CeicLchc Son/ïcwt NEDERLANDS BESCHEIDEN EISCHEN Een republikeinsche zege in de Ver. St. WOENSDAG 6 NOV. 1946 jureaux Hapengracht 32 Leiden Giro 1U3U03 Telefoon vooi Advertenties en Abonnementen 2U82Ö Redactie en Directie 2UU15 Handelsdrukkerij 20935 Abonnementsprgzen t U.26 pei week. t 1 lü p mnd f3 25 p kwartaal France p post f 4 00 waarin opgenomen „DE BURCHT" KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 37e JAARGANG No. 10928 Hoofdred.: Rector H. SONDAAL en TH. WILMER. Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Uitgave van N V „De Leidsche Courant" en Stichting „De Burcht" Begeerenswaardige tijd ["JE EERSTI^ van een reeks Vasten-con- ferenties m de Notre Dame te Parijs begon de beroemde Fransche kanselrede naar Bourdaloue met de woorden: dit is een begeerpnswaardige tijd. Het zal in de ooren der toehoorders' wel wat vreemd geklonken hebben, evenals in de onze. Een begeerenswaardige tijd: de veerti^ - -he Vasten, die het Paasch- feest voorafgaat, en die door de Kerk is be doeld als een tijd van boete en versterving. En toch: het is een begeerens waardige tijd, aL wij dien goed gebruiken. Omdat die tijd bijzonder geëigend is, om ons te bezinnen op het essentieële. op de essence, op het we zenlijke, het echte van het leven, en die essence te proeven, te smaken, er geestelijk van te genieten. Zóó is het -x>k met den missie-tijd, die voor meerdere parochies voor alle paro chies in Leiden en de St. Willibrordus-pa- rochie te Oegstgeest Zaterdag 23 Novem ber begint. Wat is dat een missie in een pa rochie? De Katholieken weten het wel: er wordt veel gepreekt in dien tijd, niet door de parochie-geestelijken, maar door pries ters van elders, en is veel gelegenheid om te biechten bij de priesters, die de missie ge ven, er zijn veel godsdienstoefeningen, enz. Dat is een missie in een parochie. Maar dat zijn ten slotte de middelen, om het doel van de missie te bereiken. De priesters, die de missie geven, komen met de zending missie beteekent: zending om het leven der katholieken te verdiepen, te verinnigen, te vernieuwen: om de menschen te bren gen tot God, dichter te brengen tot God om de katholieken te trekken 'uit de sleur, waarin zij bij den gewonen gang van het dagelijksch leven kunnen zijn vastgeraakt en vastgeankerd. De missie is dus niet al léén voor hen, die er „niets meer aan doen" of er „weinig meer aan doen", maar ook voor anderen. Voor heel de parochie is het een begeerens waardige tijd, omdat allen dan een bijzondere gelegenheid hebben, Let leven en het eigen leven te zien zooals het is. Om dat doel te bereiken, moet de missie- tijd een eigen sfeer hebben, een sfeer van ernst. Men sc'irikke niet: ernst beteekent niet somberheid. Ernst sluit somberheid uit, omdat een ernstige mensch het leven erkent en waardeert en geniet als een heerlijke, eer kostbare gave Gods. Er\ in dat mooie leven neemt 1e missie-tijd een bijzondere plaats in. Men heeft ons verzocht, den katholieken er op te wijzen, dat er in de missie-tijd geen bijeenkomsten van katholieke organisaties e.d. behooren plaats te hebben. Niet alléén omdat anders kerkelijke bijeenkomsten zouden kunnen worden verzuimd, maar óók omdat daardoor de bij een missie behooren- de sfeer zou kunnen worden gebroken. Ook moeten katholieken aan besturen van niet- katholieke vereenigingen en aan leiders van cursussen e.d. laten weten, dat zij in den missie-tijd niet aanwezig kunnen zijn. De .missie-tijd is een begeerenswaardige tijd. Daarvan moeten wij ons bewust zijn! Telegrammen tegen Mrg. S*epinac od bevel De inhoud van een geheim rondschrij ven, door de Joego-Slavische Partij on middellijk na de aanhouding van Mgr. Ste- pinac gezonden aan alle cellen van de par tij, werd uit zeer goede Kroatische bron aan een CIP-torrespondent medegedeeld. Volgens dit rondschrijven waren alle fa- brieks- en wijk-comité's der