Red. Buitenland i Mr. H. Geise, LeidenRed. Stmd
jen Sport i M. Zonderop. Leiden; Red. Omgeving:
L. Rooien. Leiden; Red. Letteren en Kunst: Fr.
Schneider». Leidenverantwoordelijk voor de
ad verten tita i C- de Heiden. Leiden.
VERDUISTEREN.
Verduisteringstijden van 1016
October van 18.00 tot 6.45 uur.
MAAN S'l AN DEN.
Dinsd. 12.10: 6.04 onder, 18.57 op.
Woensd. 13.10: 7.25 onder, 19.21 op
(Vol)
Dond. 14.10: 8.44 onder, 19.46 op
Vrijd. 15.10; 10.01 onder, 20.14 op
REDE VAN REICHSLEITER
ROSENBERG.
Zondag heeft in Klagenfurt
Reichsleiter Rosenberg in aanwe
zigheid van Rijksminister Seldte
en den Gouwleider dx. Rainer
aan het eind der feestweek ter
herinnering aan de Karinthische
volksstemming een rede gehou
den «ver de begrippen eer en
vrijheid.
„Vrijheid is een roep", zoo ver
klaarde hij, „die thans bij steeds
meer volken gehoord wordt om
te strijden tegen hongerblokkade
en terrorisatie van buiten. Deze
leuze wordt thans uit naam van
een geheel werelddeel, van een
groote volkenfamilie verkon
digd".
De Reichsleiter toonde aan dat
er in het geheele gebied van het
Europeesche vasteland voor de
democratisch verstane vrijheid
nog nooit zulk een kans geweest
was als in 1919, toen het Duit-
sche rijk ter aarde lag. Onder het
parool democratie, vrijheid, zelf-
bestemmingsrecht en gelijkge-
rechtigheid der volken had de
eerste oorlog zijn bekroning
moeten vinden in een Europee
sche vrede. Deze groote kans der
wereldgeschiedenis vond slechts
kleine, van haat vervulde politi-
cas.ten. Zij maakten van de vrij
heid in den zin van gelijkgerech-
tigheid der volken de vrijheid
van werelduitbuiting door ban
ken en beurzen der joodschge-
stempelde democratische mo
gendheden en de vrijheid voor
de bolsjewistische vernieling
van de oudste, eerbiedwaardigste
cultureele waarden. Daaruit is
echter ook de grootheidswaan
van de kleinste volkensplinters
tegenover een groot scheppend
volk ontstaan en de vrijheid ver
kondigd voor een steeds Europa
vijandig gezind jodendom. Met
het parool der democratische
vrijheid is de eerbewuste vrijheid
gekneveld.
Het nationaal-socialisme heeft
ingezien, zoo vervolgde Rosen
berg, dat er zonder een herboren
Duitschland geen waarachtig
Europa mogelijk is, doch te mid
den van dezen hartstochtelijken
strijd tegen wereldjodendom, de
mocratie en marxisme heeft het
nooit vergeten, dat Duitschland
en zijn leven onverbrekelijk ver
bonden moeten blijven met het
leven van het geheele continent.
Vervolgens hield de Reichslei
ter zich in dit verband bezig met
de zoogenaamde vrijheden aan
den overkant van den oceaan.
Deze vrijheden der Yankees en
de zoogenaamde Atlantische
Charta zijn niets dan vrijbrieven
voor verdere werelduitbuiting
door Wallstreet en de City. Ro
senberg verklaarde tenslotte:
thans marcheeren alle Duitsdhe
stammen onder een vlag en on
der een leiding. De zending van
het rijk is nog niet afigeloopen,
doch gaat haar voleinding eerst
tegemoet".
KERKNIEUWS
Benoemingen in het Bisdom
Haarlem. Z. H. Exc. de Bis-
schoD van Haarlem heeft be
noemd: tot Kapelaan te M e ii e
en Zegveld den weleerw.
heer N: van Paaschen: tot Ka
pelaan te Velsen-Noord den
weleerw. heer J. M. E. Keet: tot
Kapelaan te Spierdiik den wel
eerw. heer H. Beek. thans ka
nelaan te Zoetermeer; tot
Kapelaan te Gouda (O.L. Vrouw
Hem.) den weleerw. heer A. J.
