ondom Mussolini's bevrijding INSDAG 14 SEPTEMBER 1943 34STE JAARGANG N°- 10658 reaux: Papengracht 32 - Giro 103003 lefoon: Redactie 20015. Admin. 20935 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN C. M. van Hamersveld, Directeur. Th. Wilmer, Hoofdredacteur. Bif een jubileum gooals bericht, zal a.s. Vrijdag ^scheiden, wijze wordieni her- it het 25 jarig bestaan van de holleke Vakschool voor Meis- zooals wij die mu kennen, fij tobben omae courant van jaar geleden eens opengesla- i naar aanleiding van dijt ju- sum. En wij vonden daar in verslag van de „inwijding en ■niing van de geheel nieiuiw in lokte vakschool" het volgende t geconstateerd: „Had de vak- iooI van de Zita-vereeniging jer leiding van een gediplo- lerde directrice inevr. v. Oerle gediplomeerde onderwijzeres- een goeden naam, door ds ■uwe uitbreiding is zij iradier- ad een modelschool geworden", o het verslag van de opening zer nieuwe vakschool hébben toen den volgenden wensen gevoegd: „Moge de nieuw- keririhte vakscfeool alom de be- ïgsveliinig en sympathie onder- uien. waarop deze Katholieke jdel-anridhting aanspraak en ïlit heeft". 9e 25 jaar geleden door ons ergeschreven weniscih is in ver- ïlirag gegaan; de hoogst nuttige idhting, die Leiden bezit in de (fiolieike Vaksichool voor mieis- t, heeft in en ver buiten Leidlen den locsp der jaren inderdaad de (belangstelling en sympathie ondervonden waarop „deze Ka tholieke model-inrichting aan spraak en recht heeft". Moge het ook in dezen tijd en in den komenden tijd zóó blijven! Voor héél de gemeenschap, ka tholieken en niebkatholiefcen, heeft deze door ieder gewaar deerde instelling zegenrijk werk verricht. En in al die 25 jaar heeft de Vakschool zich. laten leiden door wat baar energieke promotor pa ter Bouters bij de officieele ope ning haar toewenisohrtie, n.l._ dat zij het tijdelijke welzijn zóó zal bevorderen, dat het eeuwige niet uit het oog wordt verloren, En steeds op een meer positieve wij ze, met meer positieve middelen. Er is naar aanleiding van dit jubileum nu geen gelegenheid voor het aanbieden van geiuik- wenschen; maar bet kaltholielk dagblad van Leiden dat de ge schiedenis der Katholieke Vak school al die jaren in zijn kolom men heeft meegeleefd en steedis gaarne, wanneer gewenscht, medewerking aan de propagee- ring dezer instelling heeft gege ven moge toch bestuur en- di rectrice ook namens al ziin le zers toewenischen: Gods blijvende zegen op het sociaal zoo heerlijke werk! Groote ergernis te Londen SSENTIEELE VOORWAAR DEN VAN DEN WAPEN STILSTAND VERIJDELD. Het Internationale Informa- Misbuero te Berlijn meldt het Dlgende over den toestand in ilië: )e sensationeele bevrijding van iussolini en van andere ioon- ingevende fascisten is een ieuw bewijs, hoe weinig het re- m-Badoglio in staat is de jorwaaröen van het wapenstil- nisverdrag nu te komen. Het edrag bepaalde, dat Badogiio fe verplichtte, alles in het werk stellen, wat de Amerikaansch- fitsohe oorlogvoering op Ita- aanschen bodem tegen de Duit- fiie weermacht kan vergemak kelijken. Daartoe behooren in e eerste plaats de openlijke Stijd van het Italiaansdne leger egbft de Duitsche troepen, ver- ledigir'g van alle militaire ob- tetën als fo.v. de vliegvelden, de erdedigingswerlcen enz. Daar- se behooren echter ook de uitle- ering van Mussolini aan de ge- jUeèïüexi. Door het snelle en asifcezviden optreden van de uitsche weermacht zijn thans «ds na vier dagen twee essen- iseie voorwaarden van de