Vakvereeni- gingen, alle sportvereenigingen of welke andere organisaties ook, verplicht, onmid dellijk een vergadering te beleggen, waar op een lid. dat te voren aangewezen was, moest voorstellen, een tejegram te zenden aan den President van het Hooge Ge- rechtsof te Zagreb, waarin verklaard werd, dat het volk en de vergadering der organisaties de misdaden van Mgr. Stepi- nac veróordeelen, en vragen, een strenge en zware straf toe te passen. De tekst van di: telegram was ook te voren opgesteld. Veel van deze telegrammen bereikten in derdaad het Hooge Gerechtshof te Zag reb en werden door de Joego-Slavische pej-s uitvoerig gecommenteerd, met het doel, heel het volk te doen deelnemen aan de verantwoordelijkheid van het Tito-be- winl tegenover geb°el de beschaafde we reld Hiertegenover staai echter het feit, dat alle katholieke kerken en vooral de ka thedraal van Zagreb, gedurende het pro ces en na de veroordeeling, overstroomd wérden door geloovigen, die voor den Aartsbisschop kwamen bidden, zoodat de overheid ten slotte samenscholingen van meer dan vijf personen .vóór de kerken ver bood. K L.M. „CONSTELLATION" OP DE AZOREN BESCHADIGD. De K.L.M. „Constellation" PHTAV, on der commando van Evert van Dijk, die gis teren uit Amsterdam is vertrokken met be stemming New York, is vannacht op het vliegveld van Santa Maria op de Azoren bij den uitloop na de landing beschadigd. Vol gens binnengekomen telegrammen is het vliegtuig voorloopig niet in staat de reis voort te zetten. Geen der passagiers heeft eenige verwonding opgeloopen en allen verkeeren in goeden welstand. Gebaseerd op het herstel van ons land Vier economische compensaties en rechtgetrokken grens J"\E NEDERLANDSCHE REGEERING heeft gisterenavond aan de regeeringen van Frankrijk, de Sovjet IJTiie Engeland en de Vereenigde Staten doen aanbieden het Memorandum betreffende de Nederlandsche territoriale en economische eischen ten aanzien van Duitschland. Overwegende, dat herstel van het door Duitschland aan de nationale economie toegebrachte letsel u tsluitend door annexatie zou leiden tot 'e omvangrijke toewijzing van Duitsch gebied, beoogt de regeering haar territoriale eischen te beperken tot nader te noemen grenscorrecties. Overigens zou zijde vergoeding van het toegebrachte nadeel in hoofdzaak op het économisch terrein wil len nastreven. Worden a'dus de noodzakelijke waarborgen verkregen voor het her stel van het economisch leven van Nederland in de toekomst, de regeering meent bovendien op deze. wijze een bijdrage van beteekenis te leveren voor de vrede, de veiligheid en de goede verstandhouding der Europeesche naties. Economische eischen het sterkst Op economisch terrein wenscht Neder land volgens dit memorandum: 1. Voor ëen tijdvak van voorloopig 40 tot 50 jaar de beschikking over een aantal Duitsche mijnccncessies, in hoofdzaak op ae linker Rijnoever, zooveel mogelijk lig gend tusschen de Oostgrens van Limburg en de Rijn; 2. Afdoende iegelingen met betrekking tot de tarieven van vervoer op de Duit sche spoorwegen en kana'en. alsmede be treffende de haven- en opslagtarieven, zoo dat deze geen oneerlijke concurrentie meer zullen kunnen inhouden tegenover de Ne derlandsche havens. Verbod aan Duitsch land tot het aanleggen van nieuwe kana len, die het vervoer van de Rijn op onna tuurlijke wijze zouden kunnen aftappen. 