SeCciclóohcSoti/tatit Zal Sjahrir zijn positie prijsgeven? u Steeds extremisten-activiteit op Java Vredesverdragen met de As-satellieten worden 10 Febr. geteekend Een Nationale Omroep én Radio-Unie SS-er Heinemann ter dood veroordeeld DONDERDAG 12 DEC 1946 Bureaux: Paperigracht 32 Leiden Giro 103003 Telefoon voor Advertenties en Abonnementen 20826. Redactie en Directie 20015. Handelsdrukkerij 20935. Abonnementsprijs 0.26" per v/eek, 1.10 p- mnd. 3.25 p. kwartaal Franco p. post 4.00. waarin opgenomen „DE BURCHT" KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 37e JAARGANG No. 10961 Hoofdredacteur: TH. WILMER. Directeur: C. M. v. HAMERSVELD Uitgave van N.V. ,,De Leidsche Courant" en Stichting „De Burcht". Advertenties 15 cent per m.m. Bij contract belangrijke korting. 'IT GEZAGHEBBENDE republikeinsche waarschijnlijk is, dat Sjahrir zal aftre kabinet hun ontslag aanbieden. Er dient vraag tot nu toe nog van geen der beide Wat zullen de Masjoemi- ministers doen? De algemeene meening is, dat de afwij zing van het ontwerp-overeenkomst door de Masjoemi nog niet impliceert, dat de Masjoemi-ministers zullen aftreden, aange. zien zij niet in het kabinet zetelen met een mandaat van de Masjoemi, maar als individueele personen. De verwerping van 4 het accoord mag niet worden gezien als een uitspraak, welke representatief is voor de geheele partij. Zelfs in het geval, dat de Masjoemi-ministers zouden aftreden, wil dit nog niet zeggen, fdat Sjahrir zijn posi tie zal prijs geven. Nader wordt aan de „N R. Crt." ge meld: De verwerping van de overeenkomst van Linggadjati door de Masjoemi vormt een belangrijk punt van de beschouwingen in Nederlandsche en Indonesische politieke kringen. Deze verwerping heeft in beide kampen een onpleizierigen indruk gemaakt, doch aan officieele Indonesische zijde was de reactie niet zoo pessimistisch als bij de Nederlanders. Officieele Indonesische krin- bron verneemt Aneta, dat het zeer on- den, indien Masjoemi-ministers van zijn echter op gewezen te worden, dat deze zijden ter sprake is gekomen. gen verklaren eenerzijds, dat op de Mas- joemi-conferentie te Solo het hoofdbestuur en het politieke bureau vrijwel voltallig aanwezig waren, doch wijzen anderzijds op eenige punlen, welke de beteekenis van het besluit der conferentie huns inziens verminderen. DISTRIBUTIENIEUWS BONKAARTEN KA, KB, KC 612. (Strooknummer 4). 514 algemeen 100 gram'bloem of kin dermeel, niet uit rijst bereid 515 algemeen 200 gram gedr. Zuidvr. 516 algemeen 250 gr. waschpoeder 517 algemeen 500 gram jam of kunst- honing 518 algemeen 125 gr koffie 519 algemeen 100 gr. thee^ 51IA reserve 515D reserve 1 kg. appelen of peren 514C reserve BONKAARTEN KB, KD 612. (Strooknummer 4). 525 algemeen 200 gr. gedroogde Zuid vruchten 526 algemeen 250 gr. waschpoeder 527 algemeen 500 gram jam of kunst- honing 523D reserve 100 gram bloem (niet uit rijst bereid) TABAKSKAART. T 622 rants, "tabaksartikelen Een dichter staat térecht Gerard Wijdeveld voor het Tribunaal Gisteren heeft voor het tribunaal te Haarlem terechtgestaan de dichter G. Wij develd, oud-leeraar aan het R.K. Lyceum en oud-rector van het stedelijk Gymnasium te Utrecht, bericht de „N. Rott. Crt.". Hem was o.m. ten laste gelegd, dat hij in Januari 1940 lid was geworden van de N.S.B. en ver bindingsman van de Nederlandsche Land wacht en de Duitsche politie. De rector van het. R.K. Lyceum te Haarlem deelde mee, dat Wijdeveld een van de beste leeraren was, die echter veel kwaad heeft gesticht door zijn pro-Duitsche en N.S.B.