r
.J
"MOMENTJE"
BINNENLAND
DE LEIDSCHE COURANT.
TWEEDE BLAD.
VIERDAG 30 JANUARI 1943.
NA TIEN JAREN
Vandaag, 30 Januari, is het
en jaar geleden, dat Rijks-
■esident von Hindenburg Adolf
itler tot Rijkskanselier heeft
D snoemd en een nationaal-socia-
H ;tische regeering de macht in
j, :n Duitschen staat overnam.
Dat was een historisch oogen-
Jk in de geschiedenis van
uitschiand, welks beteekenis
irre uitging boven het oogen-
lik en zijn invloed zou doen gel-
ijm ver buiten de grenspalen van
it Duitsche Rijk.
Deze regeeringswisseling was
eer dan een gewone binnen-
indsche politieke aangelegen-
tuid, zij was van internationaal
lang.
Wanneer wij den SOsten Ja-
79 iari 1933 beschouwen van in-
mationaal politiek standpunt,
in beteekent deze datum de ge-
iortedag van een groeiende
acht, v/elke de hegemonie van
ïgeland cp het vasteland van
iropa zou breken.
„Dit mad tsmonopolie, zoo
iirijft de diplomatieke redac-
ar van de „Tijd", droeg het
eudoniem var „Volkenbond".
ïSer de "igueur van dit machts-
onopolie, aren Je zwakkere
aten verplicht in het volken-
indskoor mee te doen, overi
gs zonder gevaar te loopen
lor een andere gelijkwaardige
irtij van eenzijdigheid te wor-
in beticht, eenvoudig omdat die
fijkwaardige partij niet be-
ond."
Na Jan. 1933 bestond die par-
wel degeink en zij liet zich
ik weldra gelden. Al'ereerst
erd ee' aanvang gemaakt met
e uitwisseling van den smaad
Versailles. Wat vóór den
rtigsten Januari 1933 het lei-
nde parool van de NSDAP
f is, namelijk de vernietiging
in alle tegen Duitschland ge-
shte bepalingen /an het Ver
•ag van Versailles, is na den
rtigsten Januari 1933 verwe-
nlijkt Lot begon met de in-
iering van den algemeenen
enstplicht, daarop volgde de
irbezetting van het Rijnland,
aansluiting van Oostenrijk en
t Sudete.iland en d"> uitscha-
ling van Tsjecho-Slowakije,
s „doorn in het Duitsche li-
laam".
Ten slotte ontbrandde de oor-
g bij de vergeefsche pogingen
de kwestie van den Pool-
tien Corridor op vreedzame wij-
te regelen. En thans staan de
genstanders als brullende ieeu-
en tegenover elkander, waarbij
ij het merkwaardige schouw-
lel beleven, dat het Amerikaan-
he dollar-kapitalisme zich heeft
angesloten bij zijn tegenpool,
:t bolsjewisme.
De oorlogstoestand heeft de
irdenking van het tien-jarig
Ktaan der nationaal-socialis-
he regeering in een geheel an-
licht gezet, dan men ge-
enscht had. In plaats van het
estelijk schijnsel van vreugde-
iren en lichtbundels schietende
hij nwerpers kleurt de oor-
igsbrand dezen herdenkingsdag
iet rossen gloed. Het Duitsche
)lk kan zich thans niet aan een
ibekommerde feestviering over-
even, doch zal zich nu meer dan
tit hebben voor te bereiden op
in zoo groot mogelijke krachts
spanning.
„Niets, zoo schreef dezer da-
in de Rijksleider dr. Robert
ey, is ons geschonken, ook in de
tekomst moeten wij alles, wat
ij bezitten, zelf scheppen, ver
deren en verdedigen. Onze
rijd sedert 1914, thans weldra
tdert twintig jaren, heeft ons
it'd en onverbiddelij' gemaakt,
et geheele Duitsche volk is
astbesloten, ditmaal niet een
alf uur te vroeg den strijd te
aken." Ley besloot met de
roorden: „Wanneer wjj in den
In harden vast
beraden alweer
DUITSCH WEERMACHTS-
BERICHT.
Het Duitsche weermachtsbe-
richt van gisternamiddag meldt:
„In harden, vastberaden af
weer sloegen de legers aan het
Oostelijk front alle massale aan
vallen der bolsjewisten af en
brachten zij hun voorgenomen
bewegingen al strijdend ten uit
voer. In Stalingrad zijn tegen het
Zuidelijke front woedende vijan
delijke aanvallen gaande, waar
tegen de verdedigers in weerwil
van de grootste ontberingen en
de veelvoudige meerderheid van
den vijand stand bleven houden.
