S)eCcicbcheSou^cmt De Regeeringsverklaring Betrekkingen met Spanje verbroken Duitschlands lot in Moskou besproken Daders van bomaanslag gearresteerd De „Europa" door storm losgeslagen DINSDAG 10 DEC. 1946 Bureaux: Papengracht 32 Leiden Giro 103003 Telefoon voor Advertenties en Abonnementen 20826. Redactie en Directie 20015. Handelsdrukkerij 20935. Abonnementsprijs 0.26 per v/eek, 1.10 p. mnd. 3.25 p. kwartaal Franco, p. post f 4.00. waarin opgenomen „DE BURCHT" KATHOLLER DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 37e JAARGANG No. 10959 Hoofdredacteur: TH. WILMER. Directeur: C. M. v. HAMERS VELD Uitgave van N.V. „Óe Leidsche Courant" en Stichting „De Burcht". Advertenties 15 cent per m.m. Bij contract belangrijke korting. Grootsch en heerlijk „|7R ÏS een ernstig gebrek aan godsdien- stige levensopvatting" wordt ge constateerd in een brochure „Wat mankeert Nederland?", bij „Urbi et Orbi" te Amster dam verschenen in opdracht van de Katho lieke Actie. Niemand zal ontkennen, dat dit ernstig gebrek ook onder katholieken wordt waar genomen. Het zou een groote fout zijn, als we deze werkelijkheid zouden willen verdoezelen. Hoewel het een even groote fout is, ons schuldig te maken aan pessimis me, waardoor we worden verblind voor het vele en zéér vele, wat er leeft onder katho lieken als resultaat van een waarlijk diepe godsdienstige levensopvatting. Er is zooveel schoonheid, zooveel voornaamheid, zooveel wat wij zouden kunnen noemen: geestelijke aristocratie vaak bij maatschappelijk-een- voudige menschen, menschen „uit sloppen en stegen," zooals onze Bisschop het Zon dag uitdrukte in Zijn predicatie in de „Harteburg"-kerk Wij berooven onszelf van het genot van veel levenswijsheid en levensschoonheid, als wij voor dat alles ziende-blind zijn! In genoemd werkje worden aangegeven de geneesmiddelen, om uit die inzinking van de godsdienstige levensopvatting te ge raken. Pater dr A. v. d. Wey vat deze ge neesmiddelen in een bespreking in de „Tijd" aldus samen: Normaliseering van het gezin door voorlichting en cursussen en het aan brengen van een „levensstijl". Terloops wordt ook gewezen op een gevaarlijken kant van de jeugdbeweging: uithuizig heid en dus ongezellig maken van het gezin kan door te veel vereenigingsbe- zigheid worden bevorderd. Door veredeling der sport en van het volksvermaak, organisch geholpen door school en jeugdbeweging, hoopt men de volkszeden te verheffen en de toekom stige gezinnen gezonder te maken. Anton van Duinkerken brengt ook nog iets behartenswaardigs naar voren: „Ruimer waardeerinrg van de schoon heid des levens zoowel des aardschen als des hemelsche levens is de eerste voorwaarde toe verbetering. Voort» het verbreiden van een grootsch idee om trent de heerlijkheid van de gemeen schap der heiligen." ,De gemeenschap der heiligen'\ De ka tholieke leer, die in deze paar Voorden wordt uitgedrukt, is grootsch en heerlijk! Geen armoe kan ons de middelen ontne men, geen scheiding door oceanen kan het ons onmogelijk maken, om mee te leven in een effectief en vruchtbaar hulpbetoon met hen, die ons lief zijn, met al onze mede- menschen wij met hen en zij met ons! Ook de dood kan niet breken de banden tusschen ons, die hier leven, en hen, die in staat van genade zijn gestorven. Zij kunnen, in een veranderd leven, leven met ons en wij met hen! .Deze grootsche, heerlijke leer over de „gemeenschap der heiligen" moet bevruch ten het gèmeenschaps-streven, dat in onzen tijd voortdurend >wordt voorgehouden ook. en terecht, onzerzijds maar dat, los van godsdienstige levensopvatting, dreigt te worden meegesleurd met