ÜHÏDERDAG 15 APRIL 1943
34STE JAARGANG N°- 10532
IL
w\
ft
MOMENTJE
kwd
y
S)z£eid6chz(2outi<MÜ
Papengracht S3 - Giro 103003
Redactie 30015. Admin, 20935
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
's gevechten van
[jelijke beteekenis.
>CH WEERMACHTS-
BEBICHT.
Juitsche weermachtsbe-
van Woensdagmiddag
32
to-enam. Formaties vliegtuigen
van de Spil troffen bij nachte
lijke aanvallen doelen achter de
vijandelijke linies en havenwer
ken van Tripoli.
De Engelsch-Amerikaansche
luchtmacht heeft plaatsen in Li-
gurië, op Sicilië en op Sardinië
gebombardeerd. Uit Trapani
wordt schade van een zekeren
orpvang gemeld. Deze aanvallen
veroorzaakten in totaal 25 doo-
den en 30 gewonden onder de
burgerbevolking. Zes vliegtuigen
werden door afweerbatterijen
neergeschoten, 4 door onze ja
gers."
DE LUCHTOORLOG.
Britsche bommenwerpers heb
ben in den nacht van 14 op 15
April, naar het D. N. B. ver
neemt, Zuid-West-Duitsch gebied
aangevallen. Door branden ont
stond eenige schade aan gebou
wen. De vijand stiet op sterken
geconcentrëerden afweer, waar
door volgens do tot dusver ont
vangen berichten minstens 15
der aanvallers neergeschoten
werden.
Afzonderlijke vijandelijke
vliegtuigen hebben zonder bij
zondere schade aan te richten
brisant- en brandbommen ge
worpen vooral op landelijke ge
meenten in Oost-Pruisen.
Formaties zware Duitsche ge
vechtsvliegtuigen hebben in
den nacht van 14 op 15 April
een geconcentreerden aanval on.
dernomen op Britsche bewape-
ningsfabrieken in een stad be
noorden de Theems. Het kort
na middernacht beginnende bom
bardement duurde een half uur
en veroorzaakte in de getroffen
doelen talrijke branden.
ANTON ESCU BIJ OEN
FUEHRER.
De Fuehrer heeft op 12 April
den staatsleider van Roemenië,
maarschalk Antonescu, voor een
tweedgagsch bezoek ontvangen.
De besprekingen over den alge-
meenen politieken toestand en
over vraagstukken van den ge-
meenschappelijken strijd tegen
het bolsejwisme en tegen de
daarmede verbonden Engelsch-
Amerikaansohe plutocratieën,
hadden plaats in den geest van
de Duitsch-Roemeensehe vriend-
schap en van de hechte striidge-
r meenschap der in het Pact van
*£pede ls een nieuwe phase r)riö verbondén naties. De Duit
sche minister van buitenlandsche
zaken, von Ribbentrop, en de
chef van bet opperbevel van de
weermacht, generaal-veldmaar-
schalk Keitel, namen aan de be
sprekingen deel.
De Fuehrer en de staatsleider
van Roemenië bekrachtigden
hun vaste besluit, om den strijd
I tegen' de vijanden van Europa
Ton Rammels leger verlo- vastberaden zonder eenige com-
uF,r Z1J, ocir verbitterd oromis tot aan de overwinning
Jlde schterhoede der Duit- S voort te zetten. Het Roemeen-
3S3-et Oostelijk front kwam
"Tits in eenige sectoren tot
jpjiandelingen van plaat-
ïï®teekenis. De luchtmacht
Ijir aanvallen op de stel-
r8- a aanvoerwegen van den
___oort en bracht in de wa-
hij het Visschersschier-
schip van 2000 ton tot
inoBij een verlies van twee
.prestellen werden 48 Sow-
u juigen vernield.
Viis werden verscheidene
\'dfi op den Westelijken
an het front afgeslagen,
'D1£e in tegenaanvallen. In
'.Mdelijken sector naderde
ld!)d niet sterke strijdkrach-
Duitsch-Italiaansche stel-
ondernam verkennings-
die evenwel misluk-
chtelooze aanvallen op
tsch konvooi voor de
e Westkust werden 5
torpedovliegtuigen en
,werpers neergeschoten.
'^Tcust van het bezette ge-
'V het Westen haalden ja-
afweergeschut der mari-
egtuigen neer.
viein vroegen ochtend van
prj lieten vijandelijke vlieg-
Jienige bommen vallen op
20J aan de Duitsche Bocht",
st »e strijd In Tunis.
