S)e CcidóclveSoii^cmt Verwerping nog niet officieel MAX VAN POLL De Groentenhandelaren gaan staken Trouw aan Leopold Snelle executie na afwijzing van gratie Toeslag wordt nog niet opgeheven Uitbarsting van geweld in Palestina? DINSDAG 11 FEBR. 1947 Bureaux: Papengracht 32 Leiden Giro 103003 Telefoon: Admin., Adv. 20826. Redactie: 20015. Dir., drukkerij en Abonnem. 20935. Abonnementsprijs f 0.26 per week, /1.10 p mnd. ƒ3.25 p. kwartaal Franco p. post 4.00. waarin opgenomen „DE BURCHT" KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 37e JAARGANG No. 11010 Hoofdredacteur: TH. WILMER. Directeur: C. M. v HAMERS VELD Uitgave van N.V. „De Leidsche Courant" en Stichting ..De Burcht". Advertenties 15 cent per m.m. Bij contract belangrijke korting. Nederland Linggadjati Indonesië De Commissie-Generaal heeft gisteravond een verklaring uitgegeven, waarin o.m. het volgende gezegd wordt: De Commissie-Generaal heeft nog geen officieel bericht ontvangen van het besluit van het republikeinsche kabinet van 8 dezer, waarbij de door Minister Jonkman afgelegde regeeringsverklaringen als deel van de overeenkomst worden afgewezen. Er is daarom geen aanleiding nu reeds in te gaan op de mogelijke gevolgen, die dit besluit kan hebben. Het is echter waarschijnlijk, dat de onderteekening van de ontwerp-overeenkomst vertraging zal ondervinden. De overeenkomst van Lingga djati geeft de principieele lijnen van de toekomstige politieke structuur van Indo nesië en den vorm van de samenwerking tusschen Nederland en Indonesië aan. De verklaringen van Minister Jonkman zijn bindend voor de Commissie-Generaal tengevolge van de aanneming door de Tweede Kamer van de motie-Romme-Van der Goes van Naters. De verklaringen van den Minister laten daarom duidelijk zien, in hoeverre Nederland zich door de aanvaarding gebonden acht. De essen- tieele inhoud van de documenten, welke vermeld zijn in de motie-Romme-Van der Goes van Naters, komen op alle essentieele punten overeen met hetgeen in Ling- gadpati is overeengekomen. De documenten houden een verduidelijking in, welke essentieel is voor de uiteenzetting van de bovengenoemde tusschen beide partijen gesloten overeenkomst. Thomas Alva Edison l Februari is het 100 jaar geleden, dat groote uitvinder. Thomas Edison, werd geboren. Pax P. Onverantwoordelijk citaat der geheime notulen „Mijn bezwaar is, dat Elsevier's Week blad meende uit de notuelen letterlijk te mo gen citeeren als voldoende bewijs,, dat le den der Commissie-Generaal tekort waren geschoten in eerbied jegens Kroon en Ko ningin. Dat is èn zakelijk èn persoonlijk zonder meer onverantwoordelijk", aldus verklaarde Commissaris-Generaal M. v. Poll aan een correspondent van „De Tijd". De achtergrond der besprekingen. De heer Van Poll argumenteerde zijn af wijzende houding met twee feiten- Voor eerst geven notulen nooit datgene, oat werkelijk gezegd is, zoodanig weer, dat men er verregaande conclusies uit kan trekken. En vervolgens hebben mannen als Schermerhorn en De Boer tijdens de bezetting metteraad bewezen hoezeer zij Vaderland en Oranje trouw zijn. Van Poll heeft een grondwet ontworpen, waarin hij een -ui'breiding van de macht van de Kroon voorstaat. Om zijn zakelijke bezwa ren tegen de publicaties en uitleg der ge heime notulen als aaitatiemiddel te bewij zen, heeft M. v. Poll aangetoond, dat de lengte der verslagen tof die der wei-kelijke besorek'nen in verhouding van 1 tot 8 of soms zelfs 1 tot 15 jaar staat. In het bijzonder ging de heer Van Poll in on de kwestie van de Unie. De Commis sie-Generaal heeft n.l. in haar geheel en in haar leden taai gevochten om de leidende functie van de Kroon in de Ned-Indonesi- sche Unie te verzekeren. Maar ziehier nu, wat er werkelijk ge sproken werd: Prof. Schermerhorn had te voren opgemerkt, dat de besluiten der Unie-Organen zouden worden genomen in naam des Konings. Dit stond en staat ove rigens duidelijk in het