DUITSCHLAND
MAANDAG 16 MAART 1942
DE LEIDSCHE COURANT
2
Hoofdredacteur: Th'. Wilmer, Lelden.
Red. Buitenland: Mr. H. Gelse, Lelden.
Red. Stad en Sport: M. Zonderop, Lelden.
Red. Omgeving: L. Roozen, Lelden.
Red. Letteren en Kunst: Fr. Schneiders, Lelden.
WEERBERICHT
ZONS OP- EN ONDERGANG.
Zon onder 7.44 uur Maandagavond.
Zon op 7.51 uur Dinsdagochtend.
Tusschen deze tijden moet worden ver
duisterd.
MAANSTANDEN.
16 Maart: De maan komt Maandagmor
gen om 7.46 uur op en gaat Maandagavond
om 7.17 uur onder. (Nieuwe maan).
17 Maart: De maan komt Dinsdagmor
gen om 8.11 op en gaat Dinsdagavond om
8.27 uiur onder.
18 Maart: De maan komt Woensdagmor
gen om 8.35 op en gaat Woensdagavond om
9.35 uur onder.
FIETSEN (zonder banden)
OP DEN BON
SPORT- EN RACEFIETSEN UIT DEN
HANDEL.
Met ingang van Maandag 16 Maart wordt
een aanvang gemaakt met de distributie
van rijwielen. Op de bonnen zal men het
complete rijwiel echter zonder banden,
kunnen aanschaffen. Het tijdelijk verhuren
van rijwielen blijft toegestaan.
Onder de distributie vallen tourrijwie
len, sport- en racerijwielen, invalidewa
gens, transportrijwielen, carriers en onder
stellen voor carriers, alsmede frames voor
genoemde rijwielen, invalide wagens en
carriers. Onder tourrijwielen worden in
dit verband verstaan alle soorten dames-,
heeren- en kindertourrijwielen, voor zoo
ver de framehoogte 16 inches of meer be
draagt. Onder invalidewagens worden de
zoogenaamde invalidedriewielers verstaan,
welke door invaliden worden gebruikt om
zich langs den openbaren weg te verplaat
sen. Ziekenwagens, rolstoelen e.d. zijn hier
onder niet begrepen en mogen dus, even
eens als rijwielen, waarvan de framehoog
te minder dan 16 inches bedraagt, zonder
bon gekocht, verkocht of afgeleverd wor
den. Onder transportrijwielen in den zin
van de distributieregeling worden ver
staan: rijwielen, die voorzien zijn van twee
wielen en al dan niet van transportdragers
en welke speciaal gebouwd zijn voor het
vervoer van goederen, terwijl onder car
riers alle rijwielen, welke voorzien zijn
van meer dan twee wielen en welke spe
ciaal gebouwd zijn voor het vervoer van
goederen, worden begrepen.
Zooals hierboven reeds werd medege
deeld, vallen ook frames voor de genoemde
soorten rijwielen onder de distributiebepa
lingen.
Er zijn voor deze distributie twee soor
ten bonnen ontworpen, namelijk één voor
rijwielen en één voor frames. Iedere bon
bestaat wederom uit twee gedeelten, n.l.
Dr. H. MICHAëL OVER DE
OORZAKEN.
In de dagelijksche persconferentie heeft
gisteren dr. Horst Michaël, hoofdredacteur
van de Munchener 'Neuesten Nachrichten
een beschouwing gehouden over de om
standigheden, die tot het verlies van Ne-
derlandsch-Indië hebben geleid.
Spreker stelde sterk in het licht, hoezeer
Japan het uiterste heeft gedaan om Ne-
derlandsch-Indië te ontzien. Hij herinner
de daartoe met name aan de Japansche no
ta van 12 Mei 1940, waarin Japan aan Ba
tavia voorstelde om den status quo te hand
haven, namelijk aldus, dat Nederlandsch-
Indië geen vijandige houding tegenover
Japan zou aannemen, waartegenover Ja
pan toezegde in dit geval ten volle de in
tegriteit van Indië te zullen eerbiedigen en
handhaven.