.°AN.P.-correspondent te
jMneldt:
{Nfestand aan de fronten in
le0 is gedurende de laatste
igen slechts zeer weinig
-rd. De troepen van de
.„.gendheden staan thans
St in den vorm van een
,tecirkel rondom de steden
p en Tunis geschaard, zoo-
etsen vrijwel gesloten front
tei en hun troepen vrij dicht
iufkander liggen. DaarRom-
iendien vrij veel van zijn
wapens heeft kunnen be-
is ook de vuurkracht van
yjtrekkelijk kleine, maar
iette front vrij groot ge
lede is een nieuwe phase
^Verdedigingsoorlog in Tu-
Vgzireden, daar de troepen
rPspil tot nu oe teeds over
front verdeeld waren en
gjen bepaalde concentratie
tfa geen sprake kon zijn.
I papen van de achtste En-
r armee hebben, naar te
[wordt medegedeeld, eeni-
:ejfhet contact met de hoofd
talianen werd opge-
t en tevens in haar op-
.fpewsgingen gehinderd
kloor de uitgestrekte mij-
hien.
..Zuidelijke verdedigingsli-
„n Rommel werden giste-
vandaag aangevallen door
troept^ die klaarblijke-
jlracht nadden de sterkte
ifweerkracht van de nieu-
artsche stellingen te onder-
Het kwam tot kleine ge-
jJ, welke evenwel niet ver-
aï kunnen worden met de
,-jen der voorgaande da-
'etles wijst er inmiddels op,
Britten en Amerikanen
'tj een nieuwen en grooten
orbereiden en dat de troe-
_n maarschalk Rommel zich
I verdediging der nieuwe.
-Jen hebben geconcen-
f
1 ITALIAANSCH
JRMACHTSBERICHT,
il054ste communiqué van
'iauaanscha hoofdkwartier
"5 'evcndige tegenaan val
iden onze troepen weer-
aan den vijandeiijken
s*ue in den Westelijken
van het front in Tunis
che volk zal schouder aan schou
der met de volkeren van de As-
mogendheden den strijd tot aan
de eindoverwinning voeren en
met deze historische bijdrage
voor de bevrijding van Europa
den grondslag leggen voor de
hechte bescherming der toekomst
van de Roemeer.sche natie.
Maarschalk Antonescu was
vergezeld door den chef van het
militaire kabinet kolonel Davi-
descu en door officieren van den
Roeraeenschen generalen staf.
De Duitsche gezant te Boeka
rest, von Killinger, en de Duit
sche generaal bij het opperbevel
van de Roemëensche weermacht,
generaal Hansen, waren bij de
samenkomst tegenwoordig.
MEMORANDUM YAN
GENERAAL GIKAUD.
Naar de Britsche berichten
dienst meldt heeft generaal Ca-
troux een memorandum van ge
neraal Giraud overgebracht aan
het comité de Gaulle. Daarin
worden de oogmerken uiteenge
zet, die zullen moeten bereikt
worden door een overeenstem
ming tusschen de aan geallieer
de zijde staande Franschen% Het
memorandum ibevat richtlijnen
en een programma van actie en
stelt voor een centraal orgaan
te stichten onder den naam
„Fransche raad voor de over-
zeeschc gebieden".
In de richtlijnen wordt het
„herstel van de traditioneele
Fransche rechtsorde" verlangd.
Het wapenstilstandsverdrag
wordt formeel van de hand ge
wezen evenals de rechtsorde na
22 Juni 1940. De Franscheraad
voor de overzeesche gebieden
zal belast worden het de leiding
van deze gebieden en van de
gemeemchappelijke oorlogsin
spanning. Hij zal uit gouver
neurs, bewoners der koloniale
gebieden en uit commissarissen
zijn samengesteld, die voor het
bestuur verantwoordelijk zijn.
kgosevelts drijven NAAR
den oorlog:
De laatste ambassadeur van
Duitschland bij president Roo
sevelt en de régeering der Ver.
Staten dr. Dieckhoff, heeft on
der den titel „Bijdrage tot de
voorgeschiedenis van den Roo-
sevelt-oorlog" een boek uitge
geven, waarmede hij een breeder
publiek wil toonen uit welken
gezichtshoek de officieele ver
tegenwoordiging van Duitsch
land de ontwikkeling van de
Amerikaansche buitenlandsche
politiek heeft beleefd.
