Momentje ZATERDAG 28 MAART 1942 33ste Jaargang No. 10213 3)e OddbohzOowtcwd Bureaux Papengracht 32. Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 1L V De goede week „De goede week" zoo noemen wij de week, die het Paaschfeest voorafgaat. En deze week wordt ook „de stille week" ge noemd. Wij zouden kunnen zeggen, dat de laat ste benaming meer duidt op de uiterlijke omstandigheden of ook op de inner7 ijke gesteltenis, welke vereischt worden, om deze week ook voor ons persoonlijk leven een waarlijk goede week te doen zijn. Het is de goede week, omdat in deze week zeer bijzonder wordt herinnerd aan en de gedachtenis wordt gevierd van zoo veel Goddelijke goedheid van Christus; het is ook de goede week, omdat die her innering en die viering zoo ontzaglijk goed kan zijn voor ons geestelijk leven, ons zieleleven Meer en meer wordt in onze kerken de ontroerend-schoone liturgie der Kerk van Palm-Zondag, Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Paasch- Zaterdag met een zoo groot mogelijke plechtigheid ten toon ge spreid, een zuiver schoonheidsgenot en een diepe stichting schenkend aan allen, die deze plechtigheden bijwonen d.w.z., niet alleen „bijwonen", maar óók volgen en overwegen. Wij mogen vandaag den wensch uitspreken, dat velen, zeer ve len op deze dagen vooral ook op de drie laatste dagen van de Goede Week onze kerken zullen vullen. De katholiek, die uit een zekere traagheid of onverschilligheid wègblijft van deze plechtigheden, ont houdt zichzelf zoo véél goeds en moois!... Zeker, de „stemming" van de goede week mag niet binnen de kerk-muren omsloten blijven, en zij kan óók worden beleefd zónder dat men de plechtigheden in de kerk bijwoont. Maar voor hen," die daartoe in de gelegenheid zijn, is het meeleven dier zin-rijke plechtigheden een kostelijke bron van verheven gedachten en gevoe lens, die zij bij het verlaten van de kerk met zich zullen meedragen, en die hen voorbereiden op de komende c h r i s t e- 1 ij k e vreugde van het Paaschfeest! ENGELSCHE LUCHTAANVALLEN OP ONS LAND. OPNIEUW TWEE DOODEN BIJ LUCHTAANVALLEN. In den nacht van Donderdag op Vrijdag vlogen weer verscheidene Engelsche vlieg tuigen boven Nederlandsch gebied. De aanvallen, die van militair oogpunt beke ken volkomen zinneloos waren, hadden, behalve geringe schade aan woonhuizen, den dood van twee burgers ten gevolge. Het in het vorige bericht bekend ge maakte aantal dooden is inmiddels van twee tot vier gestegen. NEDERLANDSCHE KULTUURKAMER. De Nederlandsche Kultuurkamer deelt mede: Zij, die werkzaam zijn op het door de Nederlandsche Kultuurkamer bestreken gebied en uiterlijk op 1 April a.s. aan h"n wettelijke verplichting tot aanmelding bij de Nederlandsche Kultuurkamer hebben voldaan, kunnen tot nader bericht hun werkzaamheden als tot dusver blijven uit oefenen. CONVERSIE 4 PCT. STAATSLEENINGEN IN 3 1/2 PCT. TYPE OP KOMST. Transactie van /1.Ï00 millioen. Naar de „Tijd" ter oore komt, ligt het in de bedoeling om binnen niet te langen tijd to conversie over te gaan van de uit staande 4 pCt. Staatsleening in een lee ning van 3 1/2 pCt. type. In totaal zo ubij deze conversie-operatie een bedrag van nominaal ƒ1.100 millioen betrokken zijn, n.l. voor 300 mililoen der 4 pCt. leening Nederland 1940, I. ƒ300 millioen der 4 pCt. Nederland 1940 II en ƒ500 millioen 4 pCt. Nederland 1941. HET BEPERKTE BUSVERVOER OP ZONDAG. In verband met de eenigen tijd geleden bevolen stopzetting van autobusdiensten o^ Zondag, verneemt de „Tel.", dat er in het algemeen naar gestreefd zal worden, de mogelijkheid, om ziekenhuizen, sanatoria e.d. op Zondag te bezoeken, zooveel mo gelijk te handhaven. Bij intercommunale diensten kan worden toegestaan, het noo- dige aantal wagenritten hetwelk in casu ten hoogste drie mag bedragen uit te voeren. Bij stadsdiensten (waaronder ook die zijn begrepen, welke een stad met haar voorsteden verbinden) kan een zeker aantal ritten als ongeregeld vervoer wor den ingelegd. Een en ander staat ter be oordeeling van den betrokken rijksinspec teur van het verkeer OPEN BRIEF VAN BOSE AAN CRIPPS Indië wil