3. Waarborgen, dat de Duitsche mone taire politiek zoodanig zal worden ge voerd, dat Nederlandsch vitale belangen zullen worden ontzien. De Nederlandsche regeering is zich bewust, dat van een vrij betalingsverkeer tusschen Nederland en Duitschland vooi geruimen tijd geen spra tre zal zijn, doch acht het een gerechtvaar digd verlangen in het belang der Neder ^ndsche economie dat, indien de natuur lijke weg van de Duitsche in. of uitvoer over de Nederlandsche havens loopt, de "errichte diensten werkelijk worden be taald. Dit geldt eveneens met betrekking tot de Nederlandsche doorvoerhandel. Duitsche kolenmijnen ter dekking van binnenlandsche behoefte Over het gebruik, dat Nederland van de in zijn Memorandum aan de Groote Vier gevraagde mijn-concessies zal maken, zal, zoo zegt het Memorandum- de Staat der Nederlanden de beslissing dienen te heb ben. Zoowel concessies, die in exploitatie zijn, als dezulke die nog niet worden ontgonnen, zoomede eventueel terreinen en velden, waarvoor nog geen concessies zijn uitgegeven, zullen onder deze rege ling moeten woiden gebracht. De Nederlandsche regeering vestigt niet nadruk de aandacht op het rechtstreeksche en vitale econorrusche belang, dat voor g.%mö£>a>t%ectieö, De verlangde correcties der Nederlandsch -Duitsche grens wier grilligheid in het verleden zóó vaak moeilijkheden veroor zaakte, dat de situatie thans afdoende dient te worden gewijzigd zullen o.a. tot gevolg hebben, dat de grenslijn tusschen Nederland en mitschland van 525 kilo meter tot 340 km. zal worden terugge bracht. Dit resultaat wordt bereikt door een oppervlakte van slechts 1750 vierkante kilometer bij Nederland te voegejj. De inheemsche bevolking ongeveer 119.000 personen zal, indien zij kan aantoonen aidaar op 10 Mei 1940 te zijn gevestigd, in het bedoelde gebied kunnen blijven wo nen, nader te noemen ongewenschte uit zonderingen daargelaten. Nederland is gelegen in het verwerven van deze mijnconcessies. Op het gebied van steenkool wordt hierdoor de mogelijkheid geschapen de Nederlandsche importbehoef te te dekken en de Nederlandsche kolen- basis te verbreeden. Dit is noodzakelijk voor de verdere industrialisatie van het land mede in verband met de steeds toe nemende bevolking Hierdoor ook wordt Nederland minder afhankelijk van zijn achterland en ontstaat een betere waar- oorg voor de voorziening van kunstmest stoffen. Behalve de reeds genoemde mijn-con cessies op de linker Rijnoever-, zal het r.oodig zijn dat bij een tweetal complexen ook concessies op de rechteroever van den Rijn gelegen, aan Nederland worden over gedragen, omdat de kolenlagen daartegen over, op de linker Rijnoever gelegen van de rechteroever af worden geëxploiteerd. Deze regeling zal moeten omvatten zoo wel concessies, cie reeds in exploitatie zijn of nog onontgonnen concessies, als kolen velden, waarvoor nog geen concessies zijn gegeven. Het gebruik dat van deze con cessies zal worden gemaakt, zal uitslui tend door Nederland bepaald moeten wor den. Het wordt volstrekt noodzake lijk geacht, dat de mijnen ge ëxploiteerd worden binnen het kader van de Nederlandsche economie- De handel in deze ko len zal uitsluitend een Neder landsche handel moeten zijn en de financieele afwikkeling daar van zal plaats moeten vinden binnen de Nederlandsche valuta- kring. Op één punt zal reeds aan stonds een regeling moeten wor den getroffen. Naar alle waar schijnlijkheid zal het noodig zijn nieuw kapitaal in deze mijnen te steken, ten einde tot een loo- nende exploitatie te komen. Voor zoover dit kapitaal van Neder landsche zijde wordt beschikbaar gesteld, zal dit kapitaal als pre ferent moeten worden be schouwd, niet alleen tegenover de oude aandeelhouders, doch ook tegenover crediteuren. De regeering wenscht ten slot te aanspraak te maken op nog niet in exploitatie zijnde en nog niet aan Duitschers geconcession- neerde kali-lagen bij Wezel en Xanten. Overzeesche gebiedsdselen Sosdirmans ópere te lijfwacht „Het Dagblad" te Batavia schrijft onder deh titel „Show" over het zwichten van de geallieerde autoriteiten voor Soedirmans eisch, zich tijdens zijn verblijf te Batavia door een lijfwacht te laten vergezellen, het- - geen tot resultaat had, dat Soedirman zijn intrek nam in een hotel „omgeven door een tot de tanden gewapende lijfwacht, welke drommen Indonesische belangstellende trok. De houding, die het geallieerde