DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Momentje WOENSDAG 20 MEI 1942 33ste Jaargang No. 10255 $e£ekiK^he(2ou/fc<vtifc Bureaux: Papengracht 32 - Giro 103003 Telefoon: Redactie 20015, Administr. 20935 C. M. van Hamersveld, Directeur. Th. Wilmer, Hoofdredacteur. V Over het lijden Wij schreven gisteren enkele gedachten neer over het lijden, dat eiken mensch m meerdere of mindere mate treft, maar: dat de levenskracht niet mag knakken. En wij citeerden een persoonlijk woord van Paus Leo XIII over diens eigen lijden. Over het lijden heeft de vorige Bisschop van het Haarlemsche diocees Mgr. Aenge- nent ons onderhouden in den laatsten Vas tenbrief vóór zijn sterven. Mgr. Aengenent de zonnige, vreugde stralende mensch, wiens grootste blijdschap was, anderen blij te maken die ook per soonlijk het lijden, geestelijk en lichame lijk lijden, heeft gekend heeft zijn Vas tenbrief van 20 Febr. 1935 gewijd aan de beteekenis van het lijden. De Bisschop herinnerde in dien Brief aan drie verheven waarheden van ons Ge loof, die ons troost en kracht in het lijden schenken: Die verheven waarheden, aldus Mgr., zijn de volgende. Vooreerst, dat ieder mensch bezit een onsterfelijke ziel. Vervolgens, dat er bestaat een gemeen schap van de Heiligen, d.w.z. een ge meenschap van de leden van Christus' Kerk, krachtens welke verdiensten van den een ook ten goede komen aan de anderen. En tenslotte, dat het leven hier op aarde niets anders is dan een doorgang naar het eeuwige leven, waar de eigenlijke bestemming van den mensch gelegen is. Na de eerste twee waarheden in verband met het lijden te hebben toegelicht, besloot de Bisschop: En tenslotte, beminde geloovigen, wanneer wij het lijden beschouwen in het licht van de derde waarheid, waar aan wij u wilden herinneren, nl. dat ons leven hier op aarde niets anders is dan een korte doorgang naar het eeuwige leven, waar onze eigenlijke bestemming gelegen is, dan vooral wor den al onze beproevingen veel lichter. Want het is juist de tegenspoed, veel meer dan de voorspoed, die ons den weg naar den hemel gemakkelijk maakt. De evangelist Lucas leert het zoo duidelijk in de Handelingen der Apostelen, dat wij zonder bijzondere beproevingen den hemel niet zullen be- erven. „Door vele beproevingen, zoo schrijft hij, moeten wij den hemel bin nengaan". En de H. Paulus roemt het lijden als het groote middel om de he- melsche heerlijkheid deelachtig te wor den. „Wij vertwijfelen niet, zoo schrijft hij, want de tegenwoordige droefheid, die slechts voorbijgaand en licht is, be werkt in ons een eeuwige, alles over treffende heerlijkheid". En hoe meer wij het geduld geleden hebben, des te grooter zal die heerlijkheid zijn. Maar in elk geval zal die heerlijkheid zoo groot zijn, dat dezelfde apostel uit roept: „Ik weet, dat het lijden in dezen tijd niet in vergelijking kan komen met de toekomstige heerlijkheid die in ons geopenbaard zal worden". „Defunctus adhuc loquitur". Gestorven spreekt Mgr. Aengenent nog tot ons over het lijden waarvan deze tijd van den geweldigen wereldoorlog zoo vol is! Mgr. Aengenent werd genoemd de so ciale bisschop; hij heeft zijn leven gewijd aan de sociale actie, aan de verbetering van maatschappelijke wantoestanden, aan de verheffing van de maatschappelijk on derdrukte klassen. Hij legde zich niet neer bij al het lijden in de wereld, alsof dat alles onvermijdelijk ware, doch trachtte met alle kracht het leed zooveel mogelijk te verzachten of weg te nemen. Doch hij leer de ook, dat veel lijden niet kan worden vermeden en dat het lijden den mensch tot zegen, grooten zegen kan strekken. Dit vermaan van Mgr. Aengenent z.g. willen wij tot ons op den dag van vandaag laten spreken. V Victorie Duitschland wint voor Europa op alle fronten Slag bij Kertsj ten einde Het opperbevel der Duitsche weermacht maakt het volgende extra-bericht bekend: Op de Krim hebben Duitsche en