S)e £cidóclve0ou^ci4it
(SDAG 2 NOVEMBER 1943
35STE JAARGANG N° 10699
Zwara gevechten aan den benedenloop
van den Dnjepr
eaux: Papengracht 32 Giro 103003
ifoon: Redactie 20015. Admin. 20935
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
Gebeden der Kerk
ondag vierde de Katholieke
k het feest van Christus' Ko-
schan. En in de „Oratie" of
„Gebed" (ook „Collecta" ge
ïnd) vóór het Epistel van de
bad de Kerk:
Umachtiee. eeuwige God. Die
Uw beminden Zoon. Koning
het heelal, alles hebt wil-
herstellen. verleeen goed-
stig, dat alle volkeren, door
wonde van de zonde van Hem
terukt. aan Ziin allerzoetst
ag zich onderwerpen".
Ier wordt in een paar woor-
Harde tegenaanvallen
bij Kriwoi Rog
duitsche
weermachtsberïchten.
Van Zaterdag,
Het Duitsche weermachtsbe-
ncht van Zaterdag luidt:
..Tusschen de Zee van Azof en
den. Dniepr duurt de aafweer-
slag met onverminderde felheid
„V..V.V cc. -voort. In de bocht van den
voi-uit en volledig aange- Dniepr waren de geveenten Dij sche Zee vielen Duitsche ge-
.en d e oorzaak van het j Kriwoi Iiog bijzonder hard. Door- I vechtsvliegtuigen en duikbom-
aad en de redding uit het braakpogingen van superieure menwerpers een vnandelnk con-
schadigden eenige andere vaar
tuigen zwaar.
In Zuid-Italië ondernamen
Britsch-Amerikaansche strijd
krachten krachtige door pantser
wagens ondersteunde aanvallen
in het gebied tusschen de kust
der Tyrrheensch. Zee en de Vol-
turno. De gevechten ziin nog in
vollen gang. Een plaatselijke
penetratie ten Noordwesten van
Caoua werd afgegrendeld.
In het Oosten der Middelland-
infanterie- en tankstrijdkrachten y00h aan\. Door bomtreffers
werden oD^evsn&en dG gi^gh forscntGn zii ssnziGnliikG sensde
steliingen in zware' gevechten toe aan een kruiser en twee tor-
gehandhaafd en 43 bolsiewisti- i pedoiagers Bovendien werd een
sche tanks vernietigd. Ten Noor- j traiisportechm^yan 1500^tontot
den van Kriwoi Rog boden de
aad!
)at dagelijks wisselende Ge-
van de Mis is steeds kort
kernachtig, pittig en gespierd.
Wii hebben er al 'ns meer op
rezen, en onze katholieke le-
die een missaal gebruiken. I bolsjewisten onzen energieken
len zich zelf vaak een leerrijk i tegenaanvallen verbitterden
ïot verschaffen, ais zii eens j weerstand. Verscheidene vijan-
't biizonder hun aandacht deliike formaties infanjerie en
kten oo die iuweeiiies van taanks leden bii deze gSvectilen
vaartuigen der marine schoten
in de Egeïsche Zee binnen 24
uur 4 vijandelijke bommenwer
pers neer.
De luchtmacht viel gisteren af-
ïlbtil UU Ulc lUWcull Ito Val» i O act ii ivo icucxi t/II ueze KcvcliHtu
oonheid. uiterst zware verliezen. Weerszit zonderlnke doelen in het gebied
)e redding uit het kwaad kan i Gomel bleven de ook gisteren vaD Groot-Lenden aan.
ie reaama uit ner Kwaaa Kan aanrallen hr>l Duitsche duikbooten hebben
ten slotte alleen worden ge-, vom.gezette aanvallen aer Dot-- ctriM tegen de viiande-
irht door de onderwerping - siewisten vergeefsch. Eigen te- l'\, oen -tri,a tegen ae yiidnuc
het Mierzoetst geza^' van eenaar,vallen hei-wonnen tijde- zeeverbindingen 6 schepen
ï.iiet .^diicizueisi aczav van ,,„r,n_on .„„„„in met een gezamenluken inhoud
ristus. Dit geldt voor u. lezer. strfid om i van 23.500 ton en een tordedo-
voor mil. en voor de «eheeie V'*'-" ^\erae",m .aen t„+ ,,-nten gebracht. Drie
inscheid.