vrij zijn DE AFDEELING VISSCHERIJ VAN DEN NED. LANDSTAND. Gistermiddag heeft de boerenleider E. J. Roskam in een plechtige vergadering in het huis van den Ned. Landstand te Utrecht den heer N. Roskam tot leider van de afdeeling visscherij van den Ned. Land stand geïnstalleerd. Voor deze bijeen komst bestond groote belangstelling. HOE CRIPPS ZIJN ROKJE OMDRAAIDE. Soebhas Chandra Bore, de leider van de nationalisten in Britsch-Indië, heeft een open brief gericht aan Sir Stafford Cripps, die, zooals bekend, op het oogen- blik te New-Delhi onderhandelingen voert. In dezen brief wordt Cripps zeer open hartig te kijk gesteld en wordt de onwaar achtigheid van zijn beloften onthuld aan de hand van zijn vroegere carrière en met verwijzing naar de Britsche gewoonte om veel te beloven en niets te geven. Ned.-In- dië is zoo juist het slachtoffer geworden van het goede vertrouwen in de Engelsche beloften. Bose doorziet thans het spel van Cripps en stelt hem onbarmhartig aan de kaak. De tekst van Bose's brief luidt als volgt: „De wereld is er van in kennis gesteld, dat U in opdracht van den Britschen mi nister-president en van het oorlogskabinet de taak op U genomen hebt naar Indië te reizen, om te probeeren, Indië voor het Britsche empire te redden. Van het stand punt van den huidigen minister-president en van het oorlogskabinet bekeken, is het volkomen begrijpelijk dat men U voor dit doel wil gebruiken. Onbegrijpelijk blijft het echter, dat U, Sir Stafford Cripps, die taak hebt aanvaard. U bent volkomen op de hoogte met de reactionnaire houding van het huidige Engelsche kabinet. Het feit, dat af ge vaar dip den van de Labour- partij in dit kabinet zitting hebben veran dert niets aan het werkelijke karakter van dit ministerie. U bent eenige jaren geleden genoodzaakt, U van de Labourpartij af te scheiden, zoo dat U wellicht beter dan ieder ander weet, hoe weinig voruitstrevend die partij is, voral wat betreft het probleem Indië en andere onderdrukte volkeren van het em pire. De nationale regeering van mr. Ram say MacDonald kon althans uiterlijk door gaan voor een regeering van de arbeiders partij, doch zelfs dit kenmerk ontbreekt aan de Britsche regeering van het oogen- blik. Toen U streed voor Uw eigen begin selen en overtuiging tegen de Britsche La bourpartij, had u de bewondering van ve len, met inbegrip van die van mij. U was toen in uw doeleinden zoo anti-imperialis tisch, dat u zelfs een pleidooi hield voor de opheffing van de monarchie, de hoek steen van het Engelsche imperialisme. Deze principieele houding van u is zoo radicaal veranderd, dat u een regeerings- functie onder mr. Winston Cchurchill hebt aangenomen. Het valt moeiijk een En- gelschman te vinden, die 'n vijandiger hou ding tegen Indië aanneemt dan u. Wie u dus persoonlijk kent, en uw levensloop met belangstelling gevolgd heeft, moet over uw politieke houding van het oogen- blik wel zeer verbaasd zijn. Den heer Churchill kan men wel begrijpen. Hij is een imperialist, die zich gewijd heeft aan de politiek van het brutale geweld, en hij geeft het ook heel openlijk toe. Wellicht kan men zelfs de Britsche Labourpartij be grijpen. Haar leiders zijn in werkelijkheid even imperialistisch als de conservatieven, alleen spreken zij hoffelijker en verleidelij ker. Wij hebben met de Labourpartij in 1924 en daarna in den tijd van 1929-'31 slechte ervaringen opgedaan. In beide tijd vakken moesten wij onzen tijd in Brit sche gevangenissen doorbrengen, soms zelfs zonder dat er een proces aanhangig werd gemaakt. Indië zal nooit vergeten, dat in 1930-1931 een Labour-regeering er voor verantwoordelijk was, dat ongeveer 100.000 mannen en vrouwen de gevange nissen ingingen, dat in het geheele land ongewapende mannen en vrouwen met gummistokken enz. werden mishandeld, dat, zooals in Pèsjawar, op ongewapende menschenmenigte werd geschoten, dat hui zen verbrand en vrouwen geschoffeerd werden, zooals in de dorpen van Benga len. AANBOD VAN DEN STATUS VAN DOMINION. U was indertijd steeds de scherpste cri ticus jegens de Labour-partij, toen ik U in het jaar 