CLdolf, MitC&c'ó guoen ah aeldfieei DUITSCHLAND Momentje ZATERDAG 18 APRIL 1942 33ste Jaargang No. 10229 Ste- Ceid&ch^Soti/fco/nfc Bureaux Papengracht 32. Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 1L BIJ DEN VERJAARDAG VAN DEN FüHRER Maandag 20 April a.s. zal de Führer Adolf Hitler zijn verjaardag vieren. Zulke dagen bieden een vanzelfspreken de aanleiding om aandacht te wijden aan de kwaliteiten van den man, die bij zoo'n gelegenheid het voorwerp is van de ver eering en de huldiging zijner volgelingen. De gezichtspunten, vanwaar men een zoo markante persoonlijkheid als die van den Führer van het Groot-Duitsche Rijk in zijn kwaliteiten kan beschouwen, zijn talrijk, doch één gezichtspunt dringt zich in dezen oorlogstijd bijzonder naar voren en dat is de wijze, waarop Adolf Hitler den oorlog heeft gevoerd, niet alleen als algemeene bestuurder van het Rijk, maar ook als opperbevelhebber van de Duitsche weermacht. De buitenstaander ziet alleen de resulta ten en kan daaruit tot de kundigheid van de leiding gemakkelijk concludeeren, maar het aandeel dat aan den opperbevelhebber toekomt, ziet hij niet en kan hij niet be- oordeelen. In het algemeen gesproken is het natuurlijk vanzelfsprekend dat een le ger, dat het eene succes na het andere be haalt, een gemalen opperbevelhebber moet bezitten, anders kan het hoogstens oen toevallig succesje boeken; een onafgebro ken reeks van successen in een omvang, zooals men het zich vóór het uitbreken van den oorlog voor onmogelijk zou hebben ge houden, is ondenkbaar als de leiding niet over buitengewone krijgsmanstalenten be schikt. Ook over uitstekend materiaal, dat spreekt vanzelf, maar in het onderhavige geval doe* zich de eigenaardigheid voor, dat de veldheer tevens de maker is van het oorlogsinstrument, dat hij van den grond af heeft opgebouwd. Zoo beschrijft de thans overleden gene- raal-veldmaarschalk von Reichenau uit eigen ervaringen het veldheergenie van Adolf Hitler o.a. met de volgende woorden: „Onder veldheer wordt dikwijls al te let terlijk slechts de heer van het slacht veld verstaan, maar het is ons reeds jarenlang duidelijk geworden, dat deze glansrijke werkzaamheid met haar dramatische be slissingen toch niet alleen de eer der over winning voor zich mag opeischen. Juist de aard en de snelheid der Duitsche overwin ningen hebben het bewijs geleverd, dat de Führer reeds sinds vele jaren als eerste soldaat van het Rijk de beslissende vóór- arbeid voor de overwinning heeft gedaan. Zijn veldheerschap is in voorbereiding en leiding zóó veelomvattend, dat in de aan groote figuren rijke geschiedenis van Duitschland slechts één enkel voorbeeld van een dergelijke combinatie is te vin den, n.l. Frederik de Groote. Hier dringt zich ook nog een andere gemeenzame ka raktertrek op: de groote staatsman is ook zijn eigen veldheer. Alle rjjke mogelijkhe den, die volk en industrie boden, werden benut. Uit het bestaan van deze mogelijk heden leidde de Führer voor zich de plicht af om ze aan te wenden in het duidelijke besef: geen bewapening is zóó duur als een verloren oorlog. De vorm van deze bewa pening werd bepaald door den geboren sol daat en veldheer. De kiem der bliksem- overwinningen was reeds lang voor dien verborgen in onze pantserwagens, in de zwaarte van onze aanvalswapens, in de snelheid op ieder gebied, in den opbouw van ons alles overtreffend luchtwapen. Ter afronding van het beeld van dezen arbeid nog een