3)e£ddóche(2oii/ta/nt
De wederopbouw van Oost-Indonesië
Verklaring over Palestijnsche kwestie
Eens en voor altijd onafhankelijkheid
Een Leidsche arts op het eiland Flores
pEN CORRESPONDENT van „De Maasbode, J. W. Hofdijk, vertoeft op het eiland
Flores en deelt zijn bevindingen mede. In zijn laatsten brief, d.d. 1 Febr., be
schrijft hij de vele moeilijkheden in dit missie-land en spreekt daar ook over den daar
werkenden arts Niemer uit Leiden, die, zoo zegt hij, „net zoo gek" d.w.z. net
zoo opofferend en belangeloos! werkt als de daar arbeidende missionarissen.
Wat is spoedig
Gaat die Pool-lucht
nooit weg?
Het nazi-complot in
Duitschland
WOENS AG 26 FEBR. 1947
Bureaux: Papengracht 32 Leiden
Giro 103003.
Telefoon: Admin., Adv. 20826.
Redactie: 20015.
Dir.. drukkerij en Abonnem.
20935.
Abonnementsprijs f 0.26 per
week, 1.10 p mnd. 3.25 p.
kwartaal Franco p. post f 4.00.
waarin opgenomen „DE BURCHT"
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
37e JAARGANG No. 11023
Hoofdredacteur: TH. WIL.MER
Directeur:
C. M v HAMERS VELD
Uitgave van N.V. „De Leidsche
Coqxant"
Advertenties 15 cent per m.m.
Bij contrac* belangrijke korting.
De menschheid
en.
wij
ZH. DE PAUS houdt in dezen bangen
- tijd de menschheid telkens en telkens
opnieuw voor de groote zedelijke waar
heden, waarnaar zij het leven moet rich
ten om het gelukkig te doen zijn.
En altijd weer plaatst de Heilige Vader
die waarheden in een arjder licht en altijd
weer laat Hij - een ander facet zien van
diezelfde waarheden.
Dezer dagen heeft Z. H. in een radio
rede de katholieke Cubanen toegesproken
en tot Ren o.m. gezegd:
„Gij hebt u geschaard in de rijen van
hen, die zich niet voeden met een god-
deloozen haat, maar met broederlijke
liefde en gij hebt Ons beloofd, voortaan
te willen leven als oprechte christe
nen en tropwe staatsburgers.
„Het is de wereld nu wel overduide
lijk gebleken", zeide de Paus, „wat de
resultaten zijn als de mensch gaat
denken, dat hij slechts stof is. Helaas,
thans hebben Wij den indruk, dat de
lessen, die de menschheid ontving,
nog steeds geen vruchten dragen en
moeten Wij vreezen, dat het eene ma
terialistische systeem door een ander,
dat niet minder verderfelijk is, zal
worden gevolgd".
Wij hebben enkele woorden willen on-
derstreepen.
De Paus zegt, dat Hij den indruk heeft,
dat d£ lessen, die de menschheid door den
oorlog heeft ontvangen, nog steeds geen
vruchten dragen.
„Dat. is waar" zal iedereen, die dit leest,
erkennen: de menschheid heeft in den oor
log, naar het schijnt, niets geleerd; de
Paus heeft groot gelijk. En onder de
„menschheid" verstaat hij dan: alle men-
schen, behalve.... zichzelf!
Zóó zal ook durven denken menige
zwart-handelaar en vee-smokkelaar, me
nige haat-drager en heifïensche egoïst,
menige materialist, die nog steeds met
hart en ziel ligt vastgeankerd aan geld
en goed, en die denkt in geld, waardeert
in geld, acht en veracht in geld.
Zij allen zijn huichelaars of domme lie
den. Wij willen zoo lang mogelijk het
laatste veronderstellen.
De Paus vreest Hij, die als geen an
der het wereldgebeuren overziet, Hij
vreest, dat het materialistische systeem,
dat nu verslagen schijnt, zal worden ge
volgd door een ander „dat niet minder
verderfelijk is".