Spr. achtte het onbegrijpelijk, dat Ba
tavia deze nota niet tot basis van de thans
noodzakelijke politiek aanvaardde. In
plaats daarvan begon Batavia echter met
het ontwijken van een rechtstreeksch ant
woord, wees 't Japansche voorstel vervol
gens af en besteedde den winter van 1940
1941 aan eigen inschakeling in het dus
genaamde ABCD-blok (Amerika, Brittan-
nië, Tsjoengking-China, Nederlandsch-In-
dië), waarmee Batavia openlijk koos voor
de vijanden van Japan en openlijk aan de
omsingelingspolitiek tegen Japan deel
nam. Vervolgens irriteerde het Japan op
onverantwoordelijke wijze, door den Ja-
panschen afgezant te Batavia, Josjizawa,
die daar oeconomische onderhandelingen
moest voeren, acht maanden lang te Bata
via te laten antichambreeren en hem ten
slotte onverrichter zaken heen te zenden,
toen Washington en Londen eischten, dat
alle grondstoffen van Indië uitsluitend
aan Amerika en Brittannië ter beschikking
zouden worden gesteld.
Toch heeft Japan ook toen nog Neder-
landsch-Indië ontzien. Toen namelijk de
aanval begon, keerde Japan zich niet te
gen de zwakste plek van het vijandelijke
front, Nederlandsch-Indië, doch verklaarde
den oorlog alleen aan Brittannië en Ame
rika en viel de sterkste deelen van dit
front, Hawai en Malakka aan.
En na de groote successen, die Ja
pan daar behaalde, zond Japan op 11
Januari 1942 opnieuw een nota naar
Batavia, waarin Japan aan het bewind
aldaar voorstelde, om nu van verdere
vijandelijkheden af te zien. in welke ge
val Japan opnieuw toezegde de integri
teit van Nederfandsch-Indië te zullen
eerbiedigen.
Men vergete in Nederland niet, welk een
onbegrijpelijke tegemoetkomendheid Ja
pan daarmee betoonde. Nederlandsch-Indi-
sche marinestrijdkrachten immers hadden
toen reeds vijandelijke daden verricht en
de geheele voorgeschiedenis was één pro
voceer ;*ig van Japan.
Dat Japan niettegenstaande dit alles
desalnietemin toch nog een poging deed
om Nederlandsch-Indië buiten den oor
log te brengen en neurtaal te maken,
ligt dan ook niet aan eenigerlei ver
dienste van Batavia, doch vindt zijn
uitsluitende verklaring in de solidari
teit van Japan met den Duitschen bond-
noot, welke op zichzelf gaarne het
che bezit,voor het Nederlandsche
een bestelbon en een koopbon. Dit onder
scheid is gemaakt, omdat het zal voorko
men, dat een rijwielhandelaar niet altijd
het verlangde model in voorraad zal heb
ben, doch dit eerst bij de fabriek moet be
stellen. In zoo'n geval dient men eerst den
bestelbon aan den rijwielhandelaar af te
geven en den koopbon als bewijsstuk te be
waren. Eerst bij de aflevering aan den ver
bruiker dient deze tevens den koopbon aan
den rijwielhandelaar af te geven. De rij
wielhandelaar moet dezen koopbon zorg
vuldig ter verantwoording van zijn voor
raad bewaren. Indien de rijwielhandelaar
wel het verlangde terstond in voorraad
heeft, en aflevering dus terstond kan plaats
vinden, kan men onmiddellijk zoowel den
bestelbon als den koopbon afgeven.
De bonnen zijn geldig tot den op den bon
vermelden datum. De aflevering van het
rijwiel dient derhalve voor dezen datum te
hebben plaats gevonden. Daar de detaillis
ten niet steeds het verlangde rijwiel in
voorraad hebben, verdient het aanbeveling
het rijwiel zoo spoedig mogelijk te bestel
len.
Zoowel op den bestelbon als op den koop
bon wordt het soort rijwiel of frame, dat is
toegewezen, vermeld. Voor sport- en race
rijwielen zullen geen bonnen worden afge
geven, zoodat men hiervoor ook geen aan
vragen bij den distributiedienst kan indie
nen.
