3)e£cictocfieCou/tci/iit DINSDAG 9 FEBRUARI 1943 34STE JAARGANG N°- 19476 Bureaux: Papengracht 32 - Giro 103003 n i/;»i aix Vf&ftR I FlilJ-'M 3?M C» Y9 ■ST R ET ik iV C. M. van Hamersvelfl, Directeur. Telefoon: Redactie 20013. Admin. 29935 \V<U»UtC L£.1SJÏ.N JtW y>lVS3» 1 SCfiLIMfcN Th wilmer Hoofdredacteur. DE HOOIKIST BEWAART DE WARMTE, MAAKT ER EEN NUTTIG GEBRUIK VAN Wal is kapitalisme? Waarschijnlijk herinneren en kelen. zich nog artikelen in de pers over kapitalisme en „ka pitalisme". Men beweerde daar in, dat wij, katholieken, niet Kochten veroordeelen het kapi talisme. nl. het privaat bezit ven productiemiddelen, maar alleen mochten en moésten veroordee len het „kapitalisme", d.w.z, de jxce sen, de uitwassen in het itelsel van privaat bezit. Nu zijn wij natuurlijk nog [een tegenstanders van het stel sel, hetwelk de wenschelijkheid en noodzakelijkheid van privaat bezit var. productie-middelen (natuurlijk niet a'le productie middelen) erkent. Het marxisme ;n communisme veroordeelen rij. óók omdat het die vvensche- jlkheid en noodzakelijkheid liét erkent. Maar vandaag verstaat ieder- :en, die over kapitalisme (zon- ler meer) spreekt, niet de aan- raarding van het genoemde be- (insel inzake het privaat-bezit, naar iets ander.?, iets, wat ■orrheen bedoeken degenen mder ons. die zeiden het „kapi- a'i.sme" (tusschen aanhalings- eekens) te bestrijdeh. Wat is dan toch eigenlijk het ;aoita!isme, dat wij principieel pillen en mosten bestrijden als ien groot maatschappelijk :wcaö? Op deze vraag zou kunnen porder, gegeven een antwoord in en boekdeel. Wij meenen echter, dat men ck, zonder de volledigheid al e reer te schaden, een korter ntwocrd kar. geven. Kapitalisme zouden wij willen loemen: de winrt-economie, de verschatting van de waarde an het kapitaal. De winst-economie is de eco- iomie, de volkshuishouding,, raarin de winst gsen middel, Dear doel is. waarin niet de finst prikkel is tot het doel. dat astsat in de bevrediging van de edeïijke en zedelijke gemeen- ehansbehoeften. maar waarin mgckeerd de bevrediging der svenshehoeften slechts middel tot de grootst moge'ijke winst. ran dien geest is de economie i de achter ons liggende pe- iode doortrokken. En dat is het iapita'isme. dat wij veroordee- sn. In dién kapitalistischen eest wordt ook haast vanzelf- prekend de waarde van kaoi- aal, van geld, overschat ten oete van de waardeering van en arbeid. In dat kaoitalisti- che stelsel worden zelf? noodi- e en nuttige voederen als waar- e'ocs veracht, als zij geen 'inst opbrengen; men aanvaardt e rentabiliteit als doe'stelling. len streeft naar het dividend tn zich zelfs wille, men beoovt e kapitaalvorming alleen uit echt om het kapitaal te zien roeien. Bij ook maar eenig nadenken al ieder goedv/ü'ende moeten rkennen, dat dit kapitalisme en groot maatschappelijk kwaad 1 Een volgende keer hier- ve. meer. Kort na het vertrek van hurchill en Roosevelt uit Ca:a- 'anca is op generaal Nogues an aanslag gepleegd, waaraan sze als door een wonder is ont- aapt, aldus wordt uit Rome ge- 'eld. Verscheidene inboorlingen ioten met pistolen op de auto jn den resident-generaal van "arokko. Vier hoofdschuldigen ïn reeds terechtgesteld, Woedende Sovfet- aaovaüen algeslagen DUITSCH WEERMACHTS- BERICHT, Het Duitsche weermachtsbe- richt van gisternamiddag luidt: „Aan het Kaukasus-front ge vechten van plaatselijke betee- kenis. Bij de vernietiging van den op 5 Februari ten Zuid-Wes- tcn van Noworos/ijsk gelanden vijand werden ir. totaal 31 tanks stukgeschoten. De bloedige ver liezen van den vijand zijn hoog. In het mondingsgebied van den Don alsmede in de g'roote bocht van de Donetz verliep de dag over het algemeen kalm. Een bolsjewistisch regiment, dat bij het aanbreken van den dag de Donets was overgesto ken, werd in een tegenaanval vernietigd. De bolsjewisten zetten ook gisteren aan den middenloop van den Donets en ten Westen van den Oskolsector hun woe dende aanvallen, waarbij zij sterke gepantserde strijdkrach ten in den strijd wierpen, voort, deze aanvallen werden afgesla gen. Ondanks de slechte weers omstandigheden deden sterke formaties gevechtsvliegtuigen doeltreffende aanvallen op mar- cheerende colonnes en op kwar- tierruimten voor de vijandelijke troepen. Ten Zuiden van het Lado«a- me-sr bleven nieuwe vijandelijke aanvaren