MOMENTJE
iTERDAG 29 MEI 1943
345TE JAARGANG N°-10558
jjeaux: Papengracht 33 - Giro 103003
[foon: Redactie 30013. Admin. 30933
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
'C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
Zware gevechten
aan den Koeban
BUITSCH
iVEERM AC HTSBERIC Hl',
[et Duitsche weermachtsbe-
t van Vrijdagmiddag luidt:
ft.an het Oostelijk front van
Koebanbruggehoofd zette de
,nd gisteren de door tanks en
naties vliegtuigen gesteunde
vallen den geheelen dag
rt. Na zware afwisselende ge-
fiten, waarbij onze luchtmacht
sterke strijdkrachten op be
ende wijze ingreep, werden
Jj bolsjewisten bloedig terugge-
'ar. het overige deel van het
itelijk front heerschte. behal-
succesvolle activiteit van
;n verkennings- en stormtroe-
rust.
nkele liolite Britsche bom-
iwerpers drongen gister-
id onder de bescherming van
wolkendek tot boven het
- Jsctlie Rijksgebied door en
k rpeu op enkele plaatsen bri-
Ibommen. Drie vliegtuigen
I den neergeschoten,
i den afgeloopen nacht viel
Bïitsche luchtmacht West-
isch gebiedaan. Vooral in
en ontstond in woonwijken
twee ziekenhuizen door
j:d- en bisantbommen vrij
otc schade. De bevolking
a verliezen. Nachtjagers en
ndoelartillerie van de luoht-
|8 it vernietigden volgens de
T| ilcopige berichten 24 vijan-
ijke bommenwerpers.
Zware gevechtsvliegtuigen
^bard-eerden de havens van
fi erta en Soussa en plaatsen
I Iers op schepen en kade-in-
Ofiaties."
[ware verliezen der Sovjets.
i militaire kringen te Berlijn
klaart men inzake de gevech-'
aan het Koe'banbrugge-
c' fd, dat de dag van Donder-
u[ met een trommelvuur van
flstJieidene uren werd inge-
I, waarna ongeveer 10 bolsje-
tische divisies infanterie en
bolsjewistische tankbrigades
het nauwe gevechtsgebied
den aanval op de Duitsche
lingen overgingen. Deze aan-
>s werd door de bolsjewistische
ïtmaoht gesteund, die met on
eer 200 toestellen zich in den
ia mengde. 48 vijandelijke
[tuigen werden alleen boven
Duitsche linies neergeschoten,
vi] 1 kon worden waargeno-
1, dat nog 23 toestellen op
'jetgebied neerstortten. De
ijewisten leden bij hun mas-
!4 aanvallen zeer zware, 'oloe-
verliezen. Hun verliezen
tanks waren bijzonder zwaar,
werden van ongeveer 170
vallende bolsjewistische tanks
leiflcht ln de loopgraven. 500
verder liggen de Bol«|«wlsten.
•Ondanks wordt ln rustige tijden
bet theoretisch gedeelte van den
de noodlge aandacht ge-
- loken. De peletonseommandant
onderricht in een loopgruf
PK Meati-PBZ-K-P a
door den afweer te land 48 tanks
vernietigd, waaronder enkele
van het modernste type, terwijl
nog 13 tanks door bomtreffers
vanuit de lucht buiten gevecht
gesteld woerden. Gevangenen
hebben verklaard, dat de aanval
lende formaties deels totaal in
de pan gehakt zijn resp. gevoe
lige, bloedige verliezen geleden
hebben.
Desondanks verwacht men in
militaire kringen te Berlijn, dat
de bolsjewistische aanvallen op
hei Koebanbruggehoofd voortge
zet zullen worden, omdat dit
meer en meer het strategische
doel blijkt te zijn»dat den bols
jewisten voor oogen zweeft.
Overigens verneemt men, dat
aan de andere sectoren van het
Oostelijke front van Sovjetzijde
afleidingsmanoeuvres zijn onder
nomen, die echter tot op enkele
kliene bressen, die onmiddellijk
gedicht konden worden, geener
lei succes hebben opgeleverd.
Meer aandacht schenkt men in
Berlijn aan een hevig duel van
de wederzijdsohe artillerie in
het gebied van Leningrad, waar
bovendien groote concentraties
van troepen konden worden
waargenomen, zoodat naar de
meening te Berlijn tamelijk zwa
re gevechten aldaar verwacht
kunnen worden.
