MAANDAG 3 MEI 1943
34STE JAARGANG N°- 10545
Ij
79
Bureaus: Papengracht 32 - Giro 103003
i Telefoon: Redactie 20015. Admin. 20935
lei
DAGBLAD VOOR LEIDLN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. VVilmer, Hoofdredacteur.
DOODVONNISSEN
BEKENDMAKING.
De Hoehere SS- und Polizei-
88 luehrer deelt mede:
)ol „Het Polizeistandgericht van
ilij iet SS- und Polizeisicherrungs
:he jereich Friesland, Groningen en
r*i )rente te Groningen heeft den
iht [sten Mei 1943 den Nederland-
d ichen onderdaan
iti Jochum van Zwol, geboren
)oi |en 16en April 1923 ter dood
dij eroordeeld,
88 aar hij na afkondiging en door
>r< niddel van plakkaten bekendma
ou len van het standrecht als sta
.ei ingsophitser is aangetroffen met
8[Jen wapen. Het vonnis werd door
len kogel ten uitvoer gelegd.
De veroordeelde droeg een wa-
j ien bij zich en spoorde arbei-
j Iers, die zich op ordelijke wijze
laar het werk wilden begeven,
u tan, het werk neer te leggen. Het
ril eit van de afkondiging »-van het
lolitiestandrecht was hem even-
jst eer bekend als de inhoud van
71 ;e bekendmaking van den lsten
j lei 1943, die uitdrukkelijk en
Muidelijk bepaalt, dat wie tot sta
ling aanspoort of op onrechtma-
joiige wijze wapens draagt of in
lezit heeft met den dood ge-
traft wordt,
ir| BEKENDMAKING
'j De Hoehere SS- ,und Polizei-
uhrer deelt mede:
r11 „Het Polizeistandgericht van
et SS- und Polizeisicherungs-
'(l ereich Noord-Holland heeft den
nf sten Mei 1943 te Amsterdam de
èd lierna genoemde Nederlandsche
inderdanen ter dood veroor-
b eeld
1) Johan van Lemmeren, gebo-
Afen den 15en November 1902 te
gnsterdam, woonachtig te Krom-
uefcenie.
jol-2) Gerard Wiersma, geboren
je en 12en Februari 1905 te Am-
oeiiterdam, woonachtig te Krom
Elfcenie
3) Theodorus Rijkhoff, gebo-
en den llen Juni 1914 te Assen
elft, aldaar woonachtig.
4) Hendrik Blank, geboren den
en November 1888 te-Kromme-
«'lie, aldaar woonachtig.
De veroordeelden zijn des mid-
ags van den 30sten April 1943
P'l de vereenigde blikfabrieken
'"lKrommenie in staking gegaan,
ie Iet standrechtdecreet was hun
or|ekend. Desondanks hebben zij
werk niet hervat, doch ver
der gestaakt. Ook hebben zij na
lei 8 aanmaning het werk onmid-
cn ellijk te hervatten, in de staking
m olhard. Bovendien hebben zij
>nJctie gevoerd voor de stakings
eweging.
De vier vonnissen werden door
M liddel van den kogel voltrokken.
69
BEKENDMAKING.
oi De Hoehere SS- und Polizei-
(gjjtehrer deelt mede:
Het Polizeistandgericht van
58 et SS- und Polizeisicherungsbe-
tei iich Noordholland te Amster-
's( im heeft den 2en Mei 1943 de
ierna genoemde Nederlandsche
'd, iderdanen ter dood veroor-
t» «ld:
ei den stationschef Harman
,D. feter de Noo, geboren den 18en
1st aart 1887 te Utrecht;
4. 2) den kantoorbediende Hen-
rik Strating, geboren den llen
,elebruari 1905 te Haarlem;
iel 3) den metaalbewerker Nico-"'
ij( as Nieuwkoop, geboren den
1 "en November 1912 te Velsen;
osfci' fabrieksarbeider Jacob
.u( 'ijker, geboren den 2en Octo-
|ij|er 1893 te Egmond aan Zee;
5) den lasscher Theodorus
tadrik.se, geboren den 5en
pril 1907 te Beverwijk;
sJj den arbeider Pieter Hout-
iW loper, geboren den 30sten Ja-
d lari 1898 te Oudorp.
zes vonnissen werden door
iddel van den kogel voltrok-
ta.
