BEKENDMAKING.
VERORDENING.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Vernietigende slag bij de Don.
DUITSCHLAND
Momentje
MAANDAG 13 JULI 1942
33ste Jaargang No. 10300
S)e Ccid^elieSoii^cmt
Bureaux: Papengracht 32 - Giro 103003
Telefoon: Redactie 20015, Administr. 20935
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
Den laatsten tijd heeft de vijand, met het oog op de hem bedreigende vernie
tigende nederlagen in het Oosten, in ve rsterkte mate door radio-uitzendingen
en verspreidingen van vlugschriften de bevolking van de door Duitschland
bezette Westelijke gebieden aangezet tot daden van sabotage.
Ter waarschuwing van onbezonnen elementen tegen dergelijke handelingen
heb ik, ter beveiliging van de uitvoering van mijn militaire opdracht, een vrij
groot aantal inwoners des lands als gijzelaars gevangen doen zetten. Deze gij
zelaars zullen bij daden van sabotage der bevolking aangepakt worden. Zij
staan borg met hun leven.
De bevolking heeft het in de hand om door bezonnen optreden en door mede
werking bij de verhindering van daden van sabotage van iederen aard de vei
ligheid van het leven harer medeburgers, die als gijzelaars zijn aangewezen,
te waarborgen. De lijst met de namen der gijzelaars zal gepubliceerd worden.
w.g. WEHRMACHTSBEFEHLSHABER IN NEDERLAND.
Generaal der vliegers.
FR. CHRISTIANSEN.
VERORDENING VAN DEN RIJKS
COMMISSARIS VOOR DE BEZETTE
GEBIEDEN TOT AFWEER VAN
HANDELINGEN TEGEN DE
DE BEZETTENDE MACHT.
Op grond van par. 5 van het decreet van
den Fuehrer over de uitoefening der regee-
ringsbevoegdheden in Nederland van 10
Mei 1940 (Rgl. I. S. 778) verorden ik:..
Artikel 1.
1) Wie opzettelijk een opdracht tot be
waking niet of niet voldoende uitvoert, die
hem ter bescherming tegen daden van sa
botage is gegeven door den Wehrmachtsbe-
fehlshaber in Nederland of een door hem
aangewezen instantie, door den General-
Kommissar fuer das Sicherheitswesen und
Hoehere SS- und Polizeifuehrer, of een
door hem aangewezen instantie, of krach
tens machtiging van een dezer instanties
door een Nederlandsche instantie, wordt
met den dood, in minder ernstige gevallen
met vrijheidsstraf gestraft.
2) Indien de daad door nalatigheid is
begaan, dan is de straf gevangënis of hech
tenis. Indien ingevolge der nalatigheid
schade is ontstaan, wordt gestraft volgens
alinea 1).
Artikel 2.
1) Wie in geloofwaardigen vorm kennis
krijgt van een misdrijf tegen de bezetten
de macht of van het voornemen tot zulk
een misdrijf, en nalaat een instantie der
Duitsche politie of der Duitsche weermacht
terstond daarvan te verwittigen, wordt ge
straft met de straf, waarmede de dader
wordt bedreigd in geval het misdrijf is
volvoerd.
3) In minder ernstige gevallen kan tot
gevangenisstraf worden veroordeeld.
3) Indien geen poging tot he misdrijf is
gedaan, kan worden afgezien van straf.
Artikel 3.
1) Wie een persoon, van wien hij weet
of de omstandigheden in aanmerking ge
nomen moet aannemen, dat deze deel heeft
aan een misdrijf tegen de bezettende macht
of een dergelijk misdrijf in den zin heeft,
niet terstond aangeeft bij een instantie der
Duitsche politie of der Duitsche weer
macht, of wie een dergelijk iemand ver
bergt, bij zich opneemt of ondersteunt,
wordt gestraft met de straf, waarmede de
dader wordt bedreigd, ingeval het misdrijf
is volvoerd.
2) Artikel 2, alinea 2 en 3, gelden even
eens.
Artikel 4.
De strafbare handelingen volgens de ar
tikelen 1 tot 3 zijn misdrijven in den zin
van artikel 2, tweede alinea, der verorde
ning nr. 52/1940, betreffende de Duitsche
rechterlijke macht voor strafzaken, in de
versie der bekendmaking nr. 72/1942.
Artikel 5.