Als algemeen vereischte om voor een rij
wielbon in aanmerking te komen is in de
eerste plaats gesteld, dat de aanvrager niet
over een bruikbaar rijwiel beschikt. Voorts
is als algemeen vereischte gesteld, dat de
aanvrager in het bezit is van de benoodig-
ae buiten- en binnenbanden of van de bon
nen om deze banden te kunnen aanschaf
fen. In verband hiermede zijn dan ook voor
het verkrijgen van rijwielen dezelfde voor
waarden gesteld, als voor banden gelden.
Als algemeene norm geldt vorts, dat bij
aankoop van een rijwiel, carrier of invali
dewagen, het oude rijwiel of de te vervan
gen carrier of invalidewagen uiteraard
zonder banden bij den leverancier van
het nieuwe moeten worden ingeleverd.
Slechts dan is de verplichting tot inleve
ring niet van toepassing, indien de distribu
tiedienst op den bon een aanteekening heeft
gesteld, dat geen oud rijwiel behoeft te
worden ingeleverd.
Voor invalidewagens is de overlegging
van een doktersverklaring vereischt, waar
uit blijkt, dat de aanvrager den invalide
wagen nqodig heeft om zoch langs den
openbaren weg te verplaatsen.
Bonnen voor frames zullen alleen wor
den afgegeven, indien het aan te schaffen
frame voor reparatiedoeleinden is bestemd.
In alle gevallen moet het oude frame bij
den leverancier van het nieuwe worden in
geleverd.
Indien men op grond van het bovenstaan
de voor een rijwiel in aanmerking wenscht
te komen, dient men zich tot den plaatse
lijken distributiedient te wenden ter ver
krijging van een aanvraagformulier. Na in
vulling dient dit wederom bij dezen dienst
te worden ingeleverd. Aanvraagformulie
ren voor transportrijwielen en carriers moe
ten echter niet bij den plaatselijken dis
tributiedienst worden ingeleverd, doch in
tweevoud bij de plaatselijke afdeeling van
de Rijksverkeersinspectie.
volk uit den oorlogsbrand zou hebben
gered. Men vergete in Nederland niet,
dat de uitsluitende schuld der misluk
king hiervan bij het bewind te Batavia
ligt en bij degenen, die Batavia tot
deze houding dreven.
De houding van Londen
en Washington.
Verder houde men in het oog, dat de hou
ding van het ABCD-front een gezonde ba
sis miste en Washington en Londen wel op
zeer onverantwoordelijke wijze Batavia in
zijn ongeluk dreven en van elke mogelijk
heid tot redding en behoud afhielden. Het
is immers duidelijk, dat wie in Oost-Azië
een bezit als het Nederlandsch-Indische
met alle kracht in het conflict drijft, ook
de macht moet hebben om dan dit bezit
te kunnen verdedigen. Er waren men-
schen die dit ook inzagen. De Amerikaan-
sche admiraal Stark bijvoorbeeld wist won
derwel, dat de Amerikaansche vloot eerst
in 1942 of in 1943 tot voldoende sterkte zou
komen en Japan in den winter van 1941
1942 ter zee de overmacht zou kunnen
hebben. Op grond van dergelijke overwe
gingen is te verklaren, dat president Roo
sevelt in 19401941, toen hij zag, dat de
Sovjet-Unie Japan in Mantsjoekwo niet
zou aanvallen en zelfs 14 April 1941 Japan
zich door een neutraliteitsverdrag met Rus
land in den rug dekte, trachtte om Japan
door aanbiedingen uit het Driemogendhe-
denpact los te wrikken. Zakelijk zou dit
hebben gekund. Indien Amgrika op 17 No
vember 1941 Tsjoengking had willen losla
ten, zou een gentlemans-agreement moge
lijk zijn geweest. Maar het bankiershuis
Morgan, dat zijn credieten aan Tsjoeng
king wilde sauveeren, stak hier een spaak
in het wiel. En Churchill deed de rest. De
ze gaf tegenover Amerika hoog op van het
offensief in Noord-Afrika, geloofde, dat
hier definitief met Italië en Duitschland
zou worden afgerekend en Tunis met Ma
rokko in het geallieerde kamp konden wor
den gebracht en hield dit nog vol, hoewel
hij op 24 November, toen Auchinleck ge
neraal Cunningham moest afzetten, kon
weten, dat het met dit offensief lang niet
zoo gelukkig ging. Het tijdschrift Asia
schreef in November zelfs, toen Koeroe-
soe te Washington onderhandelde, dat de
Amerikaansche en Britsche vloten in Oost-
Azië Japan in de tang zouden nemen en
Rusland via Mandsjoekwo zou aanvallen.
