DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DUITSCHLAND
De mislukte landing te Dieppe
GELDIGE BONNEN
Momentje
VRIJDAG 21 AUGUSTUS 1942
33ste Jaargang No. 10333
Êeicbeli^Soti/Ya/ttt
Bureaux: Papengracht 32 - Giro 103003
Telefoon: Redactie 20015, Administr. 209!
STRIJDT VOOR EUROPA
De mislukte landing
bij Dieppe
Het Duitsche weermachtsbericht van
gistermiddag luidt:
„Zooals in een extrabericht medegedeeld,
is gisteren een landing van Engelsche, Ame-
rikaansche, Canadeesche en Gaullistische
troepen over een breedte van 25 kilometer
tegen de Fransche Kanaalkust bij Dieppe,
■uitgevoerd onder bescherming van sterke
vloot- en luchtstrijdkrachten en met steun
van pantserwagens, door de bij de kust-
bescherming ingedeelde Duitsche strijd
krachten met zware bloedige verliezen voor
den vijand afgeslagen. Zonder dat het
noodig was, reserves van het hoogere com
mando te requireeren, werden de op 300
tot 400 landingsbooten aan land gebrachte
vijandelijke troepen in een strijd van dicht
bij vernietigd of in zee geworpen. Alle aan
land gebrachte pantserwagens, ten getale
van 28, werden vernietigd. Tot dusverre
zijn 1500 gevangenen, onder wie 60 Cana
deesche officieren, geteld. De vijand ver
loor talrijke dooden, terwijl de Duitsche
verliezen aan dooden en gewonden slechts
400 bedragen. Alle steunpunten, batterij-
stellingen en radiostations aan de kust wer-
een door de bezetting behouden. Het gros
der vijandelijke strijdkrachten, dat op zee
op 35 transportschepen, beschermd door
talrijke kruisers, torpedojagers en bewa
kingsvaartuigen, gereed gehouden werd
ter voortzetting van de landing, imoest on
verrichter zake, maar na sterke verliezen
te hebben geleden door artillerievuur en
luchtaanvallen, in zijn havens van vertrek
terugkeeren en werd tot de ontscheping
toe voortdurend door de luchtmacht ach
tervolgd.
De vijandelijke transportvloot verloor
dcgr artillerievuur 3 torpedojagers, 2 tor
pedobooten en 2 transportschepen. De lucht
macht bracht 1 torpedojager, 1 motortorpe
doboot, 1 bewakingsvaartuig en 5 transport
schepen mét een gezamenlijken inhoud van
13.000 ton, waaronder 2 speciale vaartui
gen, tot zinken. Zij beschadigde 4 kruisers,
4 torpedojagers, 4 motortorpedobooten, 1
sleepboot, 1 stormlandingsboot en 5 trans
portschepen met een gezamenlijken inhoud
•/an 15.000 ton. Bij het bombardement op
de vluchtende Britsche zeestrijdkrachten
werden kaden en docks in de haven van
Portsmouth alsmede andere voor de oor
logvoering belangrijke doelen aan de
Zuidkust van Engeland zwaar beschadigd.
Hierbij verloor de Duitsche luchtmacht 18
vliegtuigen. Een deel der bemanning werd
gored. In luchtgevechten schoten Duitsche
jagers en luchtdoelartillerie 112 vijande
lijke vliegtuigen omlaag. 17 Duitsche
jachtvliegtuigen gingen verloren. Eenige
vliegtuigbestuurders, die op zee in nood
verkeerden, werden gered.
In den nacht van 18 op 19 Aug. ont
moetten de vijandelijke landingsstrijdkrach
ten bij verrassing lichte Duitsche zeestrijd-
krachten. Deze brachten terstond een ge-,
heel met troepen bezette landingsboot en
twee groote snelle kanonneerbooten tot
zinken. Zij beschadigden bovendien een
flottieljeleider en verscheidene motortor
pedobooten door beschieting met artille
rie. Vier vijandelijke vliegtuigen werden
neergeschoten. Een eigen duikbootjager is
daarbij gezonken. Overigens zijn aan Duit
sche zijde geen verliezen geleden. Alle for
maties der Duitsche weermacht, die aan
den afweer der vijandelijke landing heb
ben deelgenomen, hebben zich voortreffe
lijk gedragen.
