3)e ftzidódvaSou/Yo/nt
Amerikaansch protest te Den Haag?
OOK CHINA OP DE AGENDA
Een „eendagsstaking" in Brussel
Amerika maakt zorgen om Griekenland
r Bruine pij
Eerepromotie van dr. E. H. Krelage
DINSDAG 11 MAART 1947
Bureaux: Papengracht 32 Leiden
Giro 103003
Telefoon: Admin., Adv. 20826.
Redactie: 20015.
Dir., drukkerij en Abonnem.
20935.
Abonnementsprijs 0.26 per
week, 1.10 p mnd. f 3.25 p.
kwartaal Franco p. post 4.00.
waarin opgenomen „DE BURCHT"
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
37c JAARGANG No. 11034
Hoofdredacteur: TH. WHJVLER
Directeur:
C. M. v. HAMERS VELD
Uitgave van N.V.' .,De Leidsche
Courant"
Advertenties 15 cent per m.m.
Bij contract belangrijke korting.
HET GEVAL MET DE „MARTIN BEHRMAN"
Eisch 10 milioen dollar
schadevergoeding
Het Amerikaansche ministerie van bui-
tenlandsche zaken heeft den Amerikaan-
schen zaakgelastigde te Den Haag Webb
Benton, opdracht gegeven, persoonlijk bij
het Nederlandsche ministerie van buiten-
landsche zaken een schriftelijk protest in
ie dienen tegen de op 29 Januari 1947 door
de Nederlandsch-Indische regeering geno
men maatregelen tot beperking van den
handel. Voorts is medegedeeld, dat de Ame
rikaansche ambassade te Den Haag ge
ïnstrueerd is onmiddellijk stappen te on
dernemen in de zaak van de „Martin Behr-
mah."
De Amerikaansche zakenman Ryan is er
dus in geslaagd, om zijn regeering voor het
karretje van zijn „bussiness" te plaatsen.
Hij heeft overigens nog meer pijlen op zijn
boog. Zoo heeft hij een telegram naar ge
neraal MacArthur gezonden, waarin hij de
zen in kennis stelt van het feit, dat de Ne
derlanders voor het lossen van een Ame-
kaansch schip gebruik maken van Japan-
sche krijgsgevangenen. Hij verzoekt ge
neraal MacArthur te bewerkstelligen, dat
de Japanneezen onmiddellijk naar huis te-
rugkeeren.
EEN VLIEGVELD BIJ ROTTERDAM.
Het ligt in de bedoeling van de regeering
in de nabijheid van Rotterdam een vlieg
veld aan te leggen, dat voldoet aan de
eischen van een vliegveld voor internatio
naal verkeer, en dat voor transatlantisch
verkeer zal kunnen worden uitgebreid. De
regeering heeft dit belangrijke besluit reeds
aan Rotterdam medegedeeld.
DE NAVIGATOR WAADDE WEG.
Een vliegtuig van de TransWorld Airli
nes, dat op weg was van Gander (New-
Foundland) naar Shannon in Ierland, werd
genoodzaakt naar Gander terug te keeren,
'doordat de navigatiekbepel, welke zich bo
ven aan het toestel bevond, afwaaide, met
navigator en al. Het ongeluk gebeurde, ter
wijl het toestel op een hoogte van onge
veer zes kilometer vloog. Door het afwaaien
van den koepel werd het luchtdruk-sys
teem in de cabine van het toestel buiten
werking gesteld, zoodat de inzittenden hin
der begonnen te krijgen van de ijlte der
lucht. De machine is behouden op Gan-
der teruggekeerd.
Nader wordt gemeld, dat het toestel een
„Constellation" met achttien passagiers en
een bemannftig van zeven koppen aan
boord, via Shannon (Ierland) naar Ge-
nève op weg was. Omtrent het lot van
den navigator, zekere George Tart uit New
York, is nog niets bekend. Het ongeluk ge
schiedde op een afstand van twee uren
vliegens van Gander.
EEN MODERNE ROBINSON CRUSOë.
In een koeienstal op een boerderij bij
Trondihjem (Noorwegen) heeft men een
Rus aangetroffen, zekeren Vasili Rembofski,
die er uitzag als een*Robinson Crusoë, met
lange haren en baard en gekleed in lom
pen. Hij bleek destijds ontsnapt te zijn uit
een Duitsch krijgsgevangenenkamp bij^Le-
vanger en zich, sindsdien verborgen te heb
ben gehouden in de bosschen. Hij kwam
met de handen omhoog te voorschijn, want
hij had nog niet vernomen van de Duitsche
capitulatie.