Voorts gaf Churchill door zijn bekende
verklaring (reeds op 7 November), dat, als
Amerika met Japan in oorfog zou geraken,
Engeland één uur later met een oorlogs
verklaring zou volgen, aan de oorlogshitsers
in Amerika een blanco chèque.
Dit alles bijeen dreef tot de verwerping
van Koeroesoe's laatste voorstellen op 20
November 1941 en tot de dwaasheid van
26 November, het ultimatum aan Japan,
begeleid door het dadelijk opstoomen van
de Repulse en de Prince of Wales, waarbij
men dacht Japan ongestraft in het gezicht
te kunnen slaan.
Een dwaasheid was dit, want men kon
weten hoe sterk Japan was, ben kon ook
weten dat de Sovjets niet konden helpen.
En nog dwazer was, dat Churchill op 27
Januari j.l. in het Lagerhuis verklaarde,
dat hij niet had kunnen vermoeden, dat er
een oorlog in Oost-Azië zou uitbreken. Im
mers, men had dezen oorlog op alle moge
lijke wijzen aan Japan opgedrongen en Ja-
STRIJDT VOOR EUROPA
Sovjet-aanvallen bij
Kertsj afgeweerd
Het Duitsche weermachtsberioht van
Zaterdagmiddag luidt als volgt:
Op de Krim heeft de vijand weer na
een langdurige pauze, met sterke
strijdkrachten, die gesteund werden
door pantserwagens en vliegers, aan
vallen ondernomen op de Duitsch-Roe-
meensche stellingen op het schier
eiland Kertsj. In felle gevechten wer
den de aanvallen onder zware verlie
zen voor den vijand afgeweerd. Daar
bij zijn 46 vijandelijke pantserwagens
stuk geschoten.
Ook in de andere sectoren van het
Oostelijke front zette de vijand zijn
aanvallen zonder succes voort. In lucht
gevechten zijn gisteren, zonder dat
eigen verliezen gelden werden, 17
Sovjetvliegtuigen neergeschoten.
De Sovjetluchtmacht verloor in den
tijd van 6 tot 12 Maart 209 vliegtui
gen, waarvan 130 in luchtgevechten, 26
door luchtdoelgeschut en zeven door
infanterie werden neergeschoten. De
rest werd op den beganen grond ver
nield. In denzelfden tijd gingen aan
het Oostelijke front negen eigen vlieg-
tuigen verloren.
In Noord-Afrika zijn Britsche op
slagplaatsen van materiaal en troepen
concentraties in het gebied van To-
broek gebombardeerd. De luchtaan
vallen op Britsche vliegvelden van het
eiland Malta zijn overdag en des nachts
met goede uitwerking voortgezet.
Boven het Kanaal en de bezette ge
bieden in het Westen schoten Duitsche
jagers zonder eigen verliezen acht
Britsche vliegtuigen omlaag.
De vijand liet vannacht bommen val
len op verschillende plaatsen in West-
Duitschland, vooral op woonwijken te
Keulen. De burgerbevolking leed ge
ringe verliezen. Een Britsche bom-
benwerper is neergeschoten.
Duikbootsucces in West-
Indische wateren
Het Duitsche weermachtbericht van
Zondagmiddag luidt als volgt:
Op 'het schiereiland Kertsj heeft de
vijand met sterke strijdkrachten en
talrijke tanks zijn aanvallen voortge
zet. Zij werden met zware verliezen
voor den vijand afgeslagen. Opnieuw
werden 42 tanks vernietigd. Ten
Noord-Oosten van Taganrog en in het
Donetzgebied hebben Duitsche, Slo-
vaaksche en Kroatische afdeelingen
vrij krachtige vijandelijke aanvallen
afgeslagen. In de midden-zone werd
een afdeeling vijandelijke strijdkrach
ten, die reeds dagenlang was ingeslo
ten, vernietigd. Aan het omsingelings
front van Leningrad werden militaire
installaties in de stad en vijandelijke
aanvoer met succes door zware artil
lerie bestookt.