In den Kaukasus wonnen de aanvalsope-
raties opnieuw aan terrein. De luchtmacht
bracht aan de kust van de Zwarte Zee drie
transportschepen tot zinken. Tusschen
Wolga en Don werd ten Zuiden van Sta
lingrad in felle gevechten een sinds ge-
ruimen tijd zwaar versterkte stellingen-
groep van den vijand stormenderhand ge
nomen. De vijand verloor hierbij op 18 en
10 Aug. 3301 gevangenen, 52 pantserwa
gens, 56 stukken geschut, 90 machinegewe
ren en granaatwerpers alsmede 66 vlam
menwerpers.
De luchtmacht bestookte spoorwegcom
plexen en verkeersmiddelen in het achter-
waartsche gebied van den vijand. Bij een
eigen aanvalsonderneming in het gebied
ten Noorden van Orel werden sinds 11
Aug. 14.000 gevangenen gemaakt en 400
pantserwagens en 200 stukken geschut ver
nietigd of buitgemaakt. Ten Oosten van
Wjasma en bij Rzjef mislukten ook gisteren
aanvallen van den vijand als geVolg van
net taaie verzet der Duitsche troepen. In
den Noordelijken sector van het front
werden verscheidene vijandelijke aanval
len ten deele in tegenaanvallen afgeslagen.
De vijand .verloor gisteren bovendien in
het Oosten 104 vliegtuigen.
Engelands scheepvaart-
positie
EEN REDE VAN LORD WINTER.
Uit Londen wordt gemeld: Het te Edin-
burg verschijnende blad „Scotsman" maakt
melding van een rede van lord Winter te
Reading, waarin hij verklaarde, dat de
scheepvaartpositie van Engeland catastro-
phaal is. Lord Winter zeide, dat de geheele
oorlogspolitiek van Engeland ingesteld
moet worden op de noodzakelijkheid, dat
het de vloot zal gelukken de zeeverbindin
gen open te houden en de nog voorhanden
koopvaardijvloot te beschermen. In Groot
Brittannië hpudt men zich veel te weinig
het feit voor oogen, dat de oorlogstoestand
van Engeland zoo slecht is omdat de toe
stand ter zee den laatsten tijd catastrophale
vórmefi heeft aangenomen. Aan deze mis-
De beschermingswal
doorstond de proef
Omtrent de vernietiging der Britsche lan
dingstroepen bij Dieppe deelt het opperbe
vel van de Duitsche weermaoht nog het
volgende mede:
In de ochtendschemering van 19 Augus
tus bemerkten de Duitsche posten aan de
Kanaalkust bij Dieppe, dat op zee een
Duitsch convooi mét den vijand in ge
vechtscontact geraakt was. Dit niet onge
wone beeld kreeg bij het aanbreken van
den dag een bijzonder kenmerk doordat
een verrassend groote hoeveelheid Brit
sche vliegtuigen in scheervlucht naar de
kust vlogen en Dieppe alsmede het terrein
aan weerskanten van de stad met bom
men aanvielen. Terwijl de gealarmeerde
Duitsche troepen hun stellingen bij de ka
nonnen en in de loopgraven bezetten, sloe
gen van zee uit de granaten der Britsche
kruisers en torpedojagers op stad en strand.
Onder bescherming van een nevelgordijn
doken op zee vlak voor de haven stormboo-
ten en talrijke landingsvaartuigen van den
vijand op, die terstond door de Duitsche
artillerie onder vuur genomen werden. De
Engelschen slaagden erin de kust met infan
terie en pantserwagens te bereiken. Op vijf
plaatsen in Dieppe zelf alsmede ten Oosten
en ten Westen van de stad had de vijand
geprobeerd te landen, doch slechts op twee
plaatsen kon hij vasten voet krijgen. Toen
de vijandelijke pantserwagens tevergeefs
de stad probeerden binnen te dringen,
schoot een Duitsch pantserafweerkanon al
leen vier van de 28 in totaal vernietigde
Britsche pantserwagens kapot.
