3)e £&idóch& (Boivtarit 34STB JAARGANG N° 10610 DINSDAG 20 JULI 1943 Luchtaanval op de Eeuwige Stad reaux: Papengracht 32 - Giro 103003 'elefoon: Redactie 20015. Admin. 20935 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN C. M. van Hamersveld, Directeur. Th. YVilmer, Hoofdredacteur. Plutocratie e(Wat beteekent plutocratie? :v[et wo-ord is afgeleid van. de iljrieksche woorden plutos is rijk- tfcm en argein is heerschen en 3%teekent geldlieerschappij. Als ■ftgeeringsvorm is de plutocra- sdte een heerschappij van de eïéest vermogenden in den lan sje Hoewel deze regeerimgsvorm dijf f i c i e e 1 niet veel loorkomt is er toch vaak je i t e 1 ij k een plutocratie oordat de geldmachten heer- jhappij uitoefenen over het lonomisch leven en aldus ook in regeering in meerdere of jindere mate aan zich binden. Ie plutocratie is de uiterste jnsequentie van het liberalis me, is een verschijningsvorm yan het kapitalisme in den •lechten zin van dit woord. Plutocratie openbaart zich in tie machtsconcentratie van iftusts en van bankiers, die met jet geld het economisch leven •«jeheerschen, niet in de eerste "plaats willende dienen, doch "Cuter en alleen willende ver dienen. li In „Quadragesimo Anno heeft Ijaus Pi us XII de plutocratie jnbarmhartig gegeeseld. De paus l»ijst op de „despotische over- i»eersching" van enkelen, in astier handen het kapitaal is, en tigt, dat „deze dictatuur" „de 5ferschrikkelij'kste vormen" aan neemt bij hen, die de geldmarkt eji handen hebben en die daar door het economisch leven zoo- iteer beheerschen, „dat tegen hun »il niemand kan ademhalen, n bij welk soort lieden is die lacht geconcentreerd? Bij de i-ierksten. zegt de paus, of, zoo "ervolgt hij, wat vaak hetzelfde hij degenen, „die het felst van ■lien strijden, die zich het minist jekomméren om het geweten. Er zijn plutocraten en er zijn "putoeraatjes. Er zijn ook per- ;e' sonen, die, beschikkend oyer 'ejen klein kapitaal, dat dikwijls 'nog van anderen is, de macht, yelke zij daardoor hebben, op Btun terrein despotisch misbrui- nfen om degenen, die van hen tphankelijk zijn, „een bijna-sla- ilrenjuk" (uitdrukking van paus -i,eo Xin in „Rerum Novarum") t<ip te leggen. Tegen de plutocratie moet, nu ïifn later, ons welbewust en [krachtdadig verzet gaan! Tegen lie plutocratie moet zich kee- è)en de gezonde volksinvloed en Üet sterke gezag. Vooral een -Jterk gezag is noodig, om te jieeren de onredelijke en on christelijke overmacht van het c4eld. hét kapitaal. Wij moeten ons van dit alles >vendiff doordrongen houden! e_ (gedenkwaardig is uit kum is korisoh en geschiedkundig LANDWACHT H NEDERLAND i- n, Ten aanzien van een dienst verplichting bii de Landwacht .■Nederland deelt het S.S.-Ersatz- kommando Niederlande nog '■jbede. 1 i Nederlanders, die zich vru- -krillig verplichten 4 maanden bii Je Landwacht Nederland te dië ten. ziin vrijgesteld van een ver- blchte tewerkstelling in Duitsch; *pnd. Ook nadien worden zii "jiiet in Duitschland tewerkge steld, maar blijven in Nederland. Alle gewenschte inlichtingen Sjver verzorging van familiele ien. extra bonnen voor levens middelen en kolen worden op "Se keuring verstrekt. Plaats en liid van de keuringen kunt u in Se dagbladen lezen. De Duitsche militaire at- rtaché te Madrid, kol. Otzen, is jZondag bij een auto-ongeluk op pngeveer 40 K.M. van Madrid, «Dm het leven gekomen. Kol. Ot- [•pen was in September 1942 uit -Rome, waar hij plaatsvervangend Militair attaché was aan de am bassade, als militair attaché naar Madrid verplaatst. Tevoren was nij plaatsvervangend militair at taché in Den Haag. Sasiiiek San Lorenzo verwoest KUNSTSCHATTEN UIT DE OUDHEID VERNIELD. Rome heeft zijn eersten lucht aanval beleefd. Maandagmor gen even na 11 uur loeiden de si renes en des middags even na 2 uur werd weer het signaal „vei lig" gegeven. In hoofdzaak wer den doelen aan den rand der stand met brand- en brisantbom men aangevallen. Dat het daar bij in het geheel niet overwe gend am militaire objecten ging, blijkt uit de eerste in de avond bladen afgedrukte lijst van aan gerichte verwoestingen. Hoofd zakelijk werden getroffen ge bouwen der polikliniek en der universiteitswijk, voorts huizen blokken van een volksbuurt en ten slotte het groote Romein- sdhe kerkhof en de vlak daar naast gelegen beroemde basiliek van San Lorenzo. Voorname lijk de verwoestingen op het kerkhof en in de basiliek, die kunsthis- oog punt, zijn zeer zwaar. De ove rigens aangerichte schade is nog niet te overzien. De aanval werd lin