DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
GELDIGE BONNEN
Momentje
^>AG VAN DEN ARBEI^te
VRIJDAG 1 MEI 1942
33ste Jaargang No. 10240
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935.
Giro 103003. Postbus 11.
V Eendrachtig aan den
arbeid
De nood van dezen tijd eischt eendrach
tige samenwerking.
Maar het is niet alléén de nood van den
tijd, die samenwerking eischt.
Ons beginsel eischt samenwerking ten
allen tijde.
De nood van den tyd dringt die nood
zakelijkheid meer naar voren, stelt die
noodzakelijkheid in een klaarder licht.
Samenwerking op héél het maatschappe
lijk terrein van allen, die waarlijk van
goeden wil zijn. Dat is een ideaal, waar
naar wij allen moeten streven, waarvoor
wij allen, zoo noodig, offers moeten
brengen!
Samenwerking van allen, die waarlijk
van goeden wil zijn. Natuurlijk kan samen
werking alléén geschieden op de basis van
gezond verstand. Goede wil is de nood
zakelijke voorwaarde; gezond verstand is
fle grondslag.
Beginselverschil en meeningsverschil kan
heel goed samengaan met een even groote
dosis zoowel van gezond verstand als van
goeden wil bij alle daarbij betrokken par
tijen. Zóó is nu eenmaal de feitelijkheid
onder ons, menschen!
Maar als gezond verstand en goede
trouw werkelijk in voldoende mate
aanwezig zijn, dan zal in de meeste geval
len één van de volgende twee mogelijk
heden verwerkelijkt kunnen worden.
Of het meeningsverschil wordt hetzij
geheel hetzij ten deele weggeredeneerd,
óf men komt tot de conclusie, dat naast
het meeningsverschil, hetwelk geheel of
ten deele b 1 ij f t bestaan, terrein open ligt
voor practische, vruchtbare samenwerking.
En men zal dan ook het van elkaar af
wijkende beginsel en inzicht wederkeerig
zooveel mogelijk respecteeren.
Als men deze gedachten als leiddraad
neemt, zal er in het heden en in de toe
komst zooveel meer samenwerking zijn,
dan in het verleden.
Men zal vormen één arbeidsfront in
dien zin, dat men in eendracht wil arbei
den aan het welzijn van heel het volk.
Eendrachtig in den arbeid, den sociaal-
nuttigen, den waarlijk in het belang der
natie gevoerden arbeid. Dat is onze plicht!
Het mag zijn der katholieken trQts, dat
zü onwrikbaar vasthouden aan de ééne,
door God geopenbaarde en door de Kerk
met onfeilbaar leergezag verkondigde
Waarheid eenerziids; en dat zij krach
tens hun katholiek beginsel moeten bele
ven een practische verdraagzaamheid, po
sitief, eerlijk en oprecht, met anderen
met „andersdenkenden" anderzijds.
Daarom willen en mogen en zullen de
katholieken niet afwijzend staan tegenover
een redelijken eisch van samenwerking.
Mei
Een katholiek plaatst zich achter zijn Bis
schop, volgt diens leiding, luistert naar
diens wenschen.
Ook wanneer dat geschiedt ofwordt
nagelaten zonder dat iemand het kan be
merken.
Onze Bisschop, de Bisschop van Haar-
lpm, spoort nu de geloovigen dringend aan
zoo lezen we in „Sint Bavo" „om ge
durende de Meimaand èn in de kerk èn
thuis door het dagelijksch gemeenschappe
lijk gebed van den Rozenkrans, Maria's
machtige hulp voor ons volk en voor heel
de wereld af te bidden. Mannen zoowel als
Vrouwen, Ouders en Kinderen, allen, zon
der onderscheid, moeten zich vereenigen
in een vurig en aanhoudend gebed".
Aldus richt Z. H. Exc. Mgr. J. P. Huibers
zich tot ons tot ieder van ons.
