DUITSCHLAND fAlomentje DINSDAG 31 MAART 1942 33ste Jaargang No. 10215 ^eCcicbelvcSoii^cHit Bureaux Papengracht 32. Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN O S I REKEN Giro 103003. Postbus 11. V De Paasch-stemming Geen ware Goede-Vrijdag-stemming zon der iets van den Paasch-jubel; en geen wa re Paasch-jubel zonder iets van de Goede- Vrijdag-stemming. Als wij deze waar heid door héél het leven dragen, dan zal zoowel onze vreugde als onze droefheid in de rede een juiste tempering vinden! Wij zijn nu in de Goede Week de bij zondere herdenking van Christus' lijden en willen nu reeds een glans van den ko menden Paasch-jubel over onze gedachten en verlangens laten lichten. De lezer geniete van dit zeer schoone ge dicht van Schreurs: Ik dank U nu Ge zelf gekomen zijt Met blijde lippen en met goede oogen, Omdat Maria nu van vreugde schreit, Omdat wij allen nu weer lachen mogen. Ik prijs U goed, nu Gij zijt opgestaan, Wijl zonder U de dag niet wilde komen, Wijl wij nu bloemen hebben waar we gaan En blanke bloemen haast aan alle boomen. Want waar Uw glans en waar Uw luister valt, Gaan alle bloemen, alle kelen open, En heel de mooie wijde wereld schalt En heel de hemel staat nu eindloos open. Ik ben zoo blij, om elke druppel blauw, Om elke straal van zooveel duizend stralen, Omdat Uw kleed zoo wit is en zoo blauw, Omdat ik dicht bij U mag ademhalen. Omdat Gij als een bloem, en bij mij zijt, Dicht bij mijn hart en in mijn beide oogen. Omdatomdat Gij Jezus Christus zijt. Omdat de klokken nu weer luiden mogen! In dit vers ligt uitgedrukt de essentie, de essence, het wezenlijke en eigenlijke van den Paasch-jubel. Mooie gedachte ter voorbereiding van het Paaschfeest. V Optimist-zijn Er zijn menschen, die pleizier schijnen te hebben in klagen. Zij klagen over alles. Over niets niets! praten zij, dan klagend. Er schijnt voor hen letterlijk niets goeds te zijn in het leven. En in werkelijkheid als zij open oog zouden hebben voor wat zij goeds in het leven bezitten, ®i, vooral ook, als zij hun eigen toestand zouden vergelijken met dien van anderen, dan zouden zij toch óók wel stof voor waardeering en dankbaarheid kunnen vinden! Met al dat eindeloos en grenzeloos kla gen veranderen zij voor zichzelf of anderen niets aan de feiten. En om hen heen schep pen zij een sfeer van pessimisme. Wij herhalen: men doet zichzelf en an deren geen grooter dienst, dan door opti mist te zijn! Optimist wat volstrekt niet wil zeg gen, dat men maar alles goed praat of mooi vindt, maar wat wil zeggen, dat men óók èn bij voorkeur ziet naar wat er wer kelijk goed is en zijn stemming daardoor laat overheerschen. Optimist-zijn is een kostelijk medicijn voor vele kwalen vooral in dézen tijd! De mislukte aanval op St. Nazaire ZWARE BRITSCHE VERBIEZEN. Naar van militaire zijde verluidt, heeft de mislukte aanvalspoging bij St. Nazaire den Britten zeer zware offers gekost. Uit gebrande Engelsche stormbooten drijven als getuigen van deze nederlaag voor de mon ding van de Loire. Onder de Britsche zee lieden, die hun leven konden redden en in Duitsche gevangenschap geraakten, be vindt zich de Engelsche onderluitenant Steward Hill, die over zijn belevenissen in dien nacht verhaalde: „Ik was als leider van een stormboot be noemd en had de opdracht, in de haven werken van St. Nazaire een ontploffing te weeg te brengen. Nog voordat wij de kust hadden bereikt, werd onze boot door de Duitschers in brand geschoten. Zoo bereik ten wij, in het licht der Duitsche