S>e CckióehcSoii/ici/itfc „Lingaddjati" vandaag onderteekend Ernstig ongeluk in staatsmijn „Hendrik" DINSDAG 25 MAART 1947 Bureaux: Papengracht 32 Leiden Giro 103003 Telefoon: Admin., Adv. 20826. Redactie: 20015. Dir., drukkerij en Abonnem. 20935. Abonnementsprijs f 0.26 per week, 1.10 p mnd. f 3.25 p. kwartaal Franco p. post 4.00. waarin opgenomen „DE BURCHT'' KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 37c JAARGANG No. 11046 Hoofdredacteur: TH. WILMER. Directeur: C. M. v. HAMERS VELD Uitgave van N.V. ,,De Leidsche Courant" Advertenties 15 cent per m.m. Bij contract belangrijke korting. De vredesactie van den Paus vrede worden verleend aldus wordt bericht. Niet alleen de katholieken, maar ook tallooze niet-katholieken zullen erkennen, dat er niemand meer onafgebroken voor den vrede heeft gewerkt, dan de Paus. Doch het gebeurt zoo vaak, dat men iemands verdiensten erkent, terwijl het bij de erkenning blijft, en men uit die erken ning niet de conclusie trekt, welke er in ligt opgesloten. Als men erkent de verdiensten van den Paus voor den vrede, dan erkenne men óók de waarheid, die deze groote strever naar vrede voor de menschheid voortdu rend aan.de wereld heeft voorgehouden; dan erkenne men óók het fundament, waar op, en waarop alléén, naar de Paus heeft verklaard, de vrede kan worden gebouwd. En welke is die waarheid en dat funda ment. Wij zouden kunnen citeeren uit verschil lende pauselijke toespraken, waarin het zelfde op telkens weer andere wijze wordt voorgehouden. Wij willen nu citeeren uit de radio-bood schap van Z. H. Paus Pius XII. gehouden op den vooravond van Kerstmis 1944. Daar in zeide de Paus: dat er één weg openstaat, om uit het net te geraken, waar oorlog en haat de wereld in verwikkeld hebben, namelijk terugkeer tot de zoo lang vergeten soli- daritëit. Deze solidariteit mag echter niet beperkt worden tot deze of die vol keren, doch moet algemeen zijn, ge grond op de innige verbondenheid van bestemming en rechten, welke gelijke lijk voor allen gelden. En wat de Paus hierop onmiddehijk laat volgen moge worden overwogen óók door die katholieken, die maar al te vaak heel anders spreken en oordeelen. Niemand denkt er stellig aan, de rechtvaardigheid te ontwapenen tegen over hen, die den oorlogstoestand heb ben uitgebuit om echte en bewezen misdrijven te begaan tegen het gemee- ne recht, voor welke beweerde militai re noodzaak hoogstens een yoorwendsel, doch nooit een rechtvaardiging kon zijn. Docht, indien zij zich aanmatigt, niet slechts enkelingen daarvoor te oordee len en te straffen, doch ook heele ge meenschappen gezamelijk, wie ziet dan in zulk een handeling niet een schen ding van de normen, die bij elk men- schelijk rechtsgeding moeten gelden? Moeten dan volgens den Paus „volken, aan wier regeeringen of aan wie eeniger- mate als geheel de verantwoordelijkheid voor den oorlog wordt toe geschreven" nu in-eens weer in voile vrijheid kunnei le ven? Natuurlijk niet. Hoewel het hard is, zegt de Paus, zaliiet „waarschijnlijk wel onvermijdelijk" zijn, dat bedoelde volken tijdelijk onderworpen worden aan „strenge veiligheidsmaatrege len". Maar hierop laat de Paus dan volgën deze wijsheid waarnaar „de groote vier" nu een mochten handelen: Niettemin i loeten ook deze volken de gegronde hoop behouden, overeenkom stig hun loyale en daad wérkelijke me dewerking bij den arbeid van den her opbouw, samen met de overige staten, gelijkwaardig en gelijkberechtigd, te kunnen worden opgenomen in de groo te gemeenschap der volkèren. Als men aan den Paus wil schenken den Nobelprijs voor den vrede best! Maar van ontzaglijk meer waarde zou