DONDERDAG 28 JANUARI 1943
34STE JAARGANG N°> 10466
MOMENTJE
gureaux: Papengracht 32 - Giro 103003
Telefoon: Redactie 20015. Admin, 20935
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveld, Directeur,
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
"rl
Lectuur.
Er wordt in. dezen tijd veel ge-
ezen. Het kan een zegen zijn,
naar ieder weet ook, dat de in-
Irukken, door een verkeerd bogk
[ewekt, jarenlang slechten,
15 -erderfelijken invloed kunnen
jebben op het gedachten- en da
len-leven. Hen even sterken in-
rloed ten goede kan een goed
oek hebben Het schenkt ge
dachten, die een bron van le-
ensgeluk zijn; het geeft gezond
roedsel aan de phantasie, het
left de verlangens op naar edele,
lefchoone dingen.
Men moet echter goede boe-
p.ten niet „verslinden", maar ge-
pieten men moet ze lang-
;aam lezen, om er wat uit mee
e nemen voor het leven.
Ieder wake er voor, dat hij
ën de aan zijn zorgen toever-
rouwden vrij blijven van de be-
metting van vergiftigende lec-
uur. Na korten tijd van
c h ij n genot kan zoo'n lange
ijd van ellende volgen!
Tusschen de verkeerde en
;oede boeken staan de prullen,
lie geen goed doen en ook geen
if niet veel kwaad stichten. De
chrijvers en uitgevers er van
;ijn eigenlijk dieven, die den
iostbaren tijd van hun lezers
telen voor eigen voordeel en
irinst.
Op de door velen gelezen lec-
uur is van toepassing wat de
ichrijver van de „Navolging"
zegt:
„Wat weinig of niet van nut is,
daaraan geeft men zijn aan
dacht, en wat hoog noodzakelijk
daaraan gaat men nalatig
roorbij: omdat de heele mensch
s geneigd ie vervloeien tot uiter-
(jke dingen en hij niet spoedig
iomt tot bezinning, gaarne ver-
inkt in de dingen van buiten."
Geschriften als het hier geci-
eeide: de Navolging de Na-
olging van Christus van Thomas
Kempis kunnen zoo ontzag-
ijk veel waarheid en schoonheid
in goedheid schenken aan het
nenschel'jk leven!
Dit geschrift doet naar de ge-
uigenis van St. Ignatius ieder-
en geestelijk wel, die er met zijn
;eest ook maar even aan roert,
,cn volgens den ongeloovige
V üuguste Comte is het onmis-
laar voor allen zielegroei!
Zulke geschriften zijn een ze
len voor wie ze leest leest
net verstand en hart!
MR. DR. VAN GENECHTEN
COMMISSARIS VAN
ZUID-HOLLAND.
Het Rijkscommissariaat maakt
I lekend: De Rijkscommissaris
zoor de bezette Nederlandsche
[ebieden heeft den procureur-ge-
leraal te Den Haag, mr. dr. R.
'an Genechten, onder gelijktijdig
a lervol ontslag uit zijn huidig
imbt, benoemd tot commissaris
"ran de provincie Zuid-Holland.
6
2' SCHIETOEFENINGEN VAN
ïi HET AFWEERGESCHUT.
0 De Duitsche weermacht houdt
"kan 28 Januari 1943 tot nadere
'"bekendmaking, gedurende den
°4ag, in de omgeving van Rotter-
iam schietoefeningen met het
"afweergeschut. In een straal van
10 kilometer moet het Rotter-
iSamtehe •gebied als gevaarlijk
beschouwd worden.
De bevolking wordt er nog-
1 waals op gewezen, bij het schie
ten met het afweergeschut in
'huis te blijven of de dichtsbij
gelegen dekking op te zoeken,
«daar er anders bij eventueele on-
plukken geen eisch op schade
loosstelling kon worden inge
vend,
Wiuierslag duurt on
verminderd voort
DUITSCH
WEERMACHTSBERICHT,
Het Duitsche weermachtsbe-
richt van gistermiddag luidt:
„De groot- winterslag aan
het Oostelijke front duurt met
onverminderde kracht voort en
breidt zich uit tot nieuwe ge
bieden.
