3)e£ddóche(2oii/ta/nt De wederopbouw van Oost-Indonesië Verklaring over Palestijnsche kwestie Eens en voor altijd onafhankelijkheid Een Leidsche arts op het eiland Flores pEN CORRESPONDENT van „De Maasbode, J. W. Hofdijk, vertoeft op het eiland Flores en deelt zijn bevindingen mede. In zijn laatsten brief, d.d. 1 Febr., be schrijft hij de vele moeilijkheden in dit missie-land en spreekt daar ook over den daar werkenden arts Niemer uit Leiden, die, zoo zegt hij, „net zoo gek" d.w.z. net zoo opofferend en belangeloos! werkt als de daar arbeidende missionarissen. Wat is spoedig Gaat die Pool-lucht nooit weg? Het nazi-complot in Duitschland WOENS AG 26 FEBR. 1947 Bureaux: Papengracht 32 Leiden Giro 103003. Telefoon: Admin., Adv. 20826. Redactie: 20015. Dir.. drukkerij en Abonnem. 20935. Abonnementsprijs f 0.26 per week, 1.10 p mnd. 3.25 p. kwartaal Franco p. post f 4.00. waarin opgenomen „DE BURCHT" KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 37e JAARGANG No. 11023 Hoofdredacteur: TH. WIL.MER Directeur: C. M v HAMERS VELD Uitgave van N.V. „De Leidsche Coqxant" Advertenties 15 cent per m.m. Bij contrac* belangrijke korting. De menschheid en. wij ZH. DE PAUS houdt in dezen bangen - tijd de menschheid telkens en telkens opnieuw voor de groote zedelijke waar heden, waarnaar zij het leven moet rich ten om het gelukkig te doen zijn. En altijd weer plaatst de Heilige Vader die waarheden in een arjder licht en altijd weer laat Hij - een ander facet zien van diezelfde waarheden. Dezer dagen heeft Z. H. in een radio rede de katholieke Cubanen toegesproken en tot Ren o.m. gezegd: „Gij hebt u geschaard in de rijen van hen, die zich niet voeden met een god- deloozen haat, maar met broederlijke liefde en gij hebt Ons beloofd, voortaan te willen leven als oprechte christe nen en tropwe staatsburgers. „Het is de wereld nu wel overduide lijk gebleken", zeide de Paus, „wat de resultaten zijn als de mensch gaat denken, dat hij slechts stof is. Helaas, thans hebben Wij den indruk, dat de lessen, die de menschheid ontving, nog steeds geen vruchten dragen en moeten Wij vreezen, dat het eene ma terialistische systeem door een ander, dat niet minder verderfelijk is, zal worden gevolgd". Wij hebben enkele woorden willen on- derstreepen. De Paus zegt, dat Hij den indruk heeft, dat d£ lessen, die de menschheid door den oorlog heeft ontvangen, nog steeds geen vruchten dragen. „Dat. is waar" zal iedereen, die dit leest, erkennen: de menschheid heeft in den oor log, naar het schijnt, niets geleerd; de Paus heeft groot gelijk. En onder de „menschheid" verstaat hij dan: alle men- schen, behalve.... zichzelf! Zóó zal ook durven denken menige zwart-handelaar en vee-smokkelaar, me nige haat-drager en heifïensche egoïst, menige materialist, die nog steeds met hart en ziel ligt vastgeankerd aan geld en goed, en die denkt in geld, waardeert in geld, acht en veracht in geld. Zij allen zijn huichelaars of domme lie den. Wij willen zoo lang mogelijk het laatste veronderstellen. De Paus vreest Hij, die als geen an der het wereldgebeuren overziet, Hij vreest, dat het materialistische systeem, dat nu verslagen schijnt, zal worden ge volgd door een ander „dat niet minder verderfelijk is". Dat kan voorkomen worden, als de menschheid zich voedt in plaats van met doodelijken haat met broederlijke liefde; als de menschheid uit de lessen, die zij door den oorlog heeft ontvangen, vruchten gaat plukken De menschheid! Vóór ieder onzer, moet in vlammend schrift geschreven staan: Verbeter de wereld en.begin bij jezeif! PRESIDENT SOEKAWATI VOOR DE RADIO Groot respect voor Nederland Gistermiddag om kwart over twee heeft da P. C. J. een Maandag door den heer Soe- kawati, president van Oost-Indonesië, in bot Indonesisch uitgesproken rede. welke op gramofoon werd opgenomen, uitgezon den. De Nederlandsche tekst volgt hier na: Landgenoo'ten in Oost-Indonesië, Kort na mijn verkiezing tot uw presi dent heb ik mij op een rondreis door groote