WOENSDAG 22 SEPTEMBER 1943
34STE JAARGANG N°- 10665
Dc tiaat
„De arme bloedverwanten der
geallieerden"
it
^Bureaux: Papengracht 32 Giro 103003
-'[jelefoon: Redactie 20015. Admin. 20935
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
Het „Haradielstoladi" wijst er in
>en artikel op, dait er velen zijn,
ilie bepaalde teksten uit den Bij-
(el isoleeren, orn met die teksten
IV (uji haat tegen anenisehen te
I ©cfatvaaridiigen. Die teksten,, al-
^iuis die schrijver, wonden steeds
ifieer geciteerd ten bewijize, dat
(vij, christenen, andere mensdhien
nbaten magen ja, zelfs haten
i moeten!
bt Wii aiin het met dien schrijver
van 'bedoeld antikei volkomen
'*eens, als hij dergelijke opvattin
gen (bestrijdt en als absoluut on
christelijk verwerpt.
i Wii hebben reeds zoo vaak in
jjenaelfden zin geschreven. Rieeds
200 vaak omdat het vóóral in
dezen tijd van het grootste be
lang iis. diat die christenen er diep
van doordrongen zijn, dat de hun
jjj typcerende, hun karakteristieke
I levenshouding moet zijn de on-
ia fér'houding van het gebod der
iefde, hetwelk dien christen ver-
plidbt zijn „naaste" te erkennen
en te beminnen in alle menschen.
„Zoodra onze haat tegen men-
eohen is gericht, haten wij reeds
"onhelig. wii mogen slechts
■ten kwade haten, te beginnen
met het kwade in ons zelf".
I Deae sententie van den schrijver
•in het „Handelsblad" willen wij
hier onzerzijds gaarne on-der-
streepen,
De positie van het
Vaticaan
ij VERKLARING VAN BERLIJN.
In de Wilhelmstrasse heeft
mien Maandag na het zwijgen
van de laatste dagen op de vra
gen in verband met de gevolgen,
die de bezetting van Rome voor
het Vaticaan met zich mede
brengt, een desbetreffende ver
klaring afgegeven.
Men zeide, dat, in tegenstel
ling met de Engelsche berichten,
gen.-veldmaarschalk Kesselrmg
geen bezoek aan het Vaticaan
heeft gebracht, noch een po
ging hiertoe heeft gedaan. Ook
zou hij niet hebben getracht een
gevolmachtigde naar den H. Va
der of diens staatssecretaris te
zenden. Ook wordt van Duitsche
zijde elk bericht, volgens het
welk door het Vaticaan zou zijn
geprotesteerd, als volkomen uit
de lucht gegrepen gekenschetst.
Verder verneemt S.P.T. van
bevoegde zijde, dat de rechten
van het Vaticaan niet zijn be
perkt, noch van Duitsche zijde
worden bestreden. De radiozen
der van Vaticaanstad werkt weer
ais gewoonlijk. De functionaris
sen van het Vaticaan genieten
volle bewegingsvrijheid en staan
derhalve in ongehinderd ver
keer met de buitenwereld. Het
zelfde geldt voor de neutrale
en bevriende diplomaten in Va
ticaanstad. Het verkeer tus-
schen Vaticaan en het overige
Italië van onderdanen van lan
den, die zidh met Duitschland in
oorlog toevinden, kan daarente
gen niet plaatsvinden.
De verbinding tusschen de
Duitsche regeering en het Va
ticaan zoo wordt verder ver
klaard berust uitsluitend bij
de daartoe bevoegde instantie,
dus bij het Duitsche gezant
schap in Vaticaanstad. De ge
zant, Freiherr Ernst v. Weisz-
acker, staat met het Vaticaan in
voortdurend contact,
In de Wilhelmstrasse is geen
antwoord gegeven op de vraag
of Rome al dan niet een „open
stad" is. Men wijst er op, dat
een statuut, hetwelk Rome het
karakter van een open stad toe
kent, niet bestaat. Er is inder
tijd een eenzijdige verklaring
van de regeering-Badoglio ge
weest, waarop noch door de En
gelsche noch door de Ameri-
kaansehe regeering is gerea
geerd. Volkenrechtelijk is er
dus. aldus de Wilhelmstrasse,
met betrekking tot de Italiaan-
sche hoofdstad niets veranderd.