gedachte, die bij mij op kwam ,toen de spits van onze legers de Marne overschreed en, evenals in het jaar 1914, aan de Oostzijde Parijs voorby naar het Zuiden doorstiet. Ditmaal kon er voor de Franschen geen hartstochtelijk opgeroe pen Marne-wonder gebeuren, want achter het frontleger volgden in niet voor te stel len diepte nieuwe legercorpsen en tallooze divisies, die ieder oogenblik tot ingrijpen bereid waren. Zoover kwam het niet, on danks het weergalooze vooruitdringen". En verder schrijft hij: „Ik mocht er zelf dikwijls getuige van zijn, hoe straf en ze ker de teugels van plan en uitvoering bij de door hem geschapen en geleide armeeën in zijn hand lagen, hoe hij het moeilijkste volbracht, datgene wat het eigenlijke we zen en de roem van een veldheer uit maakt; in de onzekerheid van den strijd, in de snelle wisseling van gebeurtenissen en indrukken, de groote leerstellingen der krijgskunde door te zetten, de juiste be slissing te treffen, haar trouw te blijven, steeds in geestkracht en wilskracht ster ker te zijn dan de vijand. Zeer zeker zijn zulke eigenschappen aangeboren, maar zij dwingen in dit geval tot bewondering, wanneer men, zelf geschoold soldaat zijn de, ziet, hoe zij gepaard gaan met een ste vige beheersching van elke technische we tenschap der leiding, van datgene wat wij het handwerk der kunst noemen. Zoo zal Adolf Hitler ook altijd nieuw le ven en nieuwe vormen aan deze kunst ge ven, waarlijk datgene zijn, wat ook de trots van Frederik dep Groote uitmaakte, n.l. origineel en altijd verrassend en ver nietigend voor den vijand". Zooals gezegd, zijn de gezichtspunten, vanwaar men een groot staatsman als Adolf Hitler kan beschouwen, talrijk. Het Duitsche volk zal op den dag, waar op zijn Führer 53 jaar wordt, hem eeren als den man, die het tot een geweldige krachtsontplooiing heeft gebracht. Mozart aan het Oostfront Ergens in de eindeloosheid der steppe ligt, als het ware achteloos neergewor pen, een klein Sovjetdorp. Het is armoe dig, grauw en onvriendelijk, maar toch.... het is een dorp. Daar hebben wij de zwaar ste uren van ons leven doorgebracht, ons eenzaam gevoeld, zooals alleen een mensch zich eenzaam voelen kan, ondanks het ge meenschappelijke doel, dat allen ver bindt. Hier en daar zijn kuilen gegraven als dekking voor het vijandelijke vuur. Het lijken wel graven, klein en koud. Och, als er maar aangevallen moest wor dendan was alles eenvoudiger. Maar het bevel luidt anders. De maan schijnt koud en onverschillig over deze in hun stelling afwachtende man nen gedurende den langen, kouden winter nacht. De artiHerie-inslagen komen nader, gaan over ons heen. Altijd weer dezelfde mu ziek van fluitende granaten. Er valt niets te doen, Het is geduldig afwachten. En dat valt dubbel zwaar, wanneer men pas twintig jaar is. Tegen twaalf uur midder nacht legt de vijand een vuurpauze in en onze jongste is als steeds de eerste, die uit zijn dekking kruipt. Sedert dagen loopt hij vol met plannen en benut elk vrij oogenblik om aan een eigenaardig uitzien de vierkante kist te bouwen, die hij in een verlaten woning heeft gevonden. Een kwartier later breekt het vuur in alle hevigheid weer los. Alles gaat weer in dek king. Toch duurt het nog even, voor onze „jongste" zijn kuil opzoekt. Langzaam en zwaarbeladen komt hij aangeloopen. De bolsjewisten vuren als bezetenen, zoodat niemand het waagt zijn hoofd op te hef fen. Vaster trekken de mannen de tent zeilen om hun