De massale vijandelijke door
braakpogingen in den Westelij
ken Kaukasus stortten voor de
Duitsche en Rjemeensche stel
lingen ineen In het Koebange-
fcied en in de steppe ter Zuiden
van de Manycsj wc:eer, vijande.
IijKe pantseraaiivsüen tot staan
gebracht. In eer, tegenaanval
verstrooiden Duitsche gepant
serde afdeelingen een divisie
bolsjewistische gardecavallerie en
een infanterieformatie. Aange
voerde reserves wierpen tus-
schen de Donets en het gebied
van den midden-Don de bolsje
wisten naar het Oosten terug.
Tegen de Westelijke flank van
het gevechbgebied bij Woronesj
voerde de vijand sterke strijd
krachten aan. die in vastberaden
afweer bloedig werden terugge
slagen. Ten Noord-Westen van
Woronesj duren de zware, heen-
en weer-golvende gevechten
voort.
Ten Zuiden van het Ladoga-
meer viel de vijand slechts in
den sector van één divisie aan.
Na harde gevechten werd hij
met zware verliezen teruggesla
gen.
In Afrika zijn vijandelijke
strijdkrachten, die onze stellin
gen in het Westen van Tripolita-
nië aanvielen, teruggeslagen. In
Tunis alleen gevechtsactie van
p'aatselijke beteekenis. Snelle
Duitsche -gevechtsvliegtuigen
vielen vijandelijke gepantserde
verkenningswagens en spoorweg
doelen aan. Duitsche en Italiaan-
sche jagers en afweergeschut
vernielden 9 vijandelijke vlieg
tuigen."
WORONESJ IN HET
BRANDPUNT.
Woronesj in het brandpunt.
De A. N. P.-correspondent te
Berlijn meldt: Nu er in het Oos
ten wat meer teekening in de
fronten begint te komen, beoor
deelt men de situatie met toene
mend optimi-me. De aanva'len
der bolsjewisten hebben op ver
schillende punten van het front
aan kracht verloren, terwijl aan
den anderen kant de tegenstand
der Duitsche en verbonden troe
pen krachtiger is geworden.
Dit is vooral het geval in het
Zuiden, waar het Kaukasusleger
zich vrijwel intact heeft terug
getrokken. In den sector tus-
schen Manytsj en Don, d. w. z.
daar waar de beide rivieren sa
menvloeien, schijnt het front
thans stevig voor de bolsjewisti
sche aanvallen afgegrendeld te
zijn. Tusschen Don en Donetz is
het op het oogenblik' vrij rustig.
Het brandpunt van den strijd
is nog steeds het gebied ten
Westen van Woronesj, waar de
bolsjewisten hevige aanvallen
ondernemen op den Westelijken
vleugel der inmiddels met re
serves versterkte Duitsche troe
pen. Hier meldden de bolsjewis
ten de verovering van verschei-
strijd eensgezind blijven en
werkelijk al onze krachten ge
ven, zal ook ons allen den zegen
eener gelukkiger toekomst ten
deel vallen. Eerst echter zal de
helm nog vaster gebonden wor
den, hamer en ploeg nog vaster
In de vuist genomen worden."
dene dorpen ten Westen van Wo
ronesj, die echter, naar men hier
verklaart, nog in handen der
Duitschers zijn. Daar de strijd
hier nog in vollen gang is, is
de afloop ervan nog onzeker. In
het centrale deel van het front
is het op het oogenblik rustig.
ITALIAANSCH WEER-
MACHTSBERICHT.
Het Italiaansche weermachts-
bericht van gisternamiddag
luidt:
„In Westelijk Tripolitanië heb.
ben onze eenheden aan een
voortdurenden Britschen druk
krachtigen weerstand geboden.
In tegenaanvallen werden vijan
delijke afdeelingen, die optraden
tegen een van onze verkennings
formaties, afgeslagen.
Aan het front in Tunis hebben
de Spilstrijdkrachten nieuwe
stellingen veroverd en ze on
danks hevige tegenaanvallen van
den vijand hecht in handen ge
houden.
Italiaansche en Duitrche ja
gers hebben in luchtgevechten
zeven vliegtuigen neergeschoten
en drie op den grond staande
toestellen vernield
Sfax, in Tunis, is gisteren door
vijandelijke vliegtuigen in ver
scheidene golven met bommen
aange"allen. De schade is aan
zienlijk. Het aantal slachtoffers
staat nog niet vast.
