SeCcidóohcSou/fccmt Politieke overwinning voor Byrnes OP KORTE GOLF Voorbereidende besprekingen op Java Nieuwe eenheidssigaret in den handel Mgr. Dr. G. C. van Noort overleden MAANDAG 16 SEPT. 1946 Bureaux: Papengracht 32. Leiden Giro 103003. Telefoon voor Advertenties en Abonnementen 20826. Redactie en Directie 20015. Handelsdrukkerij 20935. Abonnementsprijzen f 0.26 per week, ƒ1.10 p. mnd, ƒ3.25 p. kwartaal. Franco p. post ƒ4.00. waarin opgenomen „DE BURCHT" KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 56c JAARGANG No. 10886 Hoofdred.: Rector H. SONDAAL en TH. WILMER. Directie: G. G. VAN ELBURG. Uitgave van N.V. „De Leidsche 'Courant" en Stichting „De Burcht". Advertenties 15 cent p. m.m. By contract belangryke p. m.m. t korting. j^E DEINING, welke de rede van Wallace in Amerika heeft doen ontstaan, heeft pre- sident Truman, die zijn instemming daarmede had betuigd, zoodanig aan 't schrikken gebracht, dat hij op een persconferentie heeft verklaard, dat hij slechts be doelde te erkennen, het recht van Wallace om de rede uit te spreken. „Ik bedoelde niet aan te geven, dat ik instemde met de rede als beteekenend een verklaring over de buitenlandsche politiek van dit land",aldus verklaarde Truman. Truman haalt bakzeil „Er is g e e n verandering gekomen in de aangenomen buitenlandsche politiek van onze regeering. Er zal in die poli tiek geen wijziging van beteekenis wor den gebracht zonder bespreking en con ferentie van den president met den minister van buitenlandsche zaken en de leiders van het Congres". Truman's intrekking van zijn instemming met de rede van Wallace wordt te Wash ington uitgelegd als een groote politieke overwinning van James Byrnes op Wallace en als een groote diplomatieke overwinning voor de buitenlandsche politiek van Byrnes, welke thans door den president is erkend als de aangenomen buitenlandsche politiek van de Vereenig de Staten. Volgens een New Yorksche correspondent .van de „Daily Mail" wordt te New York een actie gevoerd voor het ontslag van Wallace. Volgens dezen correspondent wordt deze actie sterk ondersteund door de dagbladen, daar men van meening is, dat Wallace „hopeloos gecompromitteerd is door de bruuske verklaring, die president Truman gisteren naar aanleiding van deze rede heeft gegeven". Wallace heeft den steun van al zijn minister-collega's verloren, daar de nieuwe ministers in het kabinet, die hem zijn poging de regeering naar linksch te sturen kwalijk nemen, er op uit zijn hem „politiek gesproken te scalpee ren" en gelooven, dat hun kans daartoe nu gekomen is. BINNENLAND." De nationale novene ter eere van de H. Theresia van Lisieux zal worden gehou den van 24 September tot 2 October. Plaatjes met het novene-gebed kunnen wor den aangevraagd bij de Zusters Carmelie- tessen te Egmond aan den Hoef. Bij de pater van den Elsen-herdenking te Gemert door den Kath. Boerenbond heeft ook minister Beel gesproken. De buitengewone zitting der Staten- Generaal is Zaterdag op de gebruikelijke wiyize door minister Beel namens H.M. de Koningin gesloten. Benoemd is tot directeur-generaal van den arbeid ir. Z. Th. Fetter .directeur voor Sociale Zaken bij de N.V. Philips' Gloei lampenfabriek te Eindhoven. De Spoorwegen voeren 16 September een nieuwe dienstregeling in met belang rijke wijzigingen. De lijn AmsterdamAlkmaar zal voor het einde van het jaar electrisch zijn. De invoer van tomaten in Engeland is verlengd tot en met 31 October en wel op open licenties. Een wielrijdster is Zaterdag te '-sGra- venhage door een auto aangereden en aan de gevolgen overleden. En te Cocksdorp is een