Voorts eischt Ryan 10 millioen dollar
schadevergoeding.
Een officieel document is gezonden aan
dr. Van Mook en alle autoriteiten, die met
de „Martin Behrman"-kwestie te maken
hebben. In het docufnent wordt o.m. ge-
eischt de oogenblikkelijke teruggave van
de reeds geloste lading, vrijlating van het
schip en het vrijgeven van de op het schip
nog aanwezige lading. Dit moet binnen 24
uur geschieden. Gebeurt dit niet, dan dient
de reederij Isbrandtsen door middel van de
Amerikaansche regeering t een eisch tot
schadevergoeding ten bedrage van 10 mil
lioen Amerikaansche dollars in bij het In
ternationaal Hof van Justitie.
De militaire toestand in
Indonesië
Gisterochtend deelde de Nederlandsche
militaire woordvoerder te Batavia mede,
dat de republikeinsche delegatie te Medan
de bestaande demarcatielijn heeft geaccep
teerd, met uitzondering van een detail. Dit
punt is voorgelegd aan de autoriteiten op
Java. Op 14 Maart zullen de republikein
sche troepen zich twee km. acjiter de de
marcatielijn terugtrekken.
Ook te Palembang is, zooals wij reeds
meldden, overeenkomst bereikt: de demar
catielijn is aanvaard, zoóals deze op 17 Ja
nuari door den Nederlandschen comman
dant is voorgesteld. Wel hebben zich in den
Falembang-sector eenige onbelangrijke
incidenten voorgedaan, doch daarbij zijn
geen slachtoffers gevallen.
In Zuid-Celebes hebben zich eenige ben
deleiders bij de autoriteiten gemeld. Te Sa-
marinda zijn drie personen gearresteerd,
onder wie een bendeleider. Bij een treffen
tusschen politie en een bende in de omge
ving van Balik-Papan is een bendeleider
gedood.
Een buitengewoon
groote zonnevlek
Naar het K.N.M.I. mededeelt, is
momenteel op de zon een buitenge
woon groote zonnevlek aanwezig.
Men kan deze vlek gemakkelijk met
het bloote oog zien, wanneer de zon
nestraling door nevels of dunne
wolkenflarden verzwakt is. Bij on-
bewrolkten hemel moet men het oog
beschermen met een zwart stuk glas
of film.
De vlek heeft een doorsnede van
ongeveer een tiende gedeelte van de
zonneschijf. Dit komt overeen met
meer dan 100.000 km.
Het zal nog een week duren voor
de vlek door de wenteling van de
zonnebol achter den Westelijken
zonsrand is verdwenen.
r-'-"
Het Kieler Kanaal zal een der punten van besprekingen uitmaken op de conferentie
te Moskou. Een overzicht van het Kieler Kanaal, dat de Noordzee met de Baltische
Zee verbindt. i
DE VIER TE MOSKOU
/GISTERMIDDAG is zooals gemeld de conferentie van Moskou begonnen.
Molotof verwelkomde de delegaties en opende de bijeenkomst met een kort
woord. Bevin verzocht Molotof daarop de eerste vergadering te willen presideeren.
Deze voldeed aan het verzoek en sprak de hoop uit, dat de andere ministers zich
om beurten met het voorzitterschap wilden belasten Molotof zeide, dat de verga
dering zich geenszins voor een lichte taak geplaatst ziet, doch dat er een goede
basis voor samenwerking bestaat. In de eerste plaats zijn er de historische be
sluiten van Jalta en Potsdam. Verder hebben de plaatsvervangers te Londen en de
Geallieerde Bestuursraad in Duitschland veel en nuttig werk verricht door het
noodige materiaal te verzamelen en aanbevelingen op te stellen. Een der eerste
besluiten was de liquidatie van Pruisen. Voorts kwamen de ministers in principe
overeen den toestand in China te bespreken, zulks op voorstel van Molotof. Dit
sluit aan op de beslissing der Groote Drie, in December 1945 genomen te Moskou,
om de democratische ontwikkeling in dat land aan te moedigen. Daarop Vroeg
Marshall om de beperking van alle Geallieerde, troepen in Europa op de agenda
te plaatsen; een kwestie, waarover Molotof uitstel vroeg. Van zijn kant koh
Marshall zich niet zonder meer aansluiten bij de behandeling van het Chineesche
probleem; hij zal heden zijn antwoord geven.
Weinig belangstelling
De opening van de Moskousche confe
rentie geschiedde, zonder veel vertoon. De
plaats, waar de Vier zouden vergaderen,
was in de Russische pers niet bekend ge
maakt, zoodat er slechts een handjevol
nieuwsgierige Russen langs den weg
stond, toen de delegaties naar het gebouw
van de Luchtvaartindustrie reden. Ge
juicht werd er alleen voor Molotof en
Wisjinski.
