DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE OORLOG IN OOST-AZIË
Mamentje
VRIJDAG 13 MAART 1942
33ste Jaargang No. 10200
S)e Ccid&elieSoti/fccMit
Bureaux Papen gracht 32.
Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935.
Giro 103003. Postbus 11.
V Over het Bifbel-lezen
Onder den titel „Het geheim van het
Oude Boek Gedachten over het lezen
van de Schrift" is bjj de uitgeverij De
Toorts te Heemstede een boek verschenen
van Jan Baptist Huysman.
Er komen gelukkig ook in dezen tijd
ondanks de papierschaarschte nog
mooie, nuttige boeken uit. Wij zijn er blij
om. En onder de uitgaven, die met dank
baarheid moeten worden ontvangen, be
hoort zeker het genoemde werk.
Een kenner van den Bijbel dr. A. v. d.
Born noemt dit boek in zijn „Voorwoord"
„een eenvoudig-geschreven, maar zinrijke
inleiding" op de lectuur van den Bijbel.
Hij zegt de gedachten van Jan Baptist
Huysman over het lezen van de Schrift
met stijgende bewondering te hebben ge
volgd, gedachten, die „getuigen van een
echt katholiek inzicht in het wezen van
den Bijbel".
Vele katholieke Nederlanders lezen den
Bijbel niet. Dat was zoo in het verleden,
dat is ook nu nog zoo, hoewel wij ver
heugd moeten constateeren een verander
de instelling van de mentaliteit: de Bijbel
wordt heden onder katholieken méér ge
lezen.
De Katholieken mogen en moeten
jselfs de persoonlijke Bijbellezing be
schouwen als niet absoluut noodig. De
geloofswaarheid wordt htm medegedeeld
door de prediking van de Kerk.
Maar het is een sophisme, een drog-
redeneering zooals Huysmans in zijn
genoemd werk schrijft op blz. 11 uit het
feit, dat de Bijbel-lezing niet absoluut
noodzakelijk is te concludeeren: dus „lees
ik den Bijbel niet!
Het eerste doel van de pèrsoonlijke
schriftlezing is niet de geloofswaarheid
te leeren kennen. De lezing van den Bijbel
heeft tot resultaat een dieper geloofsin
zicht en een vermeerdering van de liefde
tot God en den naaste. Ons doel bij de per
soonlijke Bijbellezing moet allereerst ge
richt zijn: op de verdieping van ons gees
telijk leven.
Wij erkenden reeds, dat in de laatste
eeuwen het Bijbel-lezen geen voorname
plaats heeft ingenomen in het geloofsle
ven der katholieken.
Hieraan moet echter onmiddellijk wor
den toegevoegd, dat den Katholiek voort
durend de Bijbelsche teksten worden voor
gehouden. De eeredienst van de Kerk is
met de Schrift doordeesemd. „De eenvou
digste gebeden van den christen, als hij de
handen vouwt voor zijn avondbrood of een
De Profundis bidt voor zijn gestorven
ouders, zijn woorden van de Schrift. De
Bijbel verschaft den tekst voor missaal,
brevier en ceremonieboek; hij wijdt de
eenvoudigste zegening in de Kerk tot een
eerbiedwaardige traditie" (Jan Baptist
Huysman, blz. 9).
Wij verheugen ons er over, dat de ka
tholieken heden méér den Bijbel gaan le
zen a 1 s zij dit Boek goed lezen.
„Niet het feit" aldus dr. A. van der
Born „dat een bijbelvertaling in tien
duizenden exemplaren onder de katholie
ken verspreid werd, is beslissend, beslis
send is: of en hóe de tienduizenden him
bijbelvertaling lezen".
Om de Schrift goed te lezen, is ons
„Het geheim van het Oude Boek" een zeer
gewaardeerde wegwijzer.
