Geheime Nazi-organisatie-leiders gevat
Engelands terugtocht uit India
Verbetert de situatie in Indonesië?
MAANDAG 24 FEBR. 1947
Bureaux: Papengracht 32 Leiden
Giro 103003
Telefoon: Admin., Adv. 20826.
Kedactie: 20015.
Dir., drukkerij en Abonnem.
20935.
Abonnementsprijs f 0.26 per
week, /1.10 p mnd. f 3.25 p.
kwartaal Franco p. post f 4.00.
waarin opgenomen „DE BURCHT"
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
37e JAARGANG No. 11021
Hoofdredacteur: TH. W1LMER
Directeur:
C. M v HAMERSVELD
Uitgave van N.V „De Leidsche
Ceurant" en Stichting „De
Burcht".
Advertenties 15 cent per m.m.
By contract belangrijke korting.
Onze Itijkseenheid
Leiden een bijeenkomst gehouden,
waar oud-minister Welter en mr. P. M. Jan
sen als sprekers optraden. Wij hebben van
het gesprokene Zaterdag een uitvoerig ver
slag gegeven. Ook tegenstanders van Ling
gadjati maken er aanspraak op, dat van
hun meening wordt kennis genomen; dat
zij voor het publiek buiten en ook in de
pers hun standpunt kunnen motiveeren.
En hier willen wij nog eens be-nadruk-
ken, dat Linggadjati geen politieke-partij-
zaak mag zijn. Toen wij onlangs schreven,
dat wij het in zekeren zin betreuren, dat
van de Tweede-Kamerfractie der K.V.P.
maar één lid tegen Linggadjati stemde, zijn
wij, naar ons is gebleken, niet door alle le
zers goed begrepen. Wij betreuren dat in
zekeren zin, omdat anders duidelijker zou
zijn gedemonstreerd, dat in de Tweede Ka
mer-fractie der K.V.P. volkomen vrijheid
bestond, om voor of tegen Linggadjati te
stemmen. Dat die vrijheid er feitelijk was,
staat voor ons buiten allen twijfel. De leden
van de Tweede-Kamerfractie der K.V.P.
hebben klaarblijkelijk allen op één na tot
hun persoonlijk bezit gemaakt de overtui
ging, dat zij vóór Linggadjati moeten stem
men. Ons kan dat niet erg verwonderen,
omdat wij, als wij hadden moeten stemmen,
óók voor Linggadjati zouden hebben ge
stemd en, gezien alle feitelijke omstan
digheden, waaraan niets meet te verande
ren viel, zonder de minste aarzeling.
Wat het Comité Handhaving Rykseen-
heid betreft, hebben wij bezwaar tegen den
naam.
De voorstemmers van Linggadjati zijn
óók voor handhaving van de Rijkseenheid
zij beoogen een Unie van Nederland en
Indië, welke Unie souvereine rechten heeft
en van welke Unie de Koning(in) van Ne
derland het hoofd is.
Intusschen: bij alle meenings verschil
moeten wij nu streven naar een zoo groot
mogelijke eenheid in wat wij in Nederland
willen. Als wij groepen van oer-conserva-
tieven en radicaal-revolutionairen uitzon
deren is er naar onze overtuiging wel een
eenheid te bereiken.
En het verheugt ons, dat de rede van een
der sprekers mr. Jansen op de bedoelde bij
eenkomst van j.l. Vrijdag ook in die rich
ting wees, toen deze spreker ongeveei zeidë:
„Eindelijk na 1 lA jaar schijnt onze re
geering een wat krachtiger houding te
gaan aanemen. Zal zij nu een vers an-
diger weg in slaan? Zoo ja, laten wij
dan allen als één man achter de regee
ring gaan staan. De schuldvraag voor
de verloren 1% jaar komt later wel".
Volkomen juist: wat-er verkeerd zou zijn
gedaan in den achter ons liggenden tijd,
„komt later wel". Dan zullen we dat zeker
niet opzij-schuiven, omdat we niet zouden
willen „nakaarten," want wat in deze aller
belangrijkste periode van de geschiedenis
van ons vaderland is gebeurd moet open
en klaar worden vastgelegd.
