DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Jliamentje
.J
DINSDAG 7 JULI 1942
33ste Jaargang No. 10295
S)e C^ki^cHcSoii^cmt
Bureaux: Papengracht 32 - Giro 103003
Telefoon: Redactie 20015, Administr. 20935
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
De goede gedachten
Het is waar, dat de mensch, wat zijn
ziele-leven betreft, leeft uit gedachten.
Het is waar in zooverre het waar be
hoort te zijn! Feitelijk is het maar al te
dikwijls waar, dat de menschelijke hande
lingen worden gedreven uit gedachten-
looze sleur, worden gesteld zonder te den
ken, onnadenkend.
Herhaaldelijk hebben wij reeds gecon
stateerd, dat een lichtzijde van dezen tijd
is, dat de mensch door de levensomstan
digheden wordt gedrongen, om zich te be
zinnen, om na te denken, om waarlijk re
delijk te handelen.
En, hoewel nog maar al te velen zich
nog niet uit hun geestelijk sleur-leven
hebben losgewrongen, om te komen tot de
ware geestelijke vrijheid, is toch ook onge
twijfeld voor vele anderen deze tijd de
aanleiding, om zichzelf op meer verant
woorde wijze rekenschap te geven van hun
leven, om dieper in te dringen in de be-
teekenis en waarde van het leven, van hun
persoonlijk leven. Dat is verblijdend.
Er zijn vele middelen, om onszelf te ver
rijken met gedachten, die voedsel en
bouwstof zijn voor het ziele-leven.
Er zijn vele middelen, die wij ook al 'ns
hebben aangewezen.
Voor katholieken zijn twee dier midde
len: het lezen van de H. Schrift en het
bidden en overwegen der kerkelijke litur
gische gebeden.
Geen van beide middelen zijn noodza
kelijk.
Maar voor zeer velen nuttig en ge-
wenscht.
Wie deze middelen kent en in staat is,
ze te gebruiken, kan op schuldige wijze
zichzelf onthouden een middel, om zijn
ziele-leven te verbeteren, te veredelen, te
verrijken.
Wat de lezing van de H. Schrift betreft
gidst de Warmondsche hoogleeraar prof.
Stammeyer iederen Zaterdag voor de le
zers van „De Leidsche Courant".
Wij willen hier gaarne, voorzoover nog
noodig, de aandacht vestigen op Missaal,
Zondagsch Misboek en op de bekende
boekjes, die aan verscheidene kerkên
Zondags voor enkele centen te koop wor
den aangeboden, waarin de Misgebeden
voor den Zondag zijn opgenomen.
Het lezen van de H. Schrift en het bid
den en overwegen der kerkelijke liturgi
sche gebeden zijn twee der bronnen, waar
uit wij kostelijke spijs voor ons gedach
ten-leven kunnen putten.
Er zijn. zooals vanzelf spreekt, veel
meer bronnen, van velerleiaard.
De Vlaamsche dichter Gezelle zong. dat
de goede gedachten hem invielen tijdens
de H. Mis. Hier zingt hij:
De goe de goe gedachten,
ze komen^binst de Messe mij;
De goe <3p goe gedachten,
't is Jesus zelf, Hij zendt ze mij;
De goe de goe gedachten,
't is honingraat, 't is zalf voor mij,
de goe de goe gedachten!
Dat gedachten, goede gedachten van
zulk een groote beteekenis zijn willen wij
ons nog even laten zeggen door denzelfden
dichter Gezelle:
Vlugger als de wind die vliegt,
en de losse boomen wiegt,
gaan, mijn kind,, gedachten;
dieper als onze ooge 'n kan
peilen, in 't wijde uitgespan,
peilen, kind, gedachten;
hooger als de sterren staan,
in de glimmende hemelbaan,
staan, mijn kind, gedachten;
wijder als dat wijde en wak
uitgestrekte watervlak,
strekken, kind, gedachten!
Daarom is het zoo uitermate belangrijk,
om aan ons gedachten-leven de grootste
zorg te wijden. Moge dat leven sterk en
zuiver zijn!
