Moordenaars van luit.- voor het Poli: generaal Seyffardt e.a. ei-Standgericht De Rijkscommissaris oogstdankfeest n Mussert spreken op te Groningen De door het Polizeist-andgericht in Amsterdam op 30 September 1943 op grond van de Verorde ning tot bescherming van de openbare orde van 9 Januari 1943 ter dood veroordeelde 19 Nederlanders hebben deel uitge maakt van een terreur-groep, die vooral op het oog had moor den te plegen op vooraanstaan de Ned. personen, alsmede aan slagen te doen op spoorlijnen en daardoor indirect de Duitsche bezettende overheid te treffen. De leiders van de terreurgroep zijn deels nationalistische, deels joodsche studenten geweest, die zich onder leiding van vroegere leden der Communistische Partij Nederland verbonden hadden om daden van geweld te plegen. De terroristen hebben het klaar ge speeld zich te voorzien van wa penen en ontplofbare stoffen, die ten deele van buitenlandsche her komst waren. De groep stond onder leiding van den communistischen arts dr. Kastijn en van den student in de medicijnen en halfjood Hans Katan. De halfjood Hans Katan heeft de opdracht gegeven tot den moord op luitenant-generaal Seyffardt, commandant van het Ned. Vrijwilligerslegioen. De vol jood Leo Frijda heeft tezamen met den communistischen arts dr. Kastijn op 5 Februari 1943 in Den Haag den moord op luite nant-generaal Seyffardt uitge voerd. De arts dr. Kastijn die het doodelijke schot op luit-generaal Seyffardt heeft gelost en zich bovendien heeft schuldig ge maakt aan den moord op den lei der van het Departement van Volksvoorlichting mr. Reydon, op 9 Februari 1943 in Voorscho ten, heeft bij zijn arrestatie zelf moord gepleegd. Hans Katan heeft bovendien, samen met den voljood Leo Frijda, deelgenomen aan den moord op den Nederlan der Van Blom op 25 Juni 1943 in Amsterdam en bovendien aan de moorden op den vroegeren Ne- derlandschen minister van land bouw dr. Posthuma, 3 Juni 1943 in Hengelo, op den leider van het ministerie van Volksvoorlichting, mr. Reydon op 9 Februari 1943 in Voorschoten, op den politievaan- drig Postman op 24 Juni 1943 in Amsterdam, op eten rijwielstaller Hoff op 2 Juni 1943 in Amster dam, op den Ned. eersten luite nant van politie Kaay op 3 Juli 1943 in Enschede, op den Ned. tandarts De Jonge-Cohen op 22 Juli 1943 in Amsterdam, alsmede aan de poging tot moord op den Ned. politieagent Blonk en diens echtgenoote op 15 Juli 1943, ter wijl hij voorts opdracht heeft ge geven tot een reeks andere moor den op vooraanstaande Neder- landsche personen, welke niet zijn uitgevoerd. Hans Katan is de drijfveer van alle door leden der terreurgroep uitgevoerde spoorwegaanslagen en brand stichtingen geweest en heeft zelf aan verscheidene handelingen deelgenomen. De vol-joodsche student in de medicijnen, Leo Frijda, die heeft deelgenomen aan de oprichting van de terreurgroep, heeft behal ve de moorden op luitenant-ge neraal Seyffardt en op den Ne derlander Blom, den moordaan slag gepleegd op den rijwielstal ler Hoff te Amsterdam. Hij heeft het doodelijk schot op Hoff ge lost. De veroordeelde leeraar in de natuurkunde Johannes van Mierlo heeft op de plek van de misdaad hulp verleend Leo Fry.