de-tegenover gestelde stroomingen van. dezen tijd: Ma terialisme en cgoisme! Gistermorgen heeft de algemeene regee- rihgscommissaris voor Borneo en cie Groote Oost, dr. W. Hoven, ten Denpasar een besloten informeele bijeenkomst ge opend, waar geheel Oost-Indonesië (de Groote Oost) vertegenwoordigd was. uit gezonderd de gebieden Ambon en Timor. De vergadering betreurde het, dat de te genwoordigheid van dr. Van Mook uitge steld moest worden. Op voorstel van den voorzitter van <fe conferentie werd beslo-* ten om in informeele besprekingen alles te doen, wat mogelijk is om straks een zoo vlot mogelijk verloop van de officieele con- férentie te bevorderen. UNIE KATH. STUDENTEN- VEREENIGINGEN IN NEDERLAND. Het dagelijksch bestuur der Unie van Kath. Studentenvereenigingen in Nederland is voor het jaar 19461947 als volgt sa mengesteld: praeses: H. W. C. Loevendie; ab-actis: J. P. L. Bots; Quaestor: B. de Hoog; praeses K.M.S.J.: mej. Jos. Aghina. OPROEPING VAN KORPORAALS WAS RECHTMATIG. De meervoudige kamer van het Gerechts hof te 's-Gravenhage heeft uitspraa^ ge daan in de zaak van een aantal korporaals van het korps motordienst contra den Staat der Nederlanden. De korporaals waren van meening, onrechtmatig te zijn opgeroepen in werkelijken dienst. Het Hof wees den eisch der korporaals af, onder veroordeeling in de kosten. De Groote Vier bijeen in een zeer gemoedelijke conferentie in een uiterst rustige sfeer. Geen scherpe, bijtende of sarcastische uitdrukkingen zullen van de lippen der staatslieden komen, hetgeen ook onmo gelijk is, daar zij van was vervaardigd zijn. Deze groep is te bezichtigen in het beroemde Grévin wassenbeeldenmuseum te Parijs. V.l.n.r. ziet men de figuren van Byrnes, Bevin, Bidault en Molotof. A.N.P. SPAANSCHE KWESTIE VOOR DE UNO Zullen gezanten worden teruggeroepen? De politieke commissie der algemeene vergadering der Vereenigde Naties heeft Maandagavond de discussie over de aanbe veling tot het afbreken der betrekkingen met het Spanje van Franco voortgezet. De preambule, waarin het bewind van Franco werd veroordeeld, werd zonder stemming aanvaard. De eerste clausule waarbij Spanje wordt geweerd uit alle bureaux der V.N., werd met 32 tegen 5 stemmen met 8 onthoudin gen aanvaard. De afdeeling, waarbij werd aanbevolen de betrekkingen met Spanje te verbreken, kwam vervolgens in stemming. De Ameri kaansche gedelegeerde, Conally, stelde een amendement voor, waarbij een beroep op Franco werd gedaan zijn macht over te dragen aan een voorloopige regeering, zoo dat vrije verkiezingen kondén worden ge- De ministers van buitenlandsche zaken hebben gisteravond besloten, de volgende bijeenkomst van den raad van ministers, ter bespreking van de kwestie Duitschland, op 10 Maart in Moskou te houden. Molotof gaf Byrnes de verzekering, dat de Sowj et-Russische regeering aan de pers dezelfde faciliteiten zou verstrekken als in de andere steden het geval geweest was In bevoegde kringen is men van meening, dat zulks als een opheffing van de Russische censuur voor berichten over de conferentie moet worden opgevat. OOSTENRIJK WIL GEEN „ANSCHLUSS" MEER. Volgens den Weenschen correspondent van de „Times" heeft de Oostenrijksche viCe-kanselier dr. Schaerf in een verkla ring aan een Amerikaansche correspondent geprotesteerd tegen de door Schumacher, den voorzitter van de sociaal-democrati sche partij in Duitschland, op een perscon ferentie te Londen gemaakte opmerking, dat niemand kan zeggen, dat de grens tus schen Oostenrijk en Duitschland definitief is. Als voorzitter van de Oostenrijksche so cialistische partij en als lid van de regeering legt