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
SPELLING.
A. F. Mirande geeft in het Nationale
Dagblad de volgende beschouwing over
het spellingsvraagstuk:
„Wat maken onze kinderen een taalfou
ten, „dat deden wij vroeger niet?" Wie
hoorde nooit deze verzuchting!
En toch, het woord „taalfout" is al mis.
Een taalfout maakt hij die zegt: „Och, dat
nou indirect niet", want hij bedoelt:
„Och, dat nou direct niet". Hij maakt
een taalfout, want hij zondigt tegen de
taal. Onze verzuchters over hun of ande-
rer kinderen maken in het gesprek dik
wijls zulke taalfouten, dat men er van ijst.
Zij bedoelen echter „spelfouten".
Het is met die spelling een vreemd ding.
De Middeleeuwer spelde op zijn manier,
op den klank af, en iedereen had dan nog
zijn eigen opvattingen. Toch baart de Mid-
dcleeuwsche spelling ons geen moeilijkhe
den. Vondel en de zijnen brachten een
nieuwe orde. In de 19e eeuw kwam Sie-
genbeek, die de spelling voor goed regel
de. Toch leed het niet lang, of De Vries
en Te Winkel stelden vele veranderingen
en ook verbeteringen Voor. Toen dook Kol-
lewijn op met zijn vereenvoudigde spelling,
waarna de politiek zich in de zaak mengde
NIEUWE WET TER ORDENING
VAN HET SOCIALE LEVEN
De centrale persdienst van het N. A. F.
schrijft ons: De contouren der nieuwe so
ciale ontwikkling teekenen zich af. Het
gaat hier niet om een omvormingsproces,
maar om het scheppen van nieuwe vormen.
Wij geven hier de meening van den leider
van het Nederlandsche Arbeidsfront over
de komende wetgeving ter ordening van
het sociale leven.
In die wet wordt het bedrijf of de on
derneming gezien als organische en orga
nisatorische eenheid, welke in de verhou
ding tusschen werknemer en werkgever
tot uiting moet komen. Beider verantwoor
delijkheid en beider rechten en verplich
tingen zuilen ten nauwste verband houden
n et het hoogere belang, dat door beide
g'.oepen in en door het werk gediend moet
worden, n.l. de eenheid en gezonde ont
wikkeling van de Nederlandsche Volksge
meenschap.
Daarom zijn de onderscheidingen werk
nemer werkgever, welke op tegenstel
lingen wijzen, die bij de vervulling van
deze taak remmend kunnen werken, door
de komende wet niet alleen in naam, doch
ook in dezen terzijde gesteld. Dit brengt
geen bevoogding van den bedrijfsleider
mede, veeleer v/ordt de verantwoordelijk
heid grooter, doch tevens is het karakter
van de verantwoordelijkheid geheel ver
anderd, dus gericht op het welzijn van
het geheel bedrijf en in het bijzonder op
het welzijn van allen, die in het bedrijf
werken en als zoodanig als volwaardige
medewerkers zijn te beschouwen. Dit zijn
verplichtingen, welke de bedrijfsleider ten
volle heeft te aanvaarden, doch daartegen
over zullen zijn rechten ook ten volle ge-
vaarborgd zijn.
Doch niet alleen voor de afzonderlijke
bedrijven, ook voor het bedrijfsleven als
geheel zal de onverbrekelijke eenheid tot
uiting komen. Om dit te bereiken zal een
gevolmachtigde voor den arbeid ingesteld
worden om dit bedrijfsleven als geheel te
ordenen, opdat het zijn taak in dienst van
de Nederlandsche volksgemeenschap naar
behoor en zal kunnen verrichten.