He Noo was stationschef te
raaiden. Hij heeft getracht
oorwegpersoneel tot staking
en '6 sporen en openlijk uit-
ukking gegeven aan zijn spijt,
I f' dit niet gelukt is.
De overige veroordeelden heb
ben in een hoogovenfabriek en
pletterij alsmede in een papierfa
briek den 30sten April en den
lsten Mei 1943 gestaakt, of
schoon hun het standrechtdccreet
in alle bijzonderheden, met in
begrip van het strafbare feit be
kend was. Zij hebben gepoogd
een stakingsbeweging te organi-
seeren. Het zijn ten deele voor
malige leidende leden van
Marxistische vakvereenigingen.
De metaalbewerker Nieuwkoop
heeft bovendien een poging tot
illegale communistische celvor
ming gedaan.
Zes andere beschuldigden, die
voor hét standgericht werden ge
bracht, zijn vrijgesproken, om
dat bleek, dat zij na afkondiging
van het standrechtdecreet ernstig
gepoogd hebben het werk te her
vatten en slechts door uiterlijke
omstandigheden verhinderd wer
den het werk te hervatten.
De procedure tegen nog twee
andere beklaagden is geschorst
en naar de gewone rechtbanken
verwezen, daar tijdens de stand
rechtprocedure de toedracht niet
onmiddellijk ten volle kon wor
den opgehelderd.
BEKENDMAKING.
De Hoehere SS- und Polizei-
fuehrer deelt mede:
Het Polizeistandgericht te
Maastricht heeft den 2en Mei
1943 de hierna genoemde Neder
landsche onderdanen ter dood
veroordeeld:
1) den hoofdcontroleur van den
centrale-controledienst Martinus
Bouman uit Roermond, geboren
den 5en Mei 1899;
2) den adj.-hoofdcontroleur van
den centrale-controledienst Bern-
hard Ruyters uit Heer, geboren
den lOen October 1892;.
3) den districtsleider van
den centrale-controledienst Leo
Brouwer uit Maastricht, geboren
den lsten Juni 1907-;
4) den chemicus Johannes
Bougerd uit Roermond, geboren
den 24sten Augustus 1906;
5) den mijnwerker Meinardus
Tempelaars uit Heerlerheide,. ge
boren den 6en Juni 1904;
6) den electromonteur Renier
Savelsberg uit Heerlerheide, ge
boren den 27sten April 1895;
7) den houwer Salvatius Hen-
drikus Toussaint uit Amstenrade,
geboren den 22sten December
1914.
De drie veroordeelde ambtena
ren van den centrale-controle
dienst hebben onder de ambtena
ren van den centrale-controle
dienst handteekeningen verza
meld, waarmede deze zich tot
staking verplichtten. De üitdee-
ling van de daartoe vervaardig
de formulieren geschiedde den
lsten Mei 1943. De desbetreffen
de handteekeningen werden
dienzelfden dag geplaatst. Alle
drie veroordeelden hielden nauw
contact .en hebben door de po
ging, een staking van de ambte
naren van den centrale-controle
dienst te organiseeren, de open
bare veiligheid en orde in ge
vaar gebracht.
De veroordeelden onder 4) tot
7) hebben ondanks het feit, dat
zij kennis droegen van het stand-
rechtdecreet, gestaakt. Zij hebben
den arbëid ondanks aanmaning
niet hervat.
De zeven vonnissen werden
door den kogel voltrokken.
BEKENDMAKING.
De Hoehere SS- und Polizei-
fuehrer deelt mede:
Het Polizeistandgericht van
het SS- und Polizeisicherungs-
bereich Geiderland in Arnhem
veroordeelde op 2 Mei 1943 den
technisch-direCteur van de pa
pierfabriek Coldenhoven in Eer
beek: Dirk Willem van Vrees
wijk, geboren op 6 Januari 1908
in Rotterdam ter dood.
