jOjjNDERDAG 14 OCTOBER 1943
gei
de tei
ins 3
5e bin
ingevij
.v?en'reaux: Papengracht 32 Giro 103003
'iefoon: Redactie 20015. Admin. 20935
35STE JAARGANG N°- 10684
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
rij,
BincBgcJoglio verklaart
nfien.jtsehlland den oorlog
'EELl BERLIJN NEEMT HET
IRONISCH OP.
i® j&ladoglio en de zijnen hebben
i'huj verraad aan den vroegeren
k'ldgenoot thans voltooit, want
ieem|gerLS den Britschen beriohten-
-.inst heeft de clique van Ba-
erfcsjfoio Duitschland den oorlog
dagjn verklaren. Een „officieele
zkajdedeeling" zou in den loop
gisteren den Duitschen am-
ladeur te Madrid overhan-
zijn.
ader woïdt evenwel uit Ber-
vernomen, dat een afgezant
Badoglio deze verklaring
aan den Duitschen ambassa-
- „r te Madrid heeft willen over.
Od ndigen, doch dat de ambas-
>n leur, Dieckhoff, den afgezant
'ft oorlogsverklaring en al de
"a?®ur heeft gewezen,
i 'Je Berlijn wordt het bericht
Ti de oorlogsverklaring met
loterij pelijke ironie ontvangen,
Sr het feit als zoodanig slechts
sluitsteen vormt van het
s®r Jrraad. dat voor de geschiede-
prijft zijn stempel heeft gedrukt op
koning Victor Emanuel, Ba-
glio en zijn lieden. De prac-
erssjche uitwerking van dezen
stufeatregel is van weinig betee-
is Ajnis. In feite strijden reeds we-
ifé n elementen, die aan Engeland
Amerika onderhoorig zijn, te-
oopkn de Duitsche troepen in Ita-
iaai- Er wijzigt zich dus niets in
ben toestand, zij het dan dat,
Ge ar men in Berlijn verklaart,
-doglio en zijn lieden thans
k door een nieuw document
i sn Britsche zijde hun onderwer-
r,g aan de smadelijke Engel-
t1 he eiscben bekrachtigen en
Kir de openbare meening der
bor hun zuiver persoonlijke
gangen ook niet meer terug-
chfjhrikken voor de smerigste han.
il wijze.
Co Als belangwekkend wordt in
F. «erlijn hoogstens het feit naar
'J jren gebracht, dat de kring van
'k adoglio als zoogenaamde „me-
l® ^oorlogvoerende macht" niet
rasechts door Engeland en de
uv er. Staten doch ook door de
"fovjet-Unle is erkend, waarme-
rsa|e het uitstrekken van den in-
loed van Sovjet-Rusland tot
ndere dan haar eigen belangen-
v 'eer betreffende kwesties offi-
ra ieel wordt gedocumenteerd,
sp De Duitsche dagbladen noe-
or ien de oorlogsverklaring eens-
he uidenul een agitatiemanoeuvre
d, relke .geenerlei practische ver.
nderin-g doet ontstaan in de
oestanden. Badoglio zoo
chrijft de „Voelkische Beobach-
er", gaat dan den weg ten ein-
e, dien hij met zijn sabotage
egen de oorlogvoering van Ita-
ei jë via den staatsgreep van 25
ei 'uli en het verraad jegens den
landgenoot had ingeslagen,
'hans moeten de Italianen, die
?an de onderneming van Ba-
vi foglio het onmiddellijke einde
leran den oorlog verwachtten,
ui lantraden als kanonnenvleesch
■e voor de doodsvijanden van ieder
Ifvaardig bestaan van Italië. Zij
moeten strijden tegen Duitsch-
DE LUCHTAANVAL OP
MUNSTER.
Bij den terreuraanval. Zondag
door Amerikaansche bommen
werpers op Munster onderno
men. ziin 37 ordezusters, ver
pleegsters van het Clemens-zie-
kenhuis. om het leven gekomen.
Op het groote ziekenhuis, dat
midden in de oude stad ligt. ver
van elk militair of economisch
doel. vielen de Amerikaansche
bommen, terwijl de zusters de
zieken in veiligheid brachten.