-gedachten. Er kwam een brief ter tafel va nkardi- Er kwam een brief ter tafel van kardi- vergeefs getracht had beschuldigde op het rechte pad te krijgen. W. koos Duitschland boven Rusland en had een hevige vrees voor het communisme. Hij had zelfs verzocht dit niet openlijk aan het tribunaal bekend te maken, omdat hij bevreesd was dan over tien jaar weer in een concentratiekamp te zitten. Uitspraak over veertien dagen. DOODSTRAF CYRIEL VERSCHAEVE. Woensdagmorgen is te Brugge de zaak behandeld van den bekenden Vlaamschen dichter Cyriel Verschaeve. Deze wordt er van beschuldigd, tusschen 1940 en 1943 lid te zijn geweest van de „Duitsch-Vlaamsche Arbeidersgemeenschap" („De Vlag") en door bijdragen in verschillende tijdschrif ten met nationaal-socialistische strekking de politiek van den vijand gediend te heb ben. Verschaeve werd bij verstek ter dood veroordeeld. Er deden geruchten de ronde, dat hij overleden zou zijn, doch deze ge ruchten zijn niet bevestigd. Vermoedelijk heeft hij in 1944 de wijk genomen naar Duitschland. Een volksbeweging. Kort geleden is te Bandoeng onder den naam „Partai Rakjat Pasoendan" een volksbeweging opgericht, welke zich ten doel stelt een vrijen staat Pasoendan (West-Java) op democratischen grondslag te vestigen. Deze staat zou in de federatie van Indonesië moeten worden opgenomen als staat en niet als gebiedsdeel van de re publiek Java en Sumatra. Deze partij heeft te Bandoeng en omgeving duizenden leden In een request, gericht tot de Commissie- Generaal, heeft de vereeniging, sprekende namens millioenen Soendaneezen, laten weten, dat het Soendaneesche volk sterk verlangt naar vrijheid, doch dat de ver wachtingen, welke door de rede van 7 De cember gewekt waren, door de gebeurtenis sen niet bevestigd' zijn Marine-vliegtuig nog niet terecht Naar het marine-vliegtuig, dat sinds Dinsdagavond wordt vermist, wordt nog steeds gezocht. Vele vliegtuigen nemen deel aan de pogingen om de Firefly op te spo ren. Het zoeken wordt echter ten zeerste bemoeilijkt door den mist. welke nog steeds boven zee hangt. Men zoekt thans voorna melijk de zee af, daar men aanneemt dat het toestel, als het een noodlanding in Ne derland of België gemaakt zou hebben, reeds gevonden zou zijn. Ook schepen nemen aan de opsporings actie deel. Kolendislributie in 1947 gehandhaafd. In de memorie van antwoord op de be- trootingen van de staatsmijnen 1946 en 1947, wordt medegedeeld dat het de ver pachting is, dat in 1947 aan de industrie :olen kunnen worden toegewezen op het peil van 1939. Tot de afschaffing van de jeheele rantsoeneering zal echter nog niet overgegaan kunnen worden, aangezien dan de totaal beschikbare hoeveelheid 15.000.000 on zoii moeten bedragen, en ons land in 1947 naar schatting over 13.000.000 ton zal kunnen beschikken. Dit laatste cijfer kan uiteraard ernstig worden beïfluenceërd door den gang van zaken in het buitenland Nederlandsche patrouilles werden beschoten Zondag was het in alle sectoren van Me- dan rustig, slechts op het vliegveld was eenig licht^ artillerievuur gericht. Uit Batavia wordt gemeld, dat Zaterdag bezuiden de Tjisadanemonding een Neder landsche patrouille herhaaldelijk met auto matische geweren werd beschoten. Het vuur kwam Zondag van achter de demar catielijn en werd onmiddellijk door Ne derlanders beantwoord. De Indonesiërs droegen niet het overeengekomen onder- scheidingsteeken Aan Indonesische zijde vielen 