DUITSCHLAND
Momentje
.J
MAANDAG 26 OCTOBER 1942
34ste Jaargang No. 10389
S)e £cld&cfi£(Boi4/fca/nt
Bureaux: Fapengracht 32 - Giro 103003
Telefoon: Redactie 20015, Administr. 20935
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
V Christus' Rijk
De Katholieke Kerk vierde gisteren het
jaarlijksch feest van Christus Koning.
En de Kerk heeft gebeden om de uitbrei
ding van Christus' Rijk over heel de wereld.
Wat is Christus' Ryk?
Men kan op deze vraag, van de aller
hoogste beteeken is, in vele vormen ant
woorden.
De kerkelijke liturgie van gisteren geeft
een antwoord, diep en vol van inhoud. In
de praefatie van de heilige Mis bezong de
Kerk het Rijk van Christus als: „een rijk
van waarheid en leven, een rijk van hei
ligheid en genade, een rijk van gerechtig
heid, liefde en vrede''.
Hier wordt in kernachtige uitdrukking
het Rijk van Christus geschetst in zijn
grondslagen en in zyn uitwerkselen.
Hier wordt geschetst het Rijk van Chris
tus, zooals ieder onzer dat in eigen per
soonlijk leven kan vestigenEn hier
wordt dus herinnerd aan onze ontzagwek
kende roeping en verantwoordelijkheid!
Mochten wy nu eens besluiten, dat wy
lang genoeg ach en wee hebben geroepen
over een booze wereld, die zich aan Chris
tus' heerschappij wil onttrekken; en dat
wy tè weinig zélf hebben gearbeid aan het
werk, dat ten slotte niemand ons beletten
en verhinderen kan: de vestiging van Chris
tus' Rijk in onszelf! Midden in de on
rust van den tijd willen wy rustig deze ge
dachte uit de viering van het feest van
Christus' Koningschap overwegen, hopend,
dat die viering zóó voor ons wezenlijke,
blijvende waarde hebbe....
Stook volgens den thermometer niet
volgens den kalender
Voorbarigheid kan U in Februari
en Maart opbreken
In 't ingewand der aarden, zwart
en zwaar
geboren, diepe en duistere kolenwaar,
hoe dankbaar durve ik u,
bij 't vier gebakerd, heetén
een goddelijk geschenk,
dat te evenaren niet
den koninklijken goude en is,
daar menig menschenkind
ik, al zijn levensdagen, zie om zweeten.
Dit gedicht van den Vlaamschen volk-
schen dichter Guido Gezelle zou geschre
ven kunnen zijn speciaal in en voor dezen
winter, omdatwij in dezen winter on
zen voorraad kolen moeten beschouwen
en behandelen als een zéér kostbare schat!
Wij zouden allen den dringenden raad
willen geven: ga nu nog niet stoken, om
dat het herfst is, maar wacht er mede, tot
dat het werkelijk koud is, zóó koud, dat ge
niet buiten verwarming kunt. Als ge nu
stookt, om wat aangenamer temperatuur
te verkrijgen, dan kan het straks, in Fe
bruari b.v., gebeuren, dat ge niet meer kunt
stoken, terwijl ge er dan veel meer behoef
te aan zult hebben, dan nu bij dit betrek
kelijk zachte weer!
Ook op overheidsinstellingen dient men
de zuinigheid en aldus de wijsheid te be
trachten en aldus een voorbeeld te geven
aan de bevolking.
Gemeld wordt, dat de bekende filmdiva
Josephine Baker in een hospitaal te Casa
blanca gestorven is, uitgeput door de tering.
Het laatste optreden van Josephine Ba
ker had plaats, in de lente van 1940, te Lis
sabon en Porto in Portugal. Doch toen reeds
was zy gegrepen door de ziekte die haar
naar het graf zou sleepen en was haar suc
ces zeer klein. Zij, die eens de lievelinge was
van een zeker internationaal publiek, is ge
storven in de grootste ellende en armoede.
In een tijd dat „swing" en „zazoe"' furore
maken, is het berichtje gekomen en den
dood en 't roemloos einde van de uitvind
ster van den „Charleston". Op 4 Juli 1906
is ze te St. Louis geboren. In Parijs ver
drong ze Mistinguet met haar „Charleston".