gbdeelten van Oost-Indonesië kunnen over tuigen van uw aller inspanning om de el lende van de voorbije oorlogsjaren te bo ven te komen en dit land tot nieuwe en grootere welvaart te brengen. Bij dezen wederopbouw verleenen de Nederlanders ons goede diensten. Dit was de reden, waarom ik vervolgens naar Ne derland ben vertrokken: om namelijk per soonlijk na te gaan, hoe de Nederlanders wier eigen land evenzeer onder de Duitsche bezetting heeft geleden als ons land onder de Japansche dezen weder opbouw daar hebben aangepakt. Immers, uit hun ervaringen in eigen land kunnen 2'j en wij voor Oost-Indonesië veel leering putten. En hiervoor wil ik u nu reeds een en ander vertellen voordat ik binnen en kele dagen weer naar Oost-Indonesië ver trek. Laat mij u dan allereerst een indruk ge ven van mijn ontvangst door H. M. Ko ningin Wilhelmir.a in het groot^ paleis in Amsterdam. H. M. verwelkomde mij als den president van Oost-Indonesië en gaf blijk van haar groote'belangstelling in de nieuwe ontwik kelingen in Indonesië en in het bijzonder in onzen nieuwen staat. Zij sprak de beste v/enschen uit voor uw aller welzijn en hoopt, dat door uw gezamenlijke inspan ning Oost-Indonesië spoedig een krachtige en welvarende staat* zal worden. Eveneens heb ik een bezoek gebracht, vergezeld van mijn echtgenoote, aan Z. K. H. Prins Bem- bard, onmiddellijk na de geboorte van prinses Marijke. De overige tijd van mijn verblijf hier, is zeer bezet geweest door besprekingen r. et vele vooraanstaande persoonlijkheden uit alle kringen van het maatschappe'ijk leven. Bij hen allen en eveneens in de tal rijke persuitingen, trof mij de eerlijke be langstelling, die er bleek te bestaan voor c-nzen jongen staat. Een belangstelling, die zich ook daadwerkelijk uitte in vele aan biedingen om met ons samen te werken bij den wederopbouw van Oost-Indonesië op allerlei gebied, aanbiedingen van men- 'schen en middelen, die straks voor ons van veel waarde zullen blijken te zijn. Ik sprak over eerlijke belangsteling en wilde hiermee aangeven hoezeer mij ge bleken is, dat bij de Nederlanders deze be- MINISTER BEVIN IS BOOS OP AMERIKA /BISTEREN heeft Bevin, de Britscihe minister van buitenlandsche zaken, in het La- gerhuis een verklaring afgelegd over de Palestijnsche kwestie. Daarin zeide hij o.m.: „dat er nog wel een kans op een vergelijk zou zijn, indien belanghebbenden van him zuiver persoonlijk standpunt zouden afwijken, zonder zich tot de Vereenigde Naties te wenden". „Ik ben nog altijd graag bereid het te probeeren", aldus Bevin. Hij keerde zich vervolgens tegen de Ver. Staten, wiens president Truman had aan gedrongen op de delating van 100.600 Jo elen uit Europa in Palestina. Bevin had er op aangedrongen, dat Truman zoo iets niet zou zeggen. Hij heeft het toch gedaan en Bevin zeide er nu van: „Ik moet er werkelijk den nadruk op leggen, dat ik geen internationale proble men kan probeeren op te lossen, als ande ren mijn problemen gaan gebruiken als een onderwerp voor hun verkiezings strijd". Bevin liet ook in andere verklaringen duidelijk uitkomen, dat de Ver. Staten door hun bemoeiingen de onderhandelingen over de Palestijnsche kwestie nadeelig hadden beïnvloed. Amerikaansche reactie. In Amerika is men natuurlijk weinig te spreken over Bevin's verklaringen. Congreskringen te Washington hebben Bevin's aanval met verbazing vernomen. John McCormack, de democratische „whib" in het Huis van Afgevaardigden, is van meening, dat „indiscreet" nog een gematigd epitheton is voor deze verklaring van Be vin. Het Witte Huis heeft nog geen commen taar gegeven. Vroegere behandeling voor de V.N.? Naar heden van bevoegde zijne te Lake 'Success werd vernomen, ls het niet onmo gelijk, dat de Palestijnsche kwestie reeds voordat de Algemeene Vergadering in Sep tember bijeen komt zal worden behandeld. Vernomen werd, dat de Britsche delegatie bij de V.N. momenteel met hooge functio narissen van de V.N. besprekingen voert over de kwestie der