DINSDAG 21 SEPTEMBER 1943
34STE JAARGANG N°- 10664
Bureaux: Papengracht 32 - Giro 103003
Telefoon: Redactie 20015. Admin. 20935
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveid, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
„De dralers van
Salerno"
DE „VOELKISCHER
BEOBACHTER" OVER DE
GEALLIEERDE STRATEGIE.
In een artikel, dat het op
schrift draagt „De dralers van
Salerno" schrijft de „Voelki-
scher Becb achter" omtrent de
"voorzichtige strategie der ge
neraals Eisenhower en Montgo-
1 mery, die op het ©ogenblik ope-
reeren ter plaatse, waar eens
i Fabius Cunctator „heen en weer
marcheeren de hoogste militaire
wijsheid" achtte.
„Ondanks het te hulp roe-
pen van alle propagandistische
middelen zijn de Anglo-Ameri-
1 kaansche militairen er tot nu toe
niet in geslaagd zelfs niet bij
1 hun eigen volken zich de stra
lenkrans van veldheerschap te
verwerven. Een man daarente
gen als maarschalk Rommel, zoo
verklaart het blad, heeft niet
slechts het Duitsche volk en
zijn vrienden in zijn ban gevan
gen, schoorvoetend hebben zich
ook Britten en Amerikanen moe
ten buigen voor de betoovering
van zijn naam, daar hij het ge
nie en de kunst heeft bewezen te
bezitten, die alleen den bekwa
men generaal tot veldheer ver
heffen: het onmogelijk schijnen
de te wagen en te winnen, met
ongedachte middelen tot dat
moment ongekende effecten te
bereiken en van groote stratigi-
eche momenten gebruik maken.
Sedert de Anglo-Amerikanen
in Noord-Afrika hun offensief
zijn begonnen, is hij hen niets
waargenomen, dat de kenmerken
van vermetelheid of ook maar
van persoonlijke originaliteit
droeg. Reeds de landing toonde
aan, dat de generalissimus van
Roosevelt vastbesloten was, niet
het geringste risico te loopen.
Niet op eig^n kunnen of op de
soldateske waarde van zijn divi-
sies heeft hij zijn plannen ge
bouwd, doch uitsluitend op de
gedachte, door overmacht aan
rnenschen en materiaal stap
voor stap tot het doel te gera
ken. Volgens dit recept hebben
ook de Anglo-Amerikanen in
het gebied van de Middellandsche
Zee oorlog gevoerd en ook tij
dens de laatste vier weken ge
handeld, toen de gunst van het
lot hen moeilijk te taxeeren mo
gelijkheden in den schoot wierp
Eisenhower heeft echter ge-
wacht, in plaats van tot ver
strekkende operaties over te
gaan, toen destijds het Italiaan-
sche leger alle gevechtswaarde
had verloren en er slechts
zwakke Duitsche strijdkrachten
in Italië stonden. Daarentegen
heeft de Duitsche leiding op-
nieuw bewezen, dat zij aan den
grootsten durf het goed overleg
paart. Zij heeft hij Salerno den
eersten stoot der geallieerden
opgevangen, hen daar de zwaar
ste verliezen toegebracht en het
geheele concept der Anglo-
Amerikanen van den Italiaan,-
schen veldtocht doorkruist. Van
dag tot dag, aldus besluit het
artikel, is de Duitsche positie in
Italië sterker geworden. Thans
staan onder het bevel van de
maarschalken van Adolf Hitler
de Duitsche divisies gereed den
dralers nieuwe slagen toe te
brengen."
IDE STRIJD OP NIEUW GUINEA
Naar Domei van een Japarasch
steunpunt in het Zuiden van
den Stillen Oceaan meldt, heb
ben de Japansche eenheden de
steunpunten Salamaua en Lae
op Nieuw Guinea, ongehinderd
cioor de Amerikaansche troepen,
j ontruimd. De ontruimingsopera-
ties werden snel en volgens de
plannen uitgevoerd, zoodat de
geëvacueerde eenheden thans
op nieuwe strijdplaatsen in stel-
hng kunnen worden gebracht.
De eerste evacuatie geschiedde
op 14 September om middernacht
de tweede werd door het gros
ider Japanners spoedig na het
vertrek der eerste afdeel ing ten
i uitvoer gelegd.
EPISODE UIT DE GEVANGEN
SCHAP VAN MUSSOLINI.
De „zender van de fascistische
regeering'heeft Maandagavond
nog enkele episodes medegedeeld
uit die gevangenschap van dien
Due®, die ihij iztelf in de laatste
dagen heeft verteld.
