DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Da fytqen, u-an hei Kuiió DUITSCHLAND Momentje J JUtuAqie. DONDERDAG 2 APRIL 1942 33ste Jaargang No. 10217 Bureaux Papengracht 32. Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935. Giro 103003. Postbus 11. BERICHT Morgen, Goede Vrijdag, zal De Leidsche Courant niet verschijnen. Onze bureaux zijn dien dag ge sloten. DE DIRECTIE Morgen zullen we weer voor het hart verscheurende schouwisipel staan van den Zoon van God, die zich gaf voor ons aan het Kruis. Het zal stil worden rondom ons heen, er zal de eerbiedige sfeer van het sterfbed zijn. Maar er zal niet enkel droefheid zijn. Want is het waar, dat hier onzegbaar ge leden werd, dit Lijden is geworden tot een onsterfelijke triomf. De heiden begrijpt daar niets van, h j ziet slechts bloed en wonden. De geloovige weet, dat de verschrikking van dit lijden de weg naar de zegepraal was. Want Cal- varië is voorbijgegaan: de duisternis vluchtje voor het overweldigende Licht. Maar de vrucht van het Kruis is gebleven en hangt als een hemelsche zegen over de landen. Vraagt ge, waar die zegen te vinden is? Gaat dan onze echt-Christelijke huisgezin nen binnen. Ziet de kuische trouw der echt- genooten, hun steeds weer offerende liefde, hun toewijding, hun wijsheid (de wijsheid vaak der eenvoudigen!), ziet de verrukke lijke onschuld van de kinderen, de gehoor zaamheid, de blijde hulpvaardigheid, de hartelijke vergevingsgezindheid, diè allen te samen bindt. Proeft iets van de onge repte sfeer van schuldelooze vreugde, die diaar hangt, ontdekt de heilige eerbied voor het leven (onmisbare grondslag voor ieder volksbestaan!), hebt oog voor de ka raktervolle ridderlijkheid van den jongen man, beseft de weelde, die in de maagde lijke schuchterheid van het meisje ligt sa mengevat. En ziet vooral de heldenmoed, waarmee zoo vaak het lijden aanvaard wordt, eenvoudig omdat de zin van het lij den begrepen werd. Dat alles is de zegen van het Kruis: zij riep een nieuwe wereld te voorschijn! De heiden kende slechts een wereld van vleesch en bloed, hij had zioh aan vleesch en bloed verslaafd en besefte zijn eigen jammer niet: in de Christelijke wereld zijn vleesch en bloed niet verdwenen (zij zijn een wezensbestanddeel van den mensoh), maar ze werden in een hoogere sfeer geheven, door. hooger licht over straald, zij werden verlost. En de heiden kon wel schetteren met groote woorden: de zin van het lijden kon hij niet verklaren, zoomin als hij het zelf uit de wereld kon bannen. Maar in de schaduw van het Kruis van Jezus wordt alle lijden een verlossende kracht. Dat is de zegen van het Kruis! Hoe moet dat Kruis ons dierbaar zijn! Wij aanbidden U, Heer Jezus Christus, en wij loven U, omdat Gij door Uw Heilig Kruis de wereld VERLOST hebt. Gegroet o Kruis, onze eenige Hoop! Dr. HENRI VAN ROOIJEN, Kruisheer. DE NIEUWE WEEKBON Voor de volgende week zijn voor het koo- pen van brood, vleesch en aardappelen gel dig verklaard de bonnen 18. Bonnen die afloopen DE VOLGENDE BONNEN ZIJN BINNENKORT NIET MEER GELDIG: Na Zaterdag 4 April: 17 Brood, Vleesch, Aardappelen. VERGUNNING AANSTELLING PERSONEEL. In de Staatscourant van 1 April is opge nomen het eerste uitvoeringsbesluit van den secr.