Op 13 en 14 Maart verloren de
bolsjewisten 138 tanks.
In Noord-Afrika is bij luchtaanval
len op Tobriek een vijandelijk koop
vaardijschip ernstig beschadigd. Ita-
liaansche jagers schoten zonder eigen
verliezen in een luchtgevecht 8 Brit
sche toestellen neer. In Oost-Cyrenai-
ca werden concentraties van pantser
wagens en tentenkampen der Engel-
schen gebombardeerd. Ten Noorden
van Solloem heeft een Duitsche duik
boot een vijandelijk schip getorpe
deerd. Wegens den afweer kon de on
dergang van het schip niet worden
waargenomen.
De luchtaanvallen op Britsche vlieg
velden op Malta werden voortgezet.
Door bomtreffers ontstonden branden
in loodsen en schuilplaatsen.
Zooals reeds in een extra-bericht is
medegedeeld, hebben Duitsche duik-
booten in de West-Indische wateren 12
koopvaardijschepen van 79.000 ton
waaronder 3 tankschepen, tot zinken
gebracht. Een dertiende schip werd
door torpedotreffers beschadigd
Daarmede hebben de Duitsche duik-
booten sedert haar eerste operaties
aan de Oostkust van het Amerikaan
sche vasteland op den Atlantischen
Oceaan in totaal 151 vijandelijke koop
vaardijschepen met een gezamenlijken
inhoud van 1.029.000 ton, waaronder 58
tankschepen met een gezamenlijken
inhoud van 442.000 ton, vernietigd.
In het Kanaal stieten Duitsche tor
pedobooten, mijnenvegers en motortor-
pedobooten op sterkere Britsche strijd
krachten. In succesvolle samenwer
king vielen zij de uit torpedojagers en
motortorpedobooten bestaande vijan
delijke formatie aan; zij beschadigden
een Britschen torpedojagers zoo ern
stig, dat deze verloren geacht kan wor
den. Voorts werd een Britsche motor
torpedoboot waarschijnlijk vernietigd
en drie andere in brand geschoten of
beschadigd. De vijand staakte daarop
het gevecht. Onze lichte vlootstrijd-
krachten voerden haar taak volgens
plan en zonder verliezen of schade uit.
Bij de gevechten op het schier
eiland Kertsj heeft een detachement
van een afdeeling stormartillerie on
der bevel van luitenant Spielmann op
13 en 14 Maart vijandelijke tanks
stukgeschoten.
Bij de operaties van Duitsche duik-
booten in de West-Indische wateren
heeft de duikboot onder bevel van lui
tenant-ter-zee eerste klasse Sauer zich
bijzonder onderscheiden.
pan kon niet anders dan ten slotte uit
noodweer naar de wapens grijpen.
En wie thans ten slotte den afloop ziet
en overweegt hoe weinig werkelijke
macht Washington en Londen in Oost-
Azië in het vuur konden brengen en hoe
weinig zij konden doen voor het behoud
van Nederlandsch-Indië, dat zij zelve met
alle kracht op dezen weg gedreven had
den, kan slechts eindigen met de conclusie,
dat staatslieden, die zulk een slecht beleid
vertoonen als in het bovenstaande is ge-
teekend, niet anders dan ondergang ver
dienen. Nederland kan ten volle weten aan
wie het het verlies van Indië heeft te wij
ten.
BINNENLAND
HET VERVOERSFRONT BESTAAT
EEN JAAR.
Zaterdagmiddag heeft het Vervoersfront
van de N.S.B. te Utrecht zijn eenjarig be
staan herdacht. Na een kort openingswoord
van den heer W. N. A. Kröller was het
woord aan den heer F. D. Brants, leider
van het Vervoersfront, die in een rede het
eenjarig bestaan heeft herdacht.
Het vervoersfront acht zich geroepen, in
het bijzonder voor de belangen van den
particulieren ondernemer op te komen, ten
einde zorg te dragen, dat deze categorie
niet van het toonèel zal verdwijnen.