Leenders: tot Kapelaan te Lei
den (H. Petrus) den weleerw.
heer W. G. Minnebo, thans ka
nelaan te Rotterdam (H. Willi-
brordus).
Z. H. Exc. de Bisschop van
Haarlem zal deze week géén
audiëntie verleenen.
BINNENLAND
Prof. dr. P. Zeeman overleden
Te Amsterdam is in den
ouderdom van 78 jaar overleden
prof. dr. P. Zeeman, oud-hoog
leeraar in de experimenteele
natuurkunde aan de gemeente
universiteit van Amsterdam en
winnaar van den Nobelprijs.
Prof. Zeeman is 25 Mei 1865 te
Zonnemaire. waar ziin vader
predikant was. geboren, en stu
deerde aan de universiteit te
Leiden, onder de hoogleeraren
Kamerlingh Onnes en Lorentz.
In 1897 werd dr. Zeeman lector,
daarna in 1900 hoogleeraar in de
natuurkunde aan de universiteit
van Amsterdam, welk ambt hij
aanvaardde met een rede over:
„Experimenteele onderzoekin
gen over deelen kleiner dan ato
men". Reeds vier iaar eerder
had hii zijn grootste ontdekking
gedaan, sedert bekend als het
„Zeeman-effect". Allengs kreeg
prof. Zeeman een wereldver
maardheid. Van niet minder dan
tien universiteiten is prof. Zee
man doctor honoris causa.
Prof. dr. G. W. Kernkamp
overleden. Te Utrecht is in
den ouderdom van bijna 79 jaar
plotseling overleden prof. dr. G.
W. Kernkamp, oud-hoogleeraar
in de algemeene en vaderland-
sche geschiedenis aan de univer
siteit van Utrecht.
De Nederlandsche radio-mu-
ziekweek te Hilversum geopend.
De derde Nederlandsche ra-
diomuziekweek is gisteren te
Hilversum geopend met een con
cert in studio A van den Ned.
Omroep aan den 's Graveland-
scheweg te Hilversum. In dit con
cert dat naast oude Nederland
sche muziek ook composities
bracht van moderne toonkunste
naars, die in opdracht van den
Nederlandschen Omroep werken
hebben geschreven, werd voor
treffelijk het streven van den
Omroep tot uiting gebracht: de
Nederlandsche muziek tot het
Nederlandsche volk te brengen.
Want hier werd de aandacht ge
vestigd op belangrijke voort
brengselen van onze eigen mu-
ziek-cultuur en in ruimer kring
-heeft men kennis gemaakt met
werken, die zonder de radio
waarschijnlijk niet tot een groot
publiek zouden zijn doorgedron-
gen
In de morgenuren is m het
kader van de derde Ned. radio-
muziekweek de tentoonstelling
„Rondom de Nederlandsche
volksklanken" in het „Hof van
Holland" officieel geooend.
De tentoonstelling „Rondom de
Nederlandsche volksklanken",
die tot 18 October geopend blijft,
geeft een overzicht van de histo
rische bronnen, waaruit de volks
klanken geput zijn. Men vindt er
oude instrumenten, muzieklite
ratuur en liedboeken en ander
zijds kan men zien hoe de pro
gramma's tot stand komen.
De opbrengst der legioenzegels.
Eerst heden is de opbrengst
bekend geworden van de post
zegels, die gedurende het tijdvak
1 November 1942 tot en met 28
Februari 1943 werden uitgege
ven en waarvan de netto-op
brengst boven de frankeerwaar-
de, bestemd was voor het voor
zieningsfonds van het Neder
landsche legioen 1942.
In vellen werden 1.088.134
stuks a 10 ct. verkocht. De fran-
keerwaarde daarvan bedroeg
81.610,05 en de toeslag
ƒ27.203,35. Van de zegels all.—
werden er in wellen 527.532 ver
kocht; frankeerwaarde 65.941,50
toeslag f461.590,50.
In bloes: 1.314.240 stugs a 10
ct., frankeerwaarde 98.568.
toeslag ƒ32.856.—en 484.844
stuks a 1.frankeerwaarde
60.605,50, toeslag ƒ424.238,50.
Het totaal der frankeerwaarde
bedroeg derhalve 306.725,05,
het totaal aan toeslag 945.888,35.