Maér nu nu moet er naar worden ge
streefd, om, zonder opoffering van eigen
werkelijke overtuiging, „allen als één man
achter de regeering (te) gaan staan", om
een eenheid te vormen, die voor Nederland
en Indië kan bereiken, wat voor Nederland
en Indië in beider belang bereikt worden
kan en moet.
Waarom ging Engelsche
Koning naar Afrika?
Het bezoek van de Britscbe koninklijke
familie geeft aanleiding tot een vloed van
geruchten in Voor-Indië. Volgens den cor
respondent te Durban van het nationalisti
sche weekblad „Blitz" zouden aan de reis
van de koninklijke familie besprekingen
vooraf gegaan zijp over een geheim plan
tot overbrenging van de hoofdstad van het
Britsche imperium naar Zuid Afrika, en wel
omdat men op de Britsche eilanden aan den
eersten aanval den besten in een toekom-
stigen oorlog met atoomwapenen ten onder
zou gaan.
Nu een gascrisis in
Engeland
Door het Britsche ministerie van brand
stof- en energievoorziening is medege
deeld, dat, terwijl de electriciteits-positie
begint te verbeteren, een nieuwe crisis na
melijk gebrek aan gas, gaat dreigen. Op de
verbruikers is een dringend beroep tot zui
nigheid in de eerstkomende acht-en-veer-
tig uren gedaan.
Tengevolge van den abnormaal langdu-
rigen en strengen winter dreigt er ook een
voedselcrisis, daar men de voorbereidende
werkzaamheden op het land nog niet heeft
kunnen aanvangen. Voorts sterft veel vee
wegens de koude en het gebrek aan vee
voeder.
RAZZIA OP GROOTE^ SCHAAL IN DUITSCHLAND
r\UIZENDEN Britsche en Amerikaansche beambten van den inlichtingendienst heb-
ben in den nacht van Zaterdag op Zon dag de leiders van een geheime nazistische
organisatie gearresteerd, die fei alle vier de bezettingszones van Duitschland ver
spreid zou zijn en zou gedreigd hebben „een vernietigend nieuw wapen" tegen de ge
allieerden te gebruiken, indien dezen wei geren haar eischen in te willigen.
Een „vernietigend"
nieuw wapen
De actie is de grootste, die sedert de be
zetting van Duitschland is ondernomen en
nog voortgezet wordt. Naar verluidt, zijn
honderden betrokken bij de organisatie, die
onder leiding staat van voormalige leden
van de S.S. De leiders zouden het herstel
van het totalitaire regiem in Duitschland
voorbereiden. Het „vernietigende nieuwe
wapen", waarmede gedreigd werd, zou
verband houden met de bacteriologische
oorlogvoering.
Volgens een Britschen functionaris zijn
vele vooraanstaande leiders, o.w. Eidmann,
gewezen functionaris bij de bacteriologi
sche afdeeling van het opperbevel der
Wehrmacht, gearresteerd. De eischen der
organisatie zouden de volgende zijn:
1. Herstel van de Duitsche militaire
macht;
2. Vrijlating van Duitsche militairen uit
interneeringskampen;
3. Onmiddellijke vorming van een cen
trale Duitsche regeering op totalitaire leest
geschoeid.
Voorts werd nog geëischt: onmiddellijke
beëindiging van de ontmanteling van oor
logsindustrieën voor herstelbetalingen, het
stopzetten van den steenkooluitvoer, her
roeping van de socialisatie der voornaam
ste industrieën en dc onmiddellijke restitu
tie van Silezië en Oost-Pruisen.
Onder de gearresteerden bevindt zich: dr.
I^olf Wilkenning, een SS-officier en voor
aanstaand lid van den Duitschen inlichtin-
Spoed-aankoopen voor
atoombommen
President Trumann heeft een uitvoerings
maatregel uitgevaardigd waavbij de Ameri
kaansche commissie voor de Atoomenergie
gemachtigd wordt „in het bu'tentend spoed-
aankoopen van oorlogsmateriaal te verrich
ten" en dit vrij 'in te voeren Ofschoon dit
niet uitdrukkelijk vermeld wordt, stelt deze
maatregel de commissie in staat splitsbare
stoffen te betrekken uit alle 'anden, die den
export daarvan toestaan, aldus Reuter.