Spr. zette uiteen, hoe volgens het Ver
voersfront het vervoer dient te worden ge
regeld en behandelde daarna, nadat hij was
ingegaan op de toekomst van de wilde bin
nenvaart, de internationale vaart en de
sleepvaart.
Het front is tegenstander van het aan-
koopen door de spoorwegen van autobus
diensten, vracht-autodiensten en beurt
vaart-ondernemingen.
De bedrijfsorganisatie is eenige weken
geleden geboren en het apparaat zal dus
spoedig gereed zijn.
Na de pauze heeft mr. M. M. Rost van
Tonningen, leider van den raad voor volks
huishouding, gesproken.
Voor de toekomst kan men, aldus spr.,
het verkeersprobleem in één zin samen
vatten, n.l. hoe zal het verkeer de behoef
ten bij kunnen houden. Was voorheen in
de kapitalistische productie de winst het
beslissende element, bij de nationaal-socia-
listiscfie productie rijst slechts een vraag
op, en wel deze: wat zijn de behoeften van
de Europeesche volkeren. Het is duidelijk,
dat er nu ook geen sprake meer zal zijn
van overproductie. Er zal altijd arbeid te
veel en er zullen handen te weinig zijn, en
wat er van het verkeer wordt geëischt, is
enorm. Alleen de meest koortsachtige
werkzaamheid van het verkeer zal na af
loop van den oorlog een ernstige stagnatie
in Europa kunnen voorkomen. De mond
van het nieuwe Europa wordt gevormd
door de rivieren de Elbe, de Wezer, de
Rijn en de Schelde. Het is duidelijk, dat
Europa zijn verkeer voornamelijk zal sa
menpersen door ons land. Holland zal een
groot havengebied worden.
EERSTE BEDRIJFSBIJEENKOMST IN
ZUID-HOLLAND.
Zaterdagmiddag is in de textielfabriek
Gazan in de Waldorpstraat te 's Grayen-
hage, de eerste bedrijfsbijeenkomst ge
houden in Zuid-Holland. Zij is o.m. bijge
woond door den gevolmachtigde van den
Rijkscommissaris voor Zuid-Holland, dr.
E. Schwebel, en door de heeren O. Geiger,
Sozialreferent, H. M. van der Hoeven, dis
trictsvertegenwoordiger van het N.V.V., en
den beheerder van het bedrijf, den heer
Strunk.
Nadat de bedrijfsleider, de heer Van den
Berge, een welkomstwoord had gesproken,
heeft de heer G. de Roodt, hoofdbestuur
der van den Bond van arbeiders in de tex
tiel- en kleedingindustrie, voor de verza
melde arbeiders en atelier-meisjes doel en
beteekenis van de vakorganisatie uiteen
gezet. Hij legde den nadruk op het feit,
dat de vakorganisatie door de veranderde
omstandigheden op een hooger plan is ge
komen en kan rekenen op den onvoor-
waardelijken steun van de overheid bij
het verwezenlijken van noodzakelijk ge
achte sociale maatregelen. Spr. deelde me
de, dat een minimum-loon-regeling bin
nenkort mag worden verwacht. Kortzich
tig noemde hij het standpunt van hen, die
voor het lidmaatschap van de organisatie
hebben bedankt. Nadat spr. stelfing had
genomen tegen hen, die verdeeldheid
kweeken, en maatregelen in uitzicht had
gesteld, die voordeelen zullen bieden aan
de georganiseerde arbeiders, besloot hij
zijn toespraak met een beroep op allen om
zich te scharen in de gelederen van het
N.V.V.
LOONEN IN DEN TUINBOUW
De Voorlichtingsdienst van het departe
ment van Sociale Zaken schrijft:
Het komt bij herhaling voor, dat in den
tuinbouw hooger dan bij collectieve ar-
beidsovereengekomen of van overheids
wege vastgestelde loonen worden betaald.
De aandacht zij er daarom op gevestigd,
dat ter zake het verbod geldt van de ver
ordening 217/1940 van den Rijkscommissa
ris voor het bezette Nederlandsche gebied
betreffende de totstandkoming van rege
lingen in zake loonen, salarissen en andere
arbeidsvoorwaarden en dat het toekennen
van loonsverhooging zonder vergunning
van het college van rijksbemiddelaars straf
baar is gesteld.