zoeklich ten, de kust, doch lagen spoedig midden in de treffers van de Duitsche kustbatte- rij. Menigeen van ons moest bij het betre den van den Franschen bodem zijn leven STRIJDT VOOR EUROPA Felle gevechten bij Charkow Het Duitsche weermachtsbericht van gistermiddag luidt: In het Donetsgebied werden Oostelijk van Charkow hevige aanvallen van den vijand in verbitterde gevechten afgeslagen en daarbij negen pantserwagens vernietigd. Ook aan de overige deelen van het Oos telijke front mislukten alle vijandelijke aanvallen, die werden ondernomen bij op nieuw ingetreden vorst. De vijand leed in de felle gevechten, welke hierbij gevoerd werden, zware verliezen. Artillerie van het leger beschoot belangrijke militaire doelen te Leningrad en Kroonstad met goede uit werking. Er werden ontploffingen en aan houdende branden waargenomen. Duitsche torpedojagers deden een aanval op een voor Moermansk bestemd vijande lijk konvooi, dat volgens bericht van het opperbevel van de weermacht van 29 Maart reeds het doel van Duitsche luchtaanvallen was geweest. Zij brachten door artillerie- en torpedotreffers een groot transportschip van 10.000 ton tot zinken, dat met een la ding pantserwagens en munitie van New York onderweg was. De geredden van dit schip, alsmede die van een door de lucht macht tot zinken gebracht vaartuig wer den aan boord genomen. Finsche luchtstrijdkrachten vernietigden aan het Karelische front op 28 Maart ver scheidene vijandelijke colonnes en schoten in luchtgevechten 27 Sowjet-vliegtuigen omlaag. In den afgeloopen nacht bestookten Duitsche gevechtsvliegtuigen militaire doelen in het stadsgebied van Moskou, voorts aan de boven-Wolga en oostelijk van Bologoje, op doeltreffende wijze met bommen van zwaar kaliber. Volle treffers veroorzaakten o.a. in wapenbedrijven groote branden. Zooals reeds in een extrabericht is be kend gemaakt, hebben Duitsche duikboo- ten in het noordelijke deel van den Atlan- tischen oceaan voor de Amerikaansche kust 16 vijandelijke koopvaardijschepen van tezamen 110.600 ton tot zinken ge bracht, waaronder 8 groote tankbooten van tezamen 73.000 ton. Bij het aanbreken van den dag ontstond er een zeegevecht met sterke superieure vijandelijke beschermingstrijdkrachten, die uit kruisers en torpedojagers bestonden. Op een Britschen kruiser van de Steden- klasse werd een torpedotreffer geplaatst, welke uitwerking in den sneeuwstcrm niet kon worden waargenomen. In den zwaren strijd ging een Duitsche torpedo jager verloren Een groot deel van de be manning werd door andere Duitsche tor pedojagers gered, nadat deze in een ar tilleriegevecht een vijandelijke groep tor pedojagers hadden verdreven. In Noord-Afrika aan beide zijden activi teit van verkenners. Voor de westkust van Frankrijk bracht een gevechtsvliegtuig op 28 Maart nog een Britsche torpedomotorboot tot zinken. Bij den in het weermachtsbericht van gisteren gemelden Britschen luchtaanval op Lübeck werden in de eerste plaats de woonwijken der stad getroffen. De burger bevolking leed vrij zware verliezen. In den afgeloopen nacht zijn enkele Brit sche bommenwerpers naar het Nederland- sche kustgebied gevlogen, waarbij twee vijandelijke vliegtuigen werden neerge schoten. Bij de successen tegen de Britsch Amerikaansche koopvaardii scheepvaart in het Noordelijke deel van den Atlanti sch en Oceaan heeft zich de duikboot onder bevel van den eersten luitenant ter zee Ites bijzonder onderscheiden. offeren. Bij de poging om door te breken, geraakten wij met Duitsche