DAG 20 AUGUSTUS 1943
34STE JAARGANG N°- 10637
MOMENTJE
S)e CcidóclveSou^ant
jt: Papengracht 32 - Giro 103003
Redactie 20015. Admin. 20935
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
ver anonyme
jieven
kunnen er ons niet leven-
moeg van doordringen, dat
.ontzaglijk veel leed is in
jeld, dat de mensohen on-
elkaar vrijwillig aan-
n- zoo ontzaglijk vèel leed,
middellijk zou kunnen
■weggenomen ook al
ie oorlog met al zijn ram
sj voort, omidat het geen
verhand heeft met den
zouden de gevolgen van
log voor velen veel lich-
agen zijn, als dat leed
In iet meer zou zijn!
jke een anders fouten en
fen zouden trachten te
'ten en te verdragen in-
van ze met een zeker ge-
e; te vergrooten en on-
Artig te becritiseeren.
!|we. in plaats van over
tmedemensch kwaad te
en hem te belasteren,
'jde in hem zouden zoeken
youden waardeeren.
gfre tegenover ónzen mede
ijl. egoïstisch en egocen-
als we zijn, niet onver-
ij zouden staan, maar hem
narachtige christelijke lief
den tegemoet treden,
ye onder alle omstandig-
u tegenover iedereen,
Jen wij verschillen of ge-
u hebben, open en eerlijk
f. in het versoholene en in
Tborgene zouden strijden,
/deze laatste opmerking
«Wij met een enkel woord
elop het vaak zoo gemeene
njddel van da anonyme
rj. p-ezer dagen ontmoetten
jer iemand, die gewetens-
la taak volvoert in het
ie leven en blijft volvoe-
„i beslist hoogere motie-
n persoonlijke belangen,
anonyime brieven wordt
-jt. Langen tijd geleden
prof. dr. Fr. Feron uit
•nd over die anonyme
'-schrijverij:
and zóo heel stiekum be
ta en geen kans geven
Ij verweren, is dat geen
-eid? Hier denkt je b.v.
nooit uitstervende soort
jaonyme briefschrijvers",
a leed is door hen reeds
lend! Mijn hemel, er zijn
"en, die met zulk een laf
geschrijf meenen ande-
„dienst" te bewijzen. Wij
wel gemakelijk zeggen,
verstandig mensch zulke
ijskoud in de papier-
deponeert. Maar dat is
ar voor de meesten niet
ik. Zij blijven het voelen
R aanslag in den rug en in
ter, waartegen geen ver-
pogelijk is.
"V dingen noem ik „wreed-
ïi omdat ik zag, hoe bit- J
el zij bij menigeen berok-
l En gij, die dit leest,
l.ook aanvoelen, als ge het
tit zoudt moeten onder-
dr. Fr. Feron en hij
lijk.
;ijn hart wil luchten en
Jraadaardige en venijnige
"e brieven gaat schrijven
[t een gemeen middel en
'k alle reden om aan de
gezondheid van dat hart
51 te twijfelen,
i
PAKJES
DR VRIJWILLIGERS.
SS-Ersatzkornmando deelt
iln het belang van een
yn snelle verzending van
f en pakjes wordt er nog-
dringehd op gewezen,,
adressen duidelijk lees-
i met inkt geschreven
worden en met het vol-
adres van den afzender,
'en en pakjes moeten ge-
erd worden als volgt:
as SS-Ersatzkommando,
u ande
jkag, Korte Vijverberg 5.
jen aan:
^tostnumoner of adres.
Bolsjewistische aanvals
golven afgeslagen
DUITSCH
WEERMACHTSBERICHT.
Hét Duitsche weermachtsbe-
riCht van Dondierdagnaimiddag
luidt:
„In den op 16 Juli begonnen
vijfden af wieerslag aan het Koe-
banibruiggenhoofd hebben de on
der bevel van generaal-veld-
maarschalk Von Kleist en van
den generaal dier pioniers Janiic-
ke staande Duitsche en Roemeen-
sche troepen de tot en met 12
Augustus voortdurende door
braakpogingen van 17 infante
riedivisies. 2 panitsextoriigadies en
3 pantserregim'einten der Sowjets
in zware gevechten afgeslagen
en den vijand zeer zware bloedige
verliezen toegebracht. Aan dit
afweersucoes namen formaties
van de Duitsabe luchtmacht on
der bevel van luitenant-generaal
Ungiersteiiin en formaties van de
Roemeensdhe luchtmacht onder
bevel van generaal Chieorigbioe
deel.