De Russen willen blijkbaar het accent
leggen op het werk-karakter van deze
conferentie.
Brussel was gisteren als uitgestorven.
Een stakingsbevel, uitgevaardigd door het
Nationaal Verbond van zelfstandige beroe
pen en het Nationaal Christelijk Middèn-
standsverbond, was de oorzaak daarvan.
Slechts de groote warenhuizen, zooals „Bón
Marché" waren geopend, doch het leek wel
of het publiek zich bij de winkeliers aan-
President Truman zal Woensdag om
18 uur (Ned. tijd) in een gemeenschappe
lijke vergadering van de beide Huizen
van het Amerikaansche Congres een ver
klaring over de Grieksche kwestie af
leggen.
Dertien leiders van beide partijen van
het Congres zijn gisteren in een gespan
nen atmosfeer, welke herinnerde aan een
groote crisis tijdens den oorlog, in het
Witte Huis bijeengekomen om Truman's
besluit te vernemen ten aanzien van de
door de V.S. te volgen politiek jegeivs
Griekenland in verband met den wensch
van Engeland om van zijn econojnische
en militaire verplichtingen in Grieken
land ontslagen te worden en over de mo
gelijkheid, dat de V.S. de Britsche ver-
Hoe Oostenrijk er weer
bovenop te helpen
Ex-president Herbert Hoover heeft aan
bevolen een bedrag van 155 millioen dollars
ter 'beschikking van Oostenrijk te stellen.
Het bedrag zal door de Vereenigde Naties
moeten worden opgebracht met het doel
Oostenrijk in de komende 15 maanden van
voedsel, medicamenten en landbouwmachi
nes te voorzien. Hoover gaf als zijn mee
ning te kennen, dat het land tegen 1950
zichzelf zal kunnen bedruipen, als het van
den druk der bezetting is bevrijd. Eigen
lijk zou een bedrag van 248 millioen dol
lar noodig zy'n, doch met het oog op het
tekort overal in de wereld heeft Hoover
zijn aanbeveling verlaagd.
Hoover was verder van meening, dat een
volledig gebruik der economische hulp
bronnen in Oostenrijk wordt belemmerd
door het ontbreken van eenheid in het ge
allieerde bestuur. Hij schreef den slechten
toestand toe aan de Russen, die op groote
schaal vruchtbare landerijen en fabrieken
gevorderd heibben.
plichtingen in Griekenland en in andere
gebieden van de wereld overnemen.
De perssecretaris van den president
verklaarde, dat de boodschap van
s Truman niet alleen betrekking zal
hebben op Griekenland, maar op het
geheele Nabije Oosten.
Het officieele Joegoslavische Nieuws
bureau deed aanhaling van berichten uit
Athene, volgens welke er plannen zouden
bestaan voor een massaal offensief te~
land, ter zee en in de lucht tegen de
guerilla-strijders in Saloniki, Volo en Ka-
valla, in Noordelijk Griekenland. Ge
vechtsvliegtuigen zouden verzameld wor
den op de vliegvelden en in de Noorde
lijke havens zouden tanks en troepen aan
land gebracht worden.
gesloten had, want het aantal koopers was
lang niet zoo groot als op andere dagen. In
de omgeving van de regeeringsgebouwen
patrouilleerden de gendarmen, geweer over
den schouder. Ook in de gebouwen van de
„Société General" krioelde het van de ge
wapende gendarmen. Het was een protest
staking van één dag. De café's, die anders
van 's morgens vroeg tot 's avonds laat de
dorstige Brusselaars laven, vertoonden een
tristigen aanblik. De luiken waren voor de
deuren en de.gordijnen waren naar bene
den gelaten. Het autoverkeer was indien
mogelijk nog minder dan tijdens de bezet
ting. De anders zoo drukke Nieuwstraat was
uitgestorven. Ook de krantenkiosken wa
len gesloten. Alleen de apotheken en boek
winkels, die gespecialiseerd zijn in tijd
schriften, waren open gebleven. Wee den
ongelukkige, die zichzelf niet scheert, hij
moet den geheelen dag met een stoppel
baard rondloopen, want ook de kappers
hadden hun deuren gesloten. Veel last heb
ben de Brusselaren van deze staking niet
gehad, want de huisvi-ouwen hadden er al
voor gezorgd Zaterdag in te slaan. Het
slechts zullen de café's er aan toe zijn,
daar zij een vollen dag ontvangsten moes
ten derven en zelfs de dorstigste Belg zal
er niet aan denken, Dinsdag zijn schade
van den vorigen dag in te halen.
