%CcidóchcSoii^ant EEN PRINS OF EEN PRINSESJE? Moeilijkheden op de „Boissevain'' Handhaving bestand is de voorwaarde Duitschland is volkomen ontredderd VRIJDAG 31 JAN. 1947 Bureaux: Papengracht 32 Leiden Giro 103003 Telefoon: Admin., Adv. 20826. Redactie: 20015. Dir., drukkerij en Abonnem. 20935. Abonnementsprijs 0.26 per week, 1.10 p mnd. f 3.25 p. kwartaal Franco p. post ƒ4.00. waarin opgenomen „DE BURCHT" KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 37e JAARGANG No. 11001 Hoofdredacteur: TH. WELMER. Directeur: C. M. v. HAMERSVELD Uitgave van N.V. „De Leidsche Courant" en Stichting „De Burcht". Advertenties 15 cent per m.m. Bij contract belangrijke korting. Ons oudste Prinsesje Beatrix, dat vandaag negen jaar is geworden. Hartelijk gefeliciteerd en een ge lukkig, mooi leven toegewenscht! Ontevredenheid onder de mariniers Gistermorgen is de luitenant-ko'onel der mariniers J. J. A. de Bruyn, vergezeld van zes aspirant-officieren van het corps mari niers, per K. L. M.-vliegtuig naar Cairo vertrokken, in verband met ontstane moeilijkheden onder het 200 man sterke detachement mariniers miliciens, dat zich aan boord van het m.s. Boissevain op weg bevindt naar Indië. Luitenant-kolonel De Bruyn heeft opdracht de reis aan boord van het schip, dat te Port Said ligt, als detachementscommandant verder mee te maken. „Muiterij is een te groot woord" aldus verklaarde een hooge marine-autoriteit te Den Haag aan Ass Press, in antwoord op een verzoek om nadere gegeven omtrent de moeilijkheden aan boord van de „Bois sevain". De zegsman voegde er aan toe: „Volgens de.eerste berichten is het niet zoo ernstig, maar wij beschikken nog niet over details en zijn nog wachtende hierop. Het zal wel neerkomen op een k'eine on tevredenheid, waarvan wij de oorzaak nog met kennen.". De „Eoissevain" was op 18 Januari uit Amsterdam vertrokken. OVERVAL OP BORNEO. De commandant van het Nederlandsche detachement te Sangasanga (Oost-Borneo) is met eenige onderofficieren en een aan tal Timoreesche soldaten door extremisten overrompeld, waardoor het stadje in hun handen viel. Twee dagen later werd San gasanga weer ontzet, waarbij alle vrouwen en kinderen en de meeste mannelijke em- ployé's van de BPM in goeden welstand werden aangetroffen. De extremisten zijn NA DE RAMPOPKASTRUP Stoffelijke resten naar Nederland Zoodra de politie-autoriteiten in Kopen hagen de stoffelijke overschotten der 22 slachtoffers hebben vrijgegeven, zal een extra K.L.M.-toestel naar Kopenhagen ver trekken, ten einde de stoffelijke resten der bemanning, dat van de Amerikaansche filmactrice en zangeres Grace Moore, van den Spaanschen passagier senor Izqvierdo en ten slotte dat van den eenigen Neder- landschen passagier, den houthandelaar M. Engel uit Zaandam, naar Schiphol te bren gen. Met de stoffelijke resten van Grace Moore en Izqvierdo zal het toestel door vliegen naar Parijs, waar dat van Grace Moore zal worden achtergelaten. Haar echtgenoot woont n.l. in deze stad. Ten slot te zal het vliegtuig voor het overbrengen van de resten van den Spanjaard door vliegen naar Madrid. Voor zoover thans bekend zullen de Ne derlandsche slachtoffers Maandag of Dins dag worden begraven. De omgekomen pi loot Geyssendorffer zal op Westerveld wor den gecremeerd. Zijn Deensche echtgenoo- te heeft zich met haar kinderen reeds per trein van Kopenhagen op weg naar Neder land begeven. Maxiimimgewicht voor Britsche Dakota's ongewijzigd. Lord Nathan, de Britsche minister van burgerluchtvaart, heeft in het Hoogerhuis medegedeeld, dat hij van den luchtveilig- heidsraad het rapport