Ame- Kaarzsch-Britsche ooi-logvoerinn 1 Italië verijdeld. De Ameri- aar.sch—Britsdie luchtstrijd- ïachten hebben niet één der Uliaansche vliegvelden in Zuid- i Midden-Italië in handen kun- 5n. krijgen en van daaruit te la de Duitsche formaties kun- aj. opereeren. De gc-allieerdie divisies, die het Sefoied van NapelsSalerno vol lers het oorspronkelijke plan onder slag of stoot moesten be ften, ontmoetten daar een even jrrassenden als vastberaden 'Ultsehen tegenstand, zoodat zij Manks zeer hevige, met groote '«liezen gepaard gaande aan- "allen hier tot dusver niet meer lereikt hebben dan een beschei- fen bruggenhoofd. In Zuid-Italië zijn de divisies jan Montgsmery nog altijd in felle gevechten gewikkeld met fen taai en handig strijdende Duitsche bewakingstroepen. Dat nu de bevrijding van Mus- Mm, den redhtmatigen Ita- taanschen regeeringschef, het verraad van Badogiio op een es sentieel punt verijdelt, staat buiten twijfel. Want ook al wordt er in den gepubliceerden van het verdrag nog niets Nederlandsche Vrijwilligers bij de Duitsche oorlogsmarine. Niet alleen de mutsen moeten door de recruten zeil samengesteld en in elkaar gezet worden, ook de onderscheidingteekens naait ieder zelf op de jas, wat van den nieuweling altijd wat handigheid vergt Bildber Andres/Recla/Pax m over gezegd, dat Mussolini moest worden uitgeleverd, in het ge allieerde hoofdkwartier waren reeds alle voorbereidingen hier voor getroffen. De bevrijding van Mussolini heeft nu de Air.e- rikaansch-Britsche plannen door kruist. In die omstandigheden ligt de vraag voor de hand of Badogiio voor de Amerikaansoh- Britsche politiek wel van eenig belang is. Het behoeft derhalve geen verbazing te wekken, dat er van Britsche zijde reeds op gewezen is, dat Badogiio binnen kort door een Italiaanschen emigrant vervangen zal worden. Men slaat het put van dezen verrader dus blijkbaar ook in het geallieerde kamp niet bij zonder meer aan. Het gebied van Rome, dat de geallieerden zonder eigen offers aan bloed in hun bezit hoepten te krijgen, wanneer de daar ge- stationneerde elite-divisies van het Badogiio-leger cle bepalin gen van den wapenstilstand ver vuld en tegen de Duitsche troe pen gevochten hadden, is na de capitulatie van den Italiaan schen bevelhebber in vollen om vang en voldoende door de Duit sche weermacht beschermd. DE BEVRIJDING VAN MUSSOLINI. Over de omstandigheden waar onder de bevrijding van den Du- ce werd voorbereid en ten slot te .gelukte, vemeemit het Duit sche Nieuwsbureau de volgende b ijizonde r heden De bevrijdingsactie, die tot een zoo sensationeel succes heeft ge leid, is door een speciaal com mando van den Sicherheitsdienst der SS en de valschermtroepen met de grootste moeilijkheden voorbereid. De regeering-Bado- glio heeft do verblijfplaats van den Duce door buiten-gewone maatregelen onder alle omstan digheden probeeren geheim te houden. In het streven om elk spoor van de verblijfplaats van den Duce uit te wisselen, werd zijn verblijfplaats sedert 25 Juli herhaaldelijk gewijzigd. In den laatsten tijd werd hij om de 2 a 3 dagen naar een andere gevange nis, naar kazernes, op eilanden en oorlogsschepen overgebracht. Steeds werden voor de bewa king groote militaire formaties gebruikt, die eveneens geregeld werden afgelost. De directe be waking werd gevormd door een afdeeling carabiniers, die bevel had, dan Duce bij een even- tueele poging tot ontvluchting, onmiddellijk te vermoorden. Pas in den, laatsten tijd ge lukte