Nieuwe landing*
n der Japanners
v
ZATERDAG 14 MAART 1942
i
33ste Jaargang No. 10201
S)e Ccid&elieSoii/fca/nt
Bureaux Papengracbt 31
Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN mm.u.
Op het eiland Sumatra
MED AN DOOR JAPANNERS BEZET.
De Japansche strijdkrachten, die geland
rijn te Laboehanroekoe, in het Noorden
van Sumatra, hebben hun opmarsch zonder
tegenstand te ontmoeten voortgezet en gis
termorgen Medan, de hoofdstad van Su
matra, zonder slag of stoot bezet.
De Japansche strijdkrachten, die gister
morgen vroeg zijn geland op een punt van
Sumatra's Noordkust, hebben gisteren
Koetaradja, het sleutelpunt van den Noord-
Westelijken top van het eiland eveneens
bezet.
Een deel der Japansche troepen trok
verder op en veroverde het vliegveld dat
gelegen is ten Westen van Koetaradja.
Inmiddels heeft een andere Japansche
afdeeling gisteren zonder slag of stoot een
landing verricht op het eiland Weh, gele
gen aan de Noordpunt van Sumatra en de
stad Sabang bezet.
Ook hebben Japansche troepen gisteroch
tend Idi veroverd, gelegen op 200 KJVL ten
Noordwesten van Medan.
BATAVIA VOOR VERNIETIGING
GESPAARD.
De correspondent van het Japansche
persbureau Domei geeft een beschrijving
van den toestand te Batavia, waar de rust
ia weergekeerd.
De stad is volkomen intact en gespaard
gebleven voor elke schade als gevolg van
oorlogshandelingen. De publicatie van de
Japansche overheid inzake het militaire
bestuur is op alle belangrijke plaatsen van
de stad aangeplakt. Politieagenten regelen
het verkeer en zorgen voor de orde in de
straten, waar alle officieele gebouwen en
militaire doelen onder controle van de Ja
pansche militairen zijn geplaatst. Sinds
den eersten avond der bezetting is het licht
weer ontstoken, daar de electrische instal
laties geen schade hebben opgeloopen.
De tram, die tot twee dagen na de be
zetting heeft stilgestaan, rijdt weef als ge
woon. De treindienst tusschen Buitenzorg
en Batavia is op 7 Maart weer geopend.
Tachtig procent van de winkels is her
opend, hoewel de meeste zaken nog de
zakken zand voor den ingang hebben lig
gen. Vertrouwend op de scherpe discipline
van de Japansche soldaten, gaan de be
woners tegen den avond uit om htm in-
koopen te doen.
BANDOENG ZENDT WEER UIT.
Het radiostation van Bandoeng, dat uit
den aether verdwenen is, toen de Japan
sche strijdkrachten de tijdelijke hoofdstad
van Ned.-Indië naderden, hééft thans zijn
uitzendingen hervat.
De nieuwsberichten worden omgeroepen
in het Nederlandsch, het Maleisch, Ja-
pansch en in de Indonesische talen.
JAPANNERS VERSTERKEN HUN
STELLINGEN OP N.-GUINEA.
Naar de zender te New York meldt, ver
sterken de Japansche troepen hun stellin
gen op de landingsplaatsen op Nieuw-
Guinea.
Het eerstvolgende doel der Japansche
aanvallen schijnt Port Moresby te zijn.
De Japanners willen deze belangrijke
haven gebruiken als uitgangspunt voor
operaties tegen het vasteland van Austra
lië.
De Australische minister van oorlog,
Forde, heeft, naar de Britsche berichten
dienst, medegedeeld, dat de Australische
verliezen bij Singapore veel grooter waren
dan die op Kreta en in Libye.
Zij bedroegen 16.744 dooden, gewonden
en gevangenen.
AUSTRALISCHE OORLOGSBODEMS
VERLOREN.