procedure, wat betreft hoe en wanneer de kwestie Palestina voor de Algemeene Vergadering zal worden ge bracht. DE PLAATSVERVANGERS VOOR OOSTENRIJK. De plaatsvervangers voor Oostenrijk zijn het gistermorgen eens geworden over hun rapport voor de ministers van buitenland sche zaken, dat in feite een eerste ontwerp verdrag voor Oostenrijk is en een aantal clausules bevat, waaromtrent nog geen overeenstemming is bereikt. Het Delftsch aardewerk, het Delftsch blauw, geniet nog steeds een wereldver- eei11,gJe Pottenbakkery, welke thans nog het „blauw" maakt, dateert uit 1665. Het beschilderen der voorwerpen geschiedt nog steeds met de hand.. De eemge wezenlijke verandering in het bedrijf in den k>op der jaren is deze, dat thans een witbakkende klei wordt gebruikt, die van een dloorzichtig glazuur wordt voor zien, terwijl men vroeger geel of bruin aardewerk vervaardigde, dat met een on doorzichtig wit email werd bedekt. Het beschilderen van de producten. Anp P. langstelling gericht is op ons persoonlijk wel en wee, een belangstelling, voortko mend uit hun persoonlijke bekendheid met ons gedurende zoovele jaren en niet uit zelfzuchtige motieven, zooals zekere krin gen in Indonesië het wel eens willen doen voorkomen: Voorts heb :k bezoeken gebracht aan verschillende groote Nederlandsche be drijven, waarvan thans vele wederom wer ken op vooroorlogsch peil en sommigen zelfs daarboven Zoo bezocht ik o. m. dé" ko'enmijnen, waar de arbeiders er door een geweldige krachtsinspanning in ge slaagd zijn om te voorzien in de grootste behoeften aan steenkool iri deze periode van hevige koude. Bij mijn bezoeken aan deze bedrijven heb ik goede contacten kunnen leggen, waardoor straks ons land zal kunnen wor den voorzien van vele nuttige artikelen, die wij voorloopig zelf .nog niet kunnen aanmaken. Ook de getroffen gebieden in Nederland werden door mij bezocht. De oorlog heeft bier veel verv/oest, maar nergens is men bij de pakken blijven neerzitten, overal is men actief bezig met het herstel. Samen vattend kan ik u wel verklaren, dat ik over de resultaten van mijn bezoek aan Nederland zeer tevreden ben en dat ik zeer onder den indruk ben gekomen van de groote activiteit, waarmede men in Neder land bezig,is zich op te werken tot grootere welvaart. Een activiteit waarvoor men overal ter wereld groot respect heeft, en die ons in Oost-Indonesië een aansporing moge zijn om onzen wederopbouw met evenveel energie aan te pakken. Tot zoover voor ditmaal. Wanneer ik over enkele dagen weer in uw midden ben, hoop ik u uitgebreider over dit alles te kunnen spreken dan thans mogelijk is.. Tot weerziens, landgenooten in Oost- Indonesië. Mr. J. H. VAN ROYEN, die benoemd is tot ambassadeur der Nederlandsche regeering in Canada, vertrok per K.L.M.-vliegtuig „Arnhem" naar zyn nieuwe standplaats, Ottawa. Links zijn secretaresse. Soekarno spreekt zijn parlement toe Alle republikeinsche autoriteiten zijn thans te Malang vereenigd in de groote zittingszaal van het KNIP, die geoutilleerd is met microfoons, schijnwerpers, radio en film en met bloemstukken versierd. Soe karno heeft hier gisteren de vijfde plenaire vergadering van het KNIP met een rede van drie kwartier geopend. Soekarno was gekleed in zijn uniform van opperbevelhebber van land- en zee macht. Hij sprak beheerscht en duidelijk en zeide o.a.: „Na 18 maanden van strijd voor onze onafhankelijkheid en vervolma king van onzen staat is de periode aange- NET ZOO „GEK" ALS DE MISSIONARISSEN Wij ontleenen aan bedoelden brief: Het Gouvernement beloofde in den per soon van den Regeeringscomissaris voor de Groote Oost en Borneo aan pastoor Raats, een der afgevaardigden voor Flores, veer tig auto'sEr kwam er geen een! Wel arriveerde er voor enkele dagen uit Bata via een schrijven, dat men, gezien het feit, dat er voor den oorlog nog zestig vracht en personenauto's, rondliepen Volgens de opgave, geen wagens kon toewijzen Ik heb deze auto's zien loopen. In één er van had ik het twijfelachtige