wielrijder door een auto aangereden met doodelijk gevolg. Zondag is te 's,-Gra- venhage opnieuw een wielrijdster door een auto overreden en gedood. De auto een Jeep reed door, maar is later aange houden en bleek bestuurd door een dron ken eersten luitenant van de luchtstrijd krachten. Door een auto uit Alphen aan den Rijn, die om een botsing te voorkomen een zwenking moest maken, is bij Ede een meis je overreden en gedood. Twee Haarlemmers, die tot voor kort als rechercheur verbonden waren aan het Bureau Nat. Veiligheid, zijn.wegens chan tage op een ex-geïnterneerde nabij hun Woonplaats gearresteerd1. BUITENLAND. Volgens radio-Warschau zou Martin Bormann, Hittler's rechterhand, nog in le ven zijn. Hij zou door middel van een ge heimen zender reeds driemaal tot het Duitsche volk gesproken hebben. De Praagsche jaarbeurs, die Zondag geopend werd, telt tal van buitenlandsche inzendingen, o-a. van Nederland. De „Roode Ster", het blad van het roode leger, heeft volgens Radio Moskou geëischt, dat de keizer van Japan als oor logsmisdadiger zal terechtstaan. Michel Clemenceau, de zoon van wij len Georges Clemenceau (de „Tijger") is met algemeene stemmen tot president van de P.R.L. (uiterst rechtsche politieke par tij in Frankrijk) gekozen. Naar de „Daily Telegraph" meldt zal volgens deskundigen de broodrantsoenee- ring in Engeland tegen het eind van Octo ber een einde nemen. De passagierslijst van het m. s. „Oranje" ligt ter inzage op het bureau van de Leidsche Courant. VOORLOOPIG ACCOORD MET VIETNAM. Ofschoon de Vietnameesche delegatie reeds vertrokken was en het den schijn had alsof er zelfs geen voorloopig accoord kon worden gesloten, is er Zondag toch nog een overeenkomst geteekend tusschen den pre sident van Vietnam en den Franschen mi nister van koloniën. De inhoud van deze overeenkomst is niet bekend gemaakt, doch men vermoedt, dat in de eerstkomende dagen een gezamenlijk communiqué zal worden uitgegeven. Fransche koloniale deskundigen hebben evenwel verklaard, dat de overeenkomst de belangrijke kwesties betreffende de posi tie van Vietnam in de Indo-Chineesche fe deratie onopgelost heeft gelaten en dat in Januari opnieuw conferenties zullen wor den gehouden om tot een meer volledige overeenstemming te komen. DE FAROER-EILANDEN WILLEN ONAFHANKELIJK ZIJN. Uti Thorshaven wordt gemeld, dat de bevolking van de Faroer-eilanden zich met een kleine meerderheid heeft uitgesproken voor de onafhankelijkheid. De officieele uit slag van het referendum is: 5633 stemmen voor onafhankelijkheid en 5558 voor een heid met Denemarken. BULGAARSCHE REPUBLIEK UITGEROEPEN. De zender Sofia heeft bekend gemaakt, dat het Bulgaarsche parlement den uitslag van het referendum bekrachtigd heeft en de volksrepubliek Bulgarije heeft uitgeroe pen, DE GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN IN DUITSCHLAND. Volgens de Zondagavond beschikbare cij fers heeft de sociaal-democratische partij bij de gemeenteraadsverkiezingen in de Britsche zóne de leiding, daarop komen achtereenvolgens de christen-democrajen, de onafhankelijken, de communisten, de vrye democratische partij en de nationale liberale partij. Aan het monument, y dat op 17 September a.s. door H.M. cfe Ko- ningin te Arnhem zal worden overgedragen aan Gen. Majoor R. E. Urquart, den com. mandant, die den slag om Arnhem leidde, wordt de laatste hand gelegd. Het monument werd ontworpen door den Nijmeegschen beeld houwer Maris. Zaterdagmorgen vroeg hebben dr. Koets en de heeren Abdoelkadir en Verboeket besprekingen gevoerd met Soedarsono, Hadji Agoes, Salim en Oetoyo over de te volgen