1938 te Londen ontmoette en het genoegen had kennis met u te maken. Thans echter schijnt u een volkomen an der man te zijn. U wilt hiertegen wellicht te berde brengen, dat u Engeland en Indië met elkaar wilt verzoenen. De regeering, waartoe u behoort, heeft er echter geen twijfel over laten bestaan, dat het aanbod aan Indië niet een aanbod van de onaf hankelijkheid, doch van den dominion-sta tus is, die niet eens terstond, maar pas aan het eind van den oorlog zal worden er kend: U hebt zoojuist te Delhi verklaard, dat u over Indië precies zoo denkt als mr. Churchill. Voor deze openhartigheid zijn wij u dankbaar. Weet u niet, wat het In dische volk van Britsche beloften denkt. Weet u niet even goed, dat de geschiedenis der Engelsche heerschappij in Indië slechts een keten van geschonden verdragen en niet vervulde beloften is? Aangezien u weet, dat het Indische nationale congres volledige onafhankelijkheid verlangt, is het dan niet een beleediging voor Indië dat een man van uw positie en van uw faam met een dergelijk aanbod in den zak naar In dië reist? Wat bovendien nog alle vaderlandslie vende Indiërs voor het hoofd gestooten heeft, Is, dat u van plan bent in Indië met alle mogelijke partijen te onderhandelen, onverschillg of zij werkelijke vertegen woordigers van de massa of slechts organi saties zonder eenigen aanhang van betee- kenis zijn. U diende toch te weten, dat eenige van deze partijen tot dusver door de Britsche politici uitsluitend tegen het congres zijn uitgespeeld om den invloed en beteekenis van dit congres neer te ha len. Even verbazingwekkend is het, wan neer U den vorsten wilt verzekeren, dat zij van de komende wijzigingen niets te vreezen zullen hebben. Dit punt van uw programma is ook reeds door den onder koning, Lord Linlithgow, toen hij uw aan komst verbeidde, ter sprake gebracht. Voor den objectieven toeschouwer schijnt derhalve uw missie van denzelfden aard te zijn als de reeds historisch geworden practijk van bedrog en dubbelzinnigheid, die Britsche politici in het verleden heb ben beoefend. Sedert het begin van dezen oorlog hebben Britsche politici luide en verstaanbaar gesproken over vrijheid en democratie. Ook hebben zij slapelooze nachten doorgebracht over het lot van de Indische minderheden. Het vraagstuk der minderheden is geen specifiek Indisch vraagstuk, het is overal ter wereld te vin den. Wanneer Britsche politici werkelijk in de democratie gelooven, waarom passen zij dan het democratische recept niet op Indië toe en lossen daardoor het Indische pro bleem op? Britsche politici en de Britsche propaganda-machine hebben ons sedert 1939 voortdurend gepredikt, dat de mo gendheden van de spil Indië bedreigden, en thans vertelt men ons zelfs, dat Indië door een vijandelijke invasie bedreigd wordt. Is dat niet de zuiverste huichelarij? Indië heeft geen vijanden buiten zijn grenzen. De eenige vyand van Indië is het Britsche imperialisme en de eenige aanval, waar tegen Indië moet optreden, is de eeuwige aanval van het Britsche imperialisme. De Britsche regeering heeft Indië tegen zijn wil tot oorlogvoerende mogendheid ver lclaard en heeft sindsdien de krachten van Indië met geweld voor Engeland's oorlogs doeleinden uitgebuit Het was dezelfde re geering, die de burgers van Duitschland, Italië en Japan na het begin van den oor log interneerde of gevangen zette. Desón danks weten de landen van het driemo- gendhedenpact en het Indische volk, dat zij met elkaar geen oorlog voeren. Daar om hebben ook de landen van het driemo- gendhedenpact geen burgers van Indië ge ïnterneerd of opgesloten. De landen van het driemogendhedenpact koesteren voor het Indische volk en zijn streven naar vrij heid, slechts sympathie en begrip. Ik ben er van overtuigd, dat, wanneer Indië niet aan dezen oorlog van Engeland deelneemt, er ook niet de geringste mo gelijkheid voor een aanval op Indië door een der landen van het driemogendheden pact bestaat. En wanneer u ook maar de minste sympathie voor het Indische volk koestert, en het den verschrikkingen van de moderne oorlogvoering wilt besparen, dan