heeft ontvangen met betrekking tot het hoogsttoelaatbare ge wicht van Dakota's. De raad heeft aanbe volen dit gewicht op 12.700 kg. (28.000 En- gelsche ponden) te handhaven. Walvischvangst stelt teleur Naar wij van bevoegde zijde vernemen blijven de vangstresultaten van de Neder landsche walvischvaartexpeditie met de Willem Barendsz" beneden de verwach tingen. Op internationa'e conferenties is -- ter voorkoming van uitroeiing van de walvisch bepaald, dat de gezamenlijke ex pedities (er zijn er ditmaal dertien) maxi maal 16.000 zoogenaamde „Bloe Whaie Units" mogen vangen. De stand is volgens een opgave tot 25 Januari jl. 6496 „Units", waarvan de „Willem Barendsz" er 182 voor haar rekening heeft genomen. Gerekend naar den duur van de vangstperiode had ae productie naar verwachting circa 370 eenheden moeten bedragen. T%E REPUBLIKEENSCHE MINISTER VAN VOORLICHTING Moehamad Natsir, heeft gisteren een verklaring over de politieke situatie afgelegd: Hij begon met te ont kennen, „dat alles afhangt van het bestand, dat voornamelijk gesloten zou zijn, om de vereischte atmosfeer te scheppen voor het houden van vruchtbare besprekin gen". dit maakt de beteèkenis van de overeen komst tamelijk twijfelachtig en geeft den reactionnairen elementen onder de Neder landers, zoowel als onder de Indonsiërs de gelegenheid hun actie tegen de ontwerp overeenkomst te versterken." Hij besloot zijn verklaring met de woor den: „Het snelst werkende middel om de situa'.ie te verbeteren is de onmiddellijke onderteekening van de ontwerpovereen komst, hetgeen een basis zou vormen voor de oplossing van de hangende geschilpun ten op militair en politiek terrein." Nederland's antwoord. Naar aanleiding van de verklaring van Moehamad Natsir, verneemt Aneta van of- ficieele zijde, „dat de Commissie-Generaal vast besloten is de ontwerpovereenkomst zoo spoedig mogelijk te onderteekenen. De militaire acties, welke gedurende de afwezigheid en na den terugkeer van de Commissie-Generaal hebben plaats gevon den, hebben de situatie vertroebeld en daardoor de ontwikkeling vertraagd." DE REGEERING EN INDIë. Tot rechtzetting van verschillende den laatsten tijd verschenen persberichten, ver- reemt A. N. P. van bevoegde zijde: 1. Dat dr. Var Mook al in Augustus 1945 en in October 1946 het voornemen te kennen heeft gegeven met het oog op zijn c an gedurende ruim acht jaren volgehou den ononderbroken werkzaamheid in de moei'ijksie regeeringsfuncties omtrent ein de 1946 ontheffing van zijn taak te verzoe ken. 2. Dat hij uiteraard zulks pas zou doen wanneer het stadium der politieke onder handelingen dat mogelijk mocht maken. 3. Dat thans met betrekking tot zijn af treden nog niets vaststaat en dus evenmin met betrekking tot zijn opvolging. 4. Dat van een wijziging van de regee- ringspolitiek ten aanzien van het Indonesi sche vraagstuk aan de zijde van de Neder landsche regeering geen sprake is. Daarna onderteekening van Linggadjati Nadat Natsir nadrukkelijk verklaard had', dat aanvankelijk de meening bestond, dat de overeenkomst kon worden ondertee kend voordat zij aan het Nederlandsche parlement zou zijn voorgelegd, vervolgde hij: ,,De Nederlandsche regeering verkeer de echter in twijfel over het standpunt van het Nederlandsche parlement. Toen heeft minister Jonkman een interpretatie van de on'werpovereenkomst gegeven, wel ke opzettelijk gesteld was in bewoordin gen, die de rechtervleugel moesten ontwa penen. Het is overduidelijk, dat de regee ring een dermate conservatieve politiek voorstaat, cat zelfs bij den linkervleugel de vraag rijst, wat nu wel de