r
tfERDAG 27 MAART 1943
34STE JAARGANG N° 10516
MOMENTJE
ireaux: Papengracht 32 - Giro 103003
•lefoon: Redactie 20015. Admin. 20935
DAGBLAD VUOR LE1DLN EN OMSTREDEN
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th, Wilmer, Hoofdredacteur.
>!sjewisïiseihe aanval-
en hebben aan stoot
kracht verloren
DtriTSCH
WEERMACHTSBEBICHT.
Het Duitsche weermachtsbe-
ht van Vrijdagnamiddag luidt
i volgt:
[Aan het geheele Oostelijke
int ging de dag zonder bij'zon-
ce gebeurtenissen voorbij. De
andeliike aanvallen ten Zui-
van het Ladogameer heb-
n merkbaar aan stootkracht
rloren. De luchtmacht deed
livallen. op de haven Gelend-
jk aan de Kaukasuskust, spoor-
igdoelen in het vijandelijke
[herland en fabrieksinstalla-
te Leningrad. Duikbommen-
jrpers en gevechtsvliegtuigen
achten daarbij een koopvaar-
schiD van middelbare tonna-
tot zinken, deden aan boord
n twee andere koopvaarders
knd ontstaan en vernietigden
fscheidene munitietreinen.
Aan het front in Tunis mis
ten plaatselijke aanvallen
1 Amerikaansche en Engel-
te afdeelingen. Een eigen te-
ïaanval had succes. De lucht-
cht verstrooide concentraties
3 pantserwagens en autoco-
mes van den vijand. Duitsche
iers schoten 6 vijandelijke
egtuigen neer.
een kort nachtelijk gevecht
ischen een groep vijandelijke
ttortorpedobooten, die door
chtiagers begeleid werden en
en patrouillestrijdkrachten in
Kanaal werd een Engelsche
itortorpedoboot tot zinken ge-
icht".
ovjets verloren IK millioen
man in winteroffensief.
n aanvulling op het weer-
chtsbericht verneemt het D.
B.: In den tijd van 20 No-
nber tot 20 Maart heeft de
and aan het Oostelijke front
na 12.000 pantserwagens ver
en. die vernietigd of buitge-
lakt werden. In hetzelfde tijd
je werden 3763 Sovjetvlieglui-(
3 omlaag geschoten of op den
zanen grond vernield. Om
rit de bloedige verliezen der
Isiewieken wordt bekend ge
lakt. dat de Sovjets alleen in
t gebied van Orel meer dan
1.000 man aan dooden verlo-
hebben. Tijdens het Duitsche
enoffensief in het gebied van
arkof-Bjelgorod bedroegen de
ledige verliezen der bolsje-
eken ruim 50.000 man. Tijdens
wintergevechten tot aan het
itsche tegenoffensief verloren
Sovjets in het gebied tus
sen Don en Dnjeor 215.000 en
Westen van Koersk 50.000
,n. In totaal hebben de Sovjets
een tijdens het afgeloooen
iteroffensief in de verschil
de sectoren van het Oostelij-
front meer dan 1K rfiillioen
in verloren. Dit is een aantal,
tezamen met de cijfers der
wonden, gesneuvelden 'en ge-
naenen sinds het begin van
n veldtocht aan het Oostelijke
nt. zonder twijfel thans tot
king van het bolsjewistische
ensief geleid heeft.
WEEST DANBKAAR,
Vanneer de 1 innerlijke kracht
i Europa zou zijn gebroken
s het oogenblik daar dat ons
relddee1 en daarmee even-
is ons vaderland zou zijn over-
everd aan het alles vernieti-
ide bolsjewisme. Nederland
i dan in den kortst mogeiij-
i tijd aan de Russische step-
gelijk worden, Geen Enge-
d of Amerika kunnen daar
j maar het geringste aan ver
leren. Weest den Nederland
en soldaat dankbaar, die ook
'r u aan het Oostfront staat,
haagt bij op giro No. 432100,
rzorgingsfonds van het Vrii-
kgerskgioea Nederland,
EEN LAATSTE GROET
Bij het heengaan van den Rijks
sportleider
Een moment van rust en stilte
kom,t er in onze gedachten b;j
het vernemen van het heengaan
van den Duitschen Rijkssportlei
der von Tschammer und Osten,
Een rust, die onbewust ons deel
wordt, een stilte, die ons de om.
vang van dit bericht verkondigt
en ons de gelegenheid biedt tot
nadenken te komen.
