Nieuw stadium aan het OosteSijk front
ttQERDAG 30 SEPTEMBER 1943
tt(
34STE JAARGANG N°- 10672
Ul
rtel
ari
jfc;
S)c£elcl6clve0oiifóuvX
Papengracht 32 - Giro 103003
Redactie 20015. Admin. 20935
DAGBLAD VOOR LEiOEN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
warla-Iiulde.
'oiV October zal in heel die Nfe-
ftdsclne Kerkprovincie, dlus
"e vlif de bisdommen, die toe-
a®%,g 'plaats vinden aan. het
tnCliekit Hart van Maria.
'edjg toewijding wil zijn: een
!5. i van openlijke erkenning
r' faaria, een diaad van openlijk
!n duwen in Maria en een toe-
limfog van trouw aan Maria,
par plechtigheden in de kerken
rtopim deze toewijding aan die
Tier Gods zullen die stemming
ooJen verdiepen en verinnigen
„I slotte zal hiet bij ied/er par-
uJijk aankomen op de solidi-
van zijn toezegging van
lb%. All'es zal niet veel meer
l%ian wat uiterlijk vertoon, als
e"in ons leeft hét streven, om
a, Maria te gaan tot Christus,
'e stoor Maria betere Christenen,
arare mensohen te worden. Wie
fooHoeder Gods wil eeren, most
1. bwerken in zijn eigen ziel en
djn aan den opbouw van dat
4« van waarheid en lieven, van
taüdjtoheid en genade, van ge-
-ifigihieiid., liefdie en vrede," dat
'iSus heeft gesticht. En hij
r,,zidh voor bet bereiken van
doel baar voorbeeld voor
erb en hij bidt daarvoor om
^fbijstaind en voorspraak. Alle
sb. die wij aan Maria geven,
ft. ten doel. ons aelven te ver-
vejgen met de „gezegende
sÉht van haar schoot", die zij
pjfede1" beeld tot ons uitstrekt
p ijj ais het Kind harer vreugde
uds dien Man van smarten. Ook
ofedhiectenis bewijst, dat waar
la wordt bemind. Jezus
dit aanbeden; dat, waar Maria,
'aiKoediar van Zijn menschel ij ke
irelur wordt geminacht of ver-
I' ïien, ook het licht van Zijn
fee id uitdooft
vals wij waarlijk streven, om
stiw aan Maria ie zijn, dan kun-
laifwij ook met vast v e r-
>up u w e n 'bidden om haar
voor onszelf, voor anderen,
dJ de wereld.
piet den diohiter Guido Gezelle
jen wij bidden:
1,1 ben mijn eTgste vijand zelve,
p&e dieper ik mijn bert
pi doordelve,
5i>e meer ik vindie, diat, onvrij
dan alle kwaad, ik ga ten
sM gronde
ei eene poel van ramipe en
itf zonde.
9ch, Onbevlekte, bid voor mij!
Ie; Altijd, onbevlekte Vrouwe,
c ben onweerd, eilaas, dat ik
J uw licht aamschouwe
SJiit artikeltje bedoelt alleen,
at katholiekien lezer te herirar.e-
i, aan den oproep van omze Bis-
l«n>Pien, om die geheel® Octo-
3((maanid, die morgen begint,
®ir vooral Zondag 3 October
een Maria-hulde te maken,
ar Maria tot Christus en door
prisitius aan de wereld vrede en
•uk!
fraaie affiche, dat Is uitgegeven
verband met de van 2 4 October
k te houden landelijke collecte ten
re van het Winterhulp werk van den
Kttaderlandschen Volksdienst
CNF/MeUer/Pa* m
De Dnjepr doet zich
gelden
SLAG OM BRUGGEHOOFDEN.
De groote gevechten aan het
Oostelijke front zijn in een
nieuw stadium getreden, zoo
schrijft de militaire correspon
dent van het D. N. B. in zijn be
schouwing van den toestand van
thans.
Na weken van een beweeg
lijk gevoerden afweer van den
kant van de Duitsche troepen
schijnen de gevechten in het
Oosten thans meer een station-
nair karakter te willen aanne
men. Een blik op de kaart is
voldoende om vast te stellen,
dat dit verschijnsel zijn oorzaak
vindt in een handige strategi
sche uitbuiting van de geogra-
phisch-physische gesteldheid van
het gebied, waar de vijand door
de Duitsche oorlogvoering bin
nen gemanoeuvreerd is.