hoofdkwartier in dezen heeft aangenomen noemen wij rechtaf fout." „Dit is bovendien een van de voorvallen onder het heerschende dualistische regime, waaruit blijkt, hoe weinig tact er aan ze kere zijde betoond wordt ten aanzien van ons nationaal gevoel. Want het was in geen enkel opzicht noodzakelijk, dat Soedirman werd omgeven door een lijfwa:hr. terwijl hij weet, dat ..em geen haar gekrenkt zal worden, indien hij zich in het ondei geal lieerd beheer staande Batavia begeeft. Hier is niet slechts een uiterst bedenkelijk pre cedent geschapen, dat de hoogheid van het geallieerde gezag ernstig aantast, maar het drijven van den generaal had ook makke lijk tot zeer ernstige incidenten kunnen leiden. Men stelle voor, dat generaal Spoor met een lijfwacht naar Djogja reist Vai1 onzen kant zou er niet aan zijn gedacht een dergelijke suggestie te doen, staan, da het „gèallieerde gezag ooit zulk een operet tevertooning zou hebben toegestaan." REEDS 5500 NOODBOERDERIJEN GEBOUWD Sinds de bevrijding zijn, ter vervan ging van de duizenden, door den oorlog vernielde boerderijen ongeveer 5500 nood- boerderijen gebouwd. Ook zijn ongeveer 4500 noodstallen op gericht, terwijl men nog hard bezig is een groot aantal noodstallen op korten termijn op te trekken met behulp van pakken geperst stroo. Een boerderij heeft veel bergruimte noodig. Nog overal in het land en vooral in de geteisterde gebieden staan land- bouwerktuigen in de lucht waardoor veel schade aan dit onontbeerlijke materiaal wordt toegebracht. Om hierin te voor zien heeft de regeering uit Engelsche dumps in België 1500 munitiebergplaat sen van gegolfde ijzeren platen, 500 nis- senhutten en een aantal Romneyhutten aangekocht. De nissenhuitten zijn vorige week te Rotterdam aangekomen. Veranderingen op til Voor het eerst sedert 1940 zjjn de Ameri kanen gisteren ter stembus getogen. In en kele gebieden van Colorado konden de stembiljetten niet afgeleverd worden, daar de wegen door zwaren sneeuwval onbe gaanbaar geworden waren. Deze stemming is voornamelijk hiervan van belang, omdat de kans groot is, dat de Democraten, die tot nu toe de leiding had den, den nederlaag zullen lijden en dus de leiding zullen moeten afstaan aan de Re publikeinen. Deze hebben in vele opzichten een andere meening over de te volgen po litieke gedragslijn dan de Democraten Met name de economische politiek van de V.S. zou bij een Republikeinsche overwinning wel eens een wijziging kunnen ondergaan, daar de Republikeinen sterke protectionis tische neigingen hebben. Dat is voor ons geen prettig vooruitzicht. Overigens zal de De Groote Vier over het Ita iaansche vredesverdrag Tijdens hun bijeenkomst van Dinsdag- vond hebben de vier ministers van buiten- andsche zaken te Lake Success (New fork) het onderzoek van de onderhavige trijdpunten in het Italiaansche vredesver- Irag voltooid. De grootste oneenigheid ont stond over een clausule, die alle bij het ver drag betrokken partijen verplicht het ver drag te bekrachtigen, voordat het in wer king treedt. Men was van oordeel, dat deze bepaling bedoeld was als tegenzet tegen het door Joego-Slavië geuite dreigement, het verdarg niet te zullen onderteekenen Mo- lotof hernieuwde zijn aanval op dit artikel, maar Byrnes noemde het onmisbaar Na een, naar verluidt, scherpe discussie kwa men de ministers dienaangaande niet tot overeenstemming. Vandaag zou de uiteindelijke zienswijze van Italië.en Joego-Slavië over de geschil punten in het vredesverdrag met Italië aan de vier ministers van buitenlandsche za ken worden voorgelegd. buitenlandsche politiek van Byrnes ook bij een Republikeinsche overwinning wel on veranderd blijven. Volgens de laatste berichten zou het reeds vast staan, dat de Republikeinen het grootste aantal zetels in het Huis van Af gevaardigden hebben behaald, terwijl !ij ook reeds aardig op weg zijn ob eveneens in den