Roe- meensche troepen onder het opperbevel van kolonel-generaal von Manstein bij de achtervolging van den verslagen vijand de zeestraat van Kertsj over de geheele breedte bereikt. De laatste, krachtig versterkte bruggehoofden aan weerskanten van de stad Kertsj werden vandaag na verbitter den tegenstand bestormd. De aanvals- en achtervolgingsslag, die hierbij een einde heeft gevonden, heeft ge leid tot vernietiging van drie Sovjetlegers van 17 divisies infanterie, drie brigades in fanterie, twee divisies cavalerie en vier brigades tanks. Afgezien van zijn zware, bloedige ver liezen, liet de tegenstander bovendien 149.256 gevangenen', 113 stukken geschut, 372 granaatwerpers, 258 tanks, 3814 auto's, vele duizenden paarden en onafzienbare hoeveelheden lichte wapenen en ander oorlogstuig in onze handen achter. Slechts armzalige resten van den vijand konden de kust aan de overzijde van de zeestraat bereiken. Aan dit geweldig succes hebben sterke formaties van de luchtmacht onder aan voering van de kolonel-generaals Löhr en Freitherr von Richthofen een zeer groot aandeel. In onvermoeiden strijd hebben zij de gevechten van de troepen op den bega- nen grond gesteund, den vijand op de vlucht afbreuk gedaan en de vijandelijke luchtmacht bestreden. In luchtgevechten verloor de tegenstander 323 vliegtuigen. In de wateren rondom het schiereiland werden 16 schepen van 13.600 ton in totaal, een mij nenveger en 21 kleine kustvaartuigen in den grond geboord. Tien andere middelma tige schepen werden door bomtreffers zwaar beschadigd. De vijand, die over de straat van Kertsj trok, leed hierdoor opnieuw zware verliezen. militairen zijn op grond van de laatste be richten van het front van oordeel, dat de Sovjet-Russen, ondanks alles wat zij in den strijd hebben geworpen, niet alleen hun eerste operatiedoel Charkof niet hebben bereikt, doch dat hun stootleger door de Duitsche en verboden troepen reeds thans als uitgeschakeld kan worden beschouwd. Het bolsjewistische stootleger wordt op het oogenblik reeds in de pan gehakt. Dit feit schijnt ook den vijand niet verborgen te zijn gebleven, daar de jongste Sovjet-be richten van het front, vergeleken met de overwinningsberichten van de laatste da gen een opvallende terughoudendheid ver raden. Mislukt Sovjet-offensief bij Charkof De Duitsche tegenoperaties, die in het ge bied rondom Charkof zijn begonnen, vor derden reeds zoover, dat men thans van een totale mislukking van het offensief van Timosjenko kan spreken. Welingelichte DU VFROEEFSCHE AANVAL OP DE „PRINZ EUGEN". Het zware verlies, dat de Britten bij hun vergeefsche aanvallen op de „Prinz Eugen" op 17 Mei des avonds hebben geleden, is volgens de door het opperbevel der Duit sche weermacht ontvangen rapporten nog grooter geworden. Duitsche jagers hebben n.l. nog 4 Britsche bommenwerpers neerge schoten. In totaal hebben de Duitsche ja gers dus in het kustgebied van Stavanger in luchtgevechten 23 vliegtuigen nerege- schoten, zoodat de Britsche luchtmacht op dezen dag, tezamen met het aantal neerge schoten vliegtuigen tijdens nachtelijke tochten, in totaal 60 vliegtuigen met meer •dan 150 man vliegend personeel heeft ver loren. DE OORLOG IN DE LUCHT. Naar het D.N.B. van militaire zijde ver neemt hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen met succes brisant- en brandbommen laten vallen op een haven aan de Engelsche Oostkust. Britsche bommenwerpers hebben in den afgeloopen nacht storingsvluchten naar Zuidwest-Duitschland ondernomen. Door brisant- en brandbommen te laten vallen, veroorzaakten zij schade in de woonwijken van eenige steden. Volgens de tot dusverre ontvangen berichten werden zes der aan vallende vliegtuigen neergeschoten. Na een geslaagde aanvalsactie aan het Oostelijk front wordt het veroverde gebied dadelijk tot verdedigingsstelling omgebouwd. Een arbeidswoning wordt van schietgaten voorzien