DE TEWERKSTELLING IN DUITSCHLAND
IINSDAG 15 JUNI 1943
jreauxj Papengracht 32 - Giro 103003
elefoon: Redactie 20015. Admin. 20935
34STE JAARGANG N°- IT55D
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
ERUGVOERING IN KRIJGSGEVANGENSCHAP
Reserve-officieren van Land- en Zeemacht
0l< grond van de op 29 April 1943 in de dagbladpers gepubii-
lerde bekendmaking van den Wehrmachtbefehlshaber in den Nie-
[rianden betreffende terugvoering in krijgsgevangenschap van de
«rraalige Nederiandsche weermacht, worden bij deze voor aan-
elding opgeroepen:
alle reserve-officieren yan land- en zeemacht, die geboren
zijn n a 31 December 1897 voor zoover deze reserve-offi
cieren in het tijdvak 1015 Mei 1940 in werkelijker! mili
tairen dienst waren.
Deze reserve-officieren moeten zicli tusschen 8 en 12 uur
melden in het „Wehrmachtlager" te Amersfoort, Zon
nebloemstraat, en wel?
a) zij, wier geslachtsnaam begint met een van de letters
A tot en met N op 2 1 3 u n i;
b) zij, wier geslachtnaam begint met een van de letters
O tot en met Z op 22 Juni.
Van deze aanmelding zijn uitgezonderd:
de reserve- officieren vangezondh eid, de reserve-
officieren- tandarts, de reserve-m i 1 i t a i r e-a pothe-
kers en de reserve-p aardenartsen.
Personen, die zich op 25 Mei 1943 voor den „Arbeitseïnsatz"
in Duitschland of in de door de Duitsche weermacht be
zette gebieden buiten Nederland bevinden.
Kij de aanmelding moeten worden overgelegd het persoons
bewijs, de distributiestamkaart en, voor zoover mogelijk,
militaire identiteitspapieren.
Degenen, waaronder ook begrepen de in Duitschland wer
kende „grensgangers", voor wie een „Bescheinigung" (ver
klaring van onmisbaarheid) afgegeven is, moeten dit be
wijs bij hun werkgever of bij de instantie, dieWiun belan
gen behartigt, opvragen en bij de aanmelding toonen. Na
de melding moet de „Bescheinigung" zoo spoedig mogelijk
weer aan den werkgever, resp. de instantie, die de belan
gen behartigt worden teruggegeven. Ds werkgevers zijn
verplicht degenen, die zich moeten melden, daarvoor in de
gelegenheid te stellen en hun het loon (salaris) gedurende
den verzuimden tijd uit te betalen.
De Nederiandsche Spoorwegen verleenen aan alle voor de aan-
elding opgeroepen personen vrij vervoer. Degenen, die tot aan-
ilding verplicht zijn, moeten zich hiervoor vervoegen aan de
lie ktten, c. q. bij den stationschef van het station van vertrek.
j Kleed ing: Voor zooveel mogelijk uniform, anders burger-
".r&pdiiig, Dringend wordt aangeraden wollen dekens, ondergoed
extra schoeisel, alsmede kookgerei en lepel mede te brengen.
alA gezamenlijke bagage mag niet meer bedragen dan twee nor
ten üe handkoffers.
Wie geen gevolg geeft aan de oproeping van den Wehrmachte-
ude
o
h
(salaris) gedurende den verzuimden tijd uit te betalen.
De Nederiandsche Spoorwegen verleénen aan alle voor de aan
melding opgeroepen personen vrij vervoer derde klas. Dege
nen, die tot aanmelding verplicht zijn, moeten zich hiervoor ver
voegen aan de loketten, HC.Q. bij den stationchef van het sta
tion van vertrek.
Kleeding. Voor zooveel mogelijk uniform, anders burgerklee-
ding, dringend wordt aangeraden daagsche en Zondagsche klee-
ren, wollen dekens, ondergoed en extra schoeisel, alsmede kook
gerei en lepel mede te brengen. De gezamenlijke bagage mag niet
meer bedragen dan twee normale handkoffers.
Van aanmelding zijn vrijgesteld personen, die zich op 25 Mei
1943 voor den „Arbeitseinsatz" in Duitschland af in de door de
Duitsche weermacht bezette gebieden buiten Nederland bevinden.