)èn als wii on,
Ziin gezag, dan zullen wii
Servinden. wat de Kerk gis-
n Allerheiligen bad
de Graduale, vóór het Evan-
ie:
Niets ontbreekt er aan wie
Heer vreezen. Die den
er zoeken, komen niet te kort
eenig goed. Komt allen tot
die vermoeid ziit en belast
Ik zal u verkwikken".
Jet de overweging van den
een plaats, die vereschillende
male
leen 3d zware bolsjewistische
tanks leden bii deze gevechten
Smolensk ontbrandden nieuwe,
zware afweergevechten. Na fel
le artillerievoorbereiding dreef
de vijand den geheel en dag door
steeds weer ziin door talrijke
tanks en vlagviiegers gesteunde
aanvalsgolven naar voren. In
verbitterde gevechten handhaaf
de onze schitterend strijdende
infanterie, die door eigen artil-
granaatwerpersvuur
„V„ I lerie- en cranaatwerpersvuur
Pea -ry-^lri,g hJi 1c" 1 doeltreffend gestgp.nd werd. haar
len gaan Wü mo.dlg ht. Ie- pV!ir-,epn Ver- He rest ven bet
i in!
IE UWE BURGEMEESTERS.
Iet Rijkscommissariaat maakt
rend:
)e commissaris-generaal voor
stuur en Justitie heeft tot bur-
neesters benoemd:
3en Heer M. J. Tolhoek te
ïd'hoven tot burgemeester van
Oedenrode. den heer L. Wil-
it te Halsteren tot bungemees-
van Made, den heer Ch. J. W.
Stakenborg te Eindhoven tot
rgemeester van Cuvck, den
N. J. M. van Duist te
recht tot burgemeester van
rkendam, de Werken en Sleeu-
jk, den heer A. V/. Knioscheer
Baarn tot burgemeester van
ren en den heer J. K. Nieu-
-nhuys te A1,1 smeer tot burge-
iester van Zijpe.
stellingen. Var: de rest van het
Oostelijke front worden slechts
iager tot zinken gebracht. Drie
andere schenen werden door tor-
oedotreffers zwaar beschadigd.
Bovendien schoten onze duik
booten 6 viiandeliike vliegtuigen
die convooien beschermden,
neer".
Van Maandag.
In zijn weermachtsbericht van
Maandag maakte het Duitsche
opperbevel bekend:
„Ten Zuiden van den beneden
loop van den Dnjepr zijn hevige
gevechten aan den gang met
doorgebroken deelen van snelle
vijandelijke afdeelingen. Door
dappere aanvallen in den flank
Verp geen „scherp" tus-
chen de aardappelschillen
levendige plaatselijke gevechten, van mobiele Duitsche gevec-Ms
groepen leden de Sovjets daar
gevoelige verliezen.
In den slag in de bocht van den
Dnjepr blijft onze tegenaanval
goede vorderingen maken. Ster
ke aanvallen van den vijand ten
Zuidwesten van Dnjepropetrowsk
vooral in het gebied ten Westen
van Kritsiew gemeld.
Aan het Zuid-Italiaansche front
j zijn eenige plaatselijke aanval
len van Britsch-Amerikaansche
strijdkrachten op onze stellingen
weerszij den Volturno afgesla-
vliegtuigen hebben daar met mentsjoeg stortten in het af-
succes ravitailleeringscolonnes weervuur ineen,
van den vijand oo de naar het t In het midden van het Ooste
front leidende wegen aangeval
len".
