S)e eeidóciveSoii^cwvt Afwijzing te Djokja was eenstemmig Kardinaal Von Preysing op Schiphol Brand bij een Brandverzekeringsmij. „Organisaties adviseerden: STAKEN"! Regeering treedt af Voor een fijn stukje kaas DONDERDAG 13 FEBR. 1947 Bureaux: Papengracht 32 Leiden Giro 103003 Telefoon: Admin., Adv. 20826. Redactie: 20015. Dir., drukkerij en Abonnem. 20935. Abonnementsprijs 0.26 per week, 1.10 p mnd. 3.25 p. kwartaal Franco p. post ƒ4.00. waarin opgenomen „DE BURCHT" KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 37e JAARGANG No. 11012 Hoofdredacteur: TH. WELMER. Directeur: C. M. v. HAMERS VELD Uitgave van N.V. ,,De Leidsche Courant" en Stichting „De Burcht". Advertenties 15 cent per m.m. Bij contract belangrijke korting. De Bioscoop AAN DE BIOSCOOP kan geen volledige vrijheid worden geschonken. Dat zal ieder begrijpen, die overweegt, welk een groote invloed van de bioscoop kan uit gaan op de duizenden, die er dagelijks ko men. en wat er aan films wordt geprodu ceerd. Wij hebben in ons land daarom de Bios coopwet. En nu heeft gisteren minister Beel, in tegenwoordigheid mede van mi nister Gielen, een commissie geïnstalleerd, die het vraagstuk van aard1 en omvang der filmkeuring opnieuw aan een onder roek zal onderwerpen. Het is duidelijk, al dus de minister-president, dat, zou de con clusie zijn, dat de taak van de Staat op het gebied van de keuring van films niet slechts een negatief, doch tevens een posi tief karakter zou dienen te dragen, de basis, waarop de Bioscoopwet rust, anders dient te worden gelegd. Dit, zoo betoogde c'e minister-president, is het voornaamste punt, dat de commissie onder de oogen zal dienen te zien. Daarnaast zullen ongetwij feld tal van andere onderwerpen de aan dacht der commissie vragen, aldus de mi nister. Op de film-productie zelf kan Ne derland niet veel invloed uitoefenen, al thans niet veel directen invloed. Maar het moet worden toegejuicht, dat nu wordt overwogen, om bij de keuring van films, die men in ons land wil vertoonen, niet slechts negatief op te treden nl. te ver bieden wat zéér slecht is! maar ook po sitief te propageeren wat culturee'e waarde heeft. De cultureele mogelijkheden van de film moeten worden gestimuleerd. Dit door de Regeering beoogde doel is in volkomen overeenstemming met een stre ven onder de katholieken, waarop wij deze week in een artikel de aandacht vestigden en waarover wij spoedig nadere mededee- ling-en hopen te doen. Vele films, die groote zalen vullen en dagen-lang enorm bezoek trekken, zijn vaak zonder éénige cuUureele waarde, als ze al niet immoreel zijn, zoodat, wanneer er geen slechte invloed van uitgaat, zeker cok niet een goede tendenz geconstateerd kan worden. Dat is eigenlijk tijd en ar beidskracht verspelen, terwijl deze zooveel beter gebruikt kunnen worden. Dat de Regeering op dit terrein wil trachten te leiden is niet alleen gewenscht, maar geëischt. DISPENSATIE VOOR ZIEKENVERPLEGENDEN. De „Maasbode" bericht: Op verzoek van den R.K. Bond van Ziekenverplegen- den heeft het Hoogwaardig Episcopaat zich tot Z. H. den Paus gewend ter verkrijging van dispensatie in het nuchter zijn voor de H. Communie. Z. H. heeft hierop gun stig beschikt en voor den tijd van drie jaar het Ned. Episcopaat gemachtigd, toe te staan aan alle religieuzen en leeken, zoowel mannen als vrouwen, die beroeps halve zich wijden aan de verpleging van zieken (in wij deren zin: dus behalve aan ziekenverplegenden, ook aan vroedvrou wen en kraamverzorgsters, hetzij leerlin