Engelsche vliegtuigen hebben
in de omgeving van Cefalu eeni-
ge brisant- en brandbommen
neergeworpen en in dezelfde
streek een personentrein met mi-
trailleurvuur bestookt. Ook in
de provincies Palermo en Co-
senza werden mitrailleurvuur-
aanvallen gericht op spoorweg-
trajecten en verkeerswegen. De
aanvallen eischten in totaal acht
dooden en negen gewonden. Een
vijandelijke aanval op Scicli (Sy.
racuse) eischte achttien dooden
en 25 gewonden onder de be
volking en deed eenige woon
huizen instorten."
Arbe dsmobillsatle
REDE VAN GOUWLEIDER
SAUCKEL.
De algemeen gevolmachtigde
voor de „Arbeitseinsatz", gouw
leider en rijksstadhouder Sauckel
heeft Vrijdag te Weimar het
woord gevoerd op een groote bij
eenkomst van de N.S.D.A.P. over
zijn verordening inzake de aan
melding van mannen en vrou
wen voor werkzaamheden voor
de rijks verdediging.
Er is niet de minste reden, zoo
zeide hij, te twijfelen aan de sol
daten of aan de toekomst van
Duitschland. Duitschland moet
één enkele wapensmidse worden
en de weermacht het best mo
gelijke aan wapens beschikbaar
stellen. Niet de strijd om Stalin
grad, doch alleen het feit. dat de
oorlog zijn hoogtepunt tegemoet
gaat, heeft geleid tot het in wer
king treden van de reeds in
April van het vorige jaar voor
bereide verordening inzake den
aanmeldingsplicht voor arbeid
voor alle Duitschers.
Vervolgens keerde Sauckel
zich tegen de door de vijanden
verspreide beweringen met be
trekking tot de „Arbeitseinsatz"
in Duitschland. Deze heeft niets
gemeen met slavenhouderij of
deportatie. De millioeenn bui-
tenlandsche arbeiders voelen
zich in Duitschland op hun ge
mak. Om dezen buitenlanders
een voorbeeld en aansporing te
geven, worden thans weder Duit
sche menschen ter beschikking
gesteld van de oorlogsindustrie.
Door de mobilisatie van nieuwe
millioenen arbeidskrachten heeft
Duitschland tegenover de vijan
delijke mogendheden opnieuw
een grooten voorsprong verkre
gen. Stap voor stap, naar gelang
de Duitsche bewapeningsindüs-
trie menschen noodig heeft voor
nieuwe werkzaamheden, zal nu
de verordening inzake de „Ar
beitseinsatz" van alle Duitschers
in werking treden
OORLOGSGRAF.
Aan alle dooden.
Hoe velen liggen nu reeds lang verzonken,
In 't stil en kil en namelooze graf
En wachten er, óf van Gods glorie dronken
Of louterend, den dag van opstaan af?
Of dieper ook misschien? Zou't moogTijk wezen?
Zij hadden hier op aarde toch hun hel,
Waarheen de barstende granaten hen verwezen?
Die hel was bloed en dood en brandde feL
Nu liggen zij in 't vreemde land begraven,
Diep onder sneeuw of onder 't heete zand.
Hun vaderland, Heer, was eens uwe gave.
Hun dood de dood voor 't hun geschonken land.
Zij liggen moe en afgemat te wachten
Op 't uur dat alle tijden zijn vervuld.
Zij wachten donk're dagen, donk're nachten,
Tot aan den dag, dat Gij hen roepen zult
Bedenk dan, Heer, dat zij hun huis verlieten
Voor 't naad'ren van een ongewissen dood,
En laat hen van het leven dat genieten,
Waartoe Gij hen de poort des levens sloot.
Ook in Italië.
In enkele belangrijke takken
van de Italiaansche bewape
ningsindustrie zal een aantal
vrouwelijke arbeidskrachten te
werk worden gesteld om zoo
doende mannelijke arbeidskrach
ten te vervangen. Het ministerie
van corporaties heeft bepaald,
dat met ingang van 1 Maart
mannelijke arbeidskrachten in
theaters, bioscopen en andere
instellingen van vermaak door
vrouwelijke werkkrachten ver
vangen moeten worden.
In het transportbedrijf wor
den mannelijke werkkrachten
door vrouwelijke vervangen.