genoegen een tocht naar een der inheemsche zieken huizen te maken: Den wagen van den dok terwel geteld met een ze ven tiental mankementen, maar ondanks het feit, dat de startmotor niet werkte en de bougies niet deugden en de claxon niet en de lich ten niet en de deur met een touw was dichtgebonden en de banden niet zoo best meer waren en nog enkele kleinigheden meer, roffelde dat vehikel~als een vliegen de bom de diepe ravijnen langs, bergweg op, bergweg af de remmen deden het „ook" wel eens een enkele keer niet.... tot ie op den dag van ons afscheid door zijn vooras zakte Wonderlijke dokter was dat ook, deze jonge Niemer uit LeidenMoeten, men sch el ijker wijs gesproken, ik hoop niet, dat hij me dit kwalijk neemt wel een paar steken aan los zijn, want deze jonge ex- praeses van Augustinus staat practisch voor een hopelooze taak, werkt als een paard, kan in Nederland in den kortsten tijd twee maal zooveel verdienen „van al de be loften, die ze me gedaan hebben voor ik, een jaar geleden, werd uitgezonden, is niets terecht gekomengaat er bovendien, naar hij meent, „ambtelijk" niet op voor uit en blijft zwoegen onder condities, waar van geen een Nederlandsche dokter ook maar het flauwste begrip heeft.... En hij dóet het! Hij is een zegen voor de bevolking, hij isnet zoo ,,gek" als deze missionarissen! Prachtkerel! Van wat ik in het „ziekenhuis" zag, zal ik u veel besparen: U kent de foto's van uitgemergelde kinderen, met bovenarmpjes ter dikte van een pijpekop en buikjes strak opgeblazen als trommelvellenze za ten op him baleh-baleh inheemsche zie ken zitten bijna altijd in „bed" als ver kommerde stervende aapjes, hooge rug, opgetrokken schouders en daartusschen hun kopjes, met de groote donkere oogen, schitterend van koorts of reeds half uitge- bluscht. Als medicijn kregen ze de blikken havermoutpap van „Nederland helpt In- dië. Dokter Niemer was er zeer enthousiast over, maar ze waren bijna op. U vraagt natuurlijk, of het rustig" is op Flores. Het is zeer rustig op Flores. Een man, die ik daar ontmoette en die zeer veel van de wereld had gezien, zei me: „Het is zoo rustig pp Flores, dat het Gouvernement ons maar vergeet. Misschien zal het u ook interesseeren f f Op een te Lochem gehouden ver- j r gadering van de Partij van den Ar- 2 beid heeft minister Vos in antwoord 2 op verschillende vragen medege deeld, dat de voorziening van fiets- i banden, steenkool en schoenen spoedig normaal zal worden. hoe het daar met de troepen staat. Een hoofdaalmoezenier, op inspectie bij de on- derdeelen in de Groote Oost, wilde ook naar Flores. Men antwoordde hem, dat dit niet hoefde: „In Flores", kreeg hij ten ant woord, „is.de Missiedaar zijn geen soldaten". Het zou mij spijten, wanneer u om deze historische anecdote alleen maar lachen moest. Dit eene antwoord legt misschien meer van de kerir-van het Indonesische probleem bloot, dan vijf-en-twintig Kamer debatten Toen Soekarno op Flores was geinter- neerd hij had daar zeer veel contact met de Paters S.V.D., schreef tooneelstukken en zei bij zijn afscheid: „Ik heb niet de pretentie de eerste president van de Indo nesische republiek te wordenkreeg hij van Rijkswege maandelijks 120 uitbe taaldMomenteel krijgen de Missiona rissen van Flores (op twee of drie na) ge middeld per maand ƒ15 tot 20 maar buiten bezwaar van 's Lands schatkist. Het wil mij voorkomen, dat, indien de schat kist honderd jaar geleden aan missionaris sen en zendelingen wèl een behoorlijke fi- nancieele waardeering voor hun werk ge geven had, misschien een extra post van f 120 nooit had behoeven te worden uitge trokken. NEDERL.