DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DUITSCHLAND
Momentje.
ZATERDAG 4 JULI 1942
33ste Jaargang No. 10293
^e£eidócli£0oii/tai/rifc
Bureaux: Papengracht 32 - Giro 103003
Telefoon: Redactie 20015, Administr. 20935
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
STRIJDT VOOR EUROPA
Meer dan 50.000 gevangenen
bij Sebaslopol
Het Duitsche weermachtsbericht van gis
ternamiddag luidt:
Ten Zuidwesten van Sebastopol staan de
laatste overblijfselen van de bolsjewisti
sche troepen op de uiterste landtong van
het schiereiland Chersones voor hun ver
nietiging. In den strijd om de vesting Se
bastopol werden tot en met 2 Juli meer
dan 50.000 gevangenen gemaakt; 21 pant
serwagens, 503 stukken geschut, 662 gra
naatwerpers, alsmede talrijke andere wa
pens en oorlogsmateriaal van elke soort
buitgemaakt of vernietigd.
In het zeegebied voor de Krim brachten
Duitsche en Italiaansche motortorpedoboo-
ten drie gewapende vijandelijke bewakings
vaartuigen tot zinken. Zij namen de over
levenden gevangen.
Aan de Zwarte Zeekust van de Kaukasus,
alsmede in de Zee van Asof vielen ge
vechtsvliegtuigen en duikbommenwerpers
verscheidene havens aan met bijzonder suc
ces o.a. Noworosiisk en Anapa, alsmede
vijandelijke schepen. Een mijnenlegger en
tien kustvaartuigen werden tot zinken ge
bracht, vier topedojagers en zeven koop
vaardijschepen alsmede een opleidings
schip en een drijvend dok werden vernie
tigend getroffen.
In den Zuidelijken sector van het Ooste
lijke front sloegen Duitsche en Italiaan
sche troepen verscheidene plaatselijke 'aan
vallen der bolsjewisten met zware, bloe
dige verliezen af.
De aanvalsoperaties van de Duitsche en
verbonden troepen hebben over een breed
te van bijna 300 K.M. het vijandelijke front
doorbroken. De verbitterde tegenaanvallen
van vijandelijke pantserbrigades werden
met zware verliezen voor den vijand afge
slagen. Alleen één snelle divisie vernietig
de zonder eigen verliezen aan pantserwa
gens in de periode van 28 Juni tot 2 Juli
100 bolsjewistische pantserwagens.
Sterke formaties gevechtsvliegtuigen
bombardeerden vijandelijke stellingen en
ravitaileeringsbewegingen op wegen en
spoorlijnen. In het gebied van Rzjef dron
gen Duitsche troepen ondanks den taaien
tegenstand de vijandelijke stellingen bin
nen en veroverden verscheidene plaatsen.
In de Kolabaai werden kade- en werf-
installaties alsmede ravitaileeringsbedrij-
ven van de havens Rosta en Moermansk
opnieuw door bommen getroffen. In het
stad- en havengebied werden branden ver
oorzaakt.
In Egypte werden bij de vergrooting van
de doorbraak door de El Alamein-stelling
verscheidene zwaar versterkte _steunpunten
stormenderhand genomen. Meer dan 2.000
Britten werden gevangen genomen, 30
stukken geschut en talrijke pantserwagens
werden buitgemaakt of vernietigd. Nachte
lijke aanvallen van de luchtmacht waren
gericht op militaire installaties bij Alexan-
drië.
In het zeegebied ten Noordoosten van
IJsland werd een koopvaardijschip van
1500 b.r.t. door een gevechtsvliegtuig tot
zinken gebracht.
Bij een korten aanval overdag van vijf
Britsche bommenwerpers op de stad Flens
burg verloor de vijand twee vliegtuigen.
De burgerbevolking leed enkele verliezen.
In den afgeloopen nacht wierp de Brit
sche luchtmacht met vrij zwakke strijd
krachten brand- en brisantbommen op de
stad en buitenwijken van Bremen. De ver
liezen onder de burgerbevolking zijn ge
ring. Vooral in woonwijken ontstond brand
schade. Veertien-der aanvallende bommen
werpers werden neergeschoten.
