S>e CcicLcHcSoii^cmt1 Speciale conferentie voor het Duitsche vraagstuk NUMERO CINQ RECHTZAKEN SPORT OP KORTE GOLF VRIJDAG 12 JULI 1946 Bureaux: Papengracht 32, Leiden Giro 103003. Telefoon voor Advertenties en Abonnementen 20826. Redactie en Directie 20015. Handelsdrukkerij 20935. Abonnementsprijzen 0.26 per week, 1.10 p. mnd, 3.25 p. kwartaal. Franco p. post f 4.00. waarin opgenomen ,,DE BURCHT'' KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 36e JAARGANG No. 10831 Hoofdred.: Rector H. SONDAAL en TH. WILMER. Directie: G. G. VAN ELBURG. Uitgave van N.V. „De Leidsche Courant" en Stichting „De Burcht". Advertenties 15 cent p. m.m. Bij contract belangrijke korting. „Conservatieven gevraagd" rVIT IS DE TITEL van een artikeltje in „De Nieuwe Nederlander". Wij gelooven zoo zegt het blad, dat ons politieke levén er meer mep gediend zou zijn, als er groepen opstonden, die zich ronduit conservatief noemden, hierbij doelend op het feit, dat bij het jongste Kamerdebat alle partijen zich om strijd ais vooruitstrevend aandien den. Nu kan men inderdaad vooruit streven naar een betere maatschappij, als men ze kere geestelijke waarden wil conserveeren, wil bewaren, of deze uit het verleden wil terugwinnen, waardoor men in een bepaal den zin conservatief of ook reactionair zou kunnen worden genoemd. De christenen willen^de geestelijke waarden van het Christendom handhaven en, voor zoover die in de samenleving verloren zijn gegaan, daarin opnieuw tot beleving brengen. Maar zóó bedoelt men het niet, wanneer men zich in de politiek rangschikt onder de vooruitstrevenden en zich niet wil be schouwd zien als conservatief. Wij zijn het met de „Nieuwe Nederlan der" volkomen eens, dat het een voordeel zou zijn, als de feitelijke conservatieven, die in alles den ouden tijd willen behouden en opnieuw invoeren, zich ook ronduit con servatieven noemden. Dat zou verhelde rend werken en een bespreking van ver schillen in beginsel en in praktijk gemak kelijker maken. Wie zijn nu in de politiek de conservatie ven? Conservatieven zijn zij, die in het econo mische leven ongebonden vrijheid predi ken; die aanhangers zijn van de winsteco nomie, waarin winst niet slechts middel is, maar doel, en waarin de grootte van de winst beslist over de sociale nuttigheid van een economische onderneming. Conservatieven zijn zij, die den arbeiders wel desnoods rechten willen schenken, voor zoover dat noodig en nuttig is voor de productiviteit van de onderneming, maar niet erkennen de rechten die de ar beiders bezitten; die iedere medezeg genschap van de arbeiders beschouwen als een kwaad, zij 't dan ook een noodzakelijk kwaad. Conservatieven zijn zij, die de loonpoli tiek van vraag en aanbod beschouwen als een idealen toestand ook al beteekent dit practisch, dat er vele vallen als slachtoffers van een feitelijk te lagen loonstandaard. Conservatieven zijn zij, die in een op- eenhooping van kapitaal in de handen en in de macht van enkelen een economische zegen zien. Wij zouden kunnen doorgaan. Zonneklaar is het, dat er onder ons zulke conservatieven en reactionairen - zijn. Maar dat zij zich dan ook ronduit als zoo danig presenteeren. Wij waardeeren daarom, dat in het laat ste nummer van het „Liberale Weekblad" (4 Juli 1946) vierkant werd verklaard: „Ge leide economie doodt alle energie." „De Staat moet zich niet bemoeien met het ar beidersloon". Deze'woorden „ten afscheid" en ook ter inleiding van de nieuwe Par tij van de Vrijheid? zijn allerduidelijkst. Wij behoeven niet te vragen om conser vatieven. Zij zijn er. Maar wel mceten wij aan de conservatieven vragen, om zich ook zóó te willen noemen en zich zóó te willen zien aangeduid.