De nog strijdvaardige deelen
van het zesde leger bijten zich
vast in de ruïnen der stad Sta
lingrad. Met inspanning van alle
verdedigingsmogelijkheden te
genover onafgebroken aanvallen
der Sovjets te land en uit de
lucht, binden zij de strijdkrach
ten van verscheidene bolsjewis
tische legers. Een vijandelijke
groep strijdkrachten die in de stad
was doorgedrongen werd in ver
bitterde gevechten uiteengesla
gen.
In het Koebangebied verloo-
pen de eigen bewegingen vol
komen systematisch. Vijandelijke
aanvallen ten Westen van de
Manytsj zijn deels in tegenaan
vallen afgeslagen. De aanval
der Duitsche divisies tusschen
Manytsj en Don ontmoette van
den vijand versterkten verbit
terden tegenstand. Er werd nieu
we terreinwinst gemaakt.
De poging van den tegenstan
der om den opbouw van het
nieuwe afweerfront ten Wes
ten van V/oronejs te verhinderen
en daarin door te breken met
gebruikmaking van sterke infan
terie- en pantserstrijdkrachten,
werd bloedig afgeslagen.
In den slag aarx het Ladoga-
rneer werden sterke aanvallen
van tanks en infanterie, die zich
op één plaats tienmaal en op een
andere achtmaal herhaalden,
dooi* onze troepen met de
zwaarste verliezen voor den
vijand afgeslagen. Enkele kleine
bressen werden in onmiddellij-
ken tegenaanval opgeheven.
Het luchtwapen ontlastte de
formaties van het leger door
talrijke aanvallen op troepen
concentraties en achterwaartsche
verbindingen van den vijand.
Formaties jagers schoten in vijf
dagen ten Zuiden van het La-
dogameer 97 bolsjewistische
vliegtuigen neer tegenover
slechts een eigen verlies van één
toestel.
In Noord-Afrika slechts acti
viteit van verkenningstroepen.
Snelle Duitsche gevechtsvlieg
tuigen hebben in Tunis gemoto
riseerde afdeelingen van den
vijand uiteengedreven en op een
luchtsteunpunt een vrij groot
aantal stilstaande bommenwer
pers vernietigd of beschadigd. In
de wateren van Algiers werd een
groot vijandelijk transportschip
in brand geworpen.
Bij aanvallen overdag en des
nachts in de bezette Westelijke
gebieden heeft de vijand negen
vliegtuigen verloren. Enkele
vijandelijke bommenwerpers zijn
in den afgeloopen nacht met
schending van Zwitsersch sou-
verein gebied naar "Zuid-Duitsch-
land gevlogen zonder echter
bcupmen neer te werpen.
Een havenstad aan de Zuid-
Oostkust van Engeland en een
plaatsje in het Zuid-Oosten van
het eiland is gisteren met bom
men van zwaar kaliber aange
vallen."
Sovjets verloren bij Stalingrad
300.000 man.
Naar het DNB in aanvulling
op het weermachtsbericht ver-
uemt, heeft het rooae leger, vol
gens in de buiten'andsche pers
gepubliceerde gegevens var. eea
Wie geregeld gas- en electriciteitsverbruik controleert,
kan tijdig zeil ingrijpen,
EXTRA-BERICHT VAN DE
DUITSCHE WEERMACHT
16 vijandelijke schepen
verloren gegaan
Het opperbevel van de Duit
sche weermacht maakt in een ex
tra-bericht bekend:
Duitsche duikbooten hebben in
de Middellandsche Zee en in de
Noordelijke IJszee zes schepen
met een gezamenlijken inhoud
van 28.000 brt., deel uitmakend
van kleine, zwaar beschermde
aanvoerkonvooien, in den grond
geboord.
In de wateren van den Allan-
tischen Oceaan hebben zij voorts
ondanks een buitengewoon hevi-
gen storm tusschen Groenland en
den evenaar nog tien schepen
met een gezamenlijken inhoud
van 'J5.000 brt. vernietigd. Daar
mede verloor de vijand weer 16
schepen met een gezamenlijken
inhoud van 103.000 brt.
Mobilisatie van alle
krachten
D'R. GOFBBELS ROEPT OP TOT
TOTALE OORLOGS
INSPANNING.
