S)e CcidódieSoii/tci/nt
DINSDAG 6 JULI 1943
34STE JAARGANG N°-10598
ÏBureaux: Papengracht 32 - Giro 103003
Telefoon: Redactie 20015. Admin. 20935
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREHEN
c.
Th
M. van Hamersveld, Directeur.
Wilmer, Hoofdredacteur.
ver-
[BoIsjewïsSische
liezen in Koeban-
1
gebied
DUITSCH
WEERMACHTSBERICHT.
,.In eenige sectoren van het
Oostelijke front was de gevechts
activiteit gisteren iets ievendi-
>ger dan op de voorgaande da-
igen. Met het op 4 Juti gemelde
aanvaissucces in het Lagunen-
gebied ran het Koebanbrugge-
ihoofd kwamen gevecbter op een
buitengewoon moeilijk terrein,
die verscheidene weken duurden,
tot een voorloopig einde. De
vijand verloor in totaai 2000
man aan aooden en gevangenen
en taxrijke .ichte en zware in-
fanteriewapenen. In samenwer-
1 king met de luchtmacht werden
bijna 7Ik vijandelijke booten
buitgemaakt, vernield of be
schadigd.
Duitsche jagers sloegen in den
afgeloopen nacht een aanvaLs-
i poging van een formatie vijan-
delijke torpedovliegtuigen op
een konvooi in de wateren van
het hooge Noorden af en vernie
tigden. zonder zelf verliezen te
lijden, 20 vijandelijke vliegtui
gen Hierbij behaalde luitenant
Weissenberger 7 overwinningen
in de lucht.
In het Middellandsche Zeege
bied en boven het bezette ge
bied in het Westen leden de
Britsche en Amerikaansche lucht
machten, die vergeefs trachtten
vliegbases. verkeerswegen en
industrieele installaties aan te
vallen, ir. heftige luchtgevechten
DE LUCHTSLAG IN HET
GEBIED DER MIDDEL
LANDSCHE ZEE.
De A.N.P.-correspondent te
Berliin meldt.
De luchtslag in het Middel
landsche Zeegebied neemt van
dag tot dag een heviger karak
ter aan. Het best bliikt dit uit
de steeds hooger wordende ver
liezen. die de geallieerde lucht
vloten te liiden hebben. Een
Duitsch dagbladcorrespondent te
Rome meldt een aantal bijzon
derheden. waaruit bliikt dat de
ze verliezen, procentueel gere
kend. hooger ziin. dan de door
den opperbevelhebber der Brit
sche en Amerikaansche lucht
strijdkrachten in het genoemde
gebied, bekend gemaakte ver
liescijfers. De correspondent
merkt on. dat de luchtgevech
ten voor een groot deel plaats
vinden boven de strategisch be
langrijke. naar het vasteland
toegekeerde Oostelijke punt van
het Italiaansche vasteland.
De activiteit van de Snilmo-
gendheden. beperkt zich even
wel niet alleen tot den afweer,
welke stelselmatig sterker wordt
maar ook de verkenning vormt
een belangrijke factor in de
operaties der Duitsche en Ita
liaansche luchtmacht. De Duit
sche en Italiaansche verken
ningsvliegtuigen surveilleeren
dagelijks langs de geheele Afri-
kaansche -Noordkust. Een offi
cieel mededeeling uit Rome be
vestigt. aan de hand van de
waarnemingen dezer verken
ners. dat vrijwel alle havens aan
de Noordkust vol liggen met
Jandingsbooten en kleinere vaar-
opnieuw zware verliezen. Boven tuigen waartegen zich de aan
Italiaanrch gebied werden 56 vallen der bommenwerpers nch-
vliegtuigen neergeschoten, waar- tem Pantel arJa Bizerta en Bo-
van 28 door de Duitsche lucht
macht. boven het bezette gebied
in het Westen 29 vliegtuigen, in
totaal dus 85, voor het meeren-
deel zware viermotorige bom
menwerpers. Negen Duitsche
jachtvliegtuigen keerden van de
operaties niet terug.