De Britsche nieuwsdienst meldt, dat de
Australische premier Curtin bekend ge
maakt heeft, dat de Australische kruiser
„Perth" en het Australische korvet „Yar-
ra", die opereerden in de wateren van Ja
va, over tijd zijn en waarschijnlijk als ver
loren moeten worden beschouwd. Omtrent
de redding van overlevenden zijn geert
berichten ontvangen. De „Perth" had ^en
bemanning van 682 koppen en de „Yar-
ra" van 151.
STELLINGOORLOG OP DE
PHILIPPIJNEN.
Volgens een bericht van de „Nitsji-
Nitsji" duurt de stellingoorlog op het schier
eiland Belanga met onverminderde hevig
heid voort. De tegenstanders liggen op een
afstand van slechts 30 meter tegenover
elkander. De Amerikaansche artillerie
grijpt slechts nu en dan in. Volgens de
verklaringen van twee Philippijnsche over
loopera wordt de levensmiddelenvoorraad
met den dag kleiner. Alleen de Ameri
kaansche officieren en manschappen krij
gen geregeld hun maaltijden, terwijl de
Philippijnsche soldaten maar eenmaal per
dag soep krijgen. In het kamp te Mariveles
is het onlangs tot een schietpartij tusschen
Amerikanen en Philippino's gekomen,
waarbij meer dan 60 man gedood of ge
wond werden.
GERINGE MOGELIJKHEID VOOR
AMERIKAANSCH OFFENSIEF
IN STILLE ZUIDZEE.
De leider van het persbureau van het
Japansche leger te Sjanghai, luitenant-ko
lonel Akoyama, die een radiorede heeft ge
houden tot de Japansche kolonie heeft ten
aanzien van de mogelijkheid van een Ame
rikaansche offensief tegen Japan in de
Stille Zuidzee verklaard:
Voor eèn dergelijk offensief kunnen
slechts Hawaii of Siberië als springplank
in aanmerking komen. Voor een offensief
uit het Noorden zouden de Vereenigde Sta
ten een basis in Kamsjatka moeten inrich
ten, d.w.z. in een land waarmede Japan
een neutraliteitspact heeft gesloten.
GENERAAL WAVELL IN IRAK
AANGEKOMEN.
Uit Bagdad wordt bericht, dat generaal
Wavell in de hoofdstad van Irak is aange
komen om met generaal Auchinleck be
sprekingen te voeren over de militaire si
tuatie van Britsch Indië.
Naar verluidt zou het eventueele trans
port der Britsche troepen in Iran naar
Britsch Indië hierbij ter sprake komen.
MELBOURNE ZOU UIT DE LUCHT ZIJN
AANGEVALLEN.
Volgens een uit Tokio opgevangen draad
loos bericht is Melbourne gistermorgen in
de vroege morgenuren 35 minuten lang uit
de lucht gebombardeerd.
Te Londen is nog geen bevestiging van
dit bericht uit Australië ontvangen.
KAMERAADSCHAP IN
DE WERKELIJKHEID
EEN ARTIKEL VAN KNUT HAMSUN.
In het tijdschrift^,Berlin-Rom-Tokio" pu
bliceert de bekende Noorsche schrijver
Knut Hamsun een artikel over de bolsje
wieken en him kameraadschap met de En-
gelschen en de Amerikanen.
Hij zegt, een onderscheid te maken tus
schen Russen en bolsjewieken. De eersten
*heeft hij leeren kermen tijdens een reis door
Rusl. in den Tsarentijd. Het waren vriende
lijke, dichterlijk en muzikaal aangelegde
menschen; De Russen waren zijn vrien
den: zij laèën zijn boeken en schreven hem
vele brieven. Maar tijdens den wereldoor
log bracht men hen er toe, revolutie te ma
ken: zij werden terroristen en stichtten het
roode leger. Een groot aantal menschen
werd gedood, anderen werden zelf tot
moordenaars. De Russische wereld werd
meer en meer een wereld van schrik en
geweld.
Het bolsjewisme heerschte in Rusland.
Met de Lolsjewisten. zoo zegt Hamsun, kan
ik rajj niet verwant voelen. Er lag een af
grond tusschen ons en ik kan slechts zeg
gen: het bolspjewisme heeft de Russen ten
grond gericht, het heeft hun ziel gedood. In
de 24 jaren bolsjewisme is de Russische
volksaard en oorspronkelijkheid verloren
gegaan in een leven van ijzer, sement en
bloed.