BOLSJEWIEKEN ERKENNEN VAL VAN
SEBASTOPOL.
Het Sovjet-Russische legerbericht van 3
Juli (middernachtsbericht) erkent officieel
de inneming van Sebastopol en wel 50 uur
na de publicatie van het Duitsche extra-
bericht over den val der vesting.
Egypte en de oorlog
DE ACHTERVOLGING IN NOORD -
AFRIKA.
In Noord-Afrika zetten Duitsche ge
vechtsvliegtuigen de achtervolging van de
verslagen Britten met goede uitwerking
voort. Haveninstallaties en spoorlijnen bij
Burg el Arab, ten Westen van Alexandrië,
werden aangevallen. Waargenomen kon
worden, dat de belangrijke spoorweg naar
Alexandië beschadigd is.
Nieuw-Zeelandsche troepen hebben, naar
Stefani meldt, als gevolg van den door de
militaire gebeurtenissen in Egypte ontsta-
nen toestand, de stad Cairo bezet.
Omtrent de recente kabinetszitingen der
Egyptische regeering zijn in Berlijn geen
nauwkeurige berichten ontvangen. Men
meent echter desondanks zich te kunnen
voorstellen, welke thema's het Egyptische
kabinet in het bijzonder daarbij hebben
bezig gehouden. Naar Duitsche opvatting
zal de Egyptische regeering stellig niet on
bekend zijn met de stemming onder het
Egyptische volk. Vooral echter zullen de
Egyptenaren vreezen, dat de Britten, zoo-
als in het geval van Birma, ook in hun land
de tactiek der „verschroeide aarde" op een
gegeven oogenblik zullen trachten uit te
voeren. In de Wilhelmstrasse is gisteravond
voor vertegenwoordigers der pers de tekst
van de gemeenschappelijke Duitsch-Ita-
liaansche verklaring ten aanzien van Egyp
te opnieuw voorgelezen, waaruit blijkt, dat
de operaties der Spilmogendheden in
Noord-Afrika moeten dienen tot de bevrij
ding van het Nabije Oosten van de Britsche
heerschappij. Uit de strekking oezer ver
klaring, zoo zegt men in toonaangevende
kringen te Berlijn, blijkt zonder meer, dat
daarmee ook de andere landen van het
Nabije Oosten bedoeld worden, ook al
wordt de verklaring zelf vooreerst slechts
tot het dichtstbij liggende Egypte gericht.
VERKLARING VAN DEN GROOT
MOEFTI.
De Groot Moefti van Jeruzalem heeft
gisteren ten overstaan van vertegenwoor
digers der wereldpers te Berlijn een ver
klaring afgelegd, waarin hij o.m zegt:
De geweldige overwinningen van de
Duitsch-Italiaansche troepen hebben groo-
te vreugde gewekt in het geheele Oosten
en in het bijzonder bij alle Arabische vol
ken. Deze overwinningen hebben de be
wondering van alle Arabieren voor gene-
raal-veldmaarschalk Rommel, voor zijn
geniale strategie en de dapperheid der for
maties der Spilmogendheden vergroot, aan
gezien zij in den strijd tegen de gemeen
schappelijke vijanden, Engeland en het Jo
dendom, benevens tegen het gevaar van het
bolsjewisme werden bevochten, dat na de
bezetting van Iran nabuur is geworden van
de Arabische landen. Algemeen gezien zul
len deze successen een groot effect hebben
cp het resultaat van den oorlog, want zij
brengen Engelands nederlaag in dezen oor
log dichterbij en beteekenen het begin van
het einde van het Britsche Rijk. Egypte,
dat het Engelsche imperialisme ruim zestig
jaar uit eigen ervaring kent en vastbera
den en intransigent bestrijdt, heeft geen
dag den strijd van zijn vrijheid en onaf
hankelijkheid vergeten. Egypte, dat zonder
vrees tegen Engeland is opgestaan, zelfs
toen dit in 1919 het hoogtepunt van zijn
macht had bereikt, vat de berichten van
de huidige gebeurtenissen met groote vol
doening op en weet, dat het oogenblik ge
komen is om zich definitief van de vreem
de heerschappij te bevrijden en de onaf
hankelijkheid van de Nijldelta te verwe
zenlijken. De toekomst van Egypte zien al
le Islamietische en Arabische volken met
bijzondere belangstelling, gezien hun nau
we betrekkingen met Egypte. Ik ben er ze
ker van, dat Egypte, dat in het bezit is
van het Suezkanaal, op grond van zijn on
afhankelijkheid en zijn vriendschap met
de Spilmogendheden de beste garant zal
zijn voor de vrijheid en veiligheid van de
zen internationalen waterweg. Ik ben er ze
ker van, dat Egypte en alle overige Ara
bische landen in het Nabije Oosten hun
nationale doel in volledige vrijheid en sou-
vereiniteit bereiken.