„O. L. Heer op zolder". Men
schrijft ons uit Den Haag: Wij
hebben hier thans ook een bede
huis, dat we op z'n Amster-
damsch „Onze Lieve Heer op zol
der" zouden kunnen noemen.
Het is weliswaar niet op zolder
gelegen in de hoofdstad is dit
trouwens evenmin het geval
maar men moet toch een trap van
even 40 treden bestijgen om er te
komen. Het nood-kerkje is inge
richt op de bovenverdieping van
het warenhuis der firma Vroom
WINTERHULP EN
VOLKSDIENST.
Het seizoen 194344 van Win
terhulp is geopend. Wij hebben
bij de opening, begin October,
weer eens de aandacht gevestigd
op het doel van Winterhulp; nu
willen wij even belichten de re
sultaten van deze actie over het
afgeloopen jaar. Wij ontleenen
de mededeelingen aan de rede,
die de landelijke leider, de heer
F. W. van Vloten, heeft gehouden
in de groote bijeenkomst te
's Gravenhage op 1 October ge
houden.
De inkomsten bleven zich iri
stijgenden lijn bewegen, waar
door het bewijs wordt geleverd,
aldus de heer van Vloten, dat
hoe langer hoe meer onze volks-
genooten zich ervan bewust wor
den, dat zij door het steunen van
het Winterhulpwerk, hetzij met
geld, hetzij met goederen, de
speciaal in den winter in zorge
lijke omstandigheden verkeeren-
de volksgenooten moeten helpen.
De totale inkomsten beliepen
13.016.500 tegen 10.096.000 van
het tweede en 7.Ö00.000 van het
eerste Winterhulpwerk.
Zij werden verkregen door de
lijsten- en straatcollecten waar
van er 13 werden gehouden en
door giften in geld, bij elkaar
8.228.200 door de opbrengst van
de loterij groot ƒ2.350.000 en
door giften in natura tot een
waarde van ƒ2.438.000.
Evenals de vorige jaren het ge
val was, geschiedde de verzor
ging in waardebons, contanten,
voedsel en giften in natura, wel
ke bestonden uit levensmiddelen,
kleeding, huishoudelijke artike
len, meubilair, bedden en brand-'
stoffen.
In waardebons werd uitgekeerd
een bedrag van 7.253.000 in con
tanten f 925.100, in voedsel en
giften in natura ƒ2.468.000, to
taal 10.646.900.
Het thans aanwezige saldo
komt in het vierde Winterhulp
werk tot uitkeering.
De bedrijfskosten en salarissen
bedroegen ƒ446.400, zijnde 4.19
pet. van het totaalbedrag der uit
keer ingen.
Er hadden drie uitkeeringen
plaats in waardebons, waarbij
per uitkeering gemiddeld 678.000
menschen werden geholpen, met
10.61 per persoon. De gemiddel
de uitkeering per gezin was
48.23.
Een bedrag van 900.000 aan
contanten en 1.291.800 aan goe
deren in natura werd ter be
schikking van den Nederland
schen Volksdienst gesteld voor
de verzorging van de gezinnen
in het kader van algemeenen bij
stand.
Er rest mij thans, zoo vervolg
de de heer van Vloten in bedoel
de rede, u een en ander over het
werk van den Nederlandschen
Volksdienst te vertellen.
Een gestadige uitbreiding van
het aantal leden valt te consta-
teeren Dit aantal bedraagt thans
meer dan het dubbele van het
vorig jaar, n.l. rond 60.000.
De hulp, welke de Nederland
sche Volksdienst bij bominslagen
verleent, ondervindt overal groo
te waardeering. De regeling der
schadekaarten verloopt vlot.
De voorrangskaarten van
den Nederlandschen Volksdienst
voorzien in een gevoelde behoef
te. Behalve aan aanstaande moe
ders worden zij thans ook aan
ouden van dagen en gebrekkigen
uitgereikt.
Het aantal gezinsverzorgsters
ondergaat gestadige uitbreiding
om aan het groeiende aantal aan
vragen te kunnen blijven vol
doen.
Ook het aantal hulpposten
moeder en kind onderging een
belangrijke stijging.
Op elk belangrijk spoorweg
knooppunt zal een stationsdienst
worden opgericht.