Transatlantic-RecLa-P.K. Herber-Pax Holland m De Britsche berichtendienst geeft offi cieel het verlies van het passagiersschip „Empress of Asia" met een inhoud van 16.900 b.r.t toe. Veertien Canadeezen, die in een haven aan de Oostkust van Engeland waren ge land, hebben volgens den Engelschen nieuwsdienst meegedeeld, hoe het reus achtige schip met troepen voor Singapore, waarop ook zij zich bevonden, op het strand werd gezet en vervolgens uit brandde. De meesten van de 2500 man troepen van het Empire en de bemanning van 100 koppen zijn volgens deze mededeelingen met het schip omgekomen. Japansche duik bommenwerpers hadden het schip een zes mijl van Singapore gesignaleerd en met bommen bestookt. Daardoor ontstonden branden en weldra stond het schip in vlam men. Ook de reddingbooten verbrandden. De leden der bemanning verklaarden, dat zij hun leven dankten aan de Australi sche sloep „Yarza", die naast het branden de schip kwam liggen en de soldaten over nam. Alle pogingen om de „Empress of Asia" te redden bleken hopeloos. Het schip dreef door een mijnenveld en liep aan den grond. Weldra was door het vuur van het eens zoo mooie luxe-schip slechts het ver bogen stalen skelet over. Kardinaal Baudrillart f Kardinaal Baudrillart is gisterochtend na een kort ziekbed te Parijs overleden. Kar dinaal Baudrillart, die tevens rector van het Katholieke Instituut was, was 83 jaar oud. Het stoffelijk overschot van den kar dinaal is in de sterfkamer in het Katholie ke Instituut te Parijs opgebaard. De verte genwoordiger van den minister-president Laval, staatssecretaris de Brinon, alsmede een vertegenwoordiger van den minister van eeredienst Abel Bonnard, hebben gis terochtend een condoleantiebezoek ge bracht. MGR. JANTZEN NOG IN LEVEN. Van Vaticaansche zijde wordt medege deeld, dat volgens de laatste berichten uit Tsjoengking de apostolische vicaris Jant- zen, wiens dood enkele dagen geleden werd gemeld, gewond, doch nog in leven is. Aldus meldt het D.N.B. uit Rome. IN EEN PAAR REGELS Uit Melbourne wordt gemeld, dat in Zuid-Australië en Princetown de staat van beleg is afgekondigd. Het Amerikaansche ministerie van Marine heeft Dinsdagavond medegedeeld, dat in de Golf van Mexico twee Ameri kaansche schepen van middelbare tonnage getorpedeerd zijn. De overlevenden zijn aan land gezet. Zondag j.l. is de expresstrein van den Pensjaab op 200 K.M. van Karatsji ont spoord. Er vallen 22 dooden te betreuren. In de „Ohineesche stad", een centrum van vermaak in de Peruaansche hoofdstad Lima, zijn gevallen van pest geconstateerd. BINNENLAND „Ik ben Nederlander in hart en ziel, en hij, die dit land kapot wil maken, zal in mij zijn grootsten vijand vinden". Deze uit spraak ban Mussert prijkte in groote let ters boven het met bloemen en laurieren omlijste podium in de groote zaal van den dierentuin te 's Gravenhage, waar Max Blokzijl voor een aandachtig gehoor, dat zich tot in de verste uithoeken der gaan derijen, zaal en rotonde uitstrekte, eenige van zijn vele ervaringen vertelde. Ir. Westendorff leidde de samenkomst welke georganiseerd was door Kring 66 (Den Haag-centrum) in met woorden van welkom, in het bijzonder tot den ge machtigde van den Rijkscommissaris voor Zuid-Holland, dr. Schwebel, en tot den ge machtigde van den leider der N.S.B. voor deze provincie, baron van Haersolte. Op plechtige wijze herdacht ir. Westen dorff de aan het Oostfront gevallen kame raden. Vervolgens werden, onder leiding van Melchert Schuurman, eenige nationaal-so- cialistische liederen gezongen. Max Blokzijl, die met daverend applaus werd ontvangen, ving zijn toespraak aan met de woorden „geachte luisteraars". Hij verzocht dengenen onder hen, die hem weieens door de radio gehoord hebben, de hand op te steken. Aan dit verzoek volde den alle aanwezigen en dat waren er ze ker 2500. Hij herinnerde aan de 25 jaren, welke hij als journalist in Duitschland had