^ Kinderbijslag en ouder domspensioen Een bericht, volgens hetwelk de heer A. C. de Bruijn zou hebben gezegd, dat de kinderbijslag zou worden verhoogd van 2.40 tot 3.van het eerste kind af, is, naar de „Msb." verneemt niet juist. De heer De Bruijn heeft medegedeeld, dat in den raad der vakcentrales plannen bestaan, om een dergelijk voorstel te doen. Bij de regeering bestaan^ naar de „Msb". voorts verneemt, op het oogenblik geen plannen om den kindertoeslag per kind te verhoogen; wel wordt overwogen den kin dertoeslag bij het eerste kind te doen in gaan. Juist blijkt te zijn de mededeeling van den heer De Bruijn, dat in de Stichting van den Arbeid overeenstemming bereikt is over een verhooging van het wettelijk ouderdomspensioen tot een bedrag van 9:per week. HOEVEEL HUIZEN WORDEN ER GEBOUWD? Het tekort aan woonhuizen is zoo groot, dat in de komende 10 jaar elk jaar 70.000 woningen gebouwd zouden moeten den. Dit zal echter, helaas, niet mogelijk zijn. In dit jaar denkt men tot een aantal van 10.000 te komen. Oorzaken: gebrek aan materiaal en aan geschoolde arbeidskrach ten. In het volgend jaar hoopt men 3 a 4 maal zooveel te bouwen. Aldus heeft de directeur van de volkshuisvesting medege deeld. WEER SPORWEGABONNEMENTEN. De algemeene abonnementskaarten der Ned. Spoorwegen zullen binnenkort weer verkrijgbaar zijn en men zal waarschijn lijk eind Augustus weer een algemeen abonnement bij stations en reisbureaux kunnen nemen. De prijzen, welke voor den oorlog, zelfs in de oogen van de gebruikers, veel te laag waren, zijn thans met ca. 80 pet. verhoogd. Een algemeen abonnement 3de klasse kost thans voor de eerste maand 82.50 en voor de onmiddellijk daarop volgende maanden f 66.Voor de 2de klasse zijn deze prijzen resp. 118.75 en 95.Eerste klas abonnementen worden voorloopig niet ingevoerd. Voor trajecthouders beteekent een alge meen abonnement in vele gevallen een Voordeel, ook al is de prijs flink gestegen. En iemand die b.v. tweemaal per - week met een dagretour van Amsterdam naar Hengelo reist, reist thans goedkooper wan neer hij een algemeen abonnement neemt De canonisatie van Moeder Cabrini, de eerste Ameriicaan- sche heilige, heeft •'met grootzeil cere monieel in den St. Pieter te Rome plaats gevonden. Z.H. de Paus, gezeten op zijn draagbaren troon, wordt van het Vati- caan naar den St Pietei gedrógen, om de plechtigheid fe ve richten De „groote vier" hebben, besloten, zoo spoedig mogelijk na het sluiten van de al gemeene vergadering der Ver. Naties in September, op een nader te bepalen plaats en tijd een speciale conferentie te beleg gen over het Duitsche vraagstuk. Dit was een voorstel van Molotof. Voorts is door de „vier" in bespreking genomen een voorstel van Molotof, dat als volgt luidt: 1. De geallieerde bestuursraad stelle zonder verwijl een speciale commissie in ter controle van de uitvoering der beslui ten van de geallieerde regeeringen ten aan zien van de ontwapning van de Duitsche gewapende m-achten en de liquidatie van alle Duitsche militaire en para-militairé or ganisaties en instellingen in -alle bezet tingszones van Duitschland; de commis sie zou haar werk zoo' spoedig mogelijk mceten voltooien. 