12 dooden, de Nederlanders leden geen verliezen. Uit Buitenzorg wordt gemeld, dat een Nederlandsche patrouille door een bende van 70 man ten Z. van de Tjikarawang is aangevallen.. Deze aanval werd afgesla gen. Drie Indonesiërs werden gedood. Aan Nederlandsche zijde vielen geen slachtof fers. Uit Bandoeng wordt gemeld, dat het Nederlandsche bivak Tjikding door 100 man van den „Zwarte Buffel" is aangeval len. Hiérbij hebben de Nederlanders geen verliezen geieden. Te Semarang was het Zondag rustig. ALLE EERERADEN VOOR DE KUNST HEBBEN ONTSLAG INGEDIEND. Ten einde een oplossing van de gerezen moeilijkheden tusschen den Centralen Eereraad eenerzijds en de Eereraden voor de Kunst anderzijds te beproeven, vond op 4 Dec. een bespreking plaats tusschen den minister van O. K. en W., den Gentr. Eere raad en de voorzitters van de demissionaire Eereraden. Op 7 Dec. d.o.v. werd een sa menkomst gehouden door. den Centr. Eere raad' en de voorzitters van de Eereraden. Het resultaat is geweest, dat thans ook die Eereraden, welke hun ontslag nog niet had den ingediend, daartoe zijn overgegaan, als gevolg van het onoverbrugbaar verschil in interpretatie van de wet „Zuivering' Kunstenaars". Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal Dinsdag 17 December a.s. geen audiën tie verleenen. Maandagochtend vuurde Indonesische artil. lerie op de omgeving van Djatingaleh. Een Nederlandsche patrouille, die in de rich ting Manggren uitgezonden was ter dek king van geniewerken, ontmoette vrij hef- tigen tegenstand, welke door artillerievuur gebroken werd. De werkzaamheden van de genie werden gestoord door Indonesische artillerie in de omgeving van de kampong Pandean ten Oosten van Semarang.' Indo nesiërs trachtten wederom Nederlandsche stellingen te betrekken, doch zij werden verdreven. Twaalf Indonesiërs werden ge dood. De Nederlanders leden geen verlie zen. Uit Soerabaja wordt gemeld, dat met mortipren en artillerie gevuurd moest wor den op Indonesische stellingen, van waaruit hevig op Nederlandsche patrouilles werd geschoten. Ook zijn patrouilles van de T. R.I. uit de Nederlandsche zone verdreven.' Hierbij is een Indonesiërs gedood. Een Harvard-toestel van de Nederlandsche luchtmacht, dat van het vliegveld Hendon in Engeland was opgestegen met bestemming het vliegveld Valkenburg,, moest Dinsdagavond een noodlanding maken op het Scheveningsche strand. De bestuurder, een sergeant vlieger, moést in het militaire hospitaal te Den Haag worden opgenomen DE RAAD VAN MINISTERS van Buiten landsche Zaken heeft besloten, dat de vre desverdragen met de Europeesche voormalige bondgenooten van de As op 10 Fe bruari te Parijs zullen worden geteekend. De verdragen zijn die met Italië, Finland, Bulgarije Hongarije en Roemenië. Zij zullen geteekend worden door een vertegen woordiger van elk der voormalige vijandelijke staten en van Engeland, de Vereenigde Staten, de Sowjet-Unie en Frankrijk. De vier ministers van buitenlandsche zaken zullen vervolgens waafschijnlijk in hun res spectievelijke hoofdsreden, de verdragen teekenen. sprekingen over het vredesverdrag met Duitschland werden gisteravond om 21 uur voortgezet. Rapport over Ita'iaansche koloniën en Triëst De raad van ministers besloot tevens, dat zij vóór 10 Februari zullen beslissen, wie zij zullen benoemen tot hun vertegenwoor digers in de commissie, die een bezoek zal brengen aan en zal rapporteeren over de Italiaansche koloniën. De commissie voor de koloniën zou dan onmiddellijk