lichaam, om de alles door dringende koude te weren. Dan verflauwt het vuren weer en de tijden tusschen de in slagen worden grooter. Plotseling klink er muziek. Zacht en on werkelijk lieflijk zweeft het over het ka potgeschoten land. Dan, het is onbegrijpe lijk, klinkt er een stem: „Mozart".... Wij allen luisteren. Het vuren heeft opgehouden, zegevie rend verglijdt Mozarts muziek over deze omgeving, met het Sovjetdorp als erbar melijke en realistische coulisse. Onze „jongste" echter laat een vroolijk lachen hooren, omdat het hem gelukt is met zijn vreemdsoortig apparaat ons allen de goede, opgewekte stemming weer terug te geven. SS-oorlogsberichter WERNER KLAEHN. Bi) den verjaardag van AdoH Hitier - De Führer wordt ter gelegenheid van de eerste steenlegging van het .Haui des deutschen Fremdenverkehrs" te Berlijn op 14 Mei 1938 door de arbeiders geestdriftig toegejuicht P.B.Z.-Pax Holland m STRIJDT VOOR EUROPA Aanval in centralen sector aigeslagen Het Duitsche weermachtsbericht van Vrijdagmiddag luidt als volgt: „Ir den centralen sector van het Ooste lijke front viel de vijand op een plaats met vrij sterke strijdkrachten aan. De aanval werd afgeslagen. Andere plaatselij ke aanvallen van den vijand in den cen tralen en Noordelijken sector van het front bleven eveneens tevergeefs. Bij luchtaanvallen op achterwaartsche verbin dingen en vliegvelden van de bolsjewisten leed de vijand aanzienlijke verliezen aan vliegtuigen en rollend materieel. Op het schiereiland Kertsj werden ha veninstallaties met goede uitwerking ge bombardeerd. Boven het Kanaal en de Engelsche Zuid kust schoten Duitsche jagers gisteren over dag in luchtgevechten 11 Britsche vlieg tuigen neer. Formaties gevechtsvliegtuigen vielen in den afgeloopen nacht ravitailleeringsin- stallaties in Southampton aan, waardoor zichtbare branden een explosies ontston den". HET ITALIAANSCHE WEERMACHTSBERICHT. Het Italiaanscheweermachtbericht van Vrijdag luidt als volgt: Aan het front in Cyrenaica niets van be lang te melden. Een vliegtuig is neerge schoten door Duitsche jagers. Een over val, die door den vijand v/as ondernomen op een van de eilandjes ten Zuiden van Kreta, is mislukt. Een van onze torpedo- oootjagers onder bevel van den corvetten- kapitein Eugenio Henke, heeft een vijan delijke duikboot in het midden van de Middellandsche Zee tot zinken gebracht. De strijd in het Westen BRITSCHE AANVAL OP BEZET GEBIED Volgens een mededeelmg van het opper bevel der Duitsche weermacht hebben gis termiddag afdeelingen Britsche bommen werpers, onder krachtige bescherming van jagers, de kust van het bezette gebied in het Westen aangevallen. Duitsche jagers bonden den strijd aan en schoten 19 vijan delijke vliegtuigen, waaronder vier groote viermotorige en drie andere bommenwer pers neer. NEDERLANDSCHE SCHEPEN VERGAAN Nlaar het dagblad „Scheepvaart" ver neemt zijn zij de jongste duikbootacties aan de Amerikaansche kust twee Neder- landsche schepen verloren gegaan. Het mo torschip „Ocana" van 6256 b.r.t., dat in 1938 gebouwd werd bij Wilton Fijenoord, ging ten onder tezamen met een aantal andere in Amerikaansche dienst varende tanksche pen. Het vaartuig was het eigendom van de Petroleum Mij. La Corona te 's-Graven- hage. Ten gevolge van de actie van Italiaan sche duikbooten is het Nederlandsche s.s. „Astrea" van de Kon. Nederlandsche Stoomboot Mij. te Amsterdam tot zin ken gebracht. Britsche bommenwerpers hebben, naar aan