procedure bij de aanstaande her vatting van de onderhandelingen en in het bijzonder over de wijze, waarop het best gebruik kan worden gemaakt van de goe de diensten, welke lord Killearn heeft aan geboden. Het officielee communiqué deelt het volgende mede: „De besprekingen zijn ge voerd in een vriendschappelijke sfeer en met groote openhartigheid". Er wordt nog aan toegevoegd, dat overeenstemming is bereikt omtrent aanbevelingen, die in ver band met bovengenoemde kwesties zouden v/orden gedaan bij de leden van de com missie-generaal en de delegatie die bij de onderhandelingen de republiek zal vertegen woordigen. DE COMMUNISTEN EN DE „SQUATTERS". In Hyde-park heeft Zondag een massa demonstratie plaats gehad van personen, die bezit hebben genomen van de woon ruimte in een reeks luxe-flatgebouwen én een groot hotel. Duizenden sympathisee renden volgden hen. De demonstratie ver liep ordelijk onder het oog van de gewa pende politie. Op Leicester Square heeft Peter Kerri gan, lid van het bestuur der communis- 200 millioen sigaretten meer, doch rantsoenen niet verhoogd Het is de bedoeling van het Rijksbureau voor tabak en tabaksproducten binnen af- zienbaren tijd een grooter aantal sigaretten op de markt te brengen, dan tot nu toe het geval was. Van 15 October tot het eind van dit jaar zullen 200 millioen sigaretten, dus 10 millioen rantsoenen meer in den handel komen. Dit beteekent, dat er dan 43 pet. meer sigaretten beschikbaar zijn, dan nu op de markt gebracht worden. Het betee kent echter niet, dat het aantal rantsoenen verhoogd wordt. Het gevolg zal evenwel zijn, dat men gemakkelijker dan tot dusver sigaretten op de tabaksbon kan krijgen. De sigaret, welke tot dit doel gefabriceerd wordt, zal wat samenstelling betreft afwij ken van de huidige sigaret. Zij is te verge lijken met de Fransche regie-sigaret en de Algiersche sigaret „Bastos". Het is een si garet, waaraan men even zal moeten wen- Thans heeft men de beschikking over zoo veel tabak, dat men tot 1 Jan. 1947 kan pro- duceeren. Het hangt verder van het ver krijgen van deviezen af, maar als de sigaret in den smaak valt er is een be hoorlijke kans, dat na dien datum de fa bricage kan worden voortgezet. De prijs zal 48 cent (40 cent plus 8 op centen) per pakje bedragen. De fabrieken zullen de nieuwe sigaret onder eigen merk en onder eigen naam in den handel brengen en op de pakjes zal duidelijk# worden aangegeven, dat de si garet gemaakt in van Zuid-Amerikaansche tabak. Aan alle fabrieken worden dezelfde tabakken verstrekt, zoodat men kan spre ken van een eenheidskwaliteit. Men zal zich kunnen afvragen, waarom geen importsigaretten verkrijgbaar worden gesteld. Er zijn 5 millioen tabakskaarten en gemengde snoep- en tabakskaarten in omloop. Wanneer men één pakje import sigaretten zou willen beschikbaar stellen vordert dit één millioen gulden aan devie zen. Het wordt niet verantwoord geacht hiervoor dergelijke bedragen uit te geven in de huidige omstandigheden. De sigarenindustrie werkt thans op 30 pet. van haar capaciteit in 1939. Verlaging daarvan zou ernstige gevolgen voor de in dustrie teweegbrengen. De sigarenindustrie is onder de tabaksverwerkende industrieën zeer belangrijk, ook met het oog op den ex port. In de afgeloopen zes maanden zijn 27 Piet Knijnenburg, de winnaar van het hoofdnummer in de T.T.