3)e CcicbcHc 0ouAa/tit De havenstaking moet beëindigd! Communistische terreur niet geduld! De oude Kamers gaan heen Naar zelfbestuur voor Britsch-Indië VRIJDAG 17 MEI 1946 Bureaux: Papengracht 32, Leiden Giro 103003. Telefoon voor Advertenties en Abonnementen 20826. Redactie en Directie 20015. Handelsdrukkerij 20935. Abonnementsprijzen ƒ0.26 per week, 1.10 p. mnd, 3.25 p. kwartaal. Franco p. post 4.00, waarin opgenomen „DE BURCHT" KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 36e JAARGANG No. 10785 Hoofdred.: Rector H. SONDAAL en TH. WILMER. Directie: G. G. VAN ELBURG. Uitgave van N.V. „De Leidsche CouranJ" en Stichting „De Burcht Advertenties 15 cent p. m.m. By contract belangrijke korting. Uitslag der verkiezing De uitslagen van de verkiezing zullen vanavond, - oorzoover, bekend, worden gepubliceerd op borden aan het ge bouw van „De Leidsche Courant" en met luidsprekers vanuit onze bureaux op de Papengracht. Zaterdagmorgen zal „De Leidsche Courant" aan alle abonné's een och tendblad doen bezorgen. V* Nu gaat het beginnen f-VE VERKIEZINGSCAMPAGNE voor de L/ Tweede Kamer is nu achter den rug. Nu hebben de propagandaclubs rust neen, nog niet. Voor het eerst zijn er nu drie verkiezin gen in één jaar, kort op elkaar. Wij krijgen nu nog: verkiezing voor Provinciale Staten en verkiezing voor de Gemeenteraden. Van de activiteit der propaganclubs wordt dus nog meer gevraagd. Het werk van de propaganda, waarvoor helaas vaak zoo weinig menschen beschik baar zijn en dat vaak te weinig wordt ge waardeerd, moet weer opnieuw worden aangepakt Intusschen, dank aan de propagandaclubs voor het werk door hen gedaan voor de ver kiezingen van de Tweede Kamer! En nu gaat 't beginnen! Nu gaat over eenigen tijd beginnen de politieke activiteit van een door het volk gewilde regeering en van de volksvertegenwoordiging. Die politieke activiteit zal worden gedra gen door de belangstelling, ook door de con- troleerende critiek van het volk. Ook controleerende critiek is gewenscht, mits zij zakelijk en deskundig is, mits zij berust op een ware kennis van feiten en een helder inzicht in die feiten. Hoe er geregeerd wordt zonder contro leerende critiek, hebben wij nu ondervon den mèt grobte en haast onherstelbare schade. In de critiek mag echter met name de pers niet voor-oorlogsch zijn! Geen critiek, ont sproten uit bekrompen en eng-hartig par tijbelang; geen critiek. ingegeven door on zakelijke en aprioristische antipathiën te gen een partij of een persoon; geen critiek om de critiek, maar alleen en uitsluitend, omdat men eerlijk overtuigd is. door die critiek te dienen het werkelijk belang van land en volk. Nu gaat beginnen de samenstelling van een regeering en daarmee de activiteit van regeering en volksvertegenwoordiging. Wij bidden God, dat Hij aan dezen arbeid Zijn zegen moge schenken, opdat voor ons volk moge aanbreken een gelukkige toekomst gelukkig, ondanks de onvermijdelijke zware zorgen en lasten, die geen enkele re geering men z\j er zich levendig van be wust! van ons zal kunnen afwentelen. VERBETERING BONNENLIJST. Op bon T 28 worden niet 2 rantsoenen tabak doch twee rantsoen tabaksartikelen verstrekt DE DISTRIBUTIE VAN SCHOENEN. Hedenavond zal te 19.15 uur over Hil versum I een vraaggesprek over de distri butie van schoenen worden uitgezonden. Arnold Meyer op 12 Juni voor het Gerecht Naar wij vernemen, zal Arnold Meyer vermoedelijk op Woensdag 12 Juni a.s. voor het Bijzonder Gerechtshof te Den Bosch terecht staan. Als zijn verdediger zal optreden mr. J. J. A. v. d. Putt te Eindhoven. Van de tenlastelegging zijn nog geen gegevens beschikbaar. De Min. President spreekt /GISTERENAVOND heeft Min.