Thans zijn de Russen bolsjewieken ge
worden. Thans is er in Rusland slechts
bloed en vuur, en geen barmhartigheid
geen medegevoel, geen medelijden, geen
genade, zooals vroeger.
De bolsjewisten zijn veranderde Rus
sen. Zij „liquideerden" de geheele oude be-
cchavrg, scho+er. allen zonder onderscheid
neer, roeide alles uit. Menschen, die op
vernietiging uitg-an, kunnen slechts moei
lijk een grens vinden, zij wilden de we
reldrevolutie verwekken en meenden daar
voor de middelen te hebben. Ten eerste be
zaten zij de theorie om naar te werk te
gaan, ten tweede hadden zij zich geducht
voorzien van kanonnen en pantserwagens,
en ten derde bezaten zij moed om te vech
ten. Zij deden ook aan politiek, en terwijl
zij een pact van vriendschap met Duitsch-
land aangingen, sloten zij tevens bij nacht
en ontij efn bondgenootschap met Enge
land en nu bereiden zij zich op den oorlog
tegen ditzelfde Duitschland voor. En den
oorlog kregen zij dan ook, al was hij iets
anders dan zij gedacht hadden. Het betee-
kende een diepen val voor de Russen, dat
zij bolsjewieken werden en als bolsjewie
ken zich met de Engelschen verbonden.
Wanneer het den bolsjewieken gelukt is in
deze 24 jaar negen millioen menschen te
„liquideeren", dan hebben zij waarschijn
lijk de Engelschen in rechtstreekschen mas
samoord overtroffen. Churchill is thans
verrukt over hen: Rusland was het laat
ste land in Europa, dat voor Engeland wil
de vechten.
Toen de Engelschen zich met de bolsje
wieken verbonden, hadden zij reeds den
derden partner, Amerika, op den achter
grond. Het kwam er op aan, zich te voor
zien van menschen en wapens, want zij
stonden voor een grooten oorlog: de bolsje
wieken wilden hun revolutie redden en de
Engelschen hun wereldrijk. Duitschland
moest vernietigd worden, al ging heel
Europa daaraan ten gronde. Dat daardoor
millioenen soldaten werden opgeofferd,
dat het geheele Europeesche cultuurleven
werd uitgedoofd, dat de landen tot het bar
barendom zouden vervallen, dat legde
voor geen der partners eenig gewicht in
de schaal. Een waardig lid dezer samen
zwering, wellicht de waardigste van de
drie, is de Yankee Roosevelt. Zijn dicta
tuur over de gehoorzame hansworsten van
het Congres wekt de herinnering op aan
het oude Rome ten tijde van zijn zwaarsten
verval, toen de keizers den Senaat tot een
nul maakten en zich niet eens aan be
schaafde omgangsvormen hielden. Hitier
hield een zijner groote redevoeringen te
Neurenberg, waar de geheele wereld naar
luisterde. President Roosevelt luisterde er
niet naar, en het kon hem ook niets sche
len terstond de vertaling te krijgen. Neen,
aan de journalisten liet hij zeggen, dat hij
naar bed ging!
En de drie staatslieden kwamen tezamen
en beraadslaagden, hoe zij het Hitlerdom
konden uitroeien en Duitschland konden
verpletteren.
Maar zij konden niet terstond overwin
nen, want thans stond immers het groot-
ONZE LEGIONAIRS IN HUN
WINTERSTELLINGEN
Op een der noordelijke sectoren van het
Oostfront heeft het vrijwilligerslegioen
Nederland zijn winterstellingen betrokken.
Dag en nacht hebben onze jongens ge
werkt aan hun onderkomens en blokhut
ten, welke beschutting bieden tegen de
felle koude en den vlijmenden wind, die
hier in al zijn onbarmhartigheid over het
wijde Russische land heenstrijkt. Eenige
duizenden kilometers scheiden thans de
mannen, die hier de barre koude trotsee-
ren, van hun huis, van hun gezin, van hun
vaderland. Doch ondanks de enorme af
standen en moeilijkheden, welke het trans
port in deze sneeuwwoestijn baart, blijft
het contact met het vaderland, met hen die
achterbleven, gehandhaafd.
