernhard zijn ge
malin en dochter opwachtte. Zij hebben
zich gezamenlijk per vliegtuig naar Sitten
begeven, waar zij de maaltijd gebruikten.
Om kwart voor twee vertrokken zij per
trein naar Zermatt, waar het Prinselijk
Paar een feestelijke ontvangst werd bereid.
Na de onderteekening van de overeenkomst van Linggadjati waren er in Batavia groo-
te feesten, Sjahrir hield een redevoering, waarin hij de beteekenis der overeenkomst
uiteen zette.
^•ENERAAL FRANCO heeft Maandagavond aangekondigd dat aan het parlement
een wetsontwerp zal worden voorgelegd, volgens hetwelk Spanje een Katholieke
en sociale staat zal worden, ingericht als een koninkrijk, met hemzelf (Franco) als
staatshoofd. In het wetsontwerp wordt tot uitdrukking gebracht, dat generaal Franco
zich ten allen tijde het recht voorbehoudt een persoon aan te wijzen, die hem zal op
volgen. Het ontwerp voorziet in de instelling van een „Raad van het koninkrijk",
omvattende een twaalftal leden, en van een Regentschapsraad",
het sluiten van een vrede en het weder in
dienen van een wet betreffen.
Indien de plaats van het hoofd van den
staat openvalt, moet de regentschapsraad,
bestaande uit den president van het parle
ment, den kardinaal-primaat en den chef
van den generalen staf, deze innemen.
Een hooggeplaatst zegsman uit de omge
ving van den Spaanschen troonpretendent
don Juan heeft naar aanleiding van de rede
van Franco verklaard, dat zij niet als een
verrassing kwam. „In werkelijkheid", aldus
de zegsman, „is de stap van den Caudillo
een laatste manoeuvre om het regiem van
Franco in stand te houden. Franco kon geen
monarchist om den tuin leiden, want hij
heeft juist de beginselen van de monarchie
aangevallen".
Maar Franco blijft
ongekroond staatshoofd
De staatkundige toestand van Spanje zal
ingevolge dit besluit niet ongelijk zijn aan
die van Hongarije voor den oorlog, dat ook
een monarchie was met een rijksbestierder,
Horthy, als ongekroond staatshoofd. Met dit
verschil, dat hier, in Spanje, de troonpre
tendent don Juan als voor de deur
staat.
Luis Carrero Blanco, de onder-secretaris
van het bureau van den ministerpresident,
een vertrouweling van Franco, zou op het
oogenblik in Lissabon vertoeven om don
Juan, den troonpretendent, formeel in ken
nis te stellen van de bijzonderheden der
besluiten betreffende de toekomstige con
stitutie van Spanje, waarvan de aankondi
ging door Franco is gedaan.
In het ontwerp wordt tot uitdrukking ge
bracht, dat de monarchie als zoodanig niet
hersteld zal worden voordat generaal Fran
co is overleden of niet meer in staat is tot
uitoefening van zijn functie.
Ingeval van den dood of onbekwaamheid
van het staatshoofd zal een persoon van
koninklijken bloede, voorgesteld door den
regentschapsraad tezamen met de regee
ring, en aanvaard door twee-derden van de
Cortes, aangezocht worden de leiding: van
den staat op zich te nemen. Zou de verga
dering tot de conclusie komen, dat er geen
dergelijk persoon voorhanden is, of zou
haar voorstel door de Cortes worden ver
worpen, dan kan een regent ter benoeming
worden voorgesteld.
De raad van het koninkrijk zal gepresi
deerd worden door den voorzitter van het
parlement en bestaan uit den kardinaal
primaat, den chef van den centralen ge
neralen staf, den president van den staats
raad, den president van het hooggerechts
hof en zes afevaardigden uit het parle
ment.
Het hoofd van den staat moet overleg
plegen met den raad van het koninkrijk in
aangelegenheden, die aanwijzing van zijn
opvolger, het verklaren van een oorlog of
Morgen mijnwerkersstaking?