Indien een functionaris der Nederland
sche politie of een lid van een formatie, die
ondergeschikt is aan de instructie en beve
len der Nederlandsche politie, een straf
bare handeling tegen de bezettende macht
pleegt, dan is voor zijn berechting de bui
tengewone rechterlijke macht voor leden
der SS. en voor leden der politieformaties
in bij zonderen dienst, uitsluitend bevoegd,
voor zoover deze bevóegdheid niet volgt
uit artikel 1 der verordening 12/1940 over
de bevoegdheid van den (Duitschen)
krijgsraad van 8 Juni 1940.
Artikel 6.
Deze verordening treedt in werking op
den dag van haar afkondiging.
Den Haag, 13 Juli 1942.
DE RIJKSCOMMISSARIS VOOR DE
BEZETTE NEDERLANDSCHE
GEBIEDEN.
IN DEN HOSPITAALTREIN.
In den hospiaaltrein, waar de gewonde
strijders goed verzorgd in hun helder witte-
bedden liggen, schuifelt een verpleegster
tusschen de bedden door. Het is een Hol-
landsch meisje, dat zich vrijwillig gemeld
heeft om deze taak op zich te nemen. Dag
in dag uit gaat het voort, van plaats tot
plaats, altijd maar weer gewonden opne
men en verder transporteeren
Zoo gaat het ook bij de Nederlandsche
Ambulance. Ook hier werken dag aan dag
Nederlanders en vaak onder zeer moei
lijke omstandigheden om gewonde sol
daten te helpen.
Dat is een arbeid, die uw steun verdient.
Steunt daarom zoo veel mogelijk de Ne
derlandsche Ambulance. Stort uw bijdrage
op girorekening
8 7 6 0 0
Nederlandsche Ambulance, Koninginne
gracht 22, 's-Gravenhage.
De Finsche maarschalk Mannerheim laat zich door een generaal de positie aan
1 der sectoren van het Iront uiteenzetten
Seomen-Holland-P.K. Harrivirta-Pax Holland m
Duitschland wint voor Europa op alle fronten
EXTRA-BERICHT VAN HET DUITSCHE HOOFDKWARTIER.
Het opperbevel der Duitsche weermacht maakt in een extra bericht bekend:
Duitsche en verbonden troepen, schitterend gesteund door het luchtwapen. hebben
in den loop van de aanvalsoperaties ten Westen van den Don van 28 Juni tot 9 Juli
den vijand vernietigend verslagen.
Na de verovering van Woronesj op 7 Juli werd ten Zuiden daarvan de Don over
een breedte van 350 km. bereikt en versch eidene bruggehoofden werden over de ri
vier gewonnen. Tusschen dit front aan de n Don en de vroeger bedreigde, thans 300
km. achterwaarts gelegen steden Charkow en Koersk bevindt zich geen noemens
waardige vijand meer.
Volgens de tot dusver ontvangen beschi kbare berichten werden in den loop van
deze gevechten 88.689 gevangenen binnenge bracht, 1007 tanks en 1688 kanonnen, be
nevens een onoverzienbare hoeveelheid andere wapens en oorlogstuig van allerlei
aard buitgemaakt of vernietigd. 540 vlieg tuigen werden neergeschoten. De aantal
len gevangenen en buit nemen voortduren d toe. De bij den afweer van vijandelijke
aanvallen in het gebied ten Noorden en Noordwesten van Orel vernietigde 390
tanks zijn niet opgenomen in deze getallen.
De rustelooze achtervolging van den vijand wordt voortgezet.
STRIJDT VOOR EUROPA
Tusschen Charkow en
Koersk geen noemenswaar
dige vijand meer
Het Duitsche weermachtsbericht van
Zaterdag luidt:
Zooals in een extrabericht is medege-^
deeld, hebben Duitsche en verbonden troe
pen, schitterend gesteund door het lucht
wapen in den loop van de aanvalsopera
ties ten Westen van de Don van 28 Juni
tot 9 Juli den vijand vernietigend versla
gen. Na de verovering van Woronesj op 7
Juli werd ten Zuiden daarvan de Don over
een breedte van 350 K.M. bereikt en ver
scheidene bruggehoofden werden over de
rivier gewonnen. Tusschen dit front aan
de Don en de vroeger bedreigde, thans 300
K.M achterwaarts gelegen steden Char
kow en Koersk bevindt zich geen noemens
waardige vijand meer .Volgens de tot dus
ver beschikbaare berichten werden in den
loop van deze gevechten 88.689 gevange
nen binnengebracht, 1007 tanks en 1688
kanonnen, b.enevens een onoverzienbare
hoeveelheid andere wapens en oorlogstuig
van allerlei aard werden buitgemaakt of
vernietigd. 540 vliegtuigen werden neerge
schoten. De aantallen gevangenen en buit
nemen voortdurend toe. De bij den af
weer van vijandelijke aanvallen in het ge
bied ten Noorden en Noord-Westen van
Orel vernietigde 390 tankss zijn niet opge
nomen in deze getallen. De rustelooze ach-
xervolging van den vijand wordt voort
gezet.
