^DONDERDAG 10 DECEMBER 1942
34STE JAARGANG N°- 10428
De kwestie-Dar'an
MOMENTJE
S)e CoidóekeCBoii/tamt
^Bureaux: Papengracht 32 - Giro 103003
Telefoon: Redactie 20015. Admin. 20935
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveld, 'Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
s t Kuituur en isolement
'j, In een op 6 Sept. j.l. gehouden ra
il dio-rede over „de Nederlandsche kul-
a tuur in Europa", zeide prof. dr. T.
r.'jcjoedewaagen over de kuituur in ons
^land sedert 1700:
„Evenals iemand, die na een lan-
jeen, alle inspanning vergenden marsch
aan den kant van den weg gaat zit
ten, begonnen wij ons politiek, maar
ïgiook kultureel terug te trekken en
kivingen wij een leven van evenwich-
isitig gekoesterde afzondering aan. Sinds
>o:l700 zagen wij Groen van Prinste-
Irer heeft het later uitgesproken in
ons isolement onze kracht, terwijl het
laigelukkiger geweest ware, wanneer
wij daarin onze zwakheid, ons le-
mvensgevaar, hadden gezien."
d. De waarheid van het woord, dat in
jasolement in afzondering, in sepa-
mratisme - zwakte en levensgevaar
Mkan liggen, geldt voor élk levenster-
.Eirein.
Zeker, wij moeten ons isoleeren
ons afzonderen van de massa, ons se-
jjpareeren van anderen om ons te
^bezinnen op onze beginselen, op de
practiseering dier beginselen, op on-
;eize levenstaak en ons levensdoel.
1Maar door dat isolement moeten wij
'voldoende onze zwakheid hebben ver
sterkt, voldoende kracht hebben, ver
zameld, om midden in het volle leven
c:onze activiteit te ontplooiien.
Zij, die in de wereld een taak te vol-
!?voeren hebben, zullen goed doen, nu
3,en dan, en liever nog: geregeld, een
gesloten retraite te houden. Maar....
zij moeten niet blijven in retraite, in
D'isolement. De retraite is voor hen
tajniddel; het volle leven is hun doel.
ie Zij, die cultuur willen uitdragen
ercultuur in welken zin dan ook
3,kunnen hun kracht niet vinden in iso
lement.
1 Als zij kennen wat zij zelf bezitten
ken weten wat zij aan de gemeenschap
pwillen brengen, wat hun taak, hun
plicht, hun roeping is in en voor de
gemeenschap, dan moeten zij niet
!v(Schromen,om te staan en te werken in
phet vólle leven.
Dat geldt voor een staatsburger voor
,,het leven onder het eigen volk; dat
'0 geldt voor een volk voor het leven
i onder andere volkeren.
3f
VEEN ARTIKEL VAN DR. GOEBBELS.
I- In „Das Reich" publiceert Rijksmi-
«tnister Goebbels een hoofdartikel onder
fhet opschrift „De oproep der ongebo
renen", dat als volgt eindigt:
<j' „Voor ons ligt een winter, die ons
shard zal aanpakken. Niemand moet ge-
I looven, dat ons een rustpoos vergund
'is. Wij zijn dat gewoon. Ons volk is
opgevoed in een Spartaanschen levens
stijl en weet heel goed, dat het nog
eenmaal door een gevaarlijken pas
heen moet om definitief den weg naar
de hoogte te bereiken. Wij klagen daar
niet over. Wij prijzen, wat hard maakt,
omdat het ook helpt de risico's verdra
gen en overwinnen. Met alles, wat ons
ten dienste staat, strijden wij om de
plaats in de zon, die onze vijanden ons
willen ontzeggen. Wij zullen niet af
laten, voor wij die plaats veroverd
hebben. In alles, wat wij doen en la
ten. denken wij aan de na ons komende
generaties die, zonder er reeds te zijn,
hun aanspraken op het leven doen gel
den. Wij willen ons niet onttrekken
aan dezen oproep der ongeborenen. Zij
hebben recht op onzen vlijt, ons geloof
en onze dapperheid, want zij zullen
zijn en leven, wanneer alles wat ons
thans drukt en belast, nog slechts een
herinnering is. De dag vergaat, maar
de tijd zal blijven".
NIEUWE NAAM VOOR BATAVIA.
Het Japansche departement van
voorlichting heeft Woensdagochtend
bekend gemaakt, dat Batavia van he
den af den naam draagt van Dyakarta.
De bolsjewistische aan
vallen verminderen
in kracht
DUITSCH WEERMACHTSBERICHT.