Het Nederlandsche Arbeidsfront zal ge
heel in overeenstemming met zijn taak en
als de wordende organisatie van alle Ne
derlandsche werkers bij deze ordening me
de een belangrijke bijdrage hebben te le
veren' voor de verzorging van alle werkers
in den ruimsten zin van het woord. Om
aan het geheel een hecht fundament te ver-
leenen. zal bovendien een raad van des
kundigen den gevolmachtigde terzijde
staan. Van dezen raad van deskundigen
die voor de helft uit bedrijfsleiders, en voor
de helft uit de andere medewerkers uit de
bedrijven zal worden gevormd, kan ver
wacht worden, dat hij in goede samenwer
king de belangen van allen, die in het
bedrijfsleven een taak van het geheele
volk.
en iedere minister een stelling aan zijn
ambtstijdperk verbond. We weten nog allen
van Marchant, die in zijn Haagschen wet-
houdertijd een verwoed tegenstander, maar
als minister een kampioen van de vereen
voudigde spelling was.
Het is thans zoo, dat een slimme H. B.
S.-er die een fout maakt, zich altijd op een
minister of geleerde kan beroepen om zijn
woordbeeld te verdedigen. Wat in den tijd
van Justus van Effen goed was, is nu net
fout!
Kan het verwonderen, dat onze leerlin
gen, die niet alleen allerlei oude teksten
lezen, maar ook Verschillende spellingstel
sels hebben moeten eeren, de kluts kwijt
raken, er niet meer om geven? En dan te
weten, dat ze na hun eindexamen een
boekje moeten koopen om wat hun elf jaar
lang op school bijgebracht werd, weer af
te leeren!
Neen, de volwassenen, die zoo prat gaan
op hun verleden, hebben ongelijk. De
jeugd zit in de verdrukking, ze weten niet
waar ze zich aan te houden hebben. Wie
anders zijn daar de oorzaak van dan de
huidige volwassenen?
Een spelling kan men niet uittrekken
als een jasje om een ander aan te doen.
Het spellen is een werktuigelijke aangele
genheid, de spelling moet een traditie wor
den van vader op zoon.
Het is eigenlijk geen wonder, dat al die
ministers maar wat klungelden. Vooral
toen men dat onzekere Indogermaansch er
bij haalde (we spellen het zóó, omdat de
Indo-Germanen het vermoedelijk zóó
zeiden) was het hek van den dam, want
nu ontbrandde de twist over het Indoger
maansch, die op den rug van onze spelling
en op den rug onzer jeugd werd uitge
vochten.
Zoo was er dan jarenlang een spelling
strijd. Men heeft in de bladen kunnen le
zen, dat er spoedig een oplossing komt. In
dien deze Secretaris-Generaal (wat een
mooi woord toch, letterlijk vertaald wil
het zeggen: geheimschrijver algemeen) er
in slaagt de zaak tot ieders bevrediging
te regelen, zoodat niet alleen de school
maar ook de Staat met al den aankleve
van dien, het stelsel voor goed althans
voor een eeuw minstens, aanvaardbaar
vindt, dan heeft hij genoeg gedaan voor het
Nederlandsche volk.
Eén ding is echter zeker! Wanneer
men ons den buigingsvorm wil ontne
men, dan is de strijd niet beslecht,
maar dan begint hij eerst goed. Want
vrijwel alle nation aal-socialisten zul
len zich verzetten tot het uiterste. Bo
vendien staan ze niet alleen in dit ge
val.
Ook met een gedeeltelijke afschaf
fing kunnen wij geen genoegen nemen,
want afschaffen van den buigingsvorm
beteekent taalverarming. Deze erfe
nis van de democratie kunnen wij niet
aanvaarden, zelfs niet onder voorrecht
van boedelbeschrijving".
HET ITALIAANSCHE
WEERMACHTSBERICHT.
Alexandrië, Suez, Port Said
gebombardeerd
Het Italiaansche weermachtsbericht van
gisteren luidt:
Aan het Egyptische front activiteit van
gemotoriseerde afdeelingen en wederzijd-
sche levendige activiteit van de artillerie.
Aanvallen van vijandelijke gepantserde
verkenningswagens werden overal snel af
geslagen.
Formaties van de Duitsch-Italiaansche
luchtmacht vielen troepenafdeelingen en
autocolonnes met mitrailleurvuur aan en
sloegen deze uiteen. Een zeer groot aantal
vrachtauto's werd in brand geworpen of
zwaar beschadigd.