betrokken artikel der ontwero-overeenkomst. Tegen deze be paling bl°ek de Indonesiche delegatie in hef OQheel peen bezwaar te hebben. W°lnu, be too Pd e ik. als gij ermede ac- coord gaat, dat de besluiten in naam des Koniops worden genorr°n, beteekent dit, dat de Koning (in) als Hoofd der Unie in die besluiten moet worden gekend (het gaat hier n.l. niet om rechtspraak, doch om bestuurshandelingen). Maar als gij dit toegeeft, wordt de wij ze. waaroo de instemming van de(n) Ko- nhWin) blijkt, de onderteekening van bet besluit, een vormkwestie, waartegen gij U logisch niet kunt verzetten. Ziedaar alles! Is dat nu „eerloos gesol met Nederlands Kroon?" zoo?Is een groote kop boven het artikel v^n „F'seviers Weekblad" wil doen gelooven? De heer Van Poll wees er nog in het bij- zonden op, dat de Oosterlingen het begrip „constitutioneel" vorst niet kennen. Voor hen is iedere Vorst een absolute heerscher. De Koningin als hoofd van de Unie zou dus in hun gedachtengang ook absoluut heer- schen over de Ver. Staten van Indonesië en de zelfstandigheid te niet doen. Dit nu heeft de Commissie-Generaal steeds be streden, een constitutioneel vorst is een garantie voor de zelfstandigheid. Dat is de achtergrond van alle besprekingen. jyjET INGANG VAN WOENSDAG 12 Fe bruari zal de in- en verkoop van versche groenten, vallende onder de huidige maximumprijsregeling, worden stopgezet. De reeds aangekondigde staking der groen tenhandelaren gaat dus toch door, tenzij alsnog overeenstemming wordt bereikt tus rchen de Regeering en de handelaren. De staking zal zich zoowel over de groot- als de kleinhandel uitstrekken. In- en verkoop van wintergroenten stopgezet Naar men ons van de zijde der handela ren mededeelde, wordt verwacht, dat de betrokkenen zich algemeen zullen houden aan het parool, de in- en verkoop van win tergroenten s'.op te zettèn. De groóte grief van den handel is, dat er wel maximum prijzen voor den consument gelden, maar dat anderzijds de veilingprijzen vrijgelaten worden. Dat heeft bij de huidige moeilijk heden in het transport van de groenten ge leid tot prijzen, die op de veiling veelal reeds hooger waren dan de toegela'en maximum-winkelprijzen. Met het gevolg, dat de handel ofwel genoodzaakt was met .verlies te werken ofwel zijn waren „zwart" aan den man moest trachten té brengen. Intusschen schijnt het laa'ste woord, al dus het „Vrije Volk'", oVer deze hoogst ernstige aangelegenheid nog niet gespro ken te zijn. Het gemeentebestuur van Am sterdam wijdt zijn Volle aandacht hier aan en begin der vólgende week zullen nieuwe besprekingen worden gehouden. Tot goed begrip diene nog, dat de ver koop van aardappelen, vat-, blik- en bevro ren groenten en zuurkool, als ook van spruitjes voor de laatste is n.l. geen maximumprijs vastgesteld doorgaat, ook wanneer de handel in de wintergroenten komt stil te liggen. Houding der Belgische K.V.P. De Belgische staatsminister Frans van Cauwelaert heeft Zaterdag tijdens een ver gadering van den raad van afgevaardigden der Katholieke Volkspartij een uiteenzet ting gegeven over den politieken toestand. Met betrekking tot de koningskwestie zeide hij. dat bij een regeeringscrisis de Katholieke Volkspartij trouw zal blijven aan haar opvatting, dat de koning onaan tastbaar is. Diegenen, die den koning na de bevrij ding hebben aangevallen, hebben een rampspoedigen toestand geschapen en de vorming van een stabiele regeering zeer moeilijk gemaakt. De Katholieke Volks partij zal niets doen wat tegen den eed op de Grondwet indruischt. Indien een re geeringscrisis uitbreekt en de tegenwoor dige meerderheid erkent, dat zij niet meer in staat is te regeeren, kan de Katholieke Volkspartij haar medewerking evenwel niet weigeren, zoo zéide de heer van Cau welaert tenslotte. Democratie JLlfET CHRISTENDOM erkent de waarde van iederen mensch. En daarom is het Christendom .demo cratisch"! Wij schrijven „democra'isch" tusschen