DE FRANSCHE VLOOT IN DE HAVEN
VAN ALEXANDRIë.
De Fransche admiraliteit brengt de
voorwaarden in herinnering, waarop de
Fransche vloot, die in de wateren nabij
Alexandrië voer, na den wapenstilstand in
de Egyptische haven werd geinterneerd en
deelt volgende nadere bijzondeheden mede.
Tijdens den oorlog opereerden de En-
gelsch-Fransche vloten gezamenlijk, zoodat
men vaak gemengde eskaders aantrof.
Bij de wapenstilstand lagen de Fransche
eenheden achter in de haven voor anker.
Zij kregen bevel naar Frankrijk terug te
keeren. De Engelsche admiraliteit verzette
Kaart van Pelt
DE SPILEENHEDEN NADEREN ALEXANDRIë.
De Duitsch-Italiaansche troepen zijn momenteel slechts 70 km. van Alexandrië
verwijderd nadat zij de Britsche stellingen bij El Hamein (El Almein) hadden door
broken. Het kaax*tje geeft het opmarschge bied aan van Mersa Matroe tot Alexandrië.
Vanuit deze laatste plaats is een straal van 50 km. getrokken; in dit gebied hebben de
Britsche strijdkrachten zich nu teruggetrokken.
zich hiertegen en dreigde de schepen tot
zinken te brengen.
Na onderhandelingen tusschen admiraal
Godefroy en den Engelschen admiraal Cun
ningham werd de volgende regeling getrof
fen. De oorlogsbodems zouden te Alexan
drië voor den duur van den oorlog worden
geinterneerd. Een gedeelte van hun brand
stof alsmede de onmisbare bewapeningson-
derdeelen zouden worden ontscheept. De
schepen zouden echter niet worden bezet
noch onder controle worden gesteld.
Op grond van deze schikking is de toe
stand tot op heden dezelfde, slechts zijn de
oorspronkelijke bemanningen door het re-
patrieeren van reservisten en zieken tot
op een derde geslonken.
GEMENGDE BERICHTEN
De oorlog Ier zee
Naar het opperbevel der Duitsche weer
macht mededeelt, zijn door marine en
luchtmacht in Juni de volgende vijande
lijke oorlogsschepen tot zinken gebracht:
twee kruisers, zeven torpedojagers, twee
duikbooten, elf motortorpedobooten, een
mijnveger, een duikbootjager, zeven be-
wakings- en convooieeringsvaartuigen, als
mede een luchtafweer-vaartuig.
Verder werden twee kruisers, vier tor-
depojagers en een vrij groot aantal lichte
oorlogsschepen beschadigd.
De Britsche kruiser „Hermione" is, naar
de Britsche berichtendienst officieel meldt,
op de Middellandsche Zee bij convooiopera-
ties verloren gegaan. Eveneens zijn vier
Britsche en een vroegere Poolsche torpedo-
bootjager verloren.
Naar voorts uit Portorico gemeld wordt,
is te San Juan de geheele uit 49 personen
bestaande bemanning van het Braziliaan-
sche vrachtschip „Pedrinhas" aangekomen.