2. Gezien het feit, dat tot op heden nog geen werkelijke maatregelen ter vernieti ging van het Duitsche oorlogspotentieel DOOR BOÊREN GELEVERDE BOTER AAN DE B.S. Door het Tweede Kamerlid den heer Van der Weijden zijn aan de Ministers van Oor log en van Landbouw, Visscherij en Voed selvoorziening de volgende vrageil gesteld; 1. Is het den Minster bekend, dat in Mei 1945 door de Binnenlandsche Strijdkrach ten aan boeren opdracht werd gegeven, om buiten de bestaande bedrijfsvoorschrif ten om, belangrijke hoeveelheden boter te produceeren ter levering aan den troep? 2. Weten de Ministers, dat deze leveringen geschiedden na overleg met den Intendant voor een prijs «*an 2.50per pond en dat deze 2.50 per pond geacht werd niet uit te gaan boven ae productiekosten, omdat melk moest worden bij gekocht en toen zeer bijzondere omstandigheden heerschten? 3. Zijn de Ministers er mede bekend, dat thans door de oude commandanten der B. S. nog verklaard wordt, dat inderdaad deze prijs van 2.50 niet boven de productiekos ten lag en dat deze prijs in onderling over leg billijk en rechtvaardig werd bevonden? 4. Is het juist, dat thans door het Depar tement van Ooriog vorderingen tegen deze boeren worden ingesteld, omdat de offi- cieele prijs f 1.30 per pond was, en dat op dien grond 1.20 per pond wordt terugge vorderd, wat voor sommige boeren betee kent dat zij vele honderdfen guldens moe ten terugbetalen? 5. Is het jqist, dat met den Dienst van de Prijsbeheersching wordt gedreigd, indien deze bedragen niet wor den terugbetaald? 6. Achten de Ministers waar deze veehouders werden genc-o- zaakt in strijd met de voor hun bedrij- van geldende voorschriften honderden pon den boter te bereiden, waarvan de produc tiekosten zeker niet lager waren dan 2.50 per pond het redelijk nu nog vorderin gen in te stellen om belangrijke bedragen terug te vorderen? Zoo neen, zijn de Mi nisters dan bereid maatregelen te treffen 'om hieraan een einde te maken? Het drama op een redactiebureau Het „Vrije Volk" schrijft: De ontknooping van het „drama in het redactiekantoor", waarin minister Mans- holt een der hoofdrollen vertolkt heeft, is spoedig gekomen. De zaak zit zoo: In de herfst van 1940 had de voedselcommissaris voor Noord- Holland, ir. Dekker., een aantal vertrou wensmannen aangezocht om bij de paar den vorderingen door de Duitschers er voor te zorgen, dat het beste materiaal niet in verkeerde handen zou vallen. Aan deze personen werd een aantal as sistenten toegevoegd en een dezer as sistenten was de heer Mansholt, die als vertrouwensman en tolk door de Wierin- germeerboeren naar voren was geschoven. Deze vertrouwenspositie, die leidde tot contact met de Duitschers, stond den heer Mansholt maar matig aan, hetgeen hij openlijk demonstreerde, door de eerste en eenige keer, dat hij zijn functie vervulde, n.l. te Zwaarg, botweg te weigeren den DiïH sobers een hand te geven. Hoe noodig de toenmalige directeur- generaal van de voedselvoorziening, ir. Louwes, het ook vond, dat Nederlanders met het noodige gezag bij de vorderingen tegenwoordig waren en hoe He menschen, die dit ondankbare werk wel volhielden, hun taak verstaan hebben, hiervan is de heele boerenstand op de hoogte De aanklacht wegens de in de hitte van het onderhoud uitgedeelde klap is reeds in getrokken en genoemd blad heeft de juistheid van het bovenstaarWe erkend. DE UITKEERING AAN ONDERWIJZERS. Van de zijde van het ministerie van On derwijs, Kunsten en Wetenschappen ver nemen wij, dat -.en ontwerp algemeene maatregel van bestuur betreffende een uitkeering aan onderwijzers het ministerie heeft verlaten, maar o.m. nog den Raad van State moet passeeren. Deze uitkee ring praejudicieert in geen enkel opzicht op de voorgenomen herziening van de onder wijzerssalarissen. Hot is niet juist, aldus het ministerie, dat professor van der Leeuw