Van Zondag.
Het Duitsche weermachtsbe
richt van Zondag meldt:
„In het Zuiden van het Ooste
lijke front leverden onze troepen
lijke front beperkte de gevechts
actie zich tot plaatselijke aanval
len der Sovjets in de bestaande
sectoren van bet zwaartepunt
die, ten deele in tegenaanvallen
werden afgeslagen.
Van het front van het Ilmen
gisteren weer zware gevechten. 1 meer tot ten Westen van Lenin-
Tusschen de Zee van Azof en den grad wordt slecht* melding ge-
Dnieor werden krachtige viian- maakt van levendige wederzijd-
delöke aanvallen afgeslagen. In j sche actie van stof rt.-oepen.
de Dnejprbocht mislukten ten In ue maand October werden
Westen van Saoorosie en in het j aan het Oostelijke front 2795
gebied ten Zuidwesten van j pantserwagens en 1442 v'iegt.ui-
Dnieoropetrowsk verscheidene gen van den vijand vernietigd.
I Sovietaanvallen. Onze tegenaan- in Zuid-Italië sloegen onze
I vallen ten Noorden van Kriwoi1 troepen sterke Britsch Ameri
Hollandscha molen", een schilderij
an den Obergefr. Zieger, op de
Intoonstelling .Soldaten am Atlantik-
all zeigen ihr FrelzeittchaHen", welke
in Den Haag gehouden wordt
Bildbarlehtar Fritz/Stapf/Pa» m
Rog maken in weerwil van den
i verbitterden viiandeliiken tegen
stand goede vorderingen.
In het centrum van het Ooste
lijke front is de aanvaisactiviteit
van den vijand bii Gomel en ten
i Westen van Smolensk tijdelijk
verminderd. Plaatselijke aanval
len werden afgeslagen. In de
genoemde gebieden, vooral ech
ter ten Westen van Kritsjef wer
den door eigen tegenaanvallen
eenige belangrijke terreinsecto-
i ren. die bii de gevechten der
voorgaande dagen verloren wa
ren gegaan, heroverd. Ten Zuid
westen van Welikiie Loeki leef
de de gevechtsactiviteit gisteren
eenigszins op.
In den loop der laatste 3 da
gen hebben, de bolsjewisten aan
het Oostelijke front meer dan
400 pantserwagens verloren. Be
wakingsvaartuigen der marine
vielen in de Fmsehe Golf een
formatie lichte Soviet-striid-
krachten aan. Zii brachten een
kanonneerboot en twee torpedo-
motorbooten tot zinken en be-
kaansche doorbraakpogingen aan
weerskanten van de Volturno af.
Zij betrekken thans tusschen de
Italiaansche westkust en het Ma-
tese-gebergte meer Noordweste
lijk gelegen heuvelstellingen. Ter
wijl de vijand in den sector van
de Volturno terstond nakwam,
volgde hij onze bewegingen ver
der Westelijk slechts aarzelend.
Enkele Britsche vliegtuigen
vlogen overdag naar de bezette
Westelijke gebieden en in den
afgeloopen nacht naar Noord-
west-Duitschlanö en lieten hier
en daar bommen vallen. Vier
vijandelijke vliegtuigen werden
neergeschoten. De luchtmacht
viel in den nacht van 31 October
op 1 November opnieuw afzon
derlijke doelen in het gebied van
Londen aan.
In den strijd tegen de Britsch-
Amerikaansche verbindingen ter
zee brachten 'marine en lucht
macht in de maand October tot
zinken 52 koopvaardijschepen
met een gezamenlijken inhoud
van 301.700 brt. 18 vijandelijke
koopvaardijschepen met een ge
zamenlijken inhoud van ruim
100.000 brt. werden zoo zwaar
beschadigd, dat de meesten van
deze schepen als verloren be
schouwd kunnen worden. Voorts
werden 27 koopvaardijschepen
met een gezamenlijken inhoud
van 170.000 brt. beschadigd.