Volgens Amerikaansche berichten is dit
schip den 26sten Juni op 400 mijl afstand
van Portorico tot zinken gebracht.
Aan de Mexicaansche kust is volgens
het Amerikaansche departement van ma
rine een middelmatige Britsche koopvaar
der in den grond geboord.
BINNENLAND
DISTRIBUTIE VAN AARDAPPELEN.
De secretaris-generaal van het departe
ment van Landbouw en Visscherij maakt
bekend, dat gedurende het tijdvak van 5
Juli tot en met 11 Juli a.s. elk der met
„34a" gemerkte bonnen van de aardappe-
lenkaart recht geeft op het koopen van
1 1/4 kg. aardappelen.
De aandacht wordt erop gevestigd, dat
op Zaterdag 4 Juli geen aardappelen op
genoemde bonnen mogen worden gekocht
of verkocht, doch dat dit eerst mag ge
schieden op Maandag 6 Juli a.s.
Voorts geeft gedurende bovengenoemd
tijdvak de met „1 rantsoen aardappelen"
gemerkte bon recht op het koopen van
2 1/2 kg. aardappelen.
De secretaris-generaal van het departe
ment van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart maakt bekend, dat met ingang van
heden vitrage van kunstzijde en/of cel
vezel niet meer tot de vrijgestelde artike
len zal behooren. Deze vitrage kan der
halve in den vervolge uitsluitend op leve
ringsvergunning betrokken worden. Aan
vragen hiervoor moeten bij de plaatselij
ke distributiediensten worden ingediend.
Oproep.
Familieleden en kennissen van de in Ne-
derlandsch-Indië geïnterneerde N.S.B.'ers
en sympathiseerenden, die voorkomen op
de lijst, afgedrukt in „Volk en Vaderland"
van 13 Maart 1942, worden uitgenoodigd
onder mededeeling van naam en voorlet
ters, volledig adres en familierelatie, de
volgende gegevens betreffende de geïnter
neerden te verstrekken aan het hoofd
kwartier der N.S.B., commissariaat Indi
sche Zaken, Zeestraat 76, den Haag: laatst
bekende woonplaats, bex-oep, leeftijd, ge
huwd of ongehuwd, aantal en leeftijd der
onverzorgde kinderen, eventueel andere
persoonlijke omstandigheden, plannen tot
repatrieering.
Een lijst van geinterneerden zal op aan
vraag worden toegezonden. Deze oproep
geldt niet voor de belanghebbenden, die
zich reeds schriftelijk of mondeling met
genoemd hoofdkwartier in verbinding heb
ben gesteld.
VERORDENINGENBLAD
NEDERLANDSCHE LANDSTAND
Het verordeningenblad No. 1 van den
Nederlandschen Landstand, dat verordenin
gen, beschikkingen, bepalingen, e.d. bevat,
die rechtskracht hebben voor de ledeiï van
den Nederlandschen Landstand en waar
van ieder, die op gebied van landbouw
visscherij zijn belangen heeft, op de hoogte
moet zijn. is verschenen bij de uitgeverij
„Volk en Bodem" te Den Haag. Het eerste
blad bevat de vex-ordening t.a.v. de be
schikking gevende bevoegdheid. Hierin
wordt door den boerenleider, het hoofd van
den Nederlandschen Landstand, de be
voegdheid tot het geven van beschikkingen
aigekondigd. Voorts is een verordening op
genomen tot bestrijding van het gevaar van
kruisbestuiving bij het telen van groente
zaden in de provincie Noord-Holland. Deze
verordening, welke voor genoemd gebied
van vér strekkende beteekenis is, ruimt op
afdoende wijze den chaos op, welke bij
deze teelt op sommige plaatsen nog be
stond. Alle belanghebbenden wordt met
klem aangeraden zich ten spoedigste van
de betreffende artikelen op de hoogte te
stellen, daar zij bij afkondiging op 2 Juli
j.l. in werking zijn getreden.
CHAUFFEUR DOOR GAS GEDOOD.
Boven op een auto gevonden.