zonder rucces of wer den reeds in de kiem gesmoord. Bij een eigen tegenaanval wer den voor het front van één re giment 400 gesneuvelde bolsje wisten geteld. In Noord-Afrika wederzijdsehe activiteit van artillerie en ver- kenninvstroepen. Luchtdóelartillerie op schepen van de Duitsche marine in con- vooi varend met aanvoe"sche- pen na'r Tunesische havens schoot 7 Britsche gevechtsvlieg tuigen neer. Storin«svliegtuigen wierpen in den afgeloopen nacht enke'e bommen neer op West-Duitsch gebied en veroorzaakten hier door schade aan gebouwen. Bij een luchtaanval od de Fransehe kust aan den Atlanti- schen Oceaan werden vol «erts de totdnsver ontvangen berichten. 3 vijandelijke bommenwerpers neergeschoten. Een Zuid-Engelsche havenstad werd overdag docr snelle Duit sche gevechtsvliegtuigen aange vallen. Zooals in een extrabericht is medegedeeld, hebben Duitsche duikbooten enkele dagen gele den in het Noordelijke deel van den Atlantischen Oceaan een in Oostelijke richting varend con- vooi aangevallen, dat met koers naar de Britsche eilanden uit zwaar geladen vrachtschepen en tankschepen van meer dan ge middelde grootte bestond en dat overeenkomstig de waarde der 'ading biizonder krachtig be schermd v/as. De ir den strijd geworpen groep duikbooten boorde van dit convooi in hevige gevechten, die da«enlar.g duurden. 14 sche pen, waaronder 5 tankschepen, met een «ezamenlijven inhoud van 109.000 brt. in den grond. Fen ander schip werd getorpe deerd." De strijd bij Woronesj. Moskou verspreidt reeds dagen lang berichten, dat zeven Duit sche divisies in het gebied van Woronesj zouden zijn ingesloten. Britsche en Amerikaansche com mentaren v/ijden lange beschou- Het bolsjew sme, Het Nederlandsche volk is in het verleden in overgroote meer derheid, vrijwel in zijn geheel, een tegenstander geweest van het bolsjewisme. En, als er nu stem men op gaan van Engelsche of Amerikaansche politici, dat het bolsjewisme nog niet zoo slecht is, dan mogen die in het Neder landsche volk niet den minsten weerklank vinden! Het Nederlandsche volk moge in zijn geheel diep doordrongen blijven van wat. Paus Pius XI in zijn Encycliek „Divini Redemp- toris" heeft verklaard, n.l., „dat men geen enkele gemeenschap met het communisme of bolsje wisme kan hebben, omdat het is „een systeem vol dwalingen en sofismen, in strijd zoowel met de rede als met Gods Openbaring; het is de omverwerping van de sociale orde, omdat het gelijk staat met het vernietigen van haar fundamenteele grondslagen; de miskenning van den waren oorsprong, de natuur en het doel van den Staat; de ontkenning van de rechten der menschelijke persoonlijkheid, van haar waar digheid en vrijheid". De bolsjewiseering van Europa zou zijn de grootste ramp, die de menschheid k?n treffen. Absoluut klinkt het in „Divini Redemptoris"; „Het communis me is innerlijk slecht, en op geen enkel gebied mag men de samenwerking er mede aanvaar den". wingen aan het „catastrofale lot van deze Duitsche divisies ten Westen van Woronesj. wien dood of gevangenschap dreigt Van bevoegde zijde wordt dienaangaande medegedeeld, dat deze berichten evenzeer verzon nen zijn als over plaatsjes in de ze gevechtsgebieden, die zouden zijn ingenomen, en in wier na bijheid zich op het oogsnblik kleine vijande'ijkc groepen op marsch bevinden, die tusschen de Duitsche steunpunten door zijn gesijpeld. ITALIAANSCH WEERMACHTS- BERICHT. In zijn weermachtsbericht no. 989 maakt het Italiaansche hoofdkwartier het volgende be kend; „Aan het front van Tunesië zwakke bedrijvigheid van ver- kenningsafdeeiingen. Onze bom menwerpers veroorzaakten uit gestrekte branden in de haven van Algiers. Een meermotorige vijandelijke bommenwerper werd neergehaald in de zone van Ga- bes. Vijandelijke vliegtuigen vlogen boven de kuststreek tus schen Agrigento en Porto Empe- docle, waarbij zij zonder eenig gevolg een trein met mitrailleurs bestookten. Een van onze vliegtuigen is niet teruggekeerd. Tusschen Gela en Butera werd een Spitfire door machinegeweervuur neergescho ten. De bestuurder werd gevan gen genomen. Formaties vijan delijke vliegtuigen deden een aanval op de omgeving van Cag- liari, waarbij onder de burger bevolking drie personen gedood en vier gewond werden. Er werd lichte materieele schade aange richt. Onze jachtmachines haal den vier vijandelijke