gen, hetzij gediplomeerd) om niet nuchter te mogen communiceeren, wanneer zij 's nachts te voren nachtdienst hebben gehad. Zij mogen dat iederen dag, als zij zich, op welk uur ook, hebben ontnuchterd door iets te drinken (water, melk, koffie, thee, enz.). Alleen als de volgende dag een Zondag of verplichte Feestdag is, waarop zij niet-nuchter willen communi ceeren, dan mogen zij tijdens den voor afgaande nachtdienst ook vaste spijs ge bruiken. Maar in dat geval moeten zij minstens toch de laatste vier uren vóór het ontvangen van de H. Communie zich van vaste spijs onthouden. Romme Onwil of misverstand Tijdens een gisteravond gehouden open bare bijeenkomst te Medan, heeft prof. Romme in een voordracht de regeeringsver- kiaringen van minister Jonkman een nood zakelijke verduidelijking genoemd, zon der welke dee aanvaarding van Linggadjati niet verantwoord zou zijn geweest. Prof. Romme zeide vervolgens; ..Wanneer men in dit land zeven weken na de aanvaarding van het ontwerp door de Kamer van re- publikeinsche zijde verneemt, dat het allemaal anders is, is dit geen reden om te twijfelen aan de verklaring van de com missie-Generaal. Het zou ook interessant zijn te vernemen, hoe men na zeven weken tot deze conclusie is gekomen. Theoretisch zijn er twee mogelijkheden: Ofwel een bepaalde ontwikkeling in de republiek leidde ertoe, dat hetgeen op 15 Nov. werd aanvaard, op 11 Februari niet langer aan vaardbaar was. ofwel de Indonesische dele gatie en de republikeinsche regeering heb ben bij de parafeering een gewichtig punt van de overeenkomst anders begrepen dan de Commissie-Generaal, zoodat de bereik te overeenkomst geen levensvatbaarheid heeft en een afgrijselijk misverstand is." VASTEN- EN ONTHOUDINGSWET. De vorig jaar verleende algemeene dis pensatie in het Vastengebod blijft ook dit jaar van kracht. Alleen Aschwoensdag en Goede Vrijdag blijven geboden Vasten- en Onthoudingsdagen. Zooals verleden jaar reeds is medege deeld zijn de Onthoudingswetten weer onverkort van kracht. Onthoudingsdagen in de veertigdaag- sche Vasten zijn: Aschwoensdag. alle Vrij dagen, Quatertemper-Woensdag, Vrijdag en Zaterdag en op Paasch-Zaterdag tot 12 uur 's middags. Op de overige Zater dagen behalve de twee genoemde is dis pensatie verleend. Degene, die op de Zaterdagen in de veertigdaagsche Vasten, krachtens deze dispensatie, vleesch of jus uit vleesch ge bruiken, behooren op elk dier Zaterdagen zevenmaal het Onze Vader en het Wees Gegroet met de Twaalf Artikelen des Ge- loofs te bidden of met Paschen minstens 15 cent te offeren. GERARD NIELEN t In den afgeloopen nacht is te Haarlem, 57 jaar oud, Gerard Nielen overleden, die zich alom in den lande bekendheid had verwor ven met zijn vele toóneelstukken voor het amateurtooneel. Gerard Nielen was de stichter van het tooneelfonds ,,Pieter Langendijk", dat juist dit jaar 25 jaar bestaat. Hij heeft er hon derden tooneelstukken in onder gebracht, stuk voor stuk verantwoord en goed. De bekendste stukken van zijn hand zijn „Wat niet sterven kon", „De sociëteit Onder Ons", „De Eikenboom" en het meest van al „Ge broeders Kalkoen", dat onder den titel „Pukkel en Pukkel" enkele maanden ach tereen in Carré te Amsterdam liep. DE GEMACHTIGDE VAN „DEN LEIDER" KRIJGT 6 JAAR. Het Utrechtsch tribunaal veroordeelde gistermorgen den N.S.B.