mariniers in een strijd van man tegen man gewikkeld en werden na kortstondig verzet gevangen genomen. Ik zelf ben gewond, doch ben blij, dat ik het leven er af heb gebracht." Engeland en Indië CRIPPS' VOORSTELLEN AAN INDIë. Londen verwacht reeds in den loop van vandaag, zoo meldt de Londensche berich tendienst, een definitieve beslissing van het uitvoerende comité van het Indische Nationale Congres en van de Moslem-liga over de Britsche voorstellen aan Indië. Nadat gisteren de besprekingen, die door beide commissies werden gevoerd, waren afgeloopen, had men in Londen den in druk, naar de Britsche berichtendienst nog meldt, dat de kansen op een overeenkomst gering waren. Naar blijkt uit een bericht van United Press uit New Delhi, heeft Cripps bij zijn besprekingen met Gandhi geenerlei beslis send resultaat kunnen bereiken. Een uit voerig communiqué is niet gepubliceerd. Beweerd wordt evenwel, dat Gandhi, toen Cripps hem om zijn meening over het plan vroeg, ten antwoord gaf: „Als de voorzitter van het congres mij om raad vraagt, zal ik hem antwoorden: de zaak is van te voren beslist en daarnaar zal men zich moeten richten, of men wil of niet". Zelfs de meest pessimistische voorspel lingen zijn door dat wat Cripps over de aan Indië toegedachte „vrijheden" heeft gepubliceerd nog ver in de schaduw ge steld, zoo constateert men in de Wilhelm- strasse. Engeland wil, zoo verklaart men, Indië den status van dominion verleenen. die er echter geen is, daar aan den eenen kant de souvereiniteit op defensiegebied, aan den anderen kant de mogelijkheid, de diplo matieke en politieke betrekkingen des lands met andere mogendheden zelfstan dig te regelen, van de „concessies" worden uitgezonderd. Uit de talrijke voorstellen en commen taren is bovendien op te maken, dat En geland belang heeft bij een scheuring van Indië en volgens het oude beginsel „ver deel en heersch" te werk denkt te gaan. Dat er in deze verklaring ook een adder tje onder het gras zit, blijkt hieruit, dat de thans gedane beloften pas na afloop van den oorlog zullen worden vervuld. Hier speelt Engeland zijn oude spel, dat vol doende bekend is uit de geschiedenis van Palestina en van de Arabische landen en ook uit de 14 punten van Wilson. Alles bij elkaar genomen, wordt in de Wilhelmstrasse het Britsche voorstel ge kenmerkt met de conclusie, dat Indië nog minder zal krijgen dan Egypte. In politie ke kringen te Berlijn is men er van over tuigd, dat ook het Indische volk in deze verdagings-politiek van Groot-Brittannië een plompe manoeuvre tot belemmering van het Indische streven naar vrijheid zal zien. Met belangstelling ziet men daarom de reactie van het Indische volk en zijn leiders tegemoet. Cripps heeft, zoo betoogt men ten slotte, de Brtische kaarten open gelegd, die valsch blijken te zijn. HET ITALIAANSCHB WEERMACHTSBERICHT. ROME, 31 Maart (Stefani). Het 668e weermachtbericht luidt: De in Cyrenaica woedende ghibli heeft de operaties ernstig belemmerd. Bij een stoutmoedigen nachtelijken aanval heeft een onzer luchtformaties van het derde re giment jachtvliegtuigen onder bevel van kapitein Giuseppe Tovazzi de haven van Tobroek gebombardeerd en in scheer- vlucht met bijzondere doeltreffendheid het verkeer op den kustweg en vijandelijke kampementen aangevallen. Tien voertui gen werden vernield en meer dan honderd beschadigd. Op verschillende plaatsen bra ken talrijke branden uit. Engelsche jacht vliegtuigen, die opstegen, werden terugge dreven. Al onze vliegtuigen