Er ontwikkelde zich een verbitterde
strijd om een Duitsche batterijstelling. On
danks de plaatselijke overmacht van den
vijand weken de kanonniers niet van hun
plaats. De aanvallende Canadeezen werden
tenslotte overweldigd en met behulp van
de Duitsche infanterie in de pan gehakt. De
tegenaanval van de plaatselijke Duitsche
""strijdkrachten leidde tot een volledig suc
ces. De Duitsche infanteristen drongen tot
de kust door en braken het verzet van den
vijand nog voor dat de gealarmeerde re
serves in den strijd konden ingrijpen. Alles
wat van de Britten en hun vreemde hulp
troepen niet gevallen of gevangen genomen
was nam overhaast de vlucht op de overge
bleven landingsvaartuigen. Strand en zee
zijn tot op grooten afstand bedekt met bran
dendede vaartuigen, drijvende planken en
uniformen, resten van booten, reddingsgor
dels, gasmaskers en andere uitrustingsstuk
ken. Voor de draadversperringen, waar de
Britten niet doorheen konden komen, staan
in lange rijen de zware machinegeweren
Van den vijand alsmede andere wapenen en
munitie. De Duitsche beschermingswal aan
de kust van den Atlantisohen Oceaan heeft
zijn proef goed doorstaan.
Afdeelingen gevechtsvliegtuigen van de
Duitsche luchtmacht hebben bij de afweer
van de Britsche landingsoperatie een Brit-
schen torpedojager, een bewakingsvaartuig
en 5 koopvaarders met een gezamenlijken
inhoud van 13.000 ton tot zinken gebracht.
Door luchtaanvallen en afweergeschut
werden 4 kruisers, 4 torpedojagers, 4 mo
tortorpedobooten, een sleepboot en ver
scheidene landingsbooten, alsmede 4 trans-
poitschepen met een gezamenlijken inhoud
van 15.500 tem zwaar beschadigd.
Afdeelingen Duitsche jagers en afweer
geschut hebben volgens de tot dusverre
ontvangen berichten 112 Britsche vliegtui
gen neergeschoten .Zeventien Duitsche ja
gers gingen verloren.
Na de mislukte landingspoging, aldus
meldt het opperbevel der Duitsche weer
macht, werden de Britsche vlootstrijd-
krachten door afdeelingen Duitsche ge
vechtsvliegers achtervolgd. Daarbij werden
de kaden en havenwerken van Portsmouth
en andere voor den oorlog belangrijke doe
len aan de Zuidkust van Engeland gebom
bardeerd en zwaar beschadigd. Van deze
uitgebreide aanvalsoperaties keerden 19
vliegtuigen niet terug.
DE ENGELSCHE BEDOELINGEN.
De militaire correspondent van het D.N.B.
schrijft: Inzake de bedoelingen van den
vijand bij de uitvoering der invasiepoging
in het gebied van Dieppe is sinds Woens
dagavond te Berlijn een volledig overzicht
beschikbaar. De volgende ondubbelzinnige
bewijzen staven de opvatting, dat bij Diep
pe sprake was van: een lang te voren voor
bereide Britsch-Amerikaansche invasiepo
ging.
1) Voor deze actie was door de Britsche
en Amerikaansche leiding een geheel leger
op de "been gebracht, dat de invasie in drie
golven 'moest uitvoeren.
2) Het optreden van zeer aanzienlijke
strijdkrachten van de marine en van de
luchtmacht.
3) De op de gevangengenomen officieren
bevonden bevelen en het buitgemaakte
kaartmateriaal, dat niet alleen de fotogra
fische schetsen van het gebied van Dieppe
omvat, doch ook het geheele Noord-Fran-
sche kustgebied met inbegrip van Parijs.
In den Groot-Duitschen generalen staf
schudt men het hoofd over het, dilettantis
me van het plan en over de uitvoering van
de vijandelijke actie. Rubberzolen en zwart
gemaakte gezichten, die ook hierbij weer
gebruikt werden, worden te Berlijn geken
merkt als de gebruikelijke requisieten van
Britsche| invasiepogingen. In kringen van
militaire deskundigen gelooft men niet, dat
een der verantwoordelijke militairen van
de tegenpartij deze onderneming gesanctio
neerd kan hebben, doch meent men dat
hier veeleer sprake is van een actie gebo
ren uit den nood van den politieken toe
stand. In ieder geval, zoo vervolgt men in
genoemde Berlijnsche kringen, is het resul
taat voor de Londensche en Washington-
sche militairen zoo verpletterend, dat het
niet zonder gevolgen zal blijven.