Baker werd de lievelingsartiste van een
„voornaam'' publiek. Minder voornaam ge
droegen zich de Finsche gastheeren, die
haar in 1933 te Helsingfors op stinkbommen
onthaalden. Josephine heeft haar „mémoi
res" geschreven: „Mijn reizen en avontu
ren''.
DE OPVOLGER VAN STAF DECLERCQ.
De opvolger van Staf Declercq mr. H.
Elias is geboren te Mechelen (Brabant), 12
Juni 1902. Na zijn humanoria te Vilvoor
de te hebben doorloopen, volgde hij de
Van 1923 tot 1926 was hij leeraar aan het
promoveerde er in 1923 tot doctor in de
wijsbegeerte, afdeeling geschiedenis. In
1929 promoveerde hy aan de universiteit
van Gent als doctor in de rechten.
Van 1923 tot 1926 was hij leeraar aan het
Atheneum te Brugge (Waalsche sectie), van
1925 tot 1928 verbleef hy in het buiten
land en volgde er leergangen aan de uni
versiteiten van Parys, Luxemburg, Rome
en Bonn. In 1928 werd hy tot leeraar be
noemd aan het Atheneum van Gent (Waal
sche sectie), in 1931 vestigde hij zich als
advocaat te Gent. In 1932 trad hij in het
parlement als volksvertegenwoordiger. In
1941 werd hy tot-commissaris-burgemeester
en burgemeester der stad Gent aangesteld.
STRIJDT VOOR EUROPA
De strijd In Stalingrad
vordert.
Het Duitsche weermachtsbericht van Zon
dagmiddag luidt:
In bet Westen van den Kaukasus hebben
Duitsche en Roemeensche troepen met
doeitrelfenden steun der luchtmacht nieu
we bergruggen stormenderhand ingenomen.
Tegenaanvallen van den vijand werden on
der bloedige verliezen afgeslagen.
In den strijd om Stalingrad zijn in hard
nekkige afzonderlijke gevechten op een hal
na, alle overgebleven gebouwen der fabriek
Roode October, uitgebreide stellingen en
huizenblokken en de Noordelijke voorstad
Spartakofka op enkele afzonderlijke huizen
na ingenomen. Het stedelijke en fabrieks
terrein, dat den vorigen dag was veroverd,
werd van vijandelijke overblijfselen gezui
verd. Ontlastingsaanvallen bezweken. De
zware luchtaanvallen op de vijandelijke
steunpunten te Stalingrad en de Sowjet-
étappe ten Oosten van de Wolga gingen
met onverminderde kracht voort.
Aan het front van de Don hebben Roe
meensche troepen verscheiden vijandelyke
aanvallen afgeslagen. Roemeensche lucht
strijdkrachten richtten haar -aanvallen op
vijandelijke stellingen en treinen.
Op het Ladogameer heeft in den nacht
van 21 op 22 October een formatie Duitsche
en Italiaansche oorlogsvaartuigen onder es
corte van de Duitsche en Finsche lucht
macht een plaatselijke actie uitgevoerd te
gen de door de bolsjewisten bezette kust.
Een landingsaf^eeling vernielde een vuur
toren en maakte gevangenen. Op de terug
reis werden onder voortdurende gevechten
met vijandelijke kanonneerbooten felle
luchtaanvallen afgeweerd en door jagers en
luchtdoelgeschut 21 vijandelijke vliegtuigen
neergeschoten.
In Egypte is de vijand over een breed
front na hevige voorbereiding door de ar
tillerie met sterke formaties infanterie en
tanks en met medewerking van tal van
vliegtuigen tot den verwachten groot-
scheepschen aanval overgegaan. Op het
oogenblik zyn verbitterde gevechten aan
den gang. De vijand heeft tot nu toe 20
vliegtuigen en talrijke tanks verloren.
Op Malta hebben lichte Duitsche ge
vechtsvliegtuigen weer talrijke bommen
geplaatst op de vliegveldinstallaties van
Lucca en la Venezia.
Bij vluchten naar de bezette Westelijke
gebieden en bij de heen- en terugreis naar
Noord-Italië heeft de Britsche luchtmacht
door den Duitschen afweer 11 vliegtuigen
verloren, waarvan meer dan de helft vier
motorige bommenwerpers.
In den afgeloopen nacht heeft de Duit
sche luchtmacht bomaanvallen gedaan op
voor den oorlog belangrijke installaties in
eenige steden van Oost-Engeland. Alle toe
stellen keerden op hun basis terug.