Vijf afzonderlijk vliegende
vijandelijke bommenwerpers lie
ten in den afgeloopen nacht
eenige bommen op West-Duitseh
gebied vallen. De schade is on
aanzienlijk.
Duitsche duikbooten hebben m
de Middellandsche Zee in scher
pe gevechten 4 schepen met gen
gezamenliiken inhoud van 21.090
ton, die deel uitmaakten van
krachtig besehermdei konvooien,
tot zinken gebracht."
ITALIA ANSCH
WEFR>TACH7i'SBlc,RICHT.
Het Italiaansche weermachts-
bericht van Maandagmiddag
luidt:
..Vijandelijke formaties vlieg
tuigen hebben bommen laten
vallen op Catania. Sciacca. klei
ne plaatsen van Sicilië en in het
gebied van Cagliari. waarbij
lichte schade werd veroorzaakt
-en eenige slachtoffers werden
gemaakt. De luchtmacht van de
As onderschepte ook gisteren
doeltreffend de vijandelijke
vliegtuigen door hen tot verbit
terde gevechten te nopen. Onze
dagers jachtvliegtuigen haagden
:in achtereenvolgende aanvallen
25 machines omlaag, waarvan
18 vernietigd werden door ja
gers van het vierde regiment
der luchtmacht boven de vlak
te van Catania. 21 andere vlieg
tuigen werden vernietigd door
Duitsche jagers. Italiaansche en
Duitsche batterijen luchtdoelge
schut schoten bovendien nog
tien vliegtuigen neer door haar
nauwkeurig gerichte schoten.
Aan de gisteren gesignaleerde
verliezen van den vijand moe
ten nog twee neergeschoten
vliegtuigen worden toegevoegd,
n.l. een in de wateren van de
Ionische eilanden en een beven
Alghero. Gedurende de twee
laatste dagen heeft de vijand in
totaal in den Italiaanschen sec
tor verloren 108 vliegtuigen,
waarvan de meesten m.eermoto-
rige bommenwerpers".
ne. alsmede alle andere belang
rijke verzamelpunten worden
regelmati" beriookt. wsarbii op
valt dat de slagvaardigheid van
de Duitsche en Italiaansche
luchtmacht stelselmatig grooter
wedt.
Tegen Bone werden bijvoor
beeld meer vliegtuigen in den
striid gebracht bii den aanval
in den nacht v?n 30 Juni. dan
de Britten en Amerikanen ge
durende de laatste week tegen
Sicilië gebruikten.
Vet laagste slacht
offer van K«*vn?
SIKORSKI VOND DEN DOOD
BIJ EEN VLIEGTUIGONGELUK
Omtrent den dood van Si-
korski publiceert, naar Reuter
meldt, het Britsche ministerie
van luchtvaart een communiqué,
volgens hetwelk Sikorski in den
nacht van Zondag op Maandag is
overleden, „toen een van Gibral
tar opgestegen Liberator-bom-
menwerper neerstortte en tegen
den grond te pletter sloeg".
Het totaal aantal der vermis
ten bij het vliegtuigongeluk van
Sikorski bedraagt volgens den
Britschen nieuwsdienst 17.
Onder de bevolking van La Li-
nea en Algeciras, die nadere bij
zonderheden heeft vernomen om
trent het vliegtuigongeval, dat
aan generaal Sikorski het leven
heeft gekost, heeft men den in
druk, dat bij den dood van Si
korski politieke verschillen van
meening den doorslag hebben
gegeven. Men wijst erop, dat in
de eerste plaats de val van het
viermotorige vliegtuig reeds
twee minuten na de start te Gi
braltar plaatsvond, dat alle mo
toren plotseling gelijktijdig wei-*
gerden, dat de reddingswerk
zaamheden op verrassend snelle
wijze een aanvang namen en dat
tenslotte de start in het donker
geschiedde, zoodat sabotageplan-
nen gemakkelijker ten uitvoer
konden worden gebracht.
