S)e CeidóeH^Soii/ta/iit
I
35STE JAARGANG N°- 10676
DINSDAG 5 OCTOBER 1943
Bureaux: Papengracht 32 Giro 103003
Telefoon: Redactie 20015. Admin. 20935
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
Vergeëfsche
bolsjewistische
aanvallen
DUITSCH
WEERMACHTSRERICHT.
Het Duitsche weermachtsbe-
richt van Maandagmiddag luidt:
„Verscheidene plaatselijke Sov-
jetaanvallen op het verkleinde
Koebanbruggiehoofd werden
'bloedig afgeslagen.
Aan den Midden-Dmjepr lever
den de eigen aanvallen op de
vijandelijke gevechtsgroepen,
die de rivier waren overgesto
ken, in weerwil van den hefti-
gen tegenstand goede Resulta
ten op. In het gebied van de
Pripjetrnonding en in het ge
bied ten Westen van Smolensk
vielen de bolsjewisten ook gis
teren met vrij sterke strijdkrach
ten vergeefs aan. In de overige
sectoren van het Oostelijke front
vonden daarentegen slechts
plaatselijke, zij het soms ook le
vendige, gevechten plaats.
Aan het Zuid-Italiaansche
front werden in het gebied ten
Noorden van Napels en ten
Noord-Westen van Foggia eenige
door pantserwagens ondersteun
de aanvallen van Britsch-Ame-
rikaansche gevechtsgroepen af
geslagen en daarbij verscheide
ne pantserwagens vernietigd.
Op het eiland Corsica viel de
vijand gisteren meermalen de
stellingen Van onze achterhoede
rondom Bastia aan, hij werd ech
ter na korten strijd teruggesla
gen.
Duitsche troepen zetten in Is-
trië de operaties tot vernietiging
van communistische benden met
succes voort. Na zuivering van
het gebied ten Oosten van Goerz
werden thans de gebieden ten
Oosten en Zuid-Oosten van
Triest bevrijd en daarbij ver
scheidene (bendengroepen tot
den strijd gedwongen en vernie-
Formaties vijandelijke vlieg
tuigen bombardeerden gisteren
overdag plaatsen in het bezette
gebied in het Westen. Er ont
stonden verliezen aan mensehen-
levens en aanzienlijke vernielin
gen, vooral in de woonwijken
van eenige Nederlandsche ste
den.
In dein afgeloopen nacht vie
len vijandelijkegl bommenwer
pers Kassei aan. De schade,
hoofdzakelijk in de oude stad.
is aanzienlijk. De bevolking leed
verliezen.
Luchtverdedigingsstriidkrach-
ten vernietigden bij deze aanval
len 44 vijandelijke vliegtuigen.
Twee andere, waaronder een
viermo+orige vlie£'b o ot. werden
neergeschoten boven de wateren
ten Westen van Engeland.
De luchtmacht bombardeerde
in den afgeloopen nacht vliegvel
den en andere militaire instal
laties in Groot-Brittaimië. Duit
sche vérdragende batterijen be
schoten in den afgeloopen nacht
de Britsche kust en plaatsten
treffers te Ramsgate, Deal, Do
ver en Folkestone."
BOMBARDEMENT BEVRIJDDE
GEVANGENEN.
Bij den jongsten luchtaanval
od Nantes in de vorige week
ziin bommen gevallen in de na
bijheid van de gevangenis. De
gevangenbewaarders wisten niet
goed wat zij moesten doen en
lieten zich in de beerschende
paniek de sleutels der gevange
nis ontfutselen, zoodat 23 gevan
genen tijdens het luchtalarm
konden ontvluchten. Nadat het
luchtalarm geëindigd was, stel
de men hun verdwijning vast.
Een der gevangenen, die ont
snapt was werd denzelfden
avond nog aangehouden, daar
hij van zijn kortstondige vrij
heid gebruik gemaakt had om
lft I in een huis van de geteisterde
wijk in te breken. Hij werd er
door de veiligheidspolitie op
heeterdaad betrapt en naar de
gevangens teruggevoerd.
:n.
>t-
ij-
ik-
bij
in-
lat
i.s.
k-
in-
en
d-
en
De
,r-
:n.
:al
en
;el
ste
en
Fe'
an
idt
an
un
te
cs-
let
>ot
ri
ng
L's
'ij
>ifi
vT
iet
al-
rd
ei-
tip
:kt
Moskou en de Balkan
DE GEALLIEERDEN ZIJN HET
NIET EENS.