-Pres. Prof. Ir. W. Schermerhorn verklaard, dat de re geering zich in geen geval op het slechte pad Iaat dringen door de (Communisti sche) E.V.C. De minister zag drie mogelijkheden. De eerste is dat aan het begin van de volgende week de arbeiderswereld van de havens onzer groote koopsteden het werk zal hervatten. De volgende stap is het gebruik van vrijwillige arbeiders van el ders, waartoe maatregelen zijn getroffen en ten derde het gebruik van het leger. Voor deze uiterste noodzaak zal de regeering niet uit den weg gaan, als het niet anders kan. Het spijt mij, die dit laatste woord, waarmee ik mij als minister-president in deze regeeringsperiode tot U moet richten, gewijd is aan hetzelfde onderwerp', waar mee ik in Juni van het vorige jaar moest beginnen, n.1. de staking in de haven. Thans echter is de grond van de moeilijk heden een volstrekt andere. In wezen gaat het nu niet om de vraag van loon- en ar beidsvoorwaarden maar is het een strijd geworden om de macht, of liever nog wordt er ten koste van het Nederlandsche volk uitgevochten, of wij in Nederland de arbeidsvoorwaarden in de toekomst wil len zien vastgesteld op grond van rechts regels of dat deze, als in de donkerste tijden van de arbeiderswereld uitsluitend zullen moeten resulteeren uit een strijd om de macht, die met alle wapens van het geweld wordt gevoerd. Het gaat niet om loon. De Min,-President zette uiteen, dat de zeevarenden voor de scheepvaart tijdens den oorlog van enorme beteekenis zijn ge weest en. dat zij een der belangrijkste krachten vormden Er was een wettelijke plicht om te varen en men stond bloot aan duikbooten mijnen en vliegtuigaanvallen. Behalve dat de zeelieden een verhoogd loon ontvingen, kregen zij ook een geva ren toeslag. Nu die gevaren zijn geweken en de wettelijke vaarplicht is afgeschaft, zal iedereen het redelijk vinden dat deze gevarenpremies niet meer worden uitbe taald. De voorwaarden en de regeling die thans zijn ingevoerd, zijn uitermate gunstig. De minister gaf de volgende cijfers: Het loon van een matroos vóór den oor log bedroeg f 90.per maand, terwijl het buiten den toeslag geleidelijk werd ver hoogd tot 165.Thans is dit maandloon gesteld op f 195,Bovendien wordt ge durende drie maanden nog een toeslag van ƒ50.per maand verleend en daarna tot 1 September een toeslag van ƒ25. per maand. Ook de overige arbeidsvoor waarden zijn vergeleken met 1940, be langrijk verbeterd. Het is de E.V.C. te doen om machtspositie. Niettemin heeft de E.V.C. geadviseerd, om op de nieuwe voorwaarden niet te monsteren en heeft zij een staking gepro clameerd. Daarbij ging het ook alweer veel meer om de rol, die de E.V.C. bij het totstandkomen van deze regeling had moeten spelen, naar eigen meening, dan om het resultaat der onderhandelingen zelf. Ook hier staking niet in de eerste plaats om de knikkers, maar veel meer om het spel. Het is uitermate betreurenswaardig, dat niet alleen de arbeiders, maar het geheele Nederlandsche volk van dezen strijd de dupe worden. Schepen zullen varen Schepen zullen worden gelost Nederland zal een rechtsstaat zijn.' Terreur. Landgenooten, wij zijn dus nu zoover gekomen in ons land, dat om der wille van arbeidsvoorwaarden, die. zeker wat het loon voor de zeelieden betreft, blijkens een gesprek met mij voor de E.V.C. niet onaanvaardbaar zijn, met het óog op het prestige van een vakbond de zaak erbij neergegooid wordt. Dat niet alleen in de groep, waarom het gaat, maar ook door