In die eerste twee dagen van
zijn gevangenschap, zoo verteldle
•Mussolini, had ik niets tot mijn
beschikking, zelfs1 geen zakdoek.
Daarna werd hem op zijn verzoek
een kleine koffer met de noodza
kelijkste gebruiksvoorwerpen
verstrekt. Tevens ontving hij een
laconieke mediedieeling van Bado-
glio, waarin deze hem mededeel
de, dat hij zich niet als een ge
vangene moest beschouwen, doöh
de huidige maatregelen beschou
wen moest als een bescherming
van, zijn persoon voor een drei
genden aanslag.
Met een zekere ontroering
heeft de Duce gesproken van den
wachtmeester der politie, Negrel-
li, die, toen de Duce voor hem1
werd geleid, zich niet toon beheer-
sohien en in snikken uitbarstte.
Tenslotte moest de Duce zelf hem
toespreken om hem weer te kal-
roeeren.
Van de laatste dagen, toen de
Duce reeds op den Gran Sasso
was, waar hij onder de bewaking
van 300 carabinieri was gesteld,
vertelde de duce van een ontmoe
ting met een ouden herder uit de
Abruzzen, die hem tijdens een
wandeling heeft aangesproken.
Deze herder heeft hem in zijn dia
lect op onbeholpen wijze zijn
dank betuigd voor het feit, dat in
de laatste jaren onder de fascis
tische regeering een spoorlijn was
aangelegd. Dientengevolge be
hoefde hij zijn schapen niet meer
langs een moeilijken weg over
de bergen, naar de markt te bren
gen. Bij deize transporten beeft
hij vroeger vele schapen verloren
en derhalve was hij den Duce
voor het aanleggen van de spoor
lijn zeer dankbaar.
Toen, deze herder dan zijn band-
pakte en hem toeriep, dat hij zich
maar kalm moest houden, want
dat het niet meer lang zou duren
dat de Duitsobsns zouden komen
om ham te bevrijden, was de Du
ce zeer ondier den indruk. Deze
profetie van dezen eenvoudigen
herder uit de Abruzzen ging dien
volgenden dag in vervuiling.
DE BELASTINGPROEF VAN
NASJONAL SAMLING.
Nasjonal Samling heeft haar
öelastingproef doorstaan, aldus
Quisling in een rede voor ge
wapende eenheden der Hird-or-
ganisatie. Ondanks de critieke
•dagen, die men in het algemeen
gedurende de laatste weken
heeft beleefd, zijn, naar Quisling
verder verklaarde, slechts wei
nig aanhangers der Nasjonal
Samling aan het wankelen ge
raakt. Hun namen heeft men
genoteerd, zij zullen verwijderd
worden, zelfs wanneer zij de
hoogste functies bekleeden. De
groote massa van Nasjonal Sam.
ling echter staat onwrikbaar
hecht en heeft daarmee een
aeugdelijkheidsproef afgelegd.
DE HONGERSNOOD IN
BENGALEN.
Uit Londen wordt gemeld: De
Britsche autoriteiten in Indië
worden thans door de Indische
pers scherp aangevallen, Zij
verwijten hun, dat zij de levens
middelenvoorziening volkomen
in het honderd hebben gebracht,
zoo meldt de Manchester Guar
dian uit New Delhi. Het te La
hore verschijnende blad „Civil
and Military Gazette" spreekt
van reusachtige verduisteringen
en schrijft, dat het verdwijnen
van levensmiddelen op den
spoorweg naar Calcutta volkomen
onverklaarbaar is. Volgens offi-
cieele getallen zouden deze dief
stallen gedurende de laatste 30
dagen dagelijks 1700 ton groot
zijn. Het te Calcutta verschii
nen,de blad „Statesman" stelt
lt
BINNENLAND
IN SPOEDPROCES
VEROORDEEL!'.
Wegens overtreding van de
beschikking van den Höheren
SS—und Polizeiführer over de
verbeurdverklaring van radio
toestellen van 13 Mei 1943 heeft
het Duitsche Landesgericht in
een spoedproces opnieuw 54 be
klaagden berecht. Den meesten
beklaagden werden naar mate
van him schuld gevangenisstraf
fen van 2 weken tot 2 1/4 jaar en
bovendien nog boeten tot 1000
gulden opgelegd. In eenige ge
vallen, waarin het gerecht vast
stelde, dat de tijdige inlevering
niet zoozeer uit kwaadwilligheid
als wel uit nalatigheid achter
wege was gelaten, kwamen de
klaagden er vanaf met boeten
vooral het bureaucratische ap- I van 60 tot 600 gulden. In alle ge-
paraat der Engelschen verant
woordelijk en schrijft, dat de
ravitaiileering van Bengalen
zienderoogert achteruitgaat.