Ambassadeur Dieckhoff be
schrijft in zijn boek, de geheele
ontwikkeling van de Ameri
kaansche politiek. Door zijn uit
eenzetting loopt duidelijk zicht
baar de roode draad van de per
soonlijke schul-d van den pre
sident, der Ver. Staten De ge
heele Amerikaansche buitenland
sche politiek sedert den aan
vang van Roosevelts president
schap staat zonder twijfel/ in het
teeken van de vijandschap je
gens Japan en Duitschland.
De Amerikaansche president
heeft, naar elders in het boek
van den ambassadeur geschre-
ven wordt, de menschheid niet
als strijdster voor een. ideaal op
een „kruistocht" geleid, maar
als gewetenlooze, naar macht
hongerige imperialist een ge
weld oorlog ingeleid. Europa
moest uiteenvallen om tot speel
bal can Amerika te worden. Eu
ropa moest sterven, opdat Ame
rika zou kunnen leven, opdat bet
nog beter zou kunnen leven.
DE'OPGRAVINGEN BIJ
SMOLENSK.
In het bosch van Katijn, waai
de lijken der vermoorde Pool-
sche officieren zijn opgegraven,
is een Poolsche delegatie aan
gekomen. bestaande uit vooraan
staande leden van het Poolsche
comité voor hulpverleening, art
sen uit Warschau, een vertegen
woordiger van den burgemeester
van Warschau en uit Poolsche
journalisten. De in de zakken
der dooden gevonden agendas
en dagboeken, die alle tot Maart
en April 1940 gaan, de verklarin
gen der dorpsbewoners, spoor-
wegemployé's en kolchos-arbei-
ders uit Gnesdowa, alsmede brie
ven aan familieleden der ver
moorden, die zich in de zakken
der lijken bevinden en niet ver
zonden zijn, dit alles overtuigt
de Poolsche gedelegeerden, dat
de massamoord werkelijk op het
genoemde tijdstip geschiedde.
Steeds weer ontdekken de leden
der delegatie vertrouwde namen.
Vele oersoonlijke kennissen
zijn er onder. De al te duidelijke
taal der visitekaartjes enz. die
op de lijken zijn aangetroffen
maakt een ontkenning van de
zen gruwelijken massamoord on
mogelijk.
Volgens tot dusver bekend ge
maakte inlichtingen, zijn in te
genwoordigheid van de Poolsche
commissie vijftig der vermoorde
Poolsche officieren geïdentifi
ceerd, onder wie brigade-gene
raal Smorawinski, brigade-gene
raal Bronislaf Bohatyrewisz en
de chef van de vroegere tweede
afdeeling van den Poolschen
generalen staf kolonel Hala-
synski. Voorts is een uitgebreid
onderzoek begonnen door uit
voerige verhoeren van getui
gen, Bü de verhoor en kwam,
VERBLIJF IN DE OPEN LUCHT
BEKENDMAKING.
De commissaris-generaal voor
de veiligheid deelt mede:
Krachtens de verordening van
den Rijkscommissaris over de
bescherming der orde (No. 1/43)
is het verblijf in de open lucht
gedurende den tijd van 23.00 tot
4.00 uur (in de steden Amster
dam, 's-Gravenhage en Haar
lem op het oogenblik van 22.00
tot 4.00 uur) verboden. Als ver
boden verblijf in de open lucht
geldt ook het verblijf in tenten,
alsmede het overnachten in
sportvaartuigen van alle soor
ten, bijvoorbeeld in kajuiten van
zeiljachten.
(w.g.) RAUTER,
SS-Gruppenfuehrer und
Generalleutnant der Polizei
burgemeesters
benoemingen.
Hefc Rijkscommissariaat maakt
bekend:
De commissaris-generaal voor
•bestuur en justitie heeft tot bur
gemeester benoemd: den burge
meester M. H. Keiler te Suste-
ren tevens tot burgemeester in
Nieuwstad, den burgemeester W.