In verschillende luchtgevechten werden
12 vijandelijke vliegtuigen neergeschoten.
Eenheden van de Italiaansche lucht
macht bombardeerden de haveninstallaties
van Alexandrië, Suez en Port Said. Van de
overdag uitgevoerde operaties keerden vier
van onze vliegtuigen niet op hun steunpun
ten terug.
Het tot zinken brengen van een schip van
5.000 ton, waarvan in het weermachtsbe-
richt van gisteren werd gemeld, dat het in
het Oostelijke deel van de Middellandsche
Zee was getorpedeerd, is bevestigd.
In de omgeving van Lentini wierp een
Engelsch vliegtuig gisteren enkele bom
men neer. Er vielen hierdoor geen slachtij
offers. Ook schade werd niet aangericht.
Onze vliegtuigen hebben het vliegveld
Micabba op Malta doeltreffend gebombar
deerd. Bij een andere actie hebben Duit-
sche jagers een Spitfire vernield.
DE STRIJD RONDOM EL ALAMEIN.
Bij de gevechten in Noord-Afrika is het-
den Duitschen en Italiaanschen troepen,
naar het opperbevel van de weermacht me
dedeelt. gelukt, aanvallen van vijande
lijke tanks, die in het midden van de El
Alamein-stellingen gericht waren op de
bres, welke door de troepen der Spilmo-
gendheden was geslagen, af te weren.
Daarbij werden verscheidene Amerikaan-
sche tanks vernietigd. Duitsche gevechts-
en torpedovliegtuigen steunden de gevech
ten van de Spiltroepen door aanvallen op
vijandelijke troepenconcentraties in het ge
bied ten Zuiden van El Alamein. De auto
colonnes, die het ravitailleeringsverkeer
tusschen het kustgebied en de aan den
Noordelijken rand van het Cattara-dal
verschanste Britten in stand trachtten te
houden, werden herhaaldelijk met zware
bommen bestookt. In de met munitie en
benzine geladen colonnes ontstonden tal
rijke branden en ontploffingen. Verschei
dene batterijen luchtdoelgeschut, welke in
het steenachtige, slechts met kreupelhout
bedekte terrein ten Zuid-Oosten van El
Alamein waren ingegraven als verdediging
tegen de Duitsche en Italiaansche pantser-
formaties, werden door bomtreffers buiten
gevecht gesteld.
In luchtgevechten werden door Duitsche
jagers 5 vijandelijke vliegtuigen, waaronder
4 van het type Spitfire, neergeschoten.
STAKING IN EGYPTE.
Naar uit Cairo wordt gemeld, is een al-
gemeene staking in de geheele Egyptische
industrie uitgebroken. De Egyptische mi
nister van sociale zaken, Abdel Hakk, heeft
de arbeiders opgeroepen om voor Dinsdag
den arbeid te hervatten, anders zal de re
geering de arbeiders dwingen naar hun
werkplaatsen terug te keeren.
VERKEER TUSSCHEN PALESTINA EN
EGYPTE GESTAAKT.
Sedert acht dagen staat het civiele ver
keer tusschen Palestina en Egypte stil.
Naar voorts gemeld wordt, is op eenige be
langrijke wegen in Egypte ieder particu
lier verkeer verboden.
De oorlog in Oost-Azië
SJIMADA OVER DEN MILITAIREN
TOESTAND.
Evenals minister-president Tojo, die on
der meer verklaarde, dat Japan in Oost-
Azië thans een gebied van 50 millioen
vierkanten kilometer beheerscht, heeft de
minister van marine, Sjimada, een over
zicht van den militairen toestand gegeven.
Hij zeide, dat Japan zich thans strategisch
in een volkomen veilige positie bevindt.