In kringen van militaire deskundigen
werd vernomen, dat reeds een uur na het
begin van de invasiepoging de actie van
den vijand als volkomen mislukt beschouwd
kon worden. De vijand is ook tot dit in
zicht gekomen, want reeds na zeven uur in
den ochtend zijn Britsche oorlogsschepen,
heftig om zich heen vurend, opgestoomd tot
vlak bij den sector van de kust, waar de in
vasiepoging had plaatsgevonden, om in
ieder geval nog de resten van de eerste in
vasie-divisie aan boord te nemen en te red
den. Deze manoeuvre is echter niet gelukt.
Het opmerkelijkste is echter, dat de Duit
sche kustwacht zonder eenige versterking
de vijandelijke invasiedivisie heeft vernie
tigd.
kenning van den militairen toestand van
Groot Brittannië is de regeering schuldig,
die steeds nog geen cijfers omtrent scheeps-
verliezen of andere nadere bijzonderheden
over den toestand der scheepvaart bekend
maakt. De oorlogvoering te land zal geen
noemenswaardige successen te melden heb
ben, zoolang het niet gelukt Groot-Brittan.
jes heerschappij ter zee te herstellen. Van
de kracht van de Britsche vloot hangt het
af. wanneer en of in dezen oorlog een keer
punt ten gunste van Engeland zal optreden.
Wanneer Groot Brittanje zijn., heerschappij
ter zee niet herkrijgt, tuimelt het van de
eene nederlaag in de andere. Het is echter
laf, wanneer thans vele Engelschen zich
met hun gedachten in het geheel niet meer
met den oorlog bezig houden, omdat zij
er geleidelijk reeds zoo aan gewend zijn
steeds alleen maar slechte berichten over
de ontwikkeling te hooren.
DE ONLUSTEN IN BRITSCH-INDIë.
De Britsche berichtendienst maakt in
een bericht uit Bombay melding van
nieuwe bloedige onlusten in het bestuurs
gebied van Madras. In het officieele Brit
sche communiqué wordt medegedeeld, dat
de Indische bevolking bij een demonstra
tie voor de Congrespartij te Akividoe in
het Westelijke district van Godavant in
bloedige botsing met de politie is geko
men. Het is de menigte daarbij gelukt de
gevangenen te bevrijden uit de gevange
nis,' die in brand werd gestoken. Ook be
zette zij de regeeringsbureaux. Soortgelij
ke berichten komen uit Tiroevandani. Te
Palacote zyn opgeslagen goederen ter
waarde van honderdduizend roepi ver
nield. Te Brimavaran heeft de politie op
de demonstranten geschoten. Uit Cawnpore
wordt melding gemaakt van de eerste lijf
straf onder de nieuwe bepalingen. De be
schuldigde is wegens „beschadiging van
regeeringseigendom" veroordeeld tot twin
tig zweepslagen en twee jaren tuchthuis.
Volgens een bericht van Domei uit Ta-
joean, is aan de grens tusschen de provin
cies Sjansi en Honan in het Zuiden van
de bergketen Van Taihang, het 27ste Tsjoen-
kineesche legercorps volkomen vernietigd.
De groote wapenvoorraden vielen daarbij
den Japanners in handen.
NATIONALE ROUW IN HONGARIJE.
De Hongaarsche regeering heeft na ont
vangst van het bericht van den dood van
den plaatsvervanger van nen Rijksbe
stuurder, Stephan von Horthy, een buiten
gewonen ministerraad gehouden en voor
den duur van acht dagen een volkomen
nationalen rouw afgekondigd.
De Fuehrer heeft den Rijksbestuurder
van het koningkijk Hongarije- Nikolaus von
Horthy, en mevr. von Horthy, in een tele
gram zijn meest hartelijke deelneming be
tuigd bij het zware verlies, dat zij geleden
nebben door den heldendood van den
plaatsvervangenden Rijksbestuurder. Ook
de weduwe van den gesneuvelden Stephan
von Horthy heeft de Fuehrer zijn hartelijk
medegevoel telegrafisch gezonden.