aanhalingsteekens, omdat wij hier niet bedoelen de politieke en sociale demo cratie, welke onder het woord: democra tie wordt begrepen. De kern van iedere democratie is: de er kenning van de menschelijke waarde. En die erkenning wordt nergens zóó nadruk kelijk vóórop gesteld als in het geheel der christelijke leer! De christelijke leer eischt van ons, dat wij de waarde van iedere menschen-ziel erkennen als van onschatbare beteekenis en dat wij iederen mensch in alle feitelijke omstandigheden, waarin hij leeft, waardee- ren naar het oordeel Gods, voorzoover wij dat door menschelijke rede, in het licht van het Geloof, kunnen kennen. In de Katholieke Kerk leeft die „demo cratische" werkelijkheid! Zeker de Kerk, d;e een Goddelijke instelling is, wordt be stuur en geleid èn haar leer wordt bele den en gevolgd door menschen met hun menschelijke feilen en fouten. En die men schen komen maar al te vaak door hun le- venspractijk in tegenspraak met de leer der Kerk. Maar in het wezen der Katholieke Kerk. in de uitdeeling der genade-midde len is de Kerk, die absoluut wijd open staat voor ieder, ongeacht ras of staat of stand, „democratisch", en Haar prediking geldt voor ieder in absoluut dezelfde mate. En in de hiërarchie, in het bestuur der Ka tholieke Kerk staan de hoogste ambten open voor ieder, die alleen wordt gewaar deerd naar zijn persoonlijke eigenschap pen en niet naar den „hoogeren" of „lage- ren" maatschappelijken stand, waaruit hij voortkomt. Deze enkele losse opmerkingen besluiten wij met een waar en mooi woord van Alban Stolz een woord, dat de „democratische" leer der Katholieke Kerk kernachtig uit drukt: „Het is een groot onrecht, voor rij ken meer respect te hebben dan voor ar men". Op het minis'erie van Landbouw, Vis- scherij en Voedselvoorziening, zou Zater dagmorgen de situatie nader worden be zien. Er werd ons op gewezen, dat de groothandelaren het z'lf in de hand heb ben, tegen redelijke prijzen op de veiling in te koopen, wanneer zij n.l. zelf een be hoorlijk verdeelsysteem tot stand bren gen. Te dien aanzien is men in gebreke ge bleven. MINISTER VAN MAARSEVEEN p^E MINISTER VAN JUSTITIE heeft in antwoord op vragen van het lid dei Eerste Kamer Brandenburg (CPN) verklaard van meening te zijn, dat het tot dusver gevoerde gratiebeleid, hetwelk er toe heeft geleid, dat slechts een gering aantal exe cuties is geschied, in zich verantwoord en redelijk is en bovendien de instemming heeft van het overgroote deel van het Ne derlandsche volk. Gratiebeleid redelijk en volgens den wil van het volk De minister wijst op het feit, dat blijkens het Voorloopig Verslag over de begrooting van Justitie voor 1947 de Tweede Kamer over het algemeen van oordeel was, dat slechts in een zeer beperkt aantal gevallen de doodstraf ten uitvoer gelegd behoort te worden. Uit dit verslag bleek, dat men er zich over verheugde, dat dit blijkbaar ook de opvatting van den minister was. Het bericht, aldus de minister, dat het voornemen zou bestaan om alle gevallen, ook de ergste, ter gratieverleenin.; voor te dragen, is onjuist. Bij de beslissing in zake gratie yan opgelegde doodstraffen wordt er naar gestreefd binnen 't geheel van de vonnissen, waarin de doodstraf were opge legd. in de zwaarste gevallen tot tenuit voerlegging over te gaan. In alle gevallen, waarin een gratiever zoek wordt afgewezen, volgt tenuit\oerleg- ging van het doodvonnis op de kortst mo gelijke termijn. Na afwijzing van oer gra tieverzoek wordt hiervan zoo spoedig mo gelijk mededeeling gedaan aan den veroor deelde, terwijl de afwijzing dezelfde dag of de volgende dag in de pers wordt bekend gemaakt. De executie volgt, in overeen stemming met de bestaande voorschriften, niet eerder dan 24 uur, doch niet later dan 48 uur na de anzegging aan den veroor deelde. In alle gevallen, waarin tot dusver een gratieverzoek is afgewezen, is tenuit voerlegging van het doodvonnis dan ook gevolgd