De wederzijdsche bewegingen
hebben in haar tempo een dus
danige verlangzaming gekregen,
dat de veronderstelling niet on
gerechtvaardigd schijnt, dat de
stroomloop van den Dnjepr aan
de wederzijdsche bewegingen
een zekere natuurlijke grens
heeft gesteld. Daarbij moet ech
ter wel aangeteeken'd worden,
dat' men te Berlijn nog steeds
niet spreekt over een Dnjeprli-
nie, maar veeleer de ontwikke
ling der van dag tot dag ver
der versterkte Duitsche tegen
stootactiviteit met verhoogde op
merkzaamheid volgt.
De gevechten aan den Dnjepr
zijn gegroeid tot een slag om
bruggehoofden. Uit de brugge-
hoofdstellingen op den Oostelij
ken over v. d. Dnjepr onderne
men de Duitschers tegenaan
vallen van zooveel energie en
doorslaande kracht, dat men
moet vermoeden, dat hier een
op langen termijn voorbereid
pion als grondslag aanwezig is.
Hierbij schijnep ook reserve
krachten merkbaar te worden als
voelbare rem tegen den bolsje-
wistischeri offensiefwals.
In het Zuiden zijn de Duit
schers zeer duidelijk geslaagd in
het tot dusver meest opmerke
lijke afweersucces. Ten Zuiden
van Zaporozje, in het gebied van
Melitopol, is een Duitsche tegen
stoot gedaan op sterke Sovjet-
Russische strijdkrachten. Ten
Noorden van de stad trachtten
de bolsjewisten storm te loopen
op de hoogtestellingen der Duit
schers. Uit deze onderneming,
waarbij de bolsjewisten ook veel
materiaal gebruikten, kwam de
Duitsche tegenaanval tot ont
wikkeling, welke in korten tijd
niet alleen aanzienlijke ruimte
won, maar den tegenstander ook
zeer zware verliezen toebracht,
welke thans, tengevolge van de
lange, opmarschwegen voor de
bolsjewieken een vertragend ef
fect hebben.
Het zwaartepunt der gevech
ten in het Zuiden ligt viak te
gen het gebied van het Duit
sche bruggehoofd van Zaporozje,
waar de Duitschers eveneens met
felle tegenslagen antwoorden. De
gevechtshandelingen duren daar
nog onverminderd fel voort.
Daarentegen is de bolsjewisti
sche druk op de ruimte van
DjepropetrowSk tengevolge van
de voortdurend aware verliezen
der bolsjewisten aan tnenschen
en materiaal en ah. gevolg van
de ook daar ofensief gevoerde
Duitsche afweer verminderd.
De slag om de bruggehoofden
wordt voortgezet tot in het ge
bied ten Noorden van Kief. Tal
rijk zijn de Duitsche brugge-
hoofdstellingen aan den Ooste-
lijken oever van den Dnjepr.
Toch is de bolsjewistische actie
in de gebieden ten Noorden van
Zaporozje uitsluitend gericht op
Kief. Deze stad kan in het alge
meen beschouwd worden als het
doel der bolsjewistische leiding,
dat nog voor het aanbreken van
de slijkperiode onder ieder be
ding imoet worden bereikt.
De bolsjewisten trachten om
te beginnen de eilanden in den
Dnjepr als steunpunt in handen
te krijgen. Hier spannen zij alle
krachten weer in. Hun pogingen
hebben er tot dusver echter
slechts toe geleid, dat de door
hen voor deze taak in het veld
gebrachte formaties volkomen
vernietigd zijn hetgeen spreekt
voor de kracht der Duitsche stel
lingen.
Ten Noorden van Kief tot aan
den rijweg naar Moskou gaat in-
tusschen de bolsjewistische po
ging voort om met gebruikma
king van de grootste massa's
meer terrein te winnen. Weer
galoos hard zijn daar de gevech
ten. Energieke Duitsche tegen
aanvallen zijn echter ook hier
voor het vertraagde tempa ver
antwoordelijk.
De Sovjetaanvallen beginnen
te stuiten. Daar komt bij, dat in
deze gebieden het weer de ge
vechtshandelingen reeds vertra
gend beinvloedt.
GUNSTIGE
OMSTANDIGHEDEN VOOR
VERDEDIGING.
De A.N.P.-corresponednt te
Berlijn meldt:
Bij de lezing van de weer-
maohtberichten der laatste da
gen valt het op, dat deze ten
aanzien van de situatie aan het
Oostelijke front weder geheel
anders geformuleerd zijn dan,
laten wij zeggen, vóór den val
van Smolensk. Terwijl voorheen
gewezen werd op de frontcorrec
tie en de frontverkorting, legt
het opperbevel der Duitsche
weermacht thans meer den na
druk op de Duitsche tegenaan
vallen, waaruit men zou kun
nen afleiden, dat men van Duit
sche zijde voornemens is, dan
bolsjewisten verdere gebied-
winst ernstig te betwisten.