IN EEN PAAR REGELS
In het gebied van Santa Maria in Co
lumbia en in dat van Orihuega (Zuid-Ame
rika) heeft een hevige wervelstorm ge
woed, welke verscheidene slachtoffers
heeft geëischt. Er werd aanzienlijke scha
de aan gebouwen aangericht. Ook in het
gebied van San Pedro in Paraguay heeft
een hevige wervelstorm gewoed.
- Uit Washington meldt de Britsche be
richtendienst, dat Wendell Willkie Don
derdag heeft medegedeeld, dat hij „over
enkele weken" een reis zal maken naar de
SoVjet-Unie en het Nabije Oosten.
Volgens de „Evening News" zal van
af November a.s. het spoorwegverkeer in
Engeland in verband met de steenkool-
schaarschte aan nieuwe beperkingen wor
den onderworpen.
Een felle orkaan heeft Barcelona ge
teisterd. De laaggelegen wijken der stad
werden overstroomd en in sommige straten
steeg 1 het water tot een hoogte van een
meter, tengevolge waarvan aanzienlijke
schade aan de huizen en in de winkels is
aangebracht.
Elk der
volgende
bonnen
23 tot en met 29 Augustus:
43-A Brood
43-B Brood
43 Beschuit
43-A Vleesch
43-B Vleesch
43-A Aardapp.
43-E Aardapp.
43-A Tabak
43-A Sigaretten
K
I rants, besch. br. of geb.
rante. 'L ol -l-waren
1K kg. aardappelen
/s kg. Aardappelen
1 rants, tabak.
1 rants, sigaretten
i Aug. tot en met 5 September.
357 algemeen
358 algemeen
362, 363, 364
365 algemeen
4-41, 4-42 res.
359 algemeen
360 algemeen
361 algemeen
367, 368, 369 alg
41-A t/m.
44-A Melk
41-B t/m
44-B Melk
41, 42, 43, 44
versnap.
1 kg. suiker
500 gr. jam.
1 rants, bloem, brood
of gebak
250 gram rijst
250 gram peulvruchten
250 gram gort
100 gram vermicelli of
100 gram kaas
3K liter melk
IK liter melk
100 gr. choc, suikerwerk
12 Juli tot en met 5 September:
338 algemeen I 250 gram koffiesurrogaat
20 tot en met 31 Augustus:
15 Juli tot en met 12 September:
2-35, 2-36 res. I
3-35, 3-36 res. rants. Boter
4-36 reserve
1 Mei31 Aug.:
U textiel
(mannen)
16 Aug. tot en met 30 Sept.:
370 Algem. 1 rants. Eenheidsz.
50 gram scheerzeep
M Eenheidsz.
371 Algem.
M Waschp.
M Toiletzeep
I rants. Eenheidsz.
1 rants. Waschpoeder
1 rants. Waschpoeder
75 gr. Toiletzeep 80 pet.
11 Mei tot en met 31 December:
01 tot en met 05 B.V. 1 brandt. 1 eenh.
Verlengd tot 30 September:
235 Algem.
336 Algemeen
L Zeep
L Toiletzeep
1 rants, Eenheidszeep.
250 gr. waschpoeder
1 rants. Eenheidszeep,
75 gr. Toiletzeep 80 pet.
Bonnen die afloopen
DE VOLGENDE BONNEN ZIJN
BINNENKORT NIET MEER GELDIG.
Na Zaterdag 22 Augustus:
42 Brood. Beschuit, Vleesch, Aard
appelen, Tabak.
NIEUWE BONNEN
Voor de volgende week zijn de gebrui
kelijke rantsoenen brood, beschuit, vleesch,
en aardappelen verkrijgbaar op de bon
nen 43. Van de tabalkskaart voor mannen
en de sigarettenkaart voor vrouwen is
eveneens bonnumnmer 43 geldig verklaard.
DE SPORT EN DE
SPORTJOURNALIST
REDE VAN PROF. GOEDEWAGEN.
Het kamp der sportjournalisten te Val-,
kenburg is gisteren gesloten door den se
cretaris-generaal van het departement van
Volksvoorlichting en Kunsten, prof. dr. T.
Goedewaagen, met een rede over „De
sport en de sportjournalist".