BURGEMEESTERS.
A. Th. A. Paro, is op zijn verzoek als
burgemeester van Cuijk c.a. eervol ont
slagen.
J. P. K. Gabriels is opnieuw tot burge
meester van Merkelbeek benoemd.
B. Anema is op zijn verzoek als burge
meester van Barradeel eervol ontslagen.
GEEN PAUZE MEER IN DE BIOSCOPEN.
Regeling geldt niet voor schouwburgen e.d.
Naar het „Vaderland" verneemt, zal in
den vervolge in de bioscopen geen pauze
meer gehouden worden. Deze regeling, die
reeds eenige dagen van kracht is en voor
het geheele land geldt, is niet van toepas
sing op schouwburgen e.d.
JHR. S. VAN CITTERS OVERLEDEN.
In den ouderdom van 77 jaar is te Brum-
men overleden jhr. S. van Citters, oud
commissaris der provincie Gelderland,
oud-lid van de Eerste Kamer der Staten-
Generaal.
HELDENGEDENKDAG.
PARADE EN KRANSLEGGING.
Ter gelegenheid van den heldengedenk
dag is gistermorgen op het Binnenhof te
's-Gravenhage een groote parade gehouden,
gevolgd door een défilé op het Buitenhof
en een kranslegging op de algemeene be
graafplaats aan de Kerkhoflaan op de
graven der gevallen Duitsche soldaten.
Omstreeks half tien stonden op het Bin
nenhof de detachementen van leger, lucht
macht, marine en politie, officieren aller
wapens, het muziekcorps van den weer
machtsbevelhebber, het corps politieke lei
ders en een dienstgroep van het Arbeitsbe-
reich der N.S.D.A.P. in carré opgesteld. In
het midden daarvan was, geflankeerd door
de oorlogsvlag, een spreekgestoelte opge
richt, waarachter de commandanten der
vertegenwoordigde onderdeelen, de leider
van het Arbeitsbereich der N.S.D.A.P. Ober-
dienstleiter Schmidt en Arbeitsfuehrer
Bethmann hadden plaats genomen.
Nadat het commando „Presenteert ge
weer" was gegeven, betraden omstreeks
kwart voor tien de bevelhebber der weer
macht, generaal der vliegers Fr. Christian
sen, en de Rijkscommissaris met hun ge
volg het plein, inspecteerden de troepen,
en begroetten de autoriteiten. Vervolgens
betrad de bevelhebber der weermacht het
spreekgestoelte en bracht het muziekcorps
choraalmuziek ten gehoore. Nadat de de
tachementen de houding „Op de plaats
rust'' hadden aangenomen, sprak generaal
Christiansen deze ongeveer als volgt toe:
Kameraden der weermacht, kameraden
der partij,
Voor de derde maal in dezen oorlog
staan wij thans aangetreden om hen te ge
denken, die vielen in den grooten wereld
oorlog, bij den opbouw der nationaal-socia-
listische beweging en in dezen oorlog. Zij,
die vielen in den wereldoorlog in het ge
loof dit vernietigd rijk weer op te kunnen
afloop daarvan echter innerlijk en uiterlijk
vernietigd werd en ineenstortte. Zij, die
vielen in geloof aan den Fuehrer en aan
de nat.-soc. beweging, in het fanatiek ge
loof dit vernietigd rijk wer op te kunnen
bouwen. Zij, die uit dezen opbouwarbèid
de enorme kracht putten, om datgene te
verdedigen wat de voor hen gevallenen
begonnen waren.
Wij zien thans in de gansche wereld weer
dezelfde krachten aan het werk, die willen
laten ontstaan wat aan het eind van den
wereldoorlog over ons kwam. Sedert 1930
staat daar echter de trotscne Duitsche weer
macht, die aan alle fronten vecht, in Oost
en West en Zuid, temidden van de zand
stormen der woestijn.