-generaal van sociale zaken in za ke het Aanstellingsbesluit. Hierin wordt o.a. het volgende bepaald: Particulieren en openbare bedrijven en besturen dienen de aanvragen om vergun ning tot het in dienst nemen van personeel m tweevoud in op formulieren van het vastgesteld model. Deze formulieren zijn verkrijgbaar bij de Gewestelijke Arbeids- bureaux of de bijkantoren. Zij kunnen worden afgehaald of schriftelijk worden aangevraagd. Binnen acht dagen nadat de aanvrage bij het Gewestelijk Arbeidsbureau is inge komen, wordt daarop door den directeur van het Gewestelijk Arbeidsbureau of diens plaatsvervanger schriftelijk beslist. STRIJDT VOOR EUROPA Verwoede aanvallen algeslagen Het Duitsche weermachtsbericht van gis termiddag luidt: In het Donetsgebied werden nieuwe aan vallen van sterke vijandelijke strijdkrach ten afgeslagen. Ook in den centralen en den Noordelijken sector van het front wer den vijandelijke aanvallen in verwoede ge vechten afgeweerd. Bij een eigen aanval in het gebied ten N.O. van Orel wierpen troepen eener ge motoriseerde infanterie-divisie den vijand uit zijn stellingen, brachten honderden ge vangenen binnen en maakten 7 kanonnen, alsmede 65 granaatwerpers resp. machine geweren buit. Italiaansche jachtvliegtuigen vielen in het Zuidelijke deel van het Oostelijke front een numeriek sterkere vijandelijke formatie jagers aan en schoten zonder eigen verliezen van 12 bolsjewistische vliegtuigen er 4 met zekerheid neer en 2 waarschijnlijk. In wekenlange uiterst hardnekkige af- weergevechten hebben de Opperbeiersche 97e lichte infanteriedivisie en de Branden- burgsche 257e infanteriedivisie talrijke door pantserwagens ondersteunde aanvallen van in de meerderheid zijnde vijandelijke strijdkrachten afgeslagen en den Bolsjewis ten hooge verliezen aan menschen en ma teriaal toegebracht. In Noord-Afrika werd een aanval van Britsche verkenningstroepen afgeslagen. Succesvolle luchtaanvallen richtten zich tegen vliegvelden in de Marmarica en in het Egyptische kustgebied. De woestijn spoorweg werd met goed gevolg gebombar deerd. Op het eiland Malta werden de staats- werven en duikbootligplaatsen te La Va- letta alsmede de Britsche vliegvelden over dag en des nachts met bomen bestookt. In luchtgevechten schoten Duitsche jagers 2 vijandelijke vliegtuigen neer. Aan de Engelsche Zuidkust beschadig den Duitsche gevechtsvliegtuigen een vrij groot koopvaardijschip door verscheidene bom treffers. Gisteren en in den afgeloopen nacht on dernamen enkele Britsche vliegtuigen sto- ringsvluchten in het Westelijke rijksge bied. Enkele uitgeworpen bom/men veroor zaakten geringe materieel en persoonlijke schade. HET ITALIAANSCHE WEERMACHTSBERICHT. Het 669e Italiaansche weermachtsbe richt van gistermiddag luidt: Een onzer afdeelingen, die op verken ning was, ontmoette ten Oosten van Me- kili pantserafdeelingen, die door artille rie gesteund werden en bond met succes den strijd aan. De vijand verloor enkele pantserwagens. De bemanning van een hiervan, waaronder een officier, werd ge vangen genomen. Duitsche jagers schoten boven Martoeba 2 Curtiss-toestellen neer. Bij een geslaagden aanval op een con- vooi in het Oostelijke deel van de Middel- landsche Zee hebben onze torepovliegtuigen een groot stoomschip tot zinken gebracht. Een onzer duikbooten, die op haar basis is teruggekeerd, heeft bevestigd, dat zij den 23sten Maart in het Oostelijk deel van de Middéllandsche Zee een vijandelijken krui ser getorpedeerd en stellig beschadigd heeft, van welke actie in het weermachts bericht No. 661 melding is gemaakt. Cripps' voorstellen verworpen DOOR HET BRITSCH-INDISCHE CONGRES. De zender Saigon meldt uit New Delhi, dat het Britsch-Indische Congers de En gelsche voorstellen heeft venvorpen. De Al-Indische radio meldt, dat leden van den Britsch-Indischen staatsraad de regee ring vragen hadden gesteld ten aanzien van de tactike der „verschroeide aarde" in