Ook hier brengt de koerier, die vanzelf
sprekend een der meest geziene en ver
wachte gasten is, de post. Zijn komst
maakt den dag tot een feestdag! Het is een
groote gebeurtenis in het leven-van-allen-
dag daar in die eindelooze witte wereld.
Aan den rand van een dennenbosch zijn
de eerste blokhutten opgetrokken. Hout is
er in overvloed en de kachel kan gelukkig
flink worden gestookt. Doch niet alleen
boven den grond, ook onder den grond
zijn onderkomens ingericht, waar de man
nen het zich zoo behagelijk mogelijk ge
maakt hebben. De eerste weken zijn we
ken van hard werken, weken van voorbe
reiding. Aan het geheele front valt activi
teit te bespeuren, want alles maakt zich
paraat voor het komende voorjaar. Nog is
het front als verstard, doch op een dag zal
deze honderden kilometers lange linie zich
in beweging zetten. Een wals van staal,
gestuurd en gericht door geharde mannen,
zal dan dood en verderf brengen in de
rijen van hen, die eens geloofden zelf een
wals van staal in westelijke richting te
Van het Oostelijk front
DUITSCHERS BEHAALDEN
AANZIENLIJKE SUCCESSEN.
Van Duitsche militaire zijde verneemt
het D.N.B.:
Sedert den lOden Maart hebben zich op
een onoverzichtelijk terrein in het Noor
delijk deel van het Oostelijk front bijzon
der hevige gevechten ontwikkeld, die den
Duitschen troepen groot succes hebben op
geleverd.
Het is daar gelukt de 80ste en deelen
van de 27ste Sovjet-cavaleriedivisie, als
mede het gros van de 327ste infanteriedi
visie en deelen van de 26ste infanteriedivi
sie van haar verbindingen af te snijden, te
vernietigen of gevangen te nemen.
Naar het opperbevel der weermacht me
dedeelt is de vijand den 12en Maart in het
gebied ten Oosten van Taganrog-Stalino en
in het Noorden van het Donetsgebied niet
meer tot den aanval overgegaan.
In plaats daarvan werd van Duitsdie
zijde met succes een aanval ondernomen.
Troepen van een infanterie-divisie sloegen
een numeriek sterkeren vijand terug en
bezetten een plaatsje waarom de laatste
dagen zwaar was gevochten, alsmede een
hoogte. De tegenstander liet talrijke ge
sneuvelden op het slagveld achter.
Stoottroepen van een andere gevechts
groep sloten zich bij dezen aanval aan,
wierpen den tegenstander, uit zijn sneeuw-
stellingen en vielen hem in den rug aan,
ste deel van Europa achter het gehate
Duitschland.
Wat deed Roosevelt nu voor de gemeen
schappelijke zaak? Hij sloofde zich uit,
eigende zich steunpunten toe op alle groote
zeeën, bewapende zijn koopvaardijsche
pen en verkreeg van zijn gehoorzame Con
gres de volledige opheffing der z.g. „neu-
traliteitswet". Nu had hij vrij baan voor zijn
expeditiecorps naar Europa. Hoe groot moet
dat zijn om iets te kunnen uitrichten? Wij
mogen wel rekenen op millioenen. Presi
dent Roosevelt zendt dus een millioenenle-
ger op een sprokjesachtig groote transport-
vloot over een zee van 6.000 kilometer, en
landt ergens in Europa, zonder dat de Duit-
schers en hun bondgenooten iets daarvan
vernemen. Zoo had Roosevelt het zich ge
dacht.
Maar al kan president Roosevelt Enge-
lands lot vertragen, verhinderen kan hij
het niet. Hij kan geld naar China sturen en
wapens naar de Sovjet-Unie, maar het
heugelijke feit wegnemen, dat de tijd der
bolsjewieken in Europa ten einde loopt
kan hij niet. Den oorlogstoestand ter we
reld kan hij verlengen, maar de nieuwe or
de in Europa verhinderen, waarin alle lan
den met de As-mogendheden'samenwerken,
kan hij niet.