Zooals bekend gemaakt bij extra bericht,
hebben Duitsche duikbooten, ofschoon nog
steeds herfststormen de operaties bemoei
lijken. in zware gevechten, uit krachtig be
veiligde konvooien cn in hardnekkige af
zonderlijke achtervolging in 't Noorden van
den Atlantischen Oceaan, in de Noordelijke
IJszee, bij de Canadeesche kust, bij Trini
dad, voor den Congomond en bij Kaapstad
16 schepen van 104.000 t. en een torpedoja
ger tot zinken gebracht. Drie andere sche
pen en een andere torpedobootjager wer
den door torpedotreffers beschadigd.
Nieuwe terreinwinst In
den Kaukasus.
Zaterdag maakte het opperbevel van
de Duitsche weermacht bekend:
In den Westelijken Kaukasus wint de
aanval van Duitsche en Roemeensche troe
pen in moeilijke boschgevechten steeds ver
der terrein. Ten Noordoosten van Toeapse
werd een domineerende berg genomen en
in weerwil van vijandelijke aanvallen ge
houden. Twee bolsjewistische koopvaardij
schepen werden voor de kust van den Kau
kasus door bommen zwaar beschadigd.
Kustartillerie van het leger vernietigde
aan de Zuidkust van de Krim een motor
torpedoboot van den vijand. Duitsche mo-
tortorpedobooten vielen de haven van
Toeapse aan, plaatsten in den nacht van 22
op 23 October twee torpedotreffers op een
door torpedojagers beschermd, binnenva
rend vijandelijk oorlogsschip en beschadig
de de haveninstallaties. Na een gevecht met
vijandelijke motortorpedobooten keerden
de eigen booten onbeschadigd in hun steun
punt terug.
In Stalingrad gingen formaties infanterie
en pantserwagens opnieuw tot den aanval
over en wierpen den vijand in hevige hui
zengevechten uit verschillende reeksen stra
ten, veroverden het grootste deel van de
fabriek Roode October en drongen tot de
Wolga door. De vijandelijke stellingen la
gen onder den bommenhagel van de onaf
gebroken aanvallende gevechtsvliegtuigen
en Stuka's, die bovendien overdag en
's nachts vijandelijke artilleriestellingen op
de eilanden in de Wolga en ten Oosten van
den stroom bestookten. In het Noorden der
stad mislukten vry zwakke vijandelijke
ontlastingsaanvallen.
Ten Zuid-Westen van Kaloega stortte
een plaatselijke aanval der bolsjewisten in
het geconcentreerde afweervuur met bloedi
ge verliezen ineen.
Aan de overige deelen van het Oostelijke
front succesrijke eigen stoottroepacties.
Zware luchtaanvallen werden in den cen-
tralen sector van het front gedaan op vijan
delijke troepen, welke gereed stonden,
trarsportbewegingen en het ontladen van
bolsjewistische troepen.
Aan het Egyptische front nog steeds le
vendige activiteit in de lucht. De vyand ver
loor tien vliegtuigen.
Door gebruik te maken van de weersom
standigheden herhaalde de Britsche lucht
macht gisteren met enkele vliegtuigen haar
storingsaanvallen op Noord-West-Duitsch
gebied. De bevolking leed verliezen. De ma-
terieele schade was gering.
Bij het naderen van de kust der bezette
gebieden verloor de vyand overdag en in
den afgeloopen nacht vier vliegtuigen. De
Duitsche luchtmacht bestookte overdag mi
litaire doelen en voor den oorlog belangrij
ke installaties in Zuid-Engeland.
Britsche aanval In Egypte
begonnen.
HEVIGE GEVECHTEN BIJ EL ALAMEIN.
Het Italiaansche weermachtsbericht van
Zondag luidt als volgt:
Na een hevige voorbereiding door de ar
tillerie heeft de vijand de sectoren ten
Noorden en ten Zuiden van het front van
El Alamein met sterke gepantserde en in-
fanteriestrijdkrachten aanbevallen. De te
genstander, die overal wem teruggeslagen,
leed zware verliezen, vooral aan pantser
voertuigen, waarvan er tot dusver al 47
zijn vernietigd. De slag duurt voort. De
Britsche luchtmacht steunde de actie te
land met sterke formaties, maar stuitte
overal op de luchtmacht der Spil, die 15 vij
andelijke vliegtuigen neerschoot, welke in
brand geraakten. Vier andere stortten neer,
getroffen door luchtdoelart^llerie.