beginnen nadat de verdragen zullen zijn geteekend. De raad van ministers besloot tevens een commissie naar Triëst te zenden om rap port uit te brengen over de vraagstukken, die verband houden met het financieren van het vrije gebied gedurende de over gangsperiode Deze commissie moet op 20 Februari rapport uitbrengen. De ministers bereikten tevens overeen stemming over een ontwerp-artikel, dat in ieder der verdragen zal worden opgenomen, en dat bundelt over het regelen van dispu ten over de interpretatie der verdragen. De discussie over de agenda voor de be- HET RADIOPLAN VAN MINISTER G1ELEN ÏNAAR DE OMROEPORGANISATIES, buiten het onofficieele plan van de VARA, waarover dezer dagen een en ander is gepubliceerd, niet tot een door allen aan vaard en den minister voorgelegd federatie plan zijn gekomen en de termijn, welke de minister stelde, reeds is overschreden, heeft de minister van Onderwijs, naar de „Maasbode" verneemt, Maandag een voorstel aa nden Ministerraad voorgelegd waar in een poging wordt gedaan het nationale element in de radio recht te doen en tevens rekening is gehouden met de wenschen der bestaande omroepvereenigingen. Verticale zendtijdverdeeling Het plan van den minister van Onder wijs voorziet namelijk in een zendtijdver deeling tusschen een programmaraad eenerzijds en een Nederlandsche radio unie anderzijds, in welke laatste unie de omroepvereenigingen worden oogenomen. In dit plan wordt aan de omroepvereeni gingen een aantal zenduren gegeven, dat den zendtijd, welken de omroepvereeni gingen vóór den oorlog hadden, zeer dicht benadert, terwijl tevens aan den misstand, dat voorbereiding en uitvoering der pro gramma's in verschillende handen berus ten, een einde wordt gemaakt Bovendien ligt in dit plan van den minister gegeven de instelling van een coördinatiecommis- 40 moorden opzijn geweten Voor het bijzonder gerechtshof te Zutphen .heeft terecht gestaan Ludwig Heinemann, Unter-sturmführer v. d- S.S., aan wie meer dan 40 moorden, tijdens de b®zetting pleegd, werden ten laste Hij veroorzaakte het drame aan de IJsel- kade te Zutphen, waar negen ingezetenen dezer stad op 31 Maart 1945 werden gefu silleerd en in den IJsel geworpen, ver moordde twee Britsche officieren, die bij Arnhem krijgsgevangen waren gemaakt, schoot drie inwoners van Hengelo, die niet Voor het Bijzonder Gerechtshof te Zutphen Ludwig Heinemann. S.D. Untersturmführ den gedurende de laatste maanden van den leven liet brengen. De oorlogsmisdadiger in is het proces begonnen tegen den beruchten er, die in een.reeks afschuwelijken misda- oorlog minstens veertig personen om het de beklaagdenbank. voor de Todt wilden werken, dood, liet op het grasveld bij het huis van bewaring te Zutphen vier menschen fusilleeren en richt te bloedbaden aan in Brummen, Gorssel en Amersfoort. Er was voor de berechting van dezen oorlogsmisdadiger overweldigende belang stelling. Bij den aanvang der zitting heeft de verdediger een beroep gedaan op onbe voegdheid van het hof, omdat Heinemann Duitscher is en als militair krijgsgevangene moest worden beschouwd. De procureur-fiscaal bestreed dit. Heine mann komt voor op de geallieerde lijst van oorlogsmisdadigers, is als zoodanig aan Ne derland ter berechting uitgeleverd. Bij oorlogsmisdadigers wordt geen.onderscheid gemaakt tusschen burgers en militairen, maar het sterkste argument voor de be rechting door het hof ligt opgesloten in Art. 101 Wetboek van Strafrecht, dat op alle tijdens den oorlog