Henkes in Amstenrade tevens
tot burgemeester in Oirsbeek,
den wethouder W. de Kalle in
Westdorpe tot burgemeester in
Westdorpe, den gemeente-secre
taris P, P, Hensels in Cadier en
Keer tot burgemeester in Pos-
terholt, den gemeenteambtenaar
A. Roodzant in Oude Tonge tot
burgemeester in Heinenoord,
den heer W. van Leer in Leer
dam tot burgemeester in Wilder,
vank en den heer E. Picters in
Leek tot burgemeester in Groo-
tegast.
vast te staan, dat de moorde
naars van de Poolsche officieren
over het algemeen uit Joden be
stonden en dat executiepeletons
van de Gepeoe door Joodsche
functionarissen werden gecom
mandeerd.
KLUrVENKAART.
Het aantal kaarten, dat
mijn leven vult, is weer met
een vermeerderd, .Buiten een
persoonsbewijs, een stam
kaart, een perceeikaart bij
luchtaanvallen, een radio-
kaart, een loonbelastingkaart,
een tramkaart en een over-
jarige textielkaart, heb ik
nu ook een beenderenkaart.
Wat is dat nu weer?
heeft mijn beminde ega mij
gevraagd. Je bent no. 857,
net als in de gevangenis.
Dat beteekent heb ik
haar uitgelegd dat de
857ste kluif voor mij is.
Moet je daar lang op wach
ten? was haar vraag.
O nee, je wacht gewoon tot
de apdere 856 hun kluif heb
ben gehad. Je begrijpt, dat
de menschen maar niet kun
nen doen als vroeger de
hondjes. En die krijgen dui-
een kaart. Dat is een moder
ne slager, die met zijn tijd
meegaat. De eene slager
trekt er bouillon van en le
vert er het water bij, zooals
Jantje bijvoorbeeld, maar aLs
je bij Jantje de laatste bent,
is het meer .water dan bee-
nen. En met Jantje is niks
te beginnen. Nou heb ik
Dick, Dickie met de beende
renkaart. Nou krijg je zelf een
kluif en dan kan je met je
eigen kluif tenminste doen
wat je wilt. 1
Behoedzaam legt mijn eg?
de kluivenlcaart bij de ande
re kaarten. Kluif no. 857 is
voor ons. Én in dit prettige
vooruitzicht zeg ik, spelend
met de kaarten: Wel ja,
laten wij - maar eens een
kaartje leggen. j
HET VOORBEELD VAN
ROTTERDAM,
Max Blokzijl spreekt heden
avond om kwart voor 7, via. de'
zender Hilversum II, over „He,
voorbeeld van Rotterdam".
Keuringen voor de Waffen-SS en het Legioen
Het SS-Ersatzkommando Nie-
derlande deelt mede:
Nederlanders van Arisch bloed,
in den leeftijd van 17—45 jaar
(ook gehuwden), die lichamelijk
zoowel als geestelijk goed ont
wikkeld zijn en zich geheel kun
nen geven aan de eischen, die
de opleiding hun stelt, kunnen
zich bij de genoemde adressen
vervoegen, teneinde gekeurd te
worden.
Thans bestaat ook tie moge
lijkheid tot opleiding en dienst
vervulling in Nederland, in een
speciaal wachtbatalior Gezins
leden dezer vrijwilligers hebben
gelijke voorrechten als hen, die
dienen in de Waffen-SS of het
legioen: kostwinnersvergoeding,
kostelooze ziekenverpleging, ex
tra levensmiddelen enz.
Tijdens deze keuringen kun
nen zich diegenen meiden, die
tot de Germaansche SS in Ne
derland willen toetreden.
16.4.43, 9 tot 11 uur. Roer
mond, NSDAP, Swalmerstr. 61.
16.4.43, 16 tot 18 uur, Arn
hem, Weverstraat 16b.
17.4.43, 9 tot 11 uur, Hengelo,
Deutsches Haus.
17.4.43, 15 tot 17 uur, Zwolle,
Hotel Peters, Markt.
18.4.43, 15 tot 17 uur, Leeuwar
den, Huize Schaaf, Breedstraat.
18,4.43, 9 tot 11 uur, Gronin
gen. Concerthuis, Poelestraat.
19.4.43, 9 tot 13 uur, Amster
dam, school Iepenweg 13.
20.4.43 9 tot 13 uur. Utrecht,
N.V. Huis, Oudegracht 245.
21.4.43, 9 tot 13 uur, Amers
foort, dienstgebouw. Leusder-
weg.
22.4.43, 9 tot 13 uur, Den Haag,
Café „Den Hout", Bezuidenhout-
scheweg.
Nedertandsch* Vrl)wll!igar* itrijdan In het Oosten
SS PK Auauacin-O-H-P i