Britsch-Indië. Generaal Hartley, die in naam der regeering antwoorde, verklaarde, dat het Britsche leger bij zijn terugtocht in Britsch-Indië fabrieken, mijnen en an dere „militaire doelen" zou vernielen. Naar de Britsche berichtendienst meldt, heeft ook de Hindoe Masasabha het plan van Cripps afgewezen. In de motiveering wordt gezegd, dat de verklaring van Cripps weliswaar verscheidene punten bevat, die „meer of minder bevredigend" zijn, dat echter, na de verklaring van Cripps, vol gens welke het plan in zijn geheel aan vaard of verworpen moest worden, de Hin doe Mahasabha geen andere keus dan ver werping had, aangezien eenige belangrijke punten geheel of gedeeltelijk onaanvaard baar zijn. In tegenwoordigheid van Bose en tal rijke andere Voor-Indische leiders is te Tokio een bijeenkomst der Indische onaf hankelijkheidsbeweging gehouden. In een resolutie wordt gezegd, dat in dezen oor log alles moet worden gedaan om de vol komen onafhankelijkheid van Indië te ver krijgen. Men twijfelt geen oogenblik, of het resultaat van den oorlog zal de volko men verdwijning van den Engelschen in vloed in Oost-Azië zijn. Indië moet echter niet alleen onafhankelijk van Engeland zijn, maar van iederen vreemden invloed vrij zijn en blijven. EEN NIEUWE OPROEP VAN BOSÉ Aan het Britsch-Indische volk Soebhas Chandra Bose heeft Woensdag per radio opnieuw een oproep gericht tot het Britsch-Indische volk, waarin hij posi tie koos ten aanzien van de voorstellen van Cripps. De oproep begon met de verklaring, dat de Britsche berichtendienst bij de versprei ding van het bericht van het overlijden van Bose waarschijnlijk uitgegaan is van den wensch als vader van de gedachte. Ten aanzien van het Britsche aanbod verklaarde Bose: ,,Ik zou verrast zijn ge weest, indien Britsche politici werkelijk zouden gelooven, dat Indië een dergelijk voorstel in overweging zou nemen. Hoe kan Cripps denken, dat hij door het aan bod van dergelijke kleinigheden als een zetel in de Vredesconferentie Indië's vrij heidsdrang zou kunnen bevredigen. Derge lijke kleinigheden werden ons ook tijdens den laatsten wereldoorlog beloofd. Deson danks bestond de belooning voor Indië na den wereldoorlog in verdere onderdruk kingen en terechtstellingen. Het aanbod van Stafford Cripps, zoo zei- de Bose verder, doet zien dat het de Brit sche regeering er slechts om te doen is, In dië voor zijn imperialistische oorlogsdoel einden uit te buiten. Derhalve moet ook de militaire macht in Indië aan de Britsche regeering blijven. Engeland denkt daar door te bereiken, dat Indië's krachten voor het Imperum kunnen worden ingespannen en Engeland's vijanden er toe gebracht kunnen worden de Engelsche militaire ba sis in Indië aan te vallen. Engelsche poli tici speculeeren, dat dan wellicht het In dische volk vrijwillig als bondgenoot van Engeland in den strijd zou gaan. Daarte genover moet ik met allen klem verzeke ren, dat, indien de Britsche regeering In dië's krachten niet zou uitbuiten en in In dië geen militaire basis meer zou onder houden, er niet de geringste mogelijkheid bestaat voor een aanval van een vreemde mogendheid op Indië. Ik zou daarom mijn Iandgenooten willen waarschuwen het Indische volk niet in den oorlog te sleepen. Indië zal het niet anders vergaan als den volken, die Brittannië in den oorlog heeft gesleurd, om ze dan, als het critiek begon te worden, te laten zitten en zich glorierijk terug te trekken. De overwinning van Engeland zou voor ons de vereeuwiging van de Indische slavernij beteekenen. terwijl-onze hoop op vrijheid slechts op de overwinning van de