Een 52-jarige chauffeur, werkzaam in
een garage op den Amstelveenscheweg te
Amsterdam, werd sedert gisterochtend vex*- I
mist. Waar men ook zocht, men kon den
man niet vinden, totdat men op de ge-
dachte kwam, eens bovenop de gestalde
auto's te gaan kijken. Op een der wagens,
van een gasballon voorzien, vond men het
lichaam van den chauffeur, die, bij nader
onderzoek, door gasvex'stikking om het
leven bleek te zijn gekomen. Vermoedelijk
is de man bij wei-kzaamheden aan den bal
lon, bedwelmd geraakt, met het bovenver
melde droevige 'gevolg. De G.G. en G.D.
heeft het lijk naar het Westex-gasthuis ver
voerd.
Meisje overreden en gedood. Gister
middag is het 6-jarig dochtertje van de
familie W. Klaassens te Winsum onder een
zwaar beladen vrachtwagen geraakt. Het
meisje bekwam ernstige verwondingen aan
het hoofd en is eenige oogenblikken later
aan de gevolgen overleden.
Onvoorzichtigheid met handgranaat liep
gelukkig af. Een 13-jarig zoontje van de
familie Kieft uit Zuid-Barger lïad een
handgranaat gevonden, welke hij vandaag
mee naar school nam. Door onvoorzichtig
heid liet hij het gevaarlijke voorwerp in
3 e hoofdstraat te Emmen vallen, waarop
een hevige ontploffing volgde. Een kame
raad van den jongen wex-d door een weg
springende scherf aan het been gewond,
doch kon, na in het Diaconessenhuis te zijn
verbonden, te voet naar zijn woning gaan.
Voor-ts werden vier winkelruiten vernield,
zoodat dit ongeval gelukkig nog bijzonder
goed is afgeloopen. In verband hiermede
wordt nogmaals in herixinering gebracht,
dat gevonden projectielen door de vinders
niet mogen worden aangeraakt of vervoerd
doch dat deze verplicht zijn onverwijld de
naastbij zijnde politiepost van hun vondst
op de hoogte te stellen.
Dieven plunderen een wijnkelder. De
brutaliteit, die inbrekex-s soms aan den dag
leggen, is grenzeloos. Dit hebben de bewo-
nex-s van een villa aan den Utrechtscheweg
te Hilversum kunnen constateeren uit een
bezoek, dat inbrekers aan hun woning heb
ben gebracht. Terwijl de bewoners rustig
op de bovenverdieping "7°oen, hebben de
inbrekers niet alleen b.'J den alles gron
dig doox-zocht en o.a. geld en distributie
bescheiden buit gemaakt, zij hebben er ook
een „feestje" aangericht met wijn, bonbons,
koekjes en dergelijke, terwijl zij tenslotte
via de achtergelegen heide in een gestolen
karretje, gepakt in gestolen lakens, eenige
honderden flesschen wijn uit den wijnkel
der benevens een hoeveelheid levensmid
delen meevoerden, hetgeen in enkele ma
len moet zijn geschied
Honderdduizend pakjes shampoo. Een
juffrouw in het noorden des lands had haar
kapitaaltje belegd in pakjes shampoo. Zij
had 100.000 pakjes bijeen en achtte in ver
band met de heerschende zeepschaarschte,
de conjunctuur gunstig, om met haar sham
poo op de zwarte markt te verschijnen. De
vx-ouw riep de tusschenkomst in van twee
heeren. De dienst van den C.C.C.D. was
echter juist op het goede oogenblik op de
hoogte om direct te kunnen ingrijpen. De
beide heeren zijn gearresteerd en de
100.000 pakjes zijn in beslag genomen. De
gearresteerden hadden ook nog xnxim 9000
prima oude sigaren bij zich.
RECHTZAKEN
HAAGSCHE RECHTBANK.
Diefstal ten nadeele van den N. A. D.