Onder het motto „Voor 'de vrijheid tegen staatsinmenging tegen fiscale dicta
tuur werd Maandag in geheel België door den middenstand een staking van 24 uur
afgekondigd, tengevolge waarvan alle winkels, theaters en bioscopen gesloten waren
De enkeling, die zich hieraan niet hield, moest al spoedig de hulp van de politie
inroepen.
Wij zaten in de blauwe tram naar
Den Haag en tegenover mij had
zich een dame genesteld. Het was
de rook-wagen. Merkwaardig, hoe
veel dames in de rookwagen gaan
zitten 's winters, niet vanwege de
rook, maar vanwege de warmte.
De dame, die zich behagelijk
schurkte in haar hoekje, was er een
van het gezellige type, dat niet kan
nalaten anderen deelgenoot te ma
ken van hun gevoelens.
„Waddeweer, hè", begon ze. „Wad-
depap! Ennenarigheid middie-
schneeuw! Mefoette binne schteen-
kowd".
„U gebruikt zeker nieuwe spel
ling" informeerde ik zonder veel be
langstelling.
„Mnee, awween maar chombaw-
wetjes techen de verkouwendheid.
Ook eentje?"'
„Ik ben nog niet verkouden, dank
u vriendelijk".
Ze had een paar flatteuze wratjes,
die des .te beter tot hun recht kwa
men .naarmate ze meer gomballetjes
achter haar wang stopte.
„Gos, kijk daar 'ns".
Wij waren nu ter hoogte van
Voorschoten bij het voormalige
„Berestein". Ik keek en zag een Ca-
pucijner pater, stevig stappend in de
sneeuw, met zijn capucc over het
hoofd gptrokken.
„Wat gek, hè, een man in rokken
met een pimpelmuts op. Waar zou-
die dat voor doen?"
„Om principieele redenen, denk
ik", antwoordde ik ontwijkend.
„Voor de kou zeker! Niet slecht
bekeken. Da's warm".
Zij was een oogenblik stil. Er was
een gedachte in haar brein opgeko
men, welke zij niet zoo snel kon
verwerken.
„Wat gek eigenlijk. En ik trek
een broek aan. Ook voor de kou.
En hfj rokken! Ook voor de kou!"
Ik legde haar uit dat deze man
nen een pij dragen, niet' voor de
warmte en niet voor de kou; 's win
ters te koud en 's zomers te heet,
als een boetekleed. En dat er ook
wel anderen waren, die nooit
spraken.
„Gut", zei ze en zweeg tot Den
Haag toe.
LEIDER
in de bloembollencultuur
SCHRIJVER van
,300 jaar bloembollenexport'
Gisteren vond in de aula de viering van
de dies natalis van de Landbouwhooge-
school plaats.
De rector-magnificus prof. dr. C. H.
Edelman hield een réde over het onder
werp: „Bodemkundige vraagstukken van
dezen tijd".
Hierna werd overgegaan tot de eerepro
motie van dr. E. H. Krelage, aan wien de
senaat op 9 Decemiber 1946 het doctoraat
ir. de landbouwkunde, honoris causa, ver
leende op grond van zijn uitstekende ver
diensten aan de Nederlansche tuinbouw
bewezen. De promotor prof. R. E. van Slog-
teren begon zijn rede met er op te wijzen,
dat de naam van Krelage reeds meer dan
100 jaar is verbonden geweest aan de
bloembollencultuur. De traditie van het ge
slacht werd door den promovencus voort
gezet op eminente wijze en als voorzittej
van de Algemeene Vereeniging voor Bloem
bollencultuur heeft hij zich tot onbetwist
leider in deze cultuur gemaakt.
Onder zijn leiding werd de bloembollen
cultuur één der belangrijkste exporttakken
van ons land. Hierdoor kreeg Nederland
een internationalen naam op dit gebied.
Door krachtig mede te werken aan de be
vordering van het wetenschappelijk onder
zoek bevorderde de promovendus de evo
lutie van den tuinbouw. De oprichting van
het centraal bloembollen comité maakte
de organisatie van dit onderzoek mogelijk.