Dat kan voorkomen worden, als de
menschheid zich voedt in plaats van met
doodelijken haat met broederlijke liefde;
als de menschheid uit de lessen, die zij
door den oorlog heeft ontvangen, vruchten
gaat plukken
De menschheid! Vóór ieder onzer,
moet in vlammend schrift geschreven
staan: Verbeter de wereld en.begin bij
jezeif!
PRESIDENT SOEKAWATI VOOR DE RADIO
Groot respect voor
Nederland
Gistermiddag om kwart over twee heeft
da P. C. J. een Maandag door den heer Soe-
kawati, president van Oost-Indonesië, in
bot Indonesisch uitgesproken rede. welke
op gramofoon werd opgenomen, uitgezon
den. De Nederlandsche tekst volgt hier
na:
Landgenoo'ten in Oost-Indonesië,
Kort na mijn verkiezing tot uw presi
dent heb ik mij op een rondreis door groote
gbdeelten van Oost-Indonesië kunnen over
tuigen van uw aller inspanning om de el
lende van de voorbije oorlogsjaren te bo
ven te komen en dit land tot nieuwe en
grootere welvaart te brengen.
Bij dezen wederopbouw verleenen de
Nederlanders ons goede diensten. Dit was
de reden, waarom ik vervolgens naar Ne
derland ben vertrokken: om namelijk per
soonlijk na te gaan, hoe de Nederlanders
wier eigen land evenzeer onder de
Duitsche bezetting heeft geleden als ons
land onder de Japansche dezen weder
opbouw daar hebben aangepakt. Immers,
uit hun ervaringen in eigen land kunnen
2'j en wij voor Oost-Indonesië veel leering
putten. En hiervoor wil ik u nu reeds een
en ander vertellen voordat ik binnen en
kele dagen weer naar Oost-Indonesië ver
trek.
Laat mij u dan allereerst een indruk ge
ven van mijn ontvangst door H. M. Ko
ningin Wilhelmir.a in het groot^ paleis in
Amsterdam.
H. M. verwelkomde mij als den president
van Oost-Indonesië en gaf blijk van haar
groote'belangstelling in de nieuwe ontwik
kelingen in Indonesië en in het bijzonder
in onzen nieuwen staat. Zij sprak de beste
v/enschen uit voor uw aller welzijn en
hoopt, dat door uw gezamenlijke inspan
ning Oost-Indonesië spoedig een krachtige
en welvarende staat* zal worden. Eveneens
heb ik een bezoek gebracht, vergezeld van
mijn echtgenoote, aan Z. K. H. Prins Bem-
bard, onmiddellijk na de geboorte van
prinses Marijke.
De overige tijd van mijn verblijf hier,
is zeer bezet geweest door besprekingen
r. et vele vooraanstaande persoonlijkheden
uit alle kringen van het maatschappe'ijk
leven. Bij hen allen en eveneens in de tal
rijke persuitingen, trof mij de eerlijke be
langstelling, die er bleek te bestaan voor
c-nzen jongen staat. Een belangstelling, die
zich ook daadwerkelijk uitte in vele aan
biedingen om met ons samen te werken bij
den wederopbouw van Oost-Indonesië op
allerlei gebied, aanbiedingen van men-
'schen en middelen, die straks voor ons van
veel waarde zullen blijken te zijn.
Ik sprak over eerlijke belangsteling en
wilde hiermee aangeven hoezeer mij ge
bleken is, dat bij de Nederlanders deze be-
MINISTER BEVIN IS BOOS OP AMERIKA
/BISTEREN heeft Bevin, de Britscihe minister van buitenlandsche zaken, in het La-
gerhuis een verklaring afgelegd over de Palestijnsche kwestie. Daarin zeide hij
o.m.: „dat er nog wel een kans op een vergelijk zou zijn, indien belanghebbenden van
him zuiver persoonlijk standpunt zouden afwijken, zonder zich tot de Vereenigde
Naties te wenden". „Ik ben nog altijd graag bereid het te probeeren", aldus Bevin.