andere groepen van arbeiders, wier ar- beidsvodhwaarden op geen enkele manier in het geding zijn en die daartoe met groote waarschijnlijkheid zijn aangezet, omdat de oproep van de E.V.C. aan de zeelieden om te staken, te weinig resul taat had, althans niet tot het gewenschte succes leidde. Thans wordt gedreigd deze staking ook op andere bedrijven te doen overslaan. De E.V.C. poogt thans de binnenvaart en den groenten-export stil te leggen. „Het is niet zonder tragiek, dat dit alles gebeurt in de dagen waar de regeering haar uiterste kracht inspant om alle trans port, dat er maar eenigszins voor in aan merking komt, over Nederlandsche havens te leiden. Een recente foto van Koning Umberto II van Italië en Konin gin Marie José. Een enkel voorbeeld: Rotterdam was de importhaven voor bananen voor geheel West-Europa. Het heeft moeite gekost, een eerste regeling te treffen, die een herstel hiervan in het vooruitzicht stelt. A.s. Maandag zou de eerste boot met bananen in Rotterdam aankomen. Maar een ding is zeker: indien de huidige toestand voortduurt in de ha ven, gaat dit schip naar elders met de groote waarschijnlijkheid, dat het dan cbk voor de toekomst met dit belangrijke transport voor Rotterdam zal zijn afgeloo- pen. Ten koste van wien? Van die „vuige kapitalisten"? Neen, arbeiders, die verhon geren heusch evengoed niet en vinden el ders eerder een bestaan dan gij, die aan gewezen zijt op de werkgelegenheid in de Rotterdamsche havens. Dit was slechts een voorbeeld, maar zoo zijn erzonder twijfel nog meer. Gij zijt bezig in het eigen vleesch te snijden om derwille van de Eenheidsvakcentrale (Communisten. Red De Min. wees er voorts op, dat de voed selvoorziening in het gedrang komt, dat het vetrantsoen moet verlaagd worden en dat bovendien het geheele evacuatieplan van 35.000 Nederlandsche vrouwen en kin deren uit Indië in de war gestuurd wordt. De nood van deze menschen wordt door de schuld van de stakers noodeloos ver lengd. Hier wordt de eene mensch tegen de andere uitgespeeld. Landgenooten, niet alleen tegenover de stakers, maar ook tegenover de menschen overzee mag deze hartekreet niet uitblijven. Schandelijke methoden der communisten. Toen jl. Zaterdag de oude vakcentrale, overtuigd van de onjuistheid van hetgeen hier gebeurde op een groote vergadering van 800 leden met vrijwel algemeene stern- Vervolg pag. 2. Eerste vergadering der nieuwe Kamerè 23 Juni De TWEEDE KAMER zal worden ontbonden met ingang van Maandag 3 Juni. De EERSTE KAMER zal worden ontbonden met ingang van Maandag 22 Juli. De tegenwoordige zitting der Staten-Generaal zal in Vereenigde Vergadering worden gesloten op Zaterdag 1 Juni te 3 uur 's middags namens H. M. de Koningin door den Minister van Binnenlandsche Zaken. De eerste samenkomst van de bui tengewone zitting van de (oude) Eerste Kamer en de nieuwe Tweede Kamer zal plaats hebben in Vereenigde Vergadering op Dinsdag 4 Juni De verkiezing van leden der Eerste Kamer zal plaats hebben op Vrijdag 12 Juli de candidaatstelling op Vrijdag 21 Juni De sluiting van de buitengewone zitting van de (oude) Eerste en de nieuwe Tweede Kamer zal op 20 Juli geschieden door den Minister van Bin nenlandsche Zaken des middags te 3 uur. De nieuwe zitting van de beide nieuwgekozen Kamers zal in Vereenigde Verga dering worden geopend op Dinsdag 23 Juli. NIEUWE PLANNEN INGEDIEND Gistermiddag heeft AttJee bij het Engel- sche Lagerhuis een nieuw plan voor Indië ingediend, dat in een officieel Witboek wordt gepubliceerd en zes belangrijke voorstellen omvat, welke door de thans in Indië vertoevende Britsche kabinetsmis sie aan de voornaamste Indische partijen zullen worden voorgelegd. De punten zijn: 1) Het vormen van een zg. Unie van In dië .zoowel omvattende Indië (het deel, dat rechtstreeks onder Britsch bestuur stond) als de Vorstenstaten. De Unie heeft het beheer over buitenlandsche zaken, de fensie en verkeer, en bezit de bevoegdheid om de financiën die hiervoor noodig zijn te verschaffen. 