eigenlijke in houd van de ontwerpovereenkomst is. De Commissie-Generaal is naar Indone sië teruggekeerd, maar het schijnt, dat zij alsnog niet bereid is de ontwerpovereen komst van Linggadjati te onderteekenen; in Zuidelijke richting gevlucht en hebben gevoelige verliezen geleden. Bij al deze ac ties werden vier Nederlandsche militairen gedood en een gelijk aantal gewond. Dit is de eerste ernstige botsing, die sedert maan den uit Borneo wordt gemeld. KONINGIN ONTVANGT SOEKAWATI. Gistermiddag heeft de Koningin op het paleis op de Dam den president van Oost- Indonesië, Tjokorde Gde Rake Soekawati, voor een onderhoud ontvangen. Bij dit onderhoud was mr. J. A. Jonkman, de minister van Overzeesche Gebiedsdeelen, aanwezig. H. M. DE KONINGIN HEEFT DE HOOFDSTAD VERLATEN. Voor het laatst stond hedenmorgen voor het koninklijk paleis op den Dam de groo- te wacht aangetreden ca. 100 man van I B. T. T. (territoriale troepen) uit Haarlem onder commando van kap. W. van der Schoot, met het muziekkorps van de eer ste militaire afdeeling, om de eerbewijzen te brengen bij het vertrek van H. M. de Koningin, die de eerste maand van dit jaar jii de hoofdstad verb'eef. Om precies tien minuten voor tien verliet H M. het pa leis. Zoo stil als de militaire ceremoniën werden verricht zoo luid was het gejuich van de velen, die dezen zonnigen doch kouden winterochtend namens alle hoofd stede'in gen de vorstin den afscheidsgroet, het „tot weerzien" toeriepen, op den Dam zoowel als op de route, waarlangs H. M. Amsterdam uitreed op weg naar Soestdijk, naar het prinselijk gezin. Onder auspiciën van den Egyptischen kermisexploitant, den heer Aly Hassan, zullen op 28 Febr. a.s. een twintigtal groo- te Nederlandsche kei-misbedrijven wor den ingescheept naar Egypte om zoowel in Cairo alk Alexandrië tot 31 Dec. 1947 hun standplaatsen te gaan innemen. De technische leiding is in handen gelegd van de- Nederlandsche kermisexploitanten Hommerson en Vermolen. Na Egypte staat een exploitatie in Bag dad voor de Iraksche regeering op het programma. VFRLAGING PUNTENWAARDEERING VAN RIJGGAREN, MAASGAREN E.D. Met ingang van 1 Februari 1947 wordt de punten waardeering van rijggaren, maasgaren, stopgaren en stopzijde als volgt gewijzigd: De puntenwaardeering van rijggaren wordt, gehalveerd, hetgeen betsekent, dat op 1 textielpunt in het vervolg 500 yards kunstzijden rijggaren of 200 yards rijg garen van andere samenstelling verkrijg baar zal zijn. Het aantal kaartjes maasgaren, stopga ren en stopzijden, dat men zich op 1 tex tielpunt zal kunnen aanschaffen, wordt gebracht van 2 op 6 kaartjes in een op maak van 15 meter per kaartje, in totaal dus 90 meter. Bij andere opmaak zal we derom voor ten hoogste 90 meter, of ge deelten daarvan, 1 textielpunt moeten worden afgestaan. Koopt men b.v. 4 kaar tjes maasgaren in een opmaak van 20 m. per kaartje, dan is men dus 1 textielpunt verschuldigd. Teneinde misverstand te voorkomen, wordt er op gewezen, dat de puntenwaar deering van festonneer- en naaigaren, haak- en handbreigaren benevens tapijt wol, ongewijzigd blijft. DOZIJN LUIERS BIJ GEBOORTE Het aantal luiers, dat aan a.s. moeders ter beschikking kan worden gesteld, wordt verhoogd tot 12 stuks. Met ingang van 1 Februari zullen aan a.s. moeders twee bonnen „zes luiers" worden verstrekt. Hierbij behoeven geen punten van de textielkaart te worden afgegeven. Onder zeer groote belangstelling heeft te Lier de begrafenis plaats gehad van Felix Timmermans, den bekenden schrijver dichter en schilder. De beaardingsplechtigheidi. HANDELSVERKEER MET DUITSCHLAND EEN ECONOMISCHE