Aan het Mioeefront ging die
vijand in het gebied van Koejibis-
jewo na hevige voorbereiding
door de artillerie opnieuw tot dien
aanval over. Bij Isjoem zette hij
de doorbraakpogingen met ster
ke strijidkrachten voort. In beide
sectoren sloegen onize troepen in
samenwerking met de luchtmacht
en RoemeensChe slagvliegbuigen
de aanvalsgolven van den vijand
in taaie gevechten bloedig af.
In den oentraien sector van het
front 'bleven d'e bolsjewisten met
afwisselende sterkte aanvallen.
Alle pogingen van den vijand
om onze stellingen te doorbreken,
mislukten. Ook bij Staraja Roeis-
sa en aan het Ladoigameer stort
ten alle bolsjewistische aanval
len rniet zeer zware verliezen in
een.
Duitsche bengjagers wierpen in
dein. Douhiisector den ook gisteren
opnieuw aanstormenden vijand
met zware verliezen terug. In
luchtgevechten werdien, zonder
eigen verliezen, 21 vijandelijke
vliegtuigen neergeschoten.
Op 18 Augustus verloren de
bolsjewisten 284 tanks. In die af-
geloopen tiwee dagen verloren zij
168 vliegtuigen.
Bewakjnigss'trijdfcracthien van
de marine brachten, in den nacht
van 17 op 18 Augustus in de zee
van Azow 2 bolsjewistische mo-
torkanioninieeirlbooten tot zinken.
In de wateren van het Visschers-
sdhiereiland vernietigden snelle
Duitsche gevechtsvliegtuigen 4
met voorraden geladen bolsjewis
tische kustvrachtschepen.
Van 10 Juli tot het einde van
den strijd op 17 Augustus hébben
•die in het gebied van Sicilië strij
dende formaties van alle onder-
deelen der weermacht en van al
le wapens den Amieri.kiaansoh-
Biritschen legers zware verliezen
toegebracht: Behalve een groot
aantal gevangenen verloor de
vijand ongeveer een derde van
zijn in dien strijd geworpen troe
pen aan dbodien en gewonden.
Vernietigd of buitgemaakt wer
den 383 pantserwagens en ge
pantserde verkieminingswagens, 63
stukkien geschut van allerlei
soort, 652 vliegtuigen en 11
vraChtzeilvaiartuigien. 61 voor-
het rneerendeel met manschap
pen. of oorlogsmateriaal geladen
transportschepen met een. geza-
menl-ijken inhoud van 290.100 ton,
alsmede een kruiser, 7 torpedo
jagers, 3 korvetten en talrijke
miotorkanonineerto'ooten en kleine
re oorlogsvaartuigen werdeir tot
zinken gebracht. Voorts werden
in diezelfde periode 59 vracht- of
transportschepen met een geza-
menlijken inhoud van 278.750 ton
zoo zwaar beschadigd, dat zij ver
loren geacht kunnen worden.
In die eerste twee weken van
Augustus zijn van Sicilië naar
het vasteland' met 'kleine schapen
overgebracht ongeveer 17.000 ton
munitie, beniziine en stukgoede
ren, bijna 10.000 auto's, alsmede
alle Duitsche en Italiaansche
troepen ernet alle wapenen, en.
oorlogsmateriaal. Tenslotte wer
dien meer dan 4.000 gewonden
teruggebracht. Bij deze trans
porten zijn door de bemannin
gen der veerbooten en kleine
vaartuigen in totaal 48 vijande
lijke vliegtuigen neergeschoten.
Een formatie Duitsche ge
vechtsvliegtuigen heeft gisteren
nacht bij een aanval in de wate
ren van Bizerta bomtreffers ge
plaatst op ©en oorlogsschip, 25
transportschepen met ©en geza-
meni'ijiken inhoud van meer dan
1O0.0Ö0 ton en landingsvaartui
gen,
In de Straat van Messina wer
den door luchtdoelgeschut der
luchtmacht 7 vijandelijke vlieg
tuigen neergeschoten.
In de ochtendschemering van
heden kwam het voor de Neder-
landsiche - kust tot een gevecht
tusscben de bewakingsstrijd
krachten van een eigen konvooi
en Britsclhe torpedomotoribooten.
De vijand verloor bij zijn vruch-
teloaze aanvallen één torpedo-
motorboot. Drie andere werden
door artillerietreffers beschadigd.