Na den aanval lag een groot deel
van het ziekenhuis in puin. On
der de puinhoopen heeft men
thans 37 zusters gevonden: de
door haar in veiligheid gebrach
te zieken ziin allen gered.
land, welke soldaten jarenlang
Italië hebben beschermd. De ge
wetenloosheid van Badoglio
heeft daarmede haar hoogtepunt
bereikt. Hij moet goedvinden,
dat zijn opdrachtgevers hem
„slechts met een tang" aanpak
ken en hem laten weten, dat zij
zich ongewijzigd nog alles voor
behouden. wat in den wapen
stilstand geschetst is. Het capi
tulatieregime moet van te voren
alle politieke en economische
maatregelen erkennen, die de
bezettingsmogend'heden gelasten
zullen. Over het lot van Italië
zal dus. zoo schrijft genoemd
blad verder, niet Badoglio be-
s'issen. dit hangt van geheel an
dere factoren af vooral ook
van de strijdvaardige selectie
van het Italiaansohe volk, die
zich verzamelt onder het fascis-
JLsche banier en die den smaad
zcu willen uitwisschen, welken
een onwaardige koning en zijn
even onwaardige adviseurs over
het land hebben gebracht.
UITLEVERING VAN
AMBROSTO EN KGATTA
VERLANGD.
Naar de Engelsche nieuws
dienst meldt, heeft een liberaal
Lagerhuislid de. uitlevering ge-
eisoht van de aan den kant van
Badoglio staande generaals Am-
brosio en Roatta als „oorlogs
misdadigers." De Britsche minis
ter van staat Law heeft hierop'
geartwoord ervan op de hoogte
te zijn. dat men beschuldigingen
tegen Ambrosio en Roatta heeft
geuit. Deze beschuldigingen
worden thans onderzocht en in
dien zij gemotiveerd zijn zal
men „tot dienovereenkomstige
maatregelen overgaan."
Victor Emanuel uitsluitend:
koning van Italië.
Naar de Engelsche nieuws
dienst meldt, heeft de minister
van staat Law in het Lagerhuis
het volgende bekend gemaakt:
„Het is volkomen ontoelaatbaar
dat de koning van Italië de ti
tels voert van „keizer van Ethio
pië" en „koning van Albanië",
die vervat zijn in zijn decreet
van 23 September. Deze beide
titels zün daarin geplaatst „door
een vergissing van ondergeschik
te Italiaansche ambtenaren". De
regeering-Badoglio heeft toege
zegd. dat 'de koning voortaan
slechte genoemd zal worden ko
ning van Italië."
Nederlandsche Vrijwilliger» bQ da Duliioht oorlogimarlne. Da belediging.
Da commandant «ohouwt da troepen Andrei/$tap(/Pax m
Een oorlogsverklaring
Het sluitstuk van de reuzen
zwaai, die Italië onlangs met zoo
weinig elegantie in dezen oorlog
heeft volbracht, ligt er thans in
de oorlogsverklaring van Bado
glio aan Duitschland, den bond
genoot van gisteren.
Daarmee is de regeering-Ba
doglio er eindelijk in geslaagd om
zich bij de nieuwe bondgenooten
een zekere positie te verschaffen,
n.l. die van mede-oorlogvoe
rende".
Men kan n.l. de komedie van
deze oorlogsverklaring van twee
kanten bezien, van den kant van
Duitschland, tegen wien de ver
klaring is gericht, en van den
kant van den oorlogsverklaarder.
Duitsehlmd kan zich de weelde
veroorloven, er ironisch om te
lachen, daar de situatie in Italië
volkomen onveranderd blijft,
met of zonder oorlogsverklaring.
Van den kant van Badoglio be-
teekent het feit, dat hij thans met
Zijn oorlogsverklaring in zee
mocht gaan, de toestemming om
zich te beschouwen als „mede-
oorlogvoerende".
„Het kan niet worden ontkend,
zoo schrijft de Ned. Correspon
dentiedien: t, dat het verkrijgen
van de Engelsche, Amerikaan
sche en Sovjet-Russische toe
stemming voor het meedoen van
Italië aan den oorlog, een succes
is voor de politics: van Badoglio.