Binnenkort zullen nieuwe maat
regelen worden genomen om tal
rijke groepen van arbeiders in
de huisnijverheid nuttiger werk
zaamheden te laten verrichten
en om de mannelijke werkkrach
ten in het hotel- en restaurant
bedrijf, in de confectie-, mode-
en levensmiddelenzaken door
vrouwelijke werkkrachten te ver
vangen.
Het tewerkstellen van vrou
wen blijft vooreerst beperkt
tot enkele jeugdige jaargangen,
alsmede tot ongetrouwde vrou
wen, die geen arbeid verrichten.
Zelfs in Australië.
De algemeen gemachtigde voor
den arbeid in Australië, Wurth,
heeft bij verordening algeheele
volmachten gekregen voor de
mobilisatie van de mannelijke
en vrouwelijke werkkrachten,
naar de Engelsche nieuwsdienst
meldt uit Sydney.
Generaal Giraud heeft ver
klaard, dat er op het oogenblik
geen kans bestaat op een „en
kele uniforme Fransche bewe
ging". De eenige overeenkomst
tusschen hem en generaal de
Gaulle betreft het tot stand
brengen van een „contact" in
militaire, economische en finan-
cieele kwesties.
Het in Engelsch-Amerikaan-
schen dienst varende Zweedsche
stoomschip „Neva' is getorpe-
deerd. Van de uit 21 koppen be
staande bemanning zijn twee
personen gered, die in een ha
ven op IJsland aan land zijn
gebracht. De overigen worden
vermist.
INSPECTIEREIS OPPER
BEVELHEBBER.
De opperbevelhebber West, ge-
neraal-veldmaaschalk von Run-
stedt, heeft de laatste dagen een
inspectiereis door Nederland
gemaakt. Bij deze gelegenheid
woonde de veldmaarschalk oefe
ningen van alle wapens der in
Nederland staande troepen bij
en overtuigde hij zich van de
voortdurende paraatheid en ge
vechtskracht der voor de kust
verdediging bestemde weer-
machtsonderdeelen. Voorts in
specteerde generaal-veldmaar-
schalk von Rundstedt op zijn
reis nieuwe kustverdedigings-
werken.
BOTERBON 07 IN ELK GEVAL
INLEVEREN.
Anders geen margarine of vet
Wij herinneren onze lezers er
aan dat de bonnen 07 van de bo-
terkaart uiterlijk heden (Zater
dag) ingeleverd moeten worden
hetzij bij den slager, hetzij bij
den détaillbd in margarine. In
dien men de bonnen niet inle
vert zal men het rantsoen voor
de distributieperiode van 16 tot
en met 27 Febr. moeten missen.
METALEN KEUKENGEREI EN
SERVIESGOED.
Geldigheidsduur van loopende
bonnen verlengd.
De geldigheidsduur van de
bonnen voor keukengerei en ser
viesgoed, reserve 3-77, 3-78 3-79,
3-80 en 4-77, 4-78, 4-79 en 4-80
van de bonkaart voor voedings
middelen 13e periode k 310 en
k 410 (dus de bonkaarten voor
kinderen tot en met 13 jaar) is
verlengd tot en met 28 Februari
1943. Men kan dus tot en met
bovengenoemde datum op deze
bonnen, bij gelijktijdigen af
gifte van één der punten 01 tot
en met 04 van de EV-kaart voor
serviesgoed, naar keuze meta
len keukengerei of serviesgoed
koopen.
VASTE BRANDSTOFFEN VOOR
KOOKDOELEINDEN.
Van 1 Februari tot en met 30
April 1943 geeft de met „06 kf'
gemerkte bon der DZ-kaart voor
vaste brandstoffen voor kookdoel
einden recht op het koopen van
één eenhr1 vaste brandstoffen,
met uitzonareing van anthraciet.
BONAANWIJZING VOOR
SMEERMIDDELEN.
Van 1 Februari 1943 af, geven
de met „periode c" gemerkte
bonnen v. smeermiddelen recht
op het koopen van het op den
bon aangegeven aantal eenheden
smeerolie.
GENERATOR-ANTHRACIET
EN BAGGERTURF VOOR
FEBRUARI 1943.
Van 1 tot en met 28 8Februari
1943 heeft elk der met de woor
den „generator anthraciet veer
tiende pediode" gemerkte- bon
nen recht op het koopen van 1
hectoliter (maximum 75 kg.)
ar.thracietnoo jes 4 of 5. In het
zelfde tijdvak geeft elk der met
de woorden „generator-turf
veertiende periode" gemerkte
bonnen recht op het koopen van
50 stuks baggerturf.