En het moge ronduit worden gezegd
het is ons een groote Voldoening, dat de
,Leidsche Courant" begonnen is, een jaar
geleden, met een Zaterdagsche rubriek,
waarin voor iederen dag der week een
persoonlijke lezing van de Schrift wordt
gegeven met een verklaring, opdat men
dat gedeelte ook goed leze welke ru
briek door vele lezers, naar wij weten, zeer
wordt gewaardeerd.
Het dagelijksch „kwartiertje" te half
twee in de Hartebrug-Kerk te Leiden
gedurende den Vasten heeft óók tot
doel, de menschen de groote waarde van
den Bijbel beter te leeren kennen.
Wij willen deze enkele over den Bijbel
lezing neergeschreven gedachten besluiten
met de opmerking, dat de Bijbel vooral
langzaam, mediteerend, overwegend moet
worden gelezen. „Ieder woord, en iedere
regel kan het dieper inzicht verbergen,
dat de inspanning van een rustige, nauw
gezette lezing beloont" („Het geheim van
het Oude Boek", pag 25).
Krijgsoperaties gaan voort
OOK COLOMBO WORDT ONTRUIMD.
De commandant van Colombo heeft, naar
de Britsche berichtendienst meldt, bepaald
dat de hoofdstad van Ceylon, Colombo, ge-
evacueerd moet worden. Vrouwen en kin
deren, alsmede personen, die niet in dienst
zijn van den staat, moeten de stad verlaten.
Voorts is in den Voor-Indischen centra-
len raad medegedeeld, dat in Januari en
Februari 514.00'J personen per spoor uit
Calcutta zijn geëvacueerd. Het aantal in
woners van Calcutta bedraagt 2.1 millioen.
Ook zijn personen, die geen belangrijk
werk hebben, nogmaals aangespoord Ka-
ratsji te verlaten.
Op Nieuw-Guinea zijn hevige aanvallen
gericht tegen de Japansche stellingen aan
de Noordkust van het eiland. Men zal ech
ter wel niet in staat zijn, zoo zegt men in
deze kringen, de bedreiging van Port Mo
resby af te wenden, daar zooals de berich
ten melden, een Japansche invasievloot
naar deze stad op weg is. Indien het den
Japanners zou gelukken Port Moresby te
bezetten, dan zouden zij in staat zijn de
Torresstraat te beheerschen en de zeever
bindingen tusschen Oost-Australië en Port
Darwin te verbreken.
DE STRIJD IN BIRMA.
Over den toestand in Birma verklaart
men volgens Radio Mundial in bevoegde
kringen te Londen, dat het den schijn
heeft, alsof de geallieerde strijdkrachten
in Birma op het oogenblik niet in contact
zijn met den vijand. De vijand zal waar
schijnlijk trachten zich tusschen de geal
lieerde strijdkrachten in het dal van de
Irrawady en in het dal van de Sittang te
dringen. Het zal er voor hem op aan ko
men te verhinderen dat de bij de Sittang
strijdende geallieerde troepen zich met de
Chineezen in Noord-Birma vereenigen.
Zooals Radio Mundial bericht, heeft de
minister van Buitenlandsche Zaken van
Tsjoengking verklaard, dat de regeering te
Tsjoengking den gezant van Birma een
voorstel heeft gedaan tot sluiting van een
Chineesch-Birmeesch verdrag van gemeen
schappelijke verdediging. Tsjoengking is
bereid al het mogelijke te doen om Birma
te verdedigen.
De correspondent van de „Asahi Sjijm-
boen" te Bandoeng meldt aangaande de
wapenstilstands-conferentie van den 9den
Maart:
Toen generaal Terpoorten eht vertrek
binnentrad, zeide hij slechts: „Ik ben ge
komen om het Nederlandsch-Indische leger
onvoorwaardelijk over te geven". De Ja
pansche commandant antwoordde daarop:
„Wij vertrouwen op uw oprechtheid en
zijn voldaan, dat gij besloten hebt tot on
voorwaardelijke overgave".