-advocaat-opper- baljuw en gemachtigde van den Leider, J. A. van Vessem, tot 6 jaar interneering, eindigende 15 Mei 1951. Voorts ontzetting uit alle rechten voor den tijd van het leven en het recht om het ambt van ad vocaat-procureur uit te oefenen en ver beurdverklaring van zijn vermogen tot een bedrag van 25.000. QISTERMIDDAG om kwart voor vijf arriveerde met een Skymaster van de Ame- -ican Overseas Airlines, die uit Berlijn kwam, de 66-jarige kardinaal Konrad von Preysing, bisschop van Berlijn, op Schiphol. De kardinaal, die zich met zijn secre taris, den heer B. Schwerdtfeger, op doorreis naar Amerika bevond, waar hij een zestal weken de gast zal zijn van den aartsbisschop van St. Cincinnati in Ohio stond in het restaurant op het vliegveld enkele journalisten te woord. „Menschen in Duitschland vriezen dood" Z. Exc. noemde dep thans in de Duit- sche hoofdstad heerschende kolen- en voedselnood catastrophaal. Naar hij zeide, had hij kortgeleden een dokter gesproken, De Duitsche Bisschop, Graaf von I *eysing, op doorreis van Duitschland naar Amerika. Z.Em. teekent op Schiphol het gastenboek. die in één nacht tot zeven maal toe voor dringende gevallen naar patiënten trok, welke hij allen doodgevroren in hun bed den aantrof. „Er zijn door de Siberische koude in Berlijn zeker reeds meer dan 100 menschen in hun bed doodgevroren," zoo deelde hij mede. „Hoofdzakelijk is dit te wijten aan volslagen kolengebrek. Ver uit de meeste families bezitten in het ge heel geen brandstoffen meer. Langen tijd hebben zij zich trachten te behelpen met hout, maar ook daarvan is de voorraad thans uitgeput. Voor de meesten is het in Berlijn niet meer te krijgen. Met dezen langdurigen winter behoeft dat weinig verwondering te wekken." Op de vraag, wien de Berlfjners voor dezen nood de schuld geven, antwoordde de kardinaal ontwijkend. De een werpt het op de Amerikanen en de Engelschen, de ander op de Russen en sommige ande ren misschien op de Nazi's. „Maar over het algemeen." zoo voegde hij er aan toe, „kan het ze niet schelen, wie er de schuld van is. indien de toestand maar verbetert." Over het bezoek aan de natuurlijk ook onverwarmde kerken, is kardinaal von Preysing zeer tevreden. „Zelfs in den Nazi-tijd,'' zoo zeide hij, „zijn de werke lijk trouwe aanhangers van ons geloof regelmatig ter kerke gegaan." Ook de kerkgebouwen hebben onder de oorlogs handelingen ernstig geleden. Naar hij meende, waren in Berlijn alleen ongeveer 20 zijner kerken volkomen verwoest. De kardinaal is uitgenoodigd naar Ame rika te komen, waar hij dé Amerikaansche bisschoppen hoopt te kunnen danken voor de hulp, die zij den Duitschers en den Duitschen katholieken kerken in het bij zonder gedurende het afgeloopen jaar hebben verleend. Sjahrir: Formeele bezwaren De republikeinsche minister-president, Soetan Sjahrir, heeft gisteren op een pers conferentie te Batavia verklaard, dat het republikeinsche kabinet de formeele uit- noodiging van de Commissaris-Generaal om de toelichting a de Commissie-Gene- iaal en de regeeringsverklaring van minis ter Jonkman als onderdeel van de ont werpovereenkomst van Linggadjati te aan vaarden* waarna de onderteekcning van het ontwerp zou volgen, eenstemmig* van de hand heeft gewezen. Als voornaamste overweging go!d hierbij, dat aan het reeds vage basis-accoord door de toelichting en d? regeeringsverklaringen nieuwe mate- rieele elementen werd toegevoegd. Wij ge voelen geen behoefte, aldus Sjahrir, om nieuwe elementen toe te voegen. „Of wel het accoord, zooais het op 15 Nov. werd aanvaard, is onbevredigend en dan zijn nieuwe onderhandelingen noodig, ofwel het accoord is bevredigend en dan bestaai er geen behoefte aan toelichtingen". Op