zou ik u willen verzoeken er voor te zorgen, dat Engeland's militaire basis van Indië verwijderd wordt en dat het gebruik van mijn land voor uw imperialistischen oorlog ophoudt. In dit verband moet ik u er aan herin neren, dat de Britsche regeering sinds twee jaren bewust er naar streeft, andere staten tot deelneming aan den oorlog te bewe gen. Deze staten hebben Engeland's veld slagen gevoerd, maar telkens zijn zij ver raden en in hun ongeluk alleen gelaten. Sedert korten tijd heeft ook de Engelsche regeering de politiek van de „verschroeide aarde" aanvaard. Ik heb er niets op tegen, wanneer deze politiek op Engeland wordt toegepast. Met beslistheid moet ik mij er echter tegen verzetten, dat een dergelijke politiek in Indië zal worden gevoerd. Im mers, alleen het arme Indische volk zal te lijden hebben, wanneer zijn steden en dor pen door het vluchtende Britsche leger worden aangestoken. INDIë VOOR DE INDIëRS". De minister—president van Japan heeft bij twee gelegenheden duidelijk en ondub belzinnig tot uiting gebracht, dat zijn re geering een vaste politiek voert van een onafhankelijk Indië. Mag ik u en uw re geering verzoeken, de formuleering van de Japansche regeering, n.l. „Indië voor de Indiërs" zonder bijgedachten te aanvaar den en onmiddellijk uit te voeren? Dat wil zeggen, dat de laatste Engelschman terstond uit Indië vertrekt. Zulks zou de eenige geldige maatstaf voor uw oprecht heid zijn. Staat u mij toe, u openhartig te zeggen, dat de dag voorbij is, waarop men het In dische volk kon overbluffen en bedriegen. Het Indische volk weet nauwkeurig, dat deze oorlog een geweldige poging is om den ouden stand van zaken omver te gooien, en dat deze oorlog het Indische volk de beste gelegenheid biedt, zijn sinds jaren nagejaagde doeleinden te verwezen lijken. Wie het Indische volk thans wil helpen deze vrijheid te veroveren, zal van Indië de vriend en bond genoot zijn. In ieder geval heeft Indië het vaste voornemen gemaakt zich zijn vrij heid met alle middelen te veroveren. Het Indische volk weet thans dat de zwarte nacht der slavernij voorbij is en dat de schemering der vrijheid is aangebro ken. ONDERHOUD TUSSCHEN GANDHI EN CRIPPS. De Britsche berichtendienst meldt uit New-Delhi, dat het onderhoud tusschen Gandihi en Cripps twee uur en tien minu ten heeft geduurd. Gand'hi weigerde later zich over het besprokene uit te laten, daar hij, naar hij zeide, zich verbonden had te zwijgen. Duitsche soldaten bezichtigen een Italiaansche luchtafweerbatterij In de woestijn aan het front In Noord Afrika Transatlantic-Recla P.K. Ingmann Pax Holland m De strijd In de lucht Van militaire zijde verneemt het D.N.B.: De Britsche luchtmacht heeft bij vluchten naar het gebied van het Duitsche Rijk en de bezette gebieden gisterennacht door Duitsch luchtafweergeschut en nachtjagers volgens tot nu toe ontvangen berichten 16 vliegtuigen verloren, d.i. ongeveer 30 procent der in den strijd gebrachte toestel len. In den nacht van 25 op 26 Maart be droeg het verlies der Britsche luchtmacht reeds volgens berichten van de Britsche radio elf vliegtuigen zoodat in twee nach ten 27 bommenwerpers niet op hun uit gangspunten zijn teruggekeerd. De 16 neergeschoten toestellen van den afgelooipen nacht alleen reeds komen bij een totaal van 60 tot 70 in den strijd ge brachte vliegtuigen, waaronder bommen werpers van het nieuwste type als „Blen heim" en „Manchester" neer op het verlies van ongeveer 90 man vliegend personeel. Daarbij komen nog vier toestellen die gis teren overdag zijn neergeschoten. Tezamen met de boven de Middellandtsche Zee ten val gebrachte vijf jagers, hebben de Brit ten in 48 uur tijds 36 vliegtuigen verloren. Ontmoeting tusschen Pélain en I.aval Naar men van betrouwbare Frar.sche zijde verneemt, zou Donderdag nabij Ran dan in de omgeving van Vichy een ont moeting hebben plaatsgevonden tusschen maarschalk Pétain en Pierre Laval. Of schoon dit in d<en loop van Vrijdag alge meen het onderwerp van de gesprekken uitmaakte, weigerden bevoegde kringen het te bevestigen. In politieke kringen te Vichy