Morgen zullen te Bochem afgevaardig
den van vakverëenigingen van mijnwer
kers bijeenkomen, die de mogelijkheid
van een mijnwerkersstaking in 't geheele
Roergebied, als protest tegen de voedsel-
schaarschte, zullen bespreken. Naar ver
luidt, zijn Britsche functionarissen van
meening, dat er 50 kans bestaat, dat
een dergelijke staking zal worden uitge
roepen. Het zou de eerste staking op
groote schaal zijn sinds Hitier aan de
macht kwam 300.000 mijnwerkers zouden
er bij betrokken zijn en bijna 250.000 ton
steenkool zou dagelijks verloren gaan.
Ongeveer 2000 man zijn in de Gniesnau
DISTRIBUTIENIEUWS
Nieuwe bon voor Paaschei
Deze week zal in de bonnenlijst nog
een bon voor een ei worden bekend ge
maakt, zoodat in totaal drie Paascheieren
worden beschikbaar gesteld. Door moei
lijkheden in den aanvoer is het echter niet
zeker, dat het derde ei nog vóór Paschen
kan worden geleverd-
KOLEN OP BON 65 BINNEN ZES WEKEN
THUIS.
Vele huisbrandverbruikers hebben nog
geen aflevering ontvangen van de laatste
twee eenheden op bon 65. Het ministerie
van Economische Zaken heeft thans mee
gedeeld, dat dit restant in den loop van de
maand April of uiterlijk in de eerste helft
van Mei zal worden afgeleverd'.
OLIEVERF BESCHIKBAAR.
Het Rijksbureau voor chemische pro
ducten maakt bekend, dat de rantsoen-
bonnen voor oliehoudende verf, genum
merd c 1 t/m c 35.000 recht geven op het
aankoopen van 10 kg oliehoudende grond
verf, dakverf, blanke lak of in olie ge
malen kleurpasta, in totaal een hoeveel
heid van 10 kg per bon niet te boven
gaand. Deze bonnen hebben een geldig
heidsduur van twee maanden ingaande
1 April 1947.
Hansa-mijnen in Dortmund in staking ge
gaan, hoewel de mijnwerkers in vier an
dere mijnen aldaar, die Zaterdag het
werk hebben neergelegd, Maandag weer
aan het werk zijn gegaan.
Een groote hongerdemonstratie te
Keulen die gisteren zou worden gehouden
is hangende de besprekingen uitgesteld.
In Duisburg en Bonn overweegt men ook
betoogingen.
Dr. Konrad Adenauer, voorzitter van de
Christelijk Democratische Unie in de Brit
sche zone van Duitschland, heeft op een
persconferentie te Keulen verklaard, dat
ondanks dringende verzoeken van de be
voegde Duitsche aan de Engelsche auto
riteiten niet op tijd graanreserves zijn
gevormd.
Volgens dr. Adenauer heeft men niet
voldoende gebruik gemaakt van de Ne-
derlandsche havens en de waterwegen
van den Rijn om het spoorwegnet in de
Britsche zóne te ontlasten.
HET EERSTE MEENINGSVERSCHIL OVER LINGGADJATI
|_IET EERSTE MEENINGSVERSCHIL ov er de uitlegging van het .duidelijke"
Linggadjati is er reeds. Sjahrir heeft n.l. verklaard voornemens te zijn Indonesische
vertegenwoordigers te benoemen in Australië en Egypte. Naar aanleiding daarvan
wordt van officieele Nederlandsche zijde verklaard: .Blijkens de briefwisseling tus
schen de delegaties is overeengekomen, dat art- 15 van de overeenkomst van Linggad
jati de gelegenheid schept, waar noodig, op de voordracht van de republikeinsche re
geering Indonesiërs op te nemen in den bui tenlandschen dienst van het Koninkrijk.