De katholiek moge hier zijn volgzaam
heid toonen toonen, voor het oog van
God....
Zoo hij het nog niet voornemens was, zal
hij nu zeker het stellige en sterke voor
nemen maken, om in de Mei veel te bid
den, echt te bidden wij willen hier even
terloops herinneren aan wat wij dezer da
gen schreven over Alfons Ariëns en het
bidden!„voor ons volk en voor heel de
wereld". Dan zal het zijn: een blijde Mei!
AARDAPPELRANTSOEN VERLAAGD.
Met ingang van Zondag 3 Mei is het
aardappelrantsoen met één kilogram ver
laagd per persoon per week.
De bestaande toeslag voor personen van
14 tot 21 jaar, die 50 pet. van het rant
soen bedraagt, blijft gehandhaafd en be
draagt dus van genoemden datum af 50
pet. van het nieuwe rantsoen; ook de toe
slagen voor personen, die zwaren en zeer
zwaren arbeid verrichten, blijven gehand
haafd en zullen dus resp. 50 pet. en 100 pet.
van het nieuwe rantsoen bedragen. De
extra-toeslag van 1/2 K.G. waarop houders
van vetkaar ten recht hebben, blijft voor-
loopig ongewijzigd.
DISTRIBUTIE VAN SINAASAPPELEN.
De Secretaris-Generaal van het departe
ment van Landbouw en Visscherij maakt
bekend, dat de geldigheidsduur der ter
verkrijging van sinaasappelen aangewezen
bonnen 304 en 404 reserve wederom
verlengd is en wel thans tot en met 9
Mei a.s.
TEXTIELPUNTEN BLIJVEN
NOG GELDIG
Het departement van Volksvoorlichting
en Kunsten deelt mede, dat le per 1 Novem
ber 1941 geldig verklaarde textielpunten
van de laatste textielkaart voorloopig ook
na 30 April nog geldig blijven.
Over de oorspronkelijk na 30 April gel
dig wordende nieuwe punten dier textiel
kaart kan voorloopig nog niets worden
medegedeeld.
OPRICHTING VAN HET
N. A. F.
Decreet van den Rijkscommissaris
Decreet van den Rijkscommissaris voor
het bezette Nederlandsche gebied over de
oprichting van het Nederlandsche Arbeids
front (N. A. F.).
Par. 1. Ik richt met ingang van 1 Mei
1842 het Nederlandsche Arbeidsfront op.
Par. 2. 1. Het Nederlandsche Arbeids
front heeft tot taak, de in het bedrijfsle
ven staande Nederlandsche menschen sa
men te bundelen, hun belangen te behar
tigen, hen op te voeden tot wederzijdsch
begrip voor hun economische belangen en
voor hun sociale en cultureele behoeften
en mede te werken aan de bevrediging van
Jeze behoeften.
2. Het Nederlandsche Arbeidsfront heeft
vooral tot taak:
1. Mede te werken bij het tot stand bren
gen van rechtvaardige toestanden op het
gebied van de sociale politiek in het alge
meen en van de loon- en arbeidsvoorwaar
den in het bijzonder, bij den opbouw van
het werk der sociale verzekeringen en de
bepalingen op de bescherming van den
arbeid.
2 Den arbeidsvrede te verzekeren door
de leden op te voeden in den zin van de
oedrijfsgemeenschap.
3. Uitbreiding van de beroepsbekwaam
heid der leden met het doel het leveren
V3ij betere prestaties te bevorderen.
4. Instelling voor eigen hulp voor de le
der op te richten en in stand te houden
5. Den leden advies te geven in alle aan
gelegenheden van arbeidsrecht en sociale
verzekeringen en conflicten en hen te ver
tegenwoordigen voor het gerecht en de
bureaux der sociale verzekering.
6. Door de gemeenschap „Vreugde en
Arbeid" instellingen in het leven te roe
pen en in stand te houden, die dienen ter
bevrediging van de cultureele behoeften
der leden en tot behoud en bevordering
van hun arbeidskracht.