Vervolgens begon de conferentie. Aller
eerst stond de Japansche bevelhebber ge
neraal Terpoorten en den hem vergezellen
den officieren toe, de sabel te blijven dra
gen. Terpoorten glimlachte flauwtjes tot
dank. Daarna overhandigde hij de lijst van
de bewapening op Java, die hij met ver
moeide stem toelichtte. De Japansche com
mandant boog zich erover heen en keek
verwonderd op: „Het aantal van uw stuk
ken geschut is zeer gering. Hoe kwam u er
toe, onder die omstandigheden te strijden?"
Terpoorten glimlachte pijnlijk en zeide:
„Dat klopt. Dat klopt zeker".
De Japansche minister van marine Sji
mada heeft voor den Rijksdag een samen
vattend overzicht gegeven van de tot dus
ver door de Japansche marine ondernomen
acties. Hij wees in het bijzonder op het in
elkaar grijpen van de activiteit van de
De feestelijkheden wegens het 25-jarige
bisschopjubileum van Z. H. den Paus, dat
op 13 Mei valt, zijn uitgesteld tot 14 Mei,
Hemelvaartsdag. Op dien dag zal de Paus
na het opdragen van de H. Mis in de Sint
Pieter, voor de radio een „boodschap tot
de wereld" richten.
marine en hel leger, dat vooral goed tot
uiting is gekomei i nde gevechten om Java.
Zoo werd, naar Sjimada verklaarde, in den
dubbèlen zeeslag van Soerabaja en Bata
via van 27 Februari tot 1 Maart de tegen
stander ter zee door de Japansche marine-
strijdkrachten volkomen verslagen en zoo
doende voor de Japansche transportvloot
de weg vrijgemaakt voor de landing op
Java.
Tegen het einde zijner rede maakte mi
nister Sjimada de totale verliezen van den
tegenstander sedert het uitbreken van den
oorlog bekend. Tot zinken werden ge
bracht 7 slagschepen, 3 vliegkampschepen,
12 kruisers, 22 torpedojagers, 44 duikboo-
ten en 42 ander oorlogsschepen, in totaal
130 eenheden. Zwaar of vrij zwaar bescha
digd werden 4 slagschepen en 27 andere
oorlogsschepen. Voorts werden 128 koop
vaardijschepen, tezamen rond 680.000 b.r.t.
tot zinken gebracht en 92 koopvaarders, te
zamen rond 300.000 ton zwaar beschadigd.
Bovendien werden 502 schepen, tezamen
210.000 ton, buitgemaakt. Verder werden
1.554 vijandelijke vliegtuigen vernield.
Daartegenover bedragen de totale Japan
sche verliezen, naar minister Sjimada ver
klaarde, 4 torpedojagers, 4 duikbooten, 5
speciale duikbooten, 1 speciaal vaartuig, 5
mijnenvegers en 27 transportschepen, die
alle gezonken zijn. Beschadigd werden een
groote en een kleine kruiser, die beide
reeds weder gerepareerd zijn.
Sjimada keerde zich in verband hier
mede in scherpe bewoordingen tegen de
beweringen van de vijandelijke propagan
da over Japansche scheepsverliezen en
wees er met nadruk op, dat de communi-
qué's van het keizerlijke hoofdkwartier
nauwkeurig met de waarheid overeenstem
men. De militaire situatie ontwikkelt zich
ten gunste van Japan. Wanneer men deze
situatie in het breede verband van den
Groot-Oost-Aziatischen oorlog beschouwt,
dan stellen de operaties tot dusver niets
anders voor dan maatregelen tot beveili
ging van steunpunten voor komende ope-
VELERLEI GERUCHTEN OM TURKIJE.