het D. N. B. wordt gemeld, in den af geloopen nacht woonwijken in Hamburg met brandbommen aangevallen, waardoor schade aan de huizen werd aangericht. De burgerbevolking leed enkele verliezen. Volgens tot dusver ontvangen rappor ten werden vijf der aanvallende bommen werpers neergeschoten. De situatie in Oost-Azië OP DE PHILIPPIJNEN. De voorhoede der Japansche troepen op Panay heeft gisteren de stad Itoilo, een belangrijk strategisch punt in het Zuiden van het eiland bezet, na het gebied van vijandelijke strijdkrachten gezuiverd te hebben. De Japanners hebben voorts de stad Kapiz'in het Noorden van Panay be zet. Naar de „Yimioeri Sjimboen" meldt heb ben Japansche troepen den 25sten Maart Zambales aan de Westkust van het eiland Luzon bezet. Daardoor zijn de grootste mangaanlagen in Oost-Azië in Japansche handen geko men. De mijnen bleven onbeschadigd. Er werden aanzienlijke hoeveelheden man- gaanerts aangetroffen. Naar de Britsche berichtendienst uit Washington meldt, blijkt uit een bericht van het Amerikaansche ministerie van oorlog, oat zich naar schatting 60.000 sol daten en burgers op Bataan in handen van de Japanners bevinden. Een klein aantal soldaten en alle verpleegsters zijn naar de vesting Corregidor overgebracht. NAAMSVERANDERINGEN OP JAVA. Nu de rust en orde in Soerabaja volle dig zijn teruggekeerd, hebben de Japan sche militaire autoriteiten besloten, niet alleen in de hoofdstad van Java, doch aan alle straten, bruggen en rivieren op Java nieuwe namen te geven. VIJANDELIJKE LUCHTAANVAL OP HET GEBIED VAN TOKIO. He hoofdkwartier van den Oostelijken verdedigingssector heeft medegedeeld, dat volgens de totdusver ontvangen be richten by een aanval van vijandelijke vliegtuigen op het gebied van Tokio en Yokohama negen vijandelijke vliegtuigen zijn neergeschoten. De aanval vond plaats op Zaterdagmid dag. Dit was de eerste vijandelijke lucht aanval sedert het begin van den oorlog. Vijandelijke vliegtuigen naderden onge veer om 12.30 uur vanuit verschillende richtingen, waarop zij onmiddellijk door jagers en luchtdoelartillerie werden afge slagen. De door dezen luchtaanval aange richte scli3de is gering. De regeeringsreorganisatle in Frankrifk Na de gisteren gehouden ministerraads zitting te Vichy is het volgende commu niqué uitgegeven: „De ministers en staatssecretarissen zijn op 17 April bijeengekomen in het pavil joen Sévigne onder voorzitterschap van den chef van den staat, maarschalk Pé- tain. De plaatsvervangende minister-presi dent, admiraal Darlan, heeft den chef van den Staat de portefeuille van Staatssecre taris, waarmede hij tot dusver belast was, overhandigd. De aangewezen opvolger van den chef van den Staat, admiraal Darlan, verklaarde zich op verlangen van den maarschalk bereid, om onder diens recht- streeksch gezag het opperbevel over de strijdkrachten te lande, ter zee en in de lucht op zich te nemen. Maarschalk Pètain zeide admiraal Dar lan, den ministers en Staatssecretarissen dank voor de toegewijde medewerking, die zij hem hebben verleend in de moeilijke omstandigheden, die het land thans door maakt." Om 20 uur 50 is te Vichy de volgende officieele mededeeling bekend gemaakt. In den loop van den dag zijn tusschen maarschalk Pétain, admiraal Darlan en pre sident Laval de besprekingen met het oog op de vorming van de nieuwe regeering voortgezet. President Laval heeft overigens in het paviljoen Sévigné talrijke persoon lijkheden ontvangen en heeft