de vraag of de republikeinsche bezwaren eerder van formeelen dan van materieelen aard waren, antwoordde Sjahrir, dat er formeele bezwaren bestaan tegen het aan vaarden van de toelichting en de regee ringsverklaringen ais deel van de overeen komst. Sjahrir verklaarde te begrijpen, dat de Commissie-Generaal niet anders kan doen dan de Nederlandsche regeering van het gebeurde in kennis te stellen en de reactie af te wachten. Hij voegde er echter aan toe dat hij toch niet pessimis tisch gestemd was. Hij verklaarde verder dat de afkondiging van het: „staakt het vuren" zeer spoedig te verwachten is, wel licht omstreeks 25 Februari Hij deelde ten slotte nog mede, dat de bijeenkomst van het K. N. I. P. (vóorloopig republikeinsch parlement), waar eerder over het regee- ringsbeleid dan over de overeenkomst van Linggadjati een uitspraak zal worden ge vraagd, thans is vastgesteld op 25 Februari te Malang. BLOEMBOLLENBEURS TE HAARLEM GAAT DOOR. De bloembollenbeurs op Maandag 17 Fe bruari zal doorgaan, zij het in een koude Concertgebouwzaal. Hetzelfde geldt voor de tapijtententoonstelling, die van 1518 Fe bruari in het Haarlemsche Concertgebouw worcbt gehouden. Mary Churchill, de jongste dochter van W inston Churchill, is te Westminster in het huwelijk getreden met captain Soamss van de Golstream Guards. Het bruidspaar ver laat de St. Margaretkerk na de huwelijksvoltrekking. f\P DE HEERENGRACHT 250 TE AMSTERDAM op de tweede verdieping aan de achterzijde is gisteren brand uitgebro ken bij een brandverzekeringsmaatschappij, de Fire Insurance Society 1797, S. J. Schermer. In de felle koude hebben ongeveer 60 brandweerlieden het vuur bestreden, zonder dat zij konden verhinderen dat drie bovenverdiepingen een uur later in lichterlaaie stonden en volkomen uitbrandden. Merkwaardig genoeg is deze hevige brand het gevolg geweest van kolenschaarschte. Electrische kachels de oorzaak? Bij de brandverzekeringsfirma op de tweede etage kon een centrale verwarming door gebrek aan kolen niet worden ge stookt. Om het werken in de kantoren mo gelijk te maken, gebruikte men sedert en kele dagen electrische straalkacheltjes. Vermoedelijk is een dezer kacheltjes blij ven branden en hebben in de nabijheid staande voorwerpen tenslotte vlam gevat. Om 7 uur gisteravond rooken eenige op de bovenste verdieping woonachtige stu denten een brandlucht. Toen zij. op onder zoek uitgingen, konden zij het kantoor lokaal aan de achterzijde niet eens meer Minister contra groentenhandel |N VERBAND met het verzoek van de Ondervakgroep Binnenlandsche Groothandel in Groenten en Fruit, de Ondervakgroep Commissionnairs in Groenten en Fruit en de Vakgroep Detailhandel in Aardappelen. Groenten en Fruit aan de leden dier or ganisaties om van Woensdag 12 Februari 1947 af de in- en verkoop van groenten, val lende onder de huidige maximumprijsregeling, stop te zetten, heeft de minister van Landbouw, Visscherij en Voedselvoorzie ning bij beschikking aan genoemde orga nisaties de verordenende bevoegdheid, haar ingevolge het organisatiebesluit Voedsel voorziening 1941 verleend, ontnomen. Men kan vrij koopen op de veiling. Bij het nemen van dit besluit heeft de gedachte voorgezeten, dat publiekrechte lijke lichamen, die meenen tot een zekere vorm van staking te moeten adviseeren en daarmee het algemeen belang uit het oog verliezen, niet in het bezit dienen te wor den gelaten van hun publiekrechtelijke be voegdheden, met name van de verordenen de bevoegdheid. Het besluit de leden