Laval leider der Fransche regeering
WOENSDAG 15 APRIL 1942
DE LE1DSCHE COURANT
2
Hoofdredacteur Th- Wilmer, Leiden.
Red. Buitenland: Mr. H. Gelse, Lelden.
Red. Stad en Sport: M. Zonderop, Leiden.
Red. Omgeving: L. Roozen, Lelden.
Red. Letteren en Kunst: Fr. Schneiders, Lelden.
WEERBERICHT
ZONS OP- EN ONDERGANG.
Zon onder 8.37 uur Woensdagavond.
Zon op 6.43 uur Donderdagavond.
Tusschen deze tijden moet worden ver
duisterd.
MAANSTANDEN.
15 April: De maan komt Woensdagmorgen
om 7.02 uur op en gaat Woensdagavond om
8.29 uur onder.
16 April: De maan komt Donderdagmor
gen om 7.27 uur op en gaat Donderdag
avond om 9.34 uur onder.
17 April: De maan komt Vrijdagmorgen
om 7.53 uur op en gaat Vrijdagavond om
10.38 uur onder.
18 April: De maan komt Zaterdagmorgen
om 8.22 uur op en gaat Zaterdagavond om
11.38 uur onder.
ÈituAyie
DONDERDAG 16 Apri. Mis geheel als
gisteren.
In de kerken van de E.B. P.P. Franciscanen.
DONDERDAG. Plechtige gedachtenis v.
d. H. Vader Franciscus, Belijder. Mis: Sci-
tis. 2e gebed v. d. H. Benedictus-Jozef
Labre, Belijder; 3e v. d. H. Bernadette Sou-
birous. Maagd; 4e voor den vrede. Credo.
Prefatie v. d. H. Franciscus. Kleur: Wit.
RESULTATEN JAPANSCHE
OFFENSIEF OP BATAAN
Het Keizerlijke hoofdkwartier maakt be
kend, dat de Japansche strijdkrachten se
dert het begin van het groote offensief op
de belegerde Philippijnsch-Amerikaansche
troepen op het schiereiland Bataan tot Zon
dag j.l. veertigduizend krijgsgevangenen
hebben gemaakt, met inbegrip van vijftien
generaals, onder wie generaal King, gene
raal Jones en generaal Francisco.
Voorts is een enorme buit gemaakt aan
wapens en munitie.
IRAN BREEKT MET JAPAN
Naar Reuter uit Teheran meldt, heeft
Iran de betrekkingen met Japan verbroken
en aan het Japansche gezantschap verzocht
Teheran binnen een week tijds te verlaten.
Men verneemt, dat de Britsche legatie te
Teheran enkele dagen geleden van de
Iraansche regeering heeft geëischt, dat de
Japansche legatie uit Iran zou verwijderd
worden. Genoemde eisch werd door de
Amerikanen gesteund.
ENGELSCHE VLIEGTUIGEN BOVEN
DUITSCHLAND
Britsche bommenwerpers hebben in den
nacht van 14 op 15 April, naar van mili
taire zijde verluidt, woonwijken in West-
Duitschland aangevallen. Er werd voorna
melijk schade aan huizen aangericht. De
burgerbevolking leed verliezen aan dooden
en gewonden.
Volgens de tot dusver ontvangen berich
ten werden vijf Britsche bommenwerpers
neergeschoten.
BULGARIJE EN TURKIJE
Sadak sch rijft in Aks jam, dat Bulgarije
zijn grenzen rustig beschouwt, aangezien
het met Turkije in vriendschap leeft. Filoff
heeft in zijn laatste rede vriendschappelij-
ker dan ooit over Turkije gesproken en er
den nadruk op gelegd, dat meer dan ooit
hartelijke betrekkingen tusschen beide lan
den worden onderhouden, welke voortdu
rend dieper worden. Deze woorden hebben
een krachtigen weerklank in Turkije ge
wekt.
IN EEN PAAR REGELS
Een dagorder van schout-bij-nacht
Georgesco meldt, dat een duikboot der
bolsjewieken 5 April door de Roemeensche
marine in de Zwarte Zee tot zinken is ge
bracht.
Naar uit Rio wordt gemeld, zijn de
Amerikaansche tankboot „McCobb" van de
Standard Oil, de Britsche koopvaarder
„Empire" en het Noorsche schip in Engel-
schen dienst „Balkiss" in den grond ge
boord.