Vliegtuigongevallen zijn te Gi
braltar cioor het intensieve lucht
verkeer geen zeldzaamheid, zoo
verklaart men in deze Spaansche
kringen, maar meestal is de oor
zaak de beperkte ruimte op het
vliegveld, die voornamelijk bij
lanaingen tot brokken aanleiding
geelt. Ook verongelukken de
vliegtuigen wel tijdens hun eer
ste proefvlucht, omdat de mon
tage van de te water aangevoerde
oriderdeelen niet juist is ge
schied. Het is echter ongewoon,
dat een vlot gestart meermotorig
vliegtuig dat niet overbelast is,
zonder geluid in zee stort.
In politieke kringen te Berlijn
heeft het bericht van het plotse
ling einde van Sikorski de groot
ste aandacht getrokken. Op grond
van de daar aanwezige éigen in
lichtingen en van de berichten
uit buitenlandsche bron krijgt
ook de Wilhelmstrasse den in
druk, dat Sikorski beschouwd
moet worden als slachtoffer van
de Secret Service.
Men herinnert er aan, dat Si
korski sedert eenigen tijd voor
de bijzondere politieke plannen
van Engeland en Amerika zeer
lastig was geworden. Niet alleen
stqnd hij in den weg aan de
eischen van Stalin met zijn aan
spraken jegens Polen, maar ook
vormde hij een belemmering
voor den wensch van Roosevelt
de vier millioen Poolsche kiezers
in de Ver. Staten bij de komende
presidentsverkiezingen aan zijn
kant te brengen. Sikorski heeft
juist den laatsten tijd de aan
spraken van de Poolsche emi
granten naar voren gebracht met
een scherpte, die hem, hetgeen
ook uit alle daarover verspreide
berichten blijkt, moest brengen
in tegenstelling tot zijn vroegere
opdrachtgevers. Onder deze om
standigheden schijnt, zoo gelooft
men in Berlijn, de gedachte Si
korski uit te schakelen, reeds ge-
ruimen tijd in Londen te zijn op
gekomen. hetgeen ook de geruch
ten van den laatsten tijd ver
klaart, volgens welke Engelsche
regeeringskringen zich bezig
hielden met de kwestie van een
opvolger voor Sikorski.
Al zouden de bijzonderheden
omtrent den dood van Sikorski
ook nog menig interessant licht
werpen op het geheele complex
van problemen, in Berliin ver
klaart men, dat reeds thans on
dubbelzinnig vaststaat, dat deze
Poolsche generaal en politicus
om het leven is gekomen, omdat
zijn dood de eenige uitweg was
uit een impasse, waarin de be
trokken, reso. de belanghebben
de kringen door de in hun gele
deren heerschende tegenstellin
gen waren geraakt.
In dit verband trekt men te
Berlijn een parallel met den
moord op Darlan, die, zooals in
dertijd in Berlijn werd verklaard,
niet de eenige zou blijven. Si
korski is gevallen als slachtoffer
van de Secret Service. Men kan
hem echter ook, en dat is de con
clusie. waartoe politieke kringen
te Berlijn komen, het laatste
slachtoffer van het massagraf
van Katyn noemen.
Sikorski's levensloop.
Generaal Wladyslaw Sikorski
was 61 jaar. Hij had oorspronke
lijk in Lemberg in de technische
wetenschappen gestudeerd en
was reserveofficier van het
vroegere Oostenrijksch-Hongaar-
sche leger. Tijdens den eersten
wereldoorlog behoorde hij tot het
Poolsche legioen, functioneerde
als vertrouwensman van Pilsoeds-
ki en werd ten slotte onder den
Duitschen generaal von Beseier
in het góuvernement-generaal
Warschau aan het werk gesteld.
Na de toenmalige ineenstorting
van de centrale mogendheden
werd Sikorski generaal-kwar-
tiermeester van een Poolsche le
gergroep. In 1921 werd hij chef
van den Poolschen generalen
staf, in 1922 minister-president.