Het Japansche operatiegebied strekt zich
uit van de Aleoeten tot den Indischen
Oceaan en Zuid-Afrika in het Westen en
tot de Oost-Indische eilanden in het Zui
den. Australië verkeert in het grootste ge
vaar. Japan breidt voorts zijn operaties uit
tot het Oosten der Stille Zuidzee, zoodat
ook het vasteland van Noord-Amerika aan
een ernstig gevaar is blootgesteld. Wat Ja
pan een gevoel van kracht geeft, is ook
het feit, dat de Europeesche spillanden
hun verbazingwekkede militaire vorderin
gen uitbreiden. Terwijl de Japansche over
winningen in Oost-Azië grooten invloed
op den oorlog in Europa hebben, zal de
Duitsch-Italiaansche gevechtsactie voor-
deelige gevolgen voor Japan hebben. De
door de nauw verbonden mogendheden
van het pact van drie gevoerde oorlog tot
vernietiging van Engeland en de V. S. be
vindt zich, aldus besloot Sjimada, op weg
naar de eindoverwinning.
De nieuwe ambassadeur der Sowjet-Unie
in Japan, Jacob Alexandrowitsj Malid, zal,
naar Domei meldt, op 9 Juli een bezoek
brengen aan het keizerlijke paleis, tenein
de zijn geloofsbrieven te overhandigen,
benevens het schrijven betreffende de te
rugroeping van den vorigen ambassadeur,
Smetanin. De So wj et-ambassadeur, die
vergezeld zal zijn door twaalf leden der
ambassade, onder wie de ambassaderaad
Dimitri Jukow. zal door den tenno en kei-
1 zerin in audiëntie ontvangen worden.
GENERAAL-VELDMAAR-
SCHALK VON RUNDSTEDT IN
NEDERLAND
Generaal-Veldmaarschalk Von Rund-
stedt heeft in de laatste dagen in Ne
derland vertoefd en in gezelschap van
den bevelhebber der weermacht in Ne
derland, generaal der vliegers Fr.
Christiansen en andere hooge officie
ren, een bezoek gebracht aan de troe
pen van alle deelen der weermacht.
Bij deze gelegenheid heeft hij ook de
nieuwe versterkingswerken en zware
batterijstellingen in het kustgebied be
zichtigd.
Uit New York wordt gemeld, dat da
Duitsche opmarsch aan het Oostelijke front
in de Ver. Staten ernstige bezorgdheid
heeft doen ontstaan. De avondbladen van
Maandag publiceeren de berichten over
den Duitschen opmarsch met groote kop
pen. De militaire criticus van de New York
Times schrijft: „Men moet de nieuwe
Duitsche overwinningen op het Sovjetle-
ger verwachten. Hitier ziet van iedere sen.
satie-overwinning af en leidt zijn troepen
naar een gebied, dat hem een degelijke en
vaststaande winst oplevert. Men kan niet
ontkennen, dat Duitschland het groote zo-
meroffensier is begonnen en dat het in mi
litair opzicht den geallieerden verreweg
de baas is."
DE GEALLIEERDE SCHEEPSVERLÏEZEN
Te Washington is officieel toegegeven,
naar de zender Boston meldt, dat wederom
drie geallieerde schepen door duikbooten
der Spilmogendheden tot zinken zijn ge
bracht.
HALIFAX NAAR ENGELAND.
De Britsche ambassadeur te Washington,
lord Halifax, is, naar de Britsche berich
tendienst meldt, naar Engeland gevlogen.
DE PAUS HERSTELD.
Woensdag zal de Paus, na zijn herstel, de
gebruikelijke ontvangsten hervatten. De
geneesheeren staan er echter op, dat de
Paus geen langdurige toespraken houdt.
Het paleis van Diocletianus t.° Soalato is, zoo
als bekend, een der best bewaarde vormen en
voorbeelden van de Romeinsche bouw
kunst. Terstond na de bezetting van Dal-
matië, vorig jaar, is dan ook een commis
sie. die gevormd was uit leden van de Ita
liaansche Acad., naar Spalato vertrokken
om te zien, wat er van het gebouw over
v/as en hoe het in den meest harmonischen
zin kon worden bewaard, zoodat het volle
dig tot zijn recht kon komen.
De uitslag van dit onderzoek is door de
commissie neergelegd in een werk, dat on
der den titel „Roemisches Spalato" door
de academie wordt uitgegeven.