Vertegenwoordiging van de Republiek in strikt internationalen zin is eerst mogelijk
na de vorming van de Vereenigde Staten van Indonesië, zoodat de door Sjahrir ge
formuleerde plannen in dezen strijdig zijn met Linggadjati.
Sjclhrir klaagt mededëelen", voegde dr. Van Mook hier
in een interview met United Press heeft
Sjahrir er over geklaagd, dat de Nederlan
ders na de onderteekening van Linggadjati
hun houding niet hebben gewijzigd.
„De Nederlanders schijnen niet te willen
samenwerken, zij vertellen ons alleen maar
wat wij te doen hebben en wat zij van de
Linggadjati-overeenkomst verlangen, maar
zij hebben deze overeenkomst als van nul
en geener waarde gemaakt, omdat zij wei
geren haar te doen functionneeren, zooals
blijkt uit de militaire en maritime actie te-
gens ons."
Daartegenover verklaarde dr. v. Mook:
„Linggadjati is grootendeels een begin.
Het geeft ons een uitgangspunt bij de
vraag, hoe er samengewerkt moet worden.
Het zal een geleidelijke vooruitgang moe
ten beteelcenen, waarbij economische plan
nen worden opgesteld en hulp wordt ver
leend aan de Indonesiërs, zoodat zij zich
eventueel zelf kunnen besturen. Maar dat
alles kan niet in eens gebeuren, het vraagt
tijd, het vraagt geduld en begrip".
In antwoord op een vraag van United
Press zeide dr- Van Mook, dat zijn decreet
van 19 Januari, waarbij een in- en uitvoer
verbod werd uitgevaardigd met uitzonde
ring van een aantal artikelen, van kracht
zal blijven en doorgevoerd zal worden, tot
de gemengde commissie voor economische
zaken, ingesteld bij de overeenkomst van
Linggadjati, deze aangelegenheid kan over
nemen. „En dat kunt u aan den heer Ryan
Namens de Britsche autoriteiten is giste
ren het bestuur over de eilanden der Dode-
canesos aan den Griekschen vertegenwoor
diger overgedragen.
Volgens de voorwaarden van het vredes
verdrag met Italië wordt de Dodecanesos,
welke eilanden gemilitariseerd moeten
worden, permanent aan Griekenland afge
staan.
De Dodecanesos bestaat uit ongeveer 50
eilanden en eilandjes voor de Zuid1-West
kust van Turkije, werd in 1912 door Italië
bezet en in 1924 officieel bij het verdrag
van Lausanne door Turkije aan Italië af
gestaan. De bevolking is hoofdzakelijk
Grieksch.
Engelsche hulp verlangd.
Volgens Reuter heeft Engeland de Griek-
sche regeering er van in kennis gesteld,
dat de economische hulp van Engeland, die
met ingang van 1 April niet meer zou wor
den verleend, voor een bepaalden tijd en
in bepaalde mate zal worden verlengd bij
wijze van overgangsmaatregel, totdat de
hulp van de V.S. van kracht wordt.
Naar het Grieksche persbureau meldt, is
generaal Zerv|s, de minister van openbare
TRYGVE LIE OVER OORLOGS
MOGELIJKHEDEN.
De secretaris-generaal der V.N., Trygve
Lie, die momenteel een kort bezoek aan
zijn geboorteland brengt, heeft te Oslo
verklaard, dat „geen land heden aan den
dag oorlog wenscht en- dat er geen ge
vaar voor oorlog in de naaste toekomst
bestaat".
Lie voegde er aan toe: „het is verkeerd
de oneenigheden en tegenstrijdige belan
gen bij de onderhandelingen voor het
vredesverdrag als voorteekenen van een
oorlog uit te leggen."'
De voornaamste moeilijkheden, die de
V.N. in 1947 op haar weg vinden, zijn de
voorbereiding van de militaire veilig
heidspolitie der V.N. en het Duitsche
vredesverdrag.
„Indien wij in deze zaken succes heb
ben," aldus Lie, „geloof ik, dat we een
zeer lange vredesperiode tegemoet kun
nen zien."