Hij keerde zich vervolgens tegen de Ver.
Staten, wiens president Truman had aan
gedrongen op de delating van 100.600 Jo
elen uit Europa in Palestina. Bevin had er
op aangedrongen, dat Truman zoo iets niet
zou zeggen. Hij heeft het toch gedaan en
Bevin zeide er nu van:
„Ik moet er werkelijk den nadruk op
leggen, dat ik geen internationale proble
men kan probeeren op te lossen, als ande
ren mijn problemen gaan gebruiken als
een onderwerp voor hun verkiezings
strijd".
Bevin liet ook in andere verklaringen
duidelijk uitkomen, dat de Ver. Staten door
hun bemoeiingen de onderhandelingen over
de Palestijnsche kwestie nadeelig hadden
beïnvloed.
Amerikaansche reactie.
In Amerika is men natuurlijk weinig te
spreken over Bevin's verklaringen.
Congreskringen te Washington hebben
Bevin's aanval met verbazing vernomen.
John McCormack, de democratische „whib"
in het Huis van Afgevaardigden, is van
meening, dat „indiscreet" nog een gematigd
epitheton is voor deze verklaring van Be
vin.
Het Witte Huis heeft nog geen commen
taar gegeven.
Vroegere behandeling voor de V.N.?
Naar heden van bevoegde zijne te Lake
'Success werd vernomen, ls het niet onmo
gelijk, dat de Palestijnsche kwestie reeds
voordat de Algemeene Vergadering in Sep
tember bijeen komt zal worden behandeld.
Vernomen werd, dat de Britsche delegatie
bij de V.N. momenteel met hooge functio
narissen van de V.N. besprekingen voert
over de kwestie der procedure, wat betreft
hoe en wanneer de kwestie Palestina voor
de Algemeene Vergadering zal worden ge
bracht.
DE PLAATSVERVANGERS VOOR
OOSTENRIJK.
De plaatsvervangers voor Oostenrijk zijn
het gistermorgen eens geworden over hun
rapport voor de ministers van buitenland
sche zaken, dat in feite een eerste ontwerp
verdrag voor Oostenrijk is en een aantal
clausules bevat, waaromtrent nog geen
overeenstemming is bereikt.
Het Delftsch aardewerk, het Delftsch blauw, geniet nog steeds een wereldver-
eei11,gJe Pottenbakkery, welke thans nog het „blauw" maakt, dateert
uit 1665. Het beschilderen der voorwerpen geschiedt nog steeds met de hand.. De
eemge wezenlijke verandering in het bedrijf in den k>op der jaren is deze, dat thans
een witbakkende klei wordt gebruikt, die van een dloorzichtig glazuur wordt voor
zien, terwijl men vroeger geel of bruin aardewerk vervaardigde, dat met een on
doorzichtig wit email werd bedekt. Het beschilderen van de producten. Anp P.
langstelling gericht is op ons persoonlijk
wel en wee, een belangstelling, voortko
mend uit hun persoonlijke bekendheid met
ons gedurende zoovele jaren en niet uit
zelfzuchtige motieven, zooals zekere krin
gen in Indonesië het wel eens willen doen
voorkomen:
Voorts heb :k bezoeken gebracht aan
verschillende groote Nederlandsche be
drijven, waarvan thans vele wederom wer
ken op vooroorlogsch peil en sommigen
zelfs daarboven Zoo bezocht ik o. m. dé"
ko'enmijnen, waar de arbeiders er door
een geweldige krachtsinspanning in ge
slaagd zijn om te voorzien in de grootste
behoeften aan steenkool iri deze periode van
hevige koude.
Bij mijn bezoeken aan deze bedrijven
heb ik goede contacten kunnen leggen,
waardoor straks ons land zal kunnen wor
den voorzien van vele nuttige artikelen,
die wij voorloopig zelf .nog niet kunnen
aanmaken.