Van Vreeswijk heeft op 1 Mei
1943 na afkondiging en bekend
making van het standrecht zijn
werkwillige arbeiders van hun
werk teruggehouden en hen we-
Men mag 's morgens vanaf
4 uur buiten verblijven
De General kommissar fuer
das Sicherheitswesen deelt me
de: Met het oog oo de voedsel
voorziening van de bevolking
wordt het einde van den tijd
gedurende welken het tijdens
het politiestandrecht verboden
is zich in de open lucht te be
vinden. in de ochtenduren van
6 naar 4 uur vervroegd. Het ver
bod zich in de open lucht te be
vinden geldt derhalve slechts
voor den tiid van 20 tot 4 uur.
der naar huis gezonden. Hij
heeft daarmede bewust de sta
kingsbeweging begunstigd. Bo
vendien werden de Nederland
sche onderdanen Van Zetten, ge
boren op 26 Maart 1912 in Tiel
en Teunis Campagne, geboren
op 13 September 1895 in Tiel
ter dood veroordeeld.
Zij hebben op 1 Mei 1943 na
de openbare bekendmaking van
het standrechtbesluit gestaakt.
Van Zetten heeft daarenboven
reeds op 30 April 1943 tot sta
king aangespoord.
Een derde lid van het bedrijfs-
person-eel werd vrij gesproken,
aangezien hij aannemelijke gron
den voor het wegblijven van
zijn arbeid kon aanvoeren.
De drie doodvonnissen werden
door den kogel ten uitvoer ge
legd.
Het Polizeistandgericht van het
Polizeisicherungsbereioh Fries
land, Groningen en Drente in
Groningen heeft bij vonnis van
2 Mei 1943 den landbouwbe
drijfsleider B-erend Trip, geboren
op 2 November 1917 in Gieten,
als opruier ter dood veroordeeld,
hij heeft 400 landarbeiders tot
staking aangedreven.
Het vonnis werd door den ko
gel ten uitvoer gelegd.
Het Polizeistandgericht van
het Polizeisicherungsibereich Gel
derland en Overijssel in Hengelo,
veroordeelde op 2 Mei 1943 de
volgende Nederlandsche onder
danen ter dood:
1. den student Antonius Lam-
bertus Frederiks, geboren op 25
Juni 1920( uit Nijmegen;
2. den boekdrukker Willem
André van der Veer, geboren op
23 April 1919. uit Nijmegen;
3. den boekdrukker Emanuel
André van der Veer, geboren op
26 Decemiber 1921, uit Nijme
gen.
De student Frederiks trachtte
een tot staking ophitsend vlug
schrift te verveelvoudigen en te
verspreiden. Frederiks wendde
zich tot de hem bekende boek
drukkers Van der Veer, die on
middellijk de vermenigvuldiging
van het stakingsg-eschrift op zich
namen en uitvoerden.
De drie vonnissen zijn door
den kogel ten uitvoer gelegd.
Verder heeft hetzelfde gericht
een doodvonnis uitgesproken te
gen den Nederlandschen onder
daan: Johan van Oenen, gebo
ren op 6 Augustus 1905, land-
bouwarbeider in Kamperzeedijk.
Van Oenen is bij een overval
op een melkwagen als rad
draaier opgetreden, heeft met
gebruik van geweld het vervoer
van de melk verhinderd en deze
op straat gestort.
Het vonnis werd door den ko
gel ten uitvoer gelegd.
In tien andere gevallen heb
ben standgerechten eveneens
doodvonnissen uitgesproken. De-
vonnissen zijn bekrachtigd,
doch de tenuitygerlegging van
deze straf is vooralsnog uitge
steld.
Stabschef Lutze overleden.
De „Stabschef der S.A." Viktor
Lutze is Zondagavond in het ste
delijke ziekenhuis van Potsdam
aan de zware verwondingen,
die hij bij een auto-ongeluk had
opgeloopen, overleden.