Als winner van nieuwe, variëteiten ver
richtte dr. Krelage pionierswerk. Zijn nieu
we aanwinsten behaalden meer dan 1000
getuigschriften van verdienste in binnen-
en buitenland. Zijn veelzijdige kennis uit
te zich in een lange lijst van publicaties,
waarin bijna alle geslachten van onze bol-
en knolgewassen zijn behandeld. Zijn laat
ste werk „300 jaren bloembollenexport",
in 1946 verschenen, heeft een omvang van
bijna 800 pagina's en bevat een rijkdom
van historische gegevens, die van onschat
bare waarde zijn. Niet slechts bp grond van
dit werk, maar omdat zijn geheele leven is
gewijd aan de belangen van den tuinbouw
DE PARUSCHE KRANTENSTAKING.
Gisteren werd gemeld, dat de Fransche
minister-president Ramadier het accoord
tusschen de kranteneigenaren en de druk
kers der Parijsche bladen, inhoudende
een loonsverhooging van 17 pet., had ge-
teekend.
Het blijkt thans, dat de wensch de va
der van dit bericht is geweest.
Ramadier heeft niet geteekend; hij wei
gerde de loonsverhooging te accepteeren,
omdat hij niet past in het kader van de re-
geeringspolitiek.
Vertegenwoordigers van de kranten
eigenaren en drukkers kwamen Maandag
avond opnieuw bijeen om voorstellen uit
te werken, welke de regeering zou kunnen
aanvaarden, maar in het algemeen ver
wacht men, dat de staking nog weer eeni
ge dagen zal voortduren.
wordt dr. Krelage thans de onderscheiding
verleend, die hem toekomt.
Na de overhandiging van de eeredoctors-
bul nam dr. Krelage zelf het woord. Na
zjjn dank te hebben betuigd aan den senaat
der Landbouwhoogeschool voor de ver
leende onderscheiding sprak hij zijn groo
te waardeering uit voor deze hoogeschool,
die van zoo groote beteekenis is voor de
ontwikkeling van den tuinbouw.
Na afloop der plechtigheid' volgde een
druk bezochte receptie.
VERGOEDING BEZETTINGSSCHADE.
Ten aanzien van de schade, die personen
hebben geleden als gevolg van hun prin
cipieele houding tegenover den bezetter is
thans de volgende regeling getroffen.
Aan hen die tijdens de vijandelijke be
zetting in verband met een persoonlijke
verzetsdaad of -houding schade hebben ge
leden en zich overigens van Nederlandsch-
naticmaal standpunt bezien niet onwaardig
hebben gedragen, zal van rijkswege een
extra vergoeding worden verstrekt. Deze
extra-vergoeding zal echter om der wille
van de financieele consequenties slechts
worden toegekend, indien en voor zoover
zulks noodig is om den getroffene weder in
een zoodanige positie te plaatsen, dat hij
kan blijven leven overeenkomstig de bil
lijke eischen van het millieu, waartoe hij
behoort. In de gevallen, waarin de getrof
fene door de geleden schade niet in een
toestand is gebracht, dat hij zich niet lan
ger in zijn milieu kan staande houden,
wordt derhalve geen extra-vergoeding toe
gekend.
Bij de uitvoering van deze regeling is de
Stichting 19401945 ingeschakeld bij welke
instantie de aanvragen om een extra-ver
goeding moeten worden ingediend.
Naar het zich laat aanzien zal de indie
ning van het ontwerp van wet op de ma-
materieele oorlogsschaden binnen afzienba-
ren tijd kunnen worden tegemoet gezien.
£eti koJibeUje....
Broeders en Zusters..
„Bij een fatsoenlijken heiden kan het er
desnoods door, dat hij enkel voor vrouw en
kinderen zorgt. Een christen, dié dat niet
doet, staat dan ook volgens den apostel nog
beneden een heiden. Maar de christen heeft
meer te doen. Zijn gezin gaat verder dan
dat van vrouw en kinderen. Onze Hemel-
sche Vader heeft ons nu eenmaal de eer
aangedaan, ons al Zijn kinderen aan te
nemen. Die eer brengt verplichtingen mee,
en de voor de hand liggende verplichting is
deze, dat wij nu ook zorg moeten dragen
voor hen, die als kinderen Gods onze broe
ders en zusters in Christus geworden zijn".
Mgr. dr. Ariëns.
WEERSVERWACHTING
g Aanvankelijk nog zwaar bewolkt g
2 met hier en daar mist en plaatselijk o
g regen of sneeuw, later tijdelijk opkla- 8
g rend. Afnemende wind. In het Zui- 8
o den van het land weer daling van tem- 8
5 peratuur, vooral des nachts, in het
Noorden v. 't land in den nacht lichte x
8 vorst, overdag temperatuur om het g
vriespunt, met dooi, waar de zon g
schijnt.
«jUUUUOuUUUOUUOOUOOOUUOOUOllUOlUMJUUUCUUOO