Het Amerikaansche ministerie van
marine heeft medegedeeld, dat twee koop
vaardijschepen van middelbare grootte voor
de kust van den Atlantischen Oceaan ge
torpedeerd zijn.
Twee vliegtuigen van het Zweedsche
Iuchtwapen zijn bij oefeningen in den loop
van gisteren verongelukt. Een luitenant en
een soldaat-vlieger kwamen om het leven.
In de komende maand zal in het Ueno-
museum te Tokio een tentoonstelling wor
den gehouden van weergaven van het zeer
uitgebreide werk van Leonardo da Vinei,
den voornaamsten dichter, schilder, archi
tect en natuurkundige van Italië. Zij zal
bestaan uit 600 werken.
Darlan bevelhebber der
strijdkrachten
PéTAIN BLIJFT STAATSHOOFD.
In verband met het gisteren gepubliceer
de officieele communiqué over het onder
houd tusschen Pétain, Laval en Darlan
zoowel als uitvloeisel van de besprekin
gen, die Laval voordien met de Fransche
staatslieden heeft gevoerd, meent men in
gewoonlijk goed ingelichte kringen te Vi
chy de conclusi^ te kunnen trekken, dat
Laval tot regeeringschef met bijzondere
volmachten zal worden benoemd. Hij zal
waarschijnlijk met het vormen van een
nieuw kabinet worden belast.
Staatshoofd blijft maarschalk Pétain,
die in deze eigenschap het voorzitterschap
van den ministerraad zal bekleedcn. Ad
miraal Darlan zal zoo vermoedt men, tot
hoofd van de landsverdediging en tot op
perbevelhebber der drie weermachtson-
derdeelen worden benoemd.
Iedere veronderstelling aangaande de
toekomstige samenstelling der regeering
moet thans nog als voorbarig worden be
schouwd.
Amibassadieur de Brinon heeft na zijn
terugkeer uit Viohy gistermiddag aan de
pers een uitzetting gegeven over de rege
ringsvorming in Frankrijk.
Hij deelde mede, dat Pierre Laval lei
der van de Fransche regeerinig zal zijn,
Admiraal Darlan zal leider der militaire
strijdkrachten (leger, marine en lucht
macht) zijn, doch geen minister. Hij kan
echter den ministerraad steeds bijwonen.
Admiraal Darlan blijft overigens opvolger
van het Staatshoofd, maarschalk Pétain.
In de toekomst zal er geen ministerie
van oorlog meer zijn. Ten aanzien van de
nieuwe minister is nog niets beslist.
Pierre Laval zal de nieuwe ministers
voordragen aan het Staatshoofd. De zetel
der Fransche regeering zal te Vichy ge
vestigd blijven. Maarschalk Pétain is met
de gevonden oplossing zeer tevreden ge
weest, terwijl de atmosfeer te Vichy opti
mistisch is.
De Fransche berichtendienst heeft gis
termiddag nog het volgende bekend ge
maakt:
Sinds zijn vorige onderhoud met maar
schalk Pétain heeft Pierre Laval herhaal
delijk besprekingen gevoerd met admiraal
Darlan.
Gisteren heeft een conferentie plaats ge
had tusschen maarschalk Pétain, admiraal
Darlan en Pierre Laval. Zij hebben beslo
ten een op nieuwe grondslagen berustende
regeering te vormen. Donderdag zullen
maarsohalk Pétain, admiraal Darlan en
Pierre Laval wederom een bijeenkomst
hébben.
Crlpps' mislukte reis
DE MEENING VAN Dr. SCHMIDT.
Voor de vertegenwoordigers der buiten-
landsche pers te Berlijn heeft de leider
der pensafdeeling van het Auswartige
Amt, gezant dr. Schmidt, gisteren eenige
kwesties besproken welke verband houden
met het mislukken van de reis van Cripps
naar Br.-Indië.
Het antwoord, dat de leiding van het
Br.-Indische volk aan den Britschen gezant
heeft gegeven, aldus dr. Schmidt, moet be
slissend worden geacht. In Duitschland
heeft inen de missie van Cripps niet gezien
in den geest van een diplomatiek avontuur,
doch men is van opvatting geweest, dat in
deze actie en haar mislukking een stuk ge
schiedenis lag opgesloten.