DE VERTEGENWOORDIGERS
DER EMIGRANTEN-
REGEERINGEN.
George Creel, die tijdens den
vorigen wereldoorlog perschef
was van Wilson, heeft in het tijd
schrift „Colliers" van 21 Aug.,
een leerrijk artikel geschreven.
Het toont als titelblad het hooge
hek van het Witte Huis met als
achtergrond den ingang van het
paleis van den president.
Buiten, voor dit hooge hek
werk, zitten, als voor een klaag
muur, op lage klapstoeltjes, met
hun hoogen hoeden, monocles,
rokcostuums en gestreepte pan
talons, de chefs van de missies
der emigranten-regeeringen. Zij
staren verlangend door de tra
lies, spelen kaart, geeuwen, sla
pen of knutselen met een mes
wanhopig aan een stuk hout.
Creel voert hen allen ten too-
neele, de vertegenwoordigers van
België, Luxemburg, Noorwegen,
Nederland, Tsjechoslowakije, Joe
goslavië en Griekenland. Alle,
met uitzondering van het kleine
Luxemburg, hebben hun Wash-
ingtonsche vertegenwoordigers
tot ambassadeurs benoemd, maar
ook dat heeft hun positie niet
verbeterd of tot het nakomen
van verplichtingen geleid. Er
trad een verandering in, zegt
Creel, namelijk op 1 Juli 1942,
toen die diplomaten in hooigen
hoed in het Witte Huis mochten
bijeenkomen, om de verklaring
van de vereenigde naties te on
derteekenen. Allen gevoelden,
dat zij thans gelijkgerechtigde
firmanten in de groote onderne
ming waren, want wat anders
dan dit kon de uitdrukking ,,ver-
eenide naties" beteekenen? Welk
een ommekeer! Doch van toen
aan ontvingen zij ook geen ver
dere uitnoodigingen. De positie
van de missies der emigranten is
intusschen zoodanig .verslechterd,
dat de dagelijksche verschijning
van den postbode hun eenige ver
binding met de USA-regeering
vormt.
Als Churchill „op een van zijn
regelmatige tochten als van een
handelsreiziger" naar Washing
ton komt, snellen alle vertegen
woordigers der emigranten, door
nieuwe hoop bezield, naar het
Witte Huis, maar zij komen niet
verder dan het hooge hekwerk,
dat het park afsluit en staan dan
buiten voor de poort. In wind en
regen, in broeiende hitte. Zoodra
de eerste journalist het bureau
van het Witte Huis verlaat,
stroomen zij naar hem toe en
vragen met zielige stem: „Ver
telt u ons alstublieft: wat heb
(iBewaar uw aardappelschillen -
tie koe maakt er melk van
ben wij besloten, wat zijn onze
plannen?"
Indien zij al te gedeprimeerd
zijn, halen zij uit den achterzak
van hun rok een copie van het
Atlantic Charta te voorschijn en
spreken zich moed in met de
daarin voorkomen schoone woor
den: Groot-Brittannië en de Ver
eenigde Staten wenschen geen
territoriale veranderingen, die
niet met den vrij tot uiting ge-
brachten wil van de betreffende
volkeren overeenkomen".
De eerste schok kwam, toen
Churchill koel verklaarde, dat
hij niet de liquidatie van het
Britsche Empire zou dulden. Hoe
was dat met het Atlantic Charta
overeen te brengen?
Veel erger was het, toen Stalin
vast stelde, dat hij Polen, de Bal-
tische Staten en misschien ook
Finland bij de Sovjet-Unie zou
inlijven. Dat was een harde en
zware slag voor de arme verte
genwoordigers van Oost-Europa.