Naar in welingelichte kringen te
Berlijn verluidt, zal de Duitsche am
bassadeur te Ankara, Von Papen,
waarschijnlijk de volgende week voor
zijn reeds aangekondigde reis naar
Berlijn vertrekken»
Verder merkt men te Berlijn op, tegen
over in omloop zijnde geruchten, als zou
Eden binnenkort naar Ankara vertrekken,
dat eveneens uit Londen gemeld werd,
dat Eden tijdens Cripps afwezigheid dezen
als leider van het Lagerhuis zou vervan
gen. Geheel onmogelijk zou zulk een be
zoek van den Engelschen minister aan An
kara natuurlijk niet zijn, doch men is hier
eerder geneigd dit gerucht te rangschik
ken onder dezelfde soort paniekzaaierijen
als het gisteren gesignaleerde gerucht, dat
thans van Reuter afkomstig blijkt te zijn,
over een samenkomst van Von Ribbentrop
t-n Saradjogloe te Sofia. Klaarblijkelijk
heeft men er te Londen behoefte aan, door
allerlei oncontroleerbare geruchten de
stemming in Turkije te agiteeren. In dit ka
der beschouwt men voorshands ook, tot
nadere en meer nauwkeurige gegevens be
schikbaar zijn, het bericht uit Sofia, vol
gens hetwelk Turkije inderdaad van plan
zou zijn tot een bestaand systeem van
bondgenootschappen toe te treden. In ze
kere kringen alhier is men geneigd onder
dit „systeem van bondgenootschappen"
het driemogendhedenpact te verstaan.
Men wijst in dit verband ook op de
groote toenadering tusschen Hongarije en
Rulgarije, en acht het vanzelfsprekend dat
landen, die zoo nauw op economisch ge
bied verbonden zijn en die tevens aan het
zelfde gevaar vanwege de bolsjewieken
zijn blootgesteld, zich ook politiek en mi
litair nauwer aan elkaar binden.
DE JAPANNERS OP NIEUW-GUINEE (GUINEA).
De Japanners hebben een derde landing op het Australisch gebied van Nieuw-
Guinee verricht; Port Moresby de hoofdstad wordt voortdurend door de Japansche
luchtmacht gebombardeerd, terwijl de Japansche vloot zich in de Koraal zee
ophoudt om zoo noodig troepen aan wal te brengen in de buurt van Port Moresby.
Noord-Australië wordt nu aan twee zijden bedreigd vooral nu de Japansche Marine
de straat Forres beheerscht.
In Ned. Nieuw-Guinee hebben de Japanners toen zij de eilanden Ambon en Ceram
vermeesterden ook troepen aan wal gezet te Fakfak en Baba in de Vogelkop van
Ned. Nieuw-Guinee gelegen.
De slag op den Oceaan
SCHEEPSVERLIEZEN AAN
AMERIKA'S KUST
Naar het opperbevel van de Duitsche
weermacht meedeelt, bedragen de sinds het
eerste optreden van Duitsche duikbooten
aan de kust van de Ver. Staten aldaar ge
leden verliezen aan tankbooten, die den
vijand bijzonder gevoelig treffen, 50 een
heden, van een gezamenlijken inhoud van
385.000 brt.
Sinds het eerste succesbericht van 24 Ja
nuari 1942 zijn door Duitsche duikbooten in
Amerikaansche wateren 115 vijandelijke
koopvaarders met een inhoud van 772.400
brt. tot zinken gebracht. Daarbij komen
50.700 brt. als resultaat van het optreden
van Italiaansche duikbooten.
Onder den indruk van de nieuwe ver
liezen heeft de Amerikaansche marine
bevelhebber, admiraal King, gelast, dat de
nadrukkelijke publicatie Van scheepsver
liezen terstond achterwege moest blijven.
Voortaan zullen slechts nog algemeen ge
houden berichten worden uitgegeven, waar
bij de inhoud van de schepen door vage
aanduidingen, als middelbare of vrij groote
schepen, zal worden vermeld.
Twee maanden duikbootoorlog in Ame
rikaansche wateren zijn dus voldoende ge
weest om de scheepvaart zoo gevoelig te
terffen, dat de verdere verliezen thans naar
Britsch voorbeeld zooveel mogelijk verdoe
zeld moeten worden. De aangekondigde wij
ziging in de Amerikaansche berichtgeving
behelst een ongewilde erkenning van de
prestaties der Duitsche duikbooten.