Dat men hier niet bang is om in groot-
schen stijl te werk te gaan, bewijst het
plan, dat geheel Spalato weer in harmonie
wil brengen met het paleis.
Het gebouw zelf wil men ook vrijleggen,
zoodat het geheel in zijn ouden luister,
als in Diocletianus' tijd, weer zal te zien
zijn.
BINNENLAND
WINTERHULP.
In de periode van 22 t/m 27 Juni 1942 is
in totaal ontvangen 36.118.38 gld.
DERDE MOEDERTEHUIS VAN DEN
N. V. D.
Gistermiddag is te Aalten het derde
moedertehuis van den Nederlandschen
Volksdienst officieel geopend. Het hotel
Beskers met zijn mooien tuin, dat voor dit
doel bijzonder geschikt is, werd van 1
Juli1 October door den N.V.D. gehuurd.
Bij de opening waren o.a. aanwezig de
burgemeesters van Aalten, Winterswijk,
Dinxperloo, Lichtevoorde en Zelhem.
Met ingang van 7 Juli is, ten behoeve
van het Landbouw Crisisfonds, een heffing
ingesteld terzake van het koopen van ha
ver, bestemd om aan eigen dieren te ver
voederen.
Deze heffing bedraagt 3.50 per 100 KG.
en is verschuldigd door een ieder, die ha
ver als enkelvoudig product koopt voor
zijn paarden, vee of andere dieren. Van de
heffing zijn vrijgesteld veehouders, die kun
nen aantoonen, dat ze hun geheelen door
hen geteelden voorraad haver aan de P. I.
C. A. hebben ingeleverd.
De heffing moet worden voldaan aan dc
P. I. C. A„ binnen wier werkgebied de be
trokkene is gevestigd, tegelijk met het aan
vragen van het bestelbiljet, waarop de ha
ver mag worden aangekocht.
EENHEIDSTOILETZEEP.
Naar men ons in de kranten mede
deelt, wasschon wij ons met luchtge-
vulde eenheidstoiletzeep. Ik acht dit
een belangrijke vooruitgang. De een-
heidszeep, die ik tot nu toe gebruikte,
was van een homoeopatische allure.
Ik bedoel, dat ik met die zeep klei en
aarde gebruikte om mij van het vuil
der aarde te reinigen en daar had ik
iets op tegen. Luchtgevulde eenheids
toiletzeep lijkt mij iets hygiënischer.
Maar hoe zit dat met die zeep? heb
ik mij afgevraagd. Is die zeep hol en
is die holle ruimte gevuld met lucht?
Zoo ja, dan nadert deze fabricage be
denkelijk dicht het soort handel, dat
wij voorheen met boerenbedrog pleeg
den aan te duiden. Men wascht zich
dan immers met de wanden van zoo'n
stuk zeep en als men denkt nog heel
wat over te hebben is het ineens op.
Of is de lucht op handige wijze met
de zeep vermengd, zoodat het de zeep al
leen maar wat poreuzer en luchtiger
heeft gemaakt? Dan moeten de fabri
kanten alleen nog maar een stapje
verder gaan en zeep trachten te ver
vaardigen van lucht alleen. Dan ste
ken wij 's morgens onze handen uit
het raam. plukken wat versche lucht
en wasschon ons. Zoo zou de zeepdis-
tributie tenminste zijn opgelost. Of
het moest zijn, dat ook de lucht zou
worden gedistribueerd en dat gebeurt
reeds in zooverre wij moeten zorgen
daarvan tusschen 12 en 4 uur voldoen
de voorraad in huis te hebben, daar
dat de gesloten tijd is en wij in dien
tijd van de frissche lucht moeten af
blijven. Maar 's nachts wasschen wij
ons niet en 's morgens kunnen wij de
ramen openzetten. Ik wil maar zeg
gen, dat deze oplossing perspectieven
opent voor de toekomst en misschien
wordt de lucht nog wel eens een be
langrijke factor in ons bestaan.