Het luchtwapen heeft overdag havenin
stallaties aan de Kaukasische kust en aan
de zee van Azof met bommen bestookt en
zijn vernietigende aanvallen op achteruit
trekkende vijandelijke colonnes, rivier
overgangen en ravitailleeringsverbindingen
voortgezet.
Ten Noorden en Noord-Westen van Orel
heeft de vijand na de zware verliezen der
laatste dagen slechts met vrij zwakke
strijdkrachten aangevallen. De aanvallen
werden afgeslagen. Eigen tegenaanvallen
hadden succes.
De in het gebied ten Zuid-Westen van
Rzjef ingesloten vijandelijke strijdkrachten
zijn verder opeengedrongen. Hun weer
standskracht is in hoofdzaak gebroken. Po
gingen om uit te breken van afzonderlijke
vijandelijke groepen bleven zonder succes.
Aan het Wolchoffront mislukten door
tanks gesteunde plaatselijke aanvallen der
bolsjewieken, voor een deel in verbitterde
gevechten van man tegen man. Plaatsen,
waar hier er. daar de vijand was binnen
gedrongen, werden in tegenaanvallen ge
zuiverd en daarbij werden 19 vijandelijke
tanks vernietigd. De zwaarste artillerie
van het ieger heeft met succes voor den
oorlog belangrijke installaties in Lenin
grad beschoten.
In de Finsche Golf hebben formaties von
de Finsche weermacht in zware gevechten
van twee dagen een vijandelijken aanval
op het eiland Someri verijdeld. Aan dit
succes hebber, lichte Duitsche zeestrijd-
krachten deel genomen. Zij verdreven in ar
tilleriegevecht bolsjewistische geschutdra-
gers en transportschepen, zetten stoottroe
pen aan land en maakten een aantal gevan
genen.
In het hooge Noorden heeft het lucht
wapen vijandelijke infanterie- en artillerie
stellingen op het Visschersschiereiland ge
bombardeerd. Op de Noordelijke IJszee
werden twee vijandelijke koopvaarders met
een totaalinhoud van 13.000 b.r.t, een tor
pedoboot jager en een bewakingsvaartuig
door bomtreffers vernietigd. Bovendien
bracht het luchtwapen in de Qolabaai een
vijandelijken koopvaarder van 6000 b.r.t tot
zin ken.
Het Sovjet-luchtwapen heeft gisteren 94
vliegtuigen verloren, 7 eigen vliegtuigen
worden vermist.
In Egypte zijn hevige gevechten in het
gebied van El Alamein aan den gang.
Krachtige Britsche aanvallen op hei cen
trum en het Noordelijke deel van het
Duitsch-Italiasnsche front werden afgesla
gen. Tn den Zuidelijken sector is de vijand
door een verrassenden aanval van Duit
sche en ïtabaansche troepen teruggewor
pen. Sterke luchtstrijdkrachten steunden
de operaties aan het geheele front, vielen
opslagplaatsen van materiaal en concentra
ties auto's aan en schoten in luchtgevech
ten 33 Britsche vliegtuigen neer. Lucht
aanvallen cp vliegvelden van het eiland
Malta deden nieuwe vernielingen ontstaan
Begeleidende jagers schoten 12 Briische
vliegtuigen neer.
ïn den tijd van 27 Juni tot 9 Juli heeft
het Britsche luchtwapen 223 vliegtuigen
verloren, daarvan werden 27 door eenhe
den van de Duitsche marine neergescho
ten. In dienzelfden tijd gingen in den strijd
tegen Groot-Brittannië 54 eigen vliegtui
gen verloren.
Weer 116.000 Ion lol zinken
gebracht.
Het hoofdkwartier van den Fuehrer deelt
in een tweede extra-bericht mede:
„Duitsche duikbooten hebben op den At-
lantischen Oceaan en in de Aimerikaansche
kustwateren 18 vijandelijke koopvaardij
schepen met een gezamelijken inhoud van
116.000 ton tot zinken gebracht. Een ander
schip van 7000 ton werd door torpedotref
fers beschadigd. Drie zeiltransportsohepen
werden door artillerievuur tot zinken ge
bracht.