Wie geen gevolg geeft aan de oproeping van den Wehrmacht
befehlshaber in den Niederlanden, of zich op andere wijze aan de
terugvoering in de krijgsgevangenschap tracht te onttrekken, moet
rekenen op de strengste maatregelen. Dit geldt ook voor personen,
die de betrokkenen bij dergelijke pogingen steunen.
svvzv ««.ia -ims Vi«l UCIH W eiimiaCIllS-
fehlshaber in den Niederlanden, of zich op andere wijze aan de
24 ragvoering in de krijgsgevangenschap tracht te onttrekkCn, moet
,22 kenen op de strengste maatregelen. Dit geldt ook voor personen,
s de betrokkenen bij dergelijke pogingen steunen,
xjDen Haag, 15 Juni 1943, f
A$KEMD MAKING
voor dienstplichtig en reservepersoneel
onder den rang van officier
Dp grond van de op 29 April in de dagbladpers gepubliceerde
99)|kendmakiiig van den Wehrmacutsbefehlshaber in den Nie-
landen betreffende terugvoering in krijgsgevangenschap van
voormalige Nederiandsche weermacht, worden bij deze voor
melding opgeroepen:
Het dienstplichtig en reservepersoneel onder den rang
van officier 'van de volgende regimenten en alle in de
jaren 1939 en 1940 uit deze regimenten voortgekomen
porlogsonderdeelen, voor zoover dit personeel in Mei 1949
in werkelijken dienstwas.
Bedoeld personeel met zich melden, telkens tusschen 8 en
uur.
in het „Wehrmachtlager" te Amersfoort. Zonnebloem
en.?, ai:
1. Het personeel van hel 8e regiment infanterie en zijn
oorlogsonderdeelen
degenen, die geboren zijn in de jaren 1924 tot en met
1915 op 24 Juni 1943.
degenen, die geboren zijn in de jaren 1914 tot en met
1904 op 25 Juni 1943.
ïn de Frieslandkazerne in Assen:
2. Het personeel van het 20e regiment infanterie en zijn
oorlogsonderdeelen:
degenen, die geboren zijn in de jaren 1924 tot en met
1915 op 21 Juni 1943.
Degenen, die geboren zijn in de jaren 1914 tot en met
1904 op 22 Juni 1943.
3. Het personeel van het 8e regiment infanterie on zijn
oorlogsonderdeelen:
degenen, die geboren zijn in de jaren 1924 tot en met
1915 op 24 Juni 1943.
Degenen, die geboren zijn in de jaren 1914 tot en met
1904 op 25 Juni 1943.
Bi) de aanmelding moeten worden overgelegd het persoons
ijs, de distributiestamkaart en, voor zoover mogelijk, mili-
te identiteitspapieren..
Degenen, waaronder ook beg e "en de ïn Duitschland werken-
„grensgangers", voor wie een „Bescheinigung" (verkla-
0' >t van onmisbaarheid) afgegeven is, moet dit bewijs bij hun
ïkgever of bij de instantie, die hun belangen behartigt, op
en 'Sen en bij de aanmelding toonen. Na de melding moet de
njfscheiniguiig" zoo spoedig mogelijk weder aan den werkgever
de instantie, die de belangen behartigt, worden terugge-
De werkgevers zijn verplicht degenen, die zich moeten
Wen, daarvoor ia de gelegenheid te stellen en hun het loon
Van bevoegde zijde wordt omtrent de kwestie der tewerkstelling
meegedeeld:
Het leven van het Nederiandsche volk is niet te scheiden van het
lot van Europa. Het moet derhalve zijn bijdrage leveren tot Euro
pa's strijd om het bestaan. Dit doel dienden tot dusver de maat
regelen in verband met de tewerkstelling van werkkrachten in
Duitschland. Met de behoeften van het Nederiandsche economische
leven zelf werd hierbij in aanzienlijke mate rekening gehouden.
Op de royaalste wijzen werden derhalve vrijstellingen van de te
werkstelling in Duitschland verleend.