MEDEWERKER van het A.N.P. merkt in een nabeschouwing over de onlangs gehouden besprekingen met vertegenwoordigers van de Britsch- Amerikaansche zones in Duitschland, inzake herstel van het handelsverkeer, o.m. het volgende op: „Hoe dringend noodzakelijk herstel en hervatting van het handelsver keer tusschen Nederland en Duitschland ook moge zijn, toch doet men er goed aan, de groote technische moèilijkheden. welke aan een hervatting van de handelsbetrek kingen zijn verbonden, niet uit het oog te verliezen. Duitschland immers verkeert als geheel in een toestand van vrijwel volkomen ontreddering. Millioenen vluchtelingen, uiterst precaire voedselproblemen, nauwelijks op te lossen verkeersvraagstukken, de positie ten aanzien van de kolen en andere grondstoffen: ziehier enkele feiten, waar door een wederopbouw van de Duitsche economie zoo moeilijk wordt. gezien de bestaande prijsvoorschriften slechts een prijs vertegenwoordigen, welke voor de Duitschers veel te laag is. Vervan ging van de gebruikte grondstoffen is vaak niet mogelijk, zoodat de Duitscheis begrij pelijkerwijze in de eei-ste plaats voor bin- nenlandsche doeleinden werken. In dit ver band kan nog worden gezegd, dat de ge allieerden aan Duitschen export geen prio riteit toekennen. Den laatsten tijd zijn de geallieerden er toe overgegaan in toenemende mate de Duitschers in te schakelen in het Duitsche economische leven. Hier doet zich echter het ontbreken van geschikte krachten dui delijk gevoelen. Van verstrekkende betee- kenis is de huidige toestand in Duitsch land. Men kan wel zonder overdrijving zeggen, dat deze winter Duitschland nog een heel stuk dieper in de ellende heeft ge bracht met alle gevolgen mede voor de an dere landen. Van Nederlandsche zijde heeft men vol komen begrip voor de geallieerde moei lijkheden. Omgekeerd echter dienen ook de geallieerden practisch inzicht te toonen in Nederlandsche economische verhoudin gen. Speciaal het herstel van den Duitschen transitohandel over de Rotterdamsche ha ven is een factor, waarmede ook de geal lieerden rekening moeten houden. De ge allieerden stellen zich op het standpunt, dat de inschakeling van Bremen en Ham burg goedkooper is. Lichtpunten van de gehouden besprekin gen vormen de vraagstukken van het ver- ecelingsverkeer en de mogelijkheden tot hervatting van handelstransacties door za kenlieden. Deze positieve feiten zijn voor de toekomst 1 jopvol. Amerika en Engeland zien vooral eigen belang De verdeeling van Duitschland daaren boven in zones maakt de structureele eco nomische verhoudingen zoowel ten aan zien van de geallieerde mogendheden, als ook wat betreft de- positie van de omlig gende landen, nog moeilijker. Bij een juiste beoordeeling van de situa tie in Duitschland mag men niet vergeten, dat de geallieerden de bestuurders zijn van' een door oorlogshandelingen zeer zwaar ge teisterd land, waardoor Engeland en Ame rika momenteel gedwongen zijn, belangrij ke bedragen vooral wat betreft de voedsel voorziening in dit gebied te investeeren. Het is dan ook begrijpelijk, dat deze cura toren probeeren, een zoo groot mogelijk be drag van het geïnvesteerde er weer „uit te halen." Vandaar, dat een scherpe controle wordt gehouden, zoowel wat betreft den import alsook ten aanzien van den export. Een zorgvuldig afwegen van hetgeen voor de Duitschers noodzakelijk wordt ge acht, is speciaal ten aanzien van den Ne- derlandschen groentenexport naar Duitsch land funest. Vooral de voorjaars- en zomer groenten, die Nederland naar Duitschland kan exporteeren, worden door de geallieer den als luxe