Daarmede heeft de Duitsche duikibootvloot
op de oorlogstooneelen van den Atlanti
schen Oceaan, de Noordelijke IJszee en de
Middellandsche Zee sedert 1 Juli 34 sche
pen met een gezamenlijken inhoud van
225.900 ton tot zinken gebracht en het vij
andelijke ravitailleeringsverkeer naar alle
fronten wederom zwaar getroffen".
BolsfewIsStsclie divisies
vemieügfï.
EXTRA BERICHT VAN HET DUITSCHE
HOOFDKWARTIER.
Het opperbevel der Dviteche weermacht
maakt bekend:
In het gebied ten Zuidwesten van Rzjef
heeft de op 2 Juli begonnen omvattende
aanval der Duitsche troepen, doeltreffend
gesteund door formaties van het luchtwa
pen, na een doorbraak door het vijandelijke
systeem van stellingen, in zware bosciigf.-
vechten geleid tot insluiting en vernieti
ging van verscheidene divisies infanterie,
divisies cavallerie en een tankbrigade. In
dezen slag van 11 dagen werden ruim
30.000 gevangenen binnengebracht, 218
tanks, 591 kanonnen en 1301 machinege
weren en granaatwerpers, benevens groo-
te hoeveelheden andere wapens en oorlogs
tuig van allerlei aard buitgemaakt of ver
nietigd. De bloedige verliezen van den te
genstander zijn zwaar. De aantallen ge
vangenen en de buit nemen nog toe.
Rustelooze achtervolging
van den wijkenden vijand
Het Duitsche weermachtsbericht van
Zondagmiddag deelt mede:
„In de Zuidelijke zone van het Ooste
lijke front rukten snelle formaties en be
wegelijke afdeelingen der infanteriedivi
sies in rustelooze achtervolging achter den
wijkenden vijand op. Plaatselijke tegen
stand werd overal gebroken. In Rostof en
in verscheidene Kaukasushavens werden
voor den oorlog belangrijke installaties ge
bombardeerd. Vijandelijke ontlastingsaan-
vallen ten Noord-Westen van Woronesj
bleven ook gisteren zonder resultaat. Daar
bij werden in samenwerking met de lucht
macht 63 vijandelijke pantserwagens ver
nietigd.
In het gebied ten Noorden en ten
Nooi-d-westen van Orel herhaalde de vijand
zijn aanvallen met vrij sterke infanterie- en
pantserafdeelingen. Na harde gevechten
werden zij met doeltreffenden steun van
de luchtmacht afgeslagen. Aan het Wol
choffront mislukten vijandelijke aanvallen
met groote verliezen voor den vijand. De
Sovjet-luchtmacht heeft gisteren 74 vlieg
tuigen verloren. Zes Duitsche vliegtuigen
worden vermist.
In Egypte duren de hevige gevechten in
de stelling van El Alamein voort. Afdee
lingen gevechtsvliegtuigen en Stuka's be
stookten de Britsche stellingen en gemoto
riseerde troepen met bommen van zwaar
en van het zwaarste kaliber. Zij brachten
den vijand groote schade toe. Bij luchtge
vechten werden door Duitsche en Ita-
liaansche vliegers 14 vijandelijke vlieg
tuigen neergeschoten. Op Malta zijn steun
punten der Britsche luchtmacht gebom
bardeerd.
Aan de Zuid-kust van Engeland hebben
lichte gevechtsvliegtuigen twee torpedo-
bootjagers, die deel uitmaakten van een
vijandelijke vlootformatie, tot zinken ge
bracht. In den afgeloopen nacht heeft de
luchtmacht voor den oorlog belangrijke
doelen aan de Engelsche Oostkust met
zware bommen bestookt. In het Zuidelijke
deel van het Kanaal van St. George werd
bij een aanval op een vijandelijk convooi
een vrachtschip door bomtreffers bescha
digd.
Na een vruehteloozen storingsaanval op
de stad Flensburg in de avonduren van gis
teren vlogen in den afgeloopen nacht eeni-
ge Britsche bommenwerpers het gebied
van Dantzig binnen. Door brisant- en
brandbommen ontstonden in woonwijken
der stad Dantzig materieele schade en
schade aan gebouwen. In een vernield zie
kenhuis vonden talrijke kinderen den
dood. Vier der aanvallende vliegtuigen
werden neergeschoten.