-races op het cir. cuit van Assen, raast op zijn B.M.W. door de bocht. millioen sigaren uitgevoerd naar vrijwel alle landen van de wereld. Opgemerkt werd nog, dat Nederland van alle bezet geweest zijnde landen de beste tabaksvoorziening heeft, met uitzondering van België. EEN EXTRA RANTSOEN VLEESCH. Het C. D. K. deelt mede, dat gedurende de periode van 15 tot en met 21 Sept. de bon 523 vleesch recht geeft op een extra rantsoen van 100 gram vleesch. HOEVEEL SUIKER KRIJGEN WE NU EIGENLIJK? Het heeft de aandacht getrokken, dat deze keer 1000 gram suiker op den bon is aangewezen. In verband met de toewijzing van de extra suiker verwachtte men, dat het 1250 gram zou zijn, maar het C.D.K. vestigt er onze aandacht op, dat het sui kerrantsoen den eenen keer 750, de volgen de maal 500 gram zou bedragen. Voor de vorige periode was 750 gram aangewezen, zoodat we nu 500 kregen. Met de 500 gram extra maakt dat 100® gram. Het klopt als een bus. DE BABY-PARKETTEN. Ter aanvulling van het bericht van eeni- ge dagen geleden over een nieuwe regeling voor babypakketten, kan worden medege deeld, dat het aantal luiers per pakket van 6 tot 9 zal worden verhoogd. De wol zal echter vervallen, omdat deze ook in de nor male distributie te verkrijgen is. AFHALEN VAN SCHOENENBONNEN. Zij, die nog geen schoenenbon bij.den Distributiedienst in ontvangst hebben ge nomen, hoewel zij daarvoor door de aan wijzing van de eindcijfers 3, 9, 6, 1 en 8 van hun stamkaart in aanmerking zijn geko men, kunnen dezen bon nog tot 25 October afhalen. Dit geldt uiteraard alleen voor hen, die na 1 Januari 1945 nog geen bon voor schoenen hebben ontvangen. Voorts kun nen zij, die nog in het bezit zijn van schoe nenbonnen, welke met ingang van 28 Juli j.l. ongeldig zijn verklaard, deze bonnen tot 25 October inwisselen tegen een geldi- gen bon. PBIJ SOPDRIJ VIN GS - EN HAMSTERWET Bij Kon. besluit is bepaald, dat de prijs- opdrijvings- en hamsterwet 1939 opnieuw in werking treedt met ingang van 27 Sep tember 1946. Tot 1 Augustus j.l. zijn in Indië van de Kon. Marine gesneuveld 3 officieren en 32 onderofficieren en minderen, aan verwon dingen overleden 1 officier en 12 man schappen, bij dienstongeluik omgekomen 1 officier en 11 onderofficieren en minde ren; van de Kon. Landmacht gesneuveld 9 officieren en 78 onderofficieren en min deren, bij dienstongeval omgekomen 1 of ficier en 40 onderofficieren en minderen; van het K.N.I.L. gesneuveld 8 officieren en 105 onderofficieren en minderen, vermist 12 officieren en 32 onderofficieren en minde ren. o|ooo WEERSVERWACHTING OOOOO o tot Dinsdagavond. g In den nacht opklarend met later hier g o en daar mistvorming. Morgen overdag g g gedeeltelijk bewolkt. Droog en onge- g g veer dezelfde temperatuur als vandaag, g OOOOOOOOOOOOOOOOOOQOOOOOOOOOOOUOOOOOOOO tische partij, de menigte toegesproken en beweerd, dat de „Squatters'-beweging niet in het leven is geroepen door de commu nistische partij. Maar het hoofdbestuur van de Britsche communistische partij heeft een verkla ring gepubliceerd, waarin gezegd wordt, dat de partij de actie van de arbeiders over geheel Groot-Britannië, die gedwongen zijn bezit te nemen van leegstaande luxe hui zen, hotels en kampen, toejuicht. HESS LIJDT AAN VERVOLGINGS WAANZIN. Volgens berichten uit Neurenberg zyn er teekenen, dat de verwarring in de hersenen, waarvan Hess gedurende het proces en speciaal in de laatste zitting heeft blijk ge geven, met den dag erger wordt. Te oordee- len naar hetgeen vernomen wordt omtrent zijn gedrag in deze dagen van afwachting is hij bezeten van waanideeën. Nadat hij eerst de overtuiging geuit heeft, dat Hitier geen zelfmoord gepleegd heeft, doch door Joodsch vergif werd omgebracht, loopt hij thans rond met de gedachte, dat het Joden dom het op hemzelf gemunt heeft. Hij is beangst door waandenkbeelden, dat de Jo den ook hem