In den strijd tegen de vijan
delijke vlootstrijdkrachten ver
nietigden marine en luchtmacht
een kruiser, 11 torpedojagers, 2
bewakingvaartuig en 4 motor-
torpedobooten, 5 kruisers, 7 tor-
depojagers en talrijke andere
oorlogsbodems werden zoo zwaar
beschadigd dat ook een deel van
deze schepenen als vernietigd be
schouwd kan worden".
mijnwerkersconflict in
de v.s.
In Amerika is een groot mijn
werkersconflict uitgebroken. In
den nacht van 31 October op 1
November was het op 1 Juni j.l.
gesloten handhavingsaccoord af
geloopen. De mijnwerkers eisch-
ten loonsverhooging wegens de
stijging van den levensstandaard,
doch zij hebben deze verhoo
ging niet gekregen.
Naar de Britsche berichten
dienst meldt, zijn in West-Vir-
ginië 600 mijnen, waarin 110.000
man werkzaam waren, gesloten.
Pennsylvanie meldt de vrijwel
volledige sluiting van 1220 mij
nen met 110.000 arbeiders. In
Ohio zijn alle mijnen gesloten:
21.000 arbeiders werkten daar.
In Indiana staat het mijnbedrijf
vrijwel stil. In Illinois staken
21.000 van de 35.000 arbeiders
der staatsmijnen. Het meeren-
deel der 2000 mijnwerkeers in
Missouri en Kansas heeft het
werk neergelegd. In Tennessee
zijn vrijwel alle mijnen geslo
ten; hier staken 8000 man.
President Roosevelt heeft op
deze staking geantwoord met be
slag te leggen op de kolenmij
nen. Hij heeft de mijnwerkers
aangemaand Woensdagochtend
op hun werk te zijn. Hij heeft
den gemachtigde voor de brand
stofvoorziening, Ickes, gemach
tigd tot een collectieve overeen
komst met de mijnwerkers te
komen en voor den duur van
het regeeringsbeheer met toe
stemming van het oorlogsar
beidsbureau een contract te slui
ten.
De Britsche berichtendienst
meldt uit Washington, dat men
daar met zekerheid rekent op
een spoedigen samenkomst tus
schen Roosevelt en Stalin.
Volgens de „Popoio Repu-
blicano" zou de vroegere Ita
liaansche minister van buiten-
landsche zaken graaf Ciano ge
arresteerd en in de gevangenis
van Verona zijn opgesloten.
BINNENLAND
BON 45 en 46 AANGEWEZEN
VOOR VLEESCH.
Van 2 tot en met 13 November
1943 geeft elk der bonnen
„vleesch 45a" en „vleesch 46a"
recht op het koopen van 100 gr.
vleesch (been inbegrepen) of
van 1 rantsoen vleeschwaren.
Gedurende hetzelfde tijdvak
geeft elk der bonnen „45b
vleesch" en „46b vleesch" recht
op het koopen van 1/4 van
bovengenoemde hoeveelheid
vleesch of vleeschwaren.
DE VERFLÏCHTE OPENSTEL
LING VAN WINKELS VAN
1 NOVEMBER AF.
Met ingang van 1 November
geldt inzake de verplichte open
stelling van winkels de regeling
van het winter-halfiaar. Deze
regeling houdt in. dat alle bak
kers-, kruideniers-, melk-, groen
ten en fruit- en slagerswinkels
od alle werkdagen van 10 tot
18 uur voor het publiek geopend
moeten ziin. Voor alle overige
winkels, met uitzondering van
de sliiteriien en de kantoorma-
chinewinkels. geldt de verplich
ting tot openstelling op Maandag
van 13 tot 17 uur. op Zaterdag
van 10 tot 18 uur en op de ove-
Werp geen „scherp" tusschen cle
aardappelschillen.