Naarmate de herfst voort
schrijdt, worden de omstandig
heden ook gunstiger voor de ver
dediging, daar de binnen niet te
langen tijd te verwachten regen
val ook de intensiteit der Sovjet-
Russische aanvallen moet dóen
verslappen. Ook het feit, dat de
Sovjet-Russische legerleiding
juist met het oog op de komen
de modderperiode steeds meer
lichte bereden troepen in den
strijd brengt, kan naar het oor
deel van Duitsche militaire krin
gen den bolsjewisten van eenig
nut zijn, zoolang hun zwaardere
formaties niet door het Duitsche
front zijn gebroken. De lichte
troepen kunnen wel een door
braak uitbuiten, doch deze zelf
moeilijk tot stand brengen. Der
halve gelooft men in bevoegde
kringen te Berlijn, dat de wisse
ling van het jaargetijde ook een
verflauwen der bolsjewistische
aanvallen tengevolge moet heb
ben, zij het ook, dat men reke
ning houdt met de mogelijkheid,
dat deze tusschenperiode spoe
dig gevolgd zal worden door een
winteroffensief, waarvoor van
Sovjet-Russische zijde alle voor
bereidingen schijnen te zijn ge
troffen. Ook van DuitsChe zijde
verklaart men hierop volkomen
voorbereid te zijn.
Zoo noodig biedt de uitge
strektheid van het door de Duit
schers bezette gebied der Sov
jet-Unie de mogelijkheid, zich
op een nog dichter bij de grens
gelegen linie terug te trekken.
Intusschen is van een verslap
pen der bolsjewistische aanval
len nog weinig te bespeuren en
van bolsjewistische zijde stelt
men blijkbaar alles in het werk
om op den Westelijken oever
van den Dnjepr den opmarsch
voort te zetten. pogingen
stuiten echter op hardnekkigen
tegenstand, zoodat de kleine
groepen bolsjewisten, die zich
op den Westelijken oever heb
ben gevormd, in een weinig be
nijdenswaardige positie schijnen
te verkoeren. De Dnjepr. die op
het oogenblik als het ware de
ruggegraat is van het grootste
gedeelte van het tegenwoordige
front, begunstigt de verdediging
uiteraard ten zeerste. Anders is
de situatie evenuwel in het ge-
DE DERDE VERJAARDAG
VAN HET PACT VAN DRIE.
Ter gelegenheid van den der
den verjaardag van het Drie-
mogendhedenverdrag heeft een
telegramwisseling plaats gevon
den tusschen den Fuehrer en de
staatshoofden der verbonden
landen, alsmede tusschen de mi
nisters van buitenlandsche za
ken. waarin de strijdwil der
door het Pact vereenigde staten
tot uiting komt
Het telegram van den Fueh
rer aan den Duce luidde: „Duce.
Op dezen derden verjaardag der
onderteekening van het Drie-
mogendhedenverdrag gedenk ik
u en het in trouwe toewijding
om u geschaarde fascistische Ita
lië met het gevoel van de har
telijkste verbondenheid en
vriendschap. Het is mijn on
wrikbare overtuiging dat. hoe
groot ook de weerstand moge
ziin. de geweldige strijd, die ont
brand is om de vrijheid en de
toekomst van het leven der vol
ken van Europa en Oost-Azië.
tenslotte met de overwinning
zal worden bekroond. In dezen
zin doe ik u. Duce. op dezen dag
met miin oprechte groeten mijn
hartelijke wenschen toekomen
voor het geluk en de toekomst
van een door het fascisme we
derom tot eervolle vrijheid ge
bracht Italië. In hartelijke
vriendschap. Adolf Hitler
Het telegram van den Duce
aan den Fuehrer luidde: ..Fueh
rer. Ik dank u voor het telegram,
dat ge mli hebt toegezonden op
den verjaardag van het Driemo-
gendhedenverdrag. dat een his
torisch document vormt in de
wereldgeschiedenis en de ge
schiedenis van onze drie vol
ken. Ondanks de ernstige crisis,
weike het verraad der dynastie
en harer medeplichtigen in Ita
lië heeft teweeggebracht, sluit
ik mii aan bij uw overtuiging,
dat de Angelsaksische plutocra
tieën overwonnen zullen wot-
den. en dat daartoe de militaire
bijdrage der nieuwe strijdkrach
ten. die het fascisme denkt op
te stellen, niet zal ontbreken.
Met de kameraadschap, die gij
kent. beantwoord ik uw geluk-
wenschen en groeten. Uw Mus
solini".
In het telegram van den Fueh
rer aan den Jananschen keizer
wordt gezegd: „Op den derden
veriaardag van het Driemogend-
hedenverdrag doe ik Uwe Maje
steit. ook namens het geheele
Duitsche volk. miin hartelijke
groeten en gelukwenschen toe
komen. Het is mijn vaste over
tuiging. dat de vrijheidsoorlog,
die onzen landen opgedrongen
is. zal eindigen met den triomf
van onze rechtvaardige zaak en
daarmede zal leiden tot een ge
lukkige en veilige toekomst on
zer volken".