De A. N. P.-correspondent te
Berlijn meldt:
Het is beslist geen toeval, dat
op een tijdstip, waarop door den
strategisohen terugtocht der
Duitschers de Sovjet-Russische
oorlogsmachine de Zuid-Oost-
Europeesche staten weder aan
zienlijk is genaderd. Moskou
klaarblijkelijk zijn druk op de
Balkanlanden belangrijk heeft
versterkt. Naast de militaire
speelt de politieke oorlogvoering
een groote rol en Moskou maakt
van dit wapen een ruim ge
bruik. Het richt zich den laat-
sten tijd in het bijzonder tegen
den geëimigreerden koning Pe
ter van Joego-Slavië en zijn re
geering, daarnaast ook tegen
Grieksche emigrantenkringen
met koning George aan het
hoofd. Vooral koning Peter is
het doelwit van felle aanvallen
van Moskou. Hem wordt ver
weten, dat hij geenszins zijn volk
vertegenwoordigt, doch de per
sonificatie der reactie is. Het
schijnt, dat Moskou op de Joego
slavische emigranten-regeering
druk uitoefent, opdat deze ook
vertegenwoordigers van de meer
op de Sovjet-Unie georiënteer
de partisanengroep van Tito op
neemt.
In bevoegde Duitsche kringen,
en niet alleen daar, doch ook in
neutrale kringen acht men het
aan geen twijfel onderhevig, dat
de aspiraties, die de Sovjet-Unie,
naar uit zoovele feiten blijkt,
ten aanzien van den Balkan
koestert, tot conflicten met En
geland moeten leiden. Dit land
kan het zonder twijfel weinig
aangenaam zijn. wanneer Mos
kou Zuid-Oost-Europa als zijn
invloedssfeer behandelt. Het ge
brek aan eensgezindheid tus-
schen beide "landen op dit punt
'blijkt o.a. hieruit, dat Benesj, die
zich voor de onderteekening van
een Tsjechisch-Sovj et-Russisch
verdrag naar Moskou zou bege
ven, na interventie van Londen
zijn reis voorloopig heeft afge
zegd. Ook de vaak weinig vrien
delijke toon tusschen Londen en
Moskou zegt op dit punt ge
noeg. De vertraging, die het stre
ven naar een conferentie tus
schen Engeland, Amerika en de
Sovjet-Unie blijkbaar hoofdza
kelijk van de zijde van laatstl
genoemden partner ondervindt,
kan eveneens als een teeken van
vrij diepgaande verschillen van
meening worden beschouwd, die,
naar mag worden aangenomen,
voor een belangrijke deel den
Balkan betreffen. O.a. zou Mos
kou volgens een te Berlijn veel
gehoorde opvatting zijn aspira
ties zoover uitstrekken, dat het
zich verzet tegen de landing van
sterke, geallieerde strijdkrachten
in dit deel van Europa, daar het
dit als een bedreiging van zijn
belangen beschouwt.
In de overplaatsing der Joego
slavische en Grieksche emigran-
tenregeeringen van Londen naar
Cairo ziet men van Duitsche zij
de overigens reeds een teeken,
dat de Engelsche invloed op de
ze emigranten is verminderd ten
gunste van dien van Moskou.
Dat de houding van Engeland
ten aanzien van den Balkan, op
zijn minst gezegd, een open vraag
is, is een factor, die ongetwij
feld de kans, dat een der met
Duitschland verbonden Balkan-
landen zich van zijn verplichtin
gen op grond van het bondge
nootschap zal losmaken, aanzien
lijk vermindert. Van Duitsche
zijde wordt niet nagelaten, de
zen landen het voorbeeld van
Italië voor oogen te stellen.
AMERIKAANSCHE VLIEG
TUIGEN BOVEN DUITSCH
GEBIED.
Maandagochtend ziin Ameri-
kaansche formaties bommen
werpers, naar het D.N.B. ver
neemt. bij zeer heiïg weer,
West-Duitschland binnengevlo
gen. In felle luchtgevechten dre
ven de Duitsche jachteskaders
de vijandelijke golven bommen
werpers uiteen. Verspreid uitge
worpen bommen veroorzaakten
eenige schade in woongebieden
en verliezen onder de bevolking.