Senaat het aantal zetels te behalen, dat noodig is om met de helft plus één de leiding te hebben. BRAND AAN BOORD VAN DE „BOSCHFONTEIN" Acht personen gewond. Dinsdagmiddag omstreeks drie uur is voor de tweede maal in enkele maanden opnieuw brand uitgebroken aan boord van het m.s. „Boschfontein", dat bij de Amster- damsche Droogdok Mij. wordt gerepareerd. De brand, die spoedig gebluscht kon wor den, eischte acht gewonden. Vier personen vielen van 6 m. hoogte in het brandende ruim. Zij konden met moeite worden gered. Twee menschen in auto levend verbrand Gisteravond omstreeks kwart over zeven is op den Rijksweg, onder voormalig Over- schie, een ontzettend ongeluk gebeurd, waarbij twee menschen in een auto levend zijn verbrand. Door tot nu toe onbekende oorzaak kwam een vrachtauto in botsing met 'n personen- wagentje met twee inzittenden. Door den schok vloog de luxe auto in brand. De in zittenden moeten wanhopige pogingen heb ben gedaan om het portier tt openen, doch vermoedelijk heeft de steenenlast van den vrachtauto zulks belet. De bestuurder kon geen hulp bieden. Ten gevolge van de door de benzine aangewakkerde vlammen, moest hy lijdelijk toezien, hoé de in de cabine gesloten menschen een zekeren dood te gemoet gingen. Toen de geneeskundige dienst met een tweetal wagens arriveerde, vond men niet anders dan de verkoolde resten van twee vefAoedelijk jonge men schen, van wie men niet eens de identiteit meer kon vaststellen. Het stoffelijk over schot van de twee slachtoffers is naar de Algemeene Begraafplaats Crooswijk te Rot- terdam.vervoerd. De luxe auto was blijkens dé letters uit de provincie Zuid-Holland af komstig. Een groet van het Nederlandsche volk, welke per estafette door Nederlandsche, Belgische, Fransche, Zwitsersche. cn Ita liaansche padvinders naar Rome was ge bracht, werd aan 'ZJL den Paus te Ca^tel- Gandolfo aangeboden door den Nederland- schen padvinder E. v. Weede. zoon van den Nederlandse-hen ambassadeur bij den H. Stoel. Links Mgr. Smits. Naast mgr. Smits de vaandrig Jan Engelsman, werkzaam bij het Ned. gezantschap bij de Italiaansche regeering. DE PALESTIJNSCHE KWESTIE. Het Fransche persbureau A.F.P. meldt, dat, naar verluidt, een Joodsche vloot van ongeveer honderd schepen gereed ligt om naar Palestina te varen. De vloot zou be staan uit vaartuigen, die deel henben uit gemaakt van de Canadeesche en de Hon- gaarsche marine. De leiding der Britsche vloot zou mid delen beramen om te verhinderen, dat de Joodsche schepen Palestina bereiken. Men is te Londen van meening, zoo gaat A.F.P. verder, dat „de defensieve gedragslijn, tot dusver door Britsche soldaten gevolgd, niet kan worden volgehouden tegenover de voortdurende provocaties en terroristi sche aanslagen der Joderj". Aan den anderen kant heeft de Britsche regeering „met het oog op het veroordee- len van terrorisme door den Zionistischen Raad voor Palestina, zooals blijkt uit de door dat lichaam op 29 October genomen resoluties", besloten eenige gedetineerde Joodsche leiders te Jerusalem in vrijheid te stellen. BETREFFENDE ZETEL DElf V.N. WIT-RUSSISCH VERZOEK Trygve Lie, secretaris-ge..eraal der V.N., heeft gisteravond medegedeeld, dat de Wit- Russische delegatie heeft verzocht om be- sprekftig van de mogelijkheid om een per manenten of tijdelijken zetel voor de V.N. in Europa in het bijzonder te Genève te kiezen. ooooo WEERSVERWACHTING 00000 RUSTIG HERFSTWEER. o Plaatselijk nevel of mist. Overdag g g meest zwaar bewolkt met hier en daar o g een tijdelijke opklaring. Droog wet*, o g Weinig wind. Ongeveer dezelfde tem- o paratuur als vandaag. loonnnonnnnnnoononnnononoooooooooooooooo Na de plechtige installatie van den nieu Rijn, mr. M. F. A. Schokking, spreekt de v/en burgemeester van Alphen aan den nieuwe burgervader den gemeenteraad toe.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1946 | | pagina 1