Nu de haven van Volendam geheel ijsvrij is gemaakt zijn de visschers druk in de
weer met het in gereedheid brengen van hun botters en vischtuig, want volgende
week gaat de vloot weer uitvaren.
orde, aan het hoofd van een vliegend eska
dron van 150 paarden in onmiddellijk con
tact met de guerillastrijdkrachten.
De operaties verloopen „volgens plan"
en bij de bezetting van Platanaki werden 6
dorpen, voormalige centra der guerillastrij-
ders, door de regeeringstroepen ingeno
men.
Veel teekenen wijzen er op dat de Griek
sche regeering vandaag in geheel Grieken
land1 een groot offensief tegen de opstan
delingen zal inzetten waarbij leger, vloot
en luchtmacht zullen samenwerken. Gis
teren liep de termijn voor de amnestie af.
Opstand in
Madagascar
Op Madagascar is gisteravond een op
stand uitgebroken. Meer dan honderd in-
heemschen, gewapend met speren en mes
sen, deden een aanval op het Fransche gar
nizoen te Moramanga. Twintig leden van
het garnizoen werden in een gevecht van
man tot man gedood, van wie acht Fran
sche officieren. Er zijn thans Fransche ver
sterkingen aangerukt om den opstand, wel
ke op ver uiteengelegen punten uitbrak,
den kop in te drukken.
Het Fransche wapendepot te Diego Sua-
rez werd door bijna honderd inheemschen
veroverd. Zij maakten een aanzienlijken
voorraad machinegeweren, revolvers en
munitie buit. De Fransche troepen hebben
gedurende den nacht op twee andere plaat
sen massa-arrestaties verricht en daardoor
eventueele opsttanden voorkomen.
Beruchte Duitschers
naar Nederland
Uit het hoofdkwartier van het Britsche
Rijnleger wordt gemeld dat weer een aan
tal Duitsche oorlogsmisdadigers naar Ne
derland zijn overgebracht. De voornaamste
is wel Sturmbannfüher Schreieder, een
van de voornamste figuren van Abt. TV
van den „Befehlshaber der Sicherheitspoli-
zei", die een belangrijke rol gespeeld heeft
in de maatregelen, die genomen werden te
gen de verzetsbeweging in Nederland en
mede verantwoordelijk is voor het dood
schieten van vele onschuldigen.
Vier Duitschers, die bij het doodschieten
van 29 gijzelaars in de Apollolaan te Am
sterdam in October 1944 betrokken waren,
bevonden zich eveneens bij dit transport,
n.l. de Hauptscharführers bij den SD. W.
T. Bellers, Julius Zernikow, A. F. Claus-
nitzer en de Kriminalssekretar Karl Mai-
baum.
De vroegere Beauftragter van den Rijks
commissaris te Amsterdam, dr. Werner
Schoeder, die eveneens bij dezen lafharti-
gen moord betrokken zou zijn, kon nog niet
worden overgebracht, daar hij kort voor
zijn overbrenging naar Nederland een hart
aanval kreeg.
Op 10 April 1945 zijn te Zwolle bij het
Katerveer 10 Nederlanders zonder vorm
van proces neergeschoten. Een van de daar
aan schuldigen, de Oberfeldwebel bij de
Geheime Feldpolizei, Max Neumann, is
door bemiddeling van de Netherlands War
Crimes Commission eveneens naar ons land
teruggevoerd, evenals de bij dezelfde zaak
betrokken Friedrich Genszyk.
aan toe.
Dr. Van Mook zeide, dat de economische
aangelegenheden waarschijnlijk de meest
urgente zaken zijn waarover onderhan
deld moet worden. „Dat beteekent dat
maanden van hard werken voor ons lig
gen".