Marhall heeft verklaard, dat de wereld
wel een staking van de vijandelijkheden
heeft gehad, maar nog geen echten vrede
Hij achtte een sterke leiding van de Ver.
Staten noodzakelijk, willen de democrati
sche procedures in tal van landen weer in
toepassing komen.
De jongste vliegrampen
Een Fransche militaire Dakota, op weg
van Orleans naar Ansbach, is in een zware
sneeuwstorm verongelukt. Het wrak van
het vliegtuig, dat niet in brand vloog, wefd
gevonden in een dennenbos bij Offenbach.
De lijken van drie van de vier leden van
de bemanning zijn gevonden.
In Spanje vloog een Hein kei-machine van
de Spaansche luchtmacht tegen een berg
helling in de buurt van San Sebastian. De
vijf inzittenden kwamen om het leven.
Bij de grens van Mexico is een Ameri-
kaansch vliegtuig, dat een zieken visscher
vervoerde, die bij de Mexicaansche kust
van zijn schip was gehaald, te pletter ge
vlogen. Tien van de twaalf inzittenden
kwamen om het leven.
VIETNAM WIL VREDE.
Een leider van de Vietnameesche onder -
grondsche beweging heeft verklaard, 'dat,
ofschoon er van een militaire overgave aan
de Franschen „geen sprake was1", de Viet-
nameesche regeering bereid was het sluiten
van vrede te overwegen „op een basis van
wederzijdsche rechtvaardigheid".
Hij zeide, dat de Vietnameesche troepen
in Cochin-China, „versterkt met intellec-
tueelen uit Saigon", beter gewapend waren
dan ooit sedert het begin van het verzet.
ACHT JAAR DWANGARBEID VOOR
VON PAPEN.
Het zuiveringsgerechtshof te Neurenberg
heeft von Papen tot acht jaar dwangar
beid veroordeeld.
Indië viert de geboorte van Prinses Marij lte. Te Batavia verkondigden herauten
te paard de Blijde Gebeurtenis. Hun mede deeling werd overal met gejuich begroet.
gendienst. Hij was de oprichter van den
„Kölner Kreis", een organisatie van vóór
den oorlog, die zich toelegde op penetraties
in Nederland en België en het aanknoopen
van betrekkingen met de Belgische Rexis-
"en van Léon Degrelle.
De razzia werd in nauwe samenwerking
met de Amerikanen uitgevoerd. De Rus
sen en Franschen werden van de plannen
op de hoogte gesteld, opdat zij een derge
lijke actie ook in hun zónes zouden kun
nen nemen.
In een toelichting van Britsche zijde
heet het o.m.: Naarmate de uitwerking van
de militaire nederlaag minder wordt, moet
steeds meer gelet worden op revolution-
raire bewegingen in welken vorm ook. Dit
is de taak van den inlichtingendienst van
de bestuurscommissie en verklaart, waar
om het noodzakelijk is een geschikt corps
van geroutineerde ambtenaren van dezen
dienst te handhaven.
DE PLAATSVERVANGERS VOOR
OOSTENRIJK.
De plaatsvervangers vóór Oostenrijk zijn
te Londen overeengekomen, dat Oostenrijk
een luchtmacht zal mogen hebben, bestaan
de uit negentig vliegtuigen en vijfduizend
man personeel. Slechts zeventig vliegtuigen
mogen gevechtsvliegtuigen zijn; geen bom
menwerpers zijn toegestaan. Over den om
vang van het -Qostenrijksche leger werd
geen overeenstemming bereikt. Frankrijk
en de Sowjet-Unie stelden een totaal van
vijftigduizend voor, Groot-Brittannië en de
Vereenigde Staten vijf-en vijftigduizend
man. De Sowjet-Russische afgevaardigde
stelde voor, dat de Oostenrijksche strijd
macht slechts met wapens van binnen-
landsch fabrikaat uitgerust zou worden. De
anderen verklaarden zich hiertegen.