een regeling heeft achtergelaten» die minister Gielen slechts zou hebben te teékenen. Prins Bernhard eert verzetstrijder Prins BemahrcJ heeft heden te Den Haag een krans geleg-u op het graf van den on langs ter aarde bestelden kolonel Nieu- wenhuis, in leven plaatselijk commandant vaji de ondergrondsche strijdkrachten. Op de begraafplaats werd Z. K. H. ontvangen door majoor De Ruyter van Steveninck, die mevrouw Nieuwenhuis aan den Prins voorstelde. Samen met mevrouw Nieuwen huis begaf de prins zich naar het graf, waar hij een krans van witte anjers neerlegde, en eenigen tiju verwijlde. Na circa 20 mi nuten vertrok de prins, die gekleed was in het uniform van het luchtwapen weer van den doodenakker. Voorloopige vrijstelling millitairen dienst De legercommandant .van het U.N.I.L. heeft besloten, voorloopig uitstel van mili tairen dienst te verleenen aan dienst plichtigen, die een H.B.S.-studie of univer sitaire Studie wenschen te beginnen of te voltooién. In de desbetreffende leger-order zegt de commandant, dat dit geschiedt in overeenstemming met de in Nederland ge houden besprekingen. Dit geldt voor de lichtingen 19231927, met dien verstande, dat voor de jaarklassen 19251927 nog niet geldt een vrijstelling voor het volgen van militaire studiën. AUDIËNTIES BISSCHOP v. HAARLEM. Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal Dinsdag 16 Juli géén audiëntie verleenen. Sutan. Euyèfie TOM J. F. WESTEN MAARSMANSSTEEG 25 Ontvangen een zending Parium fi012 UIT PARIJS. d,Ina GaI fl. 8.25 - 10.50 - 14.50 -J Ingez. med. 9012 BIJZONDER GERECHTSHOF. Het Bijzonder Gerechtshof te 's-Graven- hage heeft uitspraak gedaan in de zaak tegen Jannetje Cornelia van den Hoven en Hendrika Geertruida van den Hoven, twee zusters uit Leiden, die aan een Duitschen „vriend" gegevens over de on dergrondsche hadden verstrekt. Hierdoor zijn twee menschen gefusilleerd. De eisch was voor beide zusters 12 jaar gevange nisstraf geweest. De uitspraak luidde thans tegen beiden 15 jaar gevangenisstraf met ontzetting uit de beide kiesrechten voor het leven. KABINETSCRISIS IN BELGIË In een gesprek met den afgetreden Bel gischen minister-president van Acker zei- de deze, fer van overluigd V zijn, dat de crisis spoedig opgelost moet worden. De prijzen zijn alweei aan het stijgen en de beurs reageert slecht. De stakingen zijn echter aan het afnemen en de bevolking zal vermoedelijk gedurende zes maanden 250 kilo stseenkool per maand ontvangen. Egypte houdt niet van communisten Naar uit Cairo geimeld wordt zijn in Egypte ongeveer 160 personen gearres teerd, verdacht van van communistische sympathieën. De minister-president stelde zich kort en bondig op het juiste standpunt: „Daar de communistische propaganda dreigde de veiligheid en de jegeering van het land aan te tasten, zag de regeering zich genoodzaakt een wetsontwerp op te stellen, om daaraan een einde te maken." Sedert eenigen tijd hebben de communisti sche tijdschriften en de boekwinkels, die communistische boekwerken in alle talen verkoopen, zich vermenigvuldigd. IRAK WIL OOK EEN VINGER IN DE PAP In een memorandum aan de Britsche am bassade en de Sovjet-Russische tn Ameri- kaansche legatie te Bagdad heeft de Iraansche regeering gevraagd om een ze tel in de vredesconferentie onder verwij zing naar de door Irak tijdens den oorlog aan de geallieerden verstrekten hulp. VOETBAL K. N. V. B.