zijn op hun basis teruggekeerd. VOLLEDIGE CAPITULATIE OP CELEBES. Nederlandsche troepen, die den tegen stand tegen de Japanners in de nabijheid van Malili en Palopo aan de Noordkust van de Golf van Boni hadden voortgezet, heb ben zich volgens vertraagde berichten den 27sten Maart onvoorwaardelijk overgege ven. Tezamen met het zich overgeven van an dere Nederlandsch-Indische troepen te Ene- rekang, dat den 17en Maart geschiedde, heeft deze capitulatie een eind gemaakt aan de voornaamste Panansche zuiveringsopera ties op het eiland Celebes. Tijdens deze ac ties hebben de Japanners 564 Neder landsch-Indische militairen gevangen ge nomen en 26 spoorwegwagons en een groo te hoeveelheid wapens en munitie buit ge maakt. IN EEN PAAR REGELS In een speciaal bericht meldt de Brit sche berichtendienst, dat de Britsche krui ser „Naiad Meg" tot zinken is gebracht. Het Amerikaansche ministerie van ma- fine heeft medegedeeld, dat een Britsch koopvaardijschip van middelbare grootte en een klein Amerikaansch koopvaardij schip aan de kust van den Atlantischen Oceaan tot zinken zijn gebracht. Bij den Engelschen luchtaanval op Lü beck in den nacht van Zaterdag op Zon dag zijn wereldberoemde, onvervangbare Duitsche cultuurgoederen verwoest, o.a. de historische Mariakerk, de wereldberoemde dom, de Petruskerk en het museum. Uit Ottawa wordt gemeld, dat aldaar protestdemonstraties door de jeugd zijn gehouden tegen den dienstplicht. Aan generaal Franco zijn gisteren ke ten en grootkruis overhandigd van de Hon- gaarsche orde van verdienste, de hoogste onderscheiding, die Hongarije kan verlee- Het theerantsoen in Australië zal tot op één Engelsch ons (28.35 gr.) per week verlaagd worden voor iederen verbruiker boven de 9 jaar. De tabakconsumptie zal eveneens belangrijke beperkingen onder gaan. BINNENLAND De gevolgen van den winter voor de voedselvoorziening WINTER NOODLOTTIG VOOR LANDBOUW EN VEETEELT. Eenige vetbron voor ons volk sterk ingedroogd. Een toelichting van den heer G. J. Ruiter. De heer G. J. Ruiter, directeur-generaal van den Landbouw, heeft in een radiorede de aandacht gevraagd voor een aantal moeilijke opgaven, waarvoor in dit voor jaar de zoo van onpas gekomen barre win ter van 1941—1942 ons plaatst, wil de voed selvoorziening voor 9 millioen Nederlan ders op redelijk peil kunnen worden ge handhaafd. Men is daarvoor vrijwel geheel afhankelijk van de eigen bodemproductie. Zeer ernstig is voor de naaste toekomst het feit, dat van wintergraan en koolzaad een zeer aanzienlijk deel is uitgevroren. Dat beteekent niet alleen, dat zaaizaad en arbeid verloren zijn gegaan, maar ook, dat bij verbouw van zomergraan een lage re opbrengst moet worden verwacht en dat er een opeenhooping van werkzaamhe den in het zaai- en oogstseizoen zal ko men, die aan de teelt zelf niet ten goede komt en aan de arbeidsvoorziening zeer zware eischen zal stellen. Voor koolzaad is de zaak nog veel erger. Dit gewas, dat in den herfst moet worden gezaaid, is op vele duizenden h.a. uitgevro ren en kan niet worden overgezaaid. Als gevolg daarvan ontstaat een aanzienlijk verlies aan olie en aan raapkoek, dat te stellen is op 800 kg. olie en op 1300 kg. eiwitrijke veekoeken per h.a. Dat is voor onze vetvoorziening van de grootste betee- kenis. Ook voor de vroege groentenvoorzieiüng en de melkveehouderij zal de ijzige winter ernstige gevolgen hebben, aldus betoogde verder de heer Ruiter. Er is dezen winter te veel vee aangehouden; als gevolg heb ben vele veehouders reeds