De omstandigheden waren name
lijk hoegenaamd niet gunstig. De
Engelsche openbare meening en
ook het meerendeel der Engel
sche bladen hebben duidelijk ge
noeg laten blijken, dat zij het als
twee heel verschillende dingen
beschouwen, gebruik te maken
van verraad en zich te encanail
lecren met de verraders. Het heeft getoond.
lijdt overigens ook geen twijfel
of het zijn uitsluitend de uitge
leverde Italiaansche oorlogssche
pen en vliegtuigen, alsmede de
werkeloos rondhangende Ita
liaansche troepen geweest, die
hier den doorslag hebben gege
ven. De Italiaansche oorlogsbo
dems kan men uitstekend gebrui
ken tegen Japan. De Italiaansche
soldaten, die nu uiteraard in het
kader van de bruikleenwet
prompt van nieuwe wapenen zul
len worden voorzien, kunnen in
het vuur worden gebracht tegen
het Duitsche front in Italië.
Voor de politieke oorlogvoe
ring, die in Londen steeds de
hoofdrol speelt, verwacht men
ongetwijfeld een verhoogde acti
viteit van die elementen in Mid
den- en Noord-Italië. die tegen
de republikeinsch-fascistische
regeering zijn gekant. Intusschen
heeft Badoglio het nog steeds
niet zoover gebracht, als hij hoop
te te komen. Hij is er namelijk
niet in geslaagd, van de geal
lieerden zijn erkenning aL bond
genoot te verkrijgen. Italië wordt
in de gemeenschappelijke En-
gelsch-Amerikaansch-Russische
verklaring slechts aangeduid als
„mede-oorlogvoerende mogend
heid". De bepalingen van den
wapenstilstand blijven ongewij
zigd van kracht. Elke eventueele
verzachting van deze voorwaar
den wordt afhankelijk gesteld
van „Italië's bijdrage tot de ge-
meenschappelij ice oorlogvoering".
Of die bijdrage erg belangrijk
zal zijn, mag betwijfeld worden
gezien de prestaties van het Ita
liaansche leger in het verleden
en gezien de weinig standvastige
houding, welke Italië zoowel nu
als tijdens den vorigen wereld
oorlog jegens zijn bondgenooten
De gebeurtenissen op
de Azoren
HET STANDPUNT VAN
BERLIJN.
Het standpunt van de Wilhelm-
strasse ten aanzien van de ge
beurtenissen op de Azoren kan
als volgt worden samengevat:
De door Churchill als een
„overeenkomst" verkondigde
maatregel is tot stand gekomen
onder den druk van eischen in
den vorm van een ultimatum
door de Britsche regeering, ge
steld aan de Portugeesche re
geering De Portugeesche regee
ring heeft zich met het oog op
de afpersingen en dreigementen
blijkbaar niet in staat geacht
zich tegen dezen druk te verzet
ten. Wanneer Churchill zich be
roept op een verdrag uit het
jaar 1373, dan is hier sprake van
een doorzichtige propaganda-
truc, daar dit verdrag geen be
trekking heeft op de kwestie der
neutraliteit, doch beschouwd
moet worden als eei koloniale
overeenkomst van bescherming,
die in den loop der tijden reeds
lang is achterhaald en ten doel
had Engeland de mogelijkheid
te geven zich te vergrijpen aan
het Portugeesche koloniale bezit.
De thans gesloten overeenkomst
vormt een nieuw lid in de reeds
lange keten van woordbreuken,
die Engeland tegen Portugal be
dreven heeft. In dit verband
moet herinnerd worden aan de
plechtige verklaringen, die En
geland en de Ver. Staten bij de
landingsactie in Afrika tegen
over Portugal en Spanje hebben
afgelegd.
In een officieele Britsche ver
klaring van November 1942
wordt gezegd: „De Portugeesche
regeering krijgt de garantie, dat
het in de bedoeling ligt van de
regeering van Zijne Britsche Ma
jesteit, dat noCh Portugal, noch
één van ziin overzeesche gebie
den betrokken worden bij vijan
delijkheden, die uit deze opera
ties zouden kunnen voortvloeien.
De regeering van Zijne Majes
teit heeft evenmin de bedoeiing
eenige actie te ondernemen, die
de Portugeesche gebieden, hetzij
in eigen land of overzee, bij
oorlogshandelingen zou kunnen
betrekken."
Men is er te Berlijn van over
tuigd, dat bij de actie van Chur
chill tegen Portugal sprake is
van de poging om de Portugee
sche neutraliteit in haar funda
ment te treffen en te torpedee-
ren. Bovendien betreft het hier
een poging om kort voor het
begin van de conferentie der
ministers van buitenlandsche za
ken te Moskou een parade-suc
ces te boeken, en voorts om de
poging, de gevolgen van de her
levende Duitsche duikbootactie
te verzwakken. Het Britsche op
treden is het beste bewijs voor
Engelands meedoogenlooze en
onscrupuleuze houding tegen
over vrienden en bondgenooten.