-programma voor Zondag. Kampioenscompetitie: NACHeerenveen, NECAjax, LimburgiaHaarlem. District II, prom. 2e klasse: UnitasEx celsior. Prom, 3e klasse: VDLLFC. Prom. 4e klasse: ArchipelVVSB. BINNENLAND. De nieuwe spelling wil de Regeering reeds in September invoeren, indien het reeds ingediende wetsontwerp tijdig tot wet kan worden verheven. Het Concertgebouw orkest is met 180 man sterk te Bazel aangekomen. Het or kest zal in Interlaken drie weken concer teeren. Gisteren is de groote vecnkolonaile ten toonstelling, de „Vento" te Veendam ge opend. Bij het verrichten van reparaties aan een tankwagen zijn te Rotterdam twee monteurs in brand gevlogen. Toegeschoten collega's trachtten met schuimbluschap- paraten de vlammen te dooven. In ernsti- gen toestand zijn de slachtoffers naar het ziekenhuis, overgebracht. Een partij manufacturen ter waarde van enkele tonnen is bij den manufactu- rier Engel te Alkmaar in beslag genomen, opgeborgen onder de vloeren en tusschen plafonds. Dit was dé tweede inbeslagne ming bij denzelfden winkelier. De oudste firmant is gearresteerd. 20 millioen sinaasappelen liggen in Suriname te wachten, maar er kunnen geen schepen voor vervoer beschikbaar worden gesteld. BUITENLAND. Buitenlandsche correspondenten in Joego-Slavië hebben het niet gemakkelijk. De officieel® Joego-Slavische houding is hevig anti-Britsch en anti-Amerikaansch en het werk van de correspondenten wordt nauwkeurig nagegaan. Er is geen censuur, maar men laat niet na, hen te wijzen op de „door Joego-Slavië gewenschte lijn"! Op de Europeesche conferentie van het verzet te Parijs heeft de voorzitter Louis Saillant aan alle delegaties voorge steld, telegrafisch aan haar regeering te verzoeken, 18 Juli tiende verjaardag van de staatsgreep van Franco betoo gingen te houden voor het verdwijnen vafi dit regiem. Joego-Slavië en Albanië hebben een verdrag van Vriendschap en wederzijdschen bystand voor twintig jaren geteekend. Volgens Radio Vaticana, aldus meldt Reuter, zouden verschillende Roomsch-Ka- tholieke missionarissen in Indo-China ver moord en kerken verbrand zijn. Op verzoek van keizer Haile Selassie zullen Canadeesche Jezuieten in Abessynië het onderwijs organiseerren, aldus Radio Vaticana. De leiding van de Arabische delegatie, die de Palestijnsdhe kwestie aan het oor deel van den Paus wil onderwerpen en daarom een bezoek aan het Vaticaan zal brengen, berust bij dr. Tannah Stallah. Volgens inlichtingen van Arabische zijde is de delegatie „welkom". Ongeveer 400 families in het graaf schap Surey verleenen op het oogenblik gastvrijheid aan 400 kinderen uit Neder land. Er zullen in de komende maanden kinderen uit België, Denemarken, Frank rijk en Nederland naar Engeland gaan, terwijl eenzelfde aantal Engelsche kinderen een bezoek aan het vasteland zal brengen. zijn genomen en dat er nog geen plan Is op gesteld voor de uitschakel ijking van die takken van industrie, welke den grond slag van de Duitsche bewapening vorm den, stelle de geallieerde bestuursraad on verwijld een speciale oonumissie in ter op stelling van een plan en een procedure voor het binnen een vastgcstelden tijd ten uitvoer leggen van practische maatregelen ter liquideering van alle Duitsche indus trieën, welke gebruikt zouden kunnen worden voor productie van militaire goe deren en voor Duitsche bewapening. —X— Slechts 6.000 Duitschers uit Russische zone' van Oostenrijk Naar de Duitsche nieuwsdienst in de Britsche zóne meldt, heeft een Russische woordvoerder gisteren verklaard, dat slechts 6000 Duitschers en niet zooals Van verschillende zijde werd gemeld 50.000 uit de Sovjet-Russische zóne van Oos tenrijk weggevoerd zullen worden. Deze uitwijzing maakt deel uit van het geal lieerde plan inzake de terugvoering van