nu hun voer opgeteerd en zullen vee moeten verkoo- pen, het stallen bij anderen of en dat is het meest voorkomende geval moeten trachten het voorjaar tè halen met toevoer van stroo en wat er nog anders maar te koop is. Ze zullen dan magere, weinig pro ductieve dieren te vroeg in de weide moeten brengen en voeren dan reeds weer van het voer, dat voor den volgenden winter zou moeten worden bewaard. De melkproductie nu en in de toekonist zal, hoe het geval ook ligt, ernstig wor den benadeeld. Alleen van de categorie boeren, die het eind flink kunnen halen, aldus de heer Ruiter, mag worden ver wacht, dat ze hun reeds door veeverkoop en krachtvoervermindering sterk vermin derde melkproductie op peil zullen kunnen houden. Er speelt zich momenteel op vele veebedrijven een drama af, dat alleen valt te peilen door hen, die den veehouder ken nen in zijn gehechtheid aan zijn vee en zijn bedrijf. Voor de voedselvoorziening van Neder land, aldus vervolgde de heer Ruiter, wil dit alles echter zeggen, dat de grootste, be houdens eenig te verbouwen oljezaad, eeni ge vetbron voor ons volk voor het komen de jaar zeer sterk is opgedroogd, doordat de melk- en daardoor de boterproductie ten gevolge van dit alles belangrijk zal da len. Ten einde deze kwade factoren zooveel mogelijk weg te werken vroeg de direc teur-generaal in het vervolg van zijn rede bij den consument begrip voor de ontstane schier onoplosbare moeilijkheden, waar voor de boer is geplaatst om het Neder landsche volk te blijven voeden, terwijl hij boer en tuinder opriep om zich geheel te geven aan de grootsche taak om te komen tot de grootst mogelijke voedselproductie. Indien de inzet van de betrokkenen is verzekerd en hun de waardeering gewordt, waarop zij recht hebben, dan zal gehoor gegeven worden aan mijn oproep, aldus de heer Ruiter, om thans in de plaats van het uitgewinterde koolzaad blaauwmaanzaad te telen, zoo mogelijk nog een grootere op pervlakte, welke teelt zal worden aange moedigd door een behoorlijken prijs van ƒ250 scheurpremie. Die erwten wilde telen HOUTWOL. Ik zette U gisteren uiteen, dat het begint bij de luiers, maar daar blijft het niet bij, al is mij een geval ver teld, waarbij een baby zijn luier opat, die van melkwol vervaardigd was. Daarna heeft moeder een jas voor een jongen knaap noodig. Zij rekent op hoog bevel uit hoeveel M2. stof er aan zoo'n jas zit en krijgt dan wel ver gunning om die jas te mogen betalen. Zij krijgt dan een jas van stof, maar vraag niet wat voor stof. Men noemt dat heel listig celwol en alleen die jas weet, waarvan dat gemaakt is. En 't is misschien ook maar beter, dat wij het niet weten, al dient men te bewonde ren de vindingrijkheid der chemici, om van iets, waarvan nog behoorlijk voor raad is, maar dat onbruikbaar is, iets anders te maken, waaraan gebrek is en dat met wat goede wil gebruikt kan worden. Zoo heeft men ook houtwol en daar worden nu onze costumes van ge maakt. Ik weet niet of deze costumes vuurgevaarlijk zijn of nog andere vreemde eigenschappen bezitten. Maar wel vernam ik, dat een heer, in het bezit van een hond, dit dier, als hij ermee uit wandelen ging, een bordje om den nek hing met het opschrift: „Doe niets tegen deze boom, het vol gend jaar is het mijn pak". Ik kan dat verstaan. Een costuum verleent den drager cachet en zelfs persoonlijk heid. Een costuum is in vele gevallen de mijnheer zelf. En dan komt het niet te pas, als een hond er zijn poot voor oplicht. Zelfs niet voor een costuum in embryonalen