dr. Schaerf er den nadruk op, dat zijn partij ondubbelzinnig gekant is tegen „Anschluss" en tegen alle grenswijzigingen, ongeacht of deze gunstig of schadelijk voor Oostenrijk zijn. Oostenrijk wil de grenzen van 1937, aldus dr. Schaerf. De andere twee democratische partijen zijn het volgens Schaerf hiermee eens. Ook een tolunie acht hij uitgesloten. Wel wil de socialistische partij volgens deze verklaring goede na buurbetrekkingen met Duitschland onder houden, hoewel economische betrekkingen in de naaste toekomst niet mogelijk zijn. X-JET IS DE HAAGSCHE CENTRALE RECHERCHE gelukt de daders te arresteeren van den bomaanslag op Donderdag 5 December gepleegd op het gezin van den heer Boer, wonende aan de Prinsegracht alhier. Het zijn drie militairen en wel de 18-jarige soldaat J. J. H. van H., de 28-jarige sergeant A. T. de B. uit Haarlem en de 28-jarige korporaal J..IJ. J. P. uit Delft, alle drie gelegerd in de nieuwe Frederiks- ?aZifA8 _S ,ravenhffe' Zijn zi-in ingesloten en hebben bekend aan den aanslag te hebben medegewerkt. Gewonde sergeant „liftte" naar Amsterdam Voorzoover tot op heden kon worden vastgesteld is P. degene geweest, die per motor met zijspan een bom naar het per ceel aan de Prinsegracht bracht en deze bom aan voorbijgangers heeft afgegeven. Zooals men zich zal herinneren werd denzelfden avond op ongeveer 25 kilome ter van Amsterdam langs den weg een gewonde sergeant aangetroffen. Deze ser geant blijkt thans duo-passagier te zijn ge weest bij van H., dië zich per motor op weg naar Amsterdam bevond om daar een bom, dien hij van P. had gekregen, op diens ver zoek af te geven op een bepaald adres al- Deze bom moet onderweg zijn geëxplo deerd, tengevolge waarvan niet van H maar wel de sergeant op de duozitting ern stig gewond werd. Van H. heeft hem langs den weg laten liggen en is zelf doorgere den. De bommen waren alle vervaardigd door sergeant de B. Deze had er nog twee ge maakt, die P. echter in Delft heeft wegge gooid. Ook deze bommen waren voor be paalde adressen in Den Haag bestemd ge weest. De mannen hebben als motief voor hun daad opgegeven, dat zij ontevreden waren over de berechting van een aantal perso nen wier gedragingen gedurende den oor log zij veroordeelenswaardig achtten. houden. Conally verklaarde hieojoij, dat de vraag, of de Vereenigde Staten zich zouden houden aan een aanbeveling de betrekkin gen met Franco te verbreken, ter beslis sing staat aan den president der V.S. en den Amerikaanschen minister van buiten landsche zaken. Hij verklaarde zich tevens* tegenstander van een interventiepolitiek. He Amerikaansche amendement werd ver volgens met 22 tegen 22 stemmen en 6 ont houdingen verworpen. Een Belgisch voorstel, ambassadeurs en gezanten uit Madrid terug te roepen werd door de commissie aanvaard De Fransche motie, dat leden van de V.N. den invoer van leverismiddelen uit Spanje moeten weigeren, totdat zij ervan over tuigd zijn, dat deze niet langer in de onmid dellijke behoeften van het Spaansche volk voorzien, werd met 32 tegen 10 stemmen bij 4 onthoudingen verworpen. Hierna ging de commissie uiteen FRANCO SPREEKT TIJDENS DEMONSTRATIES. Generaal Franco heeft tijdens gisteren in Spanje gehouden demonstraties het woord gevoerd. Hij zeide. dat de belangen van Spanje niet in botsing komen met die van andere landen en dat men geen recht heeft zich in Spaansche binnenlandsche aange legenheden te mengen. Franco betoogde, dat de overweldigende deelneming aan de demonstraties een voldoend bewijs is voor de vredelievendheid van 'het Spaansche volk, dat niettemin in verzet zou komen, wanneer zijn vrijheden