De uitzending van kinderen
gaat onafgebroken voort. In to
taal heeft de N.V.D. reeds 20.755
kinderen uitgezonden n.l. 13.582
naar pleegouders in Duitschland,
2.139 naar tehuizen in Duitsch
land, 2.047 naar pleegouders in
Nederland en 2.387 in Nederland.
Ook de uitzending van moe
ders heeft geregelden voortgang.
Tot nu toe werden 132 moeders
naar tehuizen in Duitschland en
1.380 moeders naar tehuizen in
Nederland uitgezonden.
De jeugdtandverzorging van
den Ned. Volksdienst heeft be
wezen een groote leemte in de
gezondheidszorg voor schoolkin
deren te vullen.
Na deze opsomming van cijfers
en getallen richtte spr. woorden
van groote erkentelijkheid tot de
trouwe medewerkers.
(zonder Dreesman) in de Fah-
renheitstraat, waar een langwer
pig vierkant, goedverlicht lo
kaal betrokken is, plaats bieden
de voor ruim 200 zitplaatsen. Al
les wat aan een magazijn herin
nert is er uit verwijderd, terwijl
een altaar, een Mariabeeld en
'n communiebank geplaatst zijn,
zoodat een waarlijk devote ka
pel is verkregen. Daar verzamelt
nu iederen Zondag pastoor Duy-
mel in drie H.H. Missen met zijn
getrouwen kapelaan Koning zijn
niet geëvacueerde parochianen.
Aanvankelijk deed zijneerw.
zulks na de sluiting zijner kerk
in een gymnastiek-lokaal, maar
toen die omgeving tot „Sperrge-
biet" verklaard werd, moest hij
naar een andere gelegenheid om
zien. En daarin is hij gelukkig
geslaagd. Moge de pastoor daar
nu tot na den oorlog rustig kun
nen blijven! Wie had intusschen
ooit gedacht, dat het eeuwenoude
schuilkerkje op een zolder in de
Nobelstraat, niet lang geleden ter
bezichtiging gesteld, in het hui
dige Den Haag nog een nood-
kerkje als opvolger zou vinden.
Gelukkig is dit maar van voorbij-
gaanden aard.
Gemengde Berichten
Stamkaartenzwendelaars ge
pakt Te 's-Hertogenbosch
heeft de politie in een logement
een man en een vrouw aange
houden, die, naar het bleek, in
verschillende gemeenten aan
gifte haden gedaan, dat zij hun
stamkaarten verloren hadden.
In meerdere gevallen ging deze
vlieger op, zoodat het paar over
een respectabelen voorraad le
vensmiddelen-kaarten beschikte,
die het tegen grof geld weer van
de hand deed.
In beslag genomen shag uit
liet belastingkantoor gestolen.
Te Eindhoven hebben inbrekers
hun slag weten te slaan in het
belastingkantoor aan de Gagel-
straat waar verschillende in
beslag genomen goederen liggen
opgeslagen. De daders namen de
wijk met niet minder dan 390 kg.
shag, welke partij kort tevoren
door kommiezen in beslag geno
men was.
Opkooper met 2600 textielpun
ten aangehouden. In Eind
hoven heeft de politie een op
kooper van distributiebeschei
den aangehouden, die in het be
zit bleek te zijn van meer dan
2000 textielpunten.
RECHTSZAKEN
HAAGSCHE POLITIERECH
TER. Terreur on de konijnen.
„Jullie hebt een heele terreur
uitgeoefend op de konijnen in
de buurt van Hoordwiiker-
h o u t". oordeelde de rechter, en
het tweetal in de verdachten-
bank moest erkennen, dat de
konijnen en deszelfs bezitters
door hun toedoen een tijd lang
geen rustig leven hebben ge
had. Od de dagvaarding stonden
niet alle diefstallen vermeld, die
C. J. v. d. B. en J. W. N. hadden
gepleegd, maar werd alleen
over de konijnen van v. d. Berg
gesnroken. Voor dien diefstal
vorderde de Officier zes weken
gevangenisstraf voor elk; het
vonnis werd een maand.
De uitkijk. En terwijl het
vorengenoemde tweetal roofde,
stond A. L. K. op den uitkijk,
zoodat hii vervolgens in de ver-
dachtenbank kwam voor zijn
medeplichtigheid aan diefstal.