een tiental golven uitge voerd, waarvan de laatste bijzon der krachtig was. De bevolking gedroeg zich tijdens en na den aanval voorbeeldig en bewaarde de grootste kalmte. Ook de luchtbeschermings- en opruim- diensten, die voor het eerst te Rome practisch werk moesten verrichten, hielden zich voor beeldig. Alle waarnemingen toonen aan, dat door alle in stanties stelselmatig en met de grooste kalmte is opgetreden bij het blussohen der branden en bü het opruimingswerk. Rameinsche bladen puiblicee- ren nadere bijzonderheden over den luchtaanval op Rome. In de universiteitsstad zijn de gebou wen van de kliniek, het instituut voor openbare gezondheid en de orthopaedische kliniek zeer zwaar beschadigd. Op het groo te kerkhof Verano werden vele graven door bommen vernield. Antieke sarcophagen werden door de ontploffende bommen bloot gelegd. Vele gedenktee- kenen en talrijke waardevolle kapellen op het kerkhof werden eveneens vernietigd. Gedurende den luchtaanval op Rome hebben de commandant der Italiaansche politietroepen, Hazon, en de chef van zijn ge- neralen staf, kolonel Barengo, den dood gevonden. Naar de bla den melden, werden zij op weg naar de getroffen wijken door een vijandelijke bom gedood. Z.H. de Paus neemt de schade in oogenschouw. ZJL de Paus was tijdens den bomaanval kalm en vol ver trouwen in zijn appartement ge bleven. Toen het alanm was af- geloopen, verzocht hij inlichtin gen omtrent de door den aan val aangerichte schade. Toen hij vernam, dat verscheidene insti tuten en een groot aantal woon huizen vernield waren, was hij diep bewogen. Bijzonder smar telijk trof hem de tijding, dat verscheidene bommen de basi liek San Lorenzo hadden ge troffen en vernietigd. Hij be sloot onmiddellijk zich daar heen te begeven. Om 18" uur verliet ■hij Vaticaanstad, -slechts verge zeld door mgr. Montini van het staatssecretariaat. Niemand was van zijn besluit in kennis ge steld. Op het groote plein, voor het kerkhof Camipo Verano stond een groote miensohenmenigte, die den Paus onmiddellijk herken de, hetgeen tot aandoenlijk eer betoon aanleiding gaf. De Paus bleef eenigen tijd blootshoofds, merkbaar aangedaan, voor de ruines van de basiliek staan. Van wat eens de basiliek was is niets meer over. De zuilenhal is vernield. Alle zuilen ziin. op twee na, ingestort. De schilde rijen van Francescini, de begra fenis van den H. Stefanus en van den H. Laurentius voorstellende, zijn vernietigd. Het altaar van den Paus en het marmeren bal dakijn, dat in 1148 is gebouwd, liepen groote schade op. Het or gel is geheel vernield. De triumf- boog met het oude mozaiek, voorstellende Christus, St. Pieter, St. Paulus, St. Laurentius en andere heiligen, is eveneens ern stig getroffen. Van de drie kerk- beuken is geen spoor meer over. De kansels uit de twaalfde eeuw zijn vernield. Het graf van Pius IX is onbeschadigd gebleven. Daarentegen is het allerheiligste wel beschadigd, de monstrans r.iet De kapellen en de sacristie zijn vernield. Volgens verkla ringen van de paters Capucijnen, aan wier hoede de basiliek is toevertrouwd, is de vernieling van de basiliek niet te wijten aan blindelings uitgeworpen bommen, daar de vliegtuigen verscheidene malen over de kerk hebben gevlogen en eeni- 'ge bommen hebben geworpen. De Paus nam alle schade in ocgenschouw. Bij zijn vertrek gal hij de menigte den Aposto- lischen zegen. Alvorens naar het Vaticaan terug te keeren reed de Paus door de dichtbevolkte wij ken der stad, waar de bommen de meeste schade hebben aange richt. Ook daar zegende hij de menigte. In welingelichte Vaticaansche kringen verluidt, dat de Paus een scherp persoonlijk protest zal zenden aan Churchill en Roosevelt wegens den bomaan val op de basiliek van San Lo renzo. Het Italiaansche volk is één enkel wilsblok. In verhand met den luchtaan val op Rome schrijft het te Ro me verschijnende middagfolad „Piccolo": Ook Rome heeft de vijand met dezelfde rust en man nelijke gelatenheid geantwoord, waarmede ook alle andere Ita liaansche steden dergelijke aan vallen beantwoord hebben. De Éngelschen en Amerikanen zul len zich er van moeten overtui gen, dat Italië slechts één en kele ziel heeft, een heldenziel, die vastbesloten is tot weerstand tot het uiterste. Er is geen on derscheid tusschen Noord-, Zuid- en Midden-Italië. Het Ita liaansche volk is één enkel wils blok, dat geen luchtaanval ooit kan verbreken. Het Rome van Mussolini lijkt op het Rome der Scipiones, dat ook niet aan zich zelf wanhoopte, toen de Puni sche horden op zijn