Volgens dr. Van Mook staat het nog niet
vast, welke vlag eventueel over dit nieuwe
land zal wapperen, echter is het waar
schijnlijk. dat het rood-wit-blauw van de
Nederlandsche en het rood-wit van de In
donesische gebouwen zal waaien. Dr. Van
Mook zeide nog, dat het onmogelijk te
voorspellen was wanneer het land tot nor
male omstandigheden zal zijn terugge
keerd. Hij hoopte echter, dat dit gebeurd
zal zijn vóór 1 Januari 1949, wanneer Ja
va, Sumatra en Madoera aan de Indone
siërs zouden worden overgedragen. De
luit.-gouverneur-generaal legde er echter
den nadruk op, dat een dergelijke defini
tieve datum niet door Linggadjati wordt
gesteld.
DE' GROOTE VIER"
BEPERKTE ZITTING TE MOSKOU
HOOPVOL TEEKEN.
De Raad van Ministers besloot Dinsdag
in beperkte zitting bijeen te komen, even
als dit in Parijs en New-York geschiedde.
Bij alle vorige bijeenkomsten zijn positie
ve en constructieve besluiten van derge
lijke beperkte zittingen het gevolg ge
weest. Het besluit, thans wederom een der
gelijke beperkte zitting te beleggen wordt
opgevat als een bemoedigend teeken, dat
de conferentie een stadium bereikt heeft,
waarin werkelijke vooruitgang verwacht
kan worden.
Naar de „Tijd" officieus verneemt, ligt
het in de bedoeling van Z.H.E. Mgr. J. P.
Huibers in de tweede helft van April een
reis te ondernemen naar Rome, waar mgr.
Z.H. den Paus zal bezoeken.
nooooonoooooooooooooooooooooooooooooooo
•ooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo
BUITENLAND.
Vandaag gaan 400.000 mijnwerkers in
de Amerikaansche vetkoolmijnen een sta
king van 6 dagen beginnen als rouw voor
de 111 kameraden, die bij de ontploffing
in de Centralia-mijn in Illinois om het le
ven kwamen.
De schade aan olie-installaties van de
Shell te Haifa wordt op 250.000 pond ster
ling geschat. De installaties branden nog
steeds.
Z. H. de Paus moet met het oog op de
weersomstandigheden voorloopig afzien van
zijn voorgenomen vacantie op Castel Gan-
dolfo.
Te Duisburg is een tiental menschen
om het leven gekomen doordat een pont
over den Rijn tegen de landingssteiger
sloeg tengevolge van de sterke strooming.
De overstroomingen in Polen hebben
naar schatting aan 55 personen het leven
gekost.
BINNENLAND.
Het 4-jarig zoontje van prof. H. W.
Ridderbos te Kampen heeft in een onbe
waakt oogenblik enkele pillen tegen huid
uitslag opgegeten en is aan de gevolgen
daarvan overleden.
In het jaar 1946 is over het geheele
land aan prijsovertreders 10.674.473 aan
boeten opgelegd; in totaal werden 281 za
ken van prijsovertreders gesloten.
In Nijmegen bestaat een tekort aan
4862 woningen.
Het 3-jarige zoontje van de familie M.
Jongebreur te Kapelle a. d. IJssel is giste
ren in een sloot bij de ouderlijke woning
geraakt en verdronken.
Een 9-jarig meisje M. Jorens te
's Gravenhage is bij het oversteken van
den weg op het Zieken door een tram aan
gereden en ernstig gewond.
In een smederij te Schoondijke is een
laschapparaat ontploft, waardoor een smid
ernstig werd gewond.
Een, (hoMeUje...
Geef u niet over aan droefheid,
Opdat ge door uw tobben niet te
gronde gaat;
Want blijheid van hart is 's menschen
leven,
En vreugde maakt z'n dagen lang.
Eccle.masticus 30 21, 22.
WEERSVERWACHTING
OPKLARINGEN. o
o Zwaar bewolkt met opklaringen, o
o Vooral aanvankelijk nog eenige re-
gen en plaatselij nevel of mist. Vrij
koude nacht, morgen overdag iets g
g zachter. Weinig wind.
looooooooooooooooooooooooooooooooooooooo