zullen vergiftigen. Nieuwe Generaal Jezuïtenorde De hoogeerw. pater Jean Baptist Janssens is gekozen tot 27ste generaal van de Je zuïtenorde. Pater Janssens is 1889 te Mechelen gebo ren. Na zijn candidatuur in de rechten, deed hij in 1907 zijn intrede in het noviciaat der paters Jezuïten. Hij beëindigde zijn studie in de rechten te Leuven, waar hij in 1914 den meestertitel behaalde. Tijdens den oor log verbleef hij te Rome en promoveerde daar in het canoniek recht. Nadien is hij tot hoogleeraar te Antwerpen benoemd. In 1919 ontving hij de priesterwijding. Van 1923 tot 1929 was hij professor in canoniek recht te Leuven. Vervolgens tot 1935 di recteur van het theologisch college. In 1938 werd hij provinciaal overste. Wat doen de ambtenaren zelf De dagelijksc^e berichten over fraude hier en oplichting daar, toonen dan ook wel dat in het geweldig in aantal toegenomen corps een groot aantal menschen is binnen gedrongen en ingehaald die er zoo spoedig moegelijk uit moeten worden gestuurd. Dan is het in een groote stad en dan weer in een dorp. Nu eens textielpunten die in de duizende worden verkwanseld, dan zijn het alle mo gelijke andere distributie dingetjes. Het publiek heeft niets geen vertrouwen meer en gaat in iedere ambtenaar zijn vijand zien die hij tóch liefjes moet aankij ken want anders bereikt hij heelemaal niets. Voor den oorlog had ons ambtenaren corps een uitstekende naam van betrouw- heid en coulance. Zeker, ook toen waren er wel eens een enkele keer fouten, maar nu. En dan de manier.van optreden!! Een van de voordee^en van den ambtena renstand is dat ze precies weten waar ze aan toe zijn. Op tijd hun salaris. Ze krijgen het bedrag wat hun is toegezegd. Of ze niets of veel te doen hebben: dat salaris gaat door. De verzekering dito enz. enz. Zoo re deneert het publiek en dit is grootendeels juist. Deze zekerheid van bestaan doet sommi ge en tegenwoordig helaas vele ambte naren vergeten dat de duizenden en duizenden die zich tot hen wenden die ze kerheid missen. Ze sturen ze met een rustig hart van het kastje naar de muur. De papierrommelzolder is een ruif waar uit lang gegeten kan worden door een le ger overbodige ambtenaren maar waar hon- derde menschen hun zaken en hun belan gen bij zien omkomen. „Meneer is er niet" is eén regelmatig ant woord en de dooddoener: „U hoort er bin nenkort wel van" is de regelmatig» camou flage van ambtelijke janboel. Waar men ook komt, het is overal: pa pier, formulier en formulier en papier. Kinderen die ternauwernood een school konden halen en gauw, gauw typeles heb ben genomen zitten nu bij ritsen op rijks- bureaux. Je staat verbaasd over de onaan doenlijkheid maar nog meer over het machtsbewustzijn waar piepjonge klerkjes het publiek mee „afpoeieren" of de woe stijn in sturen. Er is een groeiende tegenstand tegen al het ambtenaarlijk gedoe en het is te be grijpen dat men gaat uitzien naar middelen om aan deze tyrannie een eind te maken. Dit is jammer voor de goede ambtenaar die de smaad mee te dragen krijgt. Maar wat wij hierbij missen is de stem van diem amb tenaar zelf. Wat wij missen is de daad van den amb tenaar om aan de misslagen van zijn stand een eind te maken. Wat doen de organisaties? Wat doen de goede onder de ambtenaren zelf om de cor ruptie de kop in te drukken, om het publiek beter te helpen, om de zaak weer gezond te maken? Tot op heden niets van gehoord of ge merkt. BISDOM HAARLEM VERLIEST EEN VAN ZIJN BESTE ZONEN ISTERMORGEN IS OVERLEDEN, 85 jaar oud, een der meest bekende en verdien- stelijke priesters van het Bisdom Haarlem en van ons land uit de laatste