door gebracht, en aan de practische ervaring van het nationaal-socialisme, welke hij daar heeft verkregen. In Nederland constateerde hij bij zijn te rugkomst hier te lande een ontstellend ge mis aan kennis omtrent de nationaal-socia- listische beginselen bij de groote meerder heid van ons volk. Dit feit heeft hem ertoe gebracht, aan de autoriteiten te verzoeken als radio-spreker op te treden. Verder deed spreker zijn hoorders genie ten van een bloemlezing uit de vele anonie me briefjes die hij sindsdien heeft ontvan gen. Voor hem staat vast, dat het Neder- landsche volk in overgroote meerderheid voor het nationaal-socialisme gewonnen zal worden. Dat zal dan in de eerste plaats aan Mussert te danken zijn, want als het Mussert niet zou gelukken, dan zou spreker TROUW TOT IN DEN DOOD. Dat dit geen phrase is, dat bewijzen dui zenden strijders voor het nieuwe Europa en daaronder zijn ook Nederlandsche man nen. Ook zij zijn trouw tot in den dood. Trouw aan hun volk en vaderland, dat zij beschermen tegen de gruwelen van het duivelsche bolsjewisme. Zij hebben trouw gezworen en ais mannen van eer houden zij ham woord. Nergens bewijzen Neder landsche mannen beter wat zij waard zijn dan in de gelederen van ons legioen. Land genoot, gij die dezen geweldigen tijd be grijpt, gij moogt niet langer aarzelen, toont dat ook gij trouw kunt zijn tot in den dood, als het gaat om de toekomst van ons land en volk, meldt u aan bij het Vrijwilligerslegioen Nederland, Koninginnegracht 22 te 's-Gravenhage. geen ander weten, die het wel zou kunnen bereiken. Evenals Mussert is spreker trotsch op zijn Nederlanderschap. Als goede Nederlan ders kunnen wij de beste vrienden van de Duitschers zijn. De woorden: '„ik ben Ne derlander in hart en ziel en hij, die dit land kapot wil maken, zal in mij zijn grootsten vijand vinden", zijn wel de mooiste, die hij ooit heeft vernomen. Geen enkele goede Duitscher ook zou wenschen, dat de Neder landers Duitschers werden. In het natio naal-socialisme ziet spreker den sterken band, die beide volken kan binden. Alleen aan Mussert en de N.S.B. zal het te danken zijn, indien het Nederlandsche volk straks uit het dieptepunt, waarin het zich thans nog bevindt, weder naar boven zal komen. Met samenzang werd de avond besloten. SCHERPE CONTROLE OP HET PLAATSNEMEN IN EEN HOOGERE TREIN-KLASSE Meer dan tot heden het geval geweest is, hebben de Nederlandsche Spoorwegen den laatsten tijd scherpe controle laten uit oefenen op het plaatsnemen door reizigers in een hoogere klasse dan die, waarvoor hun plaatskaarten geldig zijn. De Spoorwegen zijn tot verscherpte con trole overgegaan, omdat onomstootelijk is komen vast te staan, dat een deel van het reizend publiek bewust in hoogere klassen plaats neemt, dan waarvoor het plaatsbe wijs geldig is. In den loop van deze week zullen dui delijke cartons in de coupé's van alle trei nen worden aangebracht, waarop staat aan gegeven, dat de reizigers zich aan een bij betaling van ten minste 1.50 of 3 bloot stellen, indien zij zich, zonder den conduc teur voor het instappen gewaarschuwd te hebben, in de 3e, resp. Ie of 2e klasse bevinden, zonder een voor die klassen gel dig kaartje. De Spoorwegen zullen aan deze bepa lingen vanaf heden zeer streng de hand houden. DE PRIJS VAN ZEEPPOEDER In de Staatscourant van heden is opge nomen de prijzenbeschikking zeep- en waschpoeder no. 1. Volgens deze beschik king mag voor zeeppoeder ten hoogste de prijs van 0.12}4 per pakje van 250 gram inclusief omzetbelasting aan het publiek in rekening worden gebracht. Tevens is aan gegeven, welke grijzen bij verkoop van verpakte zeeppoeder aan groot- en klein handelaren mogen worden berekend. CHINEES. Ik las daar met eenig leedvermaak, dat er ook in Zweden, dat tot nu toe toch maar lekker van alle zegeningen van den oorlog verschoond is geble ven, hetzelfde nijpend gebrek aan dienstboden is als