Men weid het eens over de aanbeveling,
dat de bezettingstroepen uiterlijk negentig
dagen na het van kracht worden van het
verdrag zullen worden teruggetrokken.
Geen overeenstemming weid nog bereikt
over liquidatie van den geallieerden be
stuursraad voor Oostenrijk.
Ruim 500 padvinders zyn Zaterdag naar paleis Soestdijk gewandeld, om een fe-
licitatieregister aan te bieden. Een deputatie overhandigt het felicitatieregister aan
Prinses Beatrix, die in padvinderscos uum gekleed is. Prinses Irene en Prinses Mar
griet kijken belangstellend toe.
l/OLGENS DEN MILITAIREN CORRESPONDENT van de „Yorkshire Post" zal
Lord Mountbatten, de nieuwe onderkoning van Voor-Indië, tot be-angrijkste taak
hebben het terugtrekken van het Britsche leger uit Voor-Indië en zal de militaire spil
van het Britsche rijk naar het Midden-Oosten worden overgeplaatst met de Kenya-
kolonie waarschijnlijk als hoofdkwartier.
Wavell is het er niet
mee eens
Het besluit der Britsche regeering om de
macht in Voor-Indië niet later dan Juni
1948 over te dragen, is verstandig en be
moedigend, heeft Pandit Nehroe. de leider
der Indische Congrespartij en president der
voorloopige regeering, Zaterdagavond ver
klaard. Hij hoopte voorts, dat India uit het
oude spoor zou kunnen geraken en de bin-
nenlandsche conflicten, die de krachtsin
spanningen van Voor-Indië te niet hadden
gedaan, beëindigen.
In welingelichte kringen te Londen werd
Wavell, den onderkoning van Voor-Indië,
Een Nederlandsche militaire woord
voerder heeft o.a. het volgende medege
deeld:
Volgens de binnengekomen rapporten is
de situatie op Java verleden week Vrij
dag over het algemeen gunstig geweest,
terwijl de rapporten van Sumatra thans
evensens gunstiger luiden. Te Semarang
VERLIEZEN
NED. STRIJDKRACHTEN
In afgeloopen weken zijn de
navolgende verliezen geleden:
Kon. Marine, marinier C. v. d.
Pijl, Nieuwendijk. Kon. Landmacht:
soldaten H. den Hartcg, Ncordeloos;
N. C. L. Gemmeke, Maastricht; S.
Klaassen, Schaesberg, M. A. Corne.
lissen, Woensdrechi: korporaal J.
van 't Wout, Hoogevaen; soldaat H.
Kroon, Papendrecht. K.N I.L.: drie
Ind. soldaten uit Ned. Indië.
Definitieve bevestiging is verkre
gen, dat de inzittenden van de Mit-
chel-bommenwerper, die op 2 Juli
1946 een noodlanding bij Pakanba-
roe moest maken, -engevolge van
extremistisch mitrailleurvuur zijn
gesneuveld: res. kapitein J. L. M.
Theunissen, Vught; so'dgat J. G. Kis-
man, Gouda; adj.-ocderofficier M.
Sonneveld 's-Graveuhage: militie
sergeant J. C. van der Tuyn, Leiden.