Voorts meldt het opperbevel van de Duit
sche weermacht dat de plaatsen waar, zoo
als heden in een extra-bericht is gemeld,
17 vijandelijke koopvaardijschepen tot zin
ken zijn gebracht, een indrukwekkend beeld
bieden van de uitgebreidheid van het ope
ratiegebied der Duitsche duikbooten. De 17
vernietigde schepen werden bij gelijktijdg
optreden van Duitsche onderzeeërs in de
volgende wateren tot zinken gebracht: op
de New-Foundland-bank en voor New-
Foundland. voor Halifax (Nieuw-Schot-
land) het voornaamste verzamelpunt van
de naar Engeland varende convooien, voor
New-York, voor de baai van Delaware
(toegang naar Philadelphia), voor de Straat
van Florida, in de Caribische Zee en voor
Britsch-Guyana. Over 50 breedtegraden,
van den evenaar tot het Noorden van den
Atlantischen Oceaan, strekten zich dus de
operatiegebieden van de Duitsche duikboo
ten bij deze successen uit.
Aan het Oostelijk front
SOVJET-AA NV ALLEN IN DONETS-
GEBIED.
Naar het opperbevel der Duitsche weer
macht mededeelt, hebben aan het Ooste
lijk front de verbitterde afweergevechten
volledig succes gehad. Terwijl aan 't front
tc-n Oosten van Taganrog-Stalino de aan
vallen van den vijand door de daar gele
den verliezen in kracht afnemen, hebben de
bolsjewieken weer in het Noordelijk daar
van gelegen Donetsgebied met verscheide
ne divisies en met sterke tank- en artil
lerieondersteuning aangevallen. Duitsche
troepen gingen tot tegenaanvallen over
en sloegen de bolsjewieken terug. De resten
van den teruggeslagen- tegenstander we
ken voor een deel ordeloos naar het Oos
ten uit. Sterke gevechtsformaties van het
Duitsche luchtwapen richtten gisteren
het zwaartepunt van haar aanvallen op
bolsjewistische tankconcentraties en troe
penbewegingen in het centrale deel van
het Oostelijk front. Zes en twintig Sovjet
tanks werden vernietigd of zwaar bescha
digd. Vijandelijke artilleriestellingen wer
den door onze duikbommenwerpers met
bommen bestookt, zoodat reeds na den eer
sten aanval twee zware batterijen tot
zwijgen werden gebracht. Een in de nabij
heid opgeslagen munitiedepot vloog in
de lucht.
CHIASSO.
Chiasso is een klein plaatsje aan de
Zwitsersch-Italiaansche grens, waar de
trein langen tijd stopt en waar het er,
buiten de douane, altijd nogal gemoe
delijk naar toe ging. Ik herinner mij
tenminste, dat ik daar op een zonnigen
zomermiddag zoo'n ouderwetsche. eer
lijk gesmokkelde sigaret liep te roo-
ken op het perron onder de stations
overkapping, toen er op eens een ar
beider, die daar aan het werk was,
door de kap en mij om den hals viel.
Deze innige verbroedering heb ik diep
in mijn hart bewaard en ik lees
dan ook met meer dan gewone belang
stelling, dat er in Chiasso 468 men
schen zoek zijn. Nu is zoo iets in de
huidige omstandigheden niet onge
woon, maar Zwitserland is niet in
oorloggen hoe kunnen in een orde
lijk land 468 inwoners wegraken?
Op papier bezit Chiasso 6168 in
woners, in werkelijkheid 5700.
Maar als er distributiebonnen moeten
worden afgehaald, zijn de 468 zoek-
geraakten plotseling present om ech
ter daarna weer geheimzinnig in den
nevel van het verleden te verdwijnen.
En de distributie-ambtenaren speuren
nu ijverig naar deze vermisten.