hët zijn, als men naar de wijsheid zijner woorden zou willen luisteren en handelen! „Door Rome beheerscht" rvE K.V.P., de Katholieken loopen aan den dén leiband van de P. v. d. A, van den socialisten. Dat wordt herhaaldelijk be weerd, speciaal ook in verband met Ling- gadjati. Maar men weet ook uit een ander vaatje te tappen. Het antirev. blad „Trouw" spreekt in eén artikel over Linggadjati c.a. (c.a.: met alles wat er aan Vastzit!) over „de door Rome beheerschte regeering". Den eenen dag loopen we aan den lei band; den anderen dag beheerschen we an- dêren. In dezelfde kwestie. Die „Roomschen" toch! ¥N TEGENSTELLING met hetgeen giste ren gemeld is, heeft de onderteekening van het accoord van Linggadjati niet heden doch eerst Dinsdag plaats gehad en wel om half zes plaatselijken tijd (d.i. half twaalf vanmorgen Ned. tijd) in het paleis „Rijswijk" te Batavia De onderteekening van de overeenkomst geschiedde door plaatsing van de handteekeningen onder de volgende korte verklaring: „Heden, den 25sten Maart 1947, is deze overeenkomst met inachtneming van de bijgevoegde correspondentie en bescheiden onderteekend door de delegaties, daartoe gemachtigd door de regeeringen van het Koninkrijk der Nederlanden en van de republiek In donesië". „TIJD VAN SAMENWERKING AANGEBROKEN" De bedoelde brieven en bescheiden zijn o.m.: De aanbiedingsbrief van de Neder- landsche regeering, welke door de Indo nesiërs niet is aanvaard; Het antwoord van de Indonesiërs; de brief van de Commissie- Generaal aan Sjajhrir, waarin de laatste wordt uitgenoodigd tot het opstellen van een eigen interpretatie; Sjahrirs brief van 15 Maart, waarvan de hoofdpunten reeds zijn gepubliceerd en de twee brieven van 2 en 10 Februari betreffende den buiten- landschen dienst. Receptie en vuurwerk. Na de onderteekening begaven de genoo- óigden zich door den tuin van het paleis „Rijswijk" naar het paleis aan het Konings plein, waar de lt.-gouverneur-generaal re cipieerde. De gasten, onder wie de Indonesische de legatie, aanschouwden vervolgens, een groot vuurwerk, afgestoken op het Ko ningsplein. Bij de onderteekening waren ongeveer 70 Nederlandsche .Indonesische en buiten- landsche genoodigden aanwezig. Onmiddel lijk na de onderteekening heeft prof- Scher- merhorn, die de bijeenkomst presideerde, het woord gevoerd, gevolgd door den In- Qonesischen minister-president Sjahrir en dr. van Mook. Woensdagmorgen zal in de Willemskerk een protestantsche dank dienst, en in de katholieke kerken Woens dagmorgen 8.30 uur een bidstond gehou den worden, terwijl later op den dag Mgr. Willekens, de Apostolisch Vicaris te Ba tavia, een Hoogmis zal celebreeren. 'n Kluitje in 't riet - Officieele instanties kunnen je soms heel aardig met een kluitje in 't riet sturen. Er zijn er, die er een sport van maken. Een typisch staal tje daarvan heeft gisteren de plaats vervanger van den Engelschen mi nister van buitenlandsche zaken, de minister van staat McNeil, weg gegeven. Naar aanleiding van een telegram aan de Britsche regeering, waarin er gewezen werd op het feit, dat Lithausen nog steeds onder vreem de bezetting leeft en beroofd is van alle menschelijke rechten, waar voor de geallieerden oorlog hebben gevoerd, werd in het Lagerhuis de vraag gesteld, wat de regeering daarop antwoordde. „Bedoeld telegram is een kennis geving, zeide McNeil, en het is niet gebruikelijk daarop te antwoorden." Toen werd gevraagd, of Engeland dan maar zonder meer de geheime overeenkomst tusschen von Ribben- trop en Molotof, volgens welke de Baltische Staten werden gean nexeerd, aanvaardde. „Is dit ver enigbaar met de Britsche eer?" McNeil antwoordde: „Zonder op de laatste vraag in te gaan, heb ik geen reden te gelooven, dat dit on derwerp op de Moskousche agenda voorkomt' VERONGELUKTE AMERIKAANSCHE SKYMASTER GEVONDEN? Volgens een radioboodschap, welke te St. John's op -New Foundland ontvangen werd, gelooft men de Skymaster van de Amerikaansche Luchtmacht, welke met 9 passagiers wordt vermist,, te hebben ge vonden. Een der zoekende vliegtuigen heeft op 50 km van Harmon bij Lewis Point een wrak van een vliegtuig gezien. 