Het voornemen bestaat, de oudere werkkrachten, die over waarde
volle ervaring in hun beroep beschikken en meestal reeds gehuwd
zijn, in het vaderland te laten, dus de reeds uitgereikte bewijzen
van vrijstelling te handhaven. Om deze reden worden thans de
jongere lichtingen, om te beginnen de lichtingen 1924 en 1923, in
haar geheel ter tewerkstelling naar Duitschland overgebracht en
wel zonder rekening te houden met wellicht reeds verstrekte be
wijzen van voorloopige vrijstelling.
Uitgezonderd zijn bij deze beide lichtingen slechts de mijnwer
kers, die onder den grond werken, en leerlingen van middelbare
algemeene en technische scholen of hooge scholen.
De lichting 1922 en nog vier a vijf lichtingen zullen telkens naar
rato van het voor rekening van het Nederiandsche volk komende
aandeel aan de behoefte, die de Europeesche oorlogseconomie aan
werkkrachten heeft, in haar geheel worden opgeroepen. Principieel
worden evenwel bij deze lichtingen slechts die werkkrachten, die
door haar sleutelpositie voor de Nederiandsche industrie, voedsel
voorziening, landbouw en mijnbouw noodzakelijk zijn, van tewerk
stelling in Duitschland vrijgesteld, waarbij ook rekening wordt ge
houden met de werkkrachten, die in den landbouw tot aan het
binnenhalen van den oogst werkzaam zijn.
zending schetste de Rijkscommis
saris in zijn rede van 29 Januari
in deze bewoordingen:
„Het is duidelijk, dat in dezen
strijd om Europa, als het Duit
sche volle tot den toestand van
den totalen oorlog overgaat, thans
ook Europa zelf een overeenkom
stige bijdrage moet leveren om
zich te handhaven en zijn aan
sprakelijkheid op de toekomst in
stand te kunnen houden. Derhal
ve zal ook hier in Nederland de
zelfde concentratie van krachten
voltrokken worden.
„Bij deze gelegenheid wil ik
nog met den grootsten ernst en
nadruk wijzen op het feit, dat de
huidige toestand niet gedoogt, dat
men zich op eenigerlei vroegere
omstandigheden en betrekkingen
beroept. Ik zal mijn maatregelen
nemen, die door allen uiterst
nauwkeurig moeten worden op
gevolgd".
Zooals bekend zijn met de uit
voering van bedoelde maatrege
len de plaatselijke arbeidsbu-
reaux en hun bijkantoren belast.
Wat bedoeld wordt
Uit de bovenstaande mededee-
ling is duidelijk, dat het de be
doeling is, om de oudere werk
krachten, dife voor het Nederiand
sche economische leven belang
rijke werkzaamheden verrichten,
zoo veel mogelijk vrij te stellen
van de tewerkstelling in Duitsch
land.
De bijdrage, die van het Neder
iandsche volk wordt verlangd in
den strijd voor Europa, zal bij
voorkeur niet meer door oudere
werkkrachten worden geleverd.
Trouwens, het is een feit. dat ook
reeds van de tot dusver bij de
regeling betrokken werkkrach
ten op grond van vrijstelling 80
tot 90 pet. niet tewerkgesteld is.
Wij vestigen bijzondere aan-
daoht op de uitzonderingen,
die blijkens bovenstaande me-
dedeeling zullen worden ge
maakt voor oudere werkkrach
ten, die sleutelposities innemen
in industrie en voedselvoorzie
ning en in land- en tuinbouw,
waarbij ook vooral rekening
wordt gehouden met de werk
krachten, die noodzakelijk zijn
voor het binnenhalen van den
oogst.
Kwaadaardige en misleidende
geruchten over het doel der te
werkstelling in Duitschland wor
den geloochenstraft door het nu
gepubliceerde, waarbij duidelijk
wordt, dat de bedoeling der auto
riteiten is, de arbeiders in het
land te laten, die overeenkomstig
hun leeftijd zoowel door vaker
varing als met het oog op hun
gezinnen zeer moeielijk gemist
kunnen worden. Als echter door
eventueele ontduiking van de
jongere lichtingen minder werk
krachten zich bieden, dan
waarop gerekend is, zullen de
oudere lichtingen er na rato
meer op moeten leveren voor de
noodzakelijke uitzending.