Hij werd op 28 Dec. 1890 te
Bevergen (district Munster) en
was dus 52 jaar oud. Tijdens den
oorlog van 1914'18 behaalde
ij den rang van bataljonsadju-
Vergeelsche Sovjef-
aanvaHen op Koeban-
hruggeiiooïd
DUITSCHE
WEERMACHTSBERICHTEN,
Van Zaterdag.
Het Duitsche weermachtsbe-
richt van Zaterdagmiddag luidt:
..Duitsche en Roemeensche
troeDen behaalden ook gisteren
aan het Koebanbruggehoofd een
groot afweersuccas. De Sovjets
die onder krachtig gebruik van
artillerie. Dantser- en vlieger-
striidkrachten aanvielen, wer
den onder zware verliezen aan
manschapoen en materiaal te
ruggeslagen. Aan de rest van
het Oostelijk front heerscht
slechts geringe gevechtsactie.
Duitsche motortoroedobooten
brachten in de Zwarte Zee een
viiandeliik convooi van 3 kust
vaartuigen met een gezamenlii-
ken inhoud van 1700 b.r.t. tot
zinken
Uit het gevechtsterrein van
Tunis wordt melding g«ma"kt
van levendige. Dlaatseliike ge
vechtsactie. Viiandeliike aanval
len od Duitsch Italiaansche heu
velstellingen werden afgeslagen.
Od eenige plaatsen gingen onze
troepen tot Dlaatseliike tegen
aanvallen over. In de zware ge
vechten aan het Westelijk front
van het bruggehoofd v«n Tunis
verloor de viiand van 27 tot 30
Anril 98 Dantserwasens. 86 oant-
serverkenningswagens en
..Schuetzenoanzerwagen". 21 ka
nonnen. talrijke automobielen
en eenige honderden gevange
nen. Hii leed biizonder zware
bloedige verliezen.
Britscbe bommenweroers vie
len in den afseloooen nacht
verscheidene olaatsen in West-
Duitschland aan. waaronder ook
onen landeliike gemeenten.
Door het weroen van bommen
od woonwijken, vooral in Essen,
ontstonden verliezen onder de
bevolking en werd aanzienliike
schade aangericht. Volgens de
voorlooDi"e berichten werden 6
der aanvallende bommenwer
oers neergeschoten".
Van Zondag.
Het Duitsche weermachtsbe-
richt van Zondagmiddag luidt.
„Aan het Koebanbruggehoofd
trachtten de bolsjewisten ook
gisteren met sterke strijdkrach
ten door de Duitsche stellingen
heen te breken. Alle aanvallen
werden in een zwaren afweer-
striid tot mislukking gebracht.
In den Noordelijken sector van
bet brugaehonfd gelande vijan
delijke strijdkrachten wérden
vernietigd. Voor de kust van
den Kaukasus hebben lichte
Duitsche vlootstriidkrachten een
viiandeliike motor toroedoartil-
lerieboot in den grond geboord.
In Tunesië verlieD de dag, be
halve geringe Dlaatseliike ge
vechtsactiviteit over het alge
meen rustig. De luchtmacht viel
in den afgeloooen nacht een
viiandeliik convooi in de wate
ren voor Benghazi aan en be
schadigde viif groote vracht-
schenen zwaar.
Bii aanvallen od een Duitsch
steunnunt aan de kust van den
Atlantischen Oceaan en in de
Noorsche wateren verloor de
Amerikaansehe luchtmacht gis
teren 11 viermotorige bommen
weroers. de Britsche luchtmacht
12 toroedovliegtuigen en iaoht-
kruiser. Een eigen jaöhtvlieg-
tiug werdt vermist".
MOMENTJE
OBER.
Vindt u ook niet zegt
Pedro terwiil hii de griize
haren aan miin slapen weg
maait dat wii tegenwoor
dig te veel aan onze borrels
van vroeger worden herin
nerd?
Hoe zoo? vraag ik.
Je bedoelt toch niet. dat wii
nu om acht uur binnen moe
ten ziin zondjjr borrel als
troost in onze eenzaamheid?