4 of 5 overlevenden bevonden zich in de buurt er van. Tekst geheime overeenkomsten gepubliceerd Het Amerikaansche ministerie van bui tenlandsche zaken heeft de geheime over eenkomsten gepubliceerd, die vervat wa ren in de protocols van de conferenties te Teheran, Jalta en Potsdam- De volledige tekst van het protocol van de conferentie te Potsdam, onderteekend. door Stalin, Truman en Attlee, bevat de grondslagen voor de verdeeling van de Duitsche oorlogs- en handelsvloot onder de Sovjet-Unie, Engeland en de V.S. Franschen willen conferentie over Duitsche emigratie De Fransche delegatie voor den minis terraad te Moskou heeft officieel voorge steld een conferentie over Duitsche emi gratie, welke vóór 1 Juli a.s. te Parijs plaats zou vinden, bijeen te roepen. De conferentie zou door de „groote vier" bij een worden geroepen, die andere landen, in het bijzonder die. welke naar alle waarschijnlijkheid Duitsche emigranten zullen opnemen, zullen uitnoodigen. Van betrouwbare officieuze zijde wordt de meening geuit, dat Frankrijk zal aanbie den 400.000 a 500.000 Düitschêrs op te nemen. Tot nog toe ongepubliceerde clausules uit het protocol van Potsdam hebben betrek king op: 1. Een overeenkomst, dat van Oosten rijk geen herstelpraestaties zullen worden verlangd. 2. De zeeëngten van de Zwarte Zee. 3. De internationale zóne van Tanger. 4. Het terugtrekken der geallieerde troepen uit Perzië. 5. Herziening van de werkwijze der ge allieerde bestuurscommissie in Roemenië, Bulgarije en Hongarije. De volledige tekst, van de conferentie van Jalta bevat o.m. een bepaling de toelating van de Oekranie en Wit-Rusland als af zonderlijke leden van de V.N. te steunen, een protocol over Duitsche herstelbetalin gen, onlangs door Molotof gepubliceerd, en regelingen betreffende de deelneming van Frankrijk aan de bezetting van Duitsch- land. De inhoud van de meeste der geheime clausules van de thans gepubliceerde over eenkomsten is h kend gemaakt, hetzij in verklaringen van president Roosevelt en president Truman tijdens persconferenties, hetzij op andere officieele wijzen; de eigenlijke tekst echter niet. Rede dr. v. Mook. Aan de rede van den K.-gouverneur-ge neraal dr. v. Mook is het volgende ont leend: „De ceremonie van hedenmiddag be tee kent het einde van een tijdperk, waarin twee volkeren, die zich thans tot samen werking hebben verbonden, doch die door den oorlog ernstig van elkander geschei den waren geraakt, den weg tot elkander hebben moeten terugvinden." De oorlog heeft vele zakelijke en per soonlijke banden, welke tusschen ons be stonden, plotseling ruw stukgetrokken. In dien tijd zijn de grondslagen voor Ling gadjati gelegd maar ook voor de moeilijk heden en gevaren, die wij op den weg naar Linggadjati zouden hebben te over winnen. Door alles heen heeft van den aanvang menige persoonlijke relatie tusschen Nederlander en Indonesiër standgehouden. Aan Nederlandschen kant is een prijzens waardige zelfbeheersching aan den dag ge legd- Aan Indonesische zjjde zag men vóór en na het verlangen naar samenwerking door de tegenstelling heenbreken. Het mocht soms schijnen, dat men met een stel