Tenminste, als wij dan weer ieder
uur van dag en nacht vrij kunnen
ademhalen.
voorwaarden vastgesteld voor werknemers
in de suikerindustrie.
Voor volwaardige ongeschoolde manne
lijke werknemers van 23 jaar en ouder is
het minimum-uui'loon vastgesteld op 40
cent; voor volwaardige jeugdige werkne
mers van 15 jaar af is het minimum-loon
bepaald op een percentage van dat voor
volwassen werknemers. Voor el'ke maand
dienstbetrekking zal een halve dag vacan-
de worden gegeven. De opzeggingstermijn
bedraagt in het algemeen een week. Voor
werknemers van 25 jaar en ouder, die ge
durende ten minste 3 jaar bij denzelfden
werkgever in dienst zijn geweest, geldt een
opzeggingstermijn van 2 weken.
Voor het overige bevat de regeling on
der meer bepalingen betreffende extra
betaling bij overwerk en doorbetaling van
het loon over Christelijke feestdagen en
tijdens z.g. kort verzuim. De regeling gaat
in op 13 Juli 1942.
UIT DE SUIKERINDUSTRIE.
Blijkens de Staatscourant van 6 Juli 1942
heeft het college van rijksbemiddelaars een
regeling van loonen en andere arbeids-
REGELING VAN ARBEIDSVOORWAAR
DEN VOOR WERKNEMERS OP
DUITSCHE MILITAIRE WERKEN.
Blijkens de Staatscourant van 6 Juli 1942
heeft het College van Rijksbemidelaars, in
aansluiting aan de regeling van arbeids
voorwaarden voor werknemers op de vlieg
velden, een regeling van arbeidsvoorwaar
den vastgesteld voor werknemers, die
werkzaam zijn bij Duitsche militaire wer
ken met uitzondering van vliegvelden, en
ondeibodds- en kleine herstellingswerken
aan gebouwen.
De regeling geldt voor de werknemers
in het bouwbedrijf in ruimen zin (waaron
der begrepen het straatmakers-, schilders-,
steen- en houtgraniet- en stucadoordbe-
drijf en het zwarte corps) en voor Chauf
feurs.
De werknemers zijn ingedeeld in ge
schoolden, geoefenden en ongeschoolden.
De provincies in Nederland zijn in 4 l'oon-
gebieden verdeeld. Voor geschoolde vol
slagen werknemers bedragen de uurloo-
nen 6656 cent, voor geoefenden 6049
cent en 'voor ongeschoolden 5644 cent.
Voor chauffeurs zijn de weekloonen (be
rekend naar een 60-urige werkweek) be
paald op 37.50 tot 32.50. Ook voor jeug
dige werknemers van 18 jaar af zijn loo
nen vastgesteld.
Bij arbeid in tariefloon moet de gemid
delde werknemer een inkomen verdienen,
dat de vastgestelde uurloonen met 10 pet.
overschrijdt. Verder mag een werkgever
aan 30 pet. van de geschoolden een presta
tietoelage betalen van 10 pet. van het uur
loon, en aan 30 pet. van de geoefenden en
ongeschoolden een prestatietoelage van
5 ct. Verder bevat de regeling bepalingen
betreffende extra toeslag bij overwerk en
bij nacht- en 'Zondagsarbeid, vergoeding
van reiskosten en vergoeding van verblijf
kosten aan gehuwden.
DE PRIJZEN VAN KUNSTGEBITTEN.
Nu er als grondstof voor de vervaardiging
van kunstgebitten geen rubber meer be
schikbaar wordt gesteld en daarvoor thans
de veel duurdere kunsthars moet worden
gebruikt, is voor kunstgebitten van dit
laatste product de prijs vastgesteld. In de
desbetreffende beschikking in de Staats
courant zijn de maximum maakloonen en
de maximum materiaal tarieven van kunst
hars prothesen opgenomen, die door de ex
ploitanten van tandtechnische laboratoria
mogen worden berekend. Daarbij wordt
onderscheid gemaakt in de tarieven voor
riekenfondsleden en armlastigen en die
voor particuliere patiënten.