De aardappelschillen, die de
huisvrouwen zorgvuldig dienen
te bewaren en voor den ophaler
klaar zetten, worden door de
koeien met graagte gegeten. Niet
alleen, dat die schillen 't melk
vee goed voeden, maar ze wer
ken bovendien sterk melkdrij-
vend.
Men moet echter wel bedenken,
dat onachtzaam in den afval
emmer geworpen „scherp" niet
alleen geen voedsel is, maar dat
het ook veel schade kan berok
kenen aan het vee.
Wat is „scherp"? „Scherp" is
alles wat een koeienmaag niet
kan verteren, zooals oude
scheermesjes, naalden, stukjes
glas en aardewerk.
Vooral gebroken naalden kun
nen gemakkelijk in den schil-
lenemmer verdwalen. Wie onbe
kend is met vee, weet niet hoe
veel lijden door een gebroken
naald aan een koe veroorzaakt
kan worden.
Dus: geen „scherp" in de schil
len.
rige werkdagen van 10 tot 17
uur. Deze regeling blijft tot 1
Maart 1944 van kracht.
Winkels, die wekelijks gedu
rende een anderen halven dag
dan den Maandagmorgen niet
voor het nubliek gesloten be
hoeven te ziin. onderscheidenlijk
voor het publiek gesloten moe
ten ziin. dienen van 1 November
1943 ook op Maandagmorgen ge
opend te ziin
De salarissen der onderwijs
krachten. In een vergadering
van leerkrachten bij het voortge
zet lager onderwijs heeft de heer
W. Terpstra, hoofd van de afdee-
ling lager onderwijs van het de
partement van opvoeding. Vrij
dag te Heerlen medegedeeld, dat
op dit departement een algeheele
salarisherziening voor het on
derwijzend personeel is gereed
gekomen. Ten aanzien van de
salarieering van het personeel
bii het voortgezet lager onder
wijs deelde de heer Terpstra me
de, dat voor deze onderwijs
krachten een marge boven de
gewone salarieering van het ge
wone lager onderwijs zal worden
gegeven, zooals deze ook bij het
U.L.O.-onderwijs bestaat.
Dansorkestenbesluit. Het
departement van Volksvoorlich
ting en Kunsten deelt mede, dat
op 1 November 1943 begonnen
wordt met de uitreiking van de
vergunningen, welke de leiders
van alle dans- en amusements
orkesten steeds in hun bezit die
nen te hebben. Deze uitreiking
geschiedt tot 1 December 1943
a.s. Na dien datum zal worden
opgetreden tegen hen die geen
vergunning hebben. Per 1 De
cember 1943 kan voor reeds vroe
ger uitgereikte vengunningen,
voor amateur-orkesten, die op 31
December a.s. afloopen, verlen
ging worden aangevraagd, bij het
departement van Volksvoorlich
ting en Kunsten afdeeling Mu
ziek, dr. Kuyperstraat 3 den
Haag. Op de enveloppe te ver
melden: verlenging dansorkesten-
vergunning.
10.000 gulden boete voor klee-
dingmagaziin. 10.000 gulden
boete gaf de inspecteur voor de
prijsbeheersching dezer dagen
het kleedingmagazijn „De Ade
laar" te Delft voor het te duur
verkoopen van eenige zendingen
eostuums. De boete van 10.000
gulden werd opgelegd aan den
Rotterdamschen kleermaker W.
van Zwieten, Mathenesserlaan
297. die de zaak onlangs had ge
kocht. De zoon, die de leiding
van den winkel te Delft heeft,
kreeg een boete van 1000 gul
den. Bovendien legde de inspec
teur den veroordeelden de ver
plichting op het in de achter
haalde gevallen te veel bere
kende geld binnen vijf dagen aan
de koopers te restitueeren. De
som, die hiermede is gemoeid, be
draagt ongeveer 1000 gulden.