Cholera- en typhusepidemieën
zijn uitgebroken. Tusschen 2 en
S September zijn in de zieken
huizen van Calcutta 90 rnenschen
binnengebracht die van de hon
ger op straat ineengestort wa
ren.
ITALIË WERKT WEER
S.S.-P.K. Zwoel drukte de
hitte op het land en rekte den
tiid. die onder den druk der ge
beurtenissen soms toch reeds
stil scheen te staan, tot in het
het zoover. Hier. evenals in alle
andere Italiaansche steden, wor
den korte gesprekken gehouden
met de officieren van een leger,
dat zich slechts door de Anglo-
Amerikanen mocht laten ontwa
penen. In ons radiotoestel, dat
oneindige daaraan kon zelfs I wij in onzen voortrollenden wa
de in dit ongecompliceerde vroo- gen hebben ingeschakeld, hoo-
liike volk aanwezige onbekom- ren wii de olieachtige stem van
merdheid niets veranderen. Wii den Engelschen spreker, die dit
Duitsche waarnemers hebben parool opneemt en de Italiaan
deze vibreerende zwoelte en het
grommen van een naderend on
weer even duidelijk gevoeld ais
wie dan ook in dit land.
We zith hier pas een paar
weken, sedert de gebeurtenissen
op' Sicilië en het verraad aan
Mussolini een grootsch opgezet
te samenzwering tegen de oor
logsvoering der Ëuropeesche vol
ken onder Duitsche leiding de
den vermoeden. Wii kunnen
over de ontvangst hier nauwe
lijks klagen. De man van de
straat in Italië heeft de soldaten
van den Fuehrer met vriende
lijkheid en een zekere satisfac
tie opgenomen. Maar een zekere
verradersregeering, samengesteld
uit vergrijsde. pro-Engeische
elementen, heeft het klaarge
speeld. dat dit volk op een der
criliekste oogenblikken zijner
geschiedenis niet weet. wat
vrede, wat hoogverraad, wie
vriend en wie viiand was. Sys
tematisch heeft men een geheel
volk sinds dien dag van het ver
raad aan Mussolini in het donker
laten tasten. Men heeft fantasti
sche wissels op de toekomst ver
mengd met oncontroleerbare
lasterpraatjes over de mannen,
die tot nog toe de leiding had
den en heeft in verband met de
buiteniandsche politiek slechts
dingen gezegd, die niemand we
zenlijk bonden.
Als de avondschaduwen zich
als een treurfloers over ket land
leggen, komt door de Italiaan
sche radio het eerste nieuws van
een waarschiinliiken vrede,
waarachter men het brutale feit
van de onvoorwaardelijke over
gave. ja de uitlevering in de
hand van den viiand verbergt.
Grootendeels voltrekt de over
gave der wapens, versterkingen
en militaire installaties zich zon
der storing. Nu voltrekt zich al
les heel vlug in dezen donkeren
en inhoudsvollen nacht. Dof ra
telen pantsers over gladde, mooi
gebouwde heerwegen en door de
smalle straten der slapende ste
den. rommelend gaan pantser-
afweerkanonnen en infanterie-
geschut in stelling bil bruggen
en spoorwegovergangen. Dan is
sche bevolking tot tegenstand
en sabotage tegen de Duitsche
troepen uitnoodigt.
Grootendeels voltrekt zich de
overgave der wanens. verster
kingen en militaire installaties
zonder storing, maar er ziin uit
zonderingen. Voordat de nieuwe
dag aanbreekt, zijn met een don
derende echo op het marktplein
enkele schoten gevallen. De sta
len monden van onze pantsers
hebben gesproken. Daar en
daar en daar het bliksemt
en kraakt, dan heerscht er weer
zwijgen, en 's morgens glimlacht
de zon over enkele puinhoonen.
die door een gapende menschen-
menigte worden bezichtigd. Bii
het aanbreken van den dag is
van een tegenstand nergens
meer sprake. In de straten der
stad ontmoeten we lange kolon-
nes ontwapende Italiaansche
soldaten, die onze kameraden
met de camera vrooliik toewui
ven en toeroepen. Zii dragen
koffers in plaats van wapens en
verheugen zich op de naderende
laatste akte van hun militaire
loopbaan. Wij riiden omhoog
naar de citadel, welker 15 cen
timeter lange middeleeuwsche
sleutel al plechtig is overgege
ven. Hier treffen we nog verder
bataljons ontwapende soldaten
aan. evenals Italiaansche offi
cieren in de hyperelegante uni
form met de rijlaarzen en de
onvermijdelijke sigaret.