In dit gejaagde en enerveeren-
de leven, waarin toch zulke be
langrijke gebeurtenissen aan ons
voorbij kunnen gaan, zonder dat
wij er nog bijzondere aandacht
aan schenken, omdat wij aan een
snelle en een schokkende ont
wikkelingsgang gewend geraakt
zijn en het geheel zelfs niet meer
weten te realiseeren, is het toch,
dat wij bij het vernemen van
deze tijding plotseling tot de
nuchtere werkelijkheid worden
teruggeroepen
Dit bericht stelt ons plotseling
dat voor oogen wat door dezen
grooten sportleider en sportge-
zant op waarlijk overtuigende,
nobele en charmante wijzie voor
zijn volk en voor de geheele
sportwereld in een zoo korten tijd
tot stand is gebracht. Hij is de
uitdrager, hij is de ziel geweest
van de gezonde gedachte de sport
dienstbaar te maken aan de
lichaamscultuur en daardoor in
dienst te stellen van het volk.
Ik weet van nabij met welk
een groote liefde en toewijding
hij deze taak, die hij tot een ver
heven taak wist te scheppen, ver
vulde. Zijn lichamelijke zwakte
van den laatsten tijd kon de ener
gie niet remmen om zijn gedach
ten in daden om te zetten. Zijn
strijdersmatuur gunde hsrm geen
rust en hij ging dan ook in volle
wapenrusting van ons heen.
Met gebogen hoofd breng ik
hem namens de Nederlandsche
sportkameraden een laatsten
groet.
De Rijksgevolmachtigde voor
de sport.
H. VAN GRONINGEN k
STULING
REDE VAN MINISTERIAL-
DIREXTOR HANS ERITZSCHE
IN DEN HAAG.
Op uitnoodiging van de Haupt-
aibtoilung Voliksafklaeruing und
propaganda bij den Rijkscommis-
saris v-oor h-S't bezette- Neerland-
sche gebied heeft manisterialdi-
rektor Hans Fritzsche het woord
gevoerd voor een groot aantal
Duitsche en Nederlamdsobe gas
ten over „Politische Fragen der
Gegemwart".
Hij begon met te wuzen op de
historische noodzakelijkheid van
den strijd tegen het bolsjewisme
en wierp vervolgens een terug
blik op den aam crises rijken win
ter waarvan hij militaire en po
litieke resultaat uiteenzette. In
militair opzicht, aldus verklaarde
Ministerialdirektor Hans Fritz-
sdbe, gaat het Duitsche volk bet
voorjaar in met een bewape-
nimgspotentieel, als geen jaar te
voren. Politiek beschouwd tee
kent zich aan het eind van dezen
winter het stekker wordende be
wustzijn van alle Eurapeesehe
menschen af met betrekking tot
het onmetelijke, dit oude eultuur-
oontinent bedreigende, gevaar
van. het bolsjewisme.
Tenslotte wordt het resultaat
van dezen crisiswimter geken
merkt door' een vastbeslotenheid
zonder illusie en een hardheid
van het Duitsche volk, waarop de
vijandelijke agitatie met haar
pogingen tot intimidatie in den
aenuwoorlog tevergeefs haar
krachten beproeft.
Ministerialdirektor Hans Fritz
sche ontwikkelde tenslotte uit
het feit der bolsjewistische be
dreiging eenerzijds en de rol van
Engeland als onruststichter in
Burop&esche aangelegenheden se
dert 301) jaren aan den anderen
karet, de zinvolle doelmatigheid
va®. de nieuwe Europe ."ccne orde
üs den geest van een boogene «e-
ZOMERTIJD
Wij herinneren eraan, dat in
den, nacht van Zondag op
Maandag a.s, de zomertijd in
gaat. Men zette dus Zondag
avond, alvorens zich ter ruste
te begeven, de klok een uur
vooruit.
meenschapv waarin alle Buropee
sche volken, ongemoeid door vre-
des'verstoorders van buiten af. de
vruchten, van hun kunnen, hun
vlijt en hium arbeid zullen oog
sten.
De leider der Hauptabteilung
Volksaufklaerunig und propagan
da, Oberregierunigsrat Stampe,
dankte Ministerialdirektor Hans
Fritzsohe voor zijn uiteenzettin
gen, die met langdurigen bijval
waren ontvangen en stelde in een
kort slotwoord vast, dat in de ge
meenschappelijke overtuiging en
den wil van allen het gevaar van
bet bolsjewisme van Europa te
bezweren, reeds de overwinning
besloten ligt.
De Rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandsche gebied.
Rijksminister dr. Sayss Inquart
woonde de bijeenkomst bij.
ITALIAANSCH
WEERMAC'HTSBERICHT.
Het Italiaansche weermaohts-
bericht van Vrijdagmiddag luidt:
,,In Tunis zijn nieuwe vijan-
andelijke aanvallen afgeslagen.
De den vijand toegebrachte ver
liezen zijn gestegen tot 294 ge
vangenen, 65 pantserwagens en
16 stukken geschut. Sterke for
maties vliegtuigen van. de Spil-
mogendheden liebben meermalen
concentraties van vrachtauto's
en pantserwagens gebombar
deerd, twintig pantserwagens
werden vernie'd. Negen vijan
delijke vliegtuigen werden tij
dens gevechten door Italiaan
sche en Duitsche jagers neer
geschoten, drie andere toestel
ten stortten in de Tunesische
wateren neer. getroffen door het
vuur van onze vlootstrijdkrach-
ten en door dat van jagens. die
een konvooi begeleidden. Twee
onzer vliegtuigen ziin niet op
hun basis teruggekeerd.
Vijandelijke vliegtuigen heb
ben treinen en stations in Cala-
brië en op Sicilië ,met machine-
geweervuur beschoten: er ziin
3 dooden en .13 gewonden. In
den afp'e'oopen nacht hebben
vijandelijke vliefftni«en de spoor
wegstations van Crtterna. Sezze.
Camooleone en Littona met
machinegeweren bestookt, er ziin
geen slachtoffers. B:i Paceco is
een Fna'é'sch toroedovliegtuig.
door het luchtdoelgeschut van
Trapani getroffen en neergestort,
de uit. zes koppen bestaande be
manning is gevangen genomen."
BRITSCHE BOMMENWERPERS
BOVEN WEST-DU1TSCH
GEBIED.
Britsche bommenwerpers heb
ben. naar het D.N.B. verneemt,
in den nacht van 26 op 27 Maart
boven Westduitsch gebied ge
vlogen. Lukraak op verscheide
ne kleine steden en landelijke
plaatsjes uitgeworpen brisant-
en brandbommen veroorzaakten
verliezen onder de bevolking.
Bovendien werd schade aan
woonhuizen aangericht.
REDE VAN EDEN,
Naar Reuter meldt heeft de
Britsche minister van buiten-
landsche zaken, Eden, in een
Vrijdag te Annapolis in Mary
land (V.S.) gehouden rede ver
klaard, dat de Vereenigde Sta
ten, het Britsche gemeenebest,
Ghina en de Sowjet-Unie „in
oorlog en in vrede'' gemeenschap,
peli.jk handelen en een „eng aan
eengesloten geheel van vrije na
ties" organiseeren moeten. De
oorlog moet worden voortgezet
tot de onvoorwaardelijke capitu
latie van de tegenstanders. Groot
Brittannië zal vooral zijn strijd
niet eindigen vóór Japan versla
gen is. Het hoogtepunt van den
oorlog is echter nog niet bereikt,
en de geallieerden hebben nog
LANDKAART,
Wij staren reeds jaren bedroefd op de kaart
de tranende oogen blind
naar de plek waar een strijdend soldaat een soldaat
en een pantser een pantser vindt,
waar een slagschip zijn koers naar de horizon zoekt,
een torpedo haar schuimende baan
en waar in de bergen, de steppen, aan 't strand
de duizend geteekenden staan.
De landen zijn vlekken, de steden een stip,
de wegen een kronk'lende lijn,
de bergen wat streepjes, die belangrijker dan.
de levende menschen zijn.
Wat dragen zij mee, die niet staan op de kaart,
van hun reis door het oorlogsgebied
dan de lijnen dier kaart in hun menschelijk hart
in een web van het eigen verdriet?
Ons hart is een landkaart, de lijnen zijn rood
en de wegen zijn vol van geschrei
om het leed op de wegen der aarde, dat gaat
aan het leven der aarde voorbij.
De -Cleveland Plain Dealer", U.3.A.
van 30 September 1940. De aasgier
Rusland zit op bee door den oorlog
vernielde Europa ®n wacht alleen er
cp. om zich zooals het onderschrift
zegt op hetgeen, dat overblijft,
neet te storten. CNF-GFL-Pax m
een harden strijd voor zich, waar
in zij hun krachten tot het uiter
ste moeten inspannen.