Onze kostbare deviezen
In het vakblad „De Nederlandsche Le
derindustrie" van 19 Febr. lezen we:
.Moesten we ons in het midden van 1946
ergeren aan het feit, dat een partij van
honderdduizenden voeten grauw overleer
werd geïmporteerd, welke ongeschikt bleek
te zijn voor schoenen en daarom ter be
schikking van de lederwarenindustrie
moest worden gesteld, thans bereiken ons
hardnekkige geruchten, dat men een nog
grootere flater heeft geslagen. Zijn wij
goed ingelicht, dan zijn er 600.00 voeten
rundbox a 1.98 per voet geimporteerd,
welke partij totaal ongeschikt voor schoe
nen zou zijn. Het leer zou in zoo sterke
mate scheuren, dat men er geen enkele
schoen van kon zwiken. Een ander ge
deelte, van Cubaansche herkomst, zou „zoo
hard als een plank" zijn, zooals een des
kundige ons vertelde. Ten einde raad zou
den ook deze partijen ter beschikking van
de lederwarenindustrie worden gesteld
Ons leek het verstandiger de verant
woordelijke importeur er mee te laten zit
ten: men zou dan voortaan wel voorzich
tiger met onze kostbare deviezen om
springen. Waar deze quaestie reeds zeer
vel stof heeft doen opwaaien, lijkt het ons
wel gcwenscht, dat van officieele zijde een
openhartige uiteenzetting der feiten wordt
gegeven. De doofpot lijkt ons niet hei aan
gewezen instrument om er de beroering in
vakkringen mee t,e cureeren. Hoe het ook
zij, we hopen van harte, dat in het nieuwe
jaar onze kostbare deviezen slechts tegen
eerste klas waar zullen worden geruild."
Inderdaad de deviezen zijn te kost
baar, om ze anders dan met de grootste
voorzichtigheid te gebruiken!
zijn Vrijdagochtend besprekingen met een
Indonesische delegatie aangevangen, wel
ke in een goede sfeer verliepen. Zij wer
den gevoerd op door de Nederlanders ge
controleerd gebied.
Sjalirir is met eenige ministers van
Djogja vertrokken, om vandaar naar Ma-
lang door te reizen, waar zij de a.s. ver
gadering van het K N I.P., welke op 25
dezer aanvangt, zullen bijwonen. Ook is
een speciale trein met eenige leden van
het K.N.IP. en een aantal journalisten,
waaronder thans voor het eerst ook Ne
derlandsche journalisten, uit Batavia ver
trokken.
PROF. ROMME UITGENOODIGD DE
REPUBLIEK TE BEZOEKEN.
Naar de (republikeinsche) „Berita Indo
nesia" meldt, is prof. Romme uiteenoodigd
een bezoek aan de Republiek te brengen.
In verband met de situatie, waarin men
met strekking tot de onderteekening van
het cntwerpaccoord is geraakt, schrijft de
„Ber ta Indonesia" voorts: De Nederlan-
de s en de Indonesiërs behoeven daarom
nog niet werkeloos te blijven" Beide par
tijen moeten thans den weg volgen van ves
tiging van oprechten goodw'll.
Het blad is verder van meening, dat een
uitnoodiging aan Indonesiërs om Nederland
te bezoeken wellicht goede uitwerking kan
hebben.
JODEN WILLEN NAAR
PALESTINA
Bemiddeling Ned. Regeering
gevraagd
Zaterdag hield de heer J. van Ameron-
gen op de algemeene vergadering van de
Nederlandsche Zionistenbond ie Amster
dam een. rede, waarin hij o.a. scherpe cri-
tiek oefende op het beleid van Engeland in
Palestina.
Wat het Joodsche bevolkingsdeel in Ne
derland aangaat, zei de heer Van Ameron-
gen zich te verheugen over de toelating
door de regeering van 500 kinderen uit
Duitsche D.J.-kampen.
De vestigingsplannen in Suriname die
hij „gewijzigde Mussert-plannen" noemde
moest hij verwerpen. Noch de Surina-
mers noch de Joden waren er overigens in
gekend.
De Nederlandsche Zionistenbond is van
meening, dat de eenige oplossing van het
probleem ligt in de vestiging van een
vrijen Joodsohen staat in het JoodSche
land.
Een. motie werd aangenomen, waarin er
bij de Nederlandsche regeering op wordt
aangedrongen bij de behandeling van het
Palestina-vraagstuk in de vergadering van
de Veresnigde Naties op te komen voor een
onverzwakte handhaving der in het Pa-
lestina-mandaat erkende rechten van het
Joodsche volk op Palestina.