lingoorlog in optima forma te doen had. Door de stellingen heen echter bleef ook vreedzame aanraking op tal van punten voortdurend mogelijk Nu is het dan zoo ver, dat niet alleen twee regeeringen maar inderdaad twee volkeren den eersten grondslag hebben ge legd voor een gezamenlijk verder gaan als gelijken, die voor elkander meer kunnen beteekenen, naarmate zij dieper van de mo gelijkheid van dit samengaan overtuigd ge raken. Er is haast bij de verwerkelijking van dit verdrag. Immers, het land is arm, het snakt naar herstel van de' rust en hernieu wing van de werkzaamheid. Er kan nu een einde komen aan alle locale twisten en plaatselijken strijd, die tot dusver de recon structie hebben vertraagd en verhinderd. Van vandaag af kunnen en moeten open bare uitingen aan iïeide kanten den toon van wantrouwen, Verdachtmaking en vij andschap laten varen en dienen publica ties zich te richten op het constructieve. De tijd van twist en onderhandeling is voorbij, de tijd van vriendschap en samen werking is aangebroken - JASR, Te Rijswijk is de bloembollenactie „Ruiten Troef" ingezet Gezeten op allerlei auto's trokken collectrices en collectanten door de stad, om voor het goede doel bloembollen aan den man te brengen. GISTERMORGEN omstreeks ll uur is door onbekende oorzaak brand uitgebroken in een oude galerij van laag 13 op de 636 meter verdieping van de Staatsmijn Hendrik. De brand breidde zich snel uit over een lengte van ongeveer 100 meter. Tengevolge van deze brand ontstond een geweldige rook-ontwikkeling, waardoor, naar men moet aannemen, een 12-tal mijnwerkers, waaronder één opzichter be dwelmd is geraakt. Onmiddellijk werd alarm gemaakt en gingen de reddingsploegen naar beneden. Men slaagde er tot op dit o ogenblik in het stoffelijk overschot van één man te vinden. Vermist worden dus nog 11 personen. Het reddings- en blusschings- werk geschiedt onder leiding van bedrijfs ingenieur Op den Kamp en van ir Berding, ondergrondsch ingenieur. Dertien dooden Ten aanzien van de 11 personen, die ver mist zijn, wordt medegedeeld, dat de hoop kan worden opgegeven, deze menschen nog levend naar boven te krijgen. Over de oorzaak van den ramp is nog niets bekend. Gasontwikkeling wordt onwaarschijnlijk geacht, daar het ongeluk plaats vond in een oude galerij. De roukontwikkeling bemoei lijkte de opruimingswerkzaamheden zeer. Pas laat in den namiddag was bekend, wie de slachtoffers konden zijn. De middagdienst is gewoon aan het werk gegaan. Het gedeelte waar de brand woedt, is afgesloten. De namen van de vermisten zyn: J. A. Kremers te Schinveld, gehuwd, hou wer. in dienst sinds 1919. W. H. Heugen, geb. 1905, wonende te Brunssum, houwer, in dienst sinds 1931. J. Janssen, geb. 1928, ongehuwd, wonende te Brunssum, postsleper in dienst sinds 1946. J. H. Keulers, geb. 1895, wonende te Brunssum, opzichter, in dienst sinds 1917. J. J. Keymel, geb. 1916, gehuwd, wonende te Schinveld, houwer, in dienst sinds 1933. N. J. Quaedvlieg, geb. 1925, ongehuwd, De Behrman-kwestie De president van de „Hans Isbrandtsen Shipping Line" heeft aan het Amerikaan sche ministerie van buitenlandsche zaken medegedeeld, dat de regeling inzake de „Martin Behrman" tusschen dit ministerie en de Nederlandsche regeering voor zijn maatschappij onaanvaardbaar is. „De kwestie blijft van aan den eenen kant een eerlijke en behoorlijke transactie tusschen ons zelf en de Indonesiërs tegenover aan den anderen kant er om heen draaien en bedrog van de zijde van de Nederlandsche koloniale autoriteiten". Onder beschuldiging, dat de origineele lading in de Indonesische wateren door de Nederlandsche marine „brutaal geroofd" werd, zeide de president: „Wij, die als Amerikanen er belang bij hebben, dat de onschendbaarheid van eerlijke handel en internationalen handel gehandhaafd wordt, kunnen ons niet permitteeren ons te laten afkoopen door de Nederlanders". DIENSTTIJD RESERVE OFFICIEREN. De diensttijd van de thans opgeroepen res.