H. P. afkomstig uit Amsterdam, had in
Januari van dit jaar, uit het centrale ma
gazijn van den Nederlandschen Arbeids
dienst teLeidschend am talrijke
goederen ontvreemd, zooals blauwe mari
netruien. werkschoenen, werkjassen enz.,
enz., welke voorwerpen verkocht voor een
sigarettencentje. Bovendien had hij nog
een horloge gestolen van een kameraad,
met wien hij op dezelfde kamer lag. Dit
DE VLAG.
Ik heb zoo vaak aan onze vlag gedacht
Vooral bij 't wilde waaien van de
winden;
Die wappert even fier bij dag en nacht
Als om voor ons den juisten weg te
vinden.
En in de vouwen van dat dunne doek
Staat de historie van ons land ge
schreven,
Veel duidelijker dan in menig boek,
Een boek is dood en deze vlag is leven.
Zij bindt geslachten innig aan elkaar,
Zij bindt het heden vast aan het
verleden,
Zij is 't symbool in dagen van gevaar-,
Om haar wordt steeds het slagveld
weer betreden.
Als geen klaroenstoot het ooit deed of
doet,
Schalt het bij 't voortwaarts trekken
uit haar vouwen:
Komt, volgt mij na in nood en helden
moed,
In vast geloof, in geestdrift en ver
trouwen.
Zij is een veldheer, die van kleuren
houdt,
Die toont zij, hooggedragen, aan de
scharen,
Bloedrood, sneeuwwit, blauw als de
hemel blauwt
En onbevreesd in stormen en gevaren.
In haar leeft steeds hetzelfde ideaal,
Zij draagt onz' eigen innigste gedach
ten
Geestdriftig in een hooggeheven schaal
Langs lichte dagen en dooi*, donk're
nachten.
Rond haar zijn in den hoogsten ster
vensnood
De jongemannen voor hun grond
gevallen,
Zij wapperde, wit, blauw en bloedig
rood,
En zij bedekte fier die helden allen.
In strijd en nood, steeds was zij waar
en echt
En smeedde 't volk aaneen met deze
keten:
Van liefde, eer, van waarheid en van
recht,
Zij werd ons zichtbaar wapperend
geweten.
Zoo zou 'k haar alle dagen willen zien
Al wapp'rend in den wind van onze
daken,
Ik zie dan nog den hemel bovendien
Die haar tot paladijn heeft willen
maken.
Ik heb zoo vaak aan deze vlag gedacht,
Vooral bjj 't wilde waaien van de
winden;
Die wappert nog zoo fier bij dag
en nacht
Als om voor ons den juisten weg te
vinden.
VJ
laatste vond de officier al heel erg. De
eisch werd dan ook zes maanden gevange
nisstraf. Uitspraak, omdat verdachte nog
een blanco strafx-egister heeft, vier maan
den gevangenisstraf.
HAAGSCHE POLITIERECHTER.
Heling.
Mej. J. v. d. B. teLeidschendam
had voor x-esp. 1.75 en f 1.50 een werk
jas en een dito broek gekocht, welke van
diefstal afkomstig waren. Zij had ontkend
geweten te hebben, dat deze kleedingstuk-
ken gestolen waren, maar het verbaal wees
uit, dat ze er zelf om gevraagd had. Eisch
en uitspraak werden hier een geldboete
van 20 subs. 20 dagen.
De fabrieksarbeider T. B. uit Leid-
schendam had eveneens kleedingstuk-
ken gekocht, welke van diefstal afkomstig
waren. Ook zijn verdediging was, dat hij
niet geweten had, dat het gestolen waar
was. Hier werden eisch en uitspraak 25
subs. 25 dagen
De School voor Grafische Vakken te
Utrecht herdacht Donderdag haar 7de
lustrum, ter gelegenheid waarvan de
leeraren met leerlingen en oud-leer
lingen in den Utrechtschen Raadskelder
aan een gemeenschappelijken maaltijd
aanzaten Pax Holland-De Haan m
Tijdens een aanval door Duitsche stuka's
op vijandelijke stellingen werd ook dit
sovjet-luchtafweergeschut door een
voltreffer vernietigd Transatlantic-
Recla-P.K. Ohmeijer-Pax Holland m