zich gedu rende geruimen tijd onderhouden met zijn toekomstige medewerkers. Een definitieve oplossing is binnenkort te verwachten. ADMIRAAAL LEAHY. Gisteravond is op de persconferentie be vestigd, dat de Amerikaansche ambassa deur, admiraal Leahy, door Roosevelt naar Washington is ontboden om zijn regeering nadere mededeelingen over de Fransche politiek te doen. Tevens werd medegedeeld, dat Leahy echter met het oog op den ge zondheidstoestand van zijn vrouw waar schijnlijk pas over eenige weken naar de Vereenigde Staten zal vertrekken. MUSSERT OVER DE BROCHURE DE GEER. De oud-minister De Geer heeft doen verschijnen een brochure, waarvan wij den inhoud hebben medegedeeld. Er zullen wel weinigen zijn, die van dit optreden van den heer De Geer met eenige sympathie hebben kennis genomen. Zeker in deze brochure worden enkele goede, gezonde gedachten neergeschreven, maar het geheel is toch door onvolledigheid en vaagheid zeer onbevredigend. Door zijn brochure heeft de heer De Geer ruimschoots aanleiding gegeven, om zijn vroegere beleid als minister te becriti- seeren. En dat gebeurt dan ook! Zoo be spreekt de leider der N. S. B. in „Volk en Vaderland" deze brochure en herinnert aan wat onder minister-president De Geer is „Het was", schrijft ir. Mussert o. m„ „de toenmalige minister van financiën De Geer, die in 1923, nog voordat de Vlootwet in de Kamer in behandeling kwam, zijn ontslag nam, omdat hij de verhoogde uitgave niet verantwoord achtte. Daarom heeft hij mede belet, dat de Indische vloot sterker werd. Dit heeft hem in het geheel niet belet om mede te doen aan de ophitsing tegen Ja pan, om ten slotte duizenden van onze mannen op kleine verouderde schepen den dood in te jagen.". Mussert besluit zijn artikel: „En zoo zouden wij kunnen doorgaan, maar het heeft nu geen zin. Een gerechtzaal met hoor- en weder- verhoor is de eenige plaats, die geschikt is voor den oud-minister-president Jhr. De Geer. Daar zal het verleden worden afge sloten. Met het nu of de toekomst heeft de heer De Geer niets uit te staan. Dit is de zaak van jong Nederland". DE VERJAARDAG VAN HITLER. In verband met den verjaardag van den Führer op 20 April heeft het Hoofd Alge meene Zaken in de N. S. B. bepaald, dat vanuit alle gebouwen der Beweging op dien dag gevlagd wordt met de haken- kruisvlag en de oranje-wit-blauwe vlag, terwijl door de leden met de vlag der Be weging dient gevlagd te worden. OPROEP LANDDIENST. In aansluiting op mijn oproep voor den landdienst "deel ik melde, dat diegenen, die zioh gemeld hebben, omtrent de voor waarden, toestemming der ouders, enz., berichten dienen af te wachten van het stafkwartier van den nationalen jeugd storm. Het is dus overbodig inlichtingen te vra gen. VAN GEELKERKEN. LIED VAN DEN ZEEMAN DIE NIET VAREN KAN. 't Is vreemd nu ik niet varen kan En vaststa op den grond, Hoe iik mdj voel 'n verloren man En ik heb in mijn mond Een vreemde, wat te zoete smaak, Die 'k nimmer heb gekend, Het zilte heeft mij al te vaak De zachte smaak ontwend. Men roemt den grond, het rulle zand. Het gras, de vette klei, Ik neem wat korrels in mijn hand, Die grond hier is van mij. Hier staat mijn huis, daar is mijn tuin, Die ook mijn disdh bereidt, Die grond is als graniet, arduin In vaste veiligheid. Wij zoeken allemaal naar brood En niemand kent 't verhaal Der hechte vriendschap met den dood Die meevaart door 't Kanaal. Wij staan gearmd op 't wankel schip, Dat alle menschen