-off. voor zoover zij in het moederland blijven, zal 4% jaar zijn, en voor zoover zij naar Indië gaan 3l< jaar, aldus de „Nieuwe Courant". NA PASCHEN GEEN EXTRA VLEESCHBON MEER. Van bevoegde zijde deelt men ons het volgende mede: „De vleeschvoorziening van Nederland op den tegenwoordigen vost steunt slechts ten deele op binnenlandsche productie. Daarnaast moet een belangrijke hoeveelheid vleesch uit invoer verkregen worden. Uit een vermindering van de vleeschaankoopen in het buitenland vloeien dan ook gevolgen voort voor het vleesch- rantsoen. De extra verstrekking van 100 gram per veertien dagen aan verbruikers van vijf jaar en ouder zal na Paschen dus bij de bonaanwijzing voor de periode van 14 tot 26 April a.s. komen te vervallen, zoodat het vleeschrantsoen dan weer 200 gram per week zal zijn. Getracht zal worde uit een met behulp van import van vee gevormden voorraad vleesch en nog eenigen loopenden import van vee uit Denemarken het basisrartsoen van 200 gram per week voorloopig te hand haven. Wanneer echtei in den zomei het aanbod van slachtvee in het binnenland te rugloopt een jaarlijks terugkeerend nor maal verschijnsel zal in dien tijd met verlaging van het rantsoen tot 150 gram per week rekening moeten worden gehou den." 10 RANTSOENEN TABAK IN APRIL. Naar de „Nieuwe Courant" verneemt, zullen in April op de bonnen van de ta- bakskaart 10 rantsoenen verstrekt worden, hetgeen dus evenveel is als in Maart. Het is nog niet bekend, hoeveel rantsoe nen tegelijk verstrekt worden. Overleg hieromtrent is nogc gaande. Het bericht in een der Haagsche bladen over een verde re verhooging van de rantsoenen in April is, volgens genoemd blad, niet juist WEER TEXTIELPUNTEN IN APRIL. In April zal een aantal textielpunten wor den geldig verklaard. De juiste datum en de hoeveelheid zijn nog niet vastgesteld. Binnen niet al te lange tijd zal, naar wij vernemen, weer een bon voor scheer zeep worden aangewezen. ZINKEN GELD MAAKT PLAATS VOOR NIKKEL. Zilveren gulden blijft. Het Duitsche zinken geld zal misschien nog dit jaar verdwijnen. Het voornemen bestaat het zinken geld te vervangen door nikkel geld en de zilveren gulden te hand haven. Een daartoe strekkende wetsontwern is„ aldus het „Vrije Volk", in voorberei ding. ooonoonoooooooooooooooooooooooooooooooo 1 OP KORTE GOLF I •ooooooooooooooooooooooooo< >0000000000000 BINNENLAND. Tot voorzitter van de St. Gregorius- Ver. is de volger van deken v. d. Wiel be noemd prof. dr. A. Sneyers te Utrecht. Ameland is uit zijn isolement Verlost. De boot vaart weer gisteren voor het eerst. De douanebeambten te Roosendaal hebben in een D-trein, die uit Brussel kwam, een groote partij sigaretten gevon den, die in allerlei hoeken van een coupé verborgen was-. De doodstraf is geëischt tegen den 49- jarigen agent van politie G. R. Mozer te Amsterdam, die voor het bijz. gerechtshof aldaar terecht heeft gestaan omdat hij tij dens de bezetting als rechercheur in dienst is getreden van den S.D. en als zoodanig talrijke Joodsche personen heeft gearres teerd en aan de Duitschers overgeleverd. Een student te Delft, die enkele we ken geleden van den eigenaar van een car rier een bloempot naar het hoofd geslingerd kreeg wegens baldadig spel met dit voer tuig, is thans aan de opgeloopen verwon dingen overleden. Tot burgemeester van Baexem is be noemd jhr.'A. Michiels van Kessenich. BUITENLAND. Bij de „Bell Telephone" Mij in Ame rika is tegen 7 April een staking van het telèfoonpersoneel afgekondigd. 