ITALIAAN SC H
WEERMACHTSBERICHT,
Het Italiaansche weermachts-
bericht van Vrijdagmiddag luidt:
..Italiaansche en Duitsche
vliegtuigen hebben de havens
Bizerta en Soussa aangevallen
en landingsbooten en een klein
tankschip getroffen. Tiidens her
haalde luchtaanvallen van den
viiand op het eiland Pantellaria,
waardoor geen schade werd aan
gericht of slachtoffers werden
gemaakts vernietigde de lucht
doelartillerie viif vliegtuigen.
Andere luchtaanvallen werden
gedaan od plaatsen op Sardinië
en Sicilië, waardoor eenige ge
bouwen werden beschadigd.
Onze lagers schoten in lucht
gevechten twee vliegtuigen neer,
teriyiil twee bommenwerpers,
getroffen door het luchtdoelge
schut in de omgeving van San
Antioco en Decimomannu te
pletter sloegen. Twee van onze
iasers ziin niet op hun basis te
ruggekeerd".
DUITSCHE LUCHTAANVAL
IN ENGELAND.
De „News Chronicle" meldt,
dat de Dinsdag door de Duitsche
luchtmacht oo fabrieken en ra-
vitailleeringsbedriiven te Brigh
ton ondernomen aanval de
meest geconcentreerde was. wel
ken deze stad tot dusverre heeft
ondergaan. De Duitsche toestel
len vielen in scheervlucht aan
en richtten vele verwoestingen
aan. Vele gebouwen liggen in
puin. troepen moesten worden
géreouireerd voor de opruiming
en de eerste huln.
EDEN' OVER LUCHTAANVAL
LEN EN DUIKBOOTOORLOG.
Op een bijeenkomst van de
Britsche luchtmacht te Ports
mouth heeft Eden, naar de Brit
sche berichtendienst meldt, een
rede gehouden, waarin hii zei-
de dat de Anelo-Amerikaan-
sche luchtaanvallen oo Duitseh-
land en Italië zonder égards
zouden worden voortgezet. Hii
sprak vervolgens over het duik
bootgevaar voor Engeland en de
Vereeniede Staten en verklaar
de. dat de striid tegen de duik-
booten nog steeds voortduurt
en nog niet beslist is.
EINDE VAN CONFERENTIE
TE WASHINGTON.
Naar de Engelsche nieuws
dienst meldt, is Donderdagavond
de officieele verklaring versche
nen over de resultaten der be
sprekingen in Washington tus-
schen president Roosevelt en
Winston Churchill. Deze ver
klaring luidt aldus:
De gehouden conferentie der
gemeenschappelijke staven te
Washington is geëindigd met
BELANGRIJK
voor mannen, geboren in
Jan,, Febr,, Maart, April 1934.
Maandag 31 Mei 1943 moeten
zich alle in de maanden Jan.,
Fébr,, Maart, April 1924
geboren mannen overeenkom
stig den op gister in dit blad
gepubliceerden oproep van
het bevoegde Arbeidsbureau,
resp. het bevoegde bijkan
toor van 917 uur persoon
lijk aanmelden, waarbij zij
het ingevulde aanmeldings
formulier en de andere iden
titeitspapieren en gegevens
moeten medebrengen. De dis
tributiestamkaart moet mede
gebracht worden. De werk
gevers zijn verplicht de tot
aanmelding verplichte perso
nen gedurende den tijd die
zij hiervoor noodig hebben
van werk vrij te stellen en
het salaris, resp. loon door
te betalen. Aanmeldingsplich-
tigen en werkgevers maken
zich strafbaar wanneer zij
handelen in strijd met de be
palingen der verordening of
trachten deze te ontduiken.
een volledige overeenstemming
ten aanzien van de toekomstige
operaties oo alle oorlogstoonee-
len".
De ongewone karigheid van
Roosevelts verklaring, die het
volkomen vermijdt, in te gaan
op de brandende politieke pro
blemen en zich slechts in den
vorm van een clausule met het
militaire onderwerp bezig houdt,
kan. aldus werd gisteren in de
Willielmstrasse te Berlijn op
een desbetreffende vraag ge
antwoord. worden beschouwd
als een bewiis voor de stelling,
dat na Casablanca deze confe
rentie te Washington tot misluk
king gedoemd was en dat het
niet gelukt is. de bestaande te
genstellingen te overbruggen
en tot overeenstemming te ko
men ten aanzien van de proble
men. Een belangrijk punt der
besprekingen zal naar Berliin-
sche opvatting de keuze van het
toekomstige oorlogstooneel ge
weest ziin. Het groote vraag-
teeken. dat. onzichtbaar, ook
achter deze conferentie stond en
haar voor de bijeenkomst reeds
tot mislukken veroordeelde, is
ook thans weer Stalin, zonder
wiens aanwezigheid nu eenmaal
geen besluiten van vérstrekken
de beteekenis genomen kunnen
worden.