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht maakte gisternamiddag be
kend:
„Nieuwe pogingen der bolsjewisten
om de Duitsche stellingen in het Ooste
lijke deel van den Kaukasus en. in het
Wolga-Dongebied te doorbreken, mis
lukten ook gisteren onder zware vij
andelijke verliezen. Vijandelijke mas
sale aanvallen van infanterie en ge
pantserde strijdkrachten leidden tus-
schen Wolga en Don tot zeer hevige
voor onze troepen succesvolle gevech
ten. Gevangenen werden gemaakt en
buit werd veroverd; 54 tanks werden
vernietigd.
In de groote bocht van den Don wier
pen Duitsche pantser-grenadiers in een
tegenaanval den vijand uit zijn stellin
gen en schoten 46 bolsjewistische tanks,
zonder eigen verliezen aan tanks, stuk.
Duitsche, Italiaansche en Hongaarsohe
luchtstrijdkrachten bestookte aan het
front van den Don marsohbe wegingen
en troepenkwartieren.
In den centralen sector van het front
wordt de Duitsche tegenaanval met
kracht voortgezet, terwijl de grootsch
opgezette vijandelijke operaties merk
baar aan kracht hebben verloren. Bij
deze operaties werden in samenwer
king met gevechtsvliegtuigen en duik
bommenwerpers talrijke plaatsen ver
overd, vijandelijke stellingen opgerold
en de vijand van zijn achterwaartsche
verbindingen afgesneden. In hevige
luchtgevechten verloor de vijand 16
vliegtuigen.
Ten Zuiden van het Ilmenmeer deed
de vijand slechts vrij zwakke aanval
len. Gereed staande tanks werden door
artillerievuur uiteengeslagen.
Aan het geheele Afrikaansohe front
viel gisteren slechts plaatselijke ge-
vechtsactiviteit waar te nemen. Een
groot BritsCh vrachtschip werd ten
Noordwesten van Benghazi door boni-
treffers zwaar beschadigd. Duitsche ja
gers schoten vier Britsche jagers neer.
Een eigen jachtvliegtuig wordt vermist.
Bij storingsaanvallen van enkele
Britsche bommenwerpers op Noord
West-Duitschland en bij nachtelijke
vluohten boven het Duitsche kustge
bied werden vijf, boven West-Frank
rijk en voor de Zuidoostkust van Enge
land twee andere vijandelijke vliegtui
gen neergeschoten.
Zooals in een extraibericht is mede
gedeeld, hebben Duitsche duibbooten
in het Noorden en midden van den At-
lantisohen Oceaan in onvermoeiden
strijd tegen de vijandelijke scheepvaart
weer 15 schepen van tezamen 108.000 t.
in den grond geboord. Twee andere
schepen en een torpedojager van den
konvooidienst werden getorpedeerd.
Door deze operaties werd de vijan
delijke ravitailleering voor Noord-Afri-
ka bijzonder zwaar getroffen. Onder de
vernietigde schepen bevond zich de En-
gelsche mailboot „Ceramic" (18.712 t),
die als troepentransportsehip op weg
was naar Noord-Afrika. Dit schip ging
na de to r pedotreffers terstond onder,
zoodat bij den heerschenden storm en
den zwaren zeegang verwacht kan wor
den, dat een groot aantal menschen-
levens is verloren gegaan.
Van hetzelfde konvooi verloor de vij
and 3 andere schepen met oorlogstuig".
Hei duikboot gevaar
HET WORDT NOG ONDERSCHAT.
De „Deutsche Allgemeine Zeitung"
schrijft naar aanleiding van het extra-
bericht over het tot zinken brengen
van 100.000 ton, dat de nieuwe duik-
bootsucces^en alle zijn behaald in het
Noorden en het centrum van den At-
lantischen Oceaan, waar de slechte
weersomstandigheden van dit seizoen
de aanvallen bemoeilijken. Voor een
„De homkist bewaart de warmte: maakt er een nuttiq gebruik van"
deel zijn de nieuwe resultaten behaald
in den strijd tegen krachtig bescherm
de konvooien, waaruit blijkt, dat de
vijandelijke scheepvaart niet beveiligd
wordt door stormachtig weer en even
min door het varen in konvooi.
Daarbij, aldus het blad, komt nog
dit: In November hebben de duikboo-
ten groote successen behaald tegen de
Britsch-Amerikaansche landingsma
noeuvre in Noord-Afrika, en wel vlak
voor de kust. Nu het eerste stadium
der geallieerde actie is geëindigd,
blijkt, dat nieuwe transporten, die als
aanvoer of versterking bedoeld zijn,
in voll- zee kunnen worden aangeval
len. De aanpassing der Duitsche oor
logvoering ter zee aan de omstandig
heden van het oogenblik wordt daar
door bevestigd.