het het spoor van den weg gevoerde nauwkeurig vast te stellen. Ten slotte werd met ze kerheid vastgesteld, dat de Duce naar een volkomen ontoeganke lijk bergmassief was overge bracht en dat hij daar onder de smadelijkste omstandigheden en onder versterkte bewaking ge vangen gehouden werd. Deze zekerheid gaf het signaal voor het begin van deze stout moedige onderneming. De Fuehrer heeft, den mannen van den Sicherheitsdienst, van de Waffen SS en van de valscherm- troepen, die aan de bevrijding van Mussolini hebben deelgeno men, hooge onderscheidingen verleend. Mussolini telefoneert met Hitler. De Duce heeft onmiddellijk na zijn bevrijding telefonisch met den Fuehrer gesproken. Het is moeilijk om met worden de ge voelens weer te geven, die den Fuehrer en den Du-ce bij dit his torische gesprek bezielden. Later heeft de Duce zich naar zijn gezin begeven, dat even eens door een speciaal comman do van de Sicherheitsdienst der SS uit de interneering werd be vrijd. Ondanks het feit. dat zijn be wakers van Badogiio bevel had den gekregen om Mussolini bij een poging tot ontsnapping te vermoorden, is de Duce bij de uitgevoerde onderneming 'niet gewond. LONDEN ERGERT ZICH. Over den indruk dien de be- vrijiding van Mussolini in Lon den gemaakt heeft, meldt de „Exchange Telegraph", dat de bevolking van Londen deze ver rassing met „groote ergernis" heeft vernomen, want enkele dagen geleden was er verklaard, dat Mussolini zich in „veilig ar rest" bevond. Welingelichte krin gen verklaarden, dat Badogli-o zich overtuigd had van de vol doende bewaking van Mussolini op een voor de Duitschers on bereikbare plaats. Overigens heeft er een afspraak bestaan tusschen Badogiio en de verte genwoordiging van de geallieer den, volgens welke Mussolini aan hen moest worden uitgeleverd. Zonder twijfel zal het „zeer on verkwikkelijke incident" mog ernstige gevolgen hebben. In artikelen van corresponden ten uit Londen schrijven de Zwitsersche bladen, dat het ver loop van de gebeurtenissen in Italië breede Engelsche kringen heeft teleurgesteld. Vooral heeft de onmogelijkheid om terstond een beslissing in Italië af te dwingen een pijnlijke uitwer king gehad. De Britsche Zon dagsbladen zijn ongeduldig ge worden en zijn niet zuinig met hun kritiek. Door de bevrijding van Mussolini is de stemming in Engeland nu nog slechter ge worden. Zelfs de „Exchange Te legraph" maakt melding van .groote verbijstering" en „ver ontwaardiging". DE POSITIE VAN VICTOR EMANUEL. De Amerikaansche journalist Walter Lippmann eischt, naar „Afton Tictningen" uit Washing ton meldt, dat koning Victor Emanuel wordt afgezet. Italië moet samengaan met de geal lieerden en Victor Emanuel kan niet aan het hoofd komen van de veranderde politiek, welke dit bondgenootschap van Italië zou beteekenen. Hij is te vaak van partij veranderd. Wat Italië met het Huis Savoye wil doen, is niet de zaak van de Ameri kanen. De geallieerden willen er niets mee uit te staan hebben. Er mag geen nieuwe Darlan in de Amerikaansche politek ko men. KONING VICTOR EMANUEL ONDER GEALLIEERDE BESCHERMING. Koning Victor Emanuel, kroon prins Ümberto en maarschalk Badogiio bevinden zich op het oogenblik te Palermo op Sicilië! zoo meldt de „Evening Stan dard". Na zijn vluoht uit Rome heeft Victor Emnuel tot koning George van Engeland en presi dent Roosevelt het verzoek ge richt „onder geallieerde bescher ming" geplaatst te worden. DE ONTWAPENING VAN DE IT AL I AA N S C H E FORMATIES. Tijdens