Nee antwoordt Pedro
dat bedoel ik niet. Het is
maar. dat ie tegenwoordig in
de krant altiid van obers
leest. Ober zus en ober zoo.
En een ober is voor mii
zoo'n meneer met een ias
met staldeuren, die vroeger
onze borreltjes Dlacht aan
te dragen. En iuist nou. nu
wii zoo goed als geen borrel
tjes meer kriigen. lees ie
maar van ober en nog eens
van ober. Dat is zest hii
tenslotte nou voor mii het
bewiis. dat 't een rare tiid is.
Ben ie ook krijgsgevan
gene Pedro? vraag ik
Ja meneer antwoordt
hii. maar weet u wat ik doe.
ik neem miin kam en miin
schaar mee en ik word ober-
haarsniiführer. Misschien
kom ik dan ook nog eens in
de krant. En zii kunnen toch
maar niet allemaal hun ha
ren laten groeien. Want dan
weten ze over zes maanden
niet meer of ze met een Ne
derlandséhe krijgsgevangene
of met Sinterklaas te doen
hebben.
BET RADIOPRAATJE VAN
MAX BLOKZIJL.
Moeilijkheden van het
oogenblik.
Max Blokzijl spreekt heden
avond over den zender Hilver
sum II om kwart voor zeven
over het onderwerp „Moeilijkhe
den van het oogenblik". Dezo
uitzending wordt Dinsdagmorgen
onj kwart over acht herhaald.
öant. Na den oorlog kwam Lut-
spoedig met de N.S.D.A.P. in
contact, waarvan hij in 1922 lid
werd. Na de reorganisatie van
partij en S.A. in 1925 was hij
het, die de reorganisatie bi.i de
formaties der S.A. uitvoerde.
Achtereenvolgens werd hij S.A.-
leider voor het Roergebied,
plaatsvervangende gouwleider,
Oberste S.A.-leidcr Nurd, Ober-
gruppenfuehrer en Oberpraesi-
cient va:i de provincie Hannover.
In 1934 werd Lutze benoemd tot
chef van den staf der S.A.
ITALIAAN SCHE
WEERMACHTSBERICHTEN.
Het Italiaansche weermachts-
bericht van Zaterdag meldt o.m.:
Aan het front van Tunis le
vendige gevechten van plaatse-
liik karakter. Het vuur van de
viiandeliike artillerie was in
den Zuideliiken frontsector bii
zonder hevig en hardnekkig.
Onze formaties vliegtuigen,
die dienen ter bescherming van
convooien in het centrale bek
ken van de Middellandsche Zee.
deden aanvallen od numeriek
sterkere viiandeliike formaties
en schoten 6 Soitfires en 2 Cur-
tiss-machines omlaag. Duitsche
iagers vernietigden nog 2 vlieg
tuigen boven Tunis.
Od den Atlantischen Oceaan
heeft een van onze duikbooten
4 scheoen met een gezamenlii-
ken inhoud van 20.000 b.r.t. tot
zinken gebracht.
In het Ital. weermachtsbericht
van Zondag werd medegedeeld:
Aan het front in Tunesië was
de gevechtsactiviteit gisteren
mirder hevig. De viiand, ver
sterkt meer en meer ziin offen
sief ter zee en vooral ziin activi
teit in de lucht, die gericht is od
ons scheeDvaartverkeer in de
Straat van Sicilië.
In de Middellandsche-Zee heb
ben Duitsche vliegtuigen tiide»s
een nachteliiken aanval oo een
viiandpüik convooi eenige kooD-
vaardiischooen met toroedo's en
bommen bestookt.
In de afgclnoDcn dagen heb
ben sterke viiandeliike forma
ties bommenweroers onze hosoi-
tnalscheDcn. gaande en komen
de van Tunesië aangevallen.
Eén van deze scheoen werd
vier maal achter elkaar aange
vallen. De aan deze schenen toe
gebrachte schade is onaanzien
lijk Van het Dersoneel werden
echter verscheidene oersonen
gewond.