Duitschers. De Fransche autoriteiten in Weenen stellen vast, dat in de Fransche zone van Duitschland voorbereidingen zijn getroffen voor het opnemen van slechts 6 a 7.000 Duitschers uit de Russische be zettingszone van Oostenrijk. Amerika en de Duitsche eigendommen De Aimerikaansohe president Truiman heeft een boodschap gezonden aan da-. Figl, den Oostenrijkschen kanselier, in welke boodschap wordt verklaard, dat de Ver. Staten met de andere geallieerden en met Oostenrijk in onderhandeling willen tre den met het oog op een eventueelen af stand van het Amerikaansche aandeel in de Duitsche eigendommen in Oostenrijk. Zoolang de onderhandelingen duren zal Amerika de Oostenrijksche regeering be schouwen als bewindvoerster over alle Duitsche eigendommen in de Amerikaan sche zóne. Deze eigendommen zullen onmiddellijk mogen worden aangewend voor wederop- bouw-doeleinden, zonder dat er vrees be hoeft te bestaan, dat fabrieken of andere outillage uit de Amerikaansche zóne weg gevoerd zullen worden. Over de kwestie van den eigendom zal later beslist wor den. ATHLETIEK. DE BRITSCHE ATHLETIEK- KAMPIOENSCHAPPEN. De volgende Nedcriandsche athleten zul len aan de Britsche alhletiek-kampioen schappen, welke op 19 en 20 Juli in White City, Londen worden gehouden, deelne men: 100 yards: A, G. Scholten, Jo Zwaan. 220 yards: A. Bilok, J. Klein, A. G- Scholten, J. Zwaan. 120 yards horden: J. Zwaan, R. J. Bras ser. 880 yards F. A. de Ruyter. 1 mijl: F. A. de Ruyter. 440 yards: A- Blok, H de Kroon. Hamerwerpen: J. H. Houtzager. Kogelstooten: A. G. de Bruyn. Discuswerpen: R. J. Brasser, A. G. de Bruyn. t Speerwerpen:'N. B. Lutkeveld. Hoogspringen: H. Lankhorst, W. A. Span- jardt, J. Zwaan. Verspringen: A G. Schollen. Docos. Verschillende Docos-athleten nemen a.s. Zaterdag en Zondag deel aan de athletiekwedstrijden op de Nenyto-sin- telbaan te Rotterdam, georganiseerd door de Rotterdanxsche Athletiekcommissie. Za terdagmiddag komen uit: H. Bresser en J. Pley op hoogspringen, A. Kallenberg ver springen en speerwerpen. A. Pley kogel stooten. Zondag; L. v. d. Steen 5000 M., A. Gieske polshoog P. Schouten verspringen en- K. Tuynman 800 meter. L. v. d. Steen en K. Tuynman maken een goede kans oan de districLskampioenschaippen op hun num mers te winnen. De deelnemers gelieven Zaterdag te 2 uur, Zondag te 10 uur aan het station te zijn. WATERPOLO. L.Z.C.Forel 78. L.Z.C. heeft haar aanhang teleurgesteld door van het toch niet sterke Forel uit Woerden te verlie zen. Weliswaar werd een 05 achterstand geheel ingeloopen tot 77, maar het spel in de eerste heeft was zoo opvallend slecht, dat de Woerdenaren vrij gemakke lijk, mede door zwak werk van doelman Laman, met de rust een 51 voorsprong namen, waarbij de Reede voor L.Z.C. had gescoord. Na de rust werden de heeren wakker geschud en vooral Elzinga, die voor de rust slecht op dreef was, weerde zich geducht. Jammer was het, dat weder om Laman enkele kostbare fouten maakte, waardoor de overwinning toch bij Forel terecht kwam. Teegelaar maakte 25 en nadat de Woerdenaren er 26 van had den gemaakt, werd het op het laatst door Lut driemaal, Teegelaar en de Reede 77. Uit een doorbraak werd het nog 78, waarna onder groote spanning Elzinga nog hard tegen de lat schoot. Ook L.Z C. n kon het tegen Forel II niet bolwerken want met 21 werd verloren. f000 WEERSVERWACHTING O O tot Zaterdagavond. g Vrij zonnig, warm zomerweer. Meest g g ziwakke wind uit Zuidelijke richtin- 2 o gen. Kans op plaatselijke onweders. g ooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1946 | | pagina 1