dient De dood lacht naar ons bij een klip En is toch onze vriend. Hier is de grond onwankelbaar, Er is geen klip, geen kust. Geen mensch kent hier het wijd! En niemand heeft hier rust. De mensch leeft hier een leven lang In doodsangst voor dien dood En is er bovendien nog bang Voor 't dagelij'ksche brood. Hier in dit enge, vreemde land Past niet mijn zeemanslied', Hier zoekt mijn hart dat gloeit en brandt Naar rust en vindt het niet Maar eenmaal in het ochtendrood Zal 'k heengaan van de kust: Op 't water, dat niets heeft dan dood Vind ik dan eind'lijk rust. Moeder en kind veilig dank zij den Nederlandsehen volksdienst. Sluit u aan als lid. ARBEIDSDIENSTPLICHT. 1. Mannelijke personen, die in het na jaar weuschen te studeeren of eenig exa men wensohen af te leggen aan een Uni versiteit of Hoogesohool en die vóór 1 Juni 1942 den leeftijd van 18 jaar hebben bereikt en geboren zijn na 1 Januari 1920 moeten hiun anbeidsdienstpllicht hebben vervuld. Vrijgesteld zijn alleen zij, die reedis vóór 1 Januari 1942 waren ingeschreven of al dan niet met goed gevolg vóór dien datum eenig examen aan een Hoogeschool of Uni versiteit hébben afgelegd. 2. Mannelijke personen, die na 1 Januari 1943 in aanmerking wensohen te komen voor een betrekking in openbaren dienst of bij het bijzonder onderwijs en op 1 Januari 1943 den leeftijd van 18 jaar heb ben 'bereikt, moeten hun anbeidsdienstpliöht vervuld hebben. Uitgezonderd zijn zij, ge boren vóór 1 Januari 1920. Bovenstaande categoriën van personen moeten dus op 1 Juni a.s. in de kampen opkomen. Om hun dit mogelijk te maken hebben zij zich vóór 25 April a.s. schrifte lijk of mondeling bij één der aanmeldings- 'bureaux op te geven voor inschrijving, keuring, enz. Verdere bijzonderheden worden hun op dleze aanmeldinigislbureaux medegedeeld. Hij, die onder bovenstaande bepalingen valt en verzuimt zioh aan te melden, kan zijn arbeidsdienstplicht dat jaar niet meer vervullen. De kampen eindigen op 14 November 1942; voor studenten en a.s. studenten op 24 October 1942. Voor de aanmeldingsadressen zie de ad vertentie in deze courant. Gewone vrijwilligers kunnen zich ook nog tot een beperkt aantal opgeven. Met ingang van 20 April a.s. zal het College van Rijiksfbemiddelaars verzoeken tot het verkrijgen van verguning tot sala ris (loons) verhooging uitsluitend in be handeling nemen, indien toy die verzoeken worden overgelegd de voor de afdoening vereischte formulieren. Deze formulieren, die door den werkgever moeten worden ingevuld, zijn kosteloos verkrijgbaar bij het Bureau van het College van Rijksbe middelaars te 's-Gravenhage, bij den Cen tralen Dienst, de Districtsbureaux en de Havenarbeidsinspectiebureaux der Ar beidsinspectie en bij de Gewestelijke Ar- beidsbureaux en hunne bijkantoren. WINTERHULP NEDERLAND Door Winterhulp is in de week van 7 t/m 11 April 136.906.08 gld. ontvangen. DE TABAKSDISTRIBUTIE Het is gebleken, dat bij de instanties voor de prijsbeheersching tal van verzoeken om inlichtingen binnenkomen betreffende de distributie van tabaksproducten. Daar de disributieregeling voor tabaksproducten wordt voorbereid door het Centraal distri butiekantoor, Louise Henriettestraat 10 tc 's-Gravenhage en het rijksbureau voor tabak en tabaksproducen, Cornelis de Wit- laan 8, 's-Gravenhage dient men zich te dezer zake dan ook uitsluitend tot boven genoemd adres te wenden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1942 | | pagina 1