toestand. vJ zal dat doen om in den stoppel daarvan voor 1943 koolzaad te telen. Dan zullen zooveel mogelijk aardappelen worden ge bouwd om onze aardappel- en broodmeel- voorziening veilig te stellen. Dan zullen boeren zich haasten te scheuren wat nog te scheuren en te bebouwen valt. Dan zul len de veehouders, gedachtig aan den melk en vetnood. geen enkel kalf ten koste van honderden kilogrammen volle melk meer opfokken dan voor de instandhouding van hun bedrijf beslist noodzakelijk is. Ook zullen zij zorgen door het toepassen van het nieuwe weidesysteem, het uitnutten der bestaande grasdrogers en het instellen van de grootte van hun veebeslag op hun voer- productie in oorlogsomstandigheden, om de omzetting van hun bodemproductie op melk, vleesch en vet zoo economisch moge lijk te doen verloopen. De heer Ruiter besloot zijn rede met een oproep aan de boeren in Nederland om thans hun eer hoog te houden in den dienst van hun volk. DE NEDELANDSCHE VOLKSDIENST BLAAST „VERZAMELEN". Morgen, 1 April, begint over het geheele land de actie van den Nederlandsehen Volksdienst (N.V.D.), een actie, welke als eersten opzet heeft, de doelstellingen van den N.V.D. onder de bevolking te versprei den en daarnaast ook om leden te winnen. Daartoe zal een millioen brochures wor den verspreid, propagandafilms zullen worden gedraaid en ook door de radio zal de N.V.D. zijn wekwoord laten klinken. Thans gaat de systematische arbeid be ginnen, welke als ideaal beoogt: een grootseh opgezette, wijdvertakte vrijwilli- gers-organisatie op te bouwen (en te vol tooien), welke ten doel heeft de volks kracht zoowel physiek als geestelijk niet alleen te behouden, maar vooral: op te voeren. Dat de volksdienst leden en wel tien duizenden leden zoekt te werven, wil niet zeggen zoo zette de sociale leider van den N.V.D. voor Amsterdam, de heer de Wilde, in een dezer da-gen gehouden persconferentie uiteen dat uitsluitend leden van zijn werk zullen profiteeren. Lid zijn beteekent hier niet „profiteeren", maar het tegendeel: „offeren". Juist om dat de N.V.D. het „vrijwillig dienen" als basis 'heeft, komt het dus in de eerste plaats op de daad aan. Eerst op de tweede plaats komt de financieele steun, welke nu eenmaal, ook bij allen onbetaalden arbeid, onontbeerlijk is. Bij den opbouw van den N.V.D. zal deze voorloopi-g goeddeels steunen op datgene, wat de Winterhulp Nederland in feite een onderdeel van den volksdienst op dit -gebied reeds heeft tot stand gebracht. In de toekomst zal het een wijdvertakte organisatie van medewerksters zijn, welke in hoofdzaak voor de uitvoering van den volksdienst zal zorgen. NIEUWE BONNEN. HONDpN- EN KATTENBROOD. Het Rijksbureau voor de voedselvoorzie ning in oorlogstijd maakt bekend, dat voor de periode van 1 tot en met 30 April 1942 op bon no. 16 van de nieuwe voederkaart voor honden 'beschikbaar wordt gesteld voor honden van; Groep 1 10 k.g. hondenbrood; groep 2 10 -kig. hondenbrood; groep 3 8 kg. honden- brood; groep 4 5 kg. hondenbrood; groep 5 4 kg. hondenbrood; groep 6 3 kg. honden brood. Op bon no. 16 van de voederkaart hon denbrood groep „k." wordt voor dezelfde periode IVi k.g. kattenbrood beschikbaar gesteld. Na 30 April 1942 zijn de bonnen no. 16 van vorenbedoelde kaarten ongeldig. Zij mogen dan niet meer aangenomen worden. Bij de Nederlandsche vrijwilligers der Waffen SS. Tijdens de dagelijksche oefeningen SS-P. K. Fritz-Stapf-Pax Holland m

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1942 | | pagina 1