Ook de getroffen gebieden in Nederland
werden door mij bezocht. De oorlog heeft
bier veel verv/oest, maar nergens is men
bij de pakken blijven neerzitten, overal is
men actief bezig met het herstel. Samen
vattend kan ik u wel verklaren, dat ik
over de resultaten van mijn bezoek aan
Nederland zeer tevreden ben en dat ik
zeer onder den indruk ben gekomen van de
groote activiteit, waarmede men in Neder
land bezig,is zich op te werken tot grootere
welvaart. Een activiteit waarvoor men
overal ter wereld groot respect heeft, en
die ons in Oost-Indonesië een aansporing
moge zijn om onzen wederopbouw met
evenveel energie aan te pakken.
Tot zoover voor ditmaal. Wanneer ik
over enkele dagen weer in uw midden
ben, hoop ik u uitgebreider over dit alles
te kunnen spreken dan thans mogelijk is..
Tot weerziens, landgenooten in Oost-
Indonesië.
Mr. J. H. VAN ROYEN, die benoemd is tot ambassadeur der Nederlandsche regeering
in Canada, vertrok per K.L.M.-vliegtuig „Arnhem" naar zyn nieuwe standplaats,
Ottawa. Links zijn secretaresse.
Soekarno spreekt zijn
parlement toe
Alle republikeinsche autoriteiten zijn
thans te Malang vereenigd in de groote
zittingszaal van het KNIP, die geoutilleerd
is met microfoons, schijnwerpers, radio en
film en met bloemstukken versierd. Soe
karno heeft hier gisteren de vijfde plenaire
vergadering van het KNIP met een rede
van drie kwartier geopend.
Soekarno was gekleed in zijn uniform
van opperbevelhebber van land- en zee
macht. Hij sprak beheerscht en duidelijk
en zeide o.a.: „Na 18 maanden van strijd
voor onze onafhankelijkheid en vervolma
king van onzen staat is de periode aange-
NET ZOO „GEK" ALS DE MISSIONARISSEN
Wij ontleenen aan bedoelden brief:
Het Gouvernement beloofde in den per
soon van den Regeeringscomissaris voor de
Groote Oost en Borneo aan pastoor Raats,
een der afgevaardigden voor Flores, veer
tig auto'sEr kwam er geen een! Wel
arriveerde er voor enkele dagen uit Bata
via een schrijven, dat men, gezien het feit,
dat er voor den oorlog nog zestig vracht
en personenauto's, rondliepen Volgens de
opgave, geen wagens kon toewijzen
Ik heb deze auto's zien loopen. In één
er van had ik het twijfelachtige genoegen
een tocht naar een der inheemsche zieken
huizen te maken: Den wagen van den dok
terwel geteld met een ze ven tiental
mankementen, maar ondanks het feit, dat
de startmotor niet werkte en de bougies
niet deugden en de claxon niet en de lich
ten niet en de deur met een touw was
dichtgebonden en de banden niet zoo best
meer waren en nog enkele kleinigheden
meer, roffelde dat vehikel~als een vliegen
de bom de diepe ravijnen langs, bergweg
op, bergweg af de remmen deden het
„ook" wel eens een enkele keer niet....
tot ie op den dag van ons afscheid door zijn
vooras zakte
Wonderlijke dokter was dat ook, deze
jonge Niemer uit LeidenMoeten, men
sch el ijker wijs gesproken, ik hoop niet, dat
hij me dit kwalijk neemt wel een paar
steken aan los zijn, want deze jonge ex-
praeses van Augustinus staat practisch voor
een hopelooze taak, werkt als een paard,
kan in Nederland in den kortsten tijd twee
maal zooveel verdienen „van al de be
loften, die ze me gedaan hebben voor ik,
een jaar geleden, werd uitgezonden, is niets
terecht gekomengaat er bovendien,
naar hij meent, „ambtelijk" niet op voor
uit en blijft zwoegen onder condities, waar
van geen een Nederlandsche dokter ook
maar het flauwste begrip heeft....