zouden worden be dreigd. Cheribon - accoord in de Tweede Kamer In de Tweede Kamer heeft de minister van Overzeesche gebiedsdeelen, mr. Jonk man, hedenmiddag te één uur de volgende verklaring afgelegd: De regeering is thans in staat zekere be loften in te lossen, welke zij bij monde van den minister-president tijdens de alge meene beraadslagingen over de rijksbe- grootingen voor 1946 en 1947 heeft gedaan. Die beloften hielden op de eerste plaats in, dat de regeering haar inzichten ten aanzien van de nieuwe staatkundige ordening van Nederlandsch-Indië zoo spoedig mogelijk k&nbaar zou maken; en koorts dat, zoodra haar zou zijn gebleken, dat een aanneme lijke overeenkomst met de vertegenwoor digers van de republiek Indonesia bereik baar was, zij daarvan aan de Staten-Gene- raal mededeeling zou doen, voordat zij zich zou verbinden een bepaalde oplossing van het Indonesisch vraagstuk na te streven. Sindsdien is door de Commissie-Generaal in overleg met een Indonesische delegatie een overeenkomst ontworpen en gepara feerd. Na haar terugkeer hier te lande heeft de Commissie-Generaal dit ontwerp aan de regeering toegelicht en op verzoek der regeering die toelichting in een me morie samengevat. In deze memorie heeft de commissie-ge neraal volgens hare uitdrukkelijke verkla ring uitputtend verwerkt al, wat zij ter verduidelijking, aanvulling of uitbreiding dezer overeenkomst met de Indonesische delegatie heeft afgesproken. Deze memorie met volledigen tekst van de ontworpen overeenkomst mocht ik u zoo even aanbie den, mijnheer de voorzitter. Indien de regeering thans verklaart, dat hei haar voornemen is de commissie-géne raal te machtigen deze overeenkomst te on derteekenen, moet deze verklaring uiter aard zoo worden verstaan, dat die onder- teekening de Nederlandsche regeering tot niets meer of anders verbindt, dan wat vol gens de door de commisie-generaal opge stelde toelichting is overeengekomen met onverkorte inachtneming van wat de re geering in deze vergadering verklaren zal. De overeenkomst moet worden gezien in het licht van de bij de wet en in haar in structie aan de oommissie-generaal ver strekte opdracht: het bevorderen van de voorbereiding van een nieuwe rechtsorde voor Nederlandsch-Indië. Deze overeenkomst stelt dus de nieuwe rechtsorde niet vast, doch beoogt de basis aan te geven, waarop die zal worden op getrokken. Aaanvaarding van hetgeen door de com missie-generaal in dien zin is overeenge komen, komt de regeering wënschelijk en noodzakelijk voor, omdat het vooral psy chologisch en staatkundig geboden is zoo danige afspraak te maken, wil men daad werkelijk de basis voor een vernieuw de duurzame samenwerking van de Neder landsche en Indonesische volkeren leggen. Psychologisch mmers moeten wij daartoe eerst van vijanden weer vrienden worden, Na aanvaring gezonken Zondagavond is de pakketboot „Liberté" (de voormalige Duitsche .Europa") tenge volge van den storm losgeslagen en op drift geraakt in de haven van Le Havre Het schip botste tegen het wrak van de „Paris" en liep daardoor een lek op. De bemanning werdi van het schip wegge haald. Er waren geen vermistei\. Gistermiddag maakte het schip slagzij naar rechts en is midden in de haven gezonken. De „Europa", die eens het blauwe lint van den Atlantischen Oceaan heeft ge voerd, was bestemd om een groote rol te spelen in het Fransche passagiersvervoer over den Atlantischen Oceaan als plaats vervangster van de „Normandië", die in de haven van New York verbrand is. De Fransche minister van openbare wer ken en vervoer, Jules Moch, heeft na een vlucht naar Le Havre verklaard, dat het waarschijnlijk een jaar en in elk geval ver- Dr Kurt Schumacher, voorzitter van de Duitsche sociaal-democratische partij, heeft op een vraag van een A.N.P.