de ontwapenng van.de Italiaansche formaties in Noord- Griekenland heeft de bevelvoe rende generaal van een Ita- liaanseh legercorps onder den indruk van het verraad van de regeering-Badoglio, dat hij ver werpelijk achtte, toegestemd in een eervolle capitulatie en op zich genomen verder voor het handhaven van de orde zorg te dragen. In het gebied van Korinthe heeft een groot deel van de Ita liaansche formaties zich bereid verklaard aan de zijde van Duitsehland den strijd voort te zetten. Ook op den Peleponesus kon de ontwapening van de Ita- üaansche troepen zonder eenige wrijving worden uitgevoerd. Verscheidene eenheden, waaron der vooral die fascistische forma ties zwarthemden, verklaarden zich bereid aan den Duitsehen bondgenoot trouw te blijven. Een Italiaansch militieregiment, hevig verontwaardigd over het verraad van Badogiio, erkende spontaan de nationale fascistische regeering. ïn Montenegro zetten de Duit sche troepen den opmarsch naar de Albaneesche kust voort. Tal rijke bataljons zwarthemden MOMENTJE BORRELUUR. Ik vernam van een man, die genoeglijk rookend, voor de deur van zijn buiten-hotel- restaurantje zat en alle klan ten afwees. Deze man rede neerde aldus: aan een klant verdien ik met veel zwoegen een riks en hij drinkt dan bovendien mijn oude klare op. Verkoop ik de mij toege wezen tien kruiken jenever per week zwart, dan verdien ik zittend f 500. Om deze snoode lieden is het verplichte borreluur in gevoerd, wat zeggen wil, dat •daarvoor aangewezen zaken op bepaalde uren hun klan ten oude klare moeten voor zetten, al had ik liever een andere interpretatie gezien en wel deze, dat dit verplichte bor reluur bij verordening no zoo veel van den Rijkscommissa ris voor ons was vastgesteld. Bijvoorbeeld om 5 uur alle mannen verplicht naar de kroeg. Een sympathieke ver ordening zou dat zijn. Maar wat zullen deze heer in hemdsmouwen en al zijn vol gelingen nu doen. Ik ver wacht niet, dat zij zich daar bij zóó maar zullen neerleg gen. Misschien zullen zij, ge dwongen door de omstandig heden water in den wijn, resp. in de oude klare, doen. Maar dan zijn wij nog ver der van huis en zal ik mijn oude gewoonte, op alle fes tiviteiten n\et mijn gelukwen- sehen te verschijnen, trouw moeten blijven. sloten zich bij de Duitsche troe pen aan om gemeenschappelijk met hem den strijd voort te zet ter,. Duitsche gemotoriseerde troe pen zijn op 10 September in de Albaneesche hoofdstad Tirana binnengerukt. De bevolking stond aan weerszijden van de wegen en gaf blijk van haar sympathie voor de Duitsche weermacht. De bevelhebber van de Italiaansche legergroep Oost had den onder zijn bevel staande formaties be vel gegeven geen verzet te bie den. De Italiaansche formaties leverden daarop hun zware wa pens in. Nadat reeds op 9 September de Italiaansche oorlogs- en koop vaardijschepen in de haven van Pireaus door de Duitsche marine waren overgenomen en zich de manschappen van een Italiaan sche torpedoboot, met verwen- schingen aan het adres van Ba dogiio, zich ter beschikking had gesteld van de Duitsche weer macht. zijn thans verscheidene duizenden leden van het Italiaan sche vlootpersoneel te Athene en Piraeus naar de Duitsche ma-' rine overgeloopen. Oorlogjinrel van don RAD in Nederland. Bouw van overdekte loopgraven. Arbeidsmannen bij den bouw van een loopgraaf. Ook de muurwerken maken de mannen zelf RAD/Krleasberichter Wöhr/PBZ-R/P m

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1943 | | pagina 1