In December 1923 werd hij mi
nister van oorlog in het kabinet-
Grabski. Reeds in dezen tijd had
hij zich afgescheiden van Pil-
soedskL In 1926 werd hij nog
corpscommandant in Lemberg, in
Maart 1928 echter werd hij door
Pilsoedski ontslagen.
Sinsdien woonde hij in Parijs,
vanwaar hij oppositie voerde te
gen de elkaar opvolgende Pool
sche regeeringen, tot zij in het
voorjaar van 1939 bleken af te
wijken van de buitenlandsche
politieke koers van Pilsoedski.
Bij het begin van den Poolschen
veldtocht werd Sikorski-benoemd
tot chef van het in de provincie
Posen staande Poolsche leger,
welks lot zich echter zoo snel
voltrok, dat Sikorski er de voor
keur aan gaf in Parijs te blijven,
waar hij door den ambassadeur
aldaar benoemd werd tot opper
bevelhebber van het Poolsche le
ger in Frankrijk. Tevens werd
hij na de ineenstorting van Polen
belast met de leiding van de
Poolsche emigrantencommissie,
waarin hij z.g. de functie van mi
nister-president bekleedde en
waarmede hij na de ineenstor
ting van Frankrijk naar Londen
ging.
De door hem gestelde territo
riale aanspraken leidden onge
veer een jaar geleden tot mee-
ningsverschillen met de Sowiet-
regeering, die na de ontdekking
van den massamoord op ruim
10.000 Poolsche officieren in het
woud van Katyn eindjgden met
een openlijk conflict. Moskou
antwoordde met verbreking der
betrekkingen met de Poolsche
emigrantencommissie. Nadat deze
gebeurtenissen ook de Engelsch-
Poolsche betrekkingen zeer had
den benadeeld, werd Sikorski
ofschoon de Engelsche regeering
hem officieel liet vallen sinds
dien 'in Engelsche politieke krin
gen buitengewoon lastig gevon
den en werden hem verschillen
de neventaken, zoo bijv. opdrach
ten van militairen aard in het
Nabije Oerien, opgedragen. De
bolsjewieken hadden al gerui-
men tijd geleden zijn aftreden als
chef van de Poolsche emigranten
commissie geëischt, een wensch,
die ook van Engelsche zijde ge
steund werd.
BINNENLAND
Tariefloonen voor oogst akker
bouwproducten 1943. De ge
machtigde voor den arbeid heeft
een beschikking uitgevaardigd,
waarbij een regeling van tarief
loonen is vastgesteld voor het
oogsten van bepaalde akker
bouwproducten als haver, rogge,
gerst, tarwe, vlas, meerdere soor
ten zaden, enz. voor het jaar 1943.
De loonen voor de verschillende
oogstwerkzaamheden zijn voor
elke provincie, met uitzondering
van Limburg, afzonderlijk be
paald, terwijl voor de provincie
Groningen en Friesland de loo
nen nog worden onderscheiden
naar gelang van de streek, waarin
de betreffende onderneming is
gelegen. De beschikking vangt
aan met eenige algemeene be
palingen, waarin wordt vastge
steld, dat alle bestaande gewoon
ten en gebruiken, voor zoover
deze niet bij deze of een andere
regeling zijn afgeschaft, gehand
haafd zullen blijven, terwijl daar
bij tevens artikel 32 van de lan
delijke regeling van loonen en
andere arbeidsvoorwaarden in
den landbouw van 1 April 1943
(overwerkvergoedingen) niet
van toepassing is verklaard. Ver
der is onder de algemeene bepa
lingen nog een voorschrift opge
nomen, volgens hetwelk, bij ab
normaal gewas, werkgevers en
werknemers is onderling over
leg, tot een percentage van 5 pet.