En hij dóet het! Hij is een zegen voor de
bevolking, hij isnet zoo ,,gek" als deze
missionarissen! Prachtkerel!
Van wat ik in het „ziekenhuis" zag, zal
ik u veel besparen: U kent de foto's van
uitgemergelde kinderen, met bovenarmpjes
ter dikte van een pijpekop en buikjes strak
opgeblazen als trommelvellenze za
ten op him baleh-baleh inheemsche zie
ken zitten bijna altijd in „bed" als ver
kommerde stervende aapjes, hooge rug,
opgetrokken schouders en daartusschen
hun kopjes, met de groote donkere oogen,
schitterend van koorts of reeds half uitge-
bluscht. Als medicijn kregen ze de blikken
havermoutpap van „Nederland helpt In-
dië.
Dokter Niemer was er zeer enthousiast
over, maar ze waren bijna op.
U vraagt natuurlijk, of het rustig" is
op Flores. Het is zeer rustig op Flores. Een
man, die ik daar ontmoette en die zeer veel
van de wereld had gezien, zei me: „Het is
zoo rustig pp Flores, dat het Gouvernement
ons maar vergeet.
Misschien zal het u ook interesseeren
f
f Op een te Lochem gehouden ver- j
r gadering van de Partij van den Ar-
2 beid heeft minister Vos in antwoord
2 op verschillende vragen medege
deeld, dat de voorziening van fiets- i
banden, steenkool en schoenen
spoedig normaal zal worden.
hoe het daar met de troepen staat. Een
hoofdaalmoezenier, op inspectie bij de on-
derdeelen in de Groote Oost, wilde ook
naar Flores. Men antwoordde hem, dat dit
niet hoefde: „In Flores", kreeg hij ten ant
woord, „is.de Missiedaar zijn geen
soldaten".
Het zou mij spijten, wanneer u om deze
historische anecdote alleen maar lachen
moest. Dit eene antwoord legt misschien
meer van de kerir-van het Indonesische
probleem bloot, dan vijf-en-twintig Kamer
debatten
Toen Soekarno op Flores was geinter-
neerd hij had daar zeer veel contact met
de Paters S.V.D., schreef tooneelstukken
en zei bij zijn afscheid: „Ik heb niet de
pretentie de eerste president van de Indo
nesische republiek te wordenkreeg
hij van Rijkswege maandelijks 120 uitbe
taaldMomenteel krijgen de Missiona
rissen van Flores (op twee of drie na) ge
middeld per maand ƒ15 tot 20 maar
buiten bezwaar van 's Lands schatkist. Het
wil mij voorkomen, dat, indien de schat
kist honderd jaar geleden aan missionaris
sen en zendelingen wèl een behoorlijke fi-
nancieele waardeering voor hun werk ge
geven had, misschien een extra post van
f 120 nooit had behoeven te worden uitge
trokken.
NEDERL.-INDISCHE DAKOTA
VERONGELUKT.
Een Nederlandsch-Indisch Dakota-trans-
portvliegtuig is nabij Brisbané in zee ge
stort. Zes leden van de bemanning worden
vermist.
Wie gisteren in het Zonnetje liep, genoot
van het heerlijke weer en lente-gedachten
rezen voor hem op. Maar na zonsondergang
daalde de temperatuur snel en op de mees
te waarnemingsstations werden gister
avond vóór 10 uur reeds temperaturen van
-10 gr. C. afgelezen.
Hierbij ontstond .een zeer dikke mist,
welke ongeveer op een temperatuur van
-12 verdere daling van temperatuur belette.
Gedurende den nacht trad een sterke rijp-
vorming op.