NIEUWE BOTERBON
Van Woensdag 16 tot en met
Zondag 27 Juni a.s. geeft bon
..Boter 25 A" recht op het koo-
Den van 250 gram boter of mar
garine voor personen van 4 jaar
en ouder. Bon „25 B Boter"
geeft gedurende dit tijdvak
recht op het koooen van 125
gram boter of margarine voor
kinderen beneden 4 jaar.
DE NIEUWE VLEESCHBON
Van 16 tot en met 26 Juni
943 geeft de met 27a vleesch
i merkte bon reoht op het koo-
en van 200 gram vleesch, been
aibegrepen of twee rantsoenen
De noodzakelijkheid van uit- Ijleeschwaren, terwijl bon 27b
MOMENTJE
VITAMIENTJE,
Het is uit den treure be
weerd en misschien ook wel
gepoogd om den mensch te
voeden met vitamientjes al
leen. En heden ten dage
neemt men deze proef op al
te kleine kinderen, die zich
toch niet kunnen verzetten en
als deze schapen ondanks die
kleine witte dingen, die men
hen verraderlijk als suiker
tjes in den mond stopt, toch
gezond blijven, neemt men
gemakshalve maar aan, dat de
proef uitmuntend geslaagd is.
Maar mij moet^men de eer
ste baby nog wijzen, die van
vitaminen dik is geworden.
Men gaat daarbil uit van
het beginsel, dat vet bijvoor
beeld vitamine A bevat,
eieren vitamine B, melk vi
tamine C en ham vitamine D.
Als men nu maar een vita-
mientje uitvindt, waarvan men
het iheele alphabet kan af
lezen is de zaak c.q. de baby
gezond. Maar dan zou men
ook de kachel moeten kunnen
stoken met Norit. En met al
die vitamientjes is het het
zelfde gesteld als met de aspi
rientjes, waarmee men alle
ziekten dacht te kunnen ge
nezen.
En toch leven en floreeren
alle dokters nog.
Stel je voor. dat je 's mid
dags een diep bord met één
vitamientje kreeg opgediend
in plaats van snert met kluif.
Geeft u mij maar liever
een flink portie zuurkool met
spek.
POLITIEKE MOORD
Op 19 Mei 1943 deed de eclit-
A-noote van den aannemer E.
Koopman uit Zwolle bij de poli
tie aangifte, dat haar echtgenoot
op 18 Mei de woning verlaten
had en sindsdien niet was terug
gekeerd. Het door de politie in
gestelde onderzoek bracht aan
het licht, dat Koopman op 18 Mei
zijn in Raalte wonenden broeder
had bezocht en op den terugweg
naar Zwolle in Heino een caie
aandeed. Reeds bij zijn binnen
komen zochten de Nederlanders
Klaas Muller en Willem Haaije.
beide woonachtig in Heino, twist
met Koopman, die een N. S. B.-
speldje droeg, wegens diens lid
maatschap van de N. S. B. Daar
op ontstond een politieke ruzie,
die echter door den waard en de
andere aanwezigen werd bijge
legd. Koopman verliet daarop
het lokaal om zijn tocht naar
Zwolle voort té zetten. Sedert
dit tijdstip werd hij niet meer
gezien. Uit het door de politie in
gestelde onderzoek naar de ver
blijfplaats van Koopman bleek,
dat hij op weg van Heino> naar
Zwolle door Muller en Haaije op
beestachtige wijze bewusteloos
geslagen en hierop in een kuil
van een meter diep onder den
grond is gestopt.
Naar bij de lijkschouwing is
komen vast te staan, is de dood
f sor verstikking veroorzaakt. De
beide moordenaars konden opge-
snoord en gearresteerd worden.
Zij hebben een bekentenis afge
legd en wachten thans het voii-
nis af.
vleesch recht geeft op het koo-
en van 50 gram vleesch. been
i ibegrepen of een half rantsoen
vleeschwaren.
Elk der bonnen 27a en b
vleesch heeft dus de dubbele
v. aarde der gewone bonnen, doch
aangezien slechts één bonnum
mer is geldig verklaard i.p.v.
t.vee, wordt op deze wijze toch
het gebruikelijke rantsoen van
250 gram per twee weken be-
chikbaar gesteld.
De bonnen vleesch 25a, 25b,
6a en 26b zullen niet worden
eldig verklaard en kunnen wor-
"ea vernietigd.