LUCHTAANVALLEN OP
ITALIAANSCHE STEDEN.
Voorts wordt in de Italiaansche weer-
machtsberichten melding gemaakt van En-
gelsche luchtaanvallen op Noord-Italiaan-
sche steden. Zoo werd Zaterdagnamiddag
gemeld: Vijandelijke vliegtuigen vlogen in
den afgeloopen nacht boven enkele streken
van Piemont, Ligurie en Lombardije en lie
ten brisant- en brandbommen vallen boven
Turyn, Genua en Savona. Zij veroorzaak
ten niet ernstige materieele schade in de
beide eerstgenoemde steden, doch ernstiger
in de laatste. De tot nu toe bekend gewor
den slachtoffers onder de burgerbevolking
zijn: een doode en tien gewonden in Turijn,
dertien dooden en 46 gewonden te Savona
en Vado in Ligurië. Het aantal slachtoffers
van den laatsten aanval op Genua bedraagt
21 dooden en 121 gewonden. Dezen nacht
heeft de vijandelijke aanval op Genua geen
slachtoffers geëischt, doch er zijn er wel
een aantal gevallen als gevolg van het ge
drang aan den ingang van een schuilplaats.
Voorts werd Zondag gemeld: Nieuwe
aanvallen zijn gistermiddag en in den af
geloopen nacht ondernomen op enkele min
of meer belangrijke centra in Lombardije
en Piemont en vooral op Milaan, Monza en
Novara. Aanzienlijke schade werd aange
richt, vooral als gevolg der brandbommen,
aan hulzen in de buurt van Milaan, waar
onder de bevolking 48 personen werden ge
dood en 254 gewond. Te Novara geen doo
den en 10 gewonden. Tijdens den aanval
op Savona vielen 35 dooden en 67 gewon
den. De slachtoffers van den eersten aanval
op Genua beliepen 34 dooden en 120 ge
wonden, voor het grootste deel niet ernstig.
De brandweer deed overal wonderen bij de
vervulling van haar plicht. Drie vijande
lijke bommenwerpers werden neergescho
ten in de buurt van Milaan en vier viermo
torige zijn in den aanval van den voor-
gaanden nacht op Genua vernield. Het ge
drag der bevolking van Milaan en de an
dere centra was kalm en gedisciplineerd.
Bij een luchtduel boven Malta is een Spit
fire getroffen eft brandend neergestort.
LUCHTAANVALLEN OP ENGELAND.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
zijn Duitsche gevechtsvliegtuigen, naar het
D.N.B. verneemt, doorgedrongen naar Oost-
Engeland, in het gebied tusschen The Wash
en de monding van de Humber. Zij bombar
deerden voor den oorlog belangrijke instal
laties in verscheidene steden. Vooral de
knooppunten van verscheidene spoorlijnen
en voor het verkeer NoordZuid in Oost-
Engeland. Belangrijke wegen werden door
talrijke brisant- en brandbommen getrof
fen. Ook de dockinstallatics aan de mon
ding van de Humber werden bestookt. De
aanvallers vlogen niet in formatie, doch
afzonderlijk. Zonder verliezen keerden zij
op hun bases terug.
GÖBBELS OVER DUITSCHLANDS JEUGD
Minister dr. Göbbels heeft Zondag ter ge
legenheid van de jaarlykschc opening van
het filmuurtje voor de jeugd per radio tot
de Duitsche jeugd en de ouders gesproken.
Hij wees o.a. op het heldhaftige optreden
der Hitlerjugend in de door luchtaanvallen
bedreigde gebieden.
Eerst kort geleden was Göbbels bezocht
door een groep jongens uit de gebombar
deerde steden. Zij waren allen tusschen de
14 en 17 jaar en droegen zonder uitzonde
ring het ijzeren kruis of het kruis van oor-
logsverdienste. Twee hunner hadden in
een bommennacht elk een Engelsch ge
vechtsvliegtuig neergeschoten.
Nu moet men mij niet tegenwerpen, al
dus Göbbels, dat dit toch een uitzondering
of een toeval is. Jongens en meisjes, die
zich precies zoo dapper hebben gehouden
als dezen, zyn er in de bedreigde provin
cies van ons vaderland bij duizenden.
ADMIRAAL DARLAN IN WEST-AFRIKA.