Wat zou er worden van Bulga
rije, Griekenland, Hongarije,
Joegoslavië? Zou Stalin niet een
voudig alles in de zak steken, de
Dodecanesos incluis? Zelfs dc
Tsjechen werden nerveus en de
Roethenen duchtten, dat „oom"
Stalin in zijn liefde voor vreem
de volken ook Roethenië aan zijn
borst zou drukken.
Spreekt men met den een of
anderen vertegenwoordiger van
de Donau-, Balkan- of Baltische
Staten, zoo schrijft Creel, dan
kan men aanstonds opmerken,
dat hun vrees voor Hitier aller
minst grooter is dan hun angst
voor Stalin. Allen ziin er be
ducht voor. trawanten of zelfs
onderdanen van de Sovjet-Unie
te worden, in plaats van gelijk
gerechtigde „vereenigde naties".
Wel sloot Stalin in 1939 een
verdrag met Polen, maar toen
Duitschland Polen aan den
eenen kant binnenrukte, trok
Stalin over de andere grens. En
hoe kan Stalin zijn huidige aan
spraken met het plechtige ver
drag van 1941 overeen brengen?
Door afstand van alle Poolsche
gebieden te doen?
De diplomaten-in-ballingschap
begrijpen ook Roosevelts poli
tiek ten opzichte van Stalin niet.
Huns inziens ziin compromissen
en tijdelijke tegemoetkomingen
slechts wapens tegenover het
brutale realisme van de Kreml-
regeering, die elk toegeven als
een teeken van zwakheid opvat.
Waar zou Rusland zonder de le
veringen uit U.S.A. aan toe zijn?
Waarom moet derhalve altijd de
eene kant concessies doen, spe
ciaal dan. als het om het prijs
geven van groote grondbeginse
De FOhrer ontving don Due* na zijn bevrijding In zijn hoofdkwartier voor
•on bezoek van vonchaldano dagan Telefoio HoffmaiWStapt/Paa
BEKENDMAKING
De Hoehere S.S.- und Polizeifuehrer Nord-West deelt mede:
Door het Polizeistandgericht Assen zijn den 20sten Septem
ber 1943 wegens drie overvallen op het gemeentehuis van
Stadskanaal, wegens een overval op het gemeentehuis van
Exloo en wegens den moord op Reilingh, die reeds jarenlang
lid van de N. S. B. was, de hieronder genoemde Nederlanders
ter dood veroordeeld:
de handelaar Johannes Vis uit Stadskanaal,
de ziekenverpleger Gert Por uit Zuidlaren,
de reiziger Anne Rutgers uit Stadskanaal,
de boekhouder Jan Toet uit Staphorst,
de machinist Pieter van Laarhoven uit Hasselt,
de gemeenteambtenaar Wessel Knot uit Zuidlaren,
de leider van het arbeidsbureau Rendert Poel uit Grijpskerk,
de H. B. S.-leerling Jans Diemer uit Borger,
de landbouwer Roelof Tuin uit Valthermond,
de gemeentesecretaris Andries Diepenbrug uit Odoorn,
Het vonnis werd 2 uur na de uitspraak voltrokken.
De Hoehere S.S.- und Polizeifuehrer Nord-West,
(w.g.) RAUTER,
S.S.-Obergruppenfuehrer und General der Polizei.
Een verslag van de rechtzitting zal nader gepubliceerd
worden.
len gaat? Waarom iemand de
pink geven, als hii de heele hand
hebben wil.
Ook de vertegenwoordigers
van Noorwegen. Nederland en
Luxemburg ziin droefgeestig ge
stemd. Ofschoon zii rechtstreeks
met Stalins eischen niets te ma
ken hebben, vragen zii zich af:
„Indien een gedeelte van het At
lantic Charta verscheurd wordt,
wie garandeert dan de rest? Kan
men een ei slechts voor de helft
stuk breken?"
Deze missies ziin bovendien
verontwaardigd op het Ameri-
kaansche bureau van oorlogsin
lichtingen. hetwelk naar Europa
kortegolf-programma's uitzendt,
die door hen allen als unfair,
misleidend en tendentieus wor
den bestempeld.