binnen een week na de datum, waarop door Hare Majesteit de Koningin afwijzend op het verzoek was beschikt, be houdens twee uitzonderingen, waarvan ook in de pers mededeeling is gedaan In het Ons levensmiddelenpakket Areaal-krimp blijft bij bloembollencultures Aan de memorie van antwoord van den minister van Landbouw, Visscherij en Voed- het departement en die van het !andbouw- selvoorz:ening op de Rijksbegrooting van crisisfonds, ont eenen wij het volgende: Op het huidige oogenbiik kan nog niet worden overgegaan tot het opheffen van den toeslag op het levensmiddelenpakket. De minister is van oordeel, dat de bewe ring dat de tussehenhandel te veel ver dient, in haar algemeenheid niet juist is. De Stichting voor den Landbouw werkt aar. de voorbere'ding van een wetsontwerp tot instelling van een Landbouwschap. Een dergelijk ontwerp zal eerst aan de Staten- Generaal worden voorgelegd, nadat deze zich over het vraagstuk van de publiekrech terlijke bsdrijfsor°anisatie in haar geheel uitgesproken heeft. De mogelijkhei-j, dat bedrijfsleiders van N S. B.-bedrijven aanspraken zouden kun nen doen gelden om deze bedrijven op den duur over te nemen, bestaat in de prak tijd slechts dan, wanneer deze bedrijven vrij komen. In die gevallen wordt aan goe- Romme over Weiter Naar Ane?a meldt, heeft prof. Romme Zaterdagavond op een bijeenkomst van Ne- derlandsche militairen te Batavia een toe lichting gegeven od de ontwerp-overeen komst van Linggadjati. Desgevraagd verklaarde prof. Rommè, dat de actie van oud-minister Welter in strijd met de bedoelingen van den initia tiefnemer. zou kunnen leiden tot splitsing van de R.K. Volksoartij. Op een vergadering van de Indische K. V.P., die binnenkort te Batavia zal wor- oen gehouden, zal prof. Romme op deze aangelegenheid nader terugkomen. DE K. V. P. EN LINGGADJATI. Het Partijbestuur der Katho'ieke Vo'ks- pa-tij heeft in zijn laatste vergadering van 8 Februari j.l. zich nogmaals met nadruk gesteld achter de politiek der Katholieke Tweede Kamerfractie inzake Linggadjati. Het Bestuur sprak zijn ernstige afkeuring uit over de wijze van actie voeren der hee- ren We'ter, Eajetto c.s. en bes'oot van deze afkeuring in de pers te doen blijken. NIEUWE JONGEREN- COMMISSARIS DER K. V. P. Zaterdag heeft het bestuur van de Kath. Volkspartij vergaderd en naar het ..Bin nenhof" verneemt, den heer J. Schiphorst gekozen als waarn. jongeren-commissaris in de plaats van den onlangs overleden heer Robert. De heer Schiphorst is adjunct, secretaris van de kieskringen Arnhem, Nijmegen en Utrecht. WEERSVERWACHTING O AANHOUDENDE VORST. o Iets afnemende, doch vooral langs o o de Wadden-eilanden tijdelijk nog o krachtige Oostelijke wind. Overdrij- §vende wolkenvelden, waaruit plaatse- lijk wat sneéuw valt. Matige tot strenge 2 2 vorst. 5 o o oooooooooooooooooooooooooooooooooooooo'o de bedrijfsleiders zooveel mogelijk voor keur gegeven; verder kan niet worden ge gaan. De gelden, uitgetrokken voor een nieuwe midde'bare landbouwschool, hebben be trekking op de stichting eener dergelijke onderwijsinrichting in het Zuiden van ons land. De afzetmoeilijkheden voor de bloembol len maken het noodzakelijk de ten opz:ch- te van de teelt genoemde maatregelen te bandhaven. Dit brengt mede, dat de kwee kers tén aanzien van 't te beplanten reaaul niet de volledige vrijheid kan worden ge geven. De regelingen voor den wederopbouw \ran boerderijen zijn nog niet gereed. De meening, dat een nieuwe Jachtwet eveneens noodig is, omdat bij handhaving van de bestaande voor uitputting van den wildstand gevreesd moet worden, kan de minister geheel onderschrijven. eene geval pleegde de veroordeelde zelf moord vóór het tijdstip, waarop de execu tie was bepaald; in het andere geval is de tenuitvoerlegging opgeschort, nadat de Bij zondere Raad van Cassatie aan den minis ter had medegedeeld, dat opschorting van de executie wenschelijk was in verband met een door den