Aan alle overige neutrale staten
moet het duidelijk zijn, dat de
nieuwe actie tegen Portugal
ook op Timor is de Portugee
sche souvereiniteit door Engel
sche contingenten geschonden
een illustratie vormt van de po
litiek van geweld der Britsche
regeering tegenover de kleine
volleen.
Voor de Rijksregeering vormt
deze jongste ontwikkeling geen
verrassing. In Berlijn was men
sinds lang op de hoogte van de
voornemens der Ver. Staten en
der Britten tegenover de Azo
ren. Alle vroegere pogingen, die
direct of indirect b.v. via de
Braziiiaansche regeering on
dernomen zijn, zijn mislukt op
de standvastige houding van de
Portugeesche regeering. Pas
de stappen in den vorm een ul
timatum van den kant van En
geland hebben het prijsgeven
van de Azoren bewerkstelligd.
RUSLAND MOET GEHEEL
EUROPA TOT AAN HET
KANAAL BEZITTEN.
Met het oog op de internatio
nale debatten over den invloed
der Sovjet-Unie in Europa, die
thans gevoerd worden, wijst men
in anti-bolsjewistische kringen
in de Portugeesche hoofdstad op
den overvloed van volkomen on
dubbelzinnige stemmen over dit
onderwerp uit de Ver. Staten.
Zoo heeft de bekende Ameri
kaansche publicist Dewitt Mac
kenzie reeds op 3 Augustus in
het dikwijls van officieele zijde
geinspireérde blad „Philadel
phia Inquirer" geschreven, dat
men er algemeen van overtuigd
is, dat de Sovjet-Unie na den
oorlog door de macht der ge
beurtenissen Oost- en Centraal-
Europa en misschien zelfs ge
heel Europa tot aan het Kanaal
zal beheerschen. Men zal dan
allerlei veranderingen zien en er
zal misschien in vele volken een
ontwikkeling naar het corr"^"-
nisme komen. Wanneer men
zich dergelijke uitlatingen voor
oogen houdt, zoo wordt in deze
Portugeesche kringen verklaard,
kan men slechts met de som
berste voorgevoelens de voorbe
reidingen voor de Driemogend-
hedenconferentie te Moskou vol
gen.
Ook Zweden op genade of
ongenade overgeleverd.
Allee.i die Zweed, die geen
greintje verstand bezit of van
een zinloozen haat vervuld is,
kan het doodelijke gevaar loo
chenen of onderschatten, waarin
Zweden zich zal bevinden op den
dag, waarop Duitschland den
strijd zou staken. Tot deze con
clusie komt het eerste van een
aangekondigde reeks artikelen
in „Dagposten" onder het o<p-
schrift: „Ook Zweden op gena
de of ongenade overgeleverd?"
De schrijver verklaart, dat de
door de Zweedsche pers gevoer
de propaganda het meerendeel
der Zweden van hun nationale
instinct beroofd heeft. Hoe kan
een verstandige Zweed gelooven,
dat men zich gemakkelijker zou
kunnen schikken in een Russi
sche overheersching van Euro
pa dan in een Duitsche? Waar de
Sovjet-Unie zal blijven staan
wanneer Duitschland vernietigd
werd. weet niemand, misschien
zelfs niet eens Stalin zelf. Vast
staat echter, dat zij zich niet zou
laten ophouden voordat zij de
wateren van den Atlantischen
Oceaan op de een of andere
plaats zou hebben bereikt.
Noorwegen zou in dat geval
ondervinden, dat het Duitsche
juk, hoe zwaar het ook gevoeld
wordt, in werkelijkheid tamelijk
licht was vergeleken met dat
gene, dat het land na een Rus
sische overwinning te wachten
staat.
„Een Nederlandsche vrouw aan
het woord". De titel van het
praatje van Max Blokzijl, uit te
zenden in de serie brandende
kwesties op Donderdag 14 Octo
ber 1943 over den zender Hilver
sum 1 om 18.45 uur, luidt: „Een
Nederlandsche vrouw aaa het
woord".
De koeien loeien
om aardappelschillen.
In den Wieringermeerpolder zijn de
boeren thans bezig met het Inkuilen
van het herfstgras, dat gedurende de
wintermaanden een welkome aanvul
ling van het veevoeder is
CNF/Kuiper/Pa» m