Het telegram van den keizer
aan den Fuehrer luidde. „Het
vriendschappelijke telegram, dat
Uwe Excellentie mii op den der
den veriaardag van het Driemo-
gendhedenverdrag wel wilde
doen toekomen, heeft diepen in-
EINDE VAN DEN
ZOMERTIJD
In den nacht van Zondag
op Maandag a.s. eindigt
de zomertijd. Vóór het
naar bed gaan moet men
de klok één uur achteruit
zetten.
„WIEN DE SCHOEN PAST
De titel van het radiopraatje
van Max Blokzijl van heden
avond. in de serie „brandemdie
kwesties" over Hilversum 1 om
18.45 uur, luidt: „Wien de schoen
past
bied van Smolensk, waar geen
natuurlijke hindernissen den op
marsch der boljewisten kunnen
stuiten, zoodat de Duitsche ver
dediging hier ongetwijfeld voor
een moeilijke taak staat, temeer,
daar hier een zwaartepunt der
Sovjet-Russische aanvallen ligt.
Ainerikaansche persstem.
In een analyse van den toe
stand aan het Oostelijke front
waarschuwt de militaire des
kundige van de jNcw York He
rald Tribune" voor een over
schatting van de Duitsche distan-
cieeringsbeweging.
De DuitsChe terugtocht, zoo
schrijft hij. geschiedt met een
opmerkelijke handigheid en in
goede orde. De Sovjets zijn er
niet in geslaagd een aanzienlijk
aantal gevangenen te maken. De
Duitsche legers zijn nog intact
en in het bezit van een betere
verdedigingsstelling dan voor
heen.
druk od mii gemaakt. Ik geef bij
deze gelegenheid uiting aan
miin vaste besluit, tot de eind
overwinning met onze bondge-
nooten samen te werken".
GEALLIEERDE ONDERHAN
DELINGEN MET BADOGLIO.
De Amerikaansche openbare
meening komt steeds meer tot
de overtuiging, naar berichten
uit New York zeggen, dat de
Ver. Staten en Engeland met
koning Victor Emanuel onder
handelen over drie problemen:
1. Over een reorganisatie van
de regeering Badoglio: 2. Over
de onderteekening van een do
cument betreffende de onvoor
waardelijke caoitulatie; en 3.
Over een oorlogsverklaring aan
Duitschland. De „New York
Timesverklaart, dat de positie
van het Italië van Badoglio on
der de geallieerden er een van
den tweeden rang is en in be
langrijke mate er van afhanke
lijk zal ziin. hoeveel Duitsche
soldaten door de aanhangers van
Badoglio worden gedood. Alvo
rens het Italië van Badoglio
echter als „mede oorlogvoerend
land" erkend kan worden, zoo
besluit de „New York Times"',
moet het den Negus Haile Se
lassie erkennen als eenigen en
werkeliiken keizer van Abessi-
OPROEP VAN MUSSOLINI
TOT DE ITALIANEN.
Op het moment, dat hij zich
belastte met de functies van
chef van den nieuwen, republi-
keinsch-fascistischen staat heeft
de Duce aan de Italianen den
volgenden oproep gezonden:
„Met de door den ministerraad
van 26 September 1943 goedge
keurde verklaring is de nieuwe
reoublikeinsch-fascistische staat
in het leven getreden, die in de
binnenkort bijeen te roepen con-
stitueerende nationale vergade
ring de bevestiging zal krijgen
van ziin definitieve constitutio-
neele functies. Tot die dagen be
last ik mii heden met de taken
van het hoofd van den nieuwen,
reoublikeinsch-fascistischen
staat", w.g. Mussolini.
Aartsbisschop van York bezocht
Moskou.
De Anglikaansche aartsbis
schop van York heeft, naar de
Britsche berichtendienst meldt,
ziin bezoek aan Moskou beëin
digd. Naar de Britsche berich
tendienst verder meldt, heeft de
aartsbisschop tijdens ziin bezoek
zeer hartelijke betrekkingen
aangeknoopt met de leiders der
Soviet-Russische Kerk en maat
regelen getroffen voor het be
zoek der Soviet-Russische kerk-
delegatie aan Engeland.
Ex-koning Peter van Zuid-Slavië
te Cairo.
Naar de Britsche berichten
dienst meldt, is ex-koning Peter
van Zuid-Slavië met ziin gevolg
te Cairo aangekomen.
1000 ton aardappelschillen
beteekent een week voedsel
voor 5000 koeien.