veronderstelt men, dat het onder houd gewijd was aan de voorbereiding van den terugkeer van Laval in de regeering. IN EEN PAAR REGELS De vroegere president der Philippij- nen, Quezon, is, naar berichten uit Mel bourne melden, aldaar aangekomen. De berichten over den dood van Quezon schijnen dus niet bevestigd te worden. In den Piraeus is gisteren het Turk- sche schip „Doenloepinar" met 2000 t. le vensmiddelen aangekomen. Deze zijn door het Internationale Roode Kruis beschik baar gesteld voor de Griekse he volkskeu kens. Volgens de laatste berichten zijn bij ZAAIEN. Wij moeten nu gaan zaaien, willen wij straks oogsten. En nu 'beginnen de moeilijkheden pas goed. Ik heb altijd gedacht, dat men voor zaaien niets an ders noodig had dan wat zaad, een paar klompen en een sierlijk gebaar, zooals men dat wel eens op reclame platen ziet. Maar bij inzage van een mijner handleidingen blijkt mij, dat er iets meer komt kijken. Eerst moet men de rassen kiezen en vervolgens hebben sommige groenten de eigenaardigheid, dat zij niet gezaaid wensCben te ^ver- den, maar geplant. Daartoe moet men met zijn vinger een gaatje prikken in de gewillige aarde en daar een erwt of zoo iets in laten vallen. Als hij er naast gaat, is het precies mis. En dan zijn er nog andere moeilijkheden. Ik wil bus- capucijners planten, dat lijkt mij heel prettig, je krijgt ze dan netjes inge maakt aan de capucijnerboom, zal ik maar zeggen. Schorseneeren had ik ook willen planten, maar mijn hand leiding vermeldt alleen maar het soort nietschieters en wat heb ik daar nou aan. Voorts moeten andijvie 30 c.m. uit elkaar staan, roode kool 40 en boe renkool 80 cm. Wat denken ze wel? Dat mij niet de weelde penmiteeren eerst mij niet de weelde permiteeren eerst 80 om. niks te hebben en dan eindelijk eens een boerenkooltje. Dat gaat natuurlijk niet. Ik heb de handleidingen dus in de kachel gegooid en ik tuinier nu zelf. Naar eigen aard en inzicht. De bloemkolen, die ik oogs ten zal, zullen ervan getuigen. DE COMMANDANT DER W.A. OVER ZIJN ERVARINGEN AAN HET OOSTFRONT. In de uitzending „spiegel van den dag" zal de commandant der W.A. mr. A. J. Zondervan Zondagavond om 19.40 uur over den zender Hilversum 2 over zijn ervaringen aam het Oostfront spreken. De ondervrager is de heer L. G. Wy- brandsMarcussen. de dynamietontploffimg in een steengroeve nabij Easton 32 personen gedood. Zeven passagiers en vier leden der bemanning van het vliegtuig „Kowloon" zijn om het leven gekomen, toen dit vlieg tuig boven de Ise-baai neerstortte. Onder de passagiers bevonden zich Indische afge vaardigden uit Malakka en Thailand voor het Congres der Britsch Indiërs, dat den 28sten Maart te Tokio zal worden gehou den. Officieel wordt medegedeeld, dat bij een aanval van een Engelsche duikboot op het Grieksche motorzeiischip „Prodromos" elf personen gedood zijn, vyf zwaar en twee lioht gewond. STIJGENDE KASBLOEMENPRIJZEN. Veilingen boeken recordomzet. De correspondent van de „Tel." in het Westland schrijft: Het is in de bloemencultuur momenteel wel bijzonder gunstig gesteld; de vraag naar bloemen blijkt, wat de prijzen be treft, onder de huidige omstandigheden ze ker niet te verminderen. Kon tot nu toe over het algemeen van flinke prijzen voor de diverse bloemen- soorten gesproken worden, de laatste da gen is aan de Westlandsche bloemenveilin gen nog weer een stijging ingetreden, die door toeneming in aanvoer de vorige week iets is verminderd. Voor sprengerie werd thans b.v. tot 1.25 per bosje betaald; plumosa bracht het zelfs tot 1.25. Ook voor tulpen wor den hooge prijzen besteed, die voor som mige soorten 70 a 80 cent per bos bedra gen. Bijzonder hoog zijn de prijzen, die voor potplanten worden betaald; horten sia gaat tot boven ƒ4 ped pot. Als gevolg ook van deze gunstige han del, had gisteren de Centrale Westl. Snij bloemenveiling te Honselersdijk een dag omzet als nimmer te voren, n.l. 29.000. Bij de Nederlandsche vrijwilligers der Wallen SS. Tijdens een aanval SS-P. K. Fritz-Stapf-Pax Holland m

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1942 | | pagina 1