2) De Unie zal een wetgevende en een uitvoerende macht hebben, samengesteld uit vertegenwoordigers van Indië en de Vorstenstaten.- 3) Alle zaken, niet vallende onder de bevoegdheid van de Unie, en alle restee- rende bevoegdheden, zullen door de pro vincies worden behartigd. 4) De Vorstenstaten blijven alle zaken behartigen en zullen alle bevoegdheden be houden, die niet door de Unie worden waar genomen. 5) De provincies zijn vrij om groepee ringen te vormen, waardoor elke provin cie zijn eigen regeering en zijn eigen wet gevend lichaam krijgt. 6) De regeling, die tusschen de Unie en de groepeeringen wordt getroffen, moet een voorziening inhouden, waarbij elke pro vincie bij meerderheid van stemmen van haar wetgevend lichaam een herziening der bepalingen van de constitutie kan ver zoeken, na een beginperiode van 10 jaar en met tusschenpoozen van 10 jaar daarna. De kabinetsmissie verklaart, dat het niet de bedoeling is om de details van de con stitutie aan te geven, maar om de ma chine in beweging te zetten, waardoor de constitutie door Indiërs voor Indiërs kan worden opgesteld. De onderkoning zal ter stond de provinciale wetgevende lichamen verzoeken vertegenwoordigers te kiezen, en de vorstenstaten om een onderhande lingscommissie in te stellen. Zoolang het ontwerpen der constitutie duurt, moet het bestuur van Indië worden voortgezet door een voorloopige regeering welke den steun van alle groote politieke partijen heeft. De onderkoning heeft reeds desbetref fende onderhandelingeh geopend, en hoopt spoedig een voorloopige regeering te vor men, waarin alle portefeuilles, ook die van oorlog, door Indische leiders zullen wor den beheerd, die het volle vertrouwen van het volk hebben. Conferentie ran Parijs verdaagd De conferentie van de ministers van bui tenlandsche zaken van de Big Four te Pa rijs is Donderdagavond verdaagd tot 15 Juni, na een bijna onafgebroken zitting van drie weken. De laatste twee vergaderingen in het Luxembourg waren gewijd aan een voor loopige discussie van de toekomst van Duitschland en aan het parafeeren van het herziene wapenstilstandsverdrag met Italië. De Britsche, Russische en Aimerikaansche plaatsvervangers der ministers blijven te Parijs met hiun deskundigen voor het uit werken der rapporben, die den ministers Beter laat dan nooit PINDELIJK HEEFT DE REGEERING dan gesproken en een houding aangenomen, die zij al drie maanden eerder aan het Ne derlandsche volk had moeten toonen. Min.-Pres. Schermerhorn heeft gisteren avond, aan den vóór-avond van de verkie zingen, de machinaties onthuld van de com. munistische Eenheidsvakcentrale. Hij heeft drie mogelijkheden geopperd. Ten eerste: het onmiddellijk hervatten van het werk, ten tweede: vrijwilligers vóór, en ten derde: het leger zal Nederland tege^ ty- rannie beschermen. Wij zijn door de commistische E.V.C. weer teruggebracht naar die ellendige tijd van jaren en jaren geleden dat de strijd werd uitgevochten ten koste van de arbeiders. De cijfers van de loonen en de toelagen zal menige burger hebben doen verzuchten: Ik wou dat ik het had. Zoodat hieruit wel duidelijk blijkt, dat het inderdaad niet ging