Rijksminister dr. Goebbels
geeft in het weekblad „Das
Reich" onder het opschrift „De
blik naar voren" het parool tot
de totale oorlogsinspanning. De
oorlog, aldus de minister, heeft
het hardste stadium bereikt en
vraagt derhalve een reserve, die
niet te overtreffen valt. Het Duit
sche volk heeft veel meer kracht
dan het op het oogenblik schijnt
te weten ,in elk geval meer dan
het thans gebruikt om den oorlog
den beslissenden keer te geven.
Het is derhalve slechts een eisch
van nationale moraal wanneer
thans iedere mannelijke en vrou
welijke Duitscher van respectie
velijk 16 tot 65 en 17 tot 45 jaar
door de wet gedwongen wordt
door eigen arbeid en prestatie
een persoonlijke bijdrage te le
veren tot den oorlog en aldus
ook tot de overwinning. In andere
oorlogvoerende landen is dit
reeds lang het geval.
Wij moeten den Fuehrer een
operatieve reserve geven, die ten
volle opgewassen is tegen alle
mogelijkheden van den oorlog en
in de plaats der soldaten, die den
oorlog ingaan, moeten o.a. on
middellijk de nog buiten het ar
beidsproces staande mannen en
vrouwen treden. In dit verband
wijst de minister op de millioe-
nen vrouwen, die sedert jaar en
dag op de meest verschillende
plaatsen van het Duitsche eco
nomische proces staan, hoewel
haar mannen aan het front strij
den en zijzelf bovendien thuir
nog een aantal kinderen moeten
verzorgen. Zij hebben het recht
van ons te eischen, dat zij niét
alle lasten alleen dragen, doch,
dat degenen, die tot nu toe nau
welijks iets voor den oorlog heb
ben gepresteerd, op overeenkom
stige wijze daaraan zullen deel
nemen".
KEURINGEN VOOR DE
WAFFEN-SS EN HET
LEGIOEN
Het SS-Ersatzkommando deelt
ons mede, dat vrijwilligers voor
de Waffen-SS en het Legioen
zich op onderstaande data bij de
genoemde adressen kunnen ver
voegen, ten einde gekeurd te
worden.
Tevens wordt er de aandacht
op gevestigd en wel voor hen, die
er bezwaar tegen hebben, hun
dienst buiten Nederland te ver
vullen, dat thans de mogelijk
heid bestaat, om dienst te nemen
in een speciaal wachtbataljon. De
opleiding vindt in Nederland
plaats, terwijl de inzet van dit
bataljon ook in Nederland zal
blijven.
Tijdens deze keuringen Kunnen
zich ook diegenen melden, die
tot de Germaansche-SS in Ne
derland willen toetreden.
1.2.'43 Rotterdam, 9 uur, Deut-
sches Haus, Westzeedijk.
2.2.'43 Tilburg, 9 uur, Lange
Schijstraat 66.
2.2.'43 Den Bosch, 15 uur. Ho
tel Noord Brabant, Markt 45.
3.2.'43 Roermond, 9 uur, NSD
AP, Swalmersiraat 61.
3.2.'43 Venlo, 15 uur Deutsches
Haus, hoek Wiilemstraat.
4.2.'43 Arnhem, 9 uur, Wever
straat 16b.
4.2.'43 Hengelo, 15 uur. Deut
sches Haus.
5.2.'43 Zwolle, 9 uur, Hotel Pe
ters, Markt.
5.2.43 Assen, 15 uur, Dienstge
bouw, Vaart Zuidzijde.
6.2.'43 Groningen, 9 uur, Con
certhuis, Poelestraat.
6.2.'43 Leeuwarden, 14 uur,
Huize Schaaf, Breedstraat.
7.2.'43 Amsterdam, 9 uur,
School Iepenweg 13.
8.2.'43 Utrecht, 10 uur, Mariapl.
Wehrmachtsheim.
9.2.'43 Amersfoort, 10 uur,
Dienstgebouw, Leusderweg.
10.2.'43 Den Haag, 9 uur, Café
Den Hout. Bezuidennoutsclieweg.
DE KLOK
Een monteur uit St.