veroordeelde ingediend ver zoekschrift om herziening van de sententie, waarby hij tot de doodstraf was veroor deeld. SPOEDIGE AFDOENING. Naar een spoedige afdoening van verzoe ken om gratie var doodvonnissen wordt voortdurend gestreefd. Zeer onlangs (bij Koninklijk Besluit van 14 Januari 1947 N. Staatsblad nr. H 18) is een wijziging van het Bijzonder Gratie-Adviesbesluit tot stand gekomen, waarbij de eisch van een plenair advies van de Bijzondere Raad van Cassa tie, waarmee naar verhouding veel tijd ge moeid was, is vervallen. Grooiere mogelijkheden bij wachtgeldregelingen Dc minister van Sociale Zaken heeft aan de directeuren van de gewestelijke arbeids- bureaux medegedeeld, dat bij aanvragen om verlenging van wachtgeldregelingen of ook bij nieuwe aanvragen om goedkeuring, de omstandigheid dat in de betrokken on derneming geen onmiddellijke werkloos heid bestaat, voor aan buiten beschouwing moet worden gelaten. Hierdoor is het dus weer mogelijk een wachtgeldregeling aan te vragen en goedkeuring daarvan te ver krijgen, wanneer dit uitsluitend wordt ge daan met het doel, voor de toekomst te we ten waarop men rekenen kan, in geval van optreden van slapte in de onderneming. Extra rantsoen kaas In de periode van 16 Februari t.m. 1 Maart zal aan diegenen die een I A-, B- of C -kaart hebebn 50 gram kaas boven het gebruikelijke rant- soen van 200 gram worden ver- I strekt.. Een bon voor 2 eieren In de bonnenlijst, welke Donder- dag a.s. bekend gemaakt wordt is I voor alle leeftijdsgroepen een bon aangewezen voor 2k eieren. Z. H. Exc. Mgr. H. Coppieters, Bisschop van Gent, heeft benoemd tot Eere-Kanun- nik van liet Kathedraal-Kapittel te Gent Z. H. Exc. Mgr. J. P. Huibers, Bisschop van Hóarlem. De toestand is is thans dermate gespan nen, dat een gewelddadige uitbarsting nau welijks te voorkomen schijnt. De Engelsche regeering had een laatste poging gedaan om door nieuwe voorstellen het probleem van Palestina op te lossen. De Arabieren hebben deze voorstellen echter verworpen als niet geschikt om de basis van brspreqingen te vormen. Het ant woord der Arabieren is gisteravond met re denen omkleed aan Bevin overhandigd. Voorts heeft het Joodsch bureau op het ..ultimatum" van de Palestijnsche regee- iing om deel te nemen aan de bestrijding van het „terrorisme" geantwoord, dat het zich niet in s'.aat acht aan deze bestrijding deel te nemen op de wijze, die door de re geering wordt voorgesteld en „door de „Joodsche gemeenschap als een inbreuk op de fundamenteele rechten van het land wordt beschouwd". Ook de Joodsch nationale raad voor Pa- met het Joodsche bureau geantwoord, dat hij „niet in s aat is een beroep op de Jood sche gemeenschap te doen, verwikkeld als deze is in een strijd voor haar rechten en vrijheid, om het verzoek van de regeering in te willigen." Drie van de vier jonge Joden, die gis teren voor een militair gerechtshof te Je ruzalem terecht stonden wegens in bezit hebben van vuurwapen en „instrumenten, die gebruikt kunnen worden voor het ver oorzaken van letsel", zijn tot den strop veroordeeld. De vierde kreeg levenslange gevangenisstraf. De stad Jerusalem is thans door prik keldraadversperringen in vyf delen ge scheiden. Alle bewoners moeten passen hebben om zich door de straten te kunnen bewegen. Het treinverkeer tusschen Jeru salem, Lydda en Tel Aviv is stilgelegd. Ook in Tel Aviv heerscht een dergelijke toestand als in Jaruzalem; mede in ver band met het signaleeren van schepen van lestina, de „Vaad Leoemi" heeft tegelijk j illegale immigranten voor de kust. Ex-geinterneerden keeren terug. Onlangs arriveerde aan het station Manggarai te Batavia wederom een trein met 454 Euro peesche ex-geinterneerden uit de republi keinsche kampen in het binnenland van Java. De trein passeert ce Nederlandsche linie met haar bezetting van jongens der 7 December-divisie.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1947 | | pagina 1