- da heeft voorts samen met Ka tan, twee spoorwegaanslagen uit- §evoerd en in Juni 1943 gepro- eerd om in een bioscooptheater te Den Haag door middel van een brandbom brand te stichten. De student Sape Kuiper heeft op 22 Juli 1943 den Ned tandarts de Jonge-Cohen in diens spreek kamer doodgeschoten en twee schoten gelost op diens echtge noote, die gewond werd Mede plichtige is de gymnastiekleeraar Henri Geul, die eveneens met een pistool gewapend is geweest. Geul had zich pas op 20 Juli 1943 bij de terreurgroep aangesloten en zich bereid verklaard tot me dewerking bij elk soort daden van terreur. Op 15 Juli 1943 heeft Sape Kuiper tezamen met den student Johannes Kalshoven, die zich in Mei 1943 tot medewerking bij daden van terreur bereid had verklaard den moordaanslag ge pleegd op den Ned. politie-agent Blonk en diens echtgenoote. Jo hannes Kalshoven heeft op den politie-agent geschoten, terwijl Sape Kuiper verscheidene scho ten heeft gelost op de echtgenoo te van Blonk, die haar man te hulp snelde en voorts nog een schot op den politie-agent Blonk. Blonk en zijn echtgenoote wer den zwaar gewond. Kuiper heeft ook medewerking verleend aan den moord op den rijwielstaller Hoff. Op 24 Juni 1943 heeft Kui per geprobeerd brand te stichten in een bioscoop-theater te Am sterdam, waar hij een brandbom had verstopt in een door hem opengesneden logezitplaats. Door dat de helsche machine tijdig kon worden verwijderd, is de brand voorkomen. Tezamen met den jood Leo Frijda en den eveneens veroordeelden student in de me dicijnen Olaf Thomsen heeft Kui per in een huis te Amsterdam eeti groot aantal bransassen ge maakt. Speciale sabotagegroep. In den veroordeelde Johannes van Mierlo, die werkzaam is ge weest als leeraar aan de machi- nistenschool te Amsterdam en die nauwe betrekkingen onderhield met de communistische partij, hebben de jonge terroristen een hunner geestelijke leiders gevon den. Van Mierlo heeft een spe ciale sabotagegroep georgani seerd. Behalve dat hij mede plichtig was aan den moord op Hoff, den eigenaar van de fiet senstalling, heeft hij opdracht gegeven voor den op 20 Augustus 1943 gepleegden moord op den Ned. politiekapitein Woerts in Bussum, in Engelsche opdracht schikkingen getroffen voor den moord op een vooraanstaande Nederlandsche persoonlijkheid en in drie gevallen informaties ingewonnen voor voorgenomen moordaanslagen. Louis Boissevain, leerling op de machinistenschool, die een leidende rol in de terreurgroep speelde, heeft in opdracht van den halfjood Hans Katan en van den journalist Maarten van Gilse en met hulp van de eveneens ge arresteerde studente Reina Prin- sen-Geerlings op 3 Juli 1943 te Enschede den eerste luitenant der Ned. politie Kaay doodge schoten. Louis Boissevain heeft voorts op 20 Augustus 1943 met hulp van de intusschen gearres teerde Gertruida van Lier twee schoten gelost op den Ned. poli tiekapitein Woerts in Bussum, waardoor deze zwaar gewond werd. Deze moordaanslag is ge pleegd op verlangen van een an dere terreurgroep, die als beloo ning had beloofd vuurwapenen te zullen leveren (binnenkort zal deze andere terreurgroep zich voor het Polizeistandgericht te verantwoorden hebben). Tenslot te heeft Louis Boissevain als lei der van een speciale terreur groep aanwijzingen gegeven voor het ten uitvoerleggen van spoor wegaanslagen en een reeks an dere spoorwegaanslagen voorbe reid. Vervaardiging helsche machines. De student Antoon Pleyte heeft zich langen tijd met den werk tuigkundige Jan Karei Boissevain bezig gehouden met het vervaar digen van helsche machines en ontplofbare stoffen. Beiden heb ben zich ook vijandelijke ontplof bare stoffen weten te verschaf fen. Antoon Pleyte en Jan Karei Boissevain hebben eind Mei 1943, door het aanbrengen van ontplofbare ladingen, een aanslag gepleegd op een Duitschen front- verlofgangerstrein, die niet ge lukt is. Tezamen met onbekende personen heeft Antoon Pleyte nog een anderen aanslag op een Duit schen verlofgangerstrein be proefd. Een derde aanslag op een Duitsch militair transport is hem evenmin gelukt De door Jan Karei Boissevain vervaardigde ontplofbare stoffen zijn gebruikt bij andere aanslagen. De kantoorbediende Gideon Boissevain, de letterkundige Wal ter Brandligt en de journalist Maarten van Gilse hebben zich