Engelands rol met zijn politieke en mi
litaire methoden lijdt schipbreuk op onze
eeuw. De wet der geschiedenis en de wet
dezer eeuw keeren zich tegen Engeland.
De nederlaag van Engeland in Indië wordt
dus tot een symbool, dat Engelands tijd
voorbij is.
Engelands methode van wereldoverheer-
sching, kolonisatie en economische uitbui
ting is voor de geschiedenis reeds veroor
deeld.
De mogendheden van het Drielanden-
pact zijn de instrumenten der geschiede
nis, die de nieuwe eeuw openen. De neder
laag van Cripps is meer dan een diploma
tiek nederlaag van het kabinet Churchill,
meer dan een aanleiding tot trêuren voor
de Ver. Staten.
Zij is voor leken oordeelfcundigen waar
nemer van den toestand het groote sym
bolische bewijs, dat Engelands rol is afge-
loopen.
Australië en Canada hebben zich reeds
nauwer met de Ver. Staten vereenigd.
Met zijn weigering van de Britsche voor
stellen begint Indië het proces der afschei
ding van het Empire. Indië, dat werd ge
prezen als het hart van het Empire, wordt
zich bewust van zijn autonomie.
De bij de onderhandelingen met Cripps
en de weigering zijner voorstellen aan den
dag tredende solidariteit van Indië valt
niet in de laatste plaats te wijten aan dien
geweldigen groei der nationale ontwikke
ling van het Indische volk zelf en aan de
bijdrage van dien fanaitieken nationalist
Bose, die wellicht zeer spoedig weer gele
genheid zal krijgen, nog duidelijker dan
tot dusver, een standpunt in te nemen ten
aanzien van het Indische vraagstuk.
VERDAGING PROCES VAN RIOM DOOR
DARLAN GEMOTIVEERD.
De op 14 April in de Fransche Staats
courant gepubliceerde wet op de verdaging
van het proces van Riom gaat vergezelld
van een motiveering van den plaatsver-
vanigendien minister-president, admiraal
Darlan en d'en minister van justitie, Bar-
thelemy, waarin er allereerst op wordt ge
wezen, dat het Hooge Gerechtshof zijn
taaie volgens de opdracht er toe beperkt
heeft slechts een deel der verantwoorde
lijkheid voor de gebrekkige voorbereiding
van de landsverdediging na te speuren,
vooral waar het ging om feiten, die onder
de huidige omstandigheden gemakkelijker
konden worden onderzocht.
Woordelijk wordt in de motiveering ver
der gezegd: „de verantwoordelijkheden, die
door gebrekkige landsverdediging en de
politieke en militaire fouten tot den oorlog
en tot de nederlaag hébben geleid, zijn on
deelbaar, aangezien zij tot dezelfde cata
strophe hebben geleid.
Om echter licht te brengen in de den be
klaagden verweten onervarenheid, moet
ook opheldering worden verkregen over
die politieke of militaire daden van hen,
welke een misdadige nalatigheid bij de uit
oefening van hun ambtsplicht kunnen be-
teekenen. Het is derhalve noodzakelijk, dat
het Hooge Gerechtshof een aanvullend on
derzoek instelt naar alle verantwoordelijk
heid, die door de in art. 1 van de wet van
30 Juli 1940 genoemde personen moeten
worden gedragen voor alle handelingen,
die bijgedragen hebben tot den overgang
van den vredestoestand naar den oorlogs
toestand.
Dit onderzoek naar de waarheid zal ein
delijk een einde maken aan de gevaarlijke
campagnes, die door het opblazen en ver
draaien van de beweringen der beklaag
den ten doel hadlden de openbare meening
in Frankrijk opnieuw tot tweedraoht te
brengen en die zeifis zoo ver gaan, dat de
veiligheid naar buiten van Frankrijk door
het compromitteeren der internationale
betrekkingen wordt bedriegd.
Derhalve -wordt het Hooge Gerechtshof
voorzien van alle noodiige volmachten om
zijn onderzoek te hervatten en uit te brei
den."