toestellen omlaag, waarvan er drie in zee stortten, resp. nabij Kaap Pula, Kaap Spartivento en op 40 km. ten Zuiden van laatstgenoemde Kaap, terwijl het vierde toestel cp den grond terecht kwam tus schen Iglesias en San Antioco. Gistermiddag hebben viermo torige Amerikaansche bommen werpers talrijke bommen laten. vallen op Napels, waarbij schade werd aangericht en slachtoffers werden 'gemaakt. Men is bezig den omvang van de schade na te gaan. Vier aanvallende machi nes werden brandend door het luchtdoelgeschut neergehaald en door onze jagers: een ten Zuiden van uaa- tw?c n de Golf van Napels ten Zuiden van Torre Annunznata en de vierde ter hoogte van Capri." ECONOMISCHE MOGELIJK HEDEN OP JAVA. De A.N.P.-correspondent te Berlijn meldt: Op initiatief van het Japansche militaire bestuur op Java is on langs een Javaansche maatschap pij voor katoenteelt opgericht, teneinde het vijfjarenplan tot verhooging var de katoenproduc tie te kunnen uitvoeren Onder Japansche leiding worden de in- du.strieele en economische moge lijkheden ir. de Zuidzeegebieden in snel tempo tot ontwikkeling gebracht en de overschot'.en van de overvloedige productie van land- en bosohbouw worden ge bezigd voor de fabricage van oorlogsbehoeften. Zoo ligt het o.a. in de bedoeling, de p Java en de F'hiiippijnen geproduceer de suiker te gebruiken voor de vervaardiging van vliegtuig brandstof, in het bijzonder buta- nol. Het oversrhot aan ruwe rub ber word* verwerkt tot hoog waardige smeerolie. Een deel der door de Japanners veroverde oliebronnen is reeds weder in bedrijf gesteld. Men verwacht, dat eind 1943 op Sumatra weder een normale olieproductie wordt bereikt. DE INDISCHE GEÏNTER NEERDEN. De gemachtigde van dep lei der voor Indië deelt mede: Aan familieleden en kennissen van Indische geïnterneerde N. S. B.'ers wordt medegedeeld, dat er aanwijzingen zijn, dat de zen niet of niet alleen naar M O ME NT JE GASRANTSOENEERING I Meneer, de gasman! Bij ons is gisteren een pan met 5 li ter bouillon over den grond gerold, 't Was juist van die heerlijke vette van mijn vriend den blozenden slager. Ik plakte vast in hst vet en ik stond waar ik stond. Dat heb je nou van die opgesta pelde pannen, waar u het al tijd over heeft. Snapt u nist, dat dat levensgevaarlijk is? Moet u eens luisteren. Mijn vrouw heeft van u gekregen een boekje, een soort regle ment zal ik maar zeggen. En daar zit ze rnaar in te studee- ren. Vroeger moest ze op school dikwijls rijtjes uit het hoofd leeren, maar dat is niks Ij u vergeleken. Dertig wen ken staan er in uw boekje. Die moet ze uit het hoofd kennen, zegt ze. Ze kent er al één: Stapel de pannen zooveel mogelijk op elkaar of zooiets. Nou, de soep ligt al in de keuken. Daar kon ze niet bij, ziet u. Maar ik kan u nu al zéggen: dat wordt niks. En u betaalt zeker wel de gevo'gen van de huiselij ke oneenigheden. Leg uw ser- vies'oonner maar vast op zij. Britsch-ïndië geëvacueerd zijn. Van vier hunner althans is in den laatsten tijd langs verschil lende wegen hier bekend ge worden, dat zij zich nog op Java in vrijheid en in welstand be vinden. In overeenstemming daarmede is, dat verschillende aan gein- terneeróen geschreven en naar Ramgarh (Br. Indië) geadres seerde brieven door de afzenders als onbestelbaar zijn terug ont vangen. Ook zijn ons geer. gevallen be kend geworden, dat door familie leden hier te lande antwoord op hun naar Ramgarh geschreven briever ent van gen is. Keuringen voor de Waffen-SS en het Legioen Het SS-Ersatzkommando deelt mede: Vrijwilligers voor de Waffen-SS en het Legioen kunnen zich morgen aan onderstaand adres verveegen, ten einde gebeurd te worden. Tevens wordt er de aandacht op gevestigd en wel voor hen, die er bezwaar tegen hebben, hun dienst buiten Nederland te vervullen, dat thans de mogelijkheid bestaat, om dienst te ne men in een speciaal wachtbataljon. De opleiding vin-'t in Ne derland plaats, terwijl de inzet van dit bataljon ook in Neder land zal blijven. Tijdens de keuring kunnen zich ook diegenen melden, die tot de Germaansche-SS in Nederland willen toetreden. 10.2.'43 Den Kaag. 9 uur. Café den Hout. Be-»"H'»ohoutscheweg, Bij onze vrijwilliger». Een verkenningstroep zoekt verbinding met den vijand Orbtt-HoUand-fa» m

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1943 | | pagina 1