-redacteur ver klaard, dat de Duitschers van uiterst links tot uiterst rechts gekant zijn tegen «eniger lei annexatie van Duitsch grondgebied door Nederland. De door Duitschland aan Nederland toe gebrachte schade is herstelbaar, aldus dr. Schumacher, permanente annexatie echter is voor Duitsëhland iets onherstelbaars. De voorgestelde gebiedsuitbreiding heeft in Duitschland verbittering gewekt. Hij betreurde een dergelijke politiek, die meer behoort bij jonge nationalistische volken dan bij een volk als het Nederland sche. Annexatie houdt een nieuw gevaar voor conflicten in. Over het vraagstuk der herstelbetalingen zelf kon dr. Schumacher weinig zeggen. Duitschland en een groot deel van de wereld zijn verwoest. De in West-Duitschland opeengepakte millioenen staan voor de verhongering. WEGGEWORPEN CIGARETTEN VEROORZAAKTEN DEN BRAND TE ATLANTA. Volgens de eerste resultaten van het on derzoek naar den brand in het hotel Wine- coff te Atlanta, weilke aan een honderd twintigtal personen .het leven heeft gekost, zou de brand veroorzaakt zijn door de ach teloosheid van gasten, die brandende ciga- retten zouden hebben weggegooid in de buurt van matrassen, welke daardoor in brand geraakten. scheidene maanden zal vergen om de „Europa" weer vlot te krijgen. Volgens deskundigen is de mogelijkheid van sabotage uitgesloten. De storm is de eenige oorzaak van het zinken. De „Europa" is binnen een week het tweede aan Frank rijk toegewezen schip, dat is verongelukt. Men heeft hedenmorgen officieel de hoop opgegeven ten aanzien van de voormalige Duitsche duikboot, die\ aan het eind van de vorige week met Fransche bemanning bij Toulon is vergaan Ook in dit geval zijn de autoriteiten overtuigd, dat er geen sa botage in het spel is. NED. KUSTVAARDER OP MIJN GELOOPEN. Het Nederlandsche stoomschip „Tromp", op weg van Middlesbrough naar Odense met een lading stalen platen, is gistermid dag zes mijl ten Zuiden van Langeland (Denemarken) op een myn geloopen. De bemanning werd gered en overgebracht naar Odense. De „Tromp", een kustvaarder, maakt deel uit van J. Vermaas' scheep vaartbedrijf te Rotterdam. EéN DOODE BIJ VLIEGONGELUK VAN DE „WILLEM BARENDSZ". Thans is bekend, dat één lid van de vier koppige bemanning van het bij de „Wil lem Barendsa", den Nederlandschen wal- vischvaarder, behoorende opsporingsvlieg tuig, dat in de Tafelbaai is gestort, om het leven is gekomen DE GROOTE STRIjt) VAN PERZIë'S REVOLUTIE IS BEGONNEN" Naar Radio Tebris gisteravond heeft be vestigd, hebben de Perzische regeerings- troepen aanvallen gedaan aan de grens van Azerbeidsjan, die met tegenaanvallen be antwoord zijn De radio verklaarde: „Regeeringstroepen hebben aanvallen gedaan op de grens van Azerbeidsjan onmiddellijk na de proclama tie van den Perzischen premier, Ghavam es Soeltanen, waarin deze vrije verkiezingen beloofde. Tanks en artillerie werden door de regeering gebruikt gedurende een ge vecht van drie dagen in het bergdistrict van Sardaasjt (Koerdistan), dat zij bezet ten nadat dit tweemaal van bezetter ver wisseld had". Pisjevaci, leider van de Azerbeidsjaan- sche democraten, heeft in een intervieuw voor radio-Tebris verklaard, dat de groote dag van Perzië's revolutie is gekomen. „Wij zijn Perzen", aldus Pisjevari, „Azer beidsjan is een deel van Perzië en wij wil len geen afscheiding". of in het Indonesisch gezegd van „moesoeh" weer „temen". De ontworpen overeenkomst spreekt daarvan duidelijk. Staatkundig moeten