poorten klopten. Thans evenals toen weet het Romeinsche volk, dat de eindoverwinning geweldige offers eischt, maar dat zij ten slotte toch op den vijand zal worden bevochten. Strijd op Siciiië verscherpt ITALIAANSCH WEERMACHT- BERICHT. Het Italiaansche weermachtbe- richt van Maandagmiddag luidt: „Op Sicilië zijn herhaaldelijke vijandelijke aanvallen afgesla gen. In den loop van de gevech ten der laatste dagen heeft zich de Livorno-divisie door haar dappere houding bijzonder on- derschedien. Escaders bommenwerpers en gevechtsvliegtuigen der Spil, die de legerstrijdkrach ten steunden, hebben vijandelijke troepen en concentraties voertuigen doel treffend aangevallen. Tijdens de ze gevechten werden vier vijan delijke vliegtuigen ten val ge bracht. In den loop van operaties over dag en des nachts van de Ita liaansche en Duitsche luchtstrijd krachten werden de vijandelijke scheepvaart nieuwe verliezen toegebracht. Een schip van 12.000 ton, dat met munitie was gela den, werd door een onzer torpe dovliegtuigen getroffen en opge blazen. Een zware kruiser en een schip van middelmatige grootte werden eveneens door torpedo's getroffen, welke door onze vlieg tuigen waren gelanceerd. Een onzer verkenningsvliegtuigen heeft boven Sardinië een bom menwerper vernield. Maandagochtend hebben vijan delijke formaties vliegers talrijke bommen op Rome geworpen. De ontstane schade wordt op het oogenblik nagegaan". Het zwaartepunt ligt nog te Catania. De militaire correspondent van het D.N.B. meldt: Op Sicilië is de strijd weer ver scherpt. Het werkelijke zwaarte punt van de geheele actie ligt nog altijd in het gebied om Ca tania, waar de divisie „Hermann Goering" alle doorbraakpogingen der Britten ook gisteren weer verhinderd heeft. Een ander zwaartepunt van den strijd ligt in het gebied van Enna, in het binnenland. Van hier uit probeert de vijand blijkbaar het front vah Catania uit het Westen te over vleugelen. Intusschen wordt de strijd der luchtmacht van de As tegen de vijandelijke transport- vloot in de wateren van Sicilië onvermoeid voortgezet en wel met stijgend succes. Elke meter grond wordt verdedigd. Naar het D.N.B. voorts ver neemt, handhaafden de Britsch- Amerikaansche strijdkrachten den 17en en 18en Juli den druk op de stellingen der Spiltroepen in Zuid-Sicilië. Den vorigen dag hadden de Britten door het afzet ten van parachutisten achter de Duitsche linies bij Catania en door een gelijktijdigen door vlie gers en scheepsartülerie onder steunden aanval uit het Zuiden getracht de Duitsche verdedl- gingsstellingen te verbreken. De vijand leed echter een bloedige nederlaag en moest met aanzien lijke verliezen aan menschen en pantserwapens den strijd staken. Den 17en Juli herhaalde de vijand in de kuststrook ten Zui den van Catania met numeriek sterkere strijdkrachten zijn aan val en begon tevens een omsin- gelingsopmarsch aan den Weste lijken rand van de vlakte van Catania. De Duitsche pantserwa gens schoten tijdens den afweer van de flankstoot 19 Britsche pantserwagens kapot. Ook leed de vijand groote verliezen door luchtaanvallen. Desondanks ruk ten de Britten in het gebied van den weg van Syracuse naar Cata nia op. Met 30 pantserwagens poogden zij een bruggehoofd te veroveren. Zij kwamen daarbij in het hevige afweervuur van de voornaamste verdedigingslinie terecht. In de bergen ten Westen van de vlakte van Catania boden vooruitgeschoven gevechtsgroe pen den oprukkenden vijand krachtigen tegenstand. Tijdens de elastisch gevoerde afweerge- vechten leed de vijand aanzien lijke verlieezen. In den loop van den 18en Juli zetten de vijandelijke troepen hun opmarsch voor een beslis sing zoekenden aanval voort. Krachtige infanterie- en pantser strijdkrachten vielen in den vroe gen ochtend de aldaar strijdende Duitsche troepen aan, zonder echter hun gevechtsdoel te berei ken. De zware verliezen nood zaakten den vijand nieuwe strijd krachten aan te voeren. De Duit sche pantsergrenadiers verdedig den echter hardnekkig eiken me ter grond tegen den grooter in aantal zijnd en vijand. Ondanks I alle inspanning gelukte het dein vijand niet tot de voornaamste gevechtslinie door te dringen. Amerikaansche vliegen hebben een terreuraanval op Amicerda.n gericht. De burgerbevolking leed aanzienlijke verliezen: o m. werden vele woon huizen, een kerk en een k.ooster vernield. Talrijke vrouwen, kinderen ea religieuzen bevonden zich onder de slachtoffer* CNF-M-Paz aa

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1943 | | pagina 1