De opperbevelhebber dec Fransche strijd
krachten admiraal Darlan heeft Vrijdag
middag Dakar verlaten en is per vliegtuig
naar Rabat vertrokken. Bij zijn verblijf in
Rabat is admiraal Darlan Zaterdag door
den sultan van Marokko ontvangeti. Hij
voerde diepgaande besprekingen met hem
over den todstand. Frankrijk rekent op
hulp en steun van Marokko. De sultan ant
woordde, dat maarschalk Pétain zich kon
verlaten op de absolute trouw van de pro-
tectoratasbevolking. In gezelschap van ge
neraal Nogues heeft admiraal Darlan Zon
dag een bezoek gebracht aan Casablanca,
waar een troependefilé werd gehouden.
Verdeeling der grondstoffen.
DR. DIETRICH OVER DE GUNSTIGE
POSITIE VAN DE LANDEN VAN II KT
PACT VAN DRIE.
De strategische en oeconomische oorlogs
problemen vormen het onderwerp van een
serie artikelen van den rykspreschef, dr.
Dietrich, waarin hy o.a. een indrukwek
kend overzicht geeft van de productiemoge
lijkheden by de spilmogendheden en de ge
allieerden. Hij schrijft:
De grondstof van alle industrieele pro
ductie is de steenkool. Vóór den oorlog bc-
heerschten de spilmogendheden 27 pet. van
de steenkoolvoorradcn der wereld. TTians
is dit 53 pet. Met de kolenproductie van
Japan en de bezette Sovjet-gebieden
evenaren de landen van het Pact van
Drie tegenwoordig op zijn minst gonomen
hun tegenstanders, indien zij hen niet
overtreffen.
Van het ijzererts beheerschen de spilmo
gendheden tegenwoordig 46 pet. tegenover
6 pet. voor den oorlog. In dc Ver. Staten
heerscht een niet aan te vullen tekort aan
veredelingsstoffen, die het staal eerst bruik
baar maken voor de wapening en aan het
noodige schroot. Daartegenover hebben de
spilmogendheden op de slagvelden van
Europa een geweldige hoeveelheid schroot
buitgemaakt.
Volgens onze tegenstanders beschikken
wij Jhans over 67 pet. van het bauxiet, 74
pet. van het tinerts, 60 pet. van het wol
fram, 30 pet. van het chroom, 49 pet. der
magnesiumproductio en 35 pet. van het
mangaan ter wereld. Aan koper hebben de
Ver. Staten voor 194^,een tekort bij de wa
penproductie van ten minste 30 pet. De
rubbervoorziening der Ver. Staten is cata-
strophaal, daar de mogendheden van het
pact van drie 91 pet. der totale productie
gebieden in handen hebben.
Behalve het chronische tekort der geal
lieerden aan grondstoffen is de voor het
productieprogram noodzakelijke hoeveel
heid werkkrachten een onverbiddelijke
grens voor de verwezenlijking van de wa
peningsfantasieën van Roosevelt gebleken.
Beslissend is het gebrek aan vakarbei
ders. Uit de Amerikaansche vakpers blijkt,
dat voor 100 arbeiders in de wapenfabrie
ken 24 ongeschoolde, 41 halfgeschoolde en
35 geschoolde noodig zyn. Dat wil dus zeg
gen, dat onder de 80 millioen werkkrach
ten, waarover de wapenfabriekeen voor de
uitvoering van Roosevelt program moeten
beschikken, meer dan 10 millioen geschool
de vakarbeiders moeten zijn. die niet be
schikbaar zijn en evenmin binnen afzien-
baren tijd komen.
Daartegenover staat het mensch en reser
voir van het pact van drie, dat na het uit
breken van den oorlog ls verdrievoudigd
en veel moer vakarbeiders telt dan de ge
allieerden.
Uiterst belangrijk is de kwaliteit der ge
produceerde wapens. Uit Amerikaansche
persstemmen blijkt, dat men ook danr in
ziet, dat de spil hier een voorsprong heeft.
Hierbij komt dan nog het transportpro
bleem, want het bezit van wapens is niet
voldoende, ze moeten ook nog gebracht
worden op de plaats, waar ze noodig zijn.
Zaterdagavond is te Kopenhagen het
volgende communiqué gepubliceerd: Nadat
de toestand van den koning den geheelen
dag was gekenmerkt door groote vermoeid
heid, trad om 19 uur een achteruitgang in,
gepaard met snelle, onregelmatige werk
zaamheid van het hart. Na een krachtig
stimuleerende behandeling viel tegen mid
dernacht een geringe verbetering waar te
nemen. Maar de toestand blyft ernstig.