beschouwd. Aan den anderen kant heeft het ontbreken van den invoer van bepaalde producten weer to gevolg, dat men van Duitsche zijde weinig neiging tot medewerking toont, bij den opbouw van het eigen economische leven. Droog brood met vitaminetabletten kunnen slechts een trage stimuleering van den wederopbouw teweeg brengen. Het Duitsche vraagstuk wordt door de bezettters nauwelijks van een Duitsch standpunt bekeken. Gezien de bestaande verhoudingen hebben de Duitsche expor teurs geen enkel belang bij export. De op brengst van export-producten wordt den Duitschers n.l. in Marken uitbetaald, die, DRINSES JULIANA EN PRINS BERNHARD hebben door middel van de microfoon hun huis willen openstellen, om alle luisterende Nederlanders te laten deelen in de hoop volle verwachtingen, waarmee in hun gezin de geboorte van een vierden telg wordt tegemoet gerien". Zoo begon de ra- gio-reporter gisteren het vraaggesprek met het Prinselijk De reporter vroeg: „Zal de komst van een jongen Prins of Prinses een groote verandering in uw gezin teweegbrengen?" Prinses Juliana: ,.Dat doet het altijd." De Prins: „Natuurlijk. Je moet om te beginnen in het huis een heeleboel anders schik ken. En dan de kinderen...." De reoprter vroeg daarop hoe de Prinsesjes en dan vooral de oudste twee, Beatrix en Irene, over de komst van het nieuwe broertje of zusje dachten. „O", antwoordde Prinses Ju liana. „ze verheugen er zich ontzettend op en u moet niet denken: Margriet minder; on ze jongste spreekt nu al over „mijn baby". Dan komt de vraag, die men in ieder gezin, waar spoedig een kindje geboren zal wor den, aan de ouders pleegt te stellen: „Hoopt u op een zoon of op een dochter?" ,.Tjazegt de Prins, „in ieder gezin heeft men natuur lijk graag jongens èn meisjes, maar we zullen met beiden pre cies even blij zijn. Dat brengt me er op, waarom hoopt men eigenlijk zoo erg op een prins je? Zit daarin eigeplijk niet iets onrechtvaardigs tegen over de vrouw in het alge meen, wier capaciteiten men toch vooral in de laatste oor log met heel nieuwe oogen is gaan zien? Gelooft u bijvoor beeld, dat het levenswerk van mijn schoonmoeder, van onze Koningin, meer gewaardeerd zou zijn, indien zij een man was .geweest?" Reporter: „Stellig niet". De Prins: .Eigenlijk is men dus met de hoop op een jon gen een beetje unfair". Het gesprek van den radio verslaggever met het Prinse lijk Paar gaat dan verder over de kleertjes, die de baby zal dragen, rose voor een meisje en blauw voor een jongen. De Prinses zegt, dat bij de baby kleertjes, die haar uit heel het land werden toegestuurd, ook veel wit is. Deze kleertjes zul len worden uitgereikt aan die gezinnen, waarin ongeveer te gelijk met de blijde gebeurte nis in paleis Soestdijk een baby geboren zal worden. Prinses Juliana is zeer ingenomen met de opbrengst van de inzame lingsactie van de U.V.V. „Ik ben er door geroerd, dat in Nederland, waar textiei zoo schaarsch is, van zooveel ver schillende kanten de gaven zijn toegestroomd." Verder gaat het gesprek over de kinderen van het Prinselijk Paar. Reporter: „Koninklijke Hoog heden, nu wij toch even in Uw gezin mogen vertoeven, mogen wij U ook nog wel eens vra gen, ons wat over haar te ver tellen? Voor wat de twee oud sten betreft, dé heel huiselij ke vraag: leeren ze goed?" De Prins: „Och, dat gaat ge lukkig wel. Als ouders waar- deeren wij het bijzonder, dat de school zoo ruimschoots de mogelijkheid geeft, om gaven van verstand en hart te ont wikkelen. De school maakt haar ook zoo zelfstandig- (Prin ses: „Ja. dat is waar"). Zoo or ganiseerde Trix en Ireentje