der (onder)-vak- groepen te adviseeren geen handel meer te drijven in de onder de regeling dei maxi mumprijzen vallende groenten beteekent, zoo deelt men ons van bevoegde zijde ver der mede, dat een groot deel van het Ne derlandsche volk in deze moeilijke dagen van groenten verstoken zal blijven. Onder deze omstandigheden is het den minister van Landbouw Visscherij en Voedselvoor ziening dan ook niet mogelijk nog regelin gen te handhaven, welke beoogen de han del in groenten te beperken tot diegenen, die een vergunning of erkenning bezitten. Inmiddels zijn maatregelen getroffen, op dat een ieder in de gelegenheid zal zijn zich groenten rechtstreeks op de veilingen of bij den tuinder te verschaffen, hetzij voor eigen gebruik, hetzij voor handelsdoelein den, een en ander met inachtneming van de maximumprijsregeling. De minister zal dan ook overgaan tot schorsing van de er kenningsreglementen voor den groenten- handel en van den veilplicht voor teelcrs. Crisis in Luxemburg De Luxemburgschc coalitie-regeering heeft gisteren officieel medegedeeld, dat zij besloten heeft groot-hertogin Char lotte haar ontslag aan te bieden. Dit is het laatste van de Europeesche kabinetten, die tijdens den oorlog van Londen uit hebben geregeerd, dat gestruikeld is Hier ging het over een conflict tusschen de sociaal-chris telijke ministers met den premier, Dupong, die tevens minister van financiën is, aan het hoofd en de socialistische ministers on der den minister van justitie en verkeer, Bodson. Men neemt aan, dat de beide partijen in het bijzonder van meening verschillen over de eischen om «loonsverhooging, die onlangs door de Luxemburgsche spoorweg arbeiders naar voren werden gebracht. De minister van financiën, die de eischen wil afwijzen, stiet op den tegenstand van zijn ambtgenoot van verkeer. STEM UIT BEDRIJFSLEVEN. Organisaties dreven staking NIET door De heer J. D. Mol, voorzitter van de Ne derlandsche Bond van Kleinhandelaren in Aardappelen, Groenten en Fruit, tevens voorzitter van „Centraal Belang", de over koepeling van de drie landelijke bonden: de Christelijke, de Roomsch Katholieke en de Algemeene Bond, verklaarde in een te lefonisch onderhoud met het A.N.P., dat hem in de „angekondigde maatregelen vooral de mededeeling had getroffen, dat een aansporing tot staking van de werk zaamheden in de groentenhandel den mi nister tot deze stap zou hebben genoopt. Er is geen sprake van, zei de beer Mol, dat de besturen de handel zouden hebben aangespoord tot een staking. Het besluit om niet langer groenten tegen de vastgestelde maximumprijzen te verkoopen is gevallen op sterke aandrang uit de groentenhandel zelve, die zelfs in vele gevallen heeft aan gedrongen op „algeheele" sluiting der za ken. De maximumprijsregeling is geen ge volg geweest van redelijk overleg met de organisaties. De groentenhandel is voor een voldongen feit gesteld, zonder dat rekening werd gehouden met zijn vitale belangen. Het is voor ons onmogelijk, aldus de heer Mol, de gestelde voorwaarden na te komen. Men kan van ons niet verwachten, dat wij lof, dat voor 94 cent per kg. wordt geveild, voor 60 cent verkoopen. In dit verband wees spreker op het feit, dat thans goud- reinetten voor 90 cent per kg. kunnen wor den verkocht, terwijl voor diezelfde kwali teit goudreinetten vier weken geleden, toen zij nog onder de distributie-voorschriften vielen, 1.31 per k.g. werd berekend. Ook deze fruitdistributie, aldus de heer Mol, heeft de minister destijds doorgezet tegen het advies