Truien, aldus vermeldt de
krant, heeft in vijf jaar een
klok gefabriceerd, zooals er
wel geen tweede ter wereld
zal bestaan. Zij heeft om te
beginnen tweehonderd wij
zerplaten, hoewel ik niet be
grijp, v/aarvoor dat noodig is,
nademaal men slechts één
maal behoeft te zien hoe laat
het is. Maar dat zal wel lig
gen aan mijn klokkenistisch
onverstand. Op deze klok,
die uit twintigduizend onder-
deelen beslaat, kan men o.a.
zien: den juisten tijd in alle
landen van Europa en in ne
gen daarbuiten (ook in Chi
na, waar ac wijzers in omge
keerde richting draaien), den
stand en den loop van zon
maan ev. p'ar.eten, de seizoe
nen, eb en vloed enz. En dan
is er cok veel meer merk
waardigs aan dia klok te be
wonderen. Maar één ding kan
men er r.ie. op zien. Wan
neer de neae zal uitbreken.
En daarvoor zouden wij nu
juist den heelen loep van zon,
maan en sterren cadeau doen.
Op die lok tenminste.
„DAAR PRAAT MEN NIET,
DAAR DOET MEN".
Hedenavond om 19.00 uur
spreekt Max Blokzijl via Hil
versum I in de serie „Brandende
kwesties" over het onderwerp:
„Daar praat men niet, daar doet
men".
Britschen officier, die als waar
nemer fungeerde bij de Sovjet-
aanvalslegers voor Stalingrad, bij
zijn jongste zware aanvalsopera-
ties in hei verloop van acht we
ken ruim 300.000 man verloren.
Voor taliooze Sovjet-formaties
is Stalingrad tot massagraf ge
worden. De zware afweergevech-
ten in den Zuidelijken sector du
ren voort, Afweer en aanval wis
selen elkaar snel af.
Bü onze vrijwilligers. De cop Ie
bereikt een handdruk bezegelt de
prestatie SS PK Fink-O H-P m
ITALIAANSCH WEERMACHTS
BERICHT.
Het Italiaansche weermachts
bericht van gistermiddag luidt:
„In het Westen van Tripolita-
nië lichte gevechten tusschen ge
pantserde groepen.
In Tunesië zijn een aanval, die
door tanks gesteund werd, en
aanvallen van pantserwagens op
onze stellingen afgeslagen. For
maties Italiaansche bommenwer
pers hebben herhaaldelijk instal
laties te Bone en Algiers getrof-
MEDEDEELING AAN DE
VRIJWILLIGERS VAN HET
LEGIOEN NEDERLAND.
Het SS-Ersatz-kommando deelt
mede: Op 29 Januari 1943, om 13
uur, zal in Den Haag, Wehr-
machtheim, Kazernestraat, een
bijeenkomst worden gehouden
van alle vrijwilligers, die met
eere uit het Legioen Nederland
ontslagen zijn. Iedere vrijwilliger
die daarvoor in aanmerking
komt, is verplicht aanwezig te
zijn. De reiskosten worden ver
goed, terwijl er voor gezorgd zal
worden, dat een ieder nog den
zelfden dag huiswaarts keeren
kan.
OFFERT VOOR DE
WINTERHULP-COLLECTE
EEN FLINKE GIFT.
fen. Bij een stoutmoedige nach
telijke operatie in het Westen
van de Middellandsche Zee heeft
een onzer torpedovliegtuigen een
koopvaardijschip van middelbare
tonnage, dat in konvooi voer, met
een torpedo getroffen.
Gistermiddag en in den afge
loopen nacht trachtten vijande
lijke viermotorige vliegtuigen
een aanval te doen op Messina.
Het luchtdoelgeschut verhinder
de de aanvallers over de stad te
vliegen en dwong hen hun bom
men in zee of op plaatsen in de
omgeving te laten vallen. De
schade is, niet ernstig. Twee toe
stellen, door het afweervuur ge
troffen, stortten neer.
Vanochtend, even voor het
aanbreken van den dag, vloog
een vliegtuig over Napels. Het
liet van zeer groote hoogte eeni-
ge bommen vallen, die terecht
kwamen in de omgeving van Tor-
re del Greco. Twee boerderijen
werden getroffen; er zijn twee
gewonden onder de boeren. Een
onzer vliegtuigen is niet op zijn
basis teruggekeerd".