BID- EN BOETEDAG:
De Internationale Unie der R.K. Vrou
wenorganisaties heeft een bid- en boetedag
uitgeschreven met intentie „een beter be
grip voor de taak van de R.K. vrouw in de
moderne wereld", op 25 Maart 1947.
terug te roepen, het gevolg was van een
conflict over „politieke beginselen" tus-
schen Wavell en het socialistische kabinet,
welk conflict reeds een maand had ge
duurd. Lord Wavell. „soldaat en bewind
voerder", had zijn eigen ideeën over „de
strategische, economische en politieke be
langen" van het Britsche rijk niet in over
een stemming kunnen brengen met die van
de Labour-regeering van Attlee, aldus de
woordvoerders.
Lord Mountbatten, de nieuwbenoemde
onderkoning, is van plan om half Maart
naar New Delhi te vliegen Lord Wavell
wordt begin April in Londen terug ver
wacht.
Deputatie van het leger
op paleis Soestdijk
Zaterdagmiddag om 12 uur heeft Z. K. H.
Prins Bernhard op het paleis Soestdijk
eenige afgevaardigden van bet leger in In
dië ontvangen, die in opdracht van den
legercommandant generaal S H. Spoor na
mens zijn wapenbroeders in de tropen het
prinselijk paar bloemen kwamen aanbieden
als blijk van hun eerbiedig medeleven met
het nieuwe geluk, dat het prinselijk gezin
ten deel is gevallen.
Kolonel C. H. J. F. van Houten, adjudant-
generaal van het leger in Indië, vertolkte
de warme genegenheid en de groote aan
hankelijkheid, die de troepe-.i in Indië voor
de prinses en den prins gevoelen. De toe
vallige aanwezigheid van deze leden van
het Nederlandsch-Indische leger, zoo zei-
de hij, verschafte hem het bijzondere voor
recht het prinselijk paar de gelukwenschen
aan te bieden van alle officieren en man
schappen van het Koninklijk Nederlandsch-
Indische leger en de Koninklijke Land
macht in Nederlandsch-Indië met de jong
ste blijde gebeurtenis op het paleis.
Prins Bernhard dankte de leden der de
putatie tenslotte hartelijk voor deze geste,
die hij zeide zeer op prijs te stellen.
TELEGRAFISCHE GELUKWENSCHEN
AAN HET PRINSELIJK PAAR.
In de afgeloopen dagén zyn op het pa
leis Soestdijk uit practisch alle deelen der
wereld telegrafische gelukwenschen bin
nengekomen, o.a. uit Polen, Turkye, Ier
land en Hongarije.
Z.H. de Paus heeft uit Rome een telegra-
fischen gelukwensch gezonden.
Hall Maart weer extra
Tabaksbon
Naar verluidt, zal omstreeks half Maart
weer een extrabon voor tabaksartikelen
worden aangewezen voor 1 óf 2 rantsoenen.
Over enkele maanden zou het rantsoen blij
vend worden verhoogd.
.Boerenleenbank overvallen
Gemaskerde mannen met een stengun....
Drie gemaskerde mannen, bewapend met
een stengun en een geweer hebben Donder
dagavond kwart over negen een overval
gepleegd op de Boerenleenbank te Valther-
mond in Drente. De vijf en zestigjarige kas
sier E. Braam moest onder bedreiging de'
sleutels van de brandkast algeven. Met den
inhoud daarvan, in totaal dri.e en dertigdui
zend gulden «maakten de roovers zich uit
de voeten. De overval was- zeer, geraffineerd
en brutaal opgezet. De daders hadden don
kere jassen aan en maskers voor die het
heele gezicht bedekten. Bij hun vertrek
sneden ze de telefoonleiding door Het on
derzoek is door de'politie met kracht aan
gepakt, o.a. met behulp van een speurhond.
Het heeft tot nog toe geen resultaat opge
leverd.
WEERSVERWACHTING
o LAGE NACHTELIJKE O
TEMPERATUREN. g
o Wisselend bewolkt met plaatselijke q
sneeuwbuitcn. Veranderlijke wind. In
den nacht op vele piaatsen strenge
g vorst. Morgen overdag meest lichte
vorst. g
i u.uUUUUUOUOOOOOOOOUOUOOOOOOOUOOOOOUOOOOO