Zooals in een extra-bericht is medege
deeld, hebben Duitsche duikbooten op den
DOOD DOOR SCHULD.
Het is niet de eerste keer, dat er
een bericht in de bladen heeft ge
staan, dat een apothekersassistente
bij de bereiding van een recept een
fout maakte, welke den dood van den
patiënt ten gevolge had. Ik herinner
mij de bedrijvigheid van een rechts
zitting rond zulk een feit nog niet zoo
veel jaren geleden. En nu weer.
In Rotterdam is dezer dagen een 33-
jarige man overleden ten gevolge van
een vergissing, die in een apotheek
werd begaan. Hij moest poeders heb
ben met een kleine hoeveelheid zwaar
vergif. Bij de nabestelling vergiste
zich de assistente in de hoeveelheid
en de patiënt stierf. En de apothekers
assistente is in bewaring gesteld en
zal zich moeten verantwoorden we
gens het veroorzaken van dood door
schuld.
Zonder dat het in mijn bedoeling
ligt de betrokken dame geheel en al
van schuld vrij te pleiten, ligt er m.i.
toch iets scheefs in deze gevallen. Het
wetboek bestempelt zooiets met dood
door schuld en, gezien reeds de pre
ventieve straf, die hierop wordt toege
past, beschouwt zij dit als een mis
daad. Nu vraag ik mij af of men een
fout, een grove fout zelfs, wel een
misdaad kan noemen. Een fout kan
een misdaad zijn, ik zou liever zeggen:
een serie grove fouten kan een mis
daad worden en dat zou ernstig moe
ten worden onderzocht. Maar daar
naast staat de oude waarheid, dat wie
werkt fouten maakt. En ik zie er iets
zeer onevenredigs in zoo'n meisje nu
maar direct in het gevang te stoppen,
zelfs voor een fout in een arbeid,
waarvan een menschenleven kan af
hangen. Lieve hemel, je stopt iemand
toch maar niet zoo in de gevange
nis. En bovendien is er een ander pre
ventief middel. Schors haar voorloo-
pig in het uitoefenen van haar func
tie, desnoods voor goed. Zoo ben ik het
er in ieder geval niet mee eens. Maar
misschien ga ik er nog eens anders
over denken, als ik zelf het slachtoffer
ben geworden van een verliefde apo
thekers-assistente.
Hedenavond om 21.uur spreekt Max
Blokzijl, ria den zender Hilversum II in
zijn politiek v/eekpraatje over het onder
werp: „Engeland overleeft alle veldsla
gen, behalve den laatsten".
BEKENDMAKING AAN FAMILIE EN
VRIENDEN VAN IN NEDERLANDSCH-
INDIë GEÏNTERNEERDEN.
Naar aanleiding van de in de bladen van
11 Juli geplaatste bekendmaking aan fami
lieleden en vrienden van in Nederlandsoh-
Indië geïnterneerden, verzoekt het Com
missariaat voor Indische Zaken van de
N.S.B., Zeestraat 76, Den Haag, er nog eens
met nadruk op te wij zien, dat de geplaat
ste bekendmaking uitsluitend betrekking
heeft oip de aanvankelijk in Nederlan'dsch-
Indië geïnterneerden, en later naar Britsch-
Indië vervoerde leden van of sympathi
seerenden met de N.S.B. Zij betreft dus
niet de krijgsgevangenen in
het algemeen.
Op verzoeken om inlichtingen betreffen
de krijgsgevangenen kan het genoemde
commissariaat dus geen uitsluitsel geven.
Atlantischen Oceaan en in de Aimerikaan
sche kustwateren 18 vijandelijke koop
vaarders met een gezamenlijken inhoud
van 116.000 ton tot zinken gebracht. Een
ander schip van 7000 ton werd door torpe
dotreffers beschadigd. Drie zeiltransport-
schepen werden door artillerievuur tot
zinken gebracht. Daarmee heeft de Duit
sche duikbootvloot op de oorlogstooneelen
van Atlantischen Oceaan, Noordel ke IJs
zee en Middellandsche Zee sedert 1 Juli 34
schepen met een gezamenlijken inhoud van
225.900 ton tot zinken gebracht en het
vijandelijke ravitailleeringsverkeer naar al
le fronten wederom zwaar getroffen.
Een zeldzaam jubileum. Jan |Rijnsburg
en Maria van der Horst, wonende in
de Zakkendragerssteeg te Utrecht,
vierden Vrijdag hun 70-jarig huwelijks-
leest Pax Holland-De Haan m