De Nederlanders klagen er
over. dat de uitzendingen voor
Insulinde worden verzorgd door
drie personen, die de Neder-
landsche regeering graag in
hechtenis zou willen nemen,
want één van hen zou een gede
serteerde militair zijn en de bei
de anderen zouden van Neder-
landsche schepen in de U.S.A.
ziin gedrost.
Als men bedenkt, zoo eindigt
Creel, dat onderdanen van deze
kleine volken voor de vereenig
de naties te land. in de lucht en
op zee strijden en dat verder
nog omstreeks een millioen hun
ner arbeidt in de Britsche en
Amerikaansche oorlogsindustrie,
dan zou het geDast moeten wor
den geacht, indien Roosevelt van
tijd tot tijd eens een van hun
vertegenwoordigers bil zich ont
bood of Elmer Davis eens een
keer zich sympathiek met hen
onderhield.
FLINKE KERELS MELDEN
ZICH NU VOOR DE WAFFEN-
SS EN DE LANDWACHT.
Heit SS-Ersiatzkommaindo deelt
mede: Iedere gezonde Nederlan
der in den leeftijd van 1745 jaar
kan zich vrijwillig bij de hier
onder vermelde adressen vervoe
gen, ten einide gekeurd te worden
voor de Waffen-SS of de Land
wacht
Tijdens de keuringen worden
alle inlichtingen verstrekt met
betrekking tot de verzorging van
familieleden, duur der opleiding,
extra levensmiddelen eet.
Vrijwilligers ,die om bepaalde
rsldiehien in Nederland moeiten
blijven, kimmen dienst nemen bij
de Landwacht of bij het SS-
Wachtibataillon in Amersfoort.
Ook vrij willigers voor de Duit
sche Kriégsmarine kunnen zich
aanmelden, zij, die tot de Ger-
maansche SS in Nederland toe
treden willen, kunnen zich even
eens aanmelden.
Personen tusschen 1830 jaar,
die aammeldinrgsplichtiig zijn voor
de tewerkstelling, kunnen zich
eveneens aanmelden en worden
gedurende hiun verbintenis vain
de tewerkstelling vrijgesteld.
23.9.43 913 uur Utrecht. N.V.
NIEUWE VONNISSEN VAN
HET DEUTSCHE LANDES-
GERICHT.
Door het Deutsche Landesge-
richt ziin en zullen de komende
weken nog voortdurend een
groot aantal gevallen worden
behandeld van beklaagden, die
in strijd met de beschikking van
13 Mei 1943 hun radiotoestellen
niet hebben ingeleverd. Zoo ziin
b.v. op een zitting van het
Deutsche Landesgericht in Den
Haag niet minder dan 13 van
dergelijke gevallen behandeld.
Alle beklaagden moesten het
overtreden der beschikking boe
ten met verbeurdverklaring van
hun toestellen en kregen behal
ve gevangenisstraffen ook geld
straffen. die meestal een veel
voud bedroegen van de aan
schaffingswaarde van de toe
stellen.
Van de in Den Haag behan
delde zaken is vooral belang
wekkend die van den koopman.
B. te D. B. had een oud radio
toestel ingeleverd en ziin nieu
we radiotoestel verstopt onder
het dak van het huis van ziin
buurman, fconder dat deze daar
iets van wist. Hii was er dus
niet voor teruggeschrokken ook
ziin buurman aan een vervol
ging bloot te stellen.
De Zomertijd in Duitschland.
De ministerraad voor de
Rijksverdediging heeft besloten,
in den winter 1943/44 wederom
den normalen tijd in te voeren.
De overgang van zomertijd op
normalen tijd geschiedt op
Maandag 4 October 1943, des
ochtends te 3 uur.
Huis. Oude Gracht 245.
24.9.43 914 uiur Amersfoort,
Pol. Durchgangslager, Leusdier-
WGff.
25.9.43 914 um. Den Haas.
Café Den Hout, Bezuidenhout
Bij onze Vrijwilliger». Goed ge>
eamoufleerd worden de bewegingen
van den vijand waargenomen
hh PK AHreni/O/H/P