Europa verlangt noch Joden, noch him
goud, noch de Amerikanen, noch hun land;
Europa houdt thans schoonmaak in eigen
huis en denkt niet aan avontuurlijke veld
slagen tusschen twee werelddeelen.
Tot zoover de Noorsche schrijver.
Het Nederlandsche volk heeft innerlijk
steeds zóó ver van 't bolsjewisme afgestaan,
dat het een toenadering of samengaan met
de vertegenwoordigers van dit systeem on
der alle omstandigheden en ten eenenmale
moest afwijzen.
Knut Hamsun legt er terecht den nadruk
op,* dat het bolsjewisme de ziel van het
Russische volk gedood heeft. Wij kunnen
niet willen, dat het bolsjewisme ooit de
kans krijgs ook de Nederlandsche volksziel
te vermoorden. Daarom keeren wij ons ook
tegen ieder plan tot ordening van Europa,
waarin het bolsjewisme een woordje mee
te spreken krijgt.
kunnen sturen in de hoop de Europeesche
volkeren te kunnen vermorzelen om op
hun ruïnes het Sovjet-paradijs te stichten.
Welk een nameloos leed, welk een ellen
de, welk een verarming, zoowel geestelijk
als materieel, dit beteekent, onze Finsche
strijdmakkers, die daar op een der koud
ste sectoren van het geheele Oostelijke
front den strijd tegen de Sowjets hebben
opgenomen, zij kunnen het vertellen. Lie
ver vechten tot den laatsten man, dan dèt
nog eens te moeten beleven!
Wij weten, wat dat zeggen wil, vechten"
desnoods tot den laatsten man. Tachtig ja
ren woedde de oorlog in de lage landen
aan de zee, tachtig jaren hebben onze
voorvaderen gestreden voor hun vrijheid.
De gedachte aan dien tijd vervult iederen
waren Nederlander met trots. Thans zijn
weer onze beste zonen aangetreden, weer
om te strijden voor de vrijheid, de toe
komst van land en volk. Ook thans zijn
er nog velen, die meenen zich afzijdig te
moeten houden, velen, die niet beseffen
dat het om de toekomst van ons en onze
kinderen gaat. Nog zijn velen bevangen
door den liberalistischen-egoïstengeest, die
kruideniers-opvatting: liever afwachten,
anderen laten strijden, je kunt nooit we
ten! Het zijn die misleide landgenooten,
die nog gelooven in „neutraliteit" en die
nog nimmer dit valsche masker door
schouwd hebben. Zij verdienen slechts ons
medelijden. Het groote gebeuren van de
zen tijd gaat aan hen voorbij en voltrekt
zich buiten hen om. De geschiedenis zal
ook eens de houding beoordeelen van hen,
die zich met hun eigen leven hebben inge
zet voor land en volk, op het meest critie-
ke oogenblik, dat ooit in zijn geschiedenis
is aangebroken. En geen van ons, die dit
vonnis vreest, geen onzer zal zich te scha
men hebben voor hen die na ons komen
zullen. Wij deden onzen plicht!
C. v. d. HE YD EN.
P.K.-Vrijwilligerslegioen Nederland.
waardoor de verliezen van den vijand nog
grooter werden. Bovendien werden drie
pantserwagens bij dezen aanval onklaar
gemaakt.
Aan het front ten Oosten van Charkov
herhaalde de vijand den 12den Maart zijn
hevige aanvallen, die tot zware afweerge-
vechten leidden, die voor den tegenstander
groote verliezen opleverden.
Er werden 250 gevangenen gemaakt, vijf
pantserwagens, waaronder twee zware,
werden vernietigd.
HET ITALIAANSCHE
WEERMACHTSRERICHT.