Van de Amerikaansche bom
menwerpers werden volgens de
tot dusverre ontvangen berich
ten. 12 viermotorige vliegtuigen
door de Duitsche luchtverdedi-
gingsstriidkrachten vernietigd.
HET JODENPROBLEEM
IN ITALIë.
De zender van de fascistische
regeering heeft zijn standpunt
medegedeeld inzake het Joden
probleem in het nieuwe Italië.
Verklaard wordt, dat het Joden-
nrobleern voor het fascisme een
van de allerbelangrijkste pro-
I blemen is. dat in het nieuwe
Italië moet worden opgelost. Het
is bewezen, zoo wordt verder
gezegd, dat het verraad aan den
Duitscben bondgenoot van Jood-
schen oorsprong is. Op den mor
gen na den putsch van Badoglio
heeft het Italiaansche volk over
al de Joden aan het werk gezien.
Joden ziin het geweest, die over
vallen op dagbladen hebben ge
organiseerd en zich genesteld
hebben op de redactiestoelen.
Ook plunderingen en oproer
ziin door Joden georganiseerd.
Het fascisme, zoo werd tenslotte
verklaard, eischt. dat de Joden
onschadelijk worden gemaakt.
De Joden moeten derhalve uit
het nationale leven van het
nieuwe Italië verdwijnen.
DE HONGERSNOOD IN
BENGALEN.
In de Britsch-Indisehe provin
cie Bengalen heerscht nog
steeds een grimmige hongers
nood, zoo meldt de Britsche be
richtendienst. Terwijl de prijzen
Te Groningen werd Zondag een oogstdankfeest gehouden, waar da
Rijkscommissaris, Rijksminister dr. Seysi-lnquart en de Leider, MusserL
een rede hielden. Een overzicht tijdens de bijeenkomst
Blldarchlv ArbeKsbereleh dar NSDAP/Stepf/Pax as
nog voortduren stijgen, is de
bevolking nog steeds aan den
honger prijsgegeven. Het beeld
van de ellende in Bengalen en
Calcutta is hartverscheurend.
Men ziet geheele gezinnen, die
hun huis en erf verlaten en met
hun have en goed, bestaande uit
een paar borden en enkele
snuisterijen naar Calcutta te
trekken, waar zij zich scharen
in de gelederen der bedelaars.
Uitgemergelde kinderen, mannen
en vrouwen, die er uit zien als
mummies, ziet men overal in de
zakenwijken van Calcutta. Soort
gelijke tragedies spelen zich ook
af achter de muren van de Indi
sche wijk van Calcutta, waar
vele gezinnen langzaam den
'hongersdood sterven.
Het aantal slachtoffers van den
hongersnood is Woensdag tot
een nieuw record gestegen,
waarbij alleen in Calcutta 197
personen om het leven kwamen,
zoo meldt „United Press" uit
New Delhi. Een correspondent
van de „New Delhi Statesman",
kt Midnapore schrijft volgens
het agentschap, dat in de laatste
14 dagen geen ochtend voorbij
gegaan is zonder dat men in de
straten lijken vond. Er is nie
mand om de dooden te verbran
den. De „Statesman" schrijft,
dat sedert 16 Aug. 1354 personen
om het leven zijn gekomen, waar
van een deel in ziekenhuizen na
ernstige hongerkwalen. Dit ge
tal is eohter onvolledig en geeft
geenszins den werkelijken toe
stand weer.
BINNENLAND
Burgemeestersbenoemingen.
Tot burgemeester van Borne is
benoemd de heer J. van den
Toren, commies ter gemeentese
cretarie te Almelo. De nieuw
benoemde burgemeester is 44
jaar oud en behoort tot geen po
litieke partij.
Tot burgemeester der ge
meente Hellendoorn is benoemd
de heer H. C. M. Peeze Bink
horst. thans gemeente-secretaris
van Stad Delden, die sedert 1941
bij de N. S. B. is aangesloten.
De distributie van zaklan-
taarnbatteriien. Het feit. dat
de winter voor de deur staat, zal
ongetwijfeld de belangstelling
voor zaklantaren batterij en weer
doen stijgen. In velband hier
mee volgt hieronder nog eens
een samenvatting van de thans
voor deze batterijen geldende
distributieregeling.