Dit officierskorps schiint ons
op dit oogenblik een symbool
voor het geheele Italiaansche
volk. Daar ziin er. die ons open
toeknikken, die de ontwapening
en de tijdelijke uitsluiting van
de buitenwereld als vanzelfspre
kende formaliteiten opvatten,
en die ons met den fascistischen
groet, met opgeheven hand be
groeten. En daar ziin de ande
ren. die met bleeke gezichten
voor zich uitstaren, zooals die
generaal, die zich vannacht meer
door zijn eed aan een verraders-
diaue in Rome dan met de
eeuwigheid van zijn volk ver
bonden voelde. Openlijke vij
andschap straalt ons tegen uit
de oogen van hen. aan wie thans
het handelen onmogelijk is ge
worden. En tenslotte ziin er nog
diegenen, die dit alles nog niet
kunnen begrijpen en doorzien,
omdat men hen al te lang om
den tuin geleid heeft.
Zullen we nog van de rnen
schen in de stad spreken, die de
schier eindelooze rijen voertui
gen en kanonnen nastaren, van
de vrouwen, die van ons willen
weten, of er in het vervolg nog
brood te kriigen zal ziin, tot we
ze ook op dit punt, zoowel als
in vele andere dingen gerust
kunnen stellen. Eenstemmig
wordt de daad der regeering-
Badoglio afgekeurd. „We heb
ben allemaal gedacht, dat hij
zoo iets slechts samen met Hitier
zou doen", wordt er gezegd.
Eenstemmig hooren wii dit van
zakenlieden en arbeiders, die
we vandaag in grooten getale op
straat ontmoeten, omdat biina
iedere arbeid rust. Men is het
niet met Badoglio eens en waar
schuwt tegen de communist!
sche elementen, tot wie zich
beurtelings Londen en Moskou
wenden.
Zoo gaat deze dag voorbij.
Den volgenden morgen ziin deze
rnenschen vol vertrouwen naar
hun werk teruggekeerd, omdat
zij. dat voelen wii duidelijk
in enkele uren weer vertrou
wen hebben geschept. De span
ning der laatste weken is voor
bii. Nog ziin de parolen van het
vallen werden de radiotoestellen
verbeurd verklaard.
Hoefbeslag op den bon.
Met ingang van 1 October a.s.
zal het beslaan van paarden nog
slechts kunnen geschieden, in
dien de paardenhouder een z.g.
toewijzing voor hoefbeslag bij
den hoefsmid heeft ingeleverd.
Een elders in dit blad opgeno
men officieele mededeeling ver
meldt de wijze, waarop men
deze toewijzingen kan verkrij
gen. Voor paardenhouders, die
niet met een hoefsmid in relatie
staan, is een afzonderlijke rege
ling getroffen. Voor nadere bij
zonderheden wordt naar de of
ficieele mededeeling verwezen.
fascisme aan muren en huizen
niet verdwenen. Het komt nau-
weliiks voor. dat ze ergens over
geschilderd ziin. Zii verlangen
van het Italiaansche volk: „ge-
looven. gehoorzamen, werken en
striiden". En dat zal dit volk
ook doen. daarvan ziin wii over
tuigd. Juist de beste krachten
wenden zich nu met vertrouwen
tot de nieuwe fascistische regee
ring. En evenzeer geldt dit ver
trouwen de Duitsche soldaten,
die nu met sterke handen de be
scherming van dit land op zich
hebben genomen. Het onfeilbaar
werkend precisieapparaat. dank
zii hetwelk in dezen nacht op
ontelbare strategische punten
van dit land de macht in onze
handen overging, heeft er even
veel toe bijgedragen hen te
overtuigen, als het zelfverzeker
de. rustige optreden van den
Duitschen soldaat, dat nog steeds
hetzelfde gebleven is.
Europa mag het weten: ook
hier in het Zuiden staan de
fronten duidelijk en sterk!
S.S.-oorlogsverslaggever
Franz-Otto Wrede.
In Nederland, in September 1943. Een nieuw contingent Nederlendscho
Vrijwilliger» voor de Duitsche Oorlogsmarine bij opkomst voor de opleiding
Blldberlcbter Frlti/Stapf/P«* m