Tenslotte wees Eden erop, dat
de leveranties der Vereenigde
Staten in het kader van de leen-
en pachtovereenkomst thans
geen eenzijdige prestatie vórmen,
want ook Groot Brittannië voor
ziet de Sowjet-Unie en de Ame
rikaansche troepen overzee van
oorlogstuig
REORGANISATIE VAN DE
FRANSCHE REGEERING.
In de Fransche regeering ziin
enkele veranderingen aange
bracht. Het staatssecretariaat
van koloniën en voor marine
ziin samengevoegd en geplaatst
onder schout-bij-iiacht Blehaut,
die staatssecretaris van marine
en koloniën wordt. De staatsse
cretariaten van oorlog en lucht
vaart ziin samengevoegd tot één
staatssecretariaat van defensie
onder leiding van generaal Bri-
doux. Het totdusver bestaande
staatssecretariaat van arbeid is
veranderd in een ministerie on
der leiding van Lagardelle. Het
commissariaat-generaal voor het
gezin is geplaatst onder het
staatssecretariaat van gezond
heid en zal worden bestuurd
door dr. Grasset, die de titel
staatssecretaris van gezondheid
en gezin voert..
Deze veranderingen hebben
het aftreden van de volgende
personen uit de regeering ten
gevolge: de huidige minister van
justitie Barthélémy. de staatsse
cretaris van marine admiraal
Abrial. de staatssecretaris van
luchtvaart Jeannequin. de staats"
secretaris van koloniën Brevier
en de huidige staatssecretaris bii
DE STEM DER S.S.
Luistert op Zondag 28 Maart
van 11.30 tot 11.45 over den zen
der Hilversum I, op golflengte 419
meter, naar de stem der S.S., on
derwerp: De voorman der Ger.
maansohe S.S. in Nederland her
neemt het commando.
KEURINGEN NEDERLAND-
SCHE LANDWACHT
De keuringen voor de Nedten
landisobe Landwacht zijn all
volgt vastgesteld:
28-3-1943 9—13 uur en van 14
uur af: Den Haag, café Den Houit,
Bezuidenboutscheweg)
29-3-1943 913 uur. Amster
dam School Iepenwég 13.
30-3-1943 9—13 uur, Rotterdam
Deutsobes Haus, Westzeedijk.
31-3-1943 9—13 uur. Utrecihil
Wehrmachtheim Mariaplaa-ts.
1-4-1943 913 uur, Amen#,
foort Pol.- Durchgang S Lager,
Leusderweg.
2-4-1943 913 uur. Den Bosdh,
Hotel Noord-Brabant, Markt 45.
3-4-1943 913 uur. Den Haag.
café Den Hout. Bezuidenhout»
soheweg.
In de Nederlandsche Land
wacht ka® worden opgenomen
iedr- Nederlander van onbespro
ken gedrag tussohen 17 en 50
jaar, die naar beste weten en
kunnen bereid is zijn vaderlapd
als soldaat te dienen binnen
's lands grenzen.
De Nederlandsche Landmacht
is een territoriale landisverdedi-
gingsorganisatie, die bestemd is
tot afweer van buitenlandische en
binnenlandsche vijanden.
Zij wordt in het raam van dn
Warren-S.S. opgesteld en door
deze aangevoerd. De Nederland
sche Landwacht is een soldaten-
formatie die wordt ingezet onder
leiding van de S.S. om het vader
land te verdedigen. De eed op den
Fuehrer is die op Adolf Hitler
als Germaansch Fuehrer als
hoogsten militair aanvoerder.
De dienstplicht bedraagt drie
maanden. Zii, die er drie maan
den dienstplicht achter dien rug
hebben, kunnen zich voor lango
ren duur verplichten waarna
voor hen de mogelijkheid bestaat
in de actieve politie te worden
opgenomen.
Voor officieren en onderofficie
ren, die in bet Nederlandsche le
ger gediend hebben, bestaat de
mogelijkheid na scholing en be
kwaamheid in hun vroege ren
rang te wórden hersteld.
Na drie maanden opleiding als
soldaat gaat men met verlof, om
alleen opgeroepen te worden
voor herhalingsoefeningen of bii
"dreigend gevaar.
Tijdens hun drénsttiid bekomen
gehuwden en kostwinners vol
doende vergoeding voor familie-
onderhoud.
Nederlanders strijdt als een
man mede tegen het communis
me en kapitalisme in de Neder-
lanidsohe Landwacht.
den chef der regeering admiraal
Platon,