BINNENLAND
INLEVERING RADIO
TOESTELLEN.
Ingezonden bezwaarschriften
of verzoeken om inlichtingen ont
slaan niet van inleveringsplicht.
Na afkondiging van de beschik
king betreffende het verbeurd-
verklaren van de zich in het be
zette Nederlandsche gebied be
vindende radio-ontvangtoestellen
is bij het hoofdbestuur der P.T.T.
een stroom van brieven binnen
gekomen, waarin vragen betref
fende den inleveringsplicht wor
den gedaan. Het aantal ontvan
gen brieven is zoo groot, dat de
antwoorden daarop niet voor den
afloop van den inleveringster
mijn kunnen worden verzonden.
De houders van ontvangtoestel
len worden er daarom met na
druk op gewezen, dat het uit
blijven van een antwoord op
door hen gestelde vragen niet
als een verontschuldiging kan
dienen voor eventueel niet tij
dige inlevering van een toestel.
De prijscontrole* in Horeca-be-
drijven, De prijsbeheersching
voor de controle op hotels, ca-
fé's en restaurants, treedt, aldus
meldt men ons, zeer actief op.
De afgeloopen veertien dagen
zijn weer drie flinke boeten ge
vallen, een van 5900, een van
8000 en een van 20.000.
Tweehonderd ondernemingen
verkeeren momenteel nog in het
onzekere over hun boete, om
dat de berechting no>g niet is ge
schied.
OPROEP VAN DEN
RE1CHSJUGENDFUEHRER
Jongens en meisjes van de
Hitlerjeugd! Op 29 en 80 Mei
viert gij dit jaar weer uw groot
ste sportfeest, de Reichssport
wettkampf. Meer dan ooit zijt
gij verplicht uw gezondheid,
kracht en capaciteiten te bewa
ren en te bevorderen onw aan
alle eischen van den oorlogsin-
zet in vollen ontvang het hoofd
te kunnen bieden. De lichame
lijke opvoeding staat daarom
mede op den voorgrond van uw
opleiding in de Hitlerjeugd.
Door uw voltallige deelne
ming aan de Reichssportwett
kampf moet gij in het vierde oor
logsjaar den Fuehrer en het
Duitsche volk opnieuw het be
wijs leveren, dat gij opgewekt
en op ieder oogenblik bereid tot
den inzet uwe plichten vervult
en daadwerkelijk alle aan u ge
stelde taken vervult.
(w.g. AXMANN).
DUITSCHE JONGENS EN
MEISJES IN NEDERLAND
Overeenkomstig den wensch
en den wil van onzen Fuehrer
Adolf Hitler, den Fuehrer van
alle Germanen komt gij thans,
zooals ieder jaar, bijeen voor
uw grootste spor tb ij eenkomst,
de Reichssportwettkampf. om de
gezondheid, de kracht en het
prestatie- en uithoudingsvermo
gen van de Duitsche jeugd op
de proef te stellen en om op
nieuw bewijs af te leggen van
het hooge peil van uw kunnen.
De Reichssportwettkampf be-
teekent voor ons in oorlogstijd
meer dan een sportief meten van
krachten. Hij vormt tegelijker
tijd onze overtuiging van onze
totale overwinning. Want een
jeugd, die in het vierde oorlogs
jaar in staat is vöor een Rijks-
wedstrijd bijeen te komen, moest
eigenlijk depvi.jand tot het in
zicht brengen, dat zijn strijd
kansloos is, moest hein zeggen,
dat Duitsohlahd slechts harder
en doelbewuster geworden is en
dat >zijn jeugd, ondanks terreur
door bommen en de menschheid
hoonende middelen, zooals met
e-erasiet gevulde vulpenhouders,
gezond en tot prestaties in staat
gebleven is en blijven zal.
Vervuld van deze wetenschap
zullen wij ook in de toekomst
onze grootste plicht zien in het
gezond en tot prestaties in staat
houden van onze lichamen, op
dat wij te allen tij de bereid en
in staat zijn al datgene te ver
vullen wat Fuehrer en volk
van ons verlangen en de eerbied
voor de waarde van het Ger-
maansche bloed, de stem van
onze voorvaderen, gebiedt.
(w.g. BLOMQUIST).
OPROEP VAN DEN N. A. D.
Talrijke arbeidsmannen heb
ben zich vrijwillig aangemeld
om in de thans tot rust geko
men Oostelijke gebieden voor
bosoliarbeid te worden ingezet en
op grond hiervan zal in den aan
vang van Juli 1943 een korps
van den Nederlandsohen Ar
beidsdienst daarheen vertrek
ken.