In den nanacht begonnen echter veran
deringen in de luchtdrukverdeeling op 4e
trèden, die het rustige weer in ons land
begonnen te verstoren. Een kleine depres
sie, die de laatste dagen ten Westen van
Ierland was gevormd, begon namelijk in
Oostelijke richting door te dringen. De be
wegingen van dergelijke geheel binnen de
koude Poollucht gelegen depressies zijn
meestal onregelmatig. Zü diepen zich vaak
plotseling uit en veroorzaken dan in een
.betrekkelijk klein gebied zware sneeuw
stormen, trekken een bepaalden tijd langs
een duidelijk te volgen baan, wijken dan
plotseling daarvan af en vullen dan even
onverwachts weer op. Zoo bliezen gisteren
weer zware sneeuwstormen over groote
deelen van Engeland en Ierland, terwijl in
het Zuidwesten van de Britsche eilanden
koude lucht, die een vrij langen weg over
Oceaanwater had afgelegd, werd aange
voerd en de dooi tijdelijk inviel. Over
Scandinavië ontwikkelt zich een nieuw
krachtig hoogedrukgebied. waarin uiterst
lage temperaturen voorkomen. Dat belooft
wat
broken van concrete zaken", waarbij hij
wees op de onderhandelingen met de En-
gelschen en de Nederlanders. „De republiek
is thans de facto erkend ook door de bui
tenwereld, welk feit de Nederlanders niet
kunnen terzijde stellen. De leuze: „Eens
onafhankelijkheid, altijd onafhankelijk
heid" heeft thans meer vorm gekregen.
Maar met leuzen alleen komt men niet ver
der. Men moet het verschil tusschen het
ideaal en de werkelijkheid niet uit het oog
verliezen. De strijd moet verder gevoerd
worden op basis van hetgeen in de achter
ons liggende 18 maanden is bereikt.".
Tenslotte deed Soekarno een beroep op
de vergadering om aan geheel Indonesië
van Sabang tot„Merauke, aan de reactio
naire Nederlanders en aan de geheele we
reld eenheid te toonén.
Z.H. DE PAUS richtte zich op den eersten
dag van de Vasten per radio tot de Ameri
kaansche schoolkinderen en deed een be
roep op hun hulpvaardigheid jegens de
minder bedeelde kinderen in de wereld. De
H. Vader tijdens zijn toespraak.
85°/0 der leiders gearresteerd
Het oprollen van de illegale nazi-organi
satie in Duitschland is gisteren geëindigd
en 85 percent an de leiders is gearresteerd,
aldus werd Dinsdagavond door het hoofd
kwartier van den Britschen geheimen
dienst bekend gemaakt.
Tevens werd mededeeling gedaan van de
arrestatie van den generaal majoor dor SS,
Kurt Allersich, oud-lid van Himmler's staf
en een der voornaamste organisatoren van
de illegale beweging.
Ellersich, die Zaterdag gearresteerd werd,
leefde onder den valschen naam „Ehlers".
Hy droeg een scherts bril. Hij woonde drie
hoog in een steeg en de Engelsche agenten
vonden vier zware dei^ren op hun weg naar
zijn kamer. Hij liet zich echter-zonder ver
zet arresteeren.
In Ellersich's kamer vonden zij een
vrouw, die door den SS-generaal als „Frau
Katischef" geïdentificeerd werd en bij een
huiszoeking werd een aantal bezwarende
documenten ontdekt.
Tydens de huiszoeking begon de vrouw
aan haar handschoenen te frommelen en
toen haar bevolen werd deze uit te doen,
bleken zij een belangrijk document te be
vatten.
£en k.oJiAeMj,e.,..
De huismoeder.
„In het stille geduldleven van een een-
voudigen huismoeder zit j/eel .meer opoffe
ring dan in dat van een bewonderden
openbaren werker".
Mgr. dr. Alphons Ariëns.
WEERSVERWACHTING
g DES NACHTS MINDER KOUD. g
o Matige, aan de kust tijdelijke krach- g
5 tige wind tusschen Zuid en Oost. In o
den nacht en vroegen ochtend meest o
2 matige vorst en plaatselijk nevel of
g mist. Overdag: lichte voorst tot tem- 2
o peratuur om het vriespunt, tijdelijk g
p toenemende bewolking, doch vrijwel o
o nergens sneeuw.
ouoouuuouuuuooouuopuouoooooouuooouooooo