wij uitdrukkelijk de koloniale ver houding vervierpen en het vrijwillig vol ledig deelgenootschap in plaats daarvan doen treden. De ontworpen overeenkomst voldoet aan dien eisch. Welsprekender dan welke eenzijdige verklaring ook, zal deze overeenkomst in het licht stellen, dat Nederland de eeuwen oude koloniale verhouding, waarvan in het begin van den tweeden wereldoorlog nog slechts eenige overblijfselen aanwezig wa ren, radicaal en voor goed verworpen heeft en dat het bereid is, om op voet van gelijkheid duurzaam met Indonesië samen verder te gaan. Het Koninkrijk Nederlan den is onder Gods zegen en dank zij Oran je een schepping van het Nederlandsche volk en Nederland had daarin tot de Japan- sche occupatie ook in Indonesië de lei ding. Thans bieden wij den Indonesischen volkeren aan het koninkrijk samen te her vormen en aan het vernieuwde staatsver band Nederland, Suriname en de Ne derlandsche Antillen, en Indonesië in één Unie vereenigd door gemeenschappe lijke organen, waarin deze allen vertegen woordigd zijn, leiding te geven. In dit aanbod is de richtlijn gevolgd overeenkomstig de koninklijke rede van 7 December in art 16 van de instructie aan gegeven dat de vernieuwing van de sa menwerking van de Nederlandsche en In donesische volkeren en andere bevolkings groepen van Nederlandsch-Indië op de eer ste plaat de instemming van de vertegen woordigers der Indonesische volkeren be hoeft. In de oprechte en vastberaden bereidheid tot de2e hervorming en tot deze samenwer king ligt voor de regeering het zwaartepunt dezer overeenkomst. De uitwerking dezer afsjfraak moet in- tusschen nog grootendeels volgen, afhanke lijk als die is van nader overleg tusschen commissie-generaal en Indonesische dele gatie, van nader beraad met de vertegen woordigers der Malinogebieden en der an dore bevolkingsgroepen, van samenwer king met de Sthten-Generaal tot wijziging van de Grondwet van het Koninkrijk der Nederlanden, van de voorgestelde constitu- eerende vergadering voor de Grondwet van de Vereenigde Staten van Indonesië en van de conferentie voor het statuut van de Ne- derlandsch-Indonesische Unie. De hoofdlij nen van de gedachte toekomstige staatkun dige verhoudingen zijn evenwel geschetst, waarbij Wordt uitgegaan zoowel van de gel dende wettelijke als van de bestaande fei telijke verhoudingen. (Wordt vervolgd.) OP KORTE GOLF BINNENLAND. Bij de Kon. Mij. De Schelde te Vlis- singen zij de eerste 60 Poolsche werkkrach ten gearriveerd. Aanvankelijk zouden er 5 a 600 man komen, doch dit getal is ten slot te tot 160 gedaald. Douanebeambten aan de grens bij Wernhout hebben Zaterdagavond een En- gelschen militair van de Royal Air Force aangehouden. De militair verdween in het duister met achterlating van een vracht auto, waarin zich tachtig tapijten, bene vens een groote partij haarkammen bevon den. Naar schatting bedraagt de waarde 20.000 gulden. Eduard van Beinum is te Parijs onge steld' geworden, vóór het concert, dat hij zou dirigeeren. Nauwelijks is het St. Nicolaasfeest achter den rug of de voorbereidingen voor de viering van het Kerstfeest nemen een aanvang. Op de Kerstboomenmarkt op het Singel te Amsterdam verschenen reeds de eerste exemplaren en dadelijk waren er ook gegadigden. A.H.F. P. WEERSVERWACHTING 0000,0 g VRIJ KOUD. Meest zwaar bewolkt met hier en daar g o nevel of mist en plaatselijk eenigen o 5 neers'.ag. Temperatuur ongeveer tus- schen 0 en 4 graden, later weer iets 8 g toenemende wind uit Oostelijke rich- g g tingen. g 1000000000000000000000000000000000000000

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1946 | | pagina 1