als leden der terreurgroep jaren lang bezig gehouden met het ver vaardigen en in omloop brengen van vervalschte persoonsbewijzen door in illegaliteit levende Ne derlanders. Zij hebben verder in radiotoestellen, die moesten wor den ingeleverd, brandsassen in gebouwd, met het doel dat ge bouwen met de daarin bijeenge brachte radiotoestellen in brand zouden geraken. Gideon Boissevain en Maarten van Güse hebben voor ontplof bare middelen gezorgd en twee aanslagen op spoorwegen uitge voerd, die niet gelukt zijn. Gi deon Boissevain heeft ook voor den moord op een politie-ambte- naar een afspraak gemaakt met andere leden der groep. De Pikeur Remkens en de ra diotechnicus Antoine Th. Broeck- man waren reeds sinds jaren lid van communistische sabotage groepen. In Maart en Mei 1943 hebben zij twee mislukte spoor wegaanslagen gepleegd. Zij heb ben verder in het voorjaar van 1943 met andere daders overval len gepleegd op den bankier van Lokeren-Campagne in Blaricum, den makelaar Honing in Soest, op het huis Witte Burcht in Soest, op een vrouw in Laren en op een villa in Lage Vuursche, om geld, levensmiddelen, klee- dingstukken en persoonsbewij zen op te eischen. In de eerste drie gevallen hebben zij zich toe gang tot de huizen verschaft, door zich uit te geven voor leden van de Duitsche Sicherheitspoli- zei. Eind Juni 1943 hebben zij een roofoverval gepleegd op een transport distributiebescheiden in Lage Vuursche. Remiens, die ook aan de vervaardiging van valsche persoonsbewijzen heeft medegewerkt, heeft bovendien reeds eind Mei 1942 een opslag plaats van stroo van de Duitsche weermacht in brand gestoken, brandstichting gepleegd in het arbeidsbureau te Amsterdam en heeft deelgenomen aan den aan slag op het Bevolkingsregister te Amsterdam op 27 Maart 1943. De kantoorbediende Anton J. Th. Koreman is ter dood veroor deeld, omdat hfj den pikeur Re miens, na diens deelneming aan den aanslag op het Amsterdam- sche bevolkingsregister, in zijn huis heeft opgenomen, hoewel hij op de hoogte was van zijn medewerking aan de actie van sabotage. Tegen den monteur Viktor van Swieten is de dood straf uitgesproken omdat hij sinds jaren een pistool in bezit had en dit wapen, ondanks het desbetreffende bevel, dat de be zettende overheid heeft uitge vaardigd, niet heeft ingeleverd, voorts omdat hij zijn pistool heeft overhandigd aan de mede-ver oordeelden Remiens en Broeck- man voor eventueele verdediging tegen Duitsche politie-beambten en tenslotte omdat hij een pistool van Remiens in bezit heeft geno men om dit wapen te reparee- ren. De student in de medicijnen Johann Roemer heeft zich ver grepen aan de verordening tot bescherming van de openbare or de, doordat hij op 10 April 1943 door het aanbrengen van een brandsas gepoogd heeft brand te sticht in de universiteit te Am sterdam, ten einde de door de Nederlandsohe studenten afge legde verklaringen van loyaliteit te vernietigen en tegen de loyali teitsverklaringen te protesteeren. Ook zijn handeling is door het standgericht beschouwd als die nende om de openbare rust en orde in Nederland te verstoren. Het geestelijk contact van de door het Polizeistandgericht Am sterdam op 30 September 1943 veroordeelde Nederlanders met de illegale communisten is vooral tot stand gebracht door den 32- jarigen Petrus Footers, zonder beroep. Footers is reeds op jeug digen leeftijd lid der Commu nistische Partij Nederland ge weest, heeft leidende functies in deze partij bekleed en zich na ontbinding der communistische partij Nederland bezig gehouden met het tot staod brengen van het contact der illegale commu nisten met de kringen van natio nalistische studenten eenerzijds en met sabotagegroepen ander zijds. Jarenlang heeft hij verbo den politieke