Wanneer wij dan vandaag de graven
smukken, die den nagelaten betrekkingen
van hen, die vielen, het heiligst zijn, wan
neer wij vandaag die gevallen geesten aan
ons oog laten voorbijtrekken, dan weten
wij, dat zij naast en met ons marcheeren
en dat wij alles op ons kunnen nemen,
wat wij aan hen verplicht zijn. Daarom zij
ons parool: Fuehrer beveel, wij zijn bereid
te marcheeren en te strijden zooals de ge
vallenen dat gedaan hebben. Daarom her
halen wij op dezen heldengedenkdag den
ouden strijdroep: Unser Fuehrer Sieg
heil
Nadat de troepen dezen strijdroep hadden
overgenomen en driewerf herhaald, wer
den onder het presenteeren der geweren
het Deutschland- en het Horst-Wessellied
gespeeld. Vervolgens marcheerden de deta
chementen af in de richting van het Plein
om via den Hofweg het Buitenhof te be
reiken, waar zij in paradepas aan generaal
Christiansen en den Rijkscommissaris voor
bijtrokken.
Na afloop van dit défilé begaven beiden
zich met hun gevolg naar het Duitsche
kerkhof voor in den oorlog gevallenen op
de algemeene begraafplaats aan de Kerk
hoflaan. Daar had een dubbelpost de wacht
betrokken bij het groote door oorlogsvlag-
gen geflankeerde houten kruis. Een mili
taire kapel stond er opgesteld, de graven
en eenvoudige kruisen waren versierd met
kleine kransen van dennegroen en bloe
men. Terwijl de kapel zacht „Der gute
Kamerade" speelde, brachten generaal
Christiansen en de Rijkscommissaris een
eeregroet aan de gevallenen en werden
aan den voet van het kruis zes kransen
neergelegd: van den weermachtsbevelheb
ber. den Rijkscommissaris, het Arbeitsbe
reich der N.S.D.A.P., de S.S., de politie, en
het corps „Nachrichten Helferinnen".
KERKNIEUWS
PASTOOR P. J. H. SPRENGERS t
Na een kortstondige ziekte is gisteren
avond te 9.30 uur in Huize „St. Jan" te
Wateringen, waar hij sinds 1939 zijn eme
ritaat doorbracht, overleden, in den ouder
dom van 71 jaar, de zeereerw. heer P. J.
H. Sprengers, oud-pastoor van de parochie
van O. L. Vr. Goeden Raad te Honselers-
dijk.
Hedenavond zullen de Metten worden
gezongen. Morgenochtend de Lauden, waar
na in de parochiekerk van den II. Joannes
den Dooper te Wateringen de plechtige
Mis van Requiem zal worden opgedragen.
De begrafenis zal hierna plaats hebben op
het kerkhof te Wateringen.
De liturgie der Kerk
DINSDAG, 17 Maart. Mis v. d. H. Ger-
trudis, Maagd: Vultiun tuum. (Zie in het
feesteigen v. h. Bisdom). 2e gebed v. d.
H Patritius, Bisschop en Belijder; 3e v. d.
Dinsdag in de 4e week v. d. Vasten; 4e
voor den vrede. Laatste Evangelie v. d.
Dinsdag in de 4e week v. d. Vasten. Kleur:
Wit.
Of: De Mis v. d. Dinsdag in de 4e week
v d. Vasten: Exaudi. Geen Gloria. 2e ge-
oed v. d. H. Gertrudis; 3e v. d. H. Patri-»
tius; 4e voor den vrede. Kleur: Paars.
De heilige Gertrudis is één van de
meest populaire heiligen geweest van ons
vaderland. De „dronk van St. Geertrui" of
„St. Geertrui's minne" was bij onze voor
ouders een geliefkoosde toost. Geen reizi
ger of pelgrim begon zijn tocht zonder dat
men hem onder „St. Geertrui's aanroeping"
of „minne" een Voorspoedige reis en ge
lukkige terugkeer had toegedronken.
In de kerken van de E.E. P.P. Franciscanen.
DINSDAG. Mis v. d. H. Patritius, Bis
schop en Belijder: Statuit. 2e gebed en
laatste Evangelie v. d. Dinsdag; 3e gebed
voor den vrede. Kleur: Wit.
In de H. Mis v. d. Dinsdag: 2e gebed v.
j. H. Patritius; 3e voor den vrede. Geer.
I Gloria. Kleur: Paars.
WAAROM NED.-INDIË VERLOREN GING