van alle betrokken vakkrin gen in. TEKORT VAN 10.000 OP BIJKANTOOR K.N.V.B. Op het kantoor Noord-Holland van de K.N.V.B. zijn onregelmatigheden ontdekt. Sedert 1 Februari is de administrateur, L. Polak, voorvluchtig. Uit een onderzoek van de financieele commissie is gebleken, dat sinds October j.l. de boeken niet meer wa ren bijgehouden. Voor zoover men dit thans kan vaststellen, is er een kastekort van 10.000. GUNSTIGER REGELING VOOR RIJWIELBANDEN. Om voor een rijwielband in aanmerking te komen gold tot dusverre de norm, dat men dagelijks een minimum-afstand van 5 kilometer van huis naar werk of school moest afleggen. Deze norm is thans terug gebracht tot 3 km. De afstand, die men per dag ten behoeve van zijn beroep moet af leggen, is gereduceerd van 20 tot 12 kilo meter per dag. bereiken; dikke rookwolken en uitslaande vlammen kwamen hen op den gang reeds tegemoet. Met den eveneens op de boven ste verdieping woonachtigen congierge wis ten zij zich door den breeden gang langs de vlammen naar beneden in veiligheid te brengen en alarmeerden onmiddellijk de brandweer, die zeer spoedig ter plaatse was. De brandweer wist de schade tot de drie bovenverdiepingen van het gebouw te be perken. De parterre, waarin de assurantie maatschappij „Oude Haagsche van 1836" is gevestigd, bleef voor het vuur gespaard, al liep deze verdieping veel waterschade op. Naast de inventaris van de Fire Insurance Society 1797 ging ook die van de derde in dit gebouw ondergebrachte verzekerings maatschappij, die van Louis Graeffner op de eerste etage en de inboedel van den im porteur L. E. Minarik op de derde etage geheel verloren. De schade is zeer aanzien lijk door het verbranden der archieven der drie assurantiefirma's en loopt in de tonnen. D1STRIBUTIENIEUWS BONKAARTEN KA, KB, KC 703. (Strook No. 1). 611 brood 612 brood 611 boter 612 boter 613 boter 61—1 melk 61—2, 61—3 melk 611 vleesch 612 vleesch 611 algemeen 612 algemeen 61D reserve 61E reserve 61K reserve 800 gram brood 400 gram brood 125 gram boter 125 gram margarine of 100 gróm vet. 250 gram margarine of 200 gram vet 4 liter melk 7 liter melk 100 gram vleesch 400 gram vleesch 250 gram kaas 2 eieren 1600 gram brood 200 gram kaas 800 gram brood BONKAARTEN KD, KE 703. (Strook No. 1). 621 brood 800 gram brood 621 boter 250 gram boter 622 boter 125 gram margarine of 100 gram vet 622, 623 melk 12 liter melk 621, 622 100 gram vleesch vleesch 621 algemeen 100 gram kaas 622 algemeen 2 eieren 62R reserve 800 gram brood 62U reserve 500 gram rijét of kinder meel (uit rijst bereid) of kinderbiscuits BONKAARTEN MA MB. MC, ME, MF, MG, No. 703. (Strook No. 1). 614 brood 800 gram brood 614 boter 250 gram boter 614 margarine 250 gram margarine of 200 gram vet 614 melk 5 liter melk 614 vleesch 300 gram vleesch 615 vleesch 100 gram vleesch 614 kaas200 gram kaas 614 eieren 5 eieren Bovengenoemde bonnen kunnen reeds op Vrijdag 14 Februari a.s. worden gebruikt, met uitzondering van de bonnen voor melk, waarop eerst met ingang van Maandag 17 Februari a.s. mag worden gekocht. De niet aangewezen bonnen van de bon kaarten 701 kunnen worden vernietigd. Gel dig blijven slechts bon 591 en 601 al gemeen voor petroleum. 4069 'T KAASBOERTJE Haarlemmerstraat' 148 WEERSVERWACHTING g WEINIG VERANDERING. o Zwaar bewolkt met plaatselijk nevel g of mist, geen neerslag van beteekenis, matige wind tusschen Noordoost en 5 8 Oost, aanhoudende meest matige vorst. ooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1947 | | pagina 1