landen van het Driemogendhedenverdrag kan ge grondvest zijn. Op grond van mijn goede kennis van de landen van het Pact van Drie kan ik mijn Iandgenooten verzekeren, dat zij bij hun strijd tegen het Britsche imperialisme begrip voor de Indische vrij heid hebben. Volgens den stand van den oorlog is de ineenstorting van het Britsche Imperium aanstaande. Met deze mogendheid thans nog te willen onderhandelen is niet alleen dwaasheid, doch waanzin. Ik doe derhal ve een beroep op mijn Indische Iandgenoo ten thans een definitieve beslissing te ne men. Aan de eene zijde staat de oude orde, die ons met holle woorden en ijdele belof ten afscheept en aan den anderen kant de nieuwe wereld, die Indië onmiddellijke be vrijding aanbiedt. Iedere Indiër, die thans vrijwillig met Engeland samenwerkt, pleegt verraad jegens Indië. Ten slotte riep Bose zijn Iandgenooten op gereed te zijn voor den komenden strijd. „Wij Indische nationalisten buiten Indië, zoo besloot hij zijn oproep, bereiden thans de laatste beslissende fase van onzen strijd om de vrijheid voor. Als het uur komt, zul len wij aan uw zijde staan, vastbesloten tot den strijd en tot de overwinning. De zon van de vrijheid zal dan weder over ons oude land opgaan." Het heeft er allen schijn van, dat Britsch- Indië de boodschap van Bose inderdaad heeft begrepen, want, gezien een bericht in het blad van heden, heeft het Congres de voorstellen van Cripps afgewezen. Men heeft in Indië blijkbaar geen vertrouwen meer in het woord van Engeland, dat met beloften komt, doch de vervulling daarvan verschuift tot St. Juttemis. Ook hier zou de verleening van den dominion-status moeten wachten tot na den oorlog, en in ruil voor deze belofte zouden de Indiërs het voorrecht verkrijgen, zich voor het krakende Britsche Imperium dood te mo gen vechten. Dat zij voor zulk een transactie bedan ken, juist nu de gelegenheid om het juk der Britsche heerschappij af te kunnen schudden zoo nabij is, is niet anders dan begrijpelijk. HET PROCES TE ANKARA BEGONNEN. Gisterochtend is voor de eerste strafka mer te Ankara het proces begonnen inzake den aanslag op den Duitschen ambassa deur von Papen. In de beklaagdenbank hadden zitting genomen: Abdoerrahman Sayman, student, Soeleyman Sagol, kap per, (beide Turken, geboren in Joego-Sla- vië), de Sovjet-burger Leonil Kornilof, lei der der transportafdeeling der handelsver tegenwoordiging van het consulaat-generaal der Sovjet-Unie, de Sovjet-burger Iwano Geogiewitsj Pawlof. Sayman, die als eerste werd verhoord, verklaarde, dat de beide Sovjet-agenten Kornilow en Pawlof het plan voor den aan- HET GEVAAR VAN MILTVUUR Door voedering met achter gehouden besmette koeken en beendermeel. De veehouders zullen zich ongetwij feld herinnerep, dat van November 1939 tot Mei 1940, over geheel Neder land verspreid, een groot aantal ge vallen van miltvuur onder het vee voorkwam, veroorzaakt door het voe ren van uit het buitenland ingevoerd besmet beendermeel. De aanwezige voorraad meel, be nevens daarvan of daarmede bereide koekjes zijn toen, na onteigening, vrij. wel geheel vernietigd, terwijl de door het voeren gestorven dieren vanwege het rijksbureau voor de voedselvoor ziening in oorlogstijd zijn vergoed. Thans heeft zich in een gemeente in de provincie Gelderland een geval van miltvuur bij een rand voorge daan, waarbij bleek, dat dit rund ge voerd was met een gedeelte van den door den eigenaar achtergehouden voorraad besmette koekjes. Deze voor raad is met het cadaver in den des tractor vernietigd. Deze onbegrijpelijke onvoorzichtig heid is den veehouder, die