bijvoorbeeld de laats'.e Zondag zonder hulp van iemand an ders, voor de bewoners en het personeel van ons huis een voorstelling. Vooral Trix is dol op organiseeren. Zij brachten zelf de uitnoodigingên rond en verzorgden zelf tezamen met Margriet het heele programma. De opbrengst van de voorstel ling was voor het Roode Kruis: dat hac'den ze ook zelf bedacht. Iedereen moest bij de ingang van het zaaltje aan Trix en Ireentie iets betalen. „Zooveel men missen kan", stond er op de convocatie. Samen zaten ze achter een tafeltje en schrapten de naam van de lijst af. zoo gauw de gast betaald had." Reporter: „Koninklijke Hoog heden, bij de komst van de prinsesjes in Nederland hebt U het verzoek gericht tot alle Nederlanders om Uw kinderen zooveel mogelijk vrij te laten. Heeft de bevolking daar in het algemeen goed gevolg aan ge geven?" De Prinses: „Sommige men- schen hebben het goed begre pen en anderen minder goed. Die hebben er natuurlijk niet zoo erg over nagedacht. Het is natuurlijk dom en onverstan dig tegenover kinderen, om ze niet vrij te laten, maar andere menschen hebben het ook weer juist uitstekend begrepen". Reporter: „Ja. juist. Dan had ik u graag nog dit willen vra gen, Koninklijke Hoogheden: Wij hebben nog nooit een foto gezien van de prinsesies op het ijs. Hebben ze wel eens schaat sen gereden, of houden ze daar niet van?" De Prins: „O ze zijn doel op schaatsenrijden. Ze hebben ver leden winter hier al kunnen schaatsenrijden en toen ging liet al vrij aardig en deze win ter, nu ze veel meer de gele genheid hebben door de felle kou iets wat voor de meeste menschen buitengewoon onaan genaam is terwijl het voor kinderen, in verband met schaatsenrijden natuurlijk, ideaal is. Zij zijn iedere dag op het ijs en ze kunnen het al heel behoorlijk. Maar ze zijn niet alleen met schaatsenrij den bezig, ze rijden paard, vrij geregeld, op kleine paardies en ook op een groot paard; en dan hebben ze in Canada ge skied." Reporter: „Juist. En wanneer ik dan nog even in de sportie ve sfeer mag bl'iven: Margriet heeft van haar peetvaders van dc koopvaardij een schip op wielen ten geschenke gekregen. Heeft zij sedertdien al eenige zeevaartkundige kwaliteiten len toon gespreid?" De Prins: „Ja. ze zit er de heele tijd in en maakt alleen cuiarmee bij ons in huis een beetie de gangen onveilig, want die zijn natuurlijk bui tengewoon prettig om daarin rond te rijden." Reporter: „Koninklijke Hoog heden. mag ik mij dan aan 't einde van dit vraaggesprek de tolk maken van alle landge- nooten, met een woord van echt gemeende dank voor Uwe gastvrijheid. Ons aller ge dachten en ons aller gebeden zullen U en Uw gezin in de komende dagen omringen." In de groote Universiteitszaal te Brussel werden eere-doctoraten uitgereikt aan Fransche, Nederlandsche, Zwitsersche en Engelsche geleerden. Professor E. Meyer van de Leidsche Universiteit (rechts), neemt de doctorsbult in ontvangt. VERBETERING BONNENLIJST. Men leze in de bonnenlijst, welke gisteren gepubliceerd werd: 60-1E reserve 600 gram bloem of kindermeel (niet liit rijst bereid) Dus niet 500 gram. Op het bureau van „Dc Leidsche Cou rant" ligt ter inzage de passagierslijst van het ms. „Sibajak", dat vermoe delijk op 9 Februari te Rotterdam zal arrivceren. WEERSVERWACHTING g TOENEMENDE BEWOLKING. o o Geleidelijk toenemende bewolking met g later plaatselijk eenige sneeuw, voor- o al in het Zuiden van het land. o In den nacht strenge tot matige, over- o dag matige tot lichte vorst, oooooooooooooooooooonoooooooooooooooooo

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1947 | | pagina 1