De sport, zoo betoogde spreker, is een
onderdeel der lichamelijke opvoeding van
den volksgenoot, die begint met de een
voudige lichaamsbeweging van het kind
binnen het kader van het gezin, om daarna
binnen het schoolverband uit te groeien
tot methodisch geleide lichamelijke ont
wikkeling en te eindigen in het corpsver-
band van vrije vereen igingen met de sport,
waarin het wedstrijdelement naar voren
komt en de krachten van den enkeling aan
die van anderen gemeten wordt. Dit is wat
Nietzsche bij de Grieken de agonale levens
stijl heeft genoemd, het voordurend op alle
terreinen der maatschappij in het strijd
perk staan, teneinde in edelen wedijver,
sportief, een selectie te krijgen der besten
en zoo het geheel der volksgemeenschap te
dienen. De sport is de meest volledige vorm
van lichamelijke opvoeding omdat zij den
mensch veelzijdig vormt.
Wat dan wel het doel van de sport is? Dit
laat zich niet in een enkele korte formule
omschrijven. Haar doeleinden zijn veel en
velerlei In de eerste plaats de sport be
oefend uit tijdverdrijf, uit ontspanning na
inspanning en in zooverre is de sport een
spel, door den mensch spelenderwijs ge
voerd. Haar beteekenis reikt evenwel veel
verder. Haar tweede, belangrijker, doel is
het scheppen van de voorwaarden van een
gezond lichaam, en ten slotte van een ge
zond volks lichaam, bevordering der volks
gezondheid. Niet pp de individueel e pre
statie op zich zelf komt het in de sport aan,
niet om de eer vari enkeling of groep gaat
het in de sport, maar om de prestatie en
de eer van heel het volk. Dit is het ethos
van den sportsman, althans behoorde het
te 'zijn. Onze tijd, die de volksche opvoe
ding in zijn vaan geschreven heeft, heeft
hiervoor meer oog, dan de nu afgeloopen
periode van het liberalisme, dat slechts de
vrijheid van den enkeling heeft gekend.
Nog verder gaat de strekking van de
sport. Zij werkt in hooge mate gemeen
schapsvormend, zoowel door het element
der wedijver als door dat der solidariteit.
Zij vormt het karakter: uithoudingsvermo
gen, ridderlijkheid, moed en zelfsbeheer-
sching en het is om die redenen, dat de
TABAKSCULTUUR.
Een meneer uit Nijmegen rookt nu
tabak uit zijn eigen tuin. Meters hoog
moeten daar de tabaksplanten staan.
En dat zou alleen komen, omdat bij
gemest heeft, de planten 80 c.M. uit
elkaar heeft geplant welke tuinder,
die een tuin heeft van iets minder dan
een provincie kan zich zulk een weel
de permitteeren? en omdat hy
rond de planten ter beschutting nog
weer boonen heeft geplant.
Wat dat voor boonen zijn, wat die
daarmee te maken hebben en of je die
nicotine-boonen nog kunt oppeuzelen
vertelt de krant niet. Wel wordt er
enthousiast in de krant verteld, dat de
amateur-tabakker zijn eerste pijpje
van zijn eigen tabak al heeft gerookt.
De tabak was niet best en erg lekker
smaakte het dus niet. Dat was tabak
van de onderste onvolgroeide bladeren.
Nog tweemaal kan hij nu oogsten van
de hooger zittende bladeren. Die ge
ven tabak van iets mindere kwaliteit,
rteerlijk zal dat zijn! Wat ben ik blij,
dat ik geen tabak heb geteeld. In dat
zelfde blad schrijft bovendien een me
dicus, dat nicotine de gezichtszenuw
aantast en dat hierbij de kwaliteit der
tabak van groot belang is. En daarvoor
dus gebruiken wij onze edele grond.
Om met zorg en moeite een oogziekte
te kweeken. Hoe verheug ik mij nu ge
hoor te hebben gegeven aan de inbla
zingen van het gezond verstand en
slechts bruine boonen en aardappelen
te hebben gepoot. Als dat nu maar
groeien wil. Want die heb ik géén 80
c.M. uit elkaar gepoot. Ik laat geen
grond ongebruikt, opdat er slechts ta
bak gedijen zal. Laat hij straks roo-
kend toezien, als ik mij verlustig in
bruine boonen en aardappelen.