Bij gewapende verkenning en
vrije j.acbt boven den Atlanti-
sóhien Oceaan hebben Duitsche
gevechtsvliegtuigen een vijande
lijk koopvaardijschip van 5.090
ton in brand gebombardeerd en
4 Britsoh-Amierikaansche bom
menwerpers, waaronder 2 groote
viiegbooten, neergeschoten.
In dtan nacht van gisteren is bij
stoorvluchten van enkele vijan
delijke vliegtuigen in het West-
Duitscbe grensgebied een vlieg
tuig neergeschoten".
DE TOESTAND IN ITALIë.
Hevige luchtgevechten boven de
Straat van Messina.
In de ochtenduren van Donder
dag zijn naar het D.N.B. ver
neemt boven de Straat van Mes
sina hevige luchtgevechten gele
verd tusschen Duitsche jagers en
een numeriek zeer veel sterkere
formatie Britsch-Amerikaansche
jachtvliegtuigen. Volgens tot nu
toe beschikbare berichten werden
ministens negen vijandelijke
jachtvliegtuigen van het type
„Mustang" neergeschoten.
De vernielingen op Sicilië.
De speciale correspondent van
de „Yorkshire Post" op Sicilië
maakt melding van een vergaan
de vernieling van militaire in
stallaties door de intussöhen naar
Zuid-ltalië teruggetrokken Duit
sche troepen. Iedere aanval der
geallieerden, zoo schrijft hij, stiet
oip buitengewoon krachtigen te
genstand. Maar niet in de. laatste
plaats werden de aanvallen opge
houden door de omvangrijke ver
nielingen. In waarlijk grooten
stijl en met veel handigheid héb
ben de Duitscbers installaties
van militair belang vernield. Het
buitengewoon moeilijke en berg
achtige landschap kwam hun
daarbij zeer van pas.
Leonardo da Vinci's Avondmaal.
Een dier weinige voltooide en
tot op 'heden in stand gebleven
wandschilderingen van Leonar
do da Vinei, het beroemde
„Avondmaal" in de kruisgang
van. de Dominicaner kerk Santa
Maria delle Grazie te Milaan is
bij dien iaatsten vijamideliiken
luchtaanval op Milaan haast als
door een. wonder gered. Van de
kerk en de kruisgang, weaai'in het
schilderij zich bevond, staat vrij
wel niets meer. Debibliotheek
van Bramante en de linkervleu
gel van de kerk zijn een puin
hoop. Het schilderij zelf was
vroeger reeds door zandzakken
en steigenwerk tegen bomsolir-
ters beschermd. Hieraan is het
te danken, dat het stuk muur met
het kostbare fresco temidden der
verwoesting nog overeind staat.
De kerk zelf was ook als bouw
werk bekend. Zij was vervaar
digd door den. beroemden Itali-
aaniscihien. Renaissanee-bouwmees-
ter Bramante.
Dom van Milaan opnieuw
beschadigd.
Nadat de koornis van den dom
te Milaian tijdens den luchtaan
val van den 12en Augustus be
schadigd was, is -gedurende den
aanval in, den nacht van 13 op
14 Augustus ook de voorgevel
van den bom beschadigd.
Het aartsbisschoppelijke en het
koninklijke paleis werden weder
om getroffen. De koepel van het
wereldberoemde Scala Theater
werd door brisantbommen door
boord.
„DE REALITEITEN VAN DEN
OORLOG".
Minister dr. Goebbels be
spreekt in het weekblad „Das
Reich" onder het opschrift „De
realiteiten van den oorlog" het
feit, .dat de vijanden van Duitsch-
land er ijverig mede bezig zijn,
den Duitschers een beeld van
den algemeenen toestand opte
dringen, dat weliswaar in geen
enkel opzicht met de feiten over
eenstemt, doch niettemin er op
ingesteld is, zooveel mogelijk te
gemoet te komen aan den aard
van hun nationale karakter. De
minister zegt in dit verband, dat
de Duitsche leiding de dingen
realistisch en nuchter bekijkt
zooals zij zijn, doch dat zij ze
niet alleen met verstand, maar
ook met voorstellingsvermogen
aanpakt, en daarom heeft zij de
dingen ook altijd weten klaar te
spelen, en dat zal ook in de toe
komst het geval zijn.
In het verdere verloop van zijn
artikel wijst de minister er op,
dat Duitschland dag en nacht er
aan werkt, nooit gebrek aan wa
penen te hebben. De vijand, zoo
vervolgt hij, kan nood er onge
luk over onze steden brengen,
maar ook daaraan zal een eind
komen. Een nieuw aanvalswapen
tegen den luchtoorlog van den
vijand is in aanbouw. Dag en
nacht wordt daaraan door talloo-
ze vlijtige handen gewerkt. Zij
stellen ons wel op een zware be
proeving van geduld, maar die
zal op zekeren dag beloond wor
den.