bedreven misdaden be trekking heeft. Het hof verwierp het be roep van den verdediger. Na een langdurig verhoor van den ver dachte, die zich voor al zijn daden beriep op zijn superieui'en onder het typisch Duit sche slagwoord: „Befehl ist befehl", werd een twaalftal getuigen gehoord Zij beves tigden, dat Heinemann eigenmachtig tot de executies bevel had gegeven. De procureur-fiscaal onthield zich in -njn requisitoir van sensationeele uiteenze in- gen over de door Heinemann aangerichte bloedbaden en eischte de doodstraf. De verdediger refereerde aan het oor deel van het hof, dat vroeg aan den ver dachte het recht van cassatie te verleenen. Het hof had' weinig.tijd noodig zich over het vonnis te beraden. Het qualificeerde de daden van den verdachte als moord en veelvoudige uitlokking tot moord en ver oordeelde hem tot die doodstraf. sie, welke zal hebben te zorgen voor een juiste verhouding tusschen de program ma's der verschillende omroepvereenigin gen. Aan den anderen kant doet de minister hier een ernstige poging te komen tot een nationaal programma door de instelling van een programmaraad, welke de natio nale uitzendingen zal verzorgen. Ingesteld wordt tevens de functie van regeeringscommissaris, welke vooral de verantwoordelijkheid zal dragen voor de fi nanciën. Dit is namelijk door de sinds de bevrijding ontzaglijk toegenomen perso neelssterkte en daarmet gepaard gaande uitgaven een zeer zorgelijk onderdeel van het nieuwe radiobestel. Zijn wij goed inge licht, dan wenscht de minister namelijk al lerminst accoord te gaan met de begroo ting, welke voor het volgend jaar is ge maakt Ten slotte krijgt de radioraad als advies college aan den minister dezelfde functie te vervullen als vroeger, terwijl ook den regeeringscommissaris een klein adviescol lege zal worden toegevoegd. De minister heeft in dit plan de horizon tale lijn van vroeger dus vervangen door een verticale lijn, waardoor aan de om roepvereenigingen aan de eene zijde van deze lijn in het raam van den opzet groote zelfstandigheid wordt toegekend. Aan de andere zijde van de lijn staan dan de pro grammaraad ifiet den hem toegemeten tijd voor de verzorging van het nationale pro gramma. Naar de „Maasbode" verneemt wordt dit plan volgende week aan het parlement voorgelegd. Het Comité Nationale Omroep deelt ons nog mede, dat het hangende den door den minister gestelden termijn, een voorstel heeft ontworpen, dat een compromis be doelde te zijn tusschen het standpunt van de omroepvereenigingen en dat van het co mité zelf Het heeft dit voorstel thans aan minister Gielen toegestuurd-, nu het daar over met de vereenigingen geen overleg kon plegen. Het bedoelt, waar eenigzins mogelijk, aansluiting te bieden bij den sta tus-quo en wilde o.m. instelling van een be- drijfsraad van vier directeuren (twee uit de omroepvereenigingen en de technische en economische directeur van de Stichting) onder voorzitterschap van een regeering"s- commissaris, pariteit bij de verdeeling van den zendtijd tusschen „eigen" stof der om roepvereenigingen en „nationale" stof. V— CHINEESCHE REGEERINGSTROEPEN RUKKEN NAAR CHARBIN OP. Uit Nanking wordt gemeld, dat divisies var. Chineesche regeeringstroepen van drie kanten wigvormig naar Charbin optrek ken. Men verwacht, dat een poging zal worden gedaan de communistische troepen te Charbin, een van de laatste door de com munisten bezette bases in Mandsjoerye, af te snijden. In de subcommissie voor de ontwape ning zijn Engeland, de