Grieksche dichter de athleten en sportslie-
den 'heeft bezongen voor een volk, dat ago-
naal van aanleg was. De clulb, de bond, ja
de volksgemeenschap, de stam en het ras
ten slotte, allen gemeenschapsvormen van
laag tot hoog, staan bij de sportbeoefening
op het spel. Alleen de sportsman, die van
deze hooge waarden iets beseft, beant
woordt aan de eisohen van het Olympisch
ideaal, dat voorgóed' gebroken heeft met
het individualisme.
De sport, zoo betoogde spr. heeft zelfs
een geestelijke strekking. Wij menschen
van. deze eeuw weten, dat lichaam en geest
geen gescheiden grootheden zijn. Ons le
vensideaal is niet meer dualistisch, maar
is gebaseerd op de organische eenheids
gedachte, die lichaam en geest verbindt.
Daarom heeft voor ons de sport een gees
telijke 'beteekenis. Wij zouden het niet
meer vreemd vinden, 'wanneer Faust op
zijn levensweg, zooals Goethe dien heeft
geschilderd zich ook aan sport neen niet
„bezondigd", maar vervolmaakt had.
Het is evenwel niet voldoende, dat een
volk, zooals wij thans gelukkig overal zien,
zy'n levenskracht in de sport uitleeft en
verhoogt. Haast even belangrijk is het, dat
een volk over de doeleinden der sport ook
wordt voorgelicht. De eerste sportjournalis
ten waren dichters als Homerus, Pindarus
en Vergilius, toen zij nauwkeurig de ver
richtingen van athleten, roeiers en ande
ren beschreven en hun nederlagen en over
winningen boekstaafden. Bij hen allen
stond evenwel een gemeenschapsideaal op
den achtergrond, ja zelfs de religieuse idee
was daaraan niet vreemd. Evenzoo moet
de sportjournalist, ook de radio<-reporter
en de cameraman zich steeds Ibewust zijn,
dat hij zijn volk zoo mioet voorlichten over
sport en spel, dat het uit zijn versl&g en
beschouwing leert, hoe, eminent deze vortn
der lichamelijke opvoeding wel is, waar
het er om gaat, ons volk tot wederopstan
ding te wökken en het m te schakelen in
de Groot-Germaansche ruimte, waarin het
naar wezen behoort.
Prof. Goedewaagen wees in dit verband
op de politieke en geestelijke beteekenis
van de turwbewegingen van Vater Jabn
en Konrad Henlein in de Duitsche een
wording. Zoo liggen de plichten van den
sportjournalist: zijn volk te wijzen op het
organische verband in heel de lichamelijke
vorming en het te overtuigen van de
waarheid, dat ons valk in een gezond
lichaam ook een gezonden geest behoeft.
Daartegenover staan dan de rechten van
den sportjournalist: dat hij aan het blad,
waaraan hij verbonden is voor vol wordt
aangezien, dat dit soort journalistiek, als
zijnde zoo gewichtig voor de volksvoor
lichting, in handen komt en blijft van be
roepsjournalisten en niet van keuvelende
beunhazen; dat zijn sociale .positie verbe
terd wordt; dat hij een degelijke opleiding
krijgt, waarin zijn vakkundigheid wordt
gevormd of een herscholing, die haar her
stelt en hooger opvoert; dat hij allengs een
beroepsstand gaat .vormen, dat zijn rol van
asschepoester temidden der groote heeren
beëindigd wordt. Deze rechten evenwel
hebben zijn plichtsvervulling tot voor
waarde.
Spr. zag ook een belangrijke adviseeren-
de taak voor deze vakgroep weggelegd,
zoowel t.a.v. het departement van O., W.
en K., waaronder de lichamelijke opvoe
ding ressorteert, als voor zijn eigen depar
tement. Hij sprak de hoop uit, dat dit con
tact steeds sterker moge worden. Wie ons
volk moet voorlichten, heeft alle terreinen
der maatschappij te bestrijken en moet zich
steeds weer zelf laten voorlichten door des
kundigen uit alle kringen en alle vakken.
Dat de sportjournalistiek een „vak" wordt,
is een zegen. Laat het echter geen „vakje"
worden, doordat men het verband met het
geheel vergeet. In de verwachting, dat de
in Valkenburg doorgebrachte dagen rijke
vrucht mogen dragen, sloot prof. Goede
waagen het kamp.