De verbetering in den toestand van den
koping, die Zaterdagavond tegen 12 uur in
trad, is 's nachts blijven bestaan. De och-
tendtemperatuur bedroeg 39,1. Met de
koorts ls een betrekkelijk lichte longont
steking opgetreden.
IN EEN PAAR REGELS
De geheime staatsraad te Tokio heeft
Zaterdag de voorstellen der regeering over
de vorming van een ministerie voor Groot-
Oost-Azië en over de algemeene bestuurs-
hervorming goedgekeurd. Het ministerie
zal binnenkort zijn werkzaamheden aanvan
gen.
Port Darwin is door 12 Japansche
vliegtuigen aangevallen. De aanval duurde
twee uur.
Mevrouw Roosevelt, die momenteel te
Londen vertoeft, zou naar „Svenska Dag-
bladet" uit Londen verneemt, twee brieven
van den Amerü^anschen president hebben
meegebracht, de eene voor den Engclschen
koning en de andere voor den Engclschen
minister-president, Roosevelt zou den
wensch te kennen hebben gegeven binnen
kort zelf een bezoek aan Londen te bren
gen.
BINNENLAND
NIEUWE BURGEMEESTER
VAN SU8TEREN.
De Commissaris-Generaal van Bestuur en
Justitie heeft benoemd tot burgemeester
van de gemeente Susteren, den heer M. H.
Keiler. De heer M. H. Keiler werd geboren
te Leiden 17 Mei 1909. Hij behaalde eind
examen Gymnasium. Daarna was hij werk
zaam als ondcr-dirccteur van een autobe
drijf. Sedert 1933 is hij lid van dc N.S.B.
Op den 18dcn October van dit jaar was
het honderd jaar geleden, dat de wet bp
het notarisambt in werking trad. Ter her
denking van dit feit, Jiecft Rolandinus Pos-
seggcri, de notarieele afdeeling van de ju
ridische faculteit der Amsterdamsche stu
denten, Zaterdag een byeenkomst in de
Agnietenkapel belegd.
De heer J. Verkade, voorzitter der ver-
ZUURKOOL.
Er is verschil van meening dndcr de
geleerden over de bereiding van zuur
kool. Ik bedoel nu vooreerst over de
wijze, waarop zuurkool wordt gefabri
ceerd en daarna pas over de manier
waarop het wordt toebereid. Zuurkool
groeit nairielijk niet," zoonls sommige
menschen denken, op dezelfde wijze als
gras. dat gemaaid wordt cn daarna als
augurkjes in azijn zou worden gelogd.
Zuurkool is een nieuwe naam voor
witte kool en juist in die witte kool zit
de groote moeilykhcid. De eene hoog
leeraar in de kookkunst beweert
dat de zuurkool' moet stammen van
witte kool en van witte kool al
leen, de andere huldigt de thesis, dat
zuurkool ontstaat uit een kruising van
witte- cn savoyekool. En laat ik u nu
aanstonds zeggen, dat wy hier in
deze gezonde, weidevette contreien
geen verstand hebben van zuur
kool. Mijn groente-deskundige zegt:
als wy zelf zuurkool inmaken, wordt
het rood en zuurkool moet blank zijn.
Je kunt de zuurkool beter laten komen
uit Noord-Holland, het zuurkoolland
bij uitnemendheid. Ja, ja, laat maar
eens komen tegenwoordig! Het is mij
bekend, dat Marie Antoinette haar
zuurkool speciaal uit Oostenrijk liet
komen, maar ik ben Marie Antoinette
niet. Ik heb dus witte kool In de pot
gedaan. En nu maar hopen, dat er zuur
kool uit komt.
Rose of blank.
Maar zuurkool.
V.
MAX BLOKZIJL VOOR DE RADIO.
Hedenavond om 19.00 uur spreekt Max
Blokzijl, via Hilversum I, in zijn politiek
weekpraatje over het onderwerp: „De roo
de bus en ik."
eeniging, opende de bijeenkomst met een
kort woord. Vervolgens trad nis spreker op
mr. A. Pitlo, lector voor het notariaat aan
de gemeente-universiteit van Amsterdam.