hier. Theoretisch maakt dit het vraagstuk slechts inge wikkelder en bovendien krijgt men met theorie alleen geen hulp in huis, die bereid is luiers te wasschen, kop jes stuk te gooien en te praten aan de deur. En dat zijn toch dingen, die nu eenmaal bij een geordend huisgezin hooren. Ik heb gezegd: laat ons een huisknecht nemen. Wij hebben dus een advertentie geplaatst en nu heeft zich een Chinees aangemeld. Nu brengt een Chineesche knecht onge twijfeld frappante voordeelen met zich mede. Men kan van hem Chi- neesch leeren, wat te pas zou kunnen komen als je Tsang Kai Sjek nog eens tegen het lyf zou loopen. Overi gens liggen de voordeelen m.i. meer op het terrein der voedselvoorziening. Vooreerst brengt een Chinees, als ik mij niet vergis, rijstbonnen mee. Maar bovendien kan zijn intrede ten goede komen aan het zeer ingekrompen eet- programma, dat dan met Chineesche menu's zou kunnen worden uitge breid. Alleendie staart en die rare oogen. Stel je voor dat zoo'n vent 's avonds de kinderen gaat toedekken. Dat kunnen wij hem natuurlijk in het Chineesch verbieden. Mij trekt intus- schen bepaald het Chineesche menu aan, maar ik zal hem direct als hij komt, vertellen, dat ik weiger haaie- vinnen en muizen in 't zuur te eten. voor de hand kwam, wegsleepten. Niet minder dan 600.000 scheermesjes, een groo te hoeveelheid eau de cologne, een koffer met zeep, haarkammen en scheerkwasten maakten zij buit. De totale waarde van het gestolene, dat waarschijnlijk per auto is vervoerd, bedraagt ongeveer 30.000. 10.000 BONNEN IN BESLAG GENOMEN De Bossche politie heeft op het vermoe den, dat daar op grootscheepsche wijze in distributiebescheiden werd gehandeld, een inval gedaan in een woning. Hoe juist dit vermoeden was, bleek terstond. In de huis kamer waren een aantal personen bezig met het tellen van een zeer groote partij bonhen. Meer dan 10.000 bonnen werden in beslag genomen. Vijf personen, waaronder twee Haarlemmers, zijn in arrest gesteld. GEMENGDE BERICHTEN BABY IN TOBBE VERDRONKEN Het 2-jarig dochtertje van de familie de Maan te Oudenbosch is in een onbewaakt oogenblik in een tobbe water gevallen en jammerlijk verdronken. 600.000 SCHEERMESJES GESTOLEN Gisternacht hebben inbrekers een flin- ken slag geslagen in een groothandel aan de Snoekjesgracht te Amsterdam. Door verbreking van de buitendeur wisten zij binnen te komen, waarna zij alles wat hun In den nacht van Zaterdag op Zondag j.l. werd ingebroken in een manufacturen winkel aan den Hoofddorpweg te Amster dam, waar voor circa 1700 werd gestolen. Reeds gisteren mocht de centrale recherche erin slagen, alle ontvreemde goederen ten huize van een heler in beslag te nemen. Zoowel deze als de dader van de inbraak werden gearresteerd. Ook de buit van een diefstal in een stoffenzaak aan de Kalver- straat te Amsterdam, verleden week ge pleegd, werd gisteren achterhaald. Twee agenten troffen haar n.l. aan in een auto, gestald in een garage in de binnenstad. De auto met de stoffen ter waarde van on geveer 3000 werd in beslag genomen en naar het hoofdbureau van politie ge bracht. Intusschen waren twee rechercheurs gekomen, om de garage te bewaken en na enkele uren wachten kwamen twee man nen om de auto af te halen. Het spreekt vanzelf, dat ze prompt gearresteerd wer den. Een hunner bleek een beruchte heler te zijn, die reeds tal van veroordeelingen achter den rug heeft. De man was reeds zeven jaar steuntrekker, doch maakte zooals het onderzoek reeds heeft uitgewe zen regelmatig groote verteringen. Thans wordt nagegaan, welk aandeel de beide ge arresteerde mannen in den diefstal hebben gehad. Bij de succesvolle Duitsche aanvallen In den Noordelijken sector van het Oostelijk front worden groote hoeveelheden wapens en munitie op de Bolsjewisten buitgemaakt P.B.Z-.v. Eysdan-P.K. Cantzler-Pax Holland m

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1942 | | pagina 1