Ik vraag mij af: waarom? Gun
deze menschen hun onbekendheid
met en in deze onherbergzame we
reld. Het is misschien niet zoo leuk
daarin te leven en het is geniaal een
middel gevonden te hebben er levend
uit te verdwijnen. En laat men zich
verheugen, dat zij zelfs nog kans zien
hun bonnen af te halen, zoodat zij
niet verhongeren. Met de innige rela
tie, die ik er heb, denk ik er sterk
over naar Chiasso te verhuizen.
HET ITALIAANSCHE
WEERMACHTSBERICHT.
Het Italiaansche weermachtsbericht van
gistermiddag luidt als volgt:
In Noord-Afrika succesvolle gevechten
met Britsche verkenningsafdeelingen ten
Oosten van Mekili. Vijandelijke tanks wer_
den door artillerievuur deels tot den te
rugtocht gedwongen en deels vernietigd.
Levendige bedrijvigheid der luchtmacht
van de spilmogendheden boven Cyrenaica
en Malta, waar zes vliegtuigen bij luchtge
vechten werden neergeschoten en zes op
den grond staande toestellen in brand ge
raakten. Belangrijke doelen werden her
haaldelijk getroffen. Een onzer duikboo
ten is niet op haar basis teruggekeerd.
Een bijtijds ontdtkt en voortdurend door
verkenningsvliegtuigen in het oog gehou
den sterk Engelsch vlooteskader is gister
middag in het Oosten der Middellandsche
Zee door onze torpedovliegtuigen in opeen
volgende golven aangevallen. De aanval
werd met succes bekroond. Drie kruisers
werden ernstig getroffen, een daarvan is
waarschijnlijk gezonken. Lat^r herhaal
den Duitsche vliegtuigen en duikbooten
den aanval en troffen met zekerheid twee
andere vijandelijke schepen.
HET BOMBARDEMENT VAN PARIJS.
PARIJS, 13 Maart. (D. N. B.). Nog 15
slachtoffers van den Britschen bomaanval
op Parijs, die Dinsdag en Woensdag gevon
den en geïdentificeerd zijn, zijn vanochtend
begraven.
Officieel wordt medegedeeld, dat dit nog
niet de laatste begrafenis is, daar de laat
ste 48 uur nog meer dooden zijn aange
troffen en de onruimingswerkzaamheden
nog niet zijn beëindigd.
De in Nederland gevestigde kinderen van
Hongaarsche nationaliteit in den leeftijd
van vier tot zestien jaar kunnen geduren
de langeren tijd, of tot het einde van den
oorlog, naar het vaderland terugkeeren.
Zoowel voor de verdere opvoeding als voor
de schoolopleiding zal de Kon. Hongaar
sche regeering zorg dragen.
Schriftelijke aanmeldingen kunnen wor
den gericht aan het Hongaarsch consulaat-
generaal te Amsterdam, Heerengracht 545,
waar ook de eventueel noodige verdere in
lichtingen worden verstrekt.
Nieuwe bonnen
In de volgende week zijn geldig voor het
koopen van de gebruikelijke rantsoenen
brood, vleesch en aardappelen de bonnen
13 van de daarvoor bestemde kaarten.
KAART VAN PELT
Het Vrijwilligerslegioen Nederland aan
het Oostfront Een verkenningstroep
krijgt contact met den vijand
SS-P. K. Klerk-Vrilw. Leg. Nederland-
Felllnga-Pax Holland m
Bonnen die afloopen
DE VOLGENDE BONNEN ZIJN
BINNENKORT NIET MEER GELDIG:
Na Zaterdag 14 Maart:
12 Brood, Vleesch, Aardappelen.
«8 en 09 Boter en Vet.
Na Maandag 16 Maart:
11 en 12 Boter en Vet.
De geldigheidsduur van de volgende
bonnen is verlengd:
Tot en met Zaterdag 21 Maart:
204 tot en met 208 Algemeen (Kaas)
06 tot en met 09 Melk
211 Algemeen (Zeep)
G Zeep
G Toiletzeep.