Gedurende de drie maanden
Juli, Augustus en September
zullen deze jongemannen daar
ginds als N.A.D.-onderdeel ar
beiden en derhalve de volledige
N.A.D.-verzorging genieten.
Echter zijn ook reeds ver
scheiden verzoeken tot deelne
ming aan dezen inzet binnen
gekomen van voormalige ar
beidsmannen en in verband hier
mede maakt de staf van den
Nederlandschen Arbeidsdienst
het volgende bekend:
1. De aanmelding van voor
malige arbeidsmannen is toege
staan.
2. Him inzet zal geschieden in
den gelijken graad of rang als
waarm zij den Arbeidsdienst
verlieten.
3. Vrijwilligers die zulks ver
dienen kunnen gedurende dezen
inzet in de Oostelijke gebieden
POSTZEGELS.
Wij krijgen nieuwe post
zegels. Zeehelden en Ger-
maansche symbolen en het
zou mij in het geheel niet
bevreemden als ons zeeva
rend volk meer voelde voor
het eerste dan voor het laat
ste, omdat krachtens onze
historie zeehelden meer spre
ken tot ons gemoed. Onze
waardeering voor onze zee
helden is nu eenmaal niet
te overtreffen en deze toet
send aan de waardeering in
gejd op de nieuwe postzegels
krijgen wij het volgende
beeld
de Ruijter x 7 cent
Evertsén 10 cent
Tromp -1r 12)4 cent
Piet Hein 15 cent
Van Gent 17)4 cent
Witte de WiBh 20 cent
Evertsen 22 K cent
Hiddes 25 cent
Corn. Tromp 30 cent
Corn, Evertsen 40 cent
Wie dus het beroemdste is
krijgt de meest gebruikte
postzegel. Maar zoo op het
oog de waardeering in geld
bezien is het misschien aan te
bevelen dit systeem na te
volgen. Het zou een gemak
zijn voor de vaderlandsche
geschiedenis. En misschien
zouden velen hun best doen
om op een postzegel te ko
men.
worden bevorderd en later, in
Nederland worden aangesteld
als N.AD.-kaderlid.
4. De schriftelijke aanmeldin
gen, vergezeld van een eigen
handig geschreven levensloop
(plaats en datum van geboorte
dienen daarin vermeld, moeten
worden gezonden naar: N.A.D.-
stafafdeeling te Doom.
NIEUWE BURGEMEESTERS.
Het Rijkscommissariaat deelt
mede: De commissaris-generaal
voor bestuur en justitie heeft
tot burgemeester benoemd: den
kapitein b. d., J. H, van Riesen
te Voorburg tot burgemeester
van Heemstede, den burgemees
ter P. J. J. Buersgens te Hun-
sel met gelijktijdig eervol ont
slag uit zijn tegenwoordige
functie tot burgemeester van
Keel en Panheel, den heer A.
Saai te Wieringerwerf tot bur
gemeester van Wieringermeer
en den heer J. P. H. d'Hont te
Schiebroek tot burgemeester van
Sliedrecht.
Nieuwe wethouders te Apel
doorn. Als bezoldigde wethou
ders heeft de burgemeester van
Apeldoorn de heeren E. T, Bui
tenhuis, P. v. d. Roer en G.
Stempher Sr. beëedigd. Allen
zijn leden van de N. S. B. De
heer Stempher is reeds vele ja
ren wethouder, de heer Buiten
huis was tijdelijk wethouder. De
heer v. d. Roer, vormingsleider
van de N. S B„ is een nieuwe
figuur in dit college.
Zee» voor personen die „vul
len arbeid'" verrichten. Per
sonen. die z.g. vuilen arbeid"
verrichten komen met ingang
van 1 Juni a.s. voor een tiidvak
van 2 maanden in aanmerking
voor extra rantsoenen eenheids^
zeep en/of waschpoeder. Zij
dienen zich ten spoedigste tot
den plaatseliiken distributie-
dienst te wenden, ten einde een
aanvraagformulier MD 233—71
af te halen Zii moeten dit for
mulier voor 5 Juni a.s. wederom
inleveren. Belanghebbenden
worden verwezen naar de publi
catie van den distributiedienst
van hun gemeente van inwoning
Datum bijeenkomst N.V.-huis
gewijzigd. De persdienst van
de N.S.B. meldt: Allen, die uit-
genoodigd zijn door Obersturm-
fuehrer Kessel. worden niet op
31 Mei as, doch op Zondag 30
Mei a.s. te Utrecht verwacht ta
12.30 ur in het N.V.-huis. Oud«
Gracht,