on# verbetering van arbeidsvoorwaarden, maar dat de strijd door de communisten en kel en alleen gevoerd wordt om de macht en met deze macht alles naar hun hand te zetten. Zij hebben al maandenlang bewezen dat zjj daar de belangen van de havensteden Rotterdam en Amsterdam aan opofferen, maar daardoor ook tallooze arbeiders van arbeid en brood berooven. Reeds maanden lang brengen de communisten door hun E.V.C. de voedselpositie van het geheele Nederlandsche volk in gevaar en het schun nige van dit optreden wordt nog geaccen tueerd doordat van den anderen kant de communisten langs alle wegen klagen dat er niet genoeg te eten is en dat er niet ge noeg goederen voor den arbeider te krijgen zjjn. Wij hebben in „De Burcht" zoowel in hoofdartikelen als in naschriften, maanden lang op het groote gevaar van de E.V.C. gewezen en herhaaldelijk gevraagd: wan neer zal de regeering ingrijpen? Het is dan eindelijk gebeurd en beter laat dan nooit Dat het echter op den vooravond van de verkiezingen geschiedde, kunnen wij niet waardeuren. In ieder geval, de lucht is gezuiverd en de Nederlandsche arbeider weet nu aan wie hij straks misschien in de havens de werke loosheid heeft te danken. En de vrouwen en moeders zullen met den vinger hén aan wijzen die de schuld zijn dat het voedsel niet binnenkomt en dat goederen onze ha vens voorbijgaan. Er is maar éin leuze: Weg met de com munisten en een forsche aaneensluiting te gen hun terreur. zullen worden voorgelegd bij hun verga dering van 15 Juni. Het is Donderdag weer zeer duidelijk ge bleken, hoe breed de kloof is, die de dele gaties scheidt ten aanzien van het Duit- sohe probleem. Ten aanzien van de Italiaanschó koloniën schijnen de standpunten van de ministers niet zoo zeer uiteen te loopen. Een oogen- blik leek een compromis zelfs in zicht, toen namelijk zoowel Molotof als Bevin het eens werden over een Italiaansche beheer - schap namens de Vereenigde JTaties. Doch toen het duidelijk werd, dat nierop geen compromis over andere punten zou volgen, trokken de beide staatslieden zich op hun uitgangspunten terug. BRITSCHE ONTRUIMING VAN EGYPTE BEGONNEN. De Egyptische premier Ismail Sidky Pasja heeft verklaard, van de Britsche verdragscommissie bericht te hebben ont vangen, dat met de evacuatie van Cairo en Alexandrië beg#inen is. OP KORTE GOLF BINNENLAND. H. M. de Koningin heeft zich bereid verklaard, om een delegatie van de Suri- naamsche Staten te ontvangen. Mrs. en Miss Churchill bezochten Don derdagmiddag in gezelschap van lady Bland, de échtgenoote van den Engelschen ambas sadeur de tentoonstelling „Herwonnen Kunstbezit" in 't Mauritshuis te Den Haag. Op 't gem. distributiekantoor te Eind hoven zijn fouten ontdekt. Directeur en adj.-directeur zyn gearresteerd. Voor de gezellen in het bakkersbedrijf is vastgesteld een vacantie van 12 dagen per jaar. De coloradokever is op verscheidene plaatsen in ons land waargenomen. De volgende week wordt in Rotterdam een schip met bananen verwacht. De E.V.C. is zoo goedgunstig, toestemming te verlee- nen tot lossing onder bepaalde voorwaar den! Dat praat nog over democratie Van regeeringswege is ingesteld een wervingsbqreau voor rijks- en gemeente politie. Volgens een nieuw prijsvoorschrift mogen de ziekenhuizen en sanatoria tarie ven verhoogen met 0.50 per dag; voor zie ken voor eigen rekening met 15 Volgens de verkeersongevallenstati stiek. bedroeg het aantal ernstige ongeval- I len op den weg in de maand Maart 378 (Maart 1938: 360) met 62 (42) dooden en 349 (331) zwaar gewonden. In het eerste kwartaal 1946 hadden