redevoeringen voor Er» tientallen grootere en klei nere plaatsen in ons land is gis teren heit oogstdankfeest gevierd door Duitsche en Nederlandsohe nationaal-social isten. CXp elke bij eenkomst hebben een Duitsche en een Nedierlandsche spreker het woord gewerd. Verreweg de belangrijkste sa menkomst was die in de „Har monie" te Groningen, waar de Rijkscommissaris Rijksminister Seiss Inquart en Mussert een duizendkoppige menigte hebben toegesproken. Reeds geruimen tijd vóór «Je aankomst van de hooge gasten was de groote zaal reeds tot in alle hoeken bezet. Vele honder den moesten aich met een staan plaats tevreden stellen, terwijl in neven-zalen en in den tuin als mede vóór het gebouw nog hon derden en honderden het gespro ken woord via de luidsprekers konden volgen. Precies half twaalf kondigden juichkreten van buiten het ge bouw aan dat de Rijkscommis saris en de Leider met hun sta ven waren gearriveerd. Met een denderend Hou-Zee geroep wer den dr. Seiss In quart en Mussert verwelkomd bij hun öinnemtme- den. Het eerst sprak de Leider Mussert. REDE MUSSERT. Aan de rede van den heer Mius- sert ontleenen wij het volgende: Herr Reidhskommissar. Duit- sdhe en Nederlamdscihe kamera den. Vandaag op dezen buitenge woon mooien dag, op dezen herfstdag bij uitnemendheid, zijn wij dan hier vereenigd om onze gedachten te laiben gaan over al ihetgeeaj verband houdt met de voedsel voorziening en al hetgeen verband houdt met de hoogere dingen daaraan, verbonden. Wamt met brood alleen kan de mensch niet leven, wij leven uit een idieaaL Maar wij leven ook na tuurlijk, doordat het ons moge lijk gemaakt wondt door de voed selvoorziening. En nu weet ik in dezen tijd, boe m-oeilijk het is voor duizenden en tienduizenden om behoorlijk gevoed te worden, kameraden. En dat is het belang rijkste, in Nederland. Er is ech ter nog geen mensdh van den honger onngekomen. Moeilijkhe- den zijn er, maar wij staan in het vierde oorloosjaar en wanneer ik u zoo zie, dan zeg ik: rnu. het gaat nogal goed met de voedsel voorziening. Moeilijkheden en zorgen heb ben wij allen, maar zooals ik zei- de, wij staan in het vierde oor logsjaar en er moet ons toch een. groot gevoel van dankbaarheid ovenstroamien, wanneer wij we ten. dat hiet op het oigen/blik nog zoo gesteld is mat die voeriisel- voorzienimg. Er moet dankbaar heid zijn jiegens God en dank baarheid jegens de menschen. Late^ wij goed begrijpen: de mensch kan de natuur helpen of verstoren. Maar de natuur is de eerste de tweede en de derde factor. Wanneer er dit jaar zulk een sdboone oogst gekomen is. dan willen wij onze dankbaarheid in «Je eerste plaats aan God be tuigen. De natuur gaat tewerk volgens vaste wetten, doe wij sle«ihlts ten dleele kennen. Waar om is er b.v. nu dit jaar bij de suikerbieten een bijzonder hoog percentage aan suiker te ver- waidh- Waarom is pok «Je olie- vcxmzieniing zoo bijzonder? Wij weten het niet. Dat doet de na tuur. de natuur, die wij in de Nederlandsche studenten gehou den en studenten gerecruteerd voor terreurgroepen. Pooters heeft deel gehad in de oprichting der op 30 September 1943 ver oordeelde terreurgroep en heeft van al haar handelingen kennis- gekregen, zonder dat hij zelf ac tief aan daden van geweld deel nam. Wegens het oprichten van een geheime organisatie en we ens het niet aangeven der hem ekende gewelddelicten, dat wordt voorgeschreven door de verordening tot bescherming der orde, is hij eveneens ter dood veroordeeld. De behandeling tegen verschei dene vrouwen, die als leden der terreurgroep gearresteerd zijn, alsmede tegen andere medeplich tigen zal op bijzondere wijze ge schieden. eerste plaa/ts moetenomdiersteumen en Ibelpeni, zooveel wij kunnen. Het mensdhenwerk is daartoe. En