287.000 man personeel is daarbij betrokken. De Fransche militaire begrooting zal op verzoek van den minister van finan ciën met 5 milliard francs worden inge^- krompen. Kinderen hebben in een bosch bij Versailles een geheime wapenopslagplaats' ontdekt. De Standaard Oil Cy heeft olie ont dekt in «de woestijn van Cinai. Dat hadden de Joden indertijd) moeten weten! wonende te Brunssum, hulphouwer, in dienst sinds 1943. C. van Roosmalen, geb. 1899, gehuwd, wonende te Brunssum, houwer, indienst sinds 1929. J. J. Schmets, geb. 1908, gehuwd, wonende te Wittem, houwer, in dienst sinds 1926. A. G. J. Teunissen, geb. 1924, ongehuwd, wonende in het gedetineerdenkamp te Hoensbroek, sleper en werd te werk gesteld in November 1946, J. H. Valkenberg, geb. 1903, wonende te Schinveld, gehuwd, houwer en in dienst sinds 1921. Het slachtoffer, dat reeds geborgen is was A. Snijders, geb. 1925, ongehuwd, hield ver blijf in gedetineerdenkamp Hoensbroek, was sleeper en in dienst sinds Nov. 1946. Gisteravond laat is nog het stoffelijk overschot geborgen van den 54-jarigen bankwerker Johannes Antonius Jacobs, om trent wiens lot men ook in onzekerheid ver keerde, maar van wien niet vaststond, dat hij in de galerij was, toen de brand uitbrak. Het totaal aantal slachtoffers bedraagt thans dertien. Dit is de tweede maal, dat de staatsmijn Hendrik door een ernstig mijnongeluk wordt getroffen. De eerste maal geschiedde dit op Vrijdag 13 Juli 1928. Ook toen von den 13 mijnwerkers den dood. In den nacht van Maandag op Dinsdag heeft men 5 lijken kunnen bergen. Valt vorstschade aan wintertarwe mee? Hoewel nog geen volledig overzicht be schikbaar is in zake de gevolgen van het uitvriezen van de wintertarwe, zijn, vol gens „Trouw", de berichten, die uit het Zuiden en het Noorden des lands bij het Hoofdbedrijfschap voor Akkerbouwpro ducten zijn binnengekomen, gunstiger dan verwacht werd. Men heeft eenigen tijd gevreesd voor een mislukking van alle wintertarwe. Ondanks de strenge vorst zjjn toch nog plantjes boven den grond gekomen. Gisteren zouden door het ministerie van Landbouw maatregelen worden bekend gemaakt, die betrekking hadden op het uitvriezen van de wintergranen. De gun stige berichten, die uit de landbouwge bieden zijn binnengekomen, hebbener echter toe geleid, dat deze publicatie niet zal doorgaan. EENIGE PRIJZEN ZIJN GEDAALD. Uitsluitend als gevolg van verlagihgen der handelsmarges zijn de prijzen voor een aantal groepen van artikelen in de laatste maanden als volgt gedaald- (in pro centen uitgedrukt): Textielgoederen 10; Meubelen 8; Huis houdelijke artikelen 10; Electro-technische artikelen 1015; Ceramische producten 10; Papierwaren 10; Rijwielen en onderdee- len 510; Rijwiel- en autobanden 1230; Metaalwaren 7 Sen Tobben. „Tobben: dat is duizend kleine g9ven en gunsten van Gad vragen: in plaats van de ééne groote genade van een onmetelijk en grenzeloos vertrouwen. Tot vier maal toe staat er in de H. Schrift: Nolite solliciti esse. Weest niet bekommerd. Wilt niet tobben!" Dr. J. de Vreeze S.J. WEERSVERWACHTING O o KOUDE NACHT. 8 o Toenemende wind tusschen West en g Zuid en toenemende bewolking met 8 8 later plaatselijk eenige lichte regen. Vannacht vrij koud met voornamelijk x in het Noorden en Oosten van het g land nachtvorst Morgen overdag weer g hoogere temperaturen dan vandaag. o tooooooooooooooooooooooooooooooooouooooo

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1947 | | pagina 1