Door de wet op de verdaging van het
proces van Riom blijft de positie der be
klaagden onigewijzigid, welke nog steeds
onderworpen blijft aan het besluit van den
chef van den Franschen staat van October
1941. Dit beteekent, dat de beklaagden
Blum, Da ladder en Gameliin worden terug
gebracht naar de vesting Portalet in de
Pyreneeën, waar zij verder vestingstraf
ondiergaan. De overige beklaagden blijven
I geïnterneerd.
WATT OVERLEDEN
De Deensche tooneelspeler Carl Schen-
stroem, in ons land beter bekend als Watt,
de langste van het bezemde paar film
komieken Watt en Vi Watt, is dezer dagen
in een ziekenhuis te Kopenhagen overleden.
Hij was zestig jaar oud.
Schenstroem was in zijn jonge jaren
boekbinder. In 1902 kwam hij via het
amateurtooneel op de planken van het
Norebros-Theater te Kopenhagen, waar hij
ruim dertig jaren een der meest gewilde
komieken van Denemarken was.
VERFPRIJZEN
In de Staatscourant van 15 April 1942 is
afgekondigd de „Calculatiebeschikking verf
no. 1", volgens welke fabrikanten wordt
verboden de door hen vervaardigde vefr
in den zin van de verf- en grondstoffen-
beschikking 1940 no. 1, met uitzondering
van drukinkten, te verkoopen tegen hoo-
gere prijzen, dan die, welke zijn gecalcu
leerd volgens het bij het Rijksbureau voor
chemische producten, sectie verf en verf-
grondstoffen, voor fabrikanten in afschrift
verkrijgbare calculatieschema, dat de se
cretaris-generaal van het departement van
Handel, Nijverheid en Scheepvaart voor
verf heeft vastgesteld.
Voorts beyat de beschikking onder meer
voorschriften betreffende de inlevering van
calculaties en de verkoopsprijzen van han
delaren. Enkele bepalingen van de beschik
king zijn terstond van kracht. Het calcula
tieschema treedt in werking drie maanden
na den dag van afkondiging van deze be
schikking. Overigens zijn enkele bepalin
gen opgenomen, welke terstond van kracht
worden. Voor nadere bijzonderheden wordt
verwezen naar hetgeen terzake in de vak
bladen is bekend gemaakt.
BELANGRIJKE GIFTEN VOOR
SOCIALE INSTELLINGEN
Een ingezetene van Apeldoorn heeft de
volgende giften geschonken:
Aan Winterhulp Nederland f 75.000,
voor de gezins- en jeugdzorg 40.000,
voor de nabestaanden van de gevallen N.S.
B.-ers aan het Oostfront f 10.000, voor de
Nationale Jeugdstorm 10.000, voor de Ne-
derlandsche Ambulance aan het Oostfront
7500. Aan de volgende instellingen schonk
hij ieder een gift van f 5000: de Gelder-
sche Blindenvereeniging, de Duitsche Win
terhulp, het Leger des Heils, Zonnestraal,
het Roode Kruis, de N.S.V.O., het Oecono-
misch Front, het Strijdfront der N.S.B. en
Verstrekking van vitamine-
C-tabletten
AAN SCHOOLGAANDE JEUGD, AAN
STAANDE EN JONGE MOEDERS EN
BEPAALDE GROEPEN ARBEIDERS
Het is een normaal verschijnsel, dat in
dezen tjjd van het jaar de voeding ten
aanzien van de opname van vitamine-C
in mindere of meerdere mate een tekort
vertoont, dat verdwijnt, wanneer wij weer
over voldoende versche groenten kunnen
beschikken. In normalen tijd geeft dit
geen aanleiding tot bijzondere maatrege
len, doch omstandigheden als het gebrek
aan versche Zuidvruchten (sinaasappelen,
citroenen), de langdurige distributiemaat
regelen en de beperkte variatie in de maal
tijden doen verwachten, dat de tijdelijke
door onvoldoende vitamine C-voeding op
tredende stoornissen zich dit voorjaar
zeker sterker zullen manifesteeren.
Het is mogelijk, de natuurlijke bronnen
van vitamine C door industrieele productie
van deze stof aan te vullen.
Het is het rijksbureau voor de Voedsel
voorziening in oorlogstijd gelukt, de be
schikking te krijgen over een zekere hoe
veelheid vitamine C-tabletten, waardoor
althans voor een gedeelte der bevolking de
vitamine C-voeding op geschikte wijze
tijdelijk kan worden aangevuld.