Mr. Pitlo schelste in z^n rede o.m. de wij
zigingen, die de notariswet in de afgeloo
pen honderd jnren heeft ondergaan.
Na afloop der rede begaven dc aanwezi
gen zich naar de universiteitsbibliotheek,
waar een tentoonstelling is ingericht van
boeken, akten en curiosa, die op de nota
rieele wetenschap betrekking hebben. De
heer H. A. Warmelink, notaris te Amster
dam, hield danr een causerie over de no-
tarieeïe bibliografie. De tentoonstelling
blijft veertien dagen voor het publiek ge
opend,
DE OOGST VAN DUIZENDEN
AMATEUR-TABAKKEKS IS BINNEN
Nu de oogst van tabak dit seizoen op de
zg. „diven" na vrijwel weer ton einde is,
ia het moment aangebroken van de broeiing
of fermentatie, hetgeen dit jaar in het oude
Maas en Wnnl.sche tabakacentrum Drtiten
In nog veel grooteren omvang zal geschie
den dan vorig jaar reeds het geval was.
Behalve de tabak van de beroepstelen»
welke verplicht aan de overheid moet wor
den afgeleverd, en de nlcotinetnbnk. die dit
janr voor het eerst op meer uitgebreide
schaal werd verbouwd, begint thans ook
de stroom van amateurstabak binnon te
vloeien.
Specionl de fermentatie van het door
duizenden amateurs in don lande zelfgeteeld
product eischt uiteraard heel wat organi
satie vooraf. Maar, naar de heer P. J. M
Albers die ook dit jaar de vele ama
teurs we«»r zooveel mogelijk Ut wille zal
zijn ons verzekerde, zijn zoodanige maat
regelen genomen, dat d<- stroom van bin
nenkomende amateurstabak, die de ko
mende weken te wachten staat, niet te
machtig zal worden.
Nadat de ingekomen tabak is gewogen en
dé aanwezige bosjes zijn geteld, worden
deze gegevens nauwkeurig geregistreerd.
Zij, die individueel naar Druten inzenden,
ontvangen terstond een ontvangstbewijs;
nieuwe amateurs, die om practLschc rede-
men tot kringen of groepen verrenigd zijn
en collectief inzenden ontvangen dit via hun
resp. kring- of groepleiders.
In een volgende afdeeling wordt de ta
bak. indien deze te nat blijkt te zijn, nog
eenigen tijd te drogen gehangen, in het
andere geval wordt deze in afwachting van
de fermentatie in z,g. „putten" geplaatst.
Door deze putten, klcuir- stapels met ope
ningen in het midden, wordt voorbrociïng
voorkomen, welke aan de tabak afbreuk
zou doen. Zoodra er voldoende tabak bij
een is wordt de tabak in een andere afdee
ling gedeponeerd, waar de begin sta pel
wordt opgezet. Het fermcntatieprocies is
hiermede begonnen. Verschillende kleine
stapels worden later weer tot een groote
ren stapel verecnigd. Momenteel zijn de
eerste bcginstnpcls van amoteurHtabnk
reeds opgezet. Het behoefte geen betoog,
dat voor dit doel bij den te verwachten
toevloed van tabak, welke beduidend groo-
ter is dan vorig Jaar, in Druten verschil
lende gebouwen zijn gcrcquircerd.
Wat de kwaliteit van de ingezonden ta
bak betreft, voorzoover deze hu reeds kan
worden beoordeeld, deelde de heer Albers
nns mede, dat deze ook dit jaar niet bevre
digend ls. Er zijn natuurlQk uitzonderin
gen, naargelang de zorg aan dc eigen teelt
besteed. Dc tabak van dc „tweede of derde
jaari", die dus vorig seizoen al wat erva
ring hebben opgedaan, is uiteraard beter
dan van nieuwelingen, zeker wanneer de
tr-eltmcthode van ir. Slits z.oo goed moge
lijk is gevolgd. Maar er zijn onder de ge
bruikte variëteiten nog te veel rustica's,
welke ten cenenmale ongeschikt zijn. Het
is tc wijten aan het slechte tabakszaad en
aan de minderwaardige plantjes, welke in
den handel werden gebracht.
De heer Albers deelde nog mode, dat het
kerven van dc amateurstabak, waarnaar
vele amateurs reikhalzend hebben uitge
zien. dit jaar onder bepaalde voorwaarden
vrij zeker weer zal worden toegestaan.