naar beneden of naar boven van
de bij de beschikking vastgestel
de tariefloonen kunnen afwij
ken. tenzij de tariefbepaling
reeds een marge inhoudt. De be
schikking is gepubliceerd in de
Staatscourant van 5 Juli en
treedt in werking met ingang van
5 Juli 1943. De medewerking van
alle belanghebbenden wordt in
geroepen, teneinde een stipte na
leving der gegeven voorschriften
te verzekeren. In dit verband zij
er de aandacht op gevestigd, dat
BEZOEK VAN DEN WEHR-
MACHTBEFEHLSHABER
AAN DE NOORDELIJKE
PROVINCIES
De Wehrmachtbefehlshaber
in den Niederlanden. Gene
ral der Flieger Fr. Christian
sen, heeft dezer dagen met of
ficieren van zijn staf een
tocht van verscheidene dagen
gemaakt door de provincies
Friesland en Groningen. De
generaal bezocht de daar ge
legerde troepen, bezichtigde
achterwaartsche installaties
van de weermacht en woonde
verscheidene troepenoefenin
gen bij.
MOORD OP EEN NE DER-
LAND SCH POLITIE
AMBTENAAR.
Zaterdag 3 Juli 1943 is des
ochtends om 8 uur de Neder-
landsche opperluitenant van po
litie Pieter Kaay, geb. 13 Maart
1904 in Almelo en woonach
tig in Enschede, Sweelinckstraat
14, in Enschede ruggelings neer
geschoten. Kaay was per rijwiel
op weg naar het politiebureau.
De dader volgde hem op de fiets
en heeft van achteren op korten
afstand een schot op Kaay ge
lost, dat hem terstond doodde.
De dader wordt opgespoord.
de controledienst van het bureau
van den gemachtigde voor den ar
beid, welke met het toezicht op
de uitvoering der regeling is be
last, zijn werkzaamheden onmid
dellijk zal aanvangen.
Inkwartiering van oogstarbei-
ders. In de Ned. Staatsconrant
van 5 Juli is opgenomen een be
sluit van de secretarissen-gene
raal van de departementen van
Landbouw en Visscherij en van
Binnenlandsche Zaken, waarbij
de mogelijkheid wordt geschapen
personen, die ten behoeve van
oogstwerkzaamheden buiten hun
woonplaats worden te werk ge
steld zoo noodig in te kwartieren
bij inwoners van de gemeente,
waar de werkzaamheden worden
verricht, of inwoners van een
naburige gemeente. De inkwar
tiering geschiedt op verzoek van
of vanwege den gemachtigde voor
den oogst aan den burgemeester
van de gemeente, binnen welke
de inkwartiering noodig is.1 De
inkwartieringsvergoeding be
draagt: a. wegens huisvesting
met verstrekking van voeding
1.50 per persoon en per etmaal;
b. wegens huisvesting zonder
verstrekking van voeding 0.20
per persoon en per etmaal. Niet
gevolg geven aan een last tot in
kwartiering kan worden bestraft
met hechtenis van ten hoogste
twee maanden of geldboete van
ten hoogste driehonderd gulden.
Tacks en rivets voor schoei
sel. Op grond van een be
kendmaking in de Nederlandsche
Staatscourant van 5 Juli jL is
het verboden tacks en rivets,
zooals deze worden gebruikt
voor het vervaardigen en her
stellen van schoeisel te koopen,
voorhanden of in voorraad te
hebben, te verkoopen of af te le
veren zonder vergunning van
het Rijksbureau voor Huiden en
Leder. Er is tegelijkertijd aan
een ieder een algemeene vergun
ning verleend tot het voorhan
den of in voorraad houden van
tacks of rivets onder nader be
kend te maken voorraden en be
perkingen, terwijl voor bij het
Rijksbureau ingeschreven schoen
fabrikanten, schoenherstellers en
voor de leder- en schoenfoumi-
turenhandelaars, alsmede voor
fabrikanten en importeurs van
tacks en rivets en grossiers in
schoenfournituren bepaalde re
gelingen zijn getroffen. Voor na
dere bijzonderheden zie men de
officieele publicatie.