7. De uitbetaling der werkloozenonder-
steuning naar de mate van de geldige
rechtsvoorschriften uit te voeren.
8 Aan het Nederlandsche Arbeidsfront
kunnen in overeenstemming met zijn leider
door den secretaris-generaal van het tel
kenmale zakelijk in aanmerking komende
departement nog andere taken opgelegd
worden.
Par. 3. 1. Het Nederlandsche Arbeidsfront
heeft rechtspersoonlijkheid.
Par. 4. Het Nederlandsche Arbeidsfront
is vrijgesteld van alle belastingen en pu-
b.ieke lasten.
Par. 5. 1. Lid van het Nederlandsche Ar-
Elk der
volgende
bonnen
geeft recht op het
koopen van:
3 Mei t/m 9 Mei 1942.
23-A Brood
23-B Brood
23-A Vleesch
23-B Vleesch
23 A Aardapp.
23 B Aardapp.
19 April t/m 16 Mei:
brood of gebak
4 rants.
54 rants.
lUnfe' 'L of vLwaren
'k kg. aardaPPelen
279 algemeen
280 algemeen
277, 281, 285,
289
4-09, 4-10
283 algemeen
2«4 algemeen
287 algemeen
278, 282, 286,
21-A t/m
24-A Melk
21-B t/m
24-B Melk
kg. suiker
50C gr. jam, 250 gr. suiker
rants bloem, brood
of gebak
250 gram rijst
250 gram peulvruchten
250 gram gort
100 gram vermicelli of
rraizena
100 gram kaas
3 54 liter melk
1 liter melk
19 April t/m 13 Juni:
288 algemeen 1250 gram koffie-surr.g.
30 April t/m 8 Mei:
23 Boter, Vet
19 Anril t/m 16 Mei:
54 rants. Boter Margarine
of Vet.
291 algemeen
3-12 of 4-12
1 Mei31 Aug.:
I 250 gram Peulvruchten
400 gram sinaasappelen
150 gram scheerzeep
U textiel
(mannen)
OPMERKINGEN:
De geldigheidsduur van de volgende
bonnen is verléngd:
Tot en met Zondag 31 Mei:
293 Algemeen (Zeep)
211 Algemeen (Zeep).
228 Algemeen (Zeep)
27? Algemeen (Zeep)
3 Zeep, Toiletzeep.
H Zeep, Toiletzeep,
l Zeep, Toiletzeep.
J Zeep, (Zeep)
J Toiletzeep -75 gr. Toiletzeep 80 pet.
Tot en met Zaterdag 9 Mei:
3 04, 4-04 reserve (sinaasappelen).
beidsfront kan worden ieder in het be
dt ijfsleven v/erkende Nederlander, tenzij
hij volgens de bepalingen van par. 4 van
verordening no. 189/1940, betreffende de
aanmelding van ondernemingen Jood is
of als Jood geldt.
2. Lid van het Nederlandsche Arbeids
front kan voorts worden ieder corporatief
lichaam van het openbare recht. De rech
ten en plichten der leden van die corpora-
i-eve lichamen ten aanzien van het Neder
landsche Arbeidsfront worden telkens af
zonderlijk vastgelegd in overleg tusschen
den leider van het Arbeidsfront en het
betrokken lichaam.
Par. 6. 1. Voor zoover leden van een
vakorganisatie, een vakvereeniging, een
werkgeversverbond of een soortgelijke or
ganisatie door opneming hunner organisatie
in het Nederlandsche Arbeidsfront indirect
lid van het Arbeidsfront worden of voor
zoover zij uit zoo'n organisatie direct over
gaan tot het Nederlandsche Arbeidsfront,
worden mits de betaling der bijdragen
ononderbroken is geschied de door deze
leden in hun oude organisatie betaalde bij
dragen binnen het bestek van de bepalin
gen op de bijdragen en ondersteuningen
van het Nederlandsche Arbeidsfront in min
dering gebracht.