wanneer men diat niet goed doet, verstoort men zooveel Gisteren was ik in Rotterdam. In Rotterdam moeten bepaalde militaire werken gemaakt wor den, want ons Rotterdam wordt bedreigd als plaats aan het Westfront. Wat zei toen de mi litaire man, een Duitscher dus? Hij zei: „Ik zal zorg dragen, dat er zoo weinig mogelijk behoeft te worden kapot gemaakt." ,.Een huis", zegt h- terecht, „kan men in één jaar opbouwen, maar een boom, daar heb ie 60 jaar voor noodig en ik zal passen op de boomen, die gespaard kunnen worden." Zie eens, dat is de juiste mentaliteit, die ons ook vandaag moet bezielen, de men taliteit van „heb eerbied voor de natuur". Begrijp uw eigen kleinheid, miaar die vanuit uw menschelijke standpunt, wat mo gelijk is, de natuur te helpen en de natuur zal vruchtbaarder zijn dan ooit te voren. U weet, zoo vervolgt spreker verder, hoe het in de kapitalisti sche periode ging: niilloenen tonnen aan graan werden inge voerd en onze producten wer den vernietigd. En wij weten het ook. het is vernietigd op bevel van het groot-kapitalisme uit Londen en New-York, ofschoon hier het volk voor een groot deel het toch noodig had, ofschoon millioenen het gaarne zouden willen hebben. Het werd vernie tigd op bevel van de heeren uit Londen van het grootkapitalisme, dat hier heerschte bij monde van Colijn. Nu staat het zoo, dat niemand in Nederland er meer aan denkt om voedsel te vernieitgen, be halve dan die paar verdwaasde misdadigers, die hoeven L. brand steken. Het imag toch eigenlijk geen naam hebben; die enkelin gen; het volk in zijn geheel staat er volmaakt afwijzend tegenover en de boeren en de boerenarbei ders werken in getrouwheid om zooveel mogelijk voor het volk voort te brengen. Het systeem echter, dat de be zettende overheid hier heeft aanugetroffen, is niet in 'n hand- «jmdraaien te veranderen. Want één ding gaat voor alles; risico mag er niet genomen worden, want wanneer er iets niet goed gaat met de voedselvoorziening, zeggen wij niet „dat is niet erg Vroeger vaarden wij uit naar het Oosten en het Westen, naar het Noorden en het Zuiden. Wij zijn nu op ons zelf aangewezen. De bezettende overheid kan niet plotseling veranderen datgene wat was. Maar wij zelf kunnen er geleidelijk maar zeker voor zorgen, dat het nationaal-socia- lisme daarvoor in de plaats komt. Want dit is niet ons sys teem. Het systeem, dat er nu is, is eenvoudig een bestendiging van wat er was. Een af lever in gs- plidht moet er b.v. zijn. dat spreekt vanzelf, maar het zwaar tepunt moet gebracCït worden naar de boeren en naar de boe renarbeiders. De boeren en de arbeiders moeten volkomen doordrongen zijn van hun plich ten ten aanzien van de gemeen- schpr) en het is onze taak en on ze roeping om de boeren en de boerenarbeiders zoover te bren gen, dat zij inzien, waarom het gaat. zoodat zij zelf van hun boe renerf en hun boerengemeen schap uit er voor zullen kunnen zorg«lragen, dat ons volk datge ne heeft wat het noodig heeft. Het zwaartepunt zal na kor- teren of langeren tijd verlegd moeten worden naar boer en boerenerf. Zün leiderscapacitei ten zullen naar voren moeten komen. De verzorging der boe renarbeiders zal vastgesteld moeten worden en de producten zullen een redelijken prijs moe ten opbrengen, die het loon is naar werken. Dit alles zal ook onder nationaal-socialistische in- schakeling centraal geleid moe ten worden, maar de uitvoering daarvan kan eerst goed komen, wanneer er is een sterke doel bewuste landstand. Wil men omschakelen, dan moeten wij van toet eene apparaat naar een andere apparaat, maar je kunt niet omschakelen van een appa raat naar niets. Er was nu een ander apparaat, dat in ieder ge-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1943 | | pagina 3