Zes weken vorderde de Officier,
de rechter veroordeelde tot drie
weken gevangenisstraf. De vol
gende verdachte in de koniinen-
terreur was C. B.. eveneens uit
Noordwiikerhout. die mee op
roof was gegaan, en na den eisch
van zes weken, werd ook voor
hem het vonnis drie weken ge
vang.
Het slechte begin. H. van
V. te Wassenaar was het
jaar 1943 slecht begonnen. Toen
in den familiekring de heils-
dronk werd uitgebracht, gebeur
de dat met een gestolen -borrel.
Geen wonder dat het iaar niet
voorspoedig was. want al dud'
de het dan ook een tijdje, s
dagvaarding om voor den redt
ter te verschijnen, kwam. h
diefstal uit de apotheek waait
hii werkte vond de Officier eD'
omdat de kans daardoor bestoC
dat anderen het geestrijke vo«!
moesten ontberen. Gezien 11
blanco strafblad luidde de eid
40 boete subs. 20 dagen he®
tenis. Waar het avondje tochia
duur genoeg was, legde de red
ter 15 boete subs. 7 dagt
hechtenis op. fi
Schuldvergelding. A. S. ic
Leidschendam wilde at
schuldvergelding doen, maar h
deed het verkeerd. De Officp
nakte daarom anders uit. F
verdachte was penningmeesP
van een vereeniging, en de
kwam 33 aan hem tekort. 1^
was het betoog van verdachP
dat hii een vordering had. dof
de Officier nam dat zoo niet ar
En waar verdachte de schii
nog niet had voldaan na dji
diefstal, omdat er geen geld wr
meende de Officier dat er det
ook geen geld voor een boete zp
ziin. en hij vorderde een wefe
gevangenisstraf. De rechter lep
de die on. Is
Brutaal. Dat was hé5
geen B. de M. te Rijnsbui'j
uithaalde; hij stal een paar run
benaarzen van zijn patroon C
deed toen aangifte bij de polij®
dat de laarzen waren gestolsï
Bij zooveel brutaliteit vorder^
de Officier twee maanden gevai2
genisstraf; de rechter legde et
maand gevangenisstraf op. fi
De laarzen k-ocht M. K. if
Rijnsburg, en hij bestreed nu, H
hebben geweten, dat ze gestolp
waren. Doch er was een andep
verklaring te vinden in het pr
ces-verbaal, waarin verme
stond de mededeeling van ve
dachte aan zijn zoon, dat hij i
laarzen een poosje weg zou sto|
pen, omdat ze waren ges tok 1
Twee maanden gevangenissti
eischte de Officier vooral oit
vanwege de ontkentenis; de ree i<
ter legde zes weken gevangenijn
straf op.
SPORT
VOETBAL. Uitslagen N-V.E
District I, le kl.: Volewi ir
kersHDVS 23; SoartaAI
41: StormvogelsXerxes 1—a
DFCDWS 2—2. District II.
kis Blauw Wit—Haarlem 1-jj
't Gooi—Emma 1—2; VUC—V£
3—3: DHC—RFC 0—2; FeiieG
oordAiax 21. 2e kl. A: Go)
da—UVS 1—2; HVV—Quick 2 1
4; ElinckwiikUW 4—3: VI(t<
VDL 4—2: BMT—Velox 2-a:
3e kl. A: Hillinen—Blauw Zw£ o
13: RoodenburgWesterkwEi,
tier 34; ASCTonegido 7— d
3e kl. B: Scheveningen-Coi >c
vliet 22; TerlaakVCS 3— t
PostduivenGD A 3—1: Laa
kwartierOlvmpia 11; ON A
GSV 0—1. 4e kl. A: LisseTi -
lingen 65; VVSBDocos 6—p;
4e kl. B: HDV—VPS 6—1: J:
:ti
in
VOORHEEN EN THANS
„Nu Mylord, wat schreef U vroegs !e
altijd zoo mooi?"
„Nu, komt er nog wat van?'
„Sovjetrusland, het land van da massn
moorden, van nat barbarisme, d P^
verdieriijking, het gruwelijkeI
„Goed, uitstekend, en hoe schrijf
men thans ondanks Katyn over zij
bondgenooten j
„Sovjetrusland, oprechte democratism
vriend der menschheid, gelukbrengsr
ven Europa I"
„Goed zoo, U hoeft mijn volstf[
achting**.
E. O. Plauan/Orbl»/Ho!fand/Pax Hik