2. De uitwerking en verdere ontwikke
ling van deze resten en candidaturen vormt
een essentieel gedeelte van de verzorgings
taak die het Nederlandsche Arbeidsfront
heeft te vervullen jegens zijn leden.
Par. 7. De leider van het Nederlandsche
Arbeidsfront wordt door mij aangesteld en
ontslagen en is aan mij verantwoording
schuldig voor de behoorlijke uitvoering van
de taak van het Nederlandsche Arbeids
front.
Par. 8. De leider van het Nederlandsche
Arbeidsfront vaardigt zijn statuten uit. Zij
moeten door mij bekrachtigd worden.
2. De statuten worden gepubliceerd in
het publicatie-orgaan van het Nederland
sche Arbeidsfront.
3. Op eventueele wijzigingen der statu
ten zijn de bepalingen der paragrafen 1 en
2 van toepassing.
Par. 9. 1. Het Nederlandsche Arbeids
front wordt in rechte en buiten rechte ver
tegenwoordigd door zijn leider en te zijner
vertegenwoordiging door andere organen
in een omvang, zooals die door de statuten
of door bijzondere volmachten is vastge-
legd.
2. Voor zoover het Nederlandsche Ar
beidsfront door de uitvoering van zijn taak
binnen afzonderlijke bedrijven uit het per
soneel lasthebbers (sociale bedrijfsfunctio-
narissen) aanstelt, moet de aanwijzing daar
van schriftelijk worden medegedeeld aan
de leiding van het bedrijf. De sociale be
drijf sf unction aris van het Nederlandsche
Arbeidsfront kan, tenzij er een andere wet
telijke regeling bestaat, door de leiding
van het bedrijf alleen met toestemming van
de bevoegde organen van het Nederland
sche Arbeidsfront worden ontslagen, tenzij
dit ontslag noodzakelijk wordt op grond
van stillegging van het bedrijf of geschiedt
door een reden, die rechtvaardigt tot het
opzeggen van de dienstbetrekking zonder
nakoming van een opzeggingstermijn vol
gens artikel 1639 p. van het Nederlandsch
Wetboek.
Par. 10. 1. De controle cd het financieel
en begrootingsbeheer van het Nederland
sche Arbeidsfront wordt opgedragen aan
een financieele commissie.
2. De voorzitter van de financieele com
missie wordt door mij aangesteld en ont
slagen.
3. Vier andere leden worden op voorstel
van den voorzitter op gelijke wijze aan
gesteld.
4. De leider van het Nederlandsche Ar
beidsfront legt de financieele commissie
jaarlijks een rapport voor over het finan
cieel- en begrootingsbeheer van het Neder
landsche Arbeidsfront. Hij is verplicht de
financieele commissie op wensch van haar
voorzitter inlichtingen te verstrekken en
documenten voor te leggen voor zoover dit
noodzakelijk is voor de uitvoering van de
taak der financieele commissie.
5. Den leder van het Nederlandsche Ar
beidsfront wordt door den voorzitter van
de financieele commissie op grond van des
betreffende besluiten van de financieele
commissie décharge verleend.
Par. 11. De bepalingen van dit decreet
hebben kracht van wet in den zin van par.
1 alinea 2 der verordening nr. 3/1941 op de
uitoefening van de regeeringsbevoegdheden
in Nederland.
Par. 12. Voor zoover ter uitvoering van
de bepalingen van dit decreet rechtsvoor
schriften vereischt zijn, worden deze uit
gevaardigd door den secretaris-generaal
van het zakelijk in aanmerking komende
departement, na den leider van het Ne
derlandsche Arbeidsfront gehoord te heb
ben.
BENOEMINGEN BIJ HET N. A. F.