volkomen bekend was met het verdachte karak ter der koeken, duur te staan geko men, daar thans natuurlijk van scha devergoeding geen sprake is. Het is niet onmogelijk, dat ook nog andere veehouders een of meer doo- zen der bedoelde koeken of een groo- tere of kleinere hoeveelheid van het besmtte meel hebben achtergehouden en nog in hun bezit hebben. Mocht dit inderdaad het geval zijn, zoo worden deze veehouders in hun eigen belang ernstig en met nadruk gewaarschuwd om deze koeken of meel aan hun vee niet te voeren, ook zelfs niet bij de huidige voedsel- schaarschte, maar deze alsnog te ver nietigen. slag hebben opgesteld. Voorts schilderde Sayman in het bijzonder het contact tus- schen de communstisch georiënteerde emi granten en hun betrekkingen met de beide Sovjet-Russische beklaagden. HEVIGE JAPANSCHE AANVALLEN OP BATAAN. Naar de Britsche berichtendienst uit Washington meldt hebben volgens het al daar gepubliceerde officieele bericht he vige Japansche aanvallen plaatsgevonden op het rechter centrum van het geallieer de front op Bataan. De Japanners zouden eenige vooruitgeschoven stellingen hebben veroverd. IN EEN PAAR REGELS De Fransche ambassadeur te Washing ton, Henry Haye, heeft Dinsdagmiddag een onderhoud gehad met Sumner Welles. Naar men verneemt, had het onderhoud in hoofdzaak betrekking op de hervatting der Amerikaansche transporten naar Noord- Afrika, alsmede op het zenden van voe dingsmiddelen naar het onbezette Frank rijk en het sturen van vleesch naar de Fransche krijgsgevangenen. Voor het bijzondere gerechtshof te Eromberg, is vonnis geveld tegen een aan tal Polen, die Volksduitschers op den weg van Thorn naar Warschau met machine geweren en bajonetten hebben vermoord. 21 beklaagden werden ter dood veroordeeld Een nieuw contingent Portugeesche troepen heeft Lissabon verlaten om het garnizoen op de Kaap-Verdische eilanden ie gaan versterken. Tusschen Mazagan en Settat (Marok ko) is een volle autobus van een helling van 15 meter hoogte in een rivier gere den, zeventien personen kwamen om het leven, 14 werden gewond. In Galicië in Noord-West-Spanje, bij Lugo, is een vrachtauto, die menschen ver voerde, tegen een muur gereden en geheel vernield. Negen personen kwamen om het leven, 2 werden zwaar gewond. STEUN.... Zou er een meer gehaat woord in de Ne- derlandsche taal bestaan dan het woord steun? Hoevelen hebben niet jarenlang gebukt gegaan onder het juk van den steun? Hoe dikwijls en hoelang hebben deze steuntrekkers er niet naar gesnakt eens eindelijk bevrijd te zijn van het min derwaardigheidscomplex dat door den steun loodzwaar op hen drukte? Maar er is ook een ander soort steun. Mede te helpen om dezen steun te verlee- nen is een verheffende en eervolle taak. Eervol, inderdaad, dat is het, wanneer men steun verleent aan een menschlievenden arbeid. Eervol is het, steun te verleenen aan de hulpexpeditie, die binnen afzienba- ren tijd aan het Oostfront ingezet wordt: de Nederlandsche ambulance. Steunt daar om zooveel u kan, stort uw bijdrage, iets meer dan u kunt missen op girorekening 8 7 6 0 0 Nederlandsche Ambulance. Koninginne gracht 22 's Gravenhage. PASCHEN. De lente is gekomen en de gaslooze uren zijn opgeheven. Wij kunnen dus 's nachts om half twee weer eitjes bak ken en een bad nemen al vermoed ik, dat het meer in verband met de schoonmaak is, dat het gas weer door de leiding mag stroomen. Al dat heete water schijnt noodig te zijn om ons te reinigen van het vuil, dat ons en onze omgeving heeft bezoedeld. Den eenen dag schijnt de zon en den volgenden dag waait de wind, dat