halve eeuw, Mgr. Dr. G. C. van Noort, oud-deken van Amsterdam. Als hoogleeraar in de leer stellige godgeleerdheid aan het Groot-Seminarie te Warmond heeft hij velen toe- komstigen priesters hun wetenschappelijke vorming geschonken, en de acht in het la- tijn geschreven tractaten van zijn theologischen cursus zijn tot ver over onze grenzen geraadpleegd door studenten in de theologie en gebruikt op Seminaries. De zeldzaam heldere betoogtrant, waardoor hij de ingewikkeldste vraagstukken klaar in de kern openlegt, maakt de lezing en de bestudeering van deze en andere geschriften van den geleerde voor belangstellenden tot een bijzonder genot. Rector van 't Bagijnhof Later benoemd tot pastoor van „De Duif" te Amsterdam en na den dood van deken Stroomer tot deken en rector van het Bagijnhof hij was toen bijna 70 jaar heeft Mgr. v. Noort met altijd pittige energie het katholieke leven geleid en om zijn scherpzinnige adviezen was hij de vraagbaak van priesters en leeken uit Am sterdam en van elders. Mgr. van Noort werd 9 Mei 1861 gebo ren in Stompwijk, dat een straat naar hem noemde. Na in Weert en op de seminaries „Hageveld" destijds nog in Voorhout en Warmond te hebben gestudeerd, ontving hij op 15 Augustus 1884 uit de handen van mrg. Bottemanne de H. Priesterwijding. Tot 1887 was hij kapelaan aan de St. Martinus- kerk in Medemblik, vervolgens tot 1892 aan de St. Annakerk te Amsterdam, destijds nog door seculiere geestelijkheid bediend. In 1892 benoemde mgr. Bottemanne hem tot hoogleeraar in de dogmatiek aan het Groot-Seminarie te Warmond, waar hij ge durende 16 jaren zyn vele gaven als pries ter en geleerde gaf aan de opleiding van den toekomstigen clerus. In 1908 kwam prof. Van Noort als pastoor naar de hoofd stad, waar hij meer dan twintig jaar de St. Willibrordusparochie binnen de Veste (,.De Duif") bestuurde en tevens optrad als al gemeen directeur der „V'ereeniging van Weldadigheid van den Allerh. Verlosser". Na het overlijden van deken P. Stroomer, in 1929, werd pastoor Van Noort, die in middels reeds in 1926 was benoemd tot kan- nunnik van het Haarlemsch kapittel, tot diens opvolger als deken van de hoofdstad en tot rector van de Bagijnhofskerk aange wezen. Eerst het vorige jaar legde hy we gens hoogen leeftijd dit ambt neer. De groote verdiensten van den eminenten priester en excellenten geleerde zijn erkend in onderscheidingen van Kerkelijke en bur gerlijke zijde: Mgr. v. Noort was protonotarius aposto- licus a.i.p., huisprelaat van Z.H. den Paus, doctor in de theologie, ridder in de orde van den Ned. Leeuw, officier in de orde van Oranje Nassau, begiftigd met de gouden medaille van de stad Amsterdam. Donderdagavond om 19.30 uur, zullen in de kerk van den H. Willibrordus buiten de Veste, aan de Ceintuurbaan, voor mgr. Van Noort de metten worden gezongen en Vrij dagmorgen 9.30 de lauden. Om 10 uur zal in dezelfde 'kerk de pontificale uitvaart plaats hebben, waarna het stoffelijk over schot in het priestergraf op het kerkhof „Sint Barbara" zal worden bijgezet. KARDINAAL 1 OCT. NAAK ROME. Naar de „Tijd" verneemt, zal Z.Em. Joh. Kardinaal de Jong definitief 1 October a.s. in gezelschap van Mgr. Jan Olav Smit en zijn broer pastoor O. H. de Jong, naar Ro me vertrekken, waar hij ongeveer drie we ken zal verblijven. Eerst nadat de Kardinaal door Z.H. den Paus in audiëntie is ontvangen, zal de da tum worden vastgesteld, waarop de offi cieele overreiking van den Kardinaals hoed zal geschieden. De Kardinaal logeert te Rome in het Nederlandsche College,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1946 | | pagina 1