Het Rijkscommissariaat maakt bekend:
De Rijkscommissaris voor het bezette Ne
derlandsche gebied heeft op grond van de
par. 7 en 10 van zijn decreet over de op
richting van het Nederlandsche Arbeids
front (N. a. F.) van 1 Mei 1942 benoemd:
c'.en heer H. J. Woudenberg te Den Haag
tot leider van het Nederlandsche Arbeids
front, den secretaris-generaal van het de
partement voor bijzondere economische
aangelegenheden, mr. Rost van Tonningen,
tot voorzitter der financieele commissie van
het Nederlandsche Arbeidsfront, en tot le
den van deze financieele commissie: den
waarnemend secretaris-generaal van het
departement voor Sociale Zaken, ir. R. A.
Verwey, den bankdirecteur H. C. van Maas
dijk te Den Haag, den heer Fr. G. Gips,
zakenmin te Den Haag en den transport
arbeider G. Sormanl te Oosterbeek.
ONTMOETING TUSSCHEN
HITLER EN MUSSOLINI
BERLIJN, 1 Mei (D.N.B.) De Fuehrer
heeft Woensdag jl. een onderhoud met
Mussolini gehad.
PLAATS VOOR DE OUDEREN!
Ons arbeidsgestel is nog verre van geor
dend en levert menigen werker stof tot
gerechtvaardigde klachten. Vooral de wat
oudere werker moet, ofschoon een in alle
opzichten volwaardige kracht zjjnde,
maar al te vaak ei varen, dat de jonge
snuiters hen op zij dringen.
Daarin verbetering te brengen is een
gewichtig gemeenschapsbelang. Want al
leen een wel geordend arbeidsbestel biedt
mogelijkheid tot het scheppen van een
goede bestaanszekerheid voor allen.
Het is dan ook in hooge mate wensche-
Ujk, dat de oudere en gehuwde volwaardi
ge arbeider, voor wien thans zoo menig
maal de poorten van het bedrijfsleven ge
sloten blijven, opnieuw wordt ingescha
keld. Dat kan alleen, indien de jongeren
en ongehuwden hem hun plaats inruimen.
Dit is onontbeerlijk, wil de oudere en
gehuwde volwaardige arbeider wederom
de plaats in het Nederlandsche bedrijfsle
ven innemen, waarop deze recht heeft.
Daarbij moet verschuiving van werkloos
heid natuurlijk worden vermeden. Ook
hierin is voorzien. In Duitschland wacht
den vrijgekomen jeugdigen arbeidskrach
ten een loonende en aantrekkelijke werk
kring.
Dus: jongen en ongehuwden voor!
Vraagt inlichtingen bij het Gewestelijk Ar
beidsbureau of een zijner bijkantoren over
de mogelijkheden, die het nieuwe sociale
Duitschland u biedt.
IN EEN PAAR REGELS
Volgens een bericht van Associated
Press uit Koeibisjef heeft de Sovjetregee-
ring de traditioneele 1 Mei-parade .afge
zegd. De arbeiders moeten zich op 1 Mei
in de fabrieken bevinden. Het is voor het
eerst sedert de bolsjewistische revolutie,
dat deze parade niet wordt gehouden.
De Britsche terreuraanvallen op de stad
Rostock hebben volgens tot dusverre ont
vangen inlichtingen tot en met 29 April
163 dooden geëischt, onder wie 29 Fransche
krijgsgevangenen.
Tengevolge van een ontploffing in de
fabriek voor chemische producten te Tes-
senderloo in België zijn tot dusver meer
dan 200 personen gedood en rond 1.000 ge
wond. Driehonderd gewonden zijn in het
ziekenhuis opgenomen. Het reddingswerk
is terstond na het ongeluk door eenheden
van de DuitsChe weermacht en spec'ale
reddingsbrigades uit het Kempersche ko-
lendiistrict ter hand genomen.
Naar aanleiding van een demonstra
tie van de brandweer is het Spaansche
dorp La Pala totaal afgebrand.