Ten slotte wijst de minister er
op, dat wel nooit een volk aan
den vooravond van het vijfde
jaar van zijn geweldige worste
ling een dergelijke gunstige po
sitie voor de overwinning heeft
gehad als thans het Duitsche.
De fronten, zoo zegt hij, staan
ongeschokt. De „Heimat" toont
HANNIBAL.
Hannibal is gestolen. Han
nibal is het paard: van een der
Amisterdamsche koetsiers en
men moest eerst vreèzen, d'at
het dier naar het voorbeeld
van zijin grooten voorvader
over die Alpen was getrok
ken. Maar toen ving een
nieuw bericht over Hannibal
aldus aan: „Clandestiene sla
gers hebben getracht Hanni
bal te ontvoeren om hem te
slachten, maar hij is door een
toeval gered. Koetsiers, blijft
bij uw paarden".
Hannibal, die eens lauwe
ren oogstte in roemrijke oor
logen, sjokt dus weer voor zijn
'huurrijtuig uit en trekt zijn
passagiers door het aloude
Amsterdam. En zoo doen ook
Goliath, Julius Caesar, Alex
ander, Xerxes, Agamemnon
en een-ige andere oude helden.
De Cartihaagsche held is terug
en vertegenwoordigt opnieuw
hiet stuk historie, d'at ons bij
na ais een sprookje uit over
oude tijidien gebleven is.
En zoo in mij zelf peinzend
vraag ik mij af. hoe over wéér
duizend jaar de paarden der
Amsterdamsche huurkoetsiers
zullen heeten als Caesar, Han
nibal en Agamennon tot hun
vaderen verzameld zijn.
DE STEM DER SS.
Luistert op Zondag van 11.30
tot 11.45 uur over den zender
Hilversum 1 op golflengte 415 M.
naar de stem der SS. Onder
werp: SS-opleidingskarmp Ave
goor 2. Een dag' uit het leven
van een SS.-man.
zich moreel en materieel tegen
de vijandelijke bommenterreur
opgewassen. De Duitsche boer
brengt een goeden oogst zijn
schuren binnen en een stroom
van oorlogsmateriaal verlaat de
Duitsche fabrieken. Wanneer er
moeilijkheden te bespeuren zijn,
dan bedenke men, dat geen daar
van onoverkomelijk is.
FLINKE KERELS MELDEN
ZICH NU VOOR DE WAFFEN-
SS EN DE LANDWACHT.
Het SS-Ersatzkoimimando deelt
mede: iedere gezonde Nederlan
der in den leeftijd van 1745
jaar kan zich vrijwillig bij de
hieronder vermelde adressen ver
voegen. teneinde gekeurd te wor
dier. voor de Waffen-SS of de
Landwacht.
Tijdens de keuringen worden
alle inlichtingen verstrekt met
betrekking tot de verzorging van
familieleden, duur der opleiding,
extra levensmiddelen etc.
Vrijwilligers, die om bepaalde
redenen in Nederland moeten
blijven, kunnen dienst nemen bij
d'e Landiwacbt of bij het SS-
Waohtbataillon in Amersfoort.
Zij, die tot die Genmaanscbe-SS
in Nederland toetreden willen,
kunnen zich eveneens aanmelden.
Personen tusschen 18'—.30 jaar,
die aanmeldingsplichtig zijn voor
den arbeidsinzet, kunnen zich
eveneens op een der keuringsda-
gen aanmelden en worden gedu
rende hun verbintenis van den
arbeidsinzet vrijgesteld.
21 Aug. 912.00 uur Leeuwar
den, Huize Schaaf. Breedstraat.
22 Aug. 914.00 uur Amster
dam, Dam 4.
23 Aug. 913.00 uiur Utrecht,
N.V.-Huis, Oudegraöhit 245.
24 Aug. 9—14.00 uur Amers
foort Pol. Durchga ngslager, Leus-
derweg.
25 Aug. 914.00 uur Den Haag,
Café Den Hout, Bezuidenhout
11—13.
Bij ome Vrijwilliger» Tijdens den grooten pantserslag in bet Oosten
komen onxe mannen bat eerst aan bij een door de Sovjets In brand
gestoken dorp SS PK Grönert-O-H-P m