Het Italiaansche weermachtsbericht van
Vrijdagmiddag luidt als volgt:
„Afdeelingen Italiaansche en Duitsche
vliegtuigen hebben gisteren in weerwil van
het ongunstige weer eene aanzienlijke be
drijvigheid ontplooid. In Cyrenaica werden
centra achter de vijandelijke linies, op
Malta de vliegvelden Mikabba, La Vene-
zia en Halfar gebombardeerd. Bij een lucht
gevecht werd een vliegtuig van het type
Tomahawk neergeschoten; verscheidene an
dere machines werden op den grond ver-
nield. Branden en ontploffingen, die in een
groot aantal werden waargenomen, legden
getuigenis af van de doelmatigheid der
Duitsch-Italiaansche luchtaanvallen.
De vijand ondernam een nachtelijken
luchtaanval op Benghazi".
AMERIKAANSCHE STAP BIJ HET
VATICAAN.
Naar de Britsche berichtendienst meldt,
heeft het Amerikaansche ministerie van
buitenlandsche zaken meegedeeld, dat de
regeering der Vereenigde Staten een stap
heeft ondernomen bij het Vaticaan en be
zwaren heeft kenbaar gemaakt tegen het
aanknoopen van betrekkingen tusschen
Japan en het Vaticaan.
De Amerikaansche woordvoerder ver
klaarde, dat men er het Vaticaan van in
kennis heeft gesteld, dat de Vereenigde
Staten tegen dergelijke betrekkingen zijn
en ze met wantrouwen gadeslaan.
Dit nummer beslaat uit
drie bladen.
fAiamentje
MUMMIES.
Wanneer je overbuur het Rijksmu
seum voor Oudheden is, kom je in stil
le overpeinzingen wel eens tot proble
men, die niet zoo gemakkelijk zijn op
te lossen. Ik heb het oog op de mum
mies aldaar. En mijn probleem is diit:
Kan een mummie last van de kou heb
ben? Een mummie stamt oorspronke
lijk uit de buurt van de boorden van
den Nyl en weet waarschijnlijk van
geen andere vorst dan van Ramses den
zooveelste. Voorts heeft hij geruimen
tijd onder een hooge zandhoop gelegen,
goed ingebakerd,, en is toen ontdekt
door een snuffelaar, die hem ingepakt
en wel aan het Rijk, dat is feitelijk aan
ons allemaal, heeft cadeau gedaan. En
ik keer dan terug tot de vraag: heeft
zoo'n m-uimmie het koud? Oordeelendi
naar het bericht in de Staatscourant,
dat het museum, waarin zij wonen, we
gens kolenschaarschte voorloopig ge
sloten zal zijnv zou ik zeggen: Neen!
Over de mummies wordt immers in dat
bericht niet gesproken. Maar ik schrijf
mijn Momentje recht tegenover het
museum en gisteren zijn daar tien
vrachtwagens cokes afgeladen. Met het
oog daarop zou ik dus op boven gestel
de vraag bevestigend willen antwoor
den. Maar hoe zit dat dan eigenlijk met
de in de Staatscourant vermelde kolen
schaarschte in dat museum? Wij aan
den overkant zitten in de kou te schrij
ven, maar wij zijn ook geen mummies.
Al zou je nu, na die kolenlevering,
soms wensöhen het te worden.
DE BRONZEN CENT
INGETROKKEN.
Bij besluit van den secretaris-gene-
raal van het departement van Finan
ciën Is met ingang van heden de bron
zen cent ingetrokken en buiten om
loop gesteld.
De nog in omloop zijnde bronzen
centen kunnen tot en met 11 April
a.s. worden Ingewisseld bij de kanto
ren van de Ned. Bark, en bij de post
kantoren, de bijkantoren en hulpkan
toren der posterijen en de poststations
in Nederland.
LEIDEN.
Familie-portret.
Pater A. J. DOLLE, O.F.M.
Kapelaan aan de St. Leonardus-parodhie
te Leiden viert morgen zijn zilveren
priesterfeest.
Het Vrijwilligerslegioen .Nederland aan net Oostfront - Een Nederlandsche
vrijwilliger, wiens linkerhand gewond Is, wordt door zijn kameraden bijgestaan.
De gewonde hand wordt verbonden
SS-P. K. Klerk-Vrijw. Leg. Nederland-Eellinga-Pax Holland m