De commentator Tahoe Hoal heeft
zich voor radio-Londen bezig gehouden
met het duikbootgevaar. Dit gevaar,
zoo zeide hij, wordt nog niet voldoende
door de Engelsche openbare meening
ingezien. Reeds Churchill heeft erkend,
dat het duikbootgevaar voor de le
vensaders van het Empire niet af-, doch
toeneemt. Thans moet erkend worden,
dat de grootste triomf der Duitschers
in dezen oorlog de „as van vernieling"
n.l. het duikbootwapen is. Ook al is de
oorlog ter zee grootendeels geruisch-
loos, toch is deze niet minder doode-
lijk. Wanneer den geallieerden de con
trole over de zeeën ontnomen wordt,
dan beteekent dit, dat zij de oorlog
verliezen. Het zal een harde en gevaar
lijke taak zijn de Duitschers te ver
hinderen de Britsche levensaders te
vernielen.
„POLITICUS ZONDER BEGINSELEN"
In geallieerde kringen is men het niet
eens over de positie, welke Darlan in
neemt. Speciaal de aanhangers van de
Gaulle willen Darlan niet erkennen en
eisohen de leiding der Fransche aan
gelegenheden in het buitenland voor
zich op, daar zij de eerste rechten heb
ben en reden hebben Darlan te wan
trouwen. In Amerika stelde men nog
het meeste vertrouwen in Darlan, doch
thans wordt hij ook door enkele Ame
rikaansdie bladen scherp aangevallen.
Zoo schrijft b.v. de „New York Herald
Tribune", dat het buitengewoon be
langrijk is den bondigemooten van Ame
rika de verzekering te geven, dat het
bestaan van deze „politicus zonder be
ginselen" ontzetting en zorg in vele
Amerikaansche kringen heeft veroor
zaakt.
De affaire-Darlan is reeds het voor
werp van besprekingen tusseben ver
tegenwoordigers van die z.g. geallieer-
EXTRA RANTSOENEN.
Wij krijgen dus met Kerstmis on
der de Kerstboom allemaal een half
pondje boter, als wij tenminste de
bonnen bijtijds hebben ingeleverd
en de boter hebben betaald. Maar
betalen moeten wij de andere ge
schenken ook, dat is dus niets bij
zonders.
De wijzigingen, welke bij de laat
ste bonaanwijzing in onze voedsel
voorziening zijn gebracht, worden
dus gecompenseerd door dit glo
rieuze botergeschenk. En het is toch
wel prettig ook als je met Kerstmis
je boter weer eens ouderwets op je
boterham kunt smeren. Maar als
men een vooruitziende blik heeft,
doet men dat anders, want zuinig
heid en beleid is in dezen tijd gebo
den. En misschien weet u nog, dat
wij verleden jaar December een ex
tra gave aan kaasbonnen ontvingen.
Dit jaar krijgen wij boter en als wij
nu het volgend jaar December wat
extra meel krijgen, zijn zij, die zui
nig zijn geweest en maar niet direct
alles hebben opgemaakt, goéd af.
Die kunnen dan het volgend jaar
kaaskoekjes bakken.
Als hun gasrantsoen het dan ten
minste toelaat.
„KLEINE BALANS VOOR ONZE
JEUGD".
Hedenavond spreekt Max Blokzijl
om 19.90 uur, via Hilversum 1, in de se
rie „Brandende kwesties", over het on-
derwerp: „Kleine balans voor onzn
jeugd".
Aan het front In den Kaukasus. Rid
derkruisdrager S S-Sturmbanntührer
Mühlenkamp op de markt van een
Kaukasisch stadje
PK Eckert-O H-P H m
de regeeringen in Londen geweest,
meldt de „Times". Tijdens deze bespre
kingen is besloten de heele kwestie
Darlan op de eerstvolgende bijeen
komst van Eden met de ministers van
buitenlandsche zaken der z.g. geallieer
de regeeringen opnieuw ter sprake t«
brengen.
Het Fransche gezantschap te
Stockholm.
„Aftonibladet" publiceert een sensa-
tioneele mededeeLing, volgens welka
de Marokkaansche omroep heeft ver
klaard, dat het Fransche gezantschap
te Stockholm de verbindingen met de
regeering te Vichy heeft verbroken en
naar Darlan is overgegaan. Daardoor is,
aldus hst blad, een zeer netelige diplo
matieke situatie ontstaan, omdat Dar
lan noch de Gaulle een regeering ach
ter zich heeft, die door Zweden erkend
wordt.
Te Rhenen is men thans bezig met
de restauratiewerkzaamheden van den
middeleeuwscaen ringmuur, die eens
om deze stad liep. Op enkele plaatsen
Is reeds een gedeelte met behulp van
oud macerlaal opgetrokken, waar
boven Rhenens nieuwbouw uitsteekt
A. Ph. da Keyzer-Pax Holland m