Sovjet-Unie en Amerika in principe overeengekomen de kwestie der troepentelling met een alge meen ontwapeningsplan te combineeren. Men besloot de bestaande resolutie over troepen te laten vallen. Er zal een clausule aan het ontwapeningsplan worden toege voegd, waarin den regeering en den Vei ligheidsraad wordt verzocht, tijdens de vol gende zitting aan de Algemeene Vergade ring rapport uit te brengen over den voor uitgang, die er gemaakt was bij het oprich ten van een internationaal controlesysteem, terugtrekking van troepen uit het buiten land en vermindering der bewapening. Sir Hartley Shawcross besloot de gisteren tijdens de Aflgemeene Vergadering inge diende resolutie in te trekken ten gunste van de oprichting van een internationaal lichaam voor toezicht, dat de vordering der ontwapening zal verifieeren. Shawcross verklaarde na de bijeenkomst, dat de besprekingen in een meer dan be vredigende atmosfeer verliepen. TEBRIS CAPITULEERT Pisjewari naar Rusland gevlucht Tebris, de hoofdstad van de autonome provincie Azerbeidsjan, heeft zich, aldus meldt Reuter, aan de Perzische regeerings troepen „overgegeven." De gouverneur van Azerbeidsjan heeft den Sjah het volgende telegram gezonden: .Het Perzische leger is welkom in Azer beidsjan." Naar verluidt is de democratische leider van Azerbeidzjan, Dzjafar Pisjewari, naar de Sowjet-Unie gevlucht. Het is juist ten paar jaar geleden, dat Pisjewari zijn auto nome Azerbeidzjansche regeering heeft ge vormd. Volgens een woordvoerder uit het hoofdkwartier der Perzische regeerings troepen zou „de Azerbeidzjaansche affaire spoedig afgeloopen zijn." DE BELGISCHE GRENSCORRECTIES. De Senaatscommissie vóór buitenlandsche zaken is Woensdagochtend onder voorzit terschap van den heer Gillon bijeengeko men. De commissie bleek vooral belangstel ling te hebben voor het vraagstuk van de aanhechting bij België van de bosschen en stuwdammen, welke dicht bij de Belgische grens liggen. Een afvaardiging van deze senaatscom missie zal Zondag 15 December een bezoek brengen aan jde bosschen van Roentgen en aan de stuwdammen van Hoeffen, Schnee- Eiffel, Urft.en Roer. EINDE FRANSCHE KABINETSCRISIS IN ZICHT? Het einde van de langdurige kabinets crisis in Frankrijk was gisteravond in zicht, en men verwacht dat een radicale of socia listische premier zal worden gekozen, wan neer de nationale vergadering vandaag bij een komt. NEW YORKSCHE ACHTERBUURT VOOR DE V.N. John D. Rockefeller heeft» den V.N. 8.500.000 dollar geschonken voor het koo- pen van grond in het centrum van de stad New York voor een permanent hoofdkwar tier. De grond, welke door Rockefeller 1 wordt bedoeld, ligt in het „dead end", dat door de gelijknamige film beroemd is ge maakt. Het ligt aan de Oostzijde van het eiland Manhattan aan de East' River en is bijna een km. lang en verscheidene honder den meters breed. Er staan zes blokken oude verwaarloosde gebouwen, die voor de afbraak bestem waren Rockefeller ver klaarde, dat hem een „flink aanbod" voor dit stuk grond is gedaan en heeft bepaald, dat hij binnen dertig dagen antwoord moet hebben gekregen. WEERSVERWACHTING °°°°g g Aanvankelijk weinig wind en op ve- g le plaatsen nevelig weer. Later zwaar o o bewolkt, met toenemende Z.-O. wind, o nu en dan eenige regen. In het N.-O. o van het land tijdelijk wellicht sneeuw- o val. Iets kouder, voornamelijk in het loooooooooonooooooonoooooooooooooooooooo

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1946 | | pagina 1