zijn de ver rassingen van de lente. Alle huizen worden schoongemaakt, alle gordijnen gewasschen, alle tuintjes in sierlijken staat hersteld. Het ziet er allemaal vroolijker uit tegen Paschen, ook zon der Paascheieren en bloeiende bol lenvelden. Wij zijn door de diepte van den v/inter gegaan naar de groene heuvelen der lente en dat is ht sym bool van het leven. Het is het sym bool van het lijden, dat altijd een ein de neemt, dat men aanvaarden moet ter glorierijke heropstanding. Laat ons daarom blij zijn en vooruitzien naar het blijde Paaschfeest, dat wij vieren zullen, gereinigd naar geest en lichaam en vrij van alle aardsche vuil. Met Paschen zullen de gordijnen weer hangen en alles zal blinken. En altijd weer zal het lente worden en Paschen. MAX BLOKZIJL VOOR DE RADIO Hedenavond van 19.1519.30 spreekt Max Blokzijl via den zender Hilversum II in de serie brandende kwesties over het onderwerp: „Het vrije woord in tijd van oorlog". AARDEWERK-DISTRIBUTIE IN VOORBEREIDING. Verkoop en aflevering van thee-, tafel- en ontbijtserviezen enz. vanaf 3 tot en met 23 April verboden. De secretaris-generaal van het Departe ment van Handel, Nijverheid en Scheep vaart maakt bekend, dat er voorbereiding van een desbetreffende distributieregeling 't koopen, verkoopen en afleveren van thee tafel- en ontbijtserviezen van aardewerk en porcelein of onderdeelen daarvan, gedu-1- rende het tijdvak van Vrijdag 3 April tot en met Donderdag 23 April 1942 verbo den is, tenzij hiertoe door den directeur van de sectie ceramische industrie van het Rijksburau voor Verwerkende Industrieën (Juliana van Stolberglaan 27-29, Den Haag) schriftelijk vergunning is verleend. Dit verbod geldt voor een ieder, dus eveneens voor die ondernemingen, die momenteel beschikken over een vergunning tot verkoop en aflevring van laatstgenoem de instantie. KERKNIEUWS BENOEMINGEN IN HET BISDOM HAARLEM. Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft benoemd: tot Rector te Amsterdam (St. Elisabeth- gesticht) den zeereerw. hooggel. heer J. J. Henneman; tot hoogleeraar in de Kerkgeschiedenis aan het Theologicum te Warmond den weleerw. zeergel. heer J. G. Louter, thans kapelaan te Bergen N.-H. De nieuwbenoemde professor te War mond werd in 1936 priester en ontving de opdracht te Rome kerkgeschiedenis te gaan studeeren. Hij behaalde daar in 1939 het licentiaat, doch moest in 1940 wegens den oorlog terugkeeren zonder de studie te kunnen voltooien. Gekozen werd tot directeur der onder linge kerkelijke brandwaarborgmaatschap- pij „St. Donatus" te Amsterdam rector L. P. J. Paulussen, tot dusver rector van het St. Elisabethsgesticht te Amsterdam. Audiëntie. Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal a.s. Dinsdag geen audiëntie verleenen. VRIJDAG 3 April. Goede Vrijdag. Sterf dag van Onzen Heer Jesus Christus. Van daag wordt geen H. Mis opgedragen. Al onze aandacht dient gevestigd op het bloe dig Kruisoffer. Onder de plechtigheden kleur: Zwart. In de zinrijke hoogst indrukwekkende plechtigheden van den Goeden Vrijdag be doelt de H. Kerk ons voor oogen te stellen: Jesus aan het Kruis, opdat wij, tot leeó wezen gestemd, ons hart zóó bereiden, dat wij de vrucht van de verlossing deelachtig worden. Doordringen wij ons diep van on ze schuld, van de Goddelijke rechtvaardig heid en bidden wij om vergiffenis als een vrucht van het Lijden van Christus. ZATERDAG 4 April. Paaschzaterdag. Bij de plechtigheden kleur: Paars. Bij de wij ding van de Paaschkaars en de H. Mis kleur: Wit.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1942 | | pagina 1