Daar de hoeveelheid dezer tabletten
beperkt is, kunnen slechts groepen
van personen, die daarvoor naar het
oordeel van den Voedingsraad het
meest in «anmerking komen, van de
voorgenomen gratis verstrekking pro-
fiteeren. Voor het overige blijft het
trouwens mogelijk, op recept van den
behandelenden geneesheer, langs den
normalen weg vitamine C-tabletten
te koopen.
Voor de gratis verstrekking zullen
de volgende bevolkingsgroepen in aan
merking worden gebracht.
In de eerste plaats de schoolgaande
jeugd en wel de leerlingen der scholen
voor lager en voorbereidend lager onder
wijs, dus in het algemeen kinderen van
den leerplichtigen leeftijd. Aan hen wor
den uitgereikt drie tabletten van 50 mili-
gram per week. Deze uitreiking zal ge
schieden door bemiddeling van de ge
meentebesturen en zal plaats hebben onder
schooltijd. Elke gemeente zal zelfstandig
een regeling kunnen treffen voor de ver
strekking van het vitamine, dat gratis ter
beschikking wordt gesteld. Met de voor
ziening van deze groep zal zoo spoedig
mogelijk een aanvang worden gemaakt
(fabricage en verpakking der tabletten
vergen eenigen tijd), ze zal gedurende 9
weken plaats hebben.
De tweede groep, die voor verstrekking
van vitamine C-tabletten in aanmerking
komt, vormen de aanstaande en jonge
moeders. Al die vrouwen, waarvan in de
periode tusschen 27 April (eersten dag) en
15 Mei (laatsten dag) kan worden vastge
steld, dat zij in de laatste vier maanden
van zwangerschap zijn, zullen zich in deze
periode van een desbetreffende verklaring
van den behandelenden arts of de behan
delende vroedvrouw moeten voorzien. Bij
de plaatselijke distributiediensten ontvan
gen zq dan op vertoon van deze verkla
ring en eigen stamkaart gratis 60 tabletten
vitamine C van 50 miligram, berekend op
het gebruik van een tablet per dag. Voorts
kunnen voor jonge moeders, wier (jongste)
kind is of wordt geboren tusschen 15
Februari (eersten dag) en 30 April 1942
(laatsten dag), op vertoon van de stam
kaart van de moeder en die van den pas
geborene bij dezelfde distributiediensten
en gedurende dezelfde periode, t.w. tus
schen 27 April en 16 Mei, eveneens gratis
60 tabletten in ontvangst genomen worden.
Tenslotte zullen bepaalde groepen ar
beiders de tabletten ontvangen. Met de
leiding van de daarvoor in aanmerking
komende bedrijven zal worden overeenge
komen, dat de tabletten gedurende een
bepaald aantal weken op het bedrijf aan
de arbeiders zullen worden verstrekt en
door hen genuttigd.
Men lette erop, dat de vitamine C-tablet
ten zorgvuldig moeten worden bewaard,
daar anders de gebruikswaarde achteruit
gaat. Bewaring op een donkere, koele en
droge plaats in de oorspronkelijke verpak
king of in donker gekleurde, droge flesch-
jes wordt aanbevolen. Men dient ze voor
de nuttiging niet op te lossen, fijn te ma
ken of door voedsel te mengen, aangezien
de tabletten dan zeer veel van hun waarde
inboeten. Eenvoudige nuttiging, desge-
wenscht tezamen met wat water, is de aan
gewezen weg.
Tot zoover het officieele bericht. De over
heid heeft nu het hare gedaan om ook ten
aanzien van het ieder voorjaar zich voor
doende gebrek aan het voor de stofwisse
ling zoo uiterst belangrijke vitamine C.
een voorziening te treffen. Het feit, dat
de grondstof voor deze tabletten uit het
buitenland moest komen, heeft gemaakt,
dat het heel wat voeten in de aarde had,
vóór tot deze verstrekking kon worden
besloten.
Nu de pogingen geslaagd zijn, toone men
deze verstrekking op prijs te stellen.
de Vereeniging tot opvoeding en verple
ging van achterlijke kinderen. De stichting
voor geestelijke volksgezondheid te Apel
doorn ontving 2.000.