De vroegere minister van Landbouw
en voorzitter van het Huis van Afgevaar
digden, Alexander Sztranyavsky, is giste
ren op 60-jarigen leeftijd gestorven.
LEEGE STRAAT.
In den zonnigen avond dwaalt mijn
blik langs een leege straat. De wind
en de menschen zoeken den weg van
den minsten weerstand. Zij blijven
dus thuis. Buiten buigen de boomen,
binnen de menschen voor de macht
van een stormwind. Daarom is de
straat leeg. Als de wind er niet was,
zou de koele avondlucht de gevels
streelen en de vensters, waarachter
nu de kinderen slapen. Voor die
vensters hangt nu al, in den zonnigen
avond nog, een zwart gordijn. Het
venster beeft zijn oogen gesloten, het
kind ook. Het kind en die kamer sla
pen. Beneden in dat huis waken de
ouders over de slaap van hun kind.
Boven het gieren van den wind hoo-
ren zij het schreien van hun kinderen
of een hoest in den slaap. Het leven
wordt nu geleefd achter de nog vei
lige muren al is er een enkele keer
het laag vliegende, zwaar ronkende
vliegtuig, dat de menschen daar be
angst doen denken aan die kleinen
daar boven.
De straat is leeg. De menschen la
ten den stormwind vrij spel. maar
eens zal die wind gaan liggen. Dan
zullen de menschen naar buiten ko
men in den zomer van dit leven en
elkaar aanzien met blijde oogen.
En de kinderen zullen spelen in de
zon alleen.
NIEUWE BONNEN
Voor de volgende week zijn ter ver
krijging van de gebruikelijke rant
soenen brood en vleesch aan
gewezen de bonnen genummerd 23
(drie en twintig), terwijl voor het
koopen van 11/4 kg. aardappelen
zijn aangewezen de bonnen genum
merd 23a (drie en twintig a), en voor
het koopen van 54 kg. aardappelen de
bonnen genummerd 23b (drie en
twintig b), waardoor het aardappel
rantsoen is gebracht op:
voor kinderen t/m 3 j. 1 1/4 kg. p. w.
van 14 t/m 13 jaar 2 1/2 kg. p. w.
van 14 t/m 20 jaar 3 3/4 kg. p. w.
voor volwassenen 2 1/2 kg. p. w.
Bonnen die afloopen
DE VOLGENDE BONNEN ZIJN
BINNENKORT NIET MEER GELDIG:
Na Zaterdag 2 Mei:
22 Brood, Vleesch, Aardappelen
L. Textiel (Scheerzeep).
07, 08 K.F. Brandstoffen.
De trommels slaan een roffel:
Ons volk staat op!
Met hamer, spade, troffel.
Met vuist en kon
Gaat Nederland beginnen
Een nieuwen tijd:
Een volksstaat is te winnen
Voor d'eeuwigheid!
Bouwt mee, kameraden! En boawen vraagt daden!
De schoot van de toekomst verwacht onze zaden!
De hand aan den hamer, den ploeg en de spade!
Volk, wij marcheeren
Met negen millioen!
Ons noodlot zal verkeeren.
Als wij daden doen!
De nacht is overwonnen:
In het morgenrood
Is de dag begonnen
Van vrijheid, arbeid, brood.
Bouwt mee, kameraden! En bouwen vraagt daden!
De schoot van de toekomst verwacht onze zaden!
De hand aan den hamer, den ploeg en de spade!
Volk, bal de vuisten!
Ken één gebod:
Maak met Uw knuisten
Uw eigen lot!
Volk, sluit de rijen,
Nu is 't de stona:
Word een volk van vrijen:
Eén arbeidsfront!
Bouwt mee, kameraden! En bouwen vraagt daden!
De schoot van de toekomst verwacht onze zaden!
De hand aan den hamer, den ploeg en de spade!
EDUARD ANNE SCHOT