-INDISCHE DAKOTA VERONGELUKT. Een Nederlandsch-Indisch Dakota-trans- portvliegtuig is nabij Brisbané in zee ge stort. Zes leden van de bemanning worden vermist. Wie gisteren in het Zonnetje liep, genoot van het heerlijke weer en lente-gedachten rezen voor hem op. Maar na zonsondergang daalde de temperatuur snel en op de mees te waarnemingsstations werden gister avond vóór 10 uur reeds temperaturen van -10 gr. C. afgelezen. Hierbij ontstond .een zeer dikke mist, welke ongeveer op een temperatuur van -12 verdere daling van temperatuur belette. Gedurende den nacht trad een sterke rijp- vorming op. In den nanacht begonnen echter veran deringen in de luchtdrukverdeeling op 4e trèden, die het rustige weer in ons land begonnen te verstoren. Een kleine depres sie, die de laatste dagen ten Westen van Ierland was gevormd, begon namelijk in Oostelijke richting door te dringen. De be wegingen van dergelijke geheel binnen de koude Poollucht gelegen depressies zijn meestal onregelmatig. Zü diepen zich vaak plotseling uit en veroorzaken dan in een .betrekkelijk klein gebied zware sneeuw stormen, trekken een bepaalden tijd langs een duidelijk te volgen baan, wijken dan plotseling daarvan af en vullen dan even onverwachts weer op. Zoo bliezen gisteren weer zware sneeuwstormen over groote deelen van Engeland en Ierland, terwijl in het Zuidwesten van de Britsche eilanden koude lucht, die een vrij langen weg over Oceaanwater had afgelegd, werd aange voerd en de dooi tijdelijk inviel. Over Scandinavië ontwikkelt zich een nieuw krachtig hoogedrukgebied. waarin uiterst lage temperaturen voorkomen. Dat belooft wat broken van concrete zaken", waarbij hij wees op de onderhandelingen met de En- gelschen en de Nederlanders. „De republiek is thans de facto erkend ook door de bui tenwereld, welk feit de Nederlanders niet kunnen terzijde stellen. De leuze: „Eens onafhankelijkheid, altijd onafhankelijk heid" heeft thans meer vorm gekregen. Maar met leuzen alleen komt men niet ver der. Men moet het verschil tusschen het ideaal en de werkelijkheid niet uit het oog verliezen. De strijd moet verder gevoerd worden op basis van hetgeen in de achter ons liggende 18 maanden is bereikt.". Tenslotte deed Soekarno een beroep op de vergadering om aan geheel Indonesië van Sabang tot„Merauke, aan de reactio naire Nederlanders en aan de geheele we reld eenheid te toonén. Z.H. DE PAUS richtte zich op den eersten dag van de Vasten per radio tot de Ameri kaansche schoolkinderen en deed een be roep op hun hulpvaardigheid jegens de minder bedeelde kinderen in de wereld. De H. Vader tijdens zijn toespraak. 85°/0 der leiders gearresteerd Het oprollen van de illegale nazi-organi satie in Duitschland is gisteren geëindigd en 85 percent an de leiders is gearresteerd, aldus werd Dinsdagavond door het hoofd kwartier van den Britschen geheimen dienst bekend gemaakt. Tevens werd mededeeling gedaan van de arrestatie van den generaal majoor dor SS, Kurt Allersich, oud-lid van Himmler's staf en een der voornaamste organisatoren van de illegale beweging. Ellersich, die Zaterdag gearresteerd werd, leefde onder den valschen naam „Ehlers". Hy droeg een scherts bril. Hij woonde drie hoog in een steeg en de Engelsche agenten vonden vier zware dei^ren op hun weg naar zijn kamer. Hij liet zich echter-zonder ver zet arresteeren. In Ellersich's kamer vonden zij een vrouw, die door den SS-generaal als „Frau Katischef" geïdentificeerd werd en bij een huiszoeking werd een aantal bezwarende documenten ontdekt. Tydens de huiszoeking begon de vrouw aan haar handschoenen te frommelen en toen haar bevolen werd deze uit te doen, bleken zij een belangrijk document te be vatten. £en k.oJiAeMj,e.,.. De huismoeder. „In het stille geduldleven van een een- voudigen huismoeder zit j/eel .meer opoffe ring dan in dat van een bewonderden openbaren werker". Mgr. dr. Alphons Ariëns. WEERSVERWACHTING g DES NACHTS MINDER KOUD. g o Matige, aan de kust tijdelijke krach- g 5 tige wind tusschen Zuid en Oost. In o den nacht en vroegen ochtend meest o 2 matige vorst en plaatselijk nevel of g mist. Overdag: lichte voorst tot tem- 2 o peratuur om het vriespunt, tijdelijk g p toenemende bewolking, doch vrijwel o o nergens sneeuw. ouoouuuouuuuooouuopuouoooooouuooouooooo

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1947 | | pagina 1