Gedurende de derde distribu
tieperiode (15 Maart1 Mei '43)
en in mindere mate ook daarna
heeft het bureau voor de meta-
lenverwerkende industrie te
Den Haag aan tot aankoop van
batterijen gerechtigden zooge
naamde „repeteerende koopver
gunningen'' uitgegeven. Als ge
rechtigden werden beschouwd:
doktoren, verpleegsters en ande
ren, die batterijen voor de uit
oefening van hun beroep noodig
hadden. Gebroken werd toen
met het systeem, waarbij tel
kens nieuwe koopvergunningen
op aanvrage werden uitgereikt.
Op deze „repeteerende" koop
vergunningen kan door den
handel het daarop vermelde aan
tal batterijen worden verstrekt,
telkens wanneer een publicatie
van het bureau in de dagbladen
de leveranciers daartoe mach
tigt. Practisch verschijnt thans
iedere maand zulk een publica
tie. De gerechtigden hadden
dus niets anders te doen dan
zich, onder overlegging van hun
repeteerende koopvergunning, te
laten inschrijven bij den leve
rancier. die daarop zijn toewij
zing verkreeg, en zich vervol
gens aan het begin van iedere
periode tot dezen leverancier te
wenden.
De bevoorrading der detaillis
ten geschiedt niet automatisch.
Deze moeten telkens opmeuw
de gewenschte hoeveelheid bat
terijen bii den grossier bestellen.
Hiernaast ziin ook koopver
gunningen verstrekt, voorzien
van een stempel ..speciale toe-
GEEF DE AARDAPPELSCHIL
LEN AAN DEN OPHALER MEE
De vuilnisemmer is een gemak
kelijk voorwerp in het huishou
den.
Alles wat afgedaan heeft of
van geen nut meer is, wordt in
den vuilnisemmer geworpen.
Hoeveel aardappelschillen en
groente-afvallen zouden er vóór
dien oorlog niet verdwenen zijn in
de vuilnisemmers van de Neder
landsche huishoudingen? Zeker,
de ..schillemain" kreeg er zijn deel
van, maar heusch, het was maar
een bescheiden deel.
Nu, in dezen oorlogstijd, mag
niets meer in dien vuilnisemmer
verdwijnen, dat ons nog van ver
der nut kan zijn. Dat is een Ne-
derlaudisoh belang.
De 5.000 ton schillen, die in 60
van de belangrijkste gemeenten
van ons land per week worden
opgehaald, kunnen 30.000 koeien
voeden. Dat is niet heel veel, zal
men misschien zeggen, maar het
is wel veel als men bedankt,
dat dit voedsel ten goede komt
aan koeien, die juist daar gehou
den wordien, waar het bijzonder
te pas komt, namelijk in die buurt
van de groote steden van ons
land, Helpt d)e koeien en die
koeien helpen u. Bewaant de
aardappelschillen en gieeft ze
aan den ophaler mee.
Onze veevoederpositie is
moeilijk, maar aardappelschil
len voeden het vee.
wiizing". Deze komen niet voor
herhaalde leverantie in aanmer
king. Grootverbruikers kregen
een aparte toewijzing, slecht-
hoorenden een maandeliiksche
toewijzing.
Uit een en ander blijkt, dat de
distributie van zaklantarenbat-
teriien gedurende den zomer
niet heeft stilgestaan. Met het
oog op den langeren dagduur
werden toen alleen de perioden,
welke thans ongeveer 30 dagen
bedragen, ruimer genomen. Voor
het indienen van een aanvrage
zulks natuurlijk alleen, in
dien men tot de categorie der
gerechtigden behoort wordt
geen formulier verstrekt. Zij
kan. voorzien van de noodige
gegevens, in briefvorm tot ge
noemd bureau worder. gericht.
Voor bepaalde categorieën als
binnenschippers, leden van E.
H. B. O., luchtbeschermingsper-
soneel. enz. zijn de betreffende
vakorganisaties ingeschakeld.
Zoo nu en dan zal het mis
schien ook niet-gerechtigden
mogeliik zijn van installateurs
en detaillisten een batterij te
betrekken. In verband met de
verminderde houdbaarheid is
het dezen namelijk toegestaan
niet afgehaalde batterijen aan
h<»t einde van iedere periode te
gen den vastgestelden oriis van
de hand te doen.
De Rijkscommissaris, Rijksminister dr.
Seyss-lnquart, tijdens zijn rede op het
oogstdankfeest te Groningen
CNF/Otto/Pe* m