totaal 1130 ernstige verkeers-ongevallen plaats (1938: 1016) met 192 (133) dooden en 1111 (924) zwaar gewonden. BUITENLAND. De Turksche regeering heeft aan de nationale vergadering een wetsontwerp voorgelegd tot wyziging van de kieswet, waarbij het directe algemeene kiesrecht wordt ingevoerd. Voorts heeft de Turksche regeering besloten de bestaande beperkin gen in de vrijheid van het volk, zooals t.a. v. de pers, de bevoegdheden der politiek en het recht van vergaderen enz. af te schaffen. De Britsche ambassadeur te Madrid, heeft instructies ontvangen nauwlettend acht te slaan op alle politieke processen in Spanje en hierover rapport uit te bren gen. Te Zaltbommel is een aanvang ge maakt met het lich ten van de Noorde lijke overspanning der spoorbrug. Het 200 ton wegende stuk dat weer gebruikt zal worden bij den bouw der nieuwe spoorbrug, maar dan aan den Zuidelijken oever, wordt ge licht. In de Duitsche pers in de Amerikaan- sche bezettingszone komt een bericht voor, dat de arbeiders van een textielspinnerij te Kulmbach in de eerste balen ruwe katoen uit Amerika kleine pakjes te voorschijn haalden met koekjes, drups en stangen kauwgom. Z. H. de Paus heeft te Praag in de plaats van een nuntius een internuntius als vertegenwoordiger van de H. Stoel be noemd, omdat de Tsjechische regeering af geweken is van de gewoonte om den ge zant van het Vaticaan als deken van het corps diplomatique te erkennen. Te NewYork is de mogelijkheid be sproken een wereldscheepvaartorganisatie in het leven te roepen. De echtgenoote van Leon Degrelle, den leider der Belgische Rexisten. werd tot 10 jaar hechtenis en een boete van 2 mil- lioen francs veroordeeld wegens het steu nen van de propaganda van haar echtge noot. De Britsche regeering heeft een cam pagne voor vrijwillige dienstneming in het leger ingezet. Vier personen werden gedood en een aantal gewond bij een botsing van twee personentreinen, welke in den nacht van Woensdag op Donderdag nabij Chambly, ten Noorden van Parijs, is voorgevallen. De Milaneesche politie heeft in ver band met den diefstal van het lijk van Mussolini een meisje gearresteerd. Haar mededeelingen zouden hebben geleid tot de identificatie der leiders van den dief stal. De Sowjet-Russische autoriteiten heb ben den commandant der nationalistische strijdkrachten in Mandsjoerije officieel er van in kennis gesteld, dat de ontruiming van Mandsjoerye beëindigd is. Hooge officieren van het Britsche mi litaire bestuur hebben verklaard, dat 9 millioen menschen in de Britsche zone van Duitschland binnen 6 maanden van honger zullen omkomen, indien de schepen met graan niet vóór het einde van deze maand zouden arriveeren. De Duitsche raad, het besturend lichaam in de Amerikaansche zone van Duitschland, heeft aangekondigd, dat de voedselrantsoenen voor de Duitschers in deze zone met ingang van 27 Mei aa. zul len worden teruggebracht tot 1.180 calo rieën, tegen 1.275 calorieën op heden. Het brood wordt ruim 130 gr. per dag. President Truman heeft Donderdag avond verklaard, dat hjj contact heeft ge had met Stalin over voedselproblemen. Een militaire missie, die opdracht heeft een onderzoek in te stellen naar de ont ruiming van Tebris door de Sowjettroepen, zou uit Teheran vertrokken zijn. WEERSVERWACHTING tot Zaterdagavond. Na een betrekkelijk heldere nacht over dag opnieuw half of zwaar bewolkt. Plaat selijke regenbuien met eenige kans op on weer. Zwakke of matige wind tusschen Zuid en Oost. Weinig verandering in tem peratuur.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1946 | | pagina 1