RADIO-PROGRAMMA
DONDERDAG 16 APRIL.
HILVERSUM I, 415,5 M. 6.45 Gramo-
foonmuziek 6.50 Ochtendgymnastiek
7.00 Gramofoonmuziek 7.45 Ochtend
gymnastiek 7.55 Gramofoonmuziek
8.00 BNO: Nieuwsberichten 8.15 Gra
mofoonmuziek 9.15 Voor de huisvrouw
9.20 Gramofoonmuziek 9.45 Omroep
orkest en solist (opn.) 10.30 Gramofoon
muziek 11.00 Voor de kleuters 11.20
Fluit en piano 12.00 Ensemble Francis
Keth 12.40 Almanak 12.45 BNO:
Nieuws- en economische berichten 13.00
Reportage 13.15 Gerard van Krevelen
en zijn orkest en solist 14.00 Zang met
panobegeleiding en gramofoonmuziek
14.45 Gramofoonmuziek 15.00 Roe-
meensch orkest Gregor Serban 15.30
yoor de zieken 16.00 Zondag VIII van
den Heidelbergschen Catechismus, lezing
15.20 Gramofoonmuziek 16.30 Revida
Sextet 17.15 BNO; Nieuws-, economi
sche- en beursberichten 17.30 Varia, ge
varieerd programma 18.00 Sport en
lichamelijke opvoeding 18.15 Varia, ge
varieerd programma 18.50 BNO:
Nieuwsberichten 19.00 BNO: De wereld-
meening uit vreemde kranten 19.10 Om
roep-Symphonie-Orkest 20.10 Viool en
piano. (Vanaf 20.15 Alleen voor de Radio-
Cent rines, die over een liji verbinding met
de studio beschikken) 20.30 Declamatie
en Omroep-Symphonie-Oikest 21.0'J
Causerie: I e Nederlandsche ceramiek van
de laatste vijftig jaren 21.15 Viool en
piano 21 35 Gramofoonmuziek 21.45
BNO: Nieuwsberichten 22.00 BNO: Milt-
tab overzicht 22.1024.00 Gramofoon
muziek
HILVEKSLM II, 301.5 M. 6.45—8.15
Zie Hilvereum I 8.1b Giamofoonmuziek
8.45 Arnhemsche OtKestvereeniging
(opn.) 9.12 Giamofoonmuziek 10.00
Morgenwijding 10.15 Zang met pianobe
geleiding en gramoloon muziek 10.40
Voor de vrouw 11.00 Giarrofoonmuziek
11.20 Gerard I ebon e-' zijn orkest
12.00 Amusementsorkest en solist 12 45
BNO: Nieuws- en economische berichten
13.ni; Omiucpoikeot 13.45 Voordracht
14.00 Ctto Hendriks en zijn orkest en
pianomuziek 15.0C Voor de vrouw
15.30 Viool en xiano 15.00 Zang met
pianobegeleiding en gramcfoonmuziek
16.30 Gramcfconmuziek 16.45 Voor de
jeugd 17.15 Bé O: Nieuws-, economische-
en beursberichten 17.30 Pianovoordracht
18.00 Theo Uden Masmn. en zijn daus-
orkesc 18.3'' Sterft, cude vormen"
18.45 Orgelconcert 19.15 Brandende
kwesties, causerie 19.30 BNO: Nieuws
berichten 19.40 Spiegel van den dag
19.50 BNO: Wat Nederland schrijft
20 00 Orgel en 'ang (Vanaf 20.15 Alleen
voor de Radio-Centrales d;e over een lijn
verbinding met de studio beschikken)
20.40 Luisterspel 21.00 Otto Hendriks
en zijn orkest 21 °0 Gramofoonmuziek
21.45 BNO: Naeuwsoeiichten 22 00
Christelijke liederen (opn.) 22.1022.15
Avordwijding
Donderdag 16 April.
GEM. RADIO DISTRIBUTIEBEDRIJF
3e en 4e Programma: 7.0024.00 Duitsch
Programma.
GEMENGDE BERICHTEN
DOODELIJKE ONGELUKKEN.
De heer N. Wiese, wonende te Petten,
en 'het 7-jarig jongetje P. Narnne, wonende
te B'urgervlotibrug, zijn bij het oversteken
van den rijiksweg te Burgervlotbrug door
een passeerende vrachtauto gegrepen. Het
jongetje was vrijwel op slag dood, terwijl
de heer Wiese licht aan den schouder werd
gewond.
Gisteravond is op den Bezuidenhout-
scheweg te 's-Gravenhage de 42-jarige
mej. E. H. wonende op het Nassauplein al
daar, toen zij uit het nog rijdende traim-
rijtuig van lijn zes wilde springen, geval
len, waarbij zij onder den aanhangwagen
terecht kwam. De onvoorzichtige tramipas-
sagiere werd op slag gedood.
In den afgeloopen nacht is de 38 jarige
mevrouw S. L. in haar woning in de Bur-
gersdijkstraat te 's-Gravenhage tengevolge
van gasverstikking om het leven gekomen.
Zij en haar man waren ziek en lagen te
bed. Op een gegeven moment is de echt-
genoote opgestaan om een kroes met melk
in de keuken op te warmen. Vermoedelijk
is de melk overgekookt en en heeft deze
de gasvlam gedoofd. Tengevolge van het
uitstroomende gas werd zij onwel, viel
neer en raakte tenslotte bewusteloos. De
echtgenoot trof zijn vrouw in dezen staat
in de keuken aan en alarmeerde een dokter
Deze kon nog slechts den dood constateeren
VOOR DUIZENDEN GULDENS
KLEEDING GESTOLEN.
Gebruiik makende van het fieit, d'at een
dames- en heerenmodemagazijn aan den
's-Gravelandecheweg te Hilversum wegeins
verbouwing tijdelijk onbewoond was, héb
ben gisternacht inbrekers daar een bezoek
gebracht en een groot aantal kledingstuk
ken ter waarde van eenige duizenden gul
dens ontvreemd. De recherche wist deze
inbraak spoedig op te lossen door de ge
stolen partij op te sporen en de daders en
eenen heelster te arresteeren.
FEUILLETON
%hie made óbcepen
door
GERT HARTENAU—THIEL.
50)
De man was trouwens, zoowel geestelijk
als lichamelijk, zoo volkomen uitgeput dat
er niet aan kon worden gedacht, de be
trekkelijke lange en vermoeiende reis on
middellijk te aanvaarden. Hij sprak vrijwel
geen woord, liet alles met zich doen en
toen wq in mijn woning waren aangeko
men, begaf hij zich na het gebruikelijke
bad direct ter ruste. Toen hij ook den vol
genden ochtend nog steeds vast sliep, gaf
ik mijn bedienden opdracht voor de meest
mogelijke stilte te zorgen en den vreemden
toean rustig te laten slapen. Van deze ge
legenheid maakte ik zelf gebruik een uit
voerig proces-verbaal van het gebeurde sa
men te stellen en nadat ik hiermee gereed
as.' borg ik het gezegelde stuk in een
'.riasch, welke ik zorgvuldig afsloot. Daar
"af ik bevel mijn paard te zadelen en
-artier later reed il^ vergezeld door
twee soldaten, in de richting van de nieu
we aanplantingen der tabaksplantages, om
mij van den goeden gang van zaken te
overtuigen.
Onze weg leidde voor een deel langs
struikgewas, voor een ander deel dwars
door het oerwoud. Plotseling maakte mijn
paard een zijsprong en ging het op de
achterbeenen staan, terwijl op hetzelfde
moment ook de dieren van mijn begelei
ders teekenen van onrust vertoonden en
steigerend weigerden verder te gaan. Met
groote moeite kreeg in mijn paard weer in
mijn macht, maar snuivend en sidderend
bleef het op dezelfde plaats staan en met
geen mogelijkheid bleek het tot verder
gaan te bewegen. Onwillekeurig greep ik
naar mijn dienstrevolver, omdat het mij
niet* onwaarschijnlijk leek, dat een of an
der roofdier de paarden zoo uit hun ge
wone doen bracht, maar daar de weg hier
een bocht maakte en boomen zoowel als
opgaand struikgewas het uitzicht belem
merden, kon ik niets ontdekken.
Een van mijn manschappen was van zijn
paard gesprongen en liep met het geweer
in den aanslag een eind den weg op. Ik
zag hem eensklaps in het kreupelhout ver
dwijnen, maar tot mijn niet geringe ver
baring kwam hij bijna onmiddeTijk daar
op weer te voorschijn met een man wiens
linkerpols hij stevig omklemd hield. Het
was een ietwat tanige Maleier van middel
matige lengte, gekleed in een bonte sarong
en een witjasje met wijde mouwen. Hij
droge den gebruikelijken Maleischen hoofd
doek met daarboven een groene streep, die
er op wees, dat hij een moeftie of een fakir
was. Temeer betreurde ik het daarom, dat
de politie-fakir, Si Margaga, deze zelfden
ochtend voor dag en dauw mijn bungalow
had verlaten, daar hij ten slotte de aange
wezen man zou zijn geweest, om met den
vreemdeling te onderhandelen.
Zichtbaar geërgerd liet de man zich door
den soldaat meesleepen, waarbij hij dezen
woedend toesnauwde: „Wat is dat voor een
behandeling? Waarom dwing je me etap
pen te doen, die ik zelf ook zou hebben
ondernomen? Jij, afvallige, eer je zoo een
dienaar van den profeet?"
Aarzelend liet de soldaat hem los, terwijl
hij mij vragend aankeek. Ik knikte hem
toe: „Laat maar, Haito, hij zal niet ont
vluchten". En mij daarna tot den inlander
wendend, vroeg ik: „Wel knaap, wat voer
je hier uit? Weet je niet, dat je hier op
particulier terrein bent, dat voor onbevoeg
den verboden is?"
De man keek me vijandig aan; zijn don
kere oogen fonkelden onheilspellend. Noch
tans maakte hij een diepe buiging en zijn
armen over de borst kruisend, antwoordde
hij norsch: „Heer, ik ben een vrije Maleier
en een dienaar van Mohammed. Slechts hij
is mijn gebieder. Deze plek hier is Maleisch
grondgebied en een deel van mijn geboor
teland. Niet ik, maar u bent een vreemde
ling en daarom onbevoegd het te betre
den."
„Als je brutaal wordt, laat ik je onmid
dellijk gevangen zetten", zei ik woedend,
terwijl ik me van mijn paard liet glijden.
Mijn woorden schenen echter niet den
minsten indruk op hem te maken. Rustig
en zonder een spoor van vrees schudde hij
het hoofd. ,,Neen, heer, dat zult u niet
doen, omdat u de waarheid van mijn woor
den zult erkennen."
En mij met zijn doordringende zwarte
oogen star aankijkend, vervolgde hij: „Wel
hebt u het geweld, maar niet de macht!"
Ik ontweek een antwoord door de gebrui
kelijke vragen: „Wie ben je? Hoe heet je?
Waar kom je vandaan?"
Opnieuw maakte hij een eerbiedige bui
ging. „Ik heet Si Rasteromo en ik zei u
reeds, dat ik een -• 'en prol:
ben. Ik kom van Djawi-Djawi."
„Je zei zooeven, dat ik wel over geweld,
maar niet over macht beschik. Wie zou die
dan wel hebben?"
De man richtte zich in zijn volle lengte
op en hief zijn armen omhoog. „Allah!
Maar ook mij zijn dienaar, gaf Allah god
delijke macht op aarde!"
Ik lachte spottend. „Jou? Rasteromo, je
bezondigt je en Allah zal je straffen."
„U gelooft me niet, heer? Welnu, dan zal
ik u het bewijs leveren. Zie, heer voor ik
mij naar deze plaats spoedde, om hier op
u te wachten was ik al bij u, in uw wo
ning. Ik ben vanmorgen vroeg met een
sampan (boot) aangekomen en ik heb aan
cïsn steiger aangelegd. Maar de schild
wacht die daar op post stond, heeft mij
niet gezien, omdat ik hem met blindheid
had geslagen. Ik ben aan land gegaan,
midden tusschen uw soldaten door, maar
ook deze mannen hebben niets van mijn
aanwezigheid bemerkt. Daarop ben ik naar
uw woning gegaan, maar noch